#ГісторыяБеларусі
#МоваНашаРодная

Стагоддзе мінула, а беларусы так і не змяніліся! Як схіналіся перад чужымі панамі - так і гнуцца, як саромеліся і цураліся сваёй мовы - так і цяпер ад яе адракаюцца!....
Ніжэй я прывяла тэкст з газеты "Наша Ніва", які апублікаваны вышэй на лацінцы...

📝 "Які народ тут кругом цёмны, ажно жаль глядзець на іх. Напрыклад, за доўгі час паднявольнага жыцця тутэйшыя людзі тут настолькі прывыклі быць нечым найгоршым ў свеце, што і цяпер не могуць адхіліцца ад гэтага.
Напрыклад, нашы сяляне кругом жывасілам стараюцца гаварыць чужой мовай, а не сваёй годнай, бо кажуць: "Паны ёй не гавораць"...

А ты ж, браце, сам сабе не пан? Ці ты ўжо так упаў нізка, што сам на сябе не можаш глянуць, як на чалавека, каторы створаны па Божаму падобію, і ці ж мова табе твая дана ад чорта, а не так сама, як людзям, ад Бога?

Не, мабыць, каб ты светлы быў, каб ты ведаў ужо каго ня ведаеш, то б не толькі не саромеўся сваёй мовы, і не стараўся б сам гаварыць па-расейску ці па-польску, але ад іншых вымагаў бы, каб яны шанавалі сябе і гаварылі з табой у тваёй мове. Бо гэта край - Беларускі, гэта - твой край і мова простая беларуская - гэта твая мова.

Ці ж, ты цёмны чалавек, думаеш, што калі пан які да цябе гаворыць у чужой мове, то ён гэтым табе выказвае пашану?

Якраз наадварот: гаворачы да цябе ў чужой мове, выказвае гэтым, што цябе не шануе, ліча такім самым "быдлам", якім лічыў цябе і тады, калі ты ў прыгонным ярме хадзіў.

Браты мае, шануйце свой облік людскі, сваю мову, вам ад Бога дадзеную! "

Стары Лявон

#НамПішуць

Тут так талкова пра тагачасную манархію і прызначэнне манархічных саюзаў.
Гэта ў дадатак да мінулага паста

Вызваленчы рух у Аўстрыі

"У 1848 годзе па Еўропе пракацілася чарада буржуазных рэвалюцый. Гэта адбывалася таму, што дзякуючы развіццю капіталістычных адносін малады сярэдні клас настолькі адужэў, што заявіў аб сабе і сваіх інтарэсах.

Амаль усе паўстанні былі жорстка задушаны. Аднак адна з самых паспяховых рэвалюцый - венгерская, цалкам магла б перамагчы, калі б не ўмяшанне Расійскай імперыі.

Вясной і летам 1849 года корпус генерала Паскевіча правёў вельмі паспяховую баявую аперацыю супраць венгерскай рэвалюцыйнай арміі. Расія абараніла манархію Габсбургаў, хаця ўжо праз 20 гадоў наша краіна стала лютым ворагам Аўстрыйскай кароны.

Вось чаму гэта адбылося. Манархічная салідарнасць перад тварам дэмакратычнай пагрозы першай паловы XIX стагоддзя адзначылася наймацнейшым крызісам звыклага светапарадку. Дэмакратыя, як ідэйная дактрына, захоплівае ўсё большую колькасць еўрапейцаў. Аб лібералізме пачынаюць казаць не толькі філосафы, але і простыя грамадзяне, у першую чаргу гандляры і гараджане. Сама справядлівасць манархіі, логіка, з дапамогай якой яна сабе легітымізуе, ставіцца пад сумнеў шырокімі коламі грамадскасці. І неўзабаве гэтая грамадскасць бярэцца за зброю. Усё пачынаецца з Амерыканскай рэвалюцыі 1775 года і Вялікай Французскай рэвалюцыі 1789-1799 гадоў, якія апярэдзілі ўвесь рух грамадска-палітычнай думкі Захаду на некалькі дзясяткаў гадоў наперад. Рэвалюцыі адбываюцца ў Аргентыне, Бразіліі, Іспаніі, Партугаліі, Бельгіі і нават Сербіі. Паўстанне дзекабрыстаў таксама можна адносіць да гэтай рэвалюцыйнай хвалі.

