Калдуны па-ліцьвінску
Выглядае, што страшная праўда пра паходжанне назвы «калдуны» такая: на сярэднявечнай лаціне слова calduna азначала «цёплыя яшчэ вантробы забітых жывёл», ад calidus — «цёплы». То нібыта ў старабеларускую мову гэтае слова трапіла ў XV ст. ці то з нямецкай, ці то з чэшскай.
Ёсць дзве асноўныя разнавіднасці калдуноў — з бульбянага і з мучнога цеста. Аднак прынцып адзін: гэта (часцей невялікія) штуковіны з начынкай. Прапануем прыгатаваць калдуны мучныя.
Інгрэдыенты:
Начынка:
Можа быць што заўгодна, ад практычна любога мяса і рыбы да тварагу ці свежых або сушаных ягад.
Цеста:
мука 2 шклянкі
яйка 1 шт.
соль на ўласны густ
гатаваная вада (кіпень)
Прыгатаванне:
Старанна замяшаць цеста, на пасыпанай мукой дошцы раскачаць, выкраіць круглыя кавалкі.
Напоўніць згатаваным фаршам, склеіць.
Гатаваць партыямі ў падсоленым кіпні.
* Кажуць, што сапраўдныя ліцвінскія калдуны трэба замешваць не на вадзе, а на соку з цыбулі. У кожным разе, цеста мусіць быць мяккім, эластычным, добра цягнуцца, каб кавалкі яго можна было лёгка фармаваць і склейваць.
Вымешанае цеста раяць загарнуць у анучку і пакінуць на нейкі час у холадзе, каб «адпачыла».
Выглядае, што страшная праўда пра паходжанне назвы «калдуны» такая: на сярэднявечнай лаціне слова calduna азначала «цёплыя яшчэ вантробы забітых жывёл», ад calidus — «цёплы». То нібыта ў старабеларускую мову гэтае слова трапіла ў XV ст. ці то з нямецкай, ці то з чэшскай.
Ёсць дзве асноўныя разнавіднасці калдуноў — з бульбянага і з мучнога цеста. Аднак прынцып адзін: гэта (часцей невялікія) штуковіны з начынкай. Прапануем прыгатаваць калдуны мучныя.
Інгрэдыенты:
Начынка:
Можа быць што заўгодна, ад практычна любога мяса і рыбы да тварагу ці свежых або сушаных ягад.
Цеста:
мука 2 шклянкі
яйка 1 шт.
соль на ўласны густ
гатаваная вада (кіпень)
Прыгатаванне:
Старанна замяшаць цеста, на пасыпанай мукой дошцы раскачаць, выкраіць круглыя кавалкі.
Напоўніць згатаваным фаршам, склеіць.
Гатаваць партыямі ў падсоленым кіпні.
* Кажуць, што сапраўдныя ліцвінскія калдуны трэба замешваць не на вадзе, а на соку з цыбулі. У кожным разе, цеста мусіць быць мяккім, эластычным, добра цягнуцца, каб кавалкі яго можна было лёгка фармаваць і склейваць.
Вымешанае цеста раяць загарнуць у анучку і пакінуць на нейкі час у холадзе, каб «адпачыла».
#СучаснаяБеларусь
Самая кароткая рака — Скема.
Гэта рэчка з'яўляецца поўнай супрацьлегласцю Дняпру: яе даўжыня складае ўсяго каля 200 м (меркаванні разыходзяцца: хтосьці кажа пра 200 м, хтосьці сцвярджае, што ў ёй усяго 166 м).
Рака злучае возера Мястра і Нарач. Варта адзначыць, што жывёльны і раслінны свет гэтага вадацёку ўяўляе сабой самастойную экасістэму, у яго маецца натуральнае працягу і ўласнае рэчышча.
Самая кароткая рака — Скема.
Гэта рэчка з'яўляецца поўнай супрацьлегласцю Дняпру: яе даўжыня складае ўсяго каля 200 м (меркаванні разыходзяцца: хтосьці кажа пра 200 м, хтосьці сцвярджае, што ў ёй усяго 166 м).
Рака злучае возера Мястра і Нарач. Варта адзначыць, што жывёльны і раслінны свет гэтага вадацёку ўяўляе сабой самастойную экасістэму, у яго маецца натуральнае працягу і ўласнае рэчышча.
Forwarded from 🇧🇾 Белорусский язык беларуская мова @beloq
Здымалі фільм "Ідзі і глядзі" ў Беларусі (БССР), у Бярэзінскім запаведніку.
Дэкарацыі амаль не спатрэбіліся. Гэта былі месцы аналагічных гістарычных падзей, якія нядрэнна захаваліся.
Некаторыя з жыхароў найбліжэйшых паселішчаў прынялі ўдзел у масоўцы. Многім з іх давялося перажыць апісваныя ў фільме падзеі на све вочы.
