Пагаворым пра АБРАКАДАБРУ. Сёння мы разумеем гэта як хаатычны набор літар, але ёсць розныя версіі яго паходжання.
⠀
⠀⠀Для пачатку, паведамлю я вам сябры і сяброўкі, што - гэта магічнае слова, слова сілы! Абракадабра - згадваецца ва II стагоддзі н. э. у медыцынскім трактаце "De Medicina Praecepta".
⠀
⠀⠀Пры дапамозе слова выраблялі амулет. Выпісвалі АБРАКАДАБРА слупком у радок, кожны раз кароцячы пачатковую форму слова на адну апошнюю літару. Атрымліваўся амулет у форме трыкутніка, закліканы за рахунак пакарочвання слова знішчаць сілы злых духаў. Амулет апраналі на хворых для паскарэння працэсу выздараўлення.
⠀
⠀⠀Для пачатку, паведамлю я вам сябры і сяброўкі, што - гэта магічнае слова, слова сілы! Абракадабра - згадваецца ва II стагоддзі н. э. у медыцынскім трактаце "De Medicina Praecepta".
⠀
⠀⠀Пры дапамозе слова выраблялі амулет. Выпісвалі АБРАКАДАБРА слупком у радок, кожны раз кароцячы пачатковую форму слова на адну апошнюю літару. Атрымліваўся амулет у форме трыкутніка, закліканы за рахунак пакарочвання слова знішчаць сілы злых духаў. Амулет апраналі на хворых для паскарэння працэсу выздараўлення.
#МіфыЛегендыБеларусі
Каўтун, Калтун, Госцец - у беларускім фальклоры гэта злы дух, дэман, персаніфікацыя аднаіменнай хваробы. Знешне выглядала ўсё так, што ў чалавека былі збітыя, заблытаныя ў адзін ком валасы, быццам бы поўсць. Маглі быць і больш цяжкія сімптомы: боль, ламаццё ў касцях, сутаргі, скураныя язвы, высып, псіхічныя расстройствы.
Каўтун мог трапіць у чалавека праз Сурокі, разам са злым ветрам - Падвей, або нават з кажаном, які мог трапіць у валасы і заблытацца ў іх.
Людзі не спяшаліся пазбавіцца ад Каўтуна, часам лічылася, што гэта добры знак і Каўтун бароніць чалавека ад іншага зла, ад Чарцей.
Каўтун на хатняй жывёле прыпісваўся дзеянням хатніх або дваравых духаў - Хлеўнік або Хатнік, і таму здымаць яго было забаронена, каб ненашкодзіць жывёле.
Каўтун, Калтун, Госцец - у беларускім фальклоры гэта злы дух, дэман, персаніфікацыя аднаіменнай хваробы. Знешне выглядала ўсё так, што ў чалавека былі збітыя, заблытаныя ў адзін ком валасы, быццам бы поўсць. Маглі быць і больш цяжкія сімптомы: боль, ламаццё ў касцях, сутаргі, скураныя язвы, высып, псіхічныя расстройствы.
Каўтун мог трапіць у чалавека праз Сурокі, разам са злым ветрам - Падвей, або нават з кажаном, які мог трапіць у валасы і заблытацца ў іх.
Людзі не спяшаліся пазбавіцца ад Каўтуна, часам лічылася, што гэта добры знак і Каўтун бароніць чалавека ад іншага зла, ад Чарцей.
Каўтун на хатняй жывёле прыпісваўся дзеянням хатніх або дваравых духаў - Хлеўнік або Хатнік, і таму здымаць яго было забаронена, каб ненашкодзіць жывёле.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня
Абрадавыя стравы на беларускіх землях.
Вялікі пост
У вялікі пост было забаронена ужываць скаромныя стравы (мяса,
сала, масла, яйкі і інш.), піць гарэлку.
Па апісаннях XIX стагоддзя, у
пост на снеданне елі вараную (часцей у мундзірах) бульбу, саладуху з хлебам ці бульбаю, на абед — вараную капусту ці квас, крупеню,
аржаную кашу, гарохавы суп. На вячэру ізноў варылі бульбу ці якую-небудзь кашу.
