#Літаратура

Быць Беларусам —
Гэта значыць,
Свайго ні гуку не забыць,
Усё чужое перайначыць,
Каб Беларусі вечнай быць!

Быць Беларусам —
Гэта значыць,
Вясёла з сумнай долі кпіць,
Да Бога сцежку верай значыць,
Нагбом з карца надзеі піць.

Быць Беларусам —
Гэта значыць,
За родны край згараць на дым,
Па-беларуску чуць і бачыць
На гэтым свеце і на тым.

Рыгор Барадулін

#СучаснаяБеларусь

Усебеларускі хрэсны ход стартаваў у Жыровічах

За 9 дзён вернікі пройдуць 250 кіламетраў, наведваючы святыя месцы. Маршрут будзе пралягаць праз чатыры епархіі і 21 храм.

У сталіцу вернікі прыбудуць 26 жніўня – у дзень цудатворнага абраза Божай Маці Мінскай.

«Родны край» нагадвае пра 2025-ы...

Выдавецтва «Беларусь» па традыцыі працягвае выпуск адрыўных каляндароў. Ужо ў кнігарнях краіны можна знайсці і выданне, якое раскажа нам пра кожны з дзён наступнага года.

zviazda.by

#МіфыЛегендыБеларусі

Самае старое беларускае паданне - гэта легенда аб неўрах, якая сыходзіць у даўнія даантычныя часы.

Яна пра тое, што ў самыя старажытныя часы на тэрыторыі цяперашняй Брэсцкай і Гродзенскай вобласцяў ў лясах жылі магутныя воіны – неўры.

Паўночных суседзяў скіфаў пад назвай “неўры” апісаў грэчаскі гісторык V ст.да н.э. Герадот. На поўдні Беларусі да гэтага часу існуюць назвы паселішчаў тыпу “Неўры”, “Наўране”, “Наўрышкі і г.д.

#МіфыЛегендыБеларусі

Неўры-племя ваўкалюдзяў

Яны былі велізарнай сілы і непераможныя ў баі. Пры вялікай небяспецы яны маглі закруціцца вакол сваёй восі і ператварыцца ў ваўка. Акрамя таго, адзін раз у годзе падчас самай кароткай ночы усе неўры ператвараліся ў ваўкоў для прысвячэння юнакоў племя ў ваяры.

Неўры ніколі не нападалі першымі, і выкарыстоўвалі свае навыкі толькі з мэтай абароны. Але здарылася, што князь неўраў Лют палюбіў дзяўчыну - дачку аднаго з правадыроў Скіфіі. І калі правадыр неўраў прыехаў дамаўляцца аб выкупе, то і яго і яго ахову напаілі віном заморскім, а пазней звязалі і падпалілі шацёр, у якім яны знаходзіліся.

Даведаўшыся пра гэта, старэйшыны племя адвялі яго кудысьці ва Усходнюю Прусію, для таго каб у воінаў было менш прычын помсціць навакольным людзям. У лясах засталіся, толькі браты князя Люта - ваўкалакі, якія пакляліся самастойна знайсці забойцаў і караць іх род на працягу 14 пакаленняў.

Цікавы падкаст пра беларускую мову. Залятайце!

https://youtu.be/jTQC_MjF1Tc?si=O0m0EjAzo5MFquj4

Вітаначкі!
Тыдзень пачаўся і мы жадаем каб вы знайшлі тое, што шукаеце!

У тыкток @belarus.music

#КухняБеларусі

Яблыкі, у цесце смажаныя, ад Вінцэнты Завадскай

З чаго гатаваць:
4-5 яблыкаў,
5-6 яек,
1 шк. мукі,
1 шк. малака,
2 ст. л. смятаны,
200 г масла,
25 г араку (гарэлкі),
0,25 г цукру,
карыца (па патрэбе).

Як гатаваць.
Вымесіць цеста крыху гусцей, чым на наліснікі, абабраць яблыкі, выразаць сярэдзіну. Парэзаць на скрылікі, пасыпаць цукрам з карыцай, пакрапіць аракам, пакінуць на 1,5 гадзіны. Тады мачаць кожны ў цеста і класці ў гарачае масла на патэльню. Смажыць, пераварочваючы, пакуль не набудуць залацісты колер.

#УспаміныПраДзяцінства

Пра смажаныя яблыкі

Праабражэнне

Гасподняе — вялікае праваслаўная свята, якое паводле царкоўнага календара адзначаецца 19 жніўня. У гэты дзень мы ўспамінаем евангельскую падзею, калі апосталы Пётр, Іакаў і Іаан убачылі Госпада Іісуса Хрыста пераўтвораным — ва ўсёй Боскай, вечнай славе.

