Forwarded from Мінскія рэчы
Знайшлі для вас самыя рамантычныя паштоўкі пачатку XX стагоддзя з фондаў Музея гісторыі горада Мінска.
Forwarded from Белорусская Правда
«Кожны чалавек хоча кахаць і быць каханым, народжаныя для кахання шукаюць яго ўсе жыццё, моліцца яму й памірае з думкай аб ім...»
Уладзімір Караткевіч
Уладзімір Караткевіч
#ЛюдзіБеларусі
Аркадзь Смоліч
За 10 гадоў А. Смоліч паспеў апублікаваць больш за 30 навуковых прац, якія закранаюць праблемы ландшафтазнаўства, раянавання, картаграфіі, эканомікі, навуковай беларускай тэрміналогіі. Прафесар пленна працаваў над складаннем першага атласа БССР, з’яўляўся рэдактарам шэрагу тэрміналагічных зборнікаў, удзельнічаў у складанні батанічнага і сельскагаспадарчага выпускаў.
Пра ўклад Аркадзя Смоліча ў беларускую навуку тут
Аркадзь Смоліч
За 10 гадоў А. Смоліч паспеў апублікаваць больш за 30 навуковых прац, якія закранаюць праблемы ландшафтазнаўства, раянавання, картаграфіі, эканомікі, навуковай беларускай тэрміналогіі. Прафесар пленна працаваў над складаннем першага атласа БССР, з’яўляўся рэдактарам шэрагу тэрміналагічных зборнікаў, удзельнічаў у складанні батанічнага і сельскагаспадарчага выпускаў.
Пра ўклад Аркадзя Смоліча ў беларускую навуку тут
#ЛюдзіБеларусі
Геаграфія вучыць: Вільня і Беласток - гарады Беларускія.
Менавіта да такіх высноў упэўнена прыйшоў першы ў Беларусі прафесар геаграфіі Аркадзь Антонавіч Смоліч.
Ён з'явіўся на свет 29 верасня 1891 года, у вёсцы Бацэвічы, што цяпер у Клічаўскім раёне Магілёўскай вобласці.
Прафесарскія рэгаліі наўрад ці нават сніліся ў дзяцінстве хлопчыку з сціплай сям'і сельскай дз'якана, якому наканавана было пражыць бурную, поўную звілістых паваротаў жыццё, пуцяводнай зоркай у якой апынулася вельмі папулярная ў пачатку ХХ стагоддзя навука геаграфія.
У 1919 годзе ў Вільні 28-гадовы Смоліч апублікаваў "Геаграфію Беларусі", сваю галоўную кнігу, якая стала ў савецкіх перавыданнях крыніцай пазнання аб родным краі для масавага беларускага чытача 1920-х гадоў.
Займальна напісаная геаграфічная навучальная літаратура прыцягвала ўжо эпіграфам:"каб Беларусь перастала быць краем, невядомым для саміх беларусаў".
Беларускі погляд на геаграфію Усходняй Еўропы атрымаўся ў аўтара настолькі пранізліва шчырым, што кнігу неўзабаве забаранілі ў суседніх Польшчы, Літве і Латвіі.
Забаранялі, скажам прама, нездарма: ужо на пятай старонцы першага выдання "геаграфіі Беларусі" чытаем вось што: "Беларусь займае плошчу каля 300 тысяч квадратных вёрст, або 30 мільёнаў дзесяцін... Большая частка краін у Еўропе займае меншую плошчу...
Пароўну з Беларуссю маюць землі Англія (без калоній), Італія і Фінляндыя. А астатнія - Балгарыя, Румынія, Польшча, Літва, Грэцыя, Сербія, Бельгія, Швейцарыя і многія іншыя маюць землі менш, чым у Беларусі, у 2, у 3 і больш за тое раз".
Палякі і літоўцы, якія прэтэндавалі ў 1919-м на значную частку беларускіх зямель, страшна пакрыўдзіліся, але тут як раз рацыю меў географ Смоліч: па дакладных дадзеных тагачасных навукоўцаў, этнаграфічныя межы Польшчы не перавышалі 150 тысяч квадратных кіламетраў, пра Літву і казаць няма чаго.
