Верашчака
480 subscribers
8.68K photos
1.41K videos
5 files
2.23K links
Беларускамоўны канал пра Беларусь, пра беларусаў і пра нашу людскасць.

Пра палітыку толькі з гумарам і доляй сарказму.

Дасылайце нам свае матэрыялы або цікавасці пра Беларусь сюды
@gusljar_bot
加入频道
#МіфыЛегендыБеларусі

Неўры-племя ваўкалюдзяў

Яны былі велізарнай сілы і непераможныя ў баі. Пры вялікай небяспецы яны маглі закруціцца вакол сваёй восі і ператварыцца ў ваўка. Акрамя таго, адзін раз у годзе падчас самай кароткай ночы усе неўры ператвараліся ў ваўкоў для прысвячэння юнакоў племя ў ваяры.

Неўры ніколі не нападалі першымі, і выкарыстоўвалі свае навыкі толькі з мэтай абароны. Але здарылася, што князь неўраў Лют палюбіў дзяўчыну - дачку аднаго з правадыроў Скіфіі. І калі правадыр неўраў прыехаў дамаўляцца аб выкупе, то і яго і яго ахову напаілі віном заморскім, а пазней звязалі і падпалілі шацёр, у якім яны знаходзіліся.

Даведаўшыся пра гэта, старэйшыны племя адвялі яго кудысьці ва Усходнюю Прусію, для таго каб у воінаў было менш прычын помсціць навакольным людзям. У лясах засталіся, толькі браты князя Люта - ваўкалакі, якія пакляліся самастойна знайсці забойцаў і караць іх род на працягу 14 пакаленняў.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Вітаначкі!
Тыдзень пачаўся і мы жадаем каб вы знайшлі тое, што шукаеце!

У тыкток @belarus.music
#КухняБеларусі

Яблыкі, у цесце смажаныя, ад Вінцэнты Завадскай

З чаго гатаваць:
4-5 яблыкаў,
5-6 яек,
1 шк. мукі,
1 шк. малака,
2 ст. л. смятаны,
200 г масла,
25 г араку (гарэлкі),
0,25 г цукру,
карыца (па патрэбе).

Як гатаваць.
Вымесіць цеста крыху гусцей, чым на наліснікі, абабраць яблыкі, выразаць сярэдзіну. Парэзаць на скрылікі, пасыпаць цукрам з карыцай, пакрапіць аракам, пакінуць на 1,5 гадзіны. Тады мачаць кожны ў цеста і класці ў гарачае масла на патэльню. Смажыць, пераварочваючы, пакуль не набудуць залацісты колер.
Праабражэнне

Гасподняе — вялікае праваслаўная свята, якое паводле царкоўнага календара адзначаецца 19 жніўня. У гэты дзень мы ўспамінаем евангельскую падзею, калі апосталы Пётр, Іакаў і Іаан убачылі Госпада Іісуса Хрыста пераўтвораным — ва ўсёй Боскай, вечнай славе.

Збаўца узяў з сабою трох вучняў — Пятра, Іакава і Іаана — і адправіўся на гару Фавор, каб памаліцца. Падчас малітвы Хрыстос «перамяніўся перад імі, і заззя́ла аблíчча Яго, як сонца, а ўбра́нне Яго стала белым, як святло» (Мф. 17:2).
Гэтай падзеяй Гасподзь Іісус Хрыстос сведчыць апосталам і кожнаму з нас, што Ён не толькі чалавек, але і Бог, Які ўцялесніўся, Які прыадчыніў нам на Фаворы сваю Боскую прыроду.

