ПРАС (pras)
(назоўнік, мужчынскі род)

Прылада для гладжаньня, разгладжваньня бялізны, адзеньня.

🔸️Волька паслала на стол коўдру, уключыла прас. (Савіцкі).
#словы_П

СЬЦЯГНÓ (ściahno)
(назоўнік, ніякі род)

1. Частка нагі жывёлы або чалавека ад таза да калена.

🔸️Ногі праваліліся ў сьнег, аж па сьцёгны. (Пташнікаў).

2. Бядровая частка тушы; кумпяк.

🔸️Добрую плату даў Шпак сваім «лясным сябрам» [кантрабандыстам]. А да ўсяго прывёз гарнец гарэлкі і вэнджанае сьцягно на закуску. (Ваданосаў).
#словы_С

БÓХАН (bochan)
(назоўнік, мужчынскі род)

Выпечаны хлеб пераважна круглае формы.

🔸️А зь печы бохан вымеш — ён ружовы, Як жнівеньскага сонца дыск барвовы. (Гаўрусёў).
🔸️На выцягнутых руках Лукаш трымаў вышываны ручнік, а на ім — бохан хлеба. (Сабаленка).
#словы_Б

ГЭ́БЕЛЬ (hebiel)
(назоўнік, мужчынскі род)

Сталярны інструмэнт у выглядзе калодкі з клінам і шырокім лязом для струганьня дрэва.

🔸️Даніла Платонавіч нешта майстраваў — габляваў дошчачку. На кухні ў яго стаяў маленькі варштат, на паліцах паблісквалі.. інструмэнты: гэблі, пілкі, дрэль, долаты ўсіх калібраў. (Шамякін).
#словы_Г

Рыгор Барадулін 🦋

СУРВЭ́ТКА (survetka)
(назоўнік, жаночы род)

1. Невялікі (звычайна квадратны) кавалак тканіны або паперы, якім карыстаюцца для засьцеражэньня вопраткі ў час яды, у цырульнях і пад.

🔸️Начальнік сядзіць за сталом.., падаткнуўшы пад бараду белую сурвэтку. (Сачанка).

2. Абрус (звычайна невялікіх памераў), якім накрываюць стол.

🔸️Палавічкі на падлозе, засланы бялюткаю сурвэткаю стол — усё тут было сьціпла і разам з тым акуратна. (Хадкевіч).
#словы_С

ШАРÓН (šaron)
(назоўнік, мужчынскі род)

Абледзянелая скарынка на паверхні сьнегу.

🔸️Кабыла прытка секла падковамі малады лядок на дарозе, а пад палазамі хрусьцеў шарон. (Чыгрынаў).
🔸️Лена ішла па шаране, прыкрытым мяккім сьнегам. (Шамякін).
#словы_Ш

З Днём роднае мовы, родненькія! Пакуль мы жывыя, нашая мова гэтаксама будзе жыць 🤍

ПА-БЕЛАРУСКУ
(Яўгенія Янішчыц)

Будзе слоту абвяшчаць прагноз,
Лістабой учыніць ператруску.
Песьняй, што расчуліла да сьлёз,
Я прыму цябе па-беларуску.

Краю блаславёнага дачка,
Дзякуй лёсу,
маю не ў нагрузку —
Зорны крыж Мацея Бурачка...
Ты ўва мне прызнаеш беларуску?

Сто разоў шукай другой красы,
А тым больш што сьвет даўно ня вузкі!
...Ды калі ты не бязродны сын —
Гавары са мной па-беларуску.

Час — вар'ят, шалёнае таксі.
Толькі ўсё ж ня мысьлю я аб спуску.
Кажаш, што магілы зарасьлі?
Памаўчы са мной па-беларуску.
#вершы

У працяг нашага цудоўнага Сьвята радкі, якія штораз працінаюць нашыя сэрцы 🤍

І па традыцыі: новы дзень — новае слова Вам ў скарбоначку 😊❤

СКАРБÓНКА (skarbonka)
(назоўнік, жаночы род)

1. Скрыначка, бляшанка і пад. з вузкаю шчылінаю для зьбіраньня, назапашваньня грошай.

🔸️Устаўшы раніцай,.. [Юра] разьбіў сваю фарфоравую скарбонку і пералічыў грошы. Было аж дваццаць два рублі. (Бяганская).

2. Бляшанка для збору ахвяраваньняў (у царкве, на відовішчах і пад.).

🔸️У зале пачыналіся скокі, і медныя гукі аркестра зьліваліся з бразгатам медзякоў у пустыя скарбонкі. (Гартны).

3. Пераноснае значэньне: запас грошай; асабовы рахунак эканоміі сродкаў.

🔸️[Кіра:] — Мы, тата, у камсамольскую скарбонку не адну тысячу паклалі. (Карпаў).

4. Тое, што і скарбніца.

🔸️На шчасьце, паявіўся Кібрык, які быў сапраўднаю скарбонкаю розных зьвестак і чутак. (Шыцік).
#словы_С

📖АСÓБНІК (асобнік)
(назоўнік, мужчынскі род)

Асобная адзінка, узор зь ліку аднародных рэчаў (звычайна пра друкаваны ці рукапісны тэкст).
#словы_А

ДЗЯ́ГА (dziaha)
(назоўнік, жаночы род)

Рэмень, папруга.

🔸️Тужэй падцягваем франтавыя дзягі, глянцуем боты, чысьцім шынялі. (Панчанка).
#словы_Дз

ПАЗЯХÁЦЬ (paziachać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

Міжвольна глыбока ўдыхаць і адразу ж выдыхаць паветра шырока адкрытым ротам (пры жаданьні спаць, пры стоме).

🔸️Стоячы на сонцы, ад сьпёкі шырока пазяхалі дзеці, чхалі ад .. пылу. (Галавач).
🔸️Хацелася спаць, і Язэп пазяхаў раз за разам. (Якімовіч).
#словы_П

ПАНЧÓХІ (pančochi)
(назоўнік)

1. Выраб машыннага або ручнога вязаньня, які надзяваецца на ногі і заходзіць за калені.

🔸️Панчохі прамоклі, і вы адчуваеце, як непрыемна абляпілі яны вашы ногі... (Васілевіч).

2. Пераноснае значэньне: поўсьць іншага колеру, якая пакрывае ніжнюю частку ног каня або іншай жывёлы.
#словы_П

БІРУ́ЛЬКА (birulka)
(назоўнік, жаночы род)

1. Упрыгожаннне, падвеска на ланцужку кішэннага гадзіньніка, бранзалета і пад.

2. Толькі множны лік: гульня, якая заключаецца ў тым, каб з кучкі дробных прадметаў выбраць кручком адно за адным, не пасунуўшы пры гэтым астатніх.
#словы_Б