Дабрыдзень, сябры! Гэтую суботнюю раніцу пачнем зь невялічкага, але надта гумарнога слоўнічка 😉
Крыніца: @chilikto
Крыніца: @chilikto
Пэўна шмат хто з Вас чытаў трылёгію Якуба Коласа "На ростанях". А ці ўсе ведаюць, што азначае гэтая назва і ўстойлівы выраз у беларускай мове?
📍Выраз "на ростанях" азначае стан ваганьня, няўпэўненасьці пры выбары далейшага шляху і адпавядае расейскаму "на перепутье".
А якія яшчэ значэньні мае слова "ростань"?
РÓСТАНЬ (rostań)
(назоўнік, жаночы род)
1. Дзеяньне паводле значэньня дзеяслова расставацца — расстацца; расстаньне.
🔸️Пры ростані не гаварылі, дзе сустрэнуцца, бо ведалі — заўтра абавязкова ўбачацца на гэтым жа самым месцы. (Адамчык).
2. Час, праведзены далёка ад блізкіх.
🔸️І ростань доўгая здаецца хвіляю. Каму сказаць мне слова, што табе бярог? (Барадулін).
🔸️Толькі ў прыгодніцкіх раманах праз дзесяць год ростані маці не пазнае роднага сына, брат — брата. (Шамякін).
3. Месца перакрыжаваньня дзьвюх або некалькіх дарог.
🔸️А ўнук яго з вінтоўкаю залёг
За вадакачкаю, на ростані дарог. (Панчанка).
📍Выраз "на ростанях" азначае стан ваганьня, няўпэўненасьці пры выбары далейшага шляху і адпавядае расейскаму "на перепутье".
А якія яшчэ значэньні мае слова "ростань"?
РÓСТАНЬ (rostań)
(назоўнік, жаночы род)
1. Дзеяньне паводле значэньня дзеяслова расставацца — расстацца; расстаньне.
🔸️Пры ростані не гаварылі, дзе сустрэнуцца, бо ведалі — заўтра абавязкова ўбачацца на гэтым жа самым месцы. (Адамчык).
2. Час, праведзены далёка ад блізкіх.
🔸️І ростань доўгая здаецца хвіляю. Каму сказаць мне слова, што табе бярог? (Барадулін).
🔸️Толькі ў прыгодніцкіх раманах праз дзесяць год ростані маці не пазнае роднага сына, брат — брата. (Шамякін).
3. Месца перакрыжаваньня дзьвюх або некалькіх дарог.
🔸️А ўнук яго з вінтоўкаю залёг
За вадакачкаю, на ростані дарог. (Панчанка).
ЛІСТАПÁД (listapad)
(назоўнік, мужчынскі род)
1. (у родным склоне канчатак -а). Адзінаццаты месяц каляндарнага года.
🔸Ужо ў пачатку лістапада станавіўся сухі холад, а пад сярэдзіну таго ж месяца нападаў зьмёрзлы і сьцёрты ветрам на муку сьнег. (Чорны).
2. (у родным склоне канчатак -у). Ападаньне лісьця восеньню (у цёплых краінах — перад наступленьнем засухі); час гэтага ападаньня.
🔸Шуміць лістапад. Хвоі ў лесе панура рыпяць. (Панчанка).
#словы_Л
(назоўнік, мужчынскі род)
1. (у родным склоне канчатак -а). Адзінаццаты месяц каляндарнага года.
🔸Ужо ў пачатку лістапада станавіўся сухі холад, а пад сярэдзіну таго ж месяца нападаў зьмёрзлы і сьцёрты ветрам на муку сьнег. (Чорны).
2. (у родным склоне канчатак -у). Ападаньне лісьця восеньню (у цёплых краінах — перад наступленьнем засухі); час гэтага ападаньня.
🔸Шуміць лістапад. Хвоі ў лесе панура рыпяць. (Панчанка).
#словы_Л
Як сказаць па-беларуску "изо всех сил"?
Да прыкладу, вось так:
🔸️Як дух
🔸️На ўсе жылы
🔸️З цэлай моцы
🔸️Што моцы
🔸️Як моц-сіла
🔸️Як з шыбеніцы сарваўся
🔸️Як чорт з пісьмом
#фразэалягізмы
Да прыкладу, вось так:
🔸️Як дух
🔸️На ўсе жылы
🔸️З цэлай моцы
🔸️Што моцы
🔸️Як моц-сіла
🔸️Як з шыбеніцы сарваўся
🔸️Як чорт з пісьмом
#фразэалягізмы
АДДÁНЫ (addany)
(прыметнік, мужчынскі род)
1. Прасякнуты любоўю і вернасьцю да каго-, чаго-н.
🔸️І прывітаю разам шчыра
Адданых партыі людзей. (Колас).
2. Які выказвае адданасьць, вернасьць.
🔸️— Так, так, пан, — Гулік глядзіць на майстра адданымі вачамі. (Навуменка).
#словы_А
(прыметнік, мужчынскі род)
1. Прасякнуты любоўю і вернасьцю да каго-, чаго-н.
🔸️І прывітаю разам шчыра
Адданых партыі людзей. (Колас).
2. Які выказвае адданасьць, вернасьць.
🔸️— Так, так, пан, — Гулік глядзіць на майстра адданымі вачамі. (Навуменка).
#словы_А