Гэта паказвае нам і на сэнс зямнога жыцця чалавека. Паводле слова свяціцеля Афанасія Вялікага, «Бог увачалавечыўся, каб чалавек абагавіўся». Так і кожны хрысціянін закліканы да святасці, якім бы недасяжным не здаваўся нам гэты ідэал.
Яблычны спас

Назва ў свята з'явілася не выпадкова. Так, на Яблычны Спас святары ў храмах апраналіся ў белыя адзення, якія сімвалізуюць так званае «фаворскае ззянне». Яно ідзе ад назвы гары, на якой Ісус Хрыстос явіў дзве сутнасці. Гаворка ідзе пра чалавечую і боскую. На Яблычны Спас пасля службы заўсёды асвятляюць яблыкі (часцей за ўсё), грушы, вінаград, а таксама іншыя сезонныя садавіна, гародніна, ягады.

Яблычны Спас, традыцыі
Па традыцыі, на Яблычны Спас у цэрквах асвятляюць яблыкі, грушы, вінаград, слівы, шынкі і многае іншае. Таксама на ўказаны свята варылі яблычнае варэнне з яблыкаў новага ўраджаю. А яшчэ пяклі яблычныя пірагі. За сталом на свята збіраліся сям'і. Аднак стравы ставілі сціплыя, але галоўнымі былі на менавіта тыя, якія прыгатаваныя з яблыкаў.
#МоваНашаРодная

Як да нас прыйшла пісьменнасць?

Сёння словы "кірыліца", "кірылічны алфавіт" мы ўспрымаем настолькі натуральна, што часта не задумваемся, чаму менавіта так мы называем азбуку, якой карыстаемся, і нават раскладку на клавіятуры камп’ютара. А пачыналася ўсё вось як…

У ІХ стагоддзі ў Цэнтральнай Еўропе ўтварылася Мараўскае княства, даволі моцнае і вялікае па тых часах. На чале княства стаяў князь Растыслаў, які вырашыў, што хрысціянства можа стаць той рэлігіяй, якая аб’яднае плямёны ў новай дзяржаве. Князь звярнуўся да візантыйскага імператара Міхаіла ІІІ, каб той прыслаў яму настаўнікаў новай веры, якія б маглі гаварыць па-славянску.

Такім чынам, у Маравію накіраваліся два браты — Канстанцін, знакаміты філосаф, паліглот, перакладчык (потым, прыняўшы манаскі сан, ён атрымаў імя Кірыл), і Мяфодзій.
#МоваНашаРодная

Родам Кірыл і Мяфодзій былі з грэчаскага горада Салонікі, насельніцтва якога складалася з грэкаў і славян. Ёсць думка, што маці братоў была славянкай. Як бы там ні было, славянскі дыялект яны ведалі вельмі добра. За кароткі час з грэчаскай мовы былі перакладзены ўсе неабходныя для службы ў царкве тэксты.

Як да нас прыйшла пісьменнасць?

Самыя старажытныя рукапісы, якія дайшлі да нас, датуюцца Х—ХІ стагоддзямі. Напісаны яны дзвюма азбукамі: кірыліцай і глаголіцай. Ёсць думка, што Кірыл і Мяфодзій стварылі менавіта глаголіцу, а кірыліца ўзнікла пазней як вынік адаптацыі грэчаскага алфавіта пад славянскае маўленне.

За дастаткова кароткі час рукапісы свяшчэнных тэкстаў распаўсюдзіліся па славянскай тэрыторыі, найперш сярод усходніх славян. Ужо з ХІ стагоддзя мы маем кнігі, перапісаныя ў Кіеве і Ноўгарадзе, з ХІІ стагоддзя — у Полацку.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#СучаснаяБеларусь
#МоваНашаРодная

🤪 Сучасныя дзеці і КЛЯМКА
Хаця, што ад дзяцей хацець, калі вунь дарослыя цёткі-актывісткі ў клямку не вераць! )

Да сярэдзіны ХХ стагоддзя дзверы, асабліва вясковай хаты, было цяжка ўявіць сабе без клямкі. Адчыняліся яны пры дапамозе клямкі, а зачыняліся з дапамогай засавак, замкоў і іншых запораў.

Гэта металічнае прыстасаванне вядома на Беларусі з сярэднявечча. Але ў народным дойлідстве клямка асабліва пашырылася  толькі ў ХІХ стагоддзі. Гатовы выраб можна было замовіць у каваля, або набыць на кірмашы.

