Верашчака
492 subscribers
7.94K photos
1.3K videos
4 files
2.04K links
Беларускамоўны канал пра Беларусь, пра беларусаў і пра нашу людскасць.

Пра палітыку толькі з гумарам і доляй сарказму.

Дасылайце нам свае матэрыялы або цікавасці пра Беларусь сюды
@gusljar_bot
加入频道
Гэты канал створаны па ініцыятыве нераўнадушных грамадзян Беларусі, якія хочуць чытаць цікавае пра сваю краіну на роднай мове.
Так склалася, што большасць беларускамоўных рэсурсаў у нас не нашы, не за нас, а частка з іх прызнана экстрэмісткімі.
Пачухалі мы патыліцы і вырашылі зрабіць тое, што можам. А можам мы пісаць ды чытаць па-беларуску. Тое і рабіць будзем!

Свае матэрыялы можна дасылаць сюды @gusljar_bot
будзем вельмі ўдзячныя

Абмеркаваць пасты і проста паразмаўляць можна тут https://yangx.top/kab_skvirchala

Каб прасцей было знаходзіць матэрыял на канале, мы падзелім яго на рубрыкі

#ЛюдзіБеларусі

#ГісторыяБеларусі

#МузыкаБеларусі

#МіфыЛегендыБеларусі

#ПобытБеларусі

#СучаснаяБеларусь

#МоваНашаРодная

#Літаратура

#ЯМыКаласы

#ДзеткамБеларусікам

#КазкіДзецям

#ЗробленаЎБеларусі

#КухняБеларусі

#УспаміныПраДзяцінства

#ФондКіно

#КіноПаБеларуску

#абшчэственныЛікбез Коратка аб асноўных гістарычных з'явах у кантэксце гістарычнай палітыкі РБ
Forwarded from Аналитические Гусли
#абшчэственныЛікбез Частка 1

Дзяржаўнасць і дзяржава

Беларускія землі, якія знаходзяцца ў геаграфічным цэнтры Еўропы, на цывілізацыйным разломе і важным геаграфічным перакрыжаванні, неаднаразова станавіліся арэнай кровапралітнага супрацьстаяння. Часам нават фізічнае існаванне беларускага народа ставілася пад пагрозу.
У працэсе шматвекавога гістарычнага развіцця, захоўваючы традыцыі продкаў, убіраючы ў сябе лепшае з суседніх этнасаў, фарміраваўся культурна-гістарычны тып славянскай супольнасці - беларускі народ.

Навукоўцамі Інстытута гісторыі НАН Беларусі сфармулявана прынцыпіяльна новая трактоўка паняцця "Дзяржаўнасць"

Дзяржаўнасць - унутраная патэнцыяльная здольнасць этнанацыянальнай супольнасці і яе эліты, якая забяспечвае права і магчымасць працяглага самастойнага гістарычнага існавання і развіцця.

Дзяржава - палітычная форма ўладкавання грамадства на пэўнай тэрыторыі, суверэнная форма публічнай улады, якая валодае апаратам кіравання і прымушэння, забяспечвае парадак і стабільнасць.

Дзяржава і дзяржаўнасць - паняцці не тоесныя.
Формы ўвасаблення дзяржаўнасці могуць змяняцца, эвалюцыяніраваць.

Нацыянальная дзяржаўнасць - вышэйшая форма палітычнага, сацыяльна-эканамічнага і культурнага развіцця этнаса.