Насельніцтва Беларусі, якое жыве ў 62 - 65 паветах былой Расійскай імперыі, Аркадзь Антонавіч ацэньваў у 15,5 мільёна чалавек, з якіх 77 працэнтаў беларусы.
На 40-й старонцы геаграфіі Смоліча бачым карту, на якой у складзе Беларусі маюцца і Вільня, і Беласток.
Падзяліўшы беларускія землі на 14 рэгіёнаў, Смоліч уключыў у іх і Віленскі край, і Надбужанскі край (Падляшша).
200 - тысячны ў тую пару Вільня ўдастоіўся ў геаграфіі Смоліча падрабязнага сямістаронкавага нарысу, які пачынаецца так: "Вільня - культурны і эканамічны цэнтр усёй Беларусі і Літвы, сталіца вялікіх князёў літоўска-беларускіх, самы вялікі горад на ўсёй прасторы Беларусі".
100-тысячны Беласток, з якога, як і ад Вільні, адразу ў пяці кірунках разыходзяцца чыгункі, Смоліч вылучае з пункту гледжання прамысловага развіцця: "У наш час Беласток самы фабрычны горад Беларусі. У ім больш за 300 фабрык, на якіх працуе каля 6 тыс.рабочых; тавараў вырабляецца больш чым на 6 мільёнаў рублёў".
Гэтых ідэй не цуралася і кіраўніцтва БССР, з дазволу якога Смоліч у жніўні 1922 года вярнуўся ў Мінск.
Савецкі перыяд яго дзейнасці аказаўся надзвычай насычаным - прафесарства ў БДУ, упартая праца па арганізацыі Акадэміі навук у яе папярэдніку Інбелкульце, адкрыццё сельгасакадэміі ў Горках, арганізацыя краязнаўчага руху ў Беларусі, падрыхтоўка першага масавага выдання твораў яго сябра і аднагодка, выдатнага паэта Максіма Багдановіча, Малы залаты медаль Рускага геаграфічнага таварыства як прызнанне навуковых заслуг.
Бальшавікі, зрэшты, не забывалі пра тое, што Смоліч усяго толькі "спадарожнік рэвалюцыі", якога пры выпадку варта скінуць з "парахода сучаснасці".
Далейшае было прадказальна: арышт у 1930-м па сфабрыкаванай справе Саюза вызвалення Беларусі, высылка ў 1931-м, паўторны арышт у 1937-м, гібель у 1938-м, рэабілітацыя ў 1988-м.
З 2018 года ў Мінску ёсць вуліца Аркадзя Смоліча, і гэты геаграфічны аб'ект падкрэслівае значнасць спадчыны аднаго з самых яркіх беларусаў свайго пакалення.
Геаграфія вучыць: Вільня і Беласток - гарады Беларускія.
Менавіта да такіх высноў упэўнена прыйшоў першы ў Беларусі прафесар геаграфіі Аркадзь Антонавіч Смоліч.
Ён з'явіўся на свет 29 верасня 1891 года, у вёсцы Бацэвічы, што цяпер у Клічаўскім раёне Магілёўскай вобласці.
Прафесарскія рэгаліі наўрад ці нават сніліся ў дзяцінстве хлопчыку з сціплай сям'і сельскай дз'якана, якому наканавана было пражыць бурную, поўную звілістых паваротаў жыццё, пуцяводнай зоркай у якой апынулася вельмі папулярная ў пачатку ХХ стагоддзя навука геаграфія.
У 1919 годзе ў Вільні 28-гадовы Смоліч апублікаваў "Геаграфію Беларусі", сваю галоўную кнігу, якая стала ў савецкіх перавыданнях крыніцай пазнання аб родным краі для масавага беларускага чытача 1920-х гадоў.
Займальна напісаная геаграфічная навучальная літаратура прыцягвала ўжо эпіграфам:"каб Беларусь перастала быць краем, невядомым для саміх беларусаў".