Дэкарацыі амаль не спатрэбіліся. Гэта былі месцы аналагічных гістарычных падзей, якія нядрэнна захаваліся.
Некаторыя з жыхароў найбліжэйшых паселішчаў прынялі ўдзел у масоўцы. Многім з іх давялося перажыць апісваныя ў фільме падзеі на све вочы.
У жніўні 2019 года амерыканскі кінатэлепартал "Screen Rant" склаў падборку дзесяці лепшых фільмаў пра Другую сусветную вайну; "Ідзі і глядзі" заняў у спісе першы радок.
Forwarded from Сила Традиций
Завтра отмечается Международный женский день 💐 В честь этого нежного праздника делимся словариком по теме!
▫️ Женственность — жано́цкасць.
▫️ Тюльпаны — цюльпа́ны.
▫️ Свидание — спатка́нне.
▫️ Сюрприз — сюрпры́з.
▫️ Предложение — прапано́ва.
▫️ Обручальное кольцо — заруча́льны пярсцё́нак, абру́чка.
Ждем предложения для новой подборки слов в комментариях!
▫️ Женственность — жано́цкасць.
▫️ Тюльпаны — цюльпа́ны.
▫️ Свидание — спатка́нне.
▫️ Сюрприз — сюрпры́з.
▫️ Предложение — прапано́ва.
▫️ Обручальное кольцо — заруча́льны пярсцё́нак, абру́чка.
Ждем предложения для новой подборки слов в комментариях!
#ГісторыяБеларусі
#Год1917
#БНР
Абвяшчэнне БНР
Абвяшчэнню Беларускай Народнай Рэспублікі садзейнічаў шэраг знешніх і ўнутраных абставін.
Перагаворы на савецка-германскай мірнай канферэнцыі ў Брэсце ў канцы студзеня 1918 г. былі перапынены савецкім бокам. Скарыстаўшы сітуацыю, Германія і Аўстра-Венгрыя 18 лютага 1918 года аднавілі ваенныя дзеянні на ўсім фронце ад Балтыйскага мора да Карпат.
Пасля разгону з'езда частка яго арганізатараў і ўдзельнікаў сабралася ў дэпо Лібава-Роменскай чыгункі. На гэтым паседжанні было прынята рашэнне пераўтварыць Прэзідыум з'езда ў Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з'езда.
У ноч на 19 лютага перад пагрозай наступлення германскіх войскаў кіраўнікі Аблвыканкамзаха пакінулі Мінск.
Выканаўчы камітэт Рады заявіў, што аб'яўляе сябе найвышэйшай уладай у краі.
20 лютага быў створаны Народны Сакратарыят на чале з Я.Варонкам.
21 лютага , напярэдадні ўступлення нямецкіх войскаў у Мінск, Выканкам звярнуўся да народа Беларусі з Першай Устаўной граматай, у якой дэкларавалася права беларускага народа на самавызначэнне.
Народны Сакратарыят Беларусі ў складзе 20 міністраў, прадстаўнікоў розных партый, абвяшчаўся да склікання Устаноўчага сходу часовым урадавым органам.
Да канца лютага 1918 года нямецкія войскі захапілі большую частку Беларусі да лініі Расоны - Полацк - Сянно - Орша - Магілёў - Жлобін - Навазыбкаў.
3 сакавіка 1918 года паміж Савецкай Расіяй і Германіяй быў падпісаны сепаратны мірны дагавор, згодна з якім прыкладна 85% этнічнай беларускай тэрыторыі адыходзіла Германіі, 15% - Савецкай Расіі. Для беларускіх зямель фактычнае спыненне стану вайны доўжылася да лістапада 1918 года, калі з-за рэвалюцыйных падзей у Германіі нямецкія войскі пачынаюць пакідаць тэрыторыю Беларусі.
Падпісанне Брэсцкага міру падштурхнула Выканаўчы камітэт Рады да выдання 9 сакавіка 1918 года Другой Устаўной граматы.
Гэтым дакументам, "у межах рассялення і лікавай перавагі беларускага народа", зацвярджалася назва краіны - Беларуская Народная Рэспубліка.
Меркавалася, што асноўныя законы зацвердзіць Устаноўчы Сойм, які будзе скліканы на аснове агульнага, роўнага, тайнага і прапарцыянальнага выбарчага права.
Падцвяржаліся дэмакратычныя свабоды, 8-гадзінны працоўны дзень, адмена прыватнай уласнасці на зямлю.
Між тым тэрыторыя, на якой дэкларавалася ўлада БНР, кантралявалася нямецкімі акупацыйнымі войскамі і савецкай Расіяй. Беларускія землі большасць еўрапейскіх палітыкаў лічыла часткай Расіі. Выключэннем была Польшча і Літва, якія разглядалі частку беларускіх зямель (Гродзенскую, Віленскую, частку Мінскай губерняў) як тэрыторыю сваіх дзяржаў.