А ў 1848 годзе гэты працэс выходзіць на новы этап развіцця, і вялізныя праблемы пачынаюцца амаль ва ўсіх манархій Еўропы. Дзве глабальныя ідэалогіі: самадзяржаўе і дэмакратыя ўступаюць у супрацьборства. Імператары і каралі розных краін выдатна разумеюць, што гэты працэс пагражае ўсім ім, і пачынаюць аб'ядноўвацца, забыўшыся на былыя геапалітычныя рознагалоссі.

Так і Мікалай I выдатна разумеў, што калі ў Аўстрыі перамогуць вугорскія сепаратысты, то гэта будзе прыкладам і для расійскіх нацыянальных ускраін, і для рускіх дэмакратычна настроеных арыстакратаў - прыклад дзекабрыстаў быў яшчэ вельмі свежы ў памяці.

Падтрымка маладога аўстрыйскага імператара Франца-Іосіфа I была для рускага цара крокам да захавання самадзяржаўя як глабальнай палітычнай дактрыны.

Польскае пытанне

У 1815 годзе амаль уся Польшча стала часткай Расійскай Імперыі. Першапачаткова - на правах шырокай аўтаноміі, такіх жа, якія былі ў Фінляндыі. Але ўжо праз 15 гадоў - у 1830 годзе, пачынаецца польскае паўстанне. Яно было жорстка разбіта рускім войскам, а ў царства Польскага былі адняты ўсе прывілеі. Многія з завадатараў рэвалюцыі былі злоўлены і пакараныя, але іншыя паспелі збегчы ў эміграцыю. Калі пачынаюцца выступы ў Вугоршчыне, гэтыя польскія рэвалюцыянеры-эмігранты ў тэрміновым парадку прыязджаюць у Аўстрыйскую імперыю, каб падтрымаць вызваленчую барацьбу вугорскага народа. Двое з іх — Юзэф Высоцкі і Юзэф Бем, польскія героі паўстання 1830 года, ствараюць 2 рэвалюцыйныя легіёны з аўстрыйскіх палякаў. У той жа час па ініцыятыве вялікага польскага паэта Адама Міцкевіча ствараюцца польскія атрады для дапамогі італьянцам Далмацыі, якія таксама пачынаюць узброеную барацьбу супраць аўстрыйскага валадарства.

Такая кансалідацыя польскага нацыянальнага руху была вельмі небяспечная для цэласнасці мікалаеўскай Расіі. Вугорская рэвалюцыйная рэспубліка прэтэндавала на землі спрадвечнага пражывання палякаў. Калі б яна перамагла і стала незалежнай дзяржавай, яна магла б падтрымаць новае паўстанне ў расійскай Польшчы і шматразова павялічыць яго шанцы на поспех. Таму для Мікалая I было вельмі важна задушыць польскі нацыянальны рух у любым выглядзе і ў любой краіне."

#ДумкіЎслых

Думаю, цяпер стане больш зразумела, чаму сучасныя булкахрусты і імперцы так супраць Каліноўскага і польскага паўстання. І супраць любых нацыянальных ідэй.

У мяне адно пытанне, а з чаго яны вырашылі, што ў новай імперыі, калі што, яны будуць хрусцець булкамі, а не грызці рэпу? 😁🤔

#НамПішуць


Слуга Свяшчэннага саюза

#Літаратура

Сумны але жыццёвы верш

У тыкток @luciamatiunas

– У цябе невыносны характар!
– А не трэба яго нікуды выносіць! Пакладзіце там, дзе ўзялі!

🎨 Малюнак Люсі Чувіляевай

#МіфыЛегендыБеларусі

Паданне пра Нарач
Пачатак

Здавён у людзей показка ідзе, бы ў родным краю Бог жыве ды беражэ яго ад гора-бедаў.

Ну, Бог – ня -- Бог, ды нешта ёсць. Калі над Нараччу стаіш, ды слухаеш ціхмень начную, праз нейкі час падасцца вуху дзівосны, бы з прадоння гул. А мо то поўня, быццам звон медзяны, пад бурштынавым возерам—пацірам гудзе, каб не прыснула наша памяць? І люд тамтэйшы кажа гэтак, што гэты звон адвеку гудзе спатужна-несціхана, звон памяці людской заўсёднай. З вякоў прадоння гуд даносіць, гуд – бытнасць краю, пожыць продкаў...

І што, калісь, за процьмаю гадоў, за багнаю балотаў ды няхожымі лясамі, у краі Богам беражоным, на ўзлессі зсіўленага бору здавён-даўна тулілася вёска. У ёй хацінак тузіны са тры. Над кожнай дрэмле дуб-старэча. А за гоньмі, на ўзвышшы, цямнее ценню мур палаца тутэйшага магната крывасмока-ката.