Усе пасты рубрыкі знойдзеце на канале https://yangx.top/medik7203 па хэштэгу #абшчэственныЛікбез
Forwarded from Аналитические Гусли
#абшчэственныЛікбез Частка 2

Формы беларускай дзяржаўнасці былі агучаныя на Рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі "Государственная политика в сфере истории: проблемы и перспективы сохранения исторической правды и памяти", якая адбылася 14 верасня 2023 г. у Мінску

Гістарычныя формы дзяржаўнасці:

* Полацкае і Тураўскае княствы;
* Старажытнаруская дзяржава
* Вялікае Княства Літоўскае, Рускае і Жамойтскае (ВКЛ)
* Расійская імперыя

Нацыянальныя формы беларускай дзяржаўнасці:

* Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі (ССРБ)
* Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Літвы і Беларусі
* Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка (БССР)
* Рэспубліка Беларусь

Нацыянальны лідэр А.Р. Лукашэнка, выступаючы 17 верасня 2023 года на патрыятычным форуме "Мы - беларусы!", прысвечаным Дню народнага адзінства, падкрэсліў: "Чем больше мы видим, как рушатся современные государства, как народы теряют родину, дом, традиции, - тем пристальней всматриваемся в историю родной земли. Земли, которая тысячи лет назад встретила наших древних предков суровым климатом, научила держаться вместе, чтобы выжить и стать хозяином в своём доме...
И если, не дай Бог, что-то случится, мы все станем Брестской крепостью. Мы будем до последнего солдата и человека-белоруса защищать свою землю, которая принадлежит нашим детям! Мы это будем делать, как я сказал, во имя мира на родной земле, во имя Беларуси, которую мы создаём на фундаменте побед, достижений, опыта и памяти наших героических предков".

Усе пасты рубрыкі знойдзеце на канале https://yangx.top/medik7203 па хэштэгу #абшчэственныЛікбез
Forwarded from Аналитические Гусли
#абшчэственныЛікбез Частка 3

Вытокі беларускай дзяржаўнасці

Гісторыя беларускага народа мае глыбокія карані і сыходзіць да першых паселішчаў на тэрыторыі Беларусі, якія існавалі ўжо 26 - 24 тыс. гадоў таму. Прыкладамі такіх паселішчаў з'яўляюцца Бердыж Чачэрскага і Юравічы Калінкавіцкага раёнаў Гомельскай вобласці.
Навейшыя археалагічныя даследванні выявілі на тэрыторыі Беларускага Палесся самыя раннія на сённяшні дзень славянскія паселішчы, якія датуюцца IV в.

Вывучэнне генафонду беларусаў, рускіх і украінцаў паказала, што менавіта беларусы маюць усе спецыфічныя асаблівасці, якія характэрныя для двух іншых папуляцый, гэта значыць, што сыходнае рассяленне ішло менавіта з нашых земляў. І з пункту гледжання генетыкі беларускую тэрыторыю можна разглядаць як адну з самых старажытных частак славянскай прарадзімы.

Беларусы - славянскі народ, мы выйшлі з аднаго кораня з рускімі і украінцамі. У фарміраванні беларускага этнасу і ўтварэнні старажытнейшых княжанняў (пратадзяржаўных структур) на беларускіх землях галоўную ролю адыгралі вядомыя па летапісах крывічы-палачане, дрыгавічы і радзімічы.

(Працяг будзе)

Усе пасты рубрыкі знойдзеце на канале https://yangx.top/medik7203 па хэштэгу #абшчэственныЛікбез
Forwarded from Аналитические Гусли
#абшчэственныЛікбез

Перыяд Расійскай імперыі
Частка 1

Падзелы Рэчы Паспалітай не сталі трагедыяй для беларусаў. Нашы продкі лічылі Расійскую імперыю сваёй Айчынай, а беларусы разглядаліся як частка трыадзінага (велікарусы, беларусы і маларусы) тытульнага народа імперыі.

Расійская імперыя, у адрозненні ад каланіяльных імперый Захаду, пры ўсіх сваіх недахопах імкнулася не выкачваць сродкі з падуладных тэрыторый, а развіваць іх сацыяльна-эканамічны і духоўна-культурны патэнцыял.

У рамках Расійскай імперыі, здавалася б загубленая, кінутая навечна ў Рэчы Паспалітай і ператвораная ў дыялект беларуская мова атрымлівае сваё новае жыццё.

