Белгілі болғандай, осы жылы әлемдік экономиканың өсуі