Збаўца узяў з сабою трох вучняў — Пятра, Іакава і Іаана — і адправіўся на гару Фавор, каб памаліцца. Падчас малітвы Хрыстос «перамяніўся перад імі, і заззя́ла аблíчча Яго, як сонца, а ўбра́нне Яго стала белым, як святло» (Мф. 17:2).
Гэтай падзеяй Гасподзь Іісус Хрыстос сведчыць апосталам і кожнаму з нас, што Ён не толькі чалавек, але і Бог, Які ўцялесніўся, Які прыадчыніў нам на Фаворы сваю Боскую прыроду.

Гэта паказвае нам і на сэнс зямнога жыцця чалавека. Паводле слова свяціцеля Афанасія Вялікага, «Бог увачалавечыўся, каб чалавек абагавіўся». Так і кожны хрысціянін закліканы да святасці, якім бы недасяжным не здаваўся нам гэты ідэал.

Яблычны спас

Назва ў свята з'явілася не выпадкова. Так, на Яблычны Спас святары ў храмах апраналіся ў белыя адзення, якія сімвалізуюць так званае «фаворскае ззянне». Яно ідзе ад назвы гары, на якой Ісус Хрыстос явіў дзве сутнасці. Гаворка ідзе пра чалавечую і боскую. На Яблычны Спас пасля службы заўсёды асвятляюць яблыкі (часцей за ўсё), грушы, вінаград, а таксама іншыя сезонныя садавіна, гародніна, ягады.

Яблычны Спас, традыцыі
Па традыцыі, на Яблычны Спас у цэрквах асвятляюць яблыкі, грушы, вінаград, слівы, шынкі і многае іншае. Таксама на ўказаны свята варылі яблычнае варэнне з яблыкаў новага ўраджаю. А яшчэ пяклі яблычныя пірагі. За сталом на свята збіраліся сям'і. Аднак стравы ставілі сціплыя, але галоўнымі былі на менавіта тыя, якія прыгатаваныя з яблыкаў.

#МоваНашаРодная

Як да нас прыйшла пісьменнасць?

Сёння словы "кірыліца", "кірылічны алфавіт" мы ўспрымаем настолькі натуральна, што часта не задумваемся, чаму менавіта так мы называем азбуку, якой карыстаемся, і нават раскладку на клавіятуры камп’ютара. А пачыналася ўсё вось як…

У ІХ стагоддзі ў Цэнтральнай Еўропе ўтварылася Мараўскае княства, даволі моцнае і вялікае па тых часах. На чале княства стаяў князь Растыслаў, які вырашыў, што хрысціянства можа стаць той рэлігіяй, якая аб’яднае плямёны ў новай дзяржаве. Князь звярнуўся да візантыйскага імператара Міхаіла ІІІ, каб той прыслаў яму настаўнікаў новай веры, якія б маглі гаварыць па-славянску.

Такім чынам, у Маравію накіраваліся два браты — Канстанцін, знакаміты філосаф, паліглот, перакладчык (потым, прыняўшы манаскі сан, ён атрымаў імя Кірыл), і Мяфодзій.

#МоваНашаРодная

Родам Кірыл і Мяфодзій былі з грэчаскага горада Салонікі, насельніцтва якога складалася з грэкаў і славян. Ёсць думка, што маці братоў была славянкай. Як бы там ні было, славянскі дыялект яны ведалі вельмі добра. За кароткі час з грэчаскай мовы былі перакладзены ўсе неабходныя для службы ў царкве тэксты.

Як да нас прыйшла пісьменнасць?

Самыя старажытныя рукапісы, якія дайшлі да нас, датуюцца Х—ХІ стагоддзямі. Напісаны яны дзвюма азбукамі: кірыліцай і глаголіцай. Ёсць думка, што Кірыл і Мяфодзій стварылі менавіта глаголіцу, а кірыліца ўзнікла пазней як вынік адаптацыі грэчаскага алфавіта пад славянскае маўленне.

За дастаткова кароткі час рукапісы свяшчэнных тэкстаў распаўсюдзіліся па славянскай тэрыторыі, найперш сярод усходніх славян. Ужо з ХІ стагоддзя мы маем кнігі, перапісаныя ў Кіеве і Ноўгарадзе, з ХІІ стагоддзя — у Полацку.

