#МіфыЛегендыБеларусі
Пан, Панейка, Паніч - у беларускай народнай дэманалогіі гэта разнавіднасць Чорта, які прымае аблічча чалавека.
Як правіла, Пан з'яўляецца перад чалавекам адзін або ў кампаніі апоўначы ці ў ясную марозную месяцовую ноч. З першай песняй пеўняў Пан знікае.
Знешне гэта заўсёды багата апрануты чалавек, часам у плашчы і абавязкова ў капелюшы. Калі ўважліва прыгледзецца, то можна ўбачыць хвост, які тырчыць з-пад плашча і рожкі з-пад капялюша. Але часцей людзі гэтых дэталяў не заўважаюць з-за магіі Чорта, толькі спецыяльнае зелле, якім трэба нацерці вочы, дапамагае ўбачыць сапраўднае аблічча нячысціка.
Пан не з'яўляецца ў жаночым абліччы і саміх жанчын ён вельмі не любіць. Лічылася, што з любой сямейнай пары дэман пачне выводзіць спачатку мужа, следам за якім жонка згіне сама па сабе.
Пан імкнецца збіць чалавека з дакладнай дарогі, угаворамі завесці яго ў лес на балота. Таксама ён любіць уладкоўваць абмен рэчаў, але заўсёды не на карысць чалавека, каб апошні застаўся ні з чым.
Пан, Панейка, Паніч - у беларускай народнай дэманалогіі гэта разнавіднасць Чорта, які прымае аблічча чалавека.
Як правіла, Пан з'яўляецца перад чалавекам адзін або ў кампаніі апоўначы ці ў ясную марозную месяцовую ноч. З першай песняй пеўняў Пан знікае.
Знешне гэта заўсёды багата апрануты чалавек, часам у плашчы і абавязкова ў капелюшы. Калі ўважліва прыгледзецца, то можна ўбачыць хвост, які тырчыць з-пад плашча і рожкі з-пад капялюша. Але часцей людзі гэтых дэталяў не заўважаюць з-за магіі Чорта, толькі спецыяльнае зелле, якім трэба нацерці вочы, дапамагае ўбачыць сапраўднае аблічча нячысціка.
Пан не з'яўляецца ў жаночым абліччы і саміх жанчын ён вельмі не любіць. Лічылася, што з любой сямейнай пары дэман пачне выводзіць спачатку мужа, следам за якім жонка згіне сама па сабе.
Пан імкнецца збіць чалавека з дакладнай дарогі, угаворамі завесці яго ў лес на балота. Таксама ён любіць уладкоўваць абмен рэчаў, але заўсёды не на карысць чалавека, каб апошні застаўся ні з чым.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі
Абрадавыя стравы на беларускіх землях
У ноч перад Юр'ем (23 красавіка), калі коней першы раз выганялі на начлег у поле, пастуху гаспадар даваў пару каўбас, кварту пшанічнай мукі, кавалак сала, з дзесятак яек і трохі грошай.
Начлежнікі збіраліся разам і наладжвалі пачастунак.
На Юр'я, паводле старадаўняга звычаю, сяляне варылі аўсяны кісель, паколькі святы Юрый засцерагаў коней і лічыўся апекуном аўса. Напярэдадні свята ў некаторых месцах пяклі каравай хлеба, і
гаспадар, паклаўшы яго ў кошык з бяросты, абыходзіў сваё поле або раненька да снедання ўся сям'я ішла ў абход сваіх палёў, узяўшы з
сабой гарэлку, каўбасы, яйкі, косці ад велікоднага пачастунку. У полі
прынесенымі касцямі абтыкалі мяжу ці попелам ад ix абсыпалі месцы, дзе расце пустазелле. Пасля выканання ўсіх абрадавых
дзеянняў пачыналася баляванне.
На Сёмуху (Тройцу) існаваў звычай ісці ў лес, узяўшы з сабой каўбасы і яйкі, і смажыць там пад бярозамі яечню.
На Купалле пачастунак складаўся з сыру, тварагу, прэсных перапечак — бабак з тоўчаным канапляным семем, цыбуляй, часнаком, вострымі зялёнымі прыправамі, халоднага квасу, яечні, верашчакі, з сала і мяса.
Дагэтуль захавалася прымаўка "Чакай Пятра
— сыр з'ясі" як згадка пра звычай на Пятра (29 чэрвеня) абавязкова рабіць хатні клінковы сыр.
#КухняБеларусі
Абрадавыя стравы на беларускіх землях
У ноч перад Юр'ем (23 красавіка), калі коней першы раз выганялі на начлег у поле, пастуху гаспадар даваў пару каўбас, кварту пшанічнай мукі, кавалак сала, з дзесятак яек і трохі грошай.
Начлежнікі збіраліся разам і наладжвалі пачастунак.