У святочныя і нядзельныя дні пяклі бліны, рабілі
верашчаку з грыбамі, селядцовым расолам і "малаком" з канаплянага
семя.
Акрамя агульнахрысціянскіх, шырока вядомых свят, амаль паўсюдна на Беларусі святкаваліся лакальныя, вядомыя ў межах
адной мясціны святы. Яны захаваліся з дахрысціянскага часу і таксама мелі свае рытуальныя стравы.
Напрыклад, на тэрыторыі
цяперашняга Докшыцкага раёна Віцебскай вобласці зафіксавана свята Камаедзіцы, якое адзначалі 24 сакавіка. Лічылася, што ў гэты дзень прачынаюцца і выходзяць з бярлогаў мядзведзі. На гэтае свята
рыхтавалася рытуальная ежа. Першую страву гатавалі з сушанага рэпніку з-за таго, што мядзведзь пераважна харчуецца раслінамі.
Паколькі мядзведзь любіць авёс, то другой стравай быў аўсяны кісель, а трэцяй — былі гарохавыя камы, якія і далі назву гэтаму святу.
Дзень рытуальнай сустрэчы буслоў адзначаўся на Звеставанне (25 сакавіка).
На гэты дзень выпякалі галёпы з пшанічнай мукі, якія мелі форму бусла, альбо яго выяву адціскалі на печыве зверху. Былі галёпы таксама ў выглядзе буславай лапы, напрыклад на Піншчыне,
або яе адбітка. Печыва таксама магло мець форму сахі альбо сярпа.
На Хрэстцы (серада на палове посту) пяклі пірагі ў выглядзе крыжа.
#СтарадаўняяКухня
Абрадавыя стравы на беларускіх землях.
Вялікі пост
У вялікі пост было забаронена ужываць скаромныя стравы (мяса,
сала, масла, яйкі і інш.), піць гарэлку.
Па апісаннях XIX стагоддзя, у
пост на снеданне елі вараную (часцей у мундзірах) бульбу, саладуху з хлебам ці бульбаю, на абед — вараную капусту ці квас, крупеню,
аржаную кашу, гарохавы суп. На вячэру ізноў варылі бульбу ці якую-небудзь кашу.
У святочныя і нядзельныя дні пяклі бліны, рабілі
верашчаку з грыбамі, селядцовым расолам і "малаком" з канаплянага
семя.
Акрамя агульнахрысціянскіх, шырока вядомых свят, амаль паўсюдна на Беларусі святкаваліся лакальныя, вядомыя ў межах
адной мясціны святы. Яны захаваліся з дахрысціянскага часу і таксама мелі свае рытуальныя стравы.
Напрыклад, на тэрыторыі
цяперашняга Докшыцкага раёна Віцебскай вобласці зафіксавана свята Камаедзіцы, якое адзначалі 24 сакавіка. Лічылася, што ў гэты дзень прачынаюцца і выходзяць з бярлогаў мядзведзі. На гэтае свята
рыхтавалася рытуальная ежа. Першую страву гатавалі з сушанага рэпніку з-за таго, што мядзведзь пераважна харчуецца раслінамі.
Паколькі мядзведзь любіць авёс, то другой стравай быў аўсяны кісель, а трэцяй — былі гарохавыя камы, якія і далі назву гэтаму святу.
Дзень рытуальнай сустрэчы буслоў адзначаўся на Звеставанне (25 сакавіка).
На гэты дзень выпякалі галёпы з пшанічнай мукі, якія мелі форму бусла, альбо яго выяву адціскалі на печыве зверху. Былі галёпы таксама ў выглядзе буславай лапы, напрыклад на Піншчыне,
або яе адбітка. Печыва таксама магло мець форму сахі альбо сярпа.
На Хрэстцы (серада на палове посту) пяклі пірагі ў выглядзе крыжа.
Плявальшчык
На Русі была такая старажытная прафесія! У яго абавязкі ўваходзіў пасеў рэпы. Справа ў тым, што ў рэпы было дробнае насенне, якое складана было раўнамерна пасеяць. Яны часта прачыналіся паміж пальцаў і губляліся.