Беларускі погляд на геаграфію Усходняй Еўропы атрымаўся ў аўтара настолькі пранізліва шчырым, што кнігу неўзабаве забаранілі ў суседніх Польшчы, Літве і Латвіі.
Забаранялі, скажам прама, нездарма: ужо на пятай старонцы першага выдання "геаграфіі Беларусі" чытаем вось што: "Беларусь займае плошчу каля 300 тысяч квадратных вёрст, або 30 мільёнаў дзесяцін... Большая частка краін у Еўропе займае меншую плошчу...
Пароўну з Беларуссю маюць землі Англія (без калоній), Італія і Фінляндыя. А астатнія - Балгарыя, Румынія, Польшча, Літва, Грэцыя, Сербія, Бельгія, Швейцарыя і многія іншыя маюць землі менш, чым у Беларусі, у 2, у 3 і больш за тое раз".
Палякі і літоўцы, якія прэтэндавалі ў 1919-м на значную частку беларускіх зямель, страшна пакрыўдзіліся, але тут як раз рацыю меў географ Смоліч: па дакладных дадзеных тагачасных навукоўцаў, этнаграфічныя межы Польшчы не перавышалі 150 тысяч квадратных кіламетраў, пра Літву і казаць няма чаго.
Насельніцтва Беларусі, якое жыве ў 62 - 65 паветах былой Расійскай імперыі, Аркадзь Антонавіч ацэньваў у 15,5 мільёна чалавек, з якіх 77 працэнтаў беларусы.
На 40-й старонцы геаграфіі Смоліча бачым карту, на якой у складзе Беларусі маюцца і Вільня, і Беласток.
Падзяліўшы беларускія землі на 14 рэгіёнаў, Смоліч уключыў у іх і Віленскі край, і Надбужанскі край (Падляшша).
200 - тысячны ў тую пару Вільня ўдастоіўся ў геаграфіі Смоліча падрабязнага сямістаронкавага нарысу, які пачынаецца так: "Вільня - культурны і эканамічны цэнтр усёй Беларусі і Літвы, сталіца вялікіх князёў літоўска-беларускіх, самы вялікі горад на ўсёй прасторы Беларусі".
100-тысячны Беласток, з якога, як і ад Вільні, адразу ў пяці кірунках разыходзяцца чыгункі, Смоліч вылучае з пункту гледжання прамысловага развіцця: "У наш час Беласток самы фабрычны горад Беларусі. У ім больш за 300 фабрык, на якіх працуе каля 6 тыс.рабочых; тавараў вырабляецца больш чым на 6 мільёнаў рублёў".
Гэтых ідэй не цуралася і кіраўніцтва БССР, з дазволу якога Смоліч у жніўні 1922 года вярнуўся ў Мінск.
Савецкі перыяд яго дзейнасці аказаўся надзвычай насычаным - прафесарства ў БДУ, упартая праца па арганізацыі Акадэміі навук у яе папярэдніку Інбелкульце, адкрыццё сельгасакадэміі ў Горках, арганізацыя краязнаўчага руху ў Беларусі, падрыхтоўка першага масавага выдання твораў яго сябра і аднагодка, выдатнага паэта Максіма Багдановіча, Малы залаты медаль Рускага геаграфічнага таварыства як прызнанне навуковых заслуг.
Бальшавікі, зрэшты, не забывалі пра тое, што Смоліч усяго толькі "спадарожнік рэвалюцыі", якога пры выпадку варта скінуць з "парахода сучаснасці".
Далейшае было прадказальна: арышт у 1930-м па сфабрыкаванай справе Саюза вызвалення Беларусі, высылка ў 1931-м, паўторны арышт у 1937-м, гібель у 1938-м, рэабілітацыя ў 1988-м.
З 2018 года ў Мінску ёсць вуліца Аркадзя Смоліча, і гэты геаграфічны аб'ект падкрэслівае значнасць спадчыны аднаго з самых яркіх беларусаў свайго пакалення.