На Юр'я, паводле старадаўняга звычаю, сяляне варылі аўсяны кісель, паколькі святы Юрый засцерагаў коней і лічыўся апекуном аўса. Напярэдадні свята ў некаторых месцах пяклі каравай хлеба, і
гаспадар, паклаўшы яго ў кошык з бяросты, абыходзіў сваё поле або раненька да снедання ўся сям'я ішла ў абход сваіх палёў, узяўшы з
сабой гарэлку, каўбасы, яйкі, косці ад велікоднага пачастунку. У полі
прынесенымі касцямі абтыкалі мяжу ці попелам ад ix абсыпалі месцы, дзе расце пустазелле. Пасля выканання ўсіх абрадавых
дзеянняў пачыналася баляванне.
На Сёмуху (Тройцу) існаваў звычай ісці ў лес, узяўшы з сабой каўбасы і яйкі, і смажыць там пад бярозамі яечню.
На Купалле пачастунак складаўся з сыру, тварагу, прэсных перапечак — бабак з тоўчаным канапляным семем, цыбуляй, часнаком, вострымі зялёнымі прыправамі, халоднага квасу, яечні, верашчакі, з сала і мяса.
Дагэтуль захавалася прымаўка "Чакай Пятра
— сыр з'ясі" як згадка пра звычай на Пятра (29 чэрвеня) абавязкова рабіць хатні клінковы сыр.
Вербніца(Вербная нядзеля) – нядзеля перад Вялікаднем. Пачатак Вербнага тыдня.
У царкве ў суботу асвячалі галінкі маладой вярбы, адзін аднаго сцябалі імі, прыгаворваючы: “Вярба б’е, не я б’ю, за тыдзень – Вялікдзень. Будзь здаровы, як вада, будзь багаты, як зямля!”.
Галінкі тыя захоўвалі, пашаптаўшы замову, вярбою гналі першы раз кароў на пашу: “Вярба свята – нова лята, вярба пасвіці ў поле гнала”.
Адзначэнне хрысціянскай Вербнай нядзелі мае сувязі з народнымі традыцыямі. Як народная, так і царкоўная традыцыя маюць адзін асноўны сімвал – вярбу.
Згодна з біблейскай гісторыяй, пасля таго як Ісус Хрыстос уваскрасіў з мёртвых у суботу Лазара, Выратавальнік у наступны дзень як Месія (абяцаны Старым Запаветам) уязджае на осліку ў Іерусалім. Напярэдадні іўдзейскай Пасхі ў горадзе было шмат людзей з усёй Палесціны, якія жадалі ўбачыць Памазаніка Божага, які здзіўляў сваёй мудрасцю, прароцтвам і цудамі. Па даўняй традыцыі радасны і ўсхваляваны народ расцілаў дарогу Ісусу маладымі пальмавымі галінкамі.
У царкве ў суботу асвячалі галінкі маладой вярбы, адзін аднаго сцябалі імі, прыгаворваючы: “Вярба б’е, не я б’ю, за тыдзень – Вялікдзень. Будзь здаровы, як вада, будзь багаты, як зямля!”.
Галінкі тыя захоўвалі, пашаптаўшы замову, вярбою гналі першы раз кароў на пашу: “Вярба свята – нова лята, вярба пасвіці ў поле гнала”.
Адзначэнне хрысціянскай Вербнай нядзелі мае сувязі з народнымі традыцыямі. Як народная, так і царкоўная традыцыя маюць адзін асноўны сімвал – вярбу.
Згодна з біблейскай гісторыяй, пасля таго як Ісус Хрыстос уваскрасіў з мёртвых у суботу Лазара, Выратавальнік у наступны дзень як Месія (абяцаны Старым Запаветам) уязджае на осліку ў Іерусалім. Напярэдадні іўдзейскай Пасхі ў горадзе было шмат людзей з усёй Палесціны, якія жадалі ўбачыць Памазаніка Божага, які здзіўляў сваёй мудрасцю, прароцтвам і цудамі. Па даўняй традыцыі радасны і ўсхваляваны народ расцілаў дарогу Ісусу маладымі пальмавымі галінкамі.
У Свята-Ільінскай царкве ў Кабыльніку (аграгарадок Нарач) на сценах з'явіліся новыя роспісы. Упрыгожаны дзве аркі і намаляваны выявы Архангелаў Гаўрыіла і Міхаіла там, дзе раней былі проста белыя сцены
Трэба адзначыць, што настаяцель шмат што робіць для ўпрыгожвання храма і радасці прыхажан
Трэба адзначыць, што настаяцель шмат што робіць для ўпрыгожвання храма і радасці прыхажан
Верашчака
Бітва пад Вішняўцом 28 красавіка 1512 года
#ГісторыяБеларусі
Бітва пад Вішняўцом
28 красавіка 1512 года
Крымскі хан Менглі-Гірэй з 40 тысячным войскам, вясной 1512 года, уварваўся на тэрыторыю Вялікага Княства Літоўскага, рабуючы і руйнуючы землі Падолля і Валыні, адпраўляючы свае загоны аж да самага Кракава. Захапіўшы палонных і разрабаваўшы бліжэйшыя землі, Менглі-Гірэй стаў лагерам недалёка ад Вішняўца, каля вёскі Лапушна.