Плявальшчык такое дазволіць сабе не мог. Ён па-майстэрску выплёўваў дробнае насенне на зямлю, пры гэтым дакладна кантраляваў дыстанцыю і сілу пляўка.
Такія рэдкія навыкі шанаваліся вельмі высока. Плявальшчыкі атрымлівалі дастойную аплату за свае працы і нават займаліся навучаннем гэтаму рамяству.
Кожны селянін лічыў за радасць, калі такі каштоўны працаўнік аплюе яго поле.
На Русі была такая старажытная прафесія! У яго абавязкі ўваходзіў пасеў рэпы. Справа ў тым, што ў рэпы было дробнае насенне, якое складана было раўнамерна пасеяць. Яны часта прачыналіся паміж пальцаў і губляліся.
Плявальшчык такое дазволіць сабе не мог. Ён па-майстэрску выплёўваў дробнае насенне на зямлю, пры гэтым дакладна кантраляваў дыстанцыю і сілу пляўка.
Такія рэдкія навыкі шанаваліся вельмі высока. Плявальшчыкі атрымлівалі дастойную аплату за свае працы і нават займаліся навучаннем гэтаму рамяству.
Кожны селянін лічыў за радасць, калі такі каштоўны працаўнік аплюе яго поле.
Forwarded from Белорусская Правда
Вокладка часопіса "Беларуская работніца і сялянка" №11 1927 года.
Дарэчы, на гэтым малюнку мастака Генадзя Змудзінскага яскрава паказана дэталь па якой у 1920-я гады умоўна адрознівалі работніц ад сялянак - а менавіта па спосабе павязкі хусткі. Работніцы рабілі вузел на патыліцы, а сялянкі - на шыі.
https://yangx.top/belaruskipioner/7404
Дарэчы, на гэтым малюнку мастака Генадзя Змудзінскага яскрава паказана дэталь па якой у 1920-я гады умоўна адрознівалі работніц ад сялянак - а менавіта па спосабе павязкі хусткі. Работніцы рабілі вузел на патыліцы, а сялянкі - на шыі.
https://yangx.top/belaruskipioner/7404
Forwarded from Сила Традиций
А вот и новый словарик со словами, не имеющими аналогов в русском языке! 👇🏻
▫️ Надоедливый лай собаки или назойливое приставание с просьбами, упреками — звя́га.
▫️ Небольшой искусственный водоем — ко́панка.
▫️ Толстая и длинная игла — шарша́тка.
▫️ Капля жира на поверхности воды или жидкой еды — ска́лка.
▫️ Селедочный рассол — лё́к.
О каких словах узнали впервые? Делитесь в комментариях! 🙌🏻
▫️ Надоедливый лай собаки или назойливое приставание с просьбами, упреками — звя́га.
▫️ Небольшой искусственный водоем — ко́панка.
▫️ Толстая и длинная игла — шарша́тка.
▫️ Капля жира на поверхности воды или жидкой еды — ска́лка.
▫️ Селедочный рассол — лё́к.
О каких словах узнали впервые? Делитесь в комментариях! 🙌🏻
Пра трохвугольны храм мы ўжо пісалі раней.
А ці ведаеце вы, што ў Беларусі існуе круглая царква?
Чачэрск. Спаса-Праабражэнская царква
Размяшчэнне: Гомельская вобл., г. Чачэрск;
Адлегласць: Гомель 60 км, Мінск 300 км;
Каардынаты: 52.916725, 30.915009;
Нетыповы для Беларусі храм-ратонда быў узведзены ў канцы XVIII стагоддзя.
Граф Захар Чарнышоў, які валодаў тады Чачэрскам, перабудаваў горад у адпаведнасці з рэгулярным планам: планіроўка вуліц стала прамавугольнай, у цэнтры з'явілася ратуша, а на роўным выдаленні ад яе — тры царквы і касцёл.
Аднак з чатырох культавых збудаванняў таго часу да нас дайшла толькі Спаса-Праабражэнская царква.
Лічыцца, што на яе адкрыцці і асвячэнні прысутнічала імператрыца Кацярына II.