Згодна з народнымі традыцыямі ў вясковай хаце ад ранку да ночы дзверы на ключ не замыкаліся. Такую завядзёнку і цяпер можна сустрэць у вёсках Беларусі.

Калі ў хату ішоў падарожны або хтосці з суседзяў, то гаспадары чулі гэта здалёк. Спачатку ў двары пачынаў брахаць сабака, далей сам госць, згодна з народным этыкетам, гучна пытаўся, ці ёсць хто ў хаце і, нарэшце ў дзвярах бразгатала клямка.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#СучаснаяБеларусь
#МоваНашаРодная

Вядомы беларускі этнограф Часлаў Пяткевіч апісваючы матэрыяльную культуру Рэчыцкага Палесся вызначыў, што дзвярная клямка складаецца з пяці частак:

1. Ручка (дужка), якую часам называлі "клямаркай". Кавалак круглага жалеза, сагнуты ў форме сярпа. Адзін яго канец, расплясканы накшталт трохкутніка, мае тры адтуліны для цвікоў, а таксама адзін падоўжаны прамавугольны, праз які праходзіць язычок наскрозь праз дзверы; другі канец меней расплясканы і мае толькі адну адтуліну для цвіка.

2. Западня робіцца з тоўстага жалеза (штабка) даўжынёй 15, шырынёй 3см; адзін яе канец мае адтуліну для цвіка ці шруба, а на другім знаходзіцца выкаваны шып, скручаны ў тугую спіраль, як закручваюць пояс.

3. Язычок у народзе меў назву «слясак». Па форме ён нагадвае хлебную лапату, шып мае доўгі, каб праходзіў наскрозь дзверы, канец яго загнуты пад прамым вуглом уверх.

4. Скобка, у якой ходзіць западня падымаецца язычком.

5. Гак (кручок), у які западае западня, зачыняючы дзверы.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#СучаснаяБеларусь

У Беларусі правялі даследаванне і даведаліся, дзе і як нашы людзі аддаюць перавагу адпачываць.

У апытанні прынялі ўдзел 900 чалавек з розных куткоў краіны. Аказалася, што толькі 19,6% з іх збіраюцца летам за мяжу. Астатнія аддаюць перавагу адпачываць унутры краіны.

У прыярытэце ў нашых людзей Расія. Другое і трэцім месцы займаюць Турцыя і Егіпет.

Менчукі і жыхары малых гарадоў любяць і ездзяць па Беларусі – хтосьці часцей, хтосьці радзей.

Але каля 20% апытаных наогул не падарожнічае па Сінявокай.

Большасць беларусаў бавіць час на прыродзе ці дачы – 39,7% і 37,6% адпаведна.

Цікава, што траціна апытаных наведваюць выставы і музеі. Ходзяць нашы людзі ў храмы, манастыры і іншыя святыні.

Спорт займае значнае месца ў жыцці беларусаў. Каля 15% пастаянна ім займаюцца. Цікава, што 6,8% аддаюць перавагу экстрэмальнаму турызму, уключаючы скачкі па дахах і з парашутам.

Крыніца
#БеларускіФальклор
Прыказка на кожны дзень

Сам дурнаваты, а пан вінаваты.😒
Прыметы і прыказкі на Яблычны Спас 👇🏻

▫️ Які Другі Спас, такі і студзень.
▫️ Які дзень на Другі Спас, такі і Пакроў.
▫️ Сухі дзень прадвесціць сухую восень, мокры — мокрую, а ясны — суровую зіму.
▫️ На Другі Спас асвячаюць у царкве яблыкі, мёд і гарох у струках.
▫️ З'едзены ў свята асвячоны фрукт дадае сіл, здароўя і выконвае запаветныя жаданні.