Заканамерна, што спробы ўзнаўлення Рэчы Паспалітай ў час паўстанняў 1794, 1830 - 1831, 1863 - 1864 г.г. не знайшлі падтрымкі большасці беларускага народа і не былі рэалізаваныя.

Безумоўна, адно з самых значных месцаў у нашай гісторыі займае Айчынная вайна 1812 г. Нападзенне 600-тысячнай арміі французскага імператара Напалеона на Расійскую імперыю фактычна стала папярэднікам будучых сусветных войнаў ХХст.
Ужо тады на нашыя землі разам з французамі са зброяй у руках прыйшла практычна ўся Еўропа.

Беларусы ўнеслі значны ўклад у перамогу над агрэсарамі. Тысячы нашых продкаў побач з рускімі змагаліся на Барадзінскім полі, трымалі ў асадзе французскія гарнізоны на акупаванай тэрыторыі Беларусі.

Не робячы ідэалу з імперскага перыяду, у якім хапала негатыўных момантаў, трэба адзначыць, што ўключэнне беларускіх земляў у склад Расійскай імперыі з'явілася рашаючым фактарам, які спыніў паланізацыю і акаталічванне беларусаў, садзейнічаў адраджэння праваслаўя і развіццю нацыянальна-духоўнай традыцыі. Гэта дазволіла нашаму народу захавацца.

(Працяг будзе)
Forwarded from Аналитические Гусли
#абшчэственныЛікбез

Перыяд Расійскай імперыі
Частка 2

Перыяд развіцця Беларусі ў складзе Расійскай імперыі (канец XVIII - пачатак XX ст) - гэта эпоха фарміравання гістарычных перадумоў аб'ектыўнага і суб'ектыўнага характару, якія далі магчымасць рэалізацыі нацыянальнай дзяржаўнасці. На беларускіх землях узмацніліся нацыя- і элітаўтвальныя працэсы.

Да канца XIX. стагоддзя тэрмін "беларусы" замацаваўся за насельніцтвам тэрыторыі ў межах сучаснай Беларусі.

У 80-я гады  XIX ст. лідэры беларускай нацыянальнай эліты ўсвядомілі неабходнасць палітычнага аб'яднання і барацьбы за права свайго народа на самастойнае гістарычнае існаванне і развіццё, што першымі аб'явілі народнікі з групы "Гоман" у сталіцы Расійскай імперыі - Санкт-Пецярбурзе.
Яны тэарэтычна абаснавалі існаванне беларускай нацыі, у сваёй праграме вылучалі патрабаванне сацыяльнага і нацыянальнага распрыгоньвання беларускага народа, якое звязвалі з перамогай народнай рэвалюцыі ў Расіі, пераходам улады да Устаноўчага схода і ўтварэннем нацыянальных аўтаномій.

Беларускія палітычныя эліты ў канцы XIX ст - пачатку XXст. звязвалі будучыню Беларусі з ліквідацыяй самадзяржаўя і зацвярджэннем у Расіі дэмакратычнага ладу.

Барацьба эліт за нацыянальныя інтарэсы стала магутнай рухчай сілай, якая аб'яднала ідэю нацыянальнай дзяржаўнасці з дзейнасцю беларускіх палітычных партый, арганізацый і груп рознага сацыяльнага скдаду.

У гэты перыяд амаль усе палітычныя арганізацыі і плыні, якія прадстаўлялі інтарэсы нацыі, арыентаваліся на ідэю аўтаномна-дзяржаўнага ўладкавання Беларусі ў складзе дэмакратычнай Расійскай Федэратыўнай Рэспублікі.

Цэнтрам беларускага нацыянальнага руху сталі створаная ў 1903 годзе першая беларуская палітычная партыя "Беларуская сацыялістычная грамада" і заснаваная ў 1906 годзе газета "Наша ніва".