Доўгі час алтар царквы ўпрыгожвала абраз» Спасланне ў пекла", датаваная 1678 годам. Цяпер яна захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі.
А ці ведаеце вы, што ў Беларусі існуе круглая царква?
Чачэрск. Спаса-Праабражэнская царква
Размяшчэнне: Гомельская вобл., г. Чачэрск;
Адлегласць: Гомель 60 км, Мінск 300 км;
Каардынаты: 52.916725, 30.915009;
Нетыповы для Беларусі храм-ратонда быў узведзены ў канцы XVIII стагоддзя.
Граф Захар Чарнышоў, які валодаў тады Чачэрскам, перабудаваў горад у адпаведнасці з рэгулярным планам: планіроўка вуліц стала прамавугольнай, у цэнтры з'явілася ратуша, а на роўным выдаленні ад яе — тры царквы і касцёл.
Аднак з чатырох культавых збудаванняў таго часу да нас дайшла толькі Спаса-Праабражэнская царква.
Лічыцца, што на яе адкрыцці і асвячэнні прысутнічала імператрыца Кацярына II.
Доўгі час алтар царквы ўпрыгожвала абраз» Спасланне ў пекла", датаваная 1678 годам. Цяпер яна захоўваецца ў Нацыянальным мастацкім музеі.
Forwarded from Верашчака
"Мядзведзь бег з нечаканай хуткасцю, нібы каціўся. Калыхаўся ў паветры горб, куцапыя лапы выкідаліся наперад — спачатку абедзве левыя, потым абедзве правыя — і мякка пляскалі ў снег. Лабастая галава, як трохкутны шчыт, была пагрозліва апушчана.
Вочы глядзелі ў вочы.
Галодны, у роспачы, не разумеючы, што гэта такое робіцца, пакутуючы ад болю ў застуджаных, падмарожаных босых пятках, злосны ад усяго гэтага, ён імчаўся, як страшны крапасны таран, без усякай надзеі на паратунак — бо ён хацеў жыць.
І сіні агонь у вачах звера звязаў яго з вачыма чалавека разуменнем еднасці ўсяго жывога. Каб мядзведзь збочыў у гэты момант — пан Юры не стрэліў бы... Жывое, жывое сапло і задыхалася ў снезе, жывое, адным болем звязанае з усім жывым.
Але звер імчаўся, плылі долі імгнення, і прагучаў стрэл.
Звер скалануўся, але не збавіў хуткасці.
Другі стрэл. Снежная разора ўзмятнулася зусім блізка.
Пан Юры адкінуў стрэльбу і ўпёр у снег рацішча. Звер вось-вось павінен быў устаць, і тады... у жоўтую поўсць пад левай лапай.
...Мядзведзь не ўстаў.
— Гэй-гэй-гэй! Гэй-гэй-гэй! — крычалі адусюль страшнымі галасамі людзі.
Яны беглі сюды разам з сабакамі і крычалі, каб адцягнуць увагу мядзведзя. Але снег быў глыбокі, сабакі, яшчэ раней спушчаныя на першага звера, танулі ў глыбокіх гурбах і не маглі так хутка дабегчы.
І са страшным гарлавым крыкам, кленучы сябе, што пабег да Раткевіча і кінуў князя, кленучы мядзведзя, пушчы, душу і бога, ляцеў ад сёмага нумара на шырокіх лыжах даязджачы Карп...
Мядзведзь не звяртаў увагі на крыкі. Яму трэба было дабрацца толькі да аднаго, што так балюча кусаўся на адлегласці. Боль, непаразуменне і ярасць былі ў дрымучых вочках. Ён адчуваў, што сэрца ў яго разрываецца, што ідзе нешта непапраўнае, чаго ўжо ніяк, ніколі на свеце не выправіш.
Пан Юры сунуў рацішча ў звера, проста так, як дзіду, і паставіў, ускінуў-такі яго старчма, але ад страшнага цяжару дрэўка зламалася. Як камяк жывога болю, рыку, крыві, ярасці насунулася цёмнае.
Чалавек схаваў галаву і з кордам кінуўся проста пад звера. Уцэліў сталь туды, куды і хацеў, у жаўтаватую, мякчэйшую навобмацак поўсць пад левай лапай. Націснуў.
