Першы вялікі арлец ужо ў Беларусі! 👏

📆 Вялікі арлец Блонд вярнуўся да нас 11 сакавіка. Гэта самая ранняя дата прылёту нашых пазначаных перадатчыкамі арляцоў.

Адначасова з Блондам 5 сакавіка вырушыла і Альжуся, якая таксама, як і ён, зімавала ў Грэцыі. Але пакуль яна затрымалася ў дарозе.

🦅 Зараз мігруюць сем беларускіх арляцоў з 17-ці, не лічачы Блонда. Астатнія птушкі засталіся далёка ззаду, а некаторыя з іх яшчэ не пачыналі рухацца.

Дзякуй за інфармацыю Валеру Дамброўскаму! 🤝

📷 Вялікі арлец Блонд, фота Валера Дамброўскага.

Першыя буслы ўжо вярнуліся ў Беларусь! ❤️🐦

🌿 9 сакавіка белы бусел прыляцеў на гняздо ў вёсцы Козікі Івацэвіцкага раёна – паведаміў Аляксандр Іваноў, егер заказніка “Выганашчанскае”.

🌿 10 сакавіка двух буслоў адзначыла Вера Ігнацюк каля вёскі Гвозніца Маларыцкага раёна.

🌿 14 сакавіка ў горадзе Камянец Брэсцкай вобласці двух буслоў бачыў Андрэй Асташэня.

🌿 Сёння трох буслоў, якія ляцелі ў небе, адзначыла ў Мінску Кацярына Букас.

🌿 Ёсць паведамленні, што на Піншчыне і ў вёсцы Смычок Буда-Кашалёўскага раёна таксама ўжо назіралі белых буслоў.

❓ А ты ўжо бачыў_ла белых буслоў гэтай вясной?

📷 Фота: Аляксандр Добуш.

Калі ты таксама хочаш дзяліцца з намі птушынымі фотаздымкамі, далучайся да чату "Птушкі з фотастужкі" t.me/ptushkafota.

🌿 🐦 Сакавік! Птушкі вяртаюцца на свае месцы гнездавання, а ў хатніх катоў пачынаецца шлюбны перыяд, калі самцы паводзяцца вельмі агрэсіўна.

Абарані свайго ката і дзікую прыроду! Коцікі на вольным выгуле забіваюць мільёны птушак і дробных звяркоў, чым наносяць немалую шкоду дзікай прыродзе. Ды і самі могуць пацярпець: трапіць пад машыну, падчапіць хваробу, атрымаць сур’ёзныя траўмы ў бойках паміж сабой. 😾

Здараецца, што каты пасля выгулу вяртаюцца з моцна пракушанымі лапамі, спінамі і выдзертымі вачамі.

🦠 Акрамя таго, каты могуць перадаваць адно аднаму вірусныя інфекцыі. Напрыклад, вірус імунадэфіцыту (так званы “каціны СНІД”), які перадаецца праз укусы. Часцей за ўсё ім заражаюцца агрэсіўныя самцы на вольным выгуле. Лячыць гадаванца цяжка, доўга і дорага, а бывае позна ці немагчыма.

Часта гаспадары адмаўляюцца ад вольнага выгулу для сваіх катоў толькі пасля таго, як тыя атрымалі сур'ёзную траўму.

Любіш свайго коціка – трымай яго дома. Гэта бяспечней і для самой жывёлы ды яе гаспадара, і для птушак. 🙌❤️

У заказніку “Налібоцкі” выявілі незаконную санітарную рубку.

⚖️ У лютым 2023 года прайшоў суд па справе 2020 года, калі ў Налібоцкай пушчы вырубілі 1224 дрэвы. Дазвольныя дакументы на вырубку былі аформлены з парушэннямі, без абследавання лясных участкаў.

Лясгас сцвярджаў, што гэтыя дрэвы былі масава пашкоджаны хваробамі і ствалавымі шкоднікамі.

☝️ Аднак Дзяржаўная інспекцыя аховы жывёльнага і расліннага свету прыйшла да высновы, што суцэльная санітарная рубка была незаконнай. Дрэвы былі жывымі і мелі біялагічную ўстойлівасць. Вырубілі “хворы” лес нават у ахоўных месцах пражывання і вырастання “чырванакніжных” відаў жывёл і раслін.

Замест аздараўлення лесу, была пашкоджана асабліва ахоўная прыродная тэрыторыя – рэспубліканскі заказнік “Налібоцкі”, унікальны дрэўны масіў – дом арляцоў, тэрыторыя, важная для птушак, міжнароднага значэння, аб’ект Смарагдавай і Нацыянальнай экалагічнай сетак. 🌿🦅

Працяг 👇

💶 Лясгас аштрафавалі на 367 344 беларускіх рублёў 46 капеек – на сёння гэта амаль 121,5 тысяча еўра. Гэты вырак застаўся ў сіле пасля абскарджвання першага прысуду.

