Гэты канал створаны па ініцыятыве нераўнадушных грамадзян Беларусі, якія хочуць чытаць цікавае пра сваю краіну на роднай мове.
Так склалася, што большасць беларускамоўных рэсурсаў у нас не нашы, не за нас, а частка з іх прызнана экстрэмісткімі.
Пачухалі мы патыліцы і вырашылі зрабіць тое, што можам. А можам мы пісаць ды чытаць па-беларуску. Тое і рабіць будзем!

Свае матэрыялы можна дасылаць сюды @gusljar_bot
будзем вельмі ўдзячныя

Абмеркаваць пасты і проста паразмаўляць можна тут https://yangx.top/kab_skvirchala

Каб прасцей было знаходзіць матэрыял на канале, мы падзелім яго на рубрыкі

#ЛюдзіБеларусі

#ГісторыяБеларусі

#МузыкаБеларусі

#МіфыЛегендыБеларусі

#ПобытБеларусі

#СучаснаяБеларусь

#МоваНашаРодная

#Літаратура

#ЯМыКаласы

#ДзеткамБеларусікам

#КазкіДзецям

#ЗробленаЎБеларусі

#КухняБеларусі

#УспаміныПраДзяцінства

#ФондКіно

#КіноПаБеларуску

#абшчэственныЛікбез Коратка аб асноўных гістарычных з'явах у кантэксце гістарычнай палітыкі РБ

ДУДА
#МузыкаБеларусі

Сто гадоў назад любы беларус, які час ад часу бываў на ярмарках і багатых вяселлях, адказаў бы, што самы папулярны беларускі музычны інструмент - гэта дуда.

Сёння не кожны адразу дацяміць, як яна выглядае і тым больш, як гучыць.

Дуда - шматзначны тэрмін.
І тут размова не пра дудачку і нават не пра дудку, а пра скураны мяшок з некалькімі трубамі, які ў Беларусі называлі дудой.

Самая маленькая трубачка патрэбна была дзеля таго, каб напоўніць інструмент паветрам. Падчас ігры музыка ціснуў локцем на мяшок, паветра паступала ў трубкі з язычкамі з трысця або пер'я, і атрымлівалася гучнае гучанне.

Па прынцыпу работы і знешняму выгляду дуда напамінае шатландскую валынку. Падобныя інструменты існавалі ў многіх краінах: у Арменіі, Балгарыі, Партугаліі, Іспаніі, Расіі. Але ўсё ж беларуская дуда - унікальны інструмент, яго вылучаюць сярод іншых дэталі.
Напрыклад, колькасць бурдонаў (гэта трубкі, якія ствараюць фон), іх размяшчэнне і, адпаведна, асабісты гук.

На дудзе ігралі скамарохі на святах у Радзівілаў яшчэ ў XII стагоддзі: на адной з выяў у летапісы ёсць дудар.

Пад песні і гучанне дуды ў пачатку XIV стагоддзя народ сустракаў князя Альгерда з паспяховых ваенных паходаў.

Гэты музычны інструмент часта ўсплывае ў расказах шляхціча Завальні Яна Баршчэўскага.
Апісвалі яго і Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч, і Адам Міцкевіч, і Браніслаў Тарашкевіч.

Аднак складана нават меркаваць, калі дуда ўпершыню зайграла на беларускіх землях. Бо інструмент вядзе нас яшчэ да славянскіх міфаў і сам надзелены сакральным сэнсам. Мяшок для інструмента часта рабілі з жывёлы, якую прыносілі ў ахвяру. І потым гэта дуда іграла ў час самых важных падзей у жыцці чалавека, напрыклад, на хрэсьбінах або вяселлі.

Сёння дуда мала вядомая беларусам, таму што ў сярэдзіне XX стагоддзя яе практычна перасталі выкарыстоўваць у Беларусі. Яшчэ ў пачатку 1900-х інструмент пастаянна прысутнічаў на беларускіх святах, але потым на некалькі дзясяцігоддзяў прапаў з віду.

Толькі рэчы з тысячагадовай гісторыяй не так проста спісаць. Сёння знаходзіцца ўсё больш энтузіястаў, якія адраджаюць гучанне дуды ў краіне. З'яўляюцца майстры, якія вырабляюць і музыкі, якія ўдасканальваюць сваю ігру. А ў горадзе Глыбокае ўжо на працягу некалькіх гадоў праходзіць фестываль "Дударскі рэй", на які прыязджаюць дудары з Беларусі і замежжа.