#СучаснаяБеларусь
#МоваНашаРодная

🤪 Сучасныя дзеці і КЛЯМКА
Хаця, што ад дзяцей хацець, калі вунь дарослыя цёткі-актывісткі ў клямку не вераць! )

Да сярэдзіны ХХ стагоддзя дзверы, асабліва вясковай хаты, было цяжка ўявіць сабе без клямкі. Адчыняліся яны пры дапамозе клямкі, а зачыняліся з дапамогай засавак, замкоў і іншых запораў.

Гэта металічнае прыстасаванне вядома на Беларусі з сярэднявечча. Але ў народным дойлідстве клямка асабліва пашырылася  толькі ў ХІХ стагоддзі. Гатовы выраб можна было замовіць у каваля, або набыць на кірмашы.

Згодна з народнымі традыцыямі ў вясковай хаце ад ранку да ночы дзверы на ключ не замыкаліся. Такую завядзёнку і цяпер можна сустрэць у вёсках Беларусі.

Калі ў хату ішоў падарожны або хтосці з суседзяў, то гаспадары чулі гэта здалёк. Спачатку ў двары пачынаў брахаць сабака, далей сам госць, згодна з народным этыкетам, гучна пытаўся, ці ёсць хто ў хаце і, нарэшце ў дзвярах бразгатала клямка.

#СучаснаяБеларусь
#МоваНашаРодная

Вядомы беларускі этнограф Часлаў Пяткевіч апісваючы матэрыяльную культуру Рэчыцкага Палесся вызначыў, што дзвярная клямка складаецца з пяці частак:

1. Ручка (дужка), якую часам называлі "клямаркай". Кавалак круглага жалеза, сагнуты ў форме сярпа. Адзін яго канец, расплясканы накшталт трохкутніка, мае тры адтуліны для цвікоў, а таксама адзін падоўжаны прамавугольны, праз які праходзіць язычок наскрозь праз дзверы; другі канец меней расплясканы і мае толькі адну адтуліну для цвіка.

2. Западня робіцца з тоўстага жалеза (штабка) даўжынёй 15, шырынёй 3см; адзін яе канец мае адтуліну для цвіка ці шруба, а на другім знаходзіцца выкаваны шып, скручаны ў тугую спіраль, як закручваюць пояс.

3. Язычок у народзе меў назву «слясак». Па форме ён нагадвае хлебную лапату, шып мае доўгі, каб праходзіў наскрозь дзверы, канец яго загнуты пад прамым вуглом уверх.

4. Скобка, у якой ходзіць западня падымаецца язычком.

5. Гак (кручок), у які западае западня, зачыняючы дзверы.

#УспаміныПраДзяцінства

Пра клямку

#СучаснаяБеларусь

У Беларусі правялі даследаванне і даведаліся, дзе і як нашы людзі аддаюць перавагу адпачываць.

У апытанні прынялі ўдзел 900 чалавек з розных куткоў краіны. Аказалася, што толькі 19,6% з іх збіраюцца летам за мяжу. Астатнія аддаюць перавагу адпачываць унутры краіны.

У прыярытэце ў нашых людзей Расія. Другое і трэцім месцы займаюць Турцыя і Егіпет.

Менчукі і жыхары малых гарадоў любяць і ездзяць па Беларусі – хтосьці часцей, хтосьці радзей.

Але каля 20% апытаных наогул не падарожнічае па Сінявокай.

Большасць беларусаў бавіць час на прыродзе ці дачы – 39,7% і 37,6% адпаведна.

Цікава, што траціна апытаных наведваюць выставы і музеі. Ходзяць нашы людзі ў храмы, манастыры і іншыя святыні.

Спорт займае значнае месца ў жыцці беларусаў. Каля 15% пастаянна ім займаюцца. Цікава, што 6,8% аддаюць перавагу экстрэмальнаму турызму, уключаючы скачкі па дахах і з парашутам.

Крыніца

#БеларускіФальклор
Прыказка на кожны дзень

Сам дурнаваты, а пан вінаваты.😒

Прыметы і прыказкі на Яблычны Спас 👇🏻

▫️ Які Другі Спас, такі і студзень.
▫️ Які дзень на Другі Спас, такі і Пакроў.
▫️ Сухі дзень прадвесціць сухую восень, мокры — мокрую, а ясны — суровую зіму.
▫️ На Другі Спас асвячаюць у царкве яблыкі, мёд і гарох у струках.
▫️ З'едзены ў свята асвячоны фрукт дадае сіл, здароўя і выконвае запаветныя жаданні.

Дзяліцеся сваімі ў каментарыях!