"Мядзведзь бег з нечаканай хуткасцю, нібы каціўся. Калыхаўся ў паветры горб, куцапыя лапы выкідаліся наперад — спачатку абедзве левыя, потым абедзве правыя — і мякка пляскалі ў снег. Лабастая галава, як трохкутны шчыт, была пагрозліва апушчана.

Вочы глядзелі ў вочы.

Галодны, у роспачы, не разумеючы, што гэта такое робіцца, пакутуючы ад болю ў застуджаных, падмарожаных босых пятках, злосны ад усяго гэтага, ён імчаўся, як страшны крапасны таран, без усякай надзеі на паратунак — бо ён хацеў жыць.

І сіні агонь у вачах звера звязаў яго з вачыма чалавека разуменнем еднасці ўсяго жывога. Каб мядзведзь збочыў у гэты момант — пан Юры не стрэліў бы... Жывое, жывое сапло і задыхалася ў снезе, жывое, адным болем звязанае з усім жывым.

Але звер імчаўся, плылі долі імгнення, і прагучаў стрэл.

Звер скалануўся, але не збавіў хуткасці.

Другі стрэл. Снежная разора ўзмятнулася зусім блізка.

Пан Юры адкінуў стрэльбу і ўпёр у снег рацішча. Звер вось-вось павінен быў устаць, і тады... у жоўтую поўсць пад левай лапай.

...Мядзведзь не ўстаў.

— Гэй-гэй-гэй! Гэй-гэй-гэй! — крычалі адусюль страшнымі галасамі людзі.

Яны беглі сюды разам з сабакамі і крычалі, каб адцягнуць увагу мядзведзя. Але снег быў глыбокі, сабакі, яшчэ раней спушчаныя на першага звера, танулі ў глыбокіх гурбах і не маглі так хутка дабегчы.

І са страшным гарлавым крыкам, кленучы сябе, што пабег да Раткевіча і кінуў князя, кленучы мядзведзя, пушчы, душу і бога, ляцеў ад сёмага нумара на шырокіх лыжах даязджачы Карп...

Мядзведзь не звяртаў увагі на крыкі. Яму трэба было дабрацца толькі да аднаго, што так балюча кусаўся на адлегласці. Боль, непаразуменне і ярасць былі ў дрымучых вочках. Ён адчуваў, што сэрца ў яго разрываецца, што ідзе нешта непапраўнае, чаго ўжо ніяк, ніколі на свеце не выправіш.

Пан Юры сунуў рацішча ў звера, проста так, як дзіду, і паставіў, ускінуў-такі яго старчма, але ад страшнага цяжару дрэўка зламалася. Як камяк жывога болю, рыку, крыві, ярасці насунулася цёмнае.

Чалавек схаваў галаву і з кордам кінуўся проста пад звера. Уцэліў сталь туды, куды і хацеў, у жаўтаватую, мякчэйшую навобмацак поўсць пад левай лапай. Націснуў.

І тут нага яго паслізнулася. Падаючы пад страшным цяжарам на спіну, ён убачыў, зусім блізка, Карпа з сякераю ў руках, пачварную, як уцёс, махіну, што знізу насунулася на яго, адчуў ля самага аблічча гарачае смуроднае дыханне.

І гэта было апошняе, што ён бачыў і чуў...

Юры Загорскі сканаў, так і не прыйшоўшы да прытомнасці, па дарозе ў Загоршчыну, ля яра, дзе выйсце крыніц."   Глава VIІІ. Кніга другая.

Уладзімір Караткевіч.    «Каласы пад сярпом тваім»

#МоваНашаРодная

Праблемы беларускай мовы з боку гледжання масквічкі.
Як, кажуць, нейтральны, непрадузяты, нікім не зацікаўлены.

Так вось мы з вамі выглядаем для жыхароў іншых краін 🤷🏻‍♀️

Рашэнне аб прызнанне зборніка твораў Дуніна-Марцінкевіча экстрэмісткімі матэрыяламі адменена.

Ну што ж, добра, калі памылкі прызнаюцца і выпраўляюцца. Яшчэ лепш было б, каб такіх ляпаў не рабілі і больш уважліва адносіліся да фармуліроўкі рашэнняў, якія выносяцца

https://yangx.top/grafa4/480

ЮБІЛЕЙ

Сёння, 26 красавіка, спаўняецца 125 гадоў з дня нараджэння Іллі ГУРСКАГА, пісьменніка і драматурга.

