✏️Як ''ДАВАТЬ НА ЧАЙ'' ці ''ОСТАВЛЯТЬ ЧАЕВЫЕ'' па-беларуску?
⠀
Напрыклад: ''ДАВАЦЬ ГАСЬЦІНЦА''.
⠀
❔А як вы звычайна дзякуеце афіцыянтам?
#словы_Г

ГАРТАВА́ЦЬ (hartavać)
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
1. Надаваць цьвёрдасьць, пругкасьць, трываласьць шляхам моцнага награваньня і хуткага ахаладжэньня.
⠀
🔸Гартаваць жалеза.
⠀
2. Пераноснае значэньне: рабіць фізычна або маральна ўстойлівым, здольным пераносіць цяжкія і неспрыяльныя ўмовы.
⠀
🔸Мы з пароды мужнай, працавітай, Гартавалі нас цяжкія бітвы. (Панчанка).
🔸Мінулае было нялёгкім, але яно ня толькі прыгнечвала, яно і гартавала. (Ліс).
⠀
❗Назоўнік: ГАРТАВАНЬНЕ
❗Прыметнік: ГАРТАВАНЫ
#словы_Г

ГАРЭ́ЗА (hareza)
(назоўнік | мужчынскі і жаночы род)
⠀
Свавольнік, дуронік, непаседа.
⠀
🔸Гарэзай Груню жартаўліва празвалі хлопцы за гульлівасьць. (Аўрамчык).
#словы_Г

ГУ́ШКАЦЦА (huškacca)
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
Рытмічна калыхацца, гайдацца з аднаго боку ў другі або зьверху ўніз.
⠀
🔸Пан курыў, седзячы ў круглым крэсьле, і .. гушкаўся назад, наперад, назад, наперад. (Галавач).
🔸На хвалях гушкаецца мяч. (А. Александровіч).
#словы_Г

ГÁЛІЦЦА (halicca)
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
Размоўнае слова: квапіцца на што-н., імкнуцца завалодаць чым-н.
⠀
🔸Галіцца на чужое дабро.
#словы_Г

А вось і тое самае ГАЛІЦЦА з націскам на другі склад 😊
⠀
ГАЛІ́ЦЦА (halicca)
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
1. Галіць сябе; брыцца.
⠀
[Янукевіч] старанна галіўся і доўга ўціраў далонямі крэм у скуру шчок. (Хадкевіч).
⠀
2. Не насіць барады і вусоў. Як і некалі, дзядзька Іван не адпускае барады, голіцца. (Васілевіч).
⠀
❗Назоўнік: ГАЛЕНЬНЕ
#словы_Г

ГАСЬЦÍНА (haścina)
(назоўнік, жаночы род)
⠀
1. Зборны назоўнік: госьці.
⠀
🔸Па бяседзе.. уся гасьціна высыпала на двор. (Вітка).
⠀
2. Прыём гасьцей, частаваньне.
⠀
🔸Усяго стаяла досыць для гасьціны: Нават мёд быў і чмяліны і пчаліны. (Багдановіч).
⠀
3. Знаходжаньне ў гасьцях, гасьцяваньне.
⠀
🔸Два дні і дзьве ночкі Быў Іван у гасьціне, — У тузе-сумоце Пакінуў дзяўчыну... (Чарот).
#словы_Г

ГРАЙ (hraj)
(назоўнік, мужчынскі род)
⠀
Размоўнае слова: моцны птушыны крык; карканьне.
⠀
🔸Зноў чуваць у нашым краі
Грай прадвесьнікаў-гракоў,
Весела вясна іграе
На цымбалах ручайкоў. (Смагаровіч).
#словы_Г

ГІЛЬ (hil)
(назоўнік, мужчынскі род)

Невялікая лясная пеўчая птушка сямейства ўюрковых з чырвонаю афарбоўкаю пер'я на грудзях (у самцоў).

🔸️Чым далей ад дому, меней гілёў са сваімі чырвонымі грудкамі, — не пырхаюць з куста на куст. (Пташнікаў).
#словы_Г

ГЭ́БЕЛЬ (hebiel)
(назоўнік, мужчынскі род)

Сталярны інструмэнт у выглядзе калодкі з клінам і шырокім лязом для струганьня дрэва.

🔸️Даніла Платонавіч нешта майстраваў — габляваў дошчачку. На кухні ў яго стаяў маленькі варштат, на паліцах паблісквалі.. інструмэнты: гэблі, пілкі, дрэль, долаты ўсіх калібраў. (Шамякін).
#словы_Г

ГУ́МАВЫ (gumavy)
(прыметнік, мужчынскі род)

Зроблены з гумы (рас. "резины").
#словы_Г

📍Гэтаксама перакладаецца як "метаться, носиться".

ГАЙСÁЦЬ/ГÓЙСАЦЬ (hajsać/hojsać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Хутка і мітусьліва рухацца, перамяшчацца ў розных напрамках.

🔸️Ашалелы ад страху статак гайсаў па лужку. («Работніца і сялянка»).

2. Хадзіць, бегаць дзесьці бяз пэўнай мэты.

🔸️Ты ж тут не гойсай па вуліцы, а вучыся добра.
#словы_Г

ГАРМÍДАР (garmidar)
(назоўнік, мужчынскі род)

1. Размоўнае слова: гучная бязладная гаворка наперабой; шум, вэрхал.

🔸️Адразу падняўся гармідар. Кожны хацеў першы выказаць сваю думку. (Карпюк).
🔸️Троху-патроху ўзьнялася жвавая гамонка, якая нарэшце перайшла ў тлумны гармідар. (Зарэцкі).

2. Беспарадак, неразьбярыха.
#словы_Г

ГЛÉБА (hleba)
(назоўнік, жаночы род)

1. Верхні пласт зямлі, на якім вырастае расьліннасьць.

2. Пераноснае значэньне: апора, аснова.

🔸️Самакрытыка — тая здаровая глеба, на якой гадуецца і выхоўваецца новы чалавек. (Колас).
#словы_Г

ГМАХ (gmach)
(назоўнік, мужчынскі род)

1. Вялікі вышынны будынак.

🔸️Я ў сталіцы ізноў сярод гмахаў-дамоў, што зьдзіўляюць красоюй небывалаю. (Журба).
🔸️Высокі клён, але і ён — па пояс дому-гмаху. (Макаль).

2. Пераноснае значэньне: увогуле пра што-н. вялікае, велічнае.

🔸️Грамада — вялікі гмах: адзін ляжа, сто ідзе,
А хто ж роўны грамадзе?! (Купала).
🔸️Дуб і сосны — векавыя гмахі, не баяцца бур і навальніц. (Пысін).
#словы_Г

ГРÓНКА (gronka)
(назоўнік, жаночы род)

Скопішча пладоў або кветак на адной галінцы.

🔸️Неяк адразу пацяжэлі ад .. крывянога соку гронкі каліны. (Пасьлядовіч).
🔸️За платамі заблытаныя дажджом і набрынялыя гронкі бэзавых кветак. (Карпюк).
#словы_Г