#МузыкаБеларусі
Гучанне дуды на канале Юрася Панкевіча - майстра і выканаўца

https://youtu.be/y6rqoWc3mNk?si=XvttpivyO3tN8W1K

А вы ведалі, што беларусы - амаль адзіны народ Еўропы, які захаваў старажытнае гучанне сваіх народных песень?
Калі не, то раім паглядзець і паслухаць!
#МузыкаБеларусі

https://youtu.be/CrA9Qfsfl8s?si=Ul-_VzFQclhCrlCX

Цымбалы

Гісторыя цымбалаў яшчэ глыбейшыя, чым дуды. Яны ўспамінаюцца нават у біблейскіх псалмах. А ў Беларусі гэты інструмент з'явіўся прыкладна ў XVI стагоддзі, калі беларусы, асабліва магнацкая моладзь, сталі часцей бываць у заходніх краінах, і, калі вярталіся дадому, то прывозілі з сабой новыя прадметы і ідэі.

Цымбалы ўспамінаюцца ў "Малой спадарожнай кнізе" Францыска Скарыны. І ўжо ў тыя гады, г.з. каля 1552 года, цымбалы гучалі як на народных гулянка, так і пры дварах беларускіх шляхцічаў і магнатаў.

Цымбалы часта выкарыстоўваліся і пры каталічных цэрквах. Напрыклад, вядома, што ў 1605 годзе яны былі адным з ансамблевы інструментаў іезуістскай капэлы. А ансамбль з цымбалаў, скрыпкі і бубна доўгі час быў адным з самых распаўсюджаных у Беларусі.

Майстры творча падыходзілі да вырабу гэтага інструмента, таму і цымбалы ў розных рэўэгіонах краіны былі розныя. Некаторыя мацавалі на стол, некаторыя ставілі на калені, а бывалі і такія, якія падвешвалі раменьчыкамі на плячах.

#МузыкаБеларусі

#МузыкаБеларусі

Добры ранак з Маргарытай Вансовіч
"Мой край"

https://youtu.be/Lz6_TkZUy4o?si=GZv26z2c5UxCLvrK

#МузыкаБеларусі

Скрыпка

Сучасная скрыпка і яе слава "каралеўскага аркестра" сёння больш асацыіруецца з шыкоўнымі філармоніямі і вечарамі з шампанскім і чорнымі сукенкамі да падлогі.
Тым больш складана паверыць, што стагоддзяў шэсць назад скрыпка была інструментам беднаты і таму рэдка трапляла ў літаратурныя і гістарычныя дакументы

Першае дакументальнае сведчанне скрыпкі ў Беларусі адносіцца да 1566 года. Менавіта ў гэтым годзе князь Сігізмунд-Аўгуст напісаў пісьмо свайму маршалку, прыказаўшы браць налог з музыкаў-скамарохаў: дудароў, скрыпачоў і іншых.

Першымі скрыпачамі Беларусі, і праўда, былі скамарохі, вандруючыя акцёры і музыкі, якіх любілі і чакалі на любых народных святах.

Затое ўлады і цэрквы іх любілі не вельмі. Прымушалі плаціць вялікія падаткі і ўсімі сродкамі імкнуліся прагнаць са сваіх земляў.

Нягледзячы на тое, што ў той час складана прыходзілася скамарохам, а разам з імі і мастацтву скрыпкі, памяць аб тым, як скрыпка радавала сялян, захавалі самі беларусы.

У Беларусі было некалькі вёсак з назвамі "Скрыпка" або "Скрыпкі".
Успамінаецца гэты інструмент і ў шматлікіх прыказках: "Ён такую скрыпку мае, што гаворыць і спявае".
У народнай казцы "Музыка і чэрці" скрыпка ўтварае цуды, а ў знакамітай паэме "Сымон-музыка" скрыпка - частка галоўнага вобраза героя.

#МузыкаБеларусі

Дзень добры!

Народная песня "Годы маладыя" гучыць без аканемента. Цудоўны спеў і песня прымушае задумацца

https://youtu.be/UAHnot0irWQ?si=hA3yx9At846Yo36F

Гэты канал створаны па ініцыятыве нераўнадушных грамадзян Беларусі, якія хочуць чытаць цікавае пра сваю краіну на роднай мове.
Так склалася, што большасць беларускамоўных рэсурсаў у нас не нашы, не за нас, а частка з іх прызнана экстрэмісткімі.
Пачухалі мы патыліцы і вырашылі зрабіць тое, што можам. А можам мы пісаць ды чытаць па-беларуску. Тое і рабіць будзем!