У 1917 годзе ён удзельнічаў у рэвалюцыйных падзеях у Петраградзе.
З 1924 года працаваў у Галоўліце БССР, Галоўрэперткаме, Галоўмастацтве БССР. У сакавіку 1927 года стаў загадчыкам Галоўліта БССР, на гэтай пасадзе адказваў за цэнзуру ў беларускай літаратуры, а таксама і за цэнзуру тэатральнага рэпертуару. У лістападзе 1929 года І. Гурскі дакладаў, што Галоўрэперткам выкрасліў з рэпертуару беларускіх тэатраў «Тутэйшыя» Янкі Купалы...
У час Другой сусветнай вайны быў адказным сакратаром франтавой газеты «За Савецкую Беларусь», рэдактарам газеты «За свабодную Беларусь» і сатырычнага часопіса «Партызанская дубінка».
Пасля вайны, з 1944 па 1960 год, узначальваў часопіс «Беларусь».
Публікацыі 1930-х гадоў Ілья Гурскі пісаў у стылі вульгарнага сацыялагізму. Займаўся цкаваннем і выкрыццём нацыянал-дэмакратызму ў час палітычных рэпрэсій.
Памёр 11 жніўня 1972 года.

- Ты як?
- Лепш.
- Лепш чым калі?
- Лепш не пытайся.

🎨 Малюнак Дыяны Лапшынай

Дзікая зона.

☢️ Роўна 38 гадоў таму, 26 красавіка 1986 года, здарыўся выбух рэактара 4-га энергаблока Чарнобыльскай АЭС. Гэта прывяло да адной з самых жахлівых экалагічных катастроф у гісторыі. Тэрыторыі многіх краін Еўропы і былога СССР былі забруджаны радыеактыўнымі рэчывамі.

Цяжкія трансуранавыя элементы раскідала непасрэдна вакол станцыі. Іх размяшчэнне і акрэсліла вылучэнне 10-ці і 30-кіламетровых зон адчужэння вакол, з якіх перасялілі людзей і абмежавалі доступ.

🌲 У беларускай частцы зоны адчужэння ў 1988 годзе стварылі Палескі дзяржаўны радыяцыйна-экалагічны запаведнік. Гэтая ўстанова, якая з 2023 года падпарадкуецца Мінпрыроды, ахоўвае і вывучае дзікую прыроду Чарнобыльскай зоны.

🛑 Пасля аварыі гаспадарчая дзейнасць тут была забаронена ці моцна абмежавана, таму тут адбыўся рэвайлдынг. Іншымі словамі, аднаўленне натуральных экасістэм, папуляцый дзікіх звяроў і птушак, у тым ліку і рэдкіх відаў.

Улікі паказалі, што на закінутых чалавекам тэрыторыях вырасла колькасць аленяў, ваўкоў, ласёў, казуль, дзікоў, зуброў, еўрапейскай рысі. Засялілі запаведнік і ўтульна сябе адчуваюць вялікія арляцы і коні Пржавальскага – віды, якія знаходзіцца пад пагрозай глабальнага знікнення. 🦅🐴

👉 Калі табе цікава даведацца больш пра дзікую прыроду ўнікальнага Палескага радыяцыйна-экалагічнага запаведніка, запрашаем цябе ў “Дзікі клуб”. Сёлета там запланавана лекцыя на гэту тэму, якую будзе чытаць Валер Дамброўскі – старэйшы навуковы супрацоўнік НПЦ НАН Беларусі па біярэсурсах, кандыдат біялагічных навук, адзін з вядучых беларускіх спецыялістаў па драпежных птушках, які займаецца вывучэннем сысуноў і вялікіх арляцоў у беларускай зоне адчужэння.

📷 На фота Валера Дамброўскага коні Пржавальскага ў ПДРЭЗ.

#МіфыЛегендыБеларусі

Бурая Баба - істота ў якую была вера ў жыхароў беларускага Палесся. Брыдкая старая, лысая, без носа і вушэй, з вялізным капялюшам у выглядзе мухамора.

Палешукі казалі, што Бурая Баба гэта жонка Вупыра, пры гэтым мясцовыя жыхары лічылі пачвару недарэчнай і нават смешнай.

Кажуць, што Бурая Баба часта з'яўляецца з нагой у руцэ, якой яна любіць пачухаць сваю лысіну. Хтосьці кажа, што гэта яе ўласная нага, але мне здаецца, гэта нага таго самага палешука, які думаў, што гэты монстар смешны і меў неасцярожнасць занадта блізка да яго падысці.

Якой павінна быць ежа для дзяцей: смачнай ці карыснай?

Летась у Беларусі стартаваў пілотны праект па арганізацыі школьнага харчавання. Нядаўна на нарадзе пад старшынствам прэм’ер-міністра Рамана Галоўчанкі падводзілі папярэднія вынікі рэалізацыі гэтага праекта.

Падрабязнасці на zviazda.by

#КазкіДзецям

Кавалак золата

Кітайская народная казка

Пераклад Міхася Пазнякова

Добрай раніцы!

Кароль і шут на беларускай мове
Як вам падаецца?

У тыкток @kas.band

#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

Абрадавыя стравы на беларускіх землях.
Вялікдзень

Напярэдадні Вялікадня рыхтавалі разнастайныя стравы, каб не варыць у святочныя дні, ставілі квас.

У Вялікую суботу (за дзень да свята) чыста прыбіралі ў хаце, вымывалі падлогу, лавы, сталы. Яшчэ ў пятніцу ці суботу пяклі як мага больш пірагоў. Таксама загадзя трэба было пафарбаваць яйкі. Каб надаць чырвоны колер, яйкі варылі ў адвары з шалупіння цыбулі, а сушанае бярозавае лісце давала зялёны колер.