Крыніца: Эканамічны суд Гродзенскай вобласці.

📷 Фота: Ганна Ільінкова і Аляксандр Анкуда. Канюк-мышалоў у Налібоцкай пушчы.

Хочаш даведацца больш пра беларускія балоты? 💧🌿

Прыходзь на навукова-папулярную лекцыю “Не Ельняй адзінай: праваднік у свет беларускіх балот”.

📆 Яна пройдзе ў сераду 22 сакавіка, пачатак а 19:00.

🔹 Ці шмат у Беларусі балот і чым яны адметныя?
🔹 Для каго балоты - дом?
🔹 Як ахоўваюць і аднаўляюць балоты?
🔹 Што пагражае балотам сёння?

На гэтыя і многія іншыя пытанні адкажа балотазнаўца Дзмітрый Грумо.

📍 Адрас: Мінск, вуліца Акадэмічная, 27.
📍 Уваход вольны.

Хто з птушак вярнуўся ў Беларусь? ☀️💚

🐦 Вялікія галубы (вяхири) ужо буркуюць у Брэсце і Жабінцы.

🐦 Белыя пліскі (белые трясогузки) былі адзначаны ў Брэсце, Мядзеле, у Маларыцкім і Камянецкім раёнах.

🐦 Ёсць паведамленні, што і чорных буслоў ужо бачылі на Палессі.

🐦 На Маларытчыне адзначаны стрынаткі-чаротаўкі (тростниковые овсянки).

🐦 Ляцяць чорныя дразды, берасцянкі (зяблики).

🐦 Дрозд-спявун ужо спявае ў Жабінцы.

🐦 Слонкі (вальдшнепы) адзначаны на Камянеччыне і ў Мінску.

❓ А каго з птушак, якія ўжо прыляцелі, ты бачыў_ла на гэтым тыдні?

📷 На фота – белая пліска.

Хочаш даведацца больш пра жыццё соў? Прыходзь у суботу 25 сакавіка на афлайн-лекцыю “Час соў”. 🤗

❓ Калі і дзе шукаць соў?
❓ У чым сакрэт бязгучнага палёту?
❓ На колькі градусаў паварочваецца савіная галава?
❓ Навошта совам тры пары павек?
❓ Дзе на самой справе вушы ў вушатай савы?
❓ Якая сава самая бясстрашная?
❓ Як пасяліць соў каля свайго жылля?

На гэтыя і шмат іншых пытанняў адкажа арнітолаг Віталь Сахвон.

✅ Пачатак лекцыі ў 10:00.
✅ Адрас: Мінск, вул. Курчатава, 10.
✅ Для ўваходу вазьмі з сабой пашпарт.
✅ Лекцыя бясплатная, але рэгістрацыя абавязковая – https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeiOHc-bCl53ND-zTQHU4mjgCyG53cKGmplcxi22xJUgsBJ8g/viewform.

🤩 Толькі для слухачоў лекцыі – уваход у заалагічны музей БДУ бясплатны!

📷 На фота – вераб’іны сычык.

Дамавы верабей – такая распаўсюджаная птушка, што цяжка паверыць, быццам нешта пагражае яго папуляцыі. 😳

Але ў 2021-м апублікаваныя вынікі даследаванняў паказалі, што ў ЕС гэты від – лідар па скарачэнні папуляцыі. З 1980 года яна скарацілася ўдвая і стала меншай на 247 мільёнаў птушак.

🐦 Папуляцыя палявога вераб’я ў ЕС скарацілася на 30 мільёнаў птушак за 40 гадоў. У цэлым назіраецца тэндэнцыя масавага скарачэння колькасці распаўсюджаных відаў птушак.

Навукоўцы не ведаюць, па якіх прычынах змяншаюцца папуляцыі гарадскіх птушак. Але лічаць, што гэта можа быць недахоп ежы, птушыная малярыя і забруджванне паветра выхлапамі аўтамабіляў.

🐛 Штучныя газоны непрывабныя для насякомых і даюць мала насення. Праблема для вераб’ёў таксама - абнаўленне фасадаў будынкаў, калі доступ у старыя гнездавыя нішы блакуецца. 🏢

📆 Сёння – Сусветны дзень вераб’я. Ён прысвечаны таму, каб павысіць дасведчанасць пра праблемы дамовага вераб’я і іншых гарадскіх птушак.

Крыніца: BirdLife International, RSPB.

📷 Фота: Мікалай Варабей.