Федэратыўная канцэпцыя Ю.Пілсудскага тычылася выключна Усходняй Беларусі. Палессе і паўднёвую частку Гродзеншчыны хацела атрымаць Украіна, Віленшчыну і паўночную частку Гродзеншчыны - Літва.
Па сутнасці, адзінай дзяржавай, якая прызнала БНР de facto, была Фінляндыя.
Працяг будзе
#Год1917
#БНР
Абвяшчэнне БНР
Абвяшчэнню Беларускай Народнай Рэспублікі садзейнічаў шэраг знешніх і ўнутраных абставін.
Перагаворы на савецка-германскай мірнай канферэнцыі ў Брэсце ў канцы студзеня 1918 г. былі перапынены савецкім бокам. Скарыстаўшы сітуацыю, Германія і Аўстра-Венгрыя 18 лютага 1918 года аднавілі ваенныя дзеянні на ўсім фронце ад Балтыйскага мора да Карпат.
Пасля разгону з'езда частка яго арганізатараў і ўдзельнікаў сабралася ў дэпо Лібава-Роменскай чыгункі. На гэтым паседжанні было прынята рашэнне пераўтварыць Прэзідыум з'езда ў Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з'езда.
У ноч на 19 лютага перад пагрозай наступлення германскіх войскаў кіраўнікі Аблвыканкамзаха пакінулі Мінск.
Выканаўчы камітэт Рады заявіў, што аб'яўляе сябе найвышэйшай уладай у краі.
20 лютага быў створаны Народны Сакратарыят на чале з Я.Варонкам.
21 лютага , напярэдадні ўступлення нямецкіх войскаў у Мінск, Выканкам звярнуўся да народа Беларусі з Першай Устаўной граматай, у якой дэкларавалася права беларускага народа на самавызначэнне.
Народны Сакратарыят Беларусі ў складзе 20 міністраў, прадстаўнікоў розных партый, абвяшчаўся да склікання Устаноўчага сходу часовым урадавым органам.
Да канца лютага 1918 года нямецкія войскі захапілі большую частку Беларусі да лініі Расоны - Полацк - Сянно - Орша - Магілёў - Жлобін - Навазыбкаў.
3 сакавіка 1918 года паміж Савецкай Расіяй і Германіяй быў падпісаны сепаратны мірны дагавор, згодна з якім прыкладна 85% этнічнай беларускай тэрыторыі адыходзіла Германіі, 15% - Савецкай Расіі. Для беларускіх зямель фактычнае спыненне стану вайны доўжылася да лістапада 1918 года, калі з-за рэвалюцыйных падзей у Германіі нямецкія войскі пачынаюць пакідаць тэрыторыю Беларусі.
Падпісанне Брэсцкага міру падштурхнула Выканаўчы камітэт Рады да выдання 9 сакавіка 1918 года Другой Устаўной граматы.
Гэтым дакументам, "у межах рассялення і лікавай перавагі беларускага народа", зацвярджалася назва краіны - Беларуская Народная Рэспубліка.
Меркавалася, што асноўныя законы зацвердзіць Устаноўчы Сойм, які будзе скліканы на аснове агульнага, роўнага, тайнага і прапарцыянальнага выбарчага права.
Падцвяржаліся дэмакратычныя свабоды, 8-гадзінны працоўны дзень, адмена прыватнай уласнасці на зямлю.
Між тым тэрыторыя, на якой дэкларавалася ўлада БНР, кантралявалася нямецкімі акупацыйнымі войскамі і савецкай Расіяй. Беларускія землі большасць еўрапейскіх палітыкаў лічыла часткай Расіі. Выключэннем была Польшча і Літва, якія разглядалі частку беларускіх зямель (Гродзенскую, Віленскую, частку Мінскай губерняў) як тэрыторыю сваіх дзяржаў.
Федэратыўная канцэпцыя Ю.Пілсудскага тычылася выключна Усходняй Беларусі. Палессе і паўднёвую частку Гродзеншчыны хацела атрымаць Украіна, Віленшчыну і паўночную частку Гродзеншчыны - Літва.
Па сутнасці, адзінай дзяржавай, якая прызнала БНР de facto, была Фінляндыя.
Працяг будзе
#ЯМыКаласы
«Гісторыя… Мне здаецца, супраць яе больш за ўсе лямантуюць тыя, каму нявыгадна, каб людзі разбіраліся ў сенняшнім дні» - У. Караткевiч. ( Каласы пад сярпом тваiм).
«Гісторыя… Мне здаецца, супраць яе больш за ўсе лямантуюць тыя, каму нявыгадна, каб людзі разбіраліся ў сенняшнім дні» - У. Караткевiч. ( Каласы пад сярпом тваiм).