Свае матэрыялы можна дасылаць сюды @gusljar_bot
будзем вельмі ўдзячныя

Абмеркаваць пасты і проста паразмаўляць можна тут https://yangx.top/kab_skvirchala

Каб прасцей было знаходзіць матэрыял на канале, мы падзелім яго на рубрыкі

#ЛюдзіБеларусі

#ГісторыяБеларусі

#МузыкаБеларусі

#МіфыЛегендыБеларусі

#ПобытБеларусі

#СучаснаяБеларусь

#МоваНашаРодная

#Літаратура

#ДзеткамБеларусікам

#КазкіДзецям

#ЗробленаЎБеларусі

#КухняБеларусі

#ФондКіно

#абшчэственныЛікбез Коратка аб асноўных гістарычных з'явах у кантэксце гістарычнай палітыкі РБ

#МузыкаБеларусі

А вы ведалі, што беларусы маглі йграць нават на саломе?

Гэта сапраўды так! Інструмент з саломіны маглі зрабіць хвілін за пяць і прытым гучаў ён накшталт жалейкі.
Самі паслухайце!

https://youtu.be/7RZqWBq3Snk?si=3S_6-u8nEvJaDxDs

#ЛюдзіБеларусі
#МузыкаБеларусі

Музыковед Алесь Лось:
На жаль, пачуць сапраўдную народную беларускую музыку сёння амаль немагчыма. Мода на псеўданароднасць амаль што «з’ела» аўтэнтычнае гучанне многіх інструментаў. Нават тыя, хто цікавіцца гісторыяй роднага краю, часта адмаўляюцца слухаць народную музыку.

Чэхі, шведы, французы, палякі і многія іншыя зразумелі, што народная музыка – гэта адзін з сімвалаў ідэалогіі, патрыятызму, любові да Бацькаўшчыны, як, напрыклад, герб, сцяг, гімн. Мы пакуль што не да канца гэта ўсвядомілі. Уявіце: на дзевяць з паловай мільёнаў беларусаў ледзь набярэцца шэсць майстроў, якія могуць прафесійна зрабіць тую ж дуду ці жалейку. Хто ведае, можа, наш Мікола гадоў праз дзесяць стане сёмым?

Падрабязна тут
https://www.sb.by/articles/melodyya-kisheni.html

#МузыкаБеларусі

Мы ужо пачыналі знаёміць вас з народнымі музычнымі інструментамі беларусаў.
Пра скрыпку тут

А вось яшчэ знайшлі цікавосткі на гэту тэму

📌 Праект “Традыцыйныя музычныя інструменты” – гэта віртуальная энцыклапедыя беларускіх народных інструментаў, дзе можна пабачыць, пачуць і дэталёва даведацца пра іх.

https://youtu.be/bXWMGwUc4ms?si=bLX_ohvt8cXD8vy2

#МузыкаБеларусі

ДУДКА – старажытны музычны інструмент тыпу падоўжанай флейты.

Мае выгляд трубкі даўжынёй 20 – 50 см з адной свістковай і 5 – 8 (найчасцей 6) бакавымі ігравымі адтулінамі (галаснікі, дзірачкі, перабіванкі, клапаны).
Матэрыялам служаць ствалы дрэў розных парод (хвоя, клён, крушына, арэшнік і інш.), кара вярбы і лазы, у апошні час – алюміній.

Дудка мае мяккі, пяшчотны гук, разнастайнай афарбоўкі і сілы ў розных рэгістрах, значныя кантыленныя і тэхнічныя магчымасці.

Найбольш раннія звесткі пра дудку на тэрыторыі Беларусі адносяцца да 1-й паловы 2-га тысячагоддзя да н.э. (фрагмент інструмента з косці дробнай птушкі знойдзены пры раскопках паселішча Асавец-2 Бешанковіцкага раёна).
Фрагмент дудкі 13 ст. выяўлены пры раскопках у Ваўкавыску.

У пісьмовых крыніцах 11 – 17 ст. дудка часта ўпамінаецца як інструмент вайсковай музыкі. У этнаграфічных працах 19 – 1-й паловы 20 ст. адзначана выкарыстанне дудкі ў час некаторых каляндарна-земляробчых (пераважна – веснавых) абрадаўаў, на гулянках і бяседах.

https://youtu.be/2dBMcWCbmcM?si=Kk6-FPOSDqYDtCPP