#КухняБеларусі
З даўніх часоў буракі спажывалі як сквашаныя, так і неапрацаваныя, г.з. "салодкія".
Калісьці ў этнаграфічным музеі трапілася на вочы велізарная бочка. Аказалася, што ў ёй квасілі буракі, якія такім чынам захоўваліся амаль да новага ўраджаю.
У ежу ішоў і сам караняплод, і расол, на якім гатавалі разнастайныя першыя стравы.
Цяпер буракі ніхто не сквашвае, паколькі з’явіліся новыя спосабы іх кансервацыі. І вельмі шкада, таму што стравы з квашаных буракоў, якія займалі значнае месца сярод нацыянальных страў Беларусі, амаль зніклі.
А яшчэ ў XIX стагоддзі Ганна Цюндзявіцкая (аўтар гаспадарчай энцыклапедыі "Літоўская гаспадыня") адзначала, што на кухні свежы расол з буракоў вельмі патрэбны, паколькі яго выкарыстоўваюць для прыгатавання кіславатых соусаў і супоў. Маўляў, у гэтым выпадку гаспадыня з поспехам можа эканоміць віно і лімоны
З даўніх часоў буракі спажывалі як сквашаныя, так і неапрацаваныя, г.з. "салодкія".
Калісьці ў этнаграфічным музеі трапілася на вочы велізарная бочка. Аказалася, што ў ёй квасілі буракі, якія такім чынам захоўваліся амаль да новага ўраджаю.
У ежу ішоў і сам караняплод, і расол, на якім гатавалі разнастайныя першыя стравы.
Цяпер буракі ніхто не сквашвае, паколькі з’явіліся новыя спосабы іх кансервацыі. І вельмі шкада, таму што стравы з квашаных буракоў, якія займалі значнае месца сярод нацыянальных страў Беларусі, амаль зніклі.
А яшчэ ў XIX стагоддзі Ганна Цюндзявіцкая (аўтар гаспадарчай энцыклапедыі "Літоўская гаспадыня") адзначала, што на кухні свежы расол з буракоў вельмі патрэбны, паколькі яго выкарыстоўваюць для прыгатавання кіславатых соусаў і супоў. Маўляў, у гэтым выпадку гаспадыня з поспехам можа эканоміць віно і лімоны
#КухняБеларусі
Квасім буракі
Заквасіць буракі проста. Вось як гэта рабілі здаўна.
Буракі выкопвалі, мылі, абскрабалі.
Перад прыгатаваннем буракі трэба добра пачысціць.
Потым складалі ў драўляную кадку даверху, якую залівалі рачной ці калодзежнай вадой цалкам і накрывалі накрыўкай.
Праз тыдзень-два (у залежнасці ад тэмпературы памяшкання) расол, які ўласна і называлі "баршчом", станавіўся дастаткова кіслым. Яго можна было выкарыстоўваць да Каляд, кожны раз даліваючы вады столькі, колькі ўзялі расолу.
Пасля свята ж ваду болей не далівалі, паколькі буракі больш не выдзялялі сок у расол. Калі варылі нешта на разведзеным вадой бурачным расоле, то дадавалі ў гаршчок некалькі крышаных буракоў – для салодкасці.
Закладку на сквашванне паўтаралі некалькі разоў на працягу зімы. Аднак гаспадыні раілі не сквашваць буракі у маладзік (як, дарэчы, і капусту з агуркамі), а рабіць гэту работу ў канцы апошняй квадры.
На сучаснай жа кухні, каб сквасіць буракі, ужо не абавязкова мець бочку. Дастаткова і трохлітровага слоіка, у які можна накрышыць тонкімі скрылікамі некалькі свежых буракоў. Потым, заліўшы іх негатаванай вадой, завязаць горла марляй і паставіць на некалькі дзён у цёплае месца для сквашвання.
Квасім буракі
Заквасіць буракі проста. Вось як гэта рабілі здаўна.
Буракі выкопвалі, мылі, абскрабалі.