І тут нага яго паслізнулася. Падаючы пад страшным цяжарам на спіну, ён убачыў, зусім блізка, Карпа з сякераю ў руках, пачварную, як уцёс, махіну, што знізу насунулася на яго, адчуў ля самага аблічча гарачае смуроднае дыханне.
І гэта было апошняе, што ён бачыў і чуў...
Юры Загорскі сканаў, так і не прыйшоўшы да прытомнасці, па дарозе ў Загоршчыну, ля яра, дзе выйсце крыніц." Глава VIІІ. Кніга другая.
Уладзімір Караткевіч. «Каласы пад сярпом тваім»
Вочы глядзелі ў вочы.
Галодны, у роспачы, не разумеючы, што гэта такое робіцца, пакутуючы ад болю ў застуджаных, падмарожаных босых пятках, злосны ад усяго гэтага, ён імчаўся, як страшны крапасны таран, без усякай надзеі на паратунак — бо ён хацеў жыць.
І сіні агонь у вачах звера звязаў яго з вачыма чалавека разуменнем еднасці ўсяго жывога. Каб мядзведзь збочыў у гэты момант — пан Юры не стрэліў бы... Жывое, жывое сапло і задыхалася ў снезе, жывое, адным болем звязанае з усім жывым.
Але звер імчаўся, плылі долі імгнення, і прагучаў стрэл.
Звер скалануўся, але не збавіў хуткасці.
Другі стрэл. Снежная разора ўзмятнулася зусім блізка.
Пан Юры адкінуў стрэльбу і ўпёр у снег рацішча. Звер вось-вось павінен быў устаць, і тады... у жоўтую поўсць пад левай лапай.
...Мядзведзь не ўстаў.
— Гэй-гэй-гэй! Гэй-гэй-гэй! — крычалі адусюль страшнымі галасамі людзі.
Яны беглі сюды разам з сабакамі і крычалі, каб адцягнуць увагу мядзведзя. Але снег быў глыбокі, сабакі, яшчэ раней спушчаныя на першага звера, танулі ў глыбокіх гурбах і не маглі так хутка дабегчы.
І са страшным гарлавым крыкам, кленучы сябе, што пабег да Раткевіча і кінуў князя, кленучы мядзведзя, пушчы, душу і бога, ляцеў ад сёмага нумара на шырокіх лыжах даязджачы Карп...
Мядзведзь не звяртаў увагі на крыкі. Яму трэба было дабрацца толькі да аднаго, што так балюча кусаўся на адлегласці. Боль, непаразуменне і ярасць былі ў дрымучых вочках. Ён адчуваў, што сэрца ў яго разрываецца, што ідзе нешта непапраўнае, чаго ўжо ніяк, ніколі на свеце не выправіш.
Пан Юры сунуў рацішча ў звера, проста так, як дзіду, і паставіў, ускінуў-такі яго старчма, але ад страшнага цяжару дрэўка зламалася. Як камяк жывога болю, рыку, крыві, ярасці насунулася цёмнае.
Чалавек схаваў галаву і з кордам кінуўся проста пад звера. Уцэліў сталь туды, куды і хацеў, у жаўтаватую, мякчэйшую навобмацак поўсць пад левай лапай. Націснуў.
І тут нага яго паслізнулася. Падаючы пад страшным цяжарам на спіну, ён убачыў, зусім блізка, Карпа з сякераю ў руках, пачварную, як уцёс, махіну, што знізу насунулася на яго, адчуў ля самага аблічча гарачае смуроднае дыханне.
І гэта было апошняе, што ён бачыў і чуў...
Юры Загорскі сканаў, так і не прыйшоўшы да прытомнасці, па дарозе ў Загоршчыну, ля яра, дзе выйсце крыніц." Глава VIІІ. Кніга другая.
Уладзімір Караткевіч. «Каласы пад сярпом тваім»
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#МоваНашаРодная
Праблемы беларускай мовы з боку гледжання масквічкі.
Як, кажуць, нейтральны, непрадузяты, нікім не зацікаўлены.