На ўсяночную напярэдадні свята бралі з сабой у царкву для асвячэння хлеб, яйкі, сыр, мяса, соль. У католікаў гэтае асвячэнне адбывалася ў нядзелю раніцай. Лічылася, калі хто паспее раней за ўсіх дахаты з гэтага набажэнства, той увесь год будзе паспяваць хутка ўсё рабіць і будзе мець добры ўраджай.

Быў звычай таксама раніцай мыць твар "праз яечка" (гэта значыць, халоднай вадой, якая лілася на пафарбаванае яйка) або гладзіць твар яйкам, каб быць ружовашчокім і прыгожым, як яно.

Дома ўся сям'я разгаўлялася свянцонымі альбо проста фарбаванымі яйкамі, але са свянцонай соллю, разнастайнымі мяснымі стравамі, пірагамі. Звычайна якраз да свята падсушвалі, a потым вэндзілі сала, паляндвіцы, каўбасы. У якасці прыправы да мяса падавалі цёрты хрэн, трохі запраўлены смятанай і пафарбаваны буракамі.
На гэтае снеданне дазвалялася  ўсім выпіць трохі гарэлкі альбо віна.

Косці ад свянцонага мяснога 
закопвалі на ніве, бо, паводле павер'яў, гэта садзейнічала добраму ўраджаю.

Вечарам па вёсцы хадзілі валачобнікі. Каля кожнай хаты яны спявалі валачобныя песні з пажаданнямі здароўя і плёну 
гаспадару, гаспадыні, іхнім дзецям. Валачобнікаў адорвалі чырвонымі яйкамі, а часцей клікалі ў хату на пачастунак. Дзеці, асабліва ў католікаў, днём хадзілі ў "жакі": у кожнай хаце прамаўлялі велікодныя віншаванні і вершы, за што атрымлівалі ў кошычак яйкі і 
розныя ласункі.

Беларускія паралімпійцы заваявалі два медалі ў шосты дзень ЧЕ па плаванні

У беларускай дэлегацыі ўжо восем медалёў.

zviazda.by

Нашы продкі 27 красавіка назввалі "Вароні дзень", бо варона ў гэты дзень выпускае сваіх птушанят з гнязда.

У сувязі з гэтым нашы продкі на працягу ўсяго дня назіралі за паводзінамі крумкачоў. Акрамя гэтага з самай раніцы тапілі лазню і па чарзе хадзілі парыцца і абавязкова выціраліся чыстым ручніком.


Нашы продкі крумкачэй вельмі паважалі і шанавалі за іх розум, бо яны маглі паўтараць словы за чалавекам. Яшчэ выраблялі талісманы ў выглядзе крумкача які абараняў ад розных бед і даваў чалавеку мудрасць.

Крумкачэй не баяліся, хоць з імі звязана шмат дрэнных забабонаў. Абавязкова нашы продкі збіралі крумкача пёры з якіх рабілі абярэгі.

Добры чалавек ведае, які сувенір падарыць адміну Верашчакі.
Дзякуй!

27 красавіка 1945 год — Беларусь прынялі ў склад дзяржаў — заснавальніц ААН.

Дарэчы, на першым пасяджэнні, якое праходзіла ў амерыканскім Сан-Францыска, кіраўнік беларускай дэлегацыі міністр замежных спраў Кузьма Кісялёў, убачыўшы на стале таблічку «Whіte Russіa», папрасіў арганізатараў выправіць гэтую назву і па-англійску напісаў «Byelorussіan Sovіet Socіalіst Republіc» (Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка), паабяцаўшы падрабязна расказаць пра гэтую назву, пра гісторыю Беларусі, яе поспехі на прэс-канферэнцыі.
Што і было зроблена.

#УспаміныПраДзяцінства

Як правільна сушыць бялізну

Цікава, ці вучаць сучасныя бацькі сваіх дзетак такім правілам?

#ЛюдзіБеларусі
#Літаратура

У памяць пра Алеся Пісьмянкова

На тыдні споўнілася 20 гадоў з дня смерці таленавітага паэта Алеся Пісьмянкова (1957-2004). Вашай увазе адзін з вершаў творцы:

Мастак

Ён халтуру, як абразу,
Успрымаць ніяк не мог.
Можа, ў ім памерлі разам
Гегель,
Гогаль
і Ван Гог.

Дый ці быў ён тут шчаслівы,
калі побач з намі жыў,
з дыялектыкай наіву
у разгубленай душы?
мы, бывала, чарку бралі
і сядзелі аж да трох.
З намі моўчкі піравалі
Гегель,
Гогаль
і Ван Гог.

Ты яго не знойдзеш зорку -
ён ступіў за Той парог.
зараз з ім вядуць гаворку
Гегель,
Гогаль
і Ван Гог.

#МоваНашаРодная

Беларуская мова з Ільёй Шынкарэнка @iljakedr