Перад прыгатаваннем буракі трэба добра пачысціць.
Потым складалі ў драўляную кадку даверху, якую залівалі рачной ці калодзежнай вадой цалкам і накрывалі накрыўкай.
Праз тыдзень-два (у залежнасці ад тэмпературы памяшкання) расол, які ўласна і называлі "баршчом", станавіўся дастаткова кіслым. Яго можна было выкарыстоўваць да Каляд, кожны раз даліваючы вады столькі, колькі ўзялі расолу.
Пасля свята ж ваду болей не далівалі, паколькі буракі больш не выдзялялі сок у расол. Калі варылі нешта на разведзеным вадой бурачным расоле, то дадавалі ў гаршчок некалькі крышаных буракоў – для салодкасці.
Закладку на сквашванне паўтаралі некалькі разоў на працягу зімы. Аднак гаспадыні раілі не сквашваць буракі у маладзік (як, дарэчы, і капусту з агуркамі), а рабіць гэту работу ў канцы апошняй квадры.
На сучаснай жа кухні, каб сквасіць буракі, ужо не абавязкова мець бочку. Дастаткова і трохлітровага слоіка, у які можна накрышыць тонкімі скрылікамі некалькі свежых буракоў. Потым, заліўшы іх негатаванай вадой, завязаць горла марляй і паставіць на некалькі дзён у цёплае месца для сквашвання.
Forwarded from Звязда
Аляксандр Лукашэнка накіраваў віншаванне воінам-інтэрнацыяналістам, ветэранам вайны ў Афганістане
15 лютага Беларусь адзначае Дзень памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў.
З дня вываду войскаў Савецкай арміі з Дэмакратычнай Рэспублікі Афганістан мінула 35 гадоў, але сэрцы беларусаў захоўваюць памяць аб суайчынніках, якія сталі непахіснай перашкодай міжнароднаму тэрарызму.
Праяўляючы мужнасць і стойкасць, вы абаранялі паўднёвыя рубяжы сваёй краіны, змагаліся за дастойную будучыню афганскага народа.
Мы падзяляем горыч страт сем’яў загінулых салдат і афіцэраў, схіляем галовы перад маці, якія вырасцілі сапраўдных патрыётаў.
Вярнуўшыся з вайны, вы прадаўжаеце служэнне Айчыне: прывіваеце маладому пакаленню любоў і павагу да Радзімы, стаіце на варце асноў дзяржаўнага ладу, працуеце на карысць грамадства.
Прайшоўшы праз няпростыя выпрабаванні, застаяцеся сапраўдным шчытом, які аберагае родную Беларусь ад сучасных пагроз.
Жадаю вам сілы духу і добрага здароўя, а вашым блізкім — міру і дабрабыту.
zviazda.by
15 лютага Беларусь адзначае Дзень памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў.
З дня вываду войскаў Савецкай арміі з Дэмакратычнай Рэспублікі Афганістан мінула 35 гадоў, але сэрцы беларусаў захоўваюць памяць аб суайчынніках, якія сталі непахіснай перашкодай міжнароднаму тэрарызму.
Праяўляючы мужнасць і стойкасць, вы абаранялі паўднёвыя рубяжы сваёй краіны, змагаліся за дастойную будучыню афганскага народа.
Мы падзяляем горыч страт сем’яў загінулых салдат і афіцэраў, схіляем галовы перад маці, якія вырасцілі сапраўдных патрыётаў.
Вярнуўшыся з вайны, вы прадаўжаеце служэнне Айчыне: прывіваеце маладому пакаленню любоў і павагу да Радзімы, стаіце на варце асноў дзяржаўнага ладу, працуеце на карысць грамадства.
Прайшоўшы праз няпростыя выпрабаванні, застаяцеся сапраўдным шчытом, які аберагае родную Беларусь ад сучасных пагроз.
Жадаю вам сілы духу і добрага здароўя, а вашым блізкім — міру і дабрабыту.
zviazda.by
Forwarded from ГРУППА ДРОЗДЫ (Влада)