Так вось мы з вамі выглядаем для жыхароў іншых краін 🤷🏻♀️
Праблемы беларускай мовы з боку гледжання масквічкі.
Як, кажуць, нейтральны, непрадузяты, нікім не зацікаўлены.
Так вось мы з вамі выглядаем для жыхароў іншых краін 🤷🏻♀️
Рашэнне аб прызнанне зборніка твораў Дуніна-Марцінкевіча экстрэмісткімі матэрыяламі адменена.
Ну што ж, добра, калі памылкі прызнаюцца і выпраўляюцца. Яшчэ лепш было б, каб такіх ляпаў не рабілі і больш уважліва адносіліся да фармуліроўкі рашэнняў, якія выносяцца
https://yangx.top/grafa4/480
Ну што ж, добра, калі памылкі прызнаюцца і выпраўляюцца. Яшчэ лепш было б, каб такіх ляпаў не рабілі і больш уважліва адносіліся да фармуліроўкі рашэнняў, якія выносяцца
https://yangx.top/grafa4/480
Telegram
Графач
Дамы и Господа, у нас тут прецедент отмены решения суда о признании экстремистскими материалами.
Да, это как раз тот кейс, на который Ваш покорный слуга обращал внимание еще в прошлом году.
@grafa4
Да, это как раз тот кейс, на который Ваш покорный слуга обращал внимание еще в прошлом году.
@grafa4
ЮБІЛЕЙ
Сёння, 26 красавіка, спаўняецца 125 гадоў з дня нараджэння Іллі ГУРСКАГА, пісьменніка і драматурга.
У 1917 годзе ён удзельнічаў у рэвалюцыйных падзеях у Петраградзе.
З 1924 года працаваў у Галоўліце БССР, Галоўрэперткаме, Галоўмастацтве БССР. У сакавіку 1927 года стаў загадчыкам Галоўліта БССР, на гэтай пасадзе адказваў за цэнзуру ў беларускай літаратуры, а таксама і за цэнзуру тэатральнага рэпертуару. У лістападзе 1929 года І. Гурскі дакладаў, што Галоўрэперткам выкрасліў з рэпертуару беларускіх тэатраў «Тутэйшыя» Янкі Купалы...
У час Другой сусветнай вайны быў адказным сакратаром франтавой газеты «За Савецкую Беларусь», рэдактарам газеты «За свабодную Беларусь» і сатырычнага часопіса «Партызанская дубінка».
Пасля вайны, з 1944 па 1960 год, узначальваў часопіс «Беларусь».
Публікацыі 1930-х гадоў Ілья Гурскі пісаў у стылі вульгарнага сацыялагізму. Займаўся цкаваннем і выкрыццём нацыянал-дэмакратызму ў час палітычных рэпрэсій.
Памёр 11 жніўня 1972 года.
Сёння, 26 красавіка, спаўняецца 125 гадоў з дня нараджэння Іллі ГУРСКАГА, пісьменніка і драматурга.
У 1917 годзе ён удзельнічаў у рэвалюцыйных падзеях у Петраградзе.
З 1924 года працаваў у Галоўліце БССР, Галоўрэперткаме, Галоўмастацтве БССР. У сакавіку 1927 года стаў загадчыкам Галоўліта БССР, на гэтай пасадзе адказваў за цэнзуру ў беларускай літаратуры, а таксама і за цэнзуру тэатральнага рэпертуару. У лістападзе 1929 года І. Гурскі дакладаў, што Галоўрэперткам выкрасліў з рэпертуару беларускіх тэатраў «Тутэйшыя» Янкі Купалы...
У час Другой сусветнай вайны быў адказным сакратаром франтавой газеты «За Савецкую Беларусь», рэдактарам газеты «За свабодную Беларусь» і сатырычнага часопіса «Партызанская дубінка».
Пасля вайны, з 1944 па 1960 год, узначальваў часопіс «Беларусь».
Публікацыі 1930-х гадоў Ілья Гурскі пісаў у стылі вульгарнага сацыялагізму. Займаўся цкаваннем і выкрыццём нацыянал-дэмакратызму ў час палітычных рэпрэсій.
Памёр 11 жніўня 1972 года.