У гэты час Канстанцін Астрожскі, не чакаючы падыходу войскаў ВКЛ, з невялікім атрадам адправіўся насустрач татарам, па дарозе да яго далучыліся Юрый і Ян Радзівілы, Аляксандр Чартарыйскі, Міхаіл Вішнявецкі і Андрэй Збарожскі.
Астрожскі да Вішняўца падышоў ноччу 28 красавіка 1512 года. Тут яго ўжо чакаў Польскі гетман Мікалай Ланцкаронскі з трохтысячным атрадам, і колькасць войска Астрожскага павялічылася ўдвая, склаўшы 6 тысяч чалавек.
Сваё войска Астрожскі выбудаваў у адну лінію: у цэнтры стаяла ліцвінская і Валынская шляхта, на левым флангу польскія ваяры, а на правым флангу ён устаў сам са сваёй конніцай.
Як толькі развіднела, татары кінулі ў атаку, іх разам з конніцай сустрэў Астрожскі, літоўская і Валынская шляхта стала наступаць па цэнтры, а палякам Астрожскі загадаў ударыць па флангу.
Не вытрымаўшы флангавых атакі палякаў, татары пачалі адступаць да багністага берага, якi знаходзіўся недалёка ад поля бітвы на раце Гарыні. Там многія з татараў патанулі. Другая частка палякаў уварвалася ў татарскі лагер і вызваліла 16 тысяч палонных, і з тымі, хто мог узяць у рукі зброю, ударыла ў тыл татарам.
Як аказалася, вельмі своечасова, таму што Астрожскі з конніцай быў ужо акружаны. Гэтак нечаканы ўдар са спіны напалохаў татараў і сам Менглі-Гірэй першым пабег з поля бітвы, а следам за ім - усе астатнія. Праз чатыры гадзіны бітва была скончана, з 30-тысячнага войска татараў было забіта альбо патанула ў балоце 24 тысячы чалавек.
Бітва пад Вішняўцом
28 красавіка 1512 года
Крымскі хан Менглі-Гірэй з 40 тысячным войскам, вясной 1512 года, уварваўся на тэрыторыю Вялікага Княства Літоўскага, рабуючы і руйнуючы землі Падолля і Валыні, адпраўляючы свае загоны аж да самага Кракава. Захапіўшы палонных і разрабаваўшы бліжэйшыя землі, Менглі-Гірэй стаў лагерам недалёка ад Вішняўца, каля вёскі Лапушна.
У гэты час Канстанцін Астрожскі, не чакаючы падыходу войскаў ВКЛ, з невялікім атрадам адправіўся насустрач татарам, па дарозе да яго далучыліся Юрый і Ян Радзівілы, Аляксандр Чартарыйскі, Міхаіл Вішнявецкі і Андрэй Збарожскі.
Астрожскі да Вішняўца падышоў ноччу 28 красавіка 1512 года. Тут яго ўжо чакаў Польскі гетман Мікалай Ланцкаронскі з трохтысячным атрадам, і колькасць войска Астрожскага павялічылася ўдвая, склаўшы 6 тысяч чалавек.
Сваё войска Астрожскі выбудаваў у адну лінію: у цэнтры стаяла ліцвінская і Валынская шляхта, на левым флангу польскія ваяры, а на правым флангу ён устаў сам са сваёй конніцай.
Як толькі развіднела, татары кінулі ў атаку, іх разам з конніцай сустрэў Астрожскі, літоўская і Валынская шляхта стала наступаць па цэнтры, а палякам Астрожскі загадаў ударыць па флангу.
Не вытрымаўшы флангавых атакі палякаў, татары пачалі адступаць да багністага берага, якi знаходзіўся недалёка ад поля бітвы на раце Гарыні. Там многія з татараў патанулі. Другая частка палякаў уварвалася ў татарскі лагер і вызваліла 16 тысяч палонных, і з тымі, хто мог узяць у рукі зброю, ударыла ў тыл татарам.
Як аказалася, вельмі своечасова, таму што Астрожскі з конніцай быў ужо акружаны. Гэтак нечаканы ўдар са спіны напалохаў татараў і сам Менглі-Гірэй першым пабег з поля бітвы, а следам за ім - усе астатнія. Праз чатыры гадзіны бітва была скончана, з 30-тысячнага войска татараў было забіта альбо патанула ў балоце 24 тысячы чалавек.