"Наша ніва" аб'яднала вакол сябе класікаў айчыннай літаратуры - Янку Купалу, Якуба Коласа, Максіма Багдановіча.
З перыядам Расійскай імперыі звязаны імёны і іншых выбітных гістарычных асоб: Міхаіл Клеафас Агінскі, Іосіф Сямашка, Іосіф Гурко, Якуб Наркевіч-Йодка, Браніслаў Эпімах-Шыпіла, Яўхім Карскі, Алаіза Пашкевіч (Цётка), Ігнат Буйніцкі.

(Працяг будзе)

Усе пасты рубрыкі знойдзеце на канале https://yangx.top/medik7203 па хэштэгу #абшчэственныЛікбез
Forwarded from Верашчака
Гэты канал створаны па ініцыятыве нераўнадушных грамадзян Беларусі, якія хочуць чытаць цікавае пра сваю краіну на роднай мове.
Так склалася, што большасць беларускамоўных рэсурсаў у нас не нашы, не за нас, а частка з іх прызнана экстрэмісткімі.
Пачухалі мы патыліцы і вырашылі зрабіць тое, што можам. А можам мы пісаць ды чытаць па-беларуску. Тое і рабіць будзем!

Свае матэрыялы можна дасылаць сюды @gusljar_bot
будзем вельмі ўдзячныя

Абмеркаваць пасты і проста паразмаўляць можна тут https://yangx.top/kab_skvirchala

Каб прасцей было знаходзіць матэрыял на канале, мы падзелім яго на рубрыкі

#ЛюдзіБеларусі

#ГісторыяБеларусі

#МузыкаБеларусі

#МіфыЛегендыБеларусі

#ПобытБеларусі

#СучаснаяБеларусь

#МоваНашаРодная

#Літаратура

#ДзеткамБеларусікам

#КазкіДзецям

#ЗробленаЎБеларусі

#КухняБеларусі

#ФондКіно

#абшчэственныЛікбез Коратка аб асноўных гістарычных з'явах у кантэксце гістарычнай палітыкі РБ
Forwarded from Аналитические Гусли
Forwarded from Аналитические Гусли
Верашчака
#абшчэственныЛікбез
#абшчэственныЛікбез

Перыяд Расійскай імперыі
(Працяг)
Пераломным момантам у палітычным жыцці беларускага края стала Першая сусветная вайна (1914 - 1918 г.г.), якая ў межах Еўропы рэзка абвастрыла нацыянальнае пытанне, карэнным вобразам змяніла геапалітычнае палажэнне Беларусі, паставіла на павестку дня нацыянальнага руху пытанне стварэння беларускай дзяржавы.

Каля 900 тысяч жыхароў беларускіх губерній былі прызваныя ў рады расійскай арміі, з іх 70 тысяч аддалі жыццё ў баях за Радзіму. Частка беларускай тэрыторыі аказалася пад германскай акупацыяй, другая была прыфрантавой зонай. Ад выпрабаванняў ваенных гадоў загінула 60 тысяч мірных жыхароў, яшчэ 50 тысяч былі прымусова вывезены ў Германію. Па няпоўных звестках, каля 1,5 млн жыхароў Беларусі аказаліся вымушанымі бежанцамі, якія былі расселены па тэрыторыі Расійскай імперыі.
Звыш 400 тыс жыхароў беларускіх зямель так і вярнуліся на свае месцы пражывання і заўсёды заселі на новых.

З 1915 г. ажывіўся працоўны рух, нарасталі сялянскія хваляванні. Усё больш прыкметным рабілася бражэнне ў войсках.

Усе пасты рубрыкі знойдзеце на канале https://yangx.top/medik7203 па хэштэгу #абшчэственныЛікбез
#абшчэственныЛікбез

Нашы абшчэственныя актывісты такія занятыя барацьбой супраць усяго запар, што ім няма калі пачытаць ці паслухаць гісторыкаў. Ужо колькі гадоў то тут, то там гучыць фраза "БЕЛАРУСКІ СВЕТ", а яны яшчэ не ў курсе, што гэта.

Ну што ж, "Верашчака" дапаможа разабрацца. Чытайце наступны пост 👇