🌲🌳 Лясы бываюць розныя: ольсы, ельнікі, дубровы…

📆 Сёння, у Міжнародны дзень лясоў, раскажам пра некаторыя тыпы беларускіх лясоў і пра іх жыхароў.

🐦 Крыжадзюб-яловік (клёст-еловик) – сапраўдны фанат ельнікаў. Гэта адразу відаць з назвы птушкі.

Ягоная дзюба слабаватая для сасновых шышак, і ён корміцца яловым насеннем. Ураджайнасць ялін не кожны год высокая ў адным месцы, таму крыжадзюбы-яловікі шмат падарожнічаюць у пошуках месцаў, багатых на корм.

❓ Ці бачыў_ла ты гэтую птушку?

📷 Фота: Dario Quattrin, Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0).

#МіжнародныДзеньЛясоў #InternationalDayofForests

Працягваем знаёміць з насельнікамі розных тыпаў беларускіх лясоў. 🌿🌳

🐦 Беласпінны дзяцел моцна залежыць ад лісцевых парод: бяроза, чорная і шэрая вольха, вярба, асіна. У лясной гаспадарцы гэтыя пароды лічацца не вельмі выгаднымі.

У Швецыі лесаводы ўмудрыліся замяніць амаль татальна гэтыя віды ў лясах на сасну і елку. Беласпінны дзяцел там вымер. Тады завезлі дзятлаў, злоўленых у Эстоніі. Яны не прыжыліся. 😳

💡 Стала зразумела, што трэба мяняць лясную палітыку. Лесаводаў абавязалі падсаджваць лісцевыя пароды ў хвойныя пасадкі. Дзятлаў разводзяць і выпускаюць у лясы. Цяпер іх ужо каля 60, але па разліках навукоўцаў для самааднаўлення папуляцыя павінна складаць не менш як 250 птушак.

☝️ Замежны вопыт, які важна ўлічваць, каб не паўтараць чужых памылак.

Крыніца: Naturskyddsforeningen.

📷 Фота: Andrey Gulivanov, Flickr (CC BY 2.0).

#МіжнародныДзеньЛясоў #InternationalDayofForests

🌳 Мы ўжо расказалі пра жыхара лісцевых лясоў беласпіннага дзятла і аматара ельнікаў крыжадзюба-яловіка – #МіжнародныДзеньЛясоў цісні на хэштэг, каб пачытаць.

🐦 А вось глушцы абіраюць для жыцця сасоннікі. Узімку яны кормяцца сасновай ігліцай.

Глушэц - сапраўдны патрыёт і можа ўсё жыццё пражыць у адным лесе. 🌲

У большасці месцаў рассялення ў нас глушэц — рэдкі від. Высечка лесу на такавішчах – адна з галоўных для яго пагроз.

📷 Фота: Jaan Künnap, Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0).

#InternationalDayofForests

🐦 Сярэдні дзяцел – жыхар старых дуброў. У Беларусі іх асабліва шмат на Палессі, таму гэты від у нас больш звычайны на поўдні краіны.

Высечы старыя дубровы лёгка, а вось аднавіць – не. Сярэдняму дзятлу патрэбныя дубровы са 100-200-гадовымі дрэвамі, у сярэднім 63 старыя дрэвы на ўчастку. 🌳

У Скандынавіі сярэдні дзяцел так і вымер – там знішчылі дубровы. У Даніі від перастаў гнездаваць у 1959 годзе, а ў Швецыі – ў 1982-м.

🙅‍♀️ У Швецыі стагоддзямі забаранялі гаспадарам высякаць дубровы нават на прыватных участках – яны належалі каралю. Дуб высякалі толькі для будаўніцтва караблёў. Пасля пратэстаў у 1830 годзе забарону знялі, і пачалася маштабная высечка дуброў. На ўрадлівай зямлі дуброў рабілі сельскагаспадарчыя палі.

Працяг 👇

🍃 Там і сям дубровы яшчэ заставаліся, але яны былі занадта раскіданыя. Сярэдні дзяцел – не аматар далёкіх падарожжаў і мае нізкую здольнасць да рассялення. Таму ізаляваныя папуляцыі пакрысе вырадзіліся.

📆 Гэты допіс прысвечаны сённяшняму Міжнароднаму дню лясоў. Цісні на хэштэг #МіжнародныДзеньЛясоў, каб даведацца пра насельнікаў іншых тыпаў беларускіх лясоў – ельнікаў, сасоннікаў і лісцевых.

Крыніца: Natursidan

📷 Фота: Мікалай Варабей.

#InternationalDayofForests

❓ Ці ёсць у нас дэфіцыт водных рэсурсаў?

💧 Пакуль у цэлым вады краіне хапае: у Беларусі шмат падземных крыніц.