Мо з нагод, што вёску гэту з астатнім светам гаць вязала, -- без гаці шляху ў свет не стала б, -- ёй Гацічы назву далі.

У хаціне, пад ваконкі ў зямлю ўросшай, цвіла паненка сонца-цвет. Прыгажуня – быццам знарок знароджаная для ўкрасы краю. Дзеўка-кветка, ды й толькі! Нарай клікалі. А была яна заручоная з хлопцам Ачам з гэтай вёскі.

Ач – дзяцюк шляхотны, стройны – свет не бачыў. Быццам з месяцыка кропелькі пабраў. Паненкі аж сохлі па ім. Ды закаханы ён быў у адну. Хоць хлопец ён і стройны, і дужы, і працавіты, ды жыў бедна. Быў найміткам магната. Адным Бог надзяліў яго – анёльскаю душой.

Дужа жадалася Ачу падараваць любай Нары незвычайны, дзівосны дарунак. Дзе б ня быў ён: ці на сенажаці, ці ў лесе, ці на недалёкай рачулцы – адусюль прыносіў дахаты чароўныя кропелькі, якія зіхацелі першымі промнікамі сонца, колерамі вясёлкі, маладзіковым водсветам ракі. З лесу прыносіў жывыя і духмяныя кропелькі жывіцы, з сенажаці, з-пад ранішняй заранкі, дрыготкія і пяшчотныя кропелькі—расінкі, у якіх высвечваўся ўвесь край, з ракі – серабрыста-зіхоткія лускавінкі-самацветы са злоўленых ім рыбак.

Да Купальскага свята Ач багата ўжо меў гэтакіх збіранак. Узяў ад крыжыка-хрышчоніка шнурочак, знізавеў чароўныя кропелькі – вышлі дзівосныя, цудадзейныя пацеркі. Вось усцешыцца каханачка.

А ў вечары павёў хлопец дзеўку да ракі ў купальскі карагод і калі над паганскім вогнішчам узвілося ачышчальнае полымя, з Ачавых рук на грудзі Нары выліўся пяшчотны струменьчык- самаробак. Запрамяніўся, зазіхацеў у вечарова-пунсовых сонечных прамянях душэўны дарунак закаханага, нібы найкаштоўнейшыя каралі на грудзях праўдашняй князёўны. Паплыў над ракой журботны дзявочы спеў:

А на рэчцы лотаць расцвіла,

Выйшла к берагу паненка міла.

Як над рэчанькай плыў бусліны кліч,

Выйшаў к берагу малады паніч.

Як па рэчаньцы лабудзь праплыла,

Дзеўка панічу ручку падала...

Працяг будзе...

#КазкіДзецям

Мнаганожка звычайная

Міхась Пазнякоў

Песня з серыяла "Вядзьмар"

Добрага дня, беларусы!

#ГісторыяБеларусі
#ФактыПраБеларусь

Цікавыя факты пра Крыж Афрасінні Полацкай

У тыкток @starymensk.by

#БеларускіФальклор

Прыказка на кожны дзень

I Бога не гнявiць, i чорту дагадзiць.😜

Працягваем знаёміць вас з навінкамі ліпеня ад Выдавецкага дома «Звязда»!

У Выдавецкім доме «Звязда» выйшла кніга вершаў Уладзіміра Караткевіча «Бацькаўшчына светлая мая» (16+).

Кніга змяшчае вершы розных гадоў класіка айчыннай літаратуры Уладзіміра Караткевіча. Творы, напоўненыя глыбокай філасафічнасцю, рамантычнай акрыленасцю і гуманістычным гучаннем, уражваюць сваёй мастацкай дасканаласцю і шчырай любоўю да роднага слова і Беларусі.

Гэтае выданне можна набыць у крамах ААТ «Белкніга», РУП «Акадэмкніга», у інтэрнэт-краме «Оз.бай».
⠀⠀
Набыць выданні па спецыяльным кошце (без гандлёвай нацэнкі), а таксама пазнаёміцца з поўным асартыментам кніжнай прадукцыі вы можаце ў Выдавецкім доме «Звязда» (г. Мінск, вул. Захарава, 19) або на сайце zviazda.by у раздзеле «Кнігі».
⠀
Па дадатковых пытаннях звяртацца па нумарах тэлефона, пазначаных у шапцы профілю.