Дзяліцеся сваімі ў каментарыях!
#ДэРамантызацыя

Нам тут разумныя людзі кажуць, што не трэба рамантызаваць гісторыю, усялякіх там рыцараў і шляхту. Вырашыла я і глыбей пакапацца, каб гэту рамантыку ўсю на чыстую ваду вывесці!

І вось што я вам наконт скіфаў скажу.

Былі тут троху такія скіфы ў нас, але вялікіх гарадоў, як на тэрыторыі Украіны, не стваралі, так, невялікія паселішчы месцамі. Пішуць, за мехам прыхадзілі.
А на большасці нашай тэрыторыі неўры жылі. Якраз на поўнач ад скіфаў.

Скіфы гэтыя захоплівалі іншыя народы ў рабства, сялілі іх у спецыяльных паселішчах і жылі за кошт іх працы.

Калі скіфы дасталі ўсіх і народы вырашылі адпомсціць ім за здзекі, то неўры ў чужыя разборкі не палезлі, а адступілі на поўнач, а потым скіфаў паганялі і неўры вярнуліся на свае землі.

А скіфы з гора спіліся і зніклі. Любілі яны вінцом пабалавацца і канапельным парам. Можа і золата сваё, каторае ўсе шукаюць, тыя скіфы проста прапілі, хто іх ведае!

Такая вось яна, праўда жыцця без рамантыкі! 🤷🏻‍♀️

Зоя С
Незвычайную астранамічную з'яву можна будзе ўбачыць у начным небе 19 жніўня, калі спалучэнне суперпоўні і "блакітнага месяца" ўтварае "Асятровы месяц". Так называюць адну з поўняў, якая здараецца ў жніўні.

Пры суперпоўні натуральны спадарожнік Зямлі знаходзіцца на адлегласці 90% ад свайго максімальнага збліжэння з планетай. Менавіта ў такім становішчы месяц выглядае прыкладна на 14% больш і на 30% ярчэй, чым у самых аддаленых кропках яе арбіты.

"Блакітны месяц" не мае ніякага дачынення да колеру. Назва паходзіць ад ангельскага выразу Once in a Blue Moon, што азначае «рэдкая падзея».

Існуе два тыпу блакітных месяцаў: сезонныя і месячныя. Намечаная на заўтра з'ява будзе сезоннай.

Першае ў гэтым годзе суперпоўня супадзе з "асятровай месяцам", што адбываецца нячаста – прыкладна раз у 10 гадоў. Наступная пара такіх месяцаў чакаецца ў студзені і сакавіку 2037 года.

Крыніца
Галоўнае - навучыцца расслабляцца. Напружвацца вас навучыць жыццё!

🎨 Малюнак Monika Filipina
#МіфыЛегендыБеларусі

Ваўкалакі якія нясуць смерць

Непасрэдна прымыкае да гэтай легенды – паданне пра полацкага князя Усяслава Чарадзея. Асобы гістарычнай і даволі вядомай.

Па сведчанні відавочцаў полацкі князь умеў ператварацца ў "ваўка грознага і ў сокала хуткага". Пры гэтым, мясцовае насельніцтва ставілася да гэтых ператварэнняў лаяльна і князя не баяліся, а ганарылася ім.

Усяслаў Чарадзей князь-пярэварацень

Хутчэй за ўсё, менавіта з Полацка, у якога заўсёды былі добрыя культурныя сувязі з Наўгародскай Руссю, ў Расійскі Фальклор і патрапілі сюжэты казкі «Іван Царэвіч і шэры воўк», дзе воўк з'яўляецца сімпатычным і станоўчым героем.

Затое на землях цяперашняй Украіны ваўкі-пярэваратні лічацца аднымі з самых жудасных персанажаў легенд. Што і не дзіўна, бо князя Люта забілі, па легендзе дзесьці на тэрыторыі Кіеўскай або Чарнігаўскай абласцей.

*Думаю, забойцы князя Люта гэта і былі скіфы.
#КазкіДзецям

Традзічына

Італьянская народная казка

Пераклад Віктара Гардзея