Але ў такіх сферах, як сельская гаспадарка, водны транспарт або малая гідраэнергетыка, дзе выкарыстоўваюцца паверхневыя воды, іх нястача ўжо адчуваецца.

🌡️ Ва ўмовах змены клімату за апошнія 20 гадоў у Беларусі аб'ём рачнога сцёку скараціўся на 21%! Прычым узімку сцёк павялічваецца праз зімовыя адлігі, а ўлетку – памяншаецца. Гэта дрэнна адбіваецца на тых экасістэмах, іх флоры і фаўне, да якіх мы прывыклі.*

🤲  Зараз асабліва важна захаваць балоты і тыя свабодныя рэкі, якія ў нас засталіся. Выпраставаныя рэкі хутчэй скідваюць надземныя і падземныя воды ў мора. А пра асушаныя балоты і гаворкі няма.

*Крыніца: Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя.

📷 На фота рака Прыпяць, аўтар – Анастасія Шабалтас.

#СусветныДзеньВодныхРэсурсаў
#WorldWaterDay #дзікіярэкі

❓ Сумаваў_ла па назіраннях за пустальгой?

⚡️ На https://birdwatch.by/pustalga-brest2023 пачаўся 14-ты сезон анлайн-трансляцыі з гнязда сокала-пустальгі ў Брэсце!

Колькі яек адкладуць птушкі, як будзе праходзіць інкубацыя і вылупленне птушанят, кармленне самкі і малых сокалаў, іх рост і змена паводзін – усё гэта мы ўбачым падчас трансляцыі з двух гнёздаў сакалоў! 🐣

🤗 Далучайся і ты! А калі заўважыш што-небудзь цікавае – пішы ў Тэлеграм-чат https://yangx.top/+BarAm3iWtb5mNmY6.

🎥 Моманты з трансляцыі 2022 года.

😍 Сініца-апалонік – быццам пупышка на галінцы, якой хочацца танчыць і спяваць. Вясна! ☀️🌿

❓ А ты бачыў_ла такую красуню-птушку?

📷 Фота: Сяргей Аднавал.

Калі ты таксама хочаш дзяліцца з намі птушынымі фотаздымкамі, далучайся да чату "Птушкі з фотастужкі" t.me/ptushkafota.

А ты ўжо запісаўся_лась на афлайн-лекцыю “Час соў”? Яна пройдзе ўжо заўтра! 🤗

❓ Калі і дзе шукаць соў?
❓ У чым сакрэт бязгучнага палёту?
❓ На колькі градусаў паварочваецца савіная галава?
❓ Навошта совам тры пары павек?
❓ Дзе на самой справе вушы ў вушатай савы?
❓ Якая сава самая бясстрашная?
❓ Як пасяліць соў каля свайго жылля?

На гэтыя і шмат іншых пытанняў адкажа арнітолаг Віталь Сахвон.

✅ Пачатак лекцыі ў 10:00.
✅ Адрас: Мінск, вул. Курчатава, 10.
✅ Для ўваходу вазьмі з сабой пашпарт.
✅ Лекцыя бясплатная, але рэгістрацыя абавязковая – https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeiOHc-bCl53ND-zTQHU4mjgCyG53cKGmplcxi22xJUgsBJ8g/viewform.

 🤩 Толькі для слухачоў лекцыі – уваход у заалагічны музей БДУ бясплатны!

 📷 На фота – вераб’іны сычык. Аўтар - Вячаслаў Сасянкоў.

 Калі ты таксама хочаш дзяліцца з намі сваімі фотаздымкамі птушак, далучайся да чату "Птушкі з фотастужкі"
t.me/ptushkafota.

Любіш дзікую прыроду? Далучайся да “Дзікага клуба”: https://forms.gle/MqMb9pcAPzQSwRfg6. 🌿🦡

❓ Што табе гэта дасць?

📿 Эксклюзіўны аксэсуар – клубны стальны жэтон з лазернай гравіроўкай. Да першага жэтона дадаецца моцны шарыкавы ланцужок.

💻 6 закрытых анлайн-лекцый з нанятымі спікерамі аб дзікай прыродзе.

📖 Зніжкі на экскурсіі, друкаваную прадукцыю і платныя анлайн-курсы ТАА «Дзікая прырода».

🏆 Бясплатны ўдзел у двух нацыянальных прызавых чэмпіянатах па фотабёрдынгу. Для ўдзельнікаў без абанемента будзе прадугледжаны ўзнос.

🤝 Штогадовыя афлайн-сустрэчы (экскурсіі ці выступы) для ўдзельнікаў клуба са спецыялістамі ў гарадах, дзе будзе больш за 10 членаў клуба.

Прыбытак ад “Дзікага клуба” пойдзе на дапамогу дзікай прыродзе. 🙌❤️

📷 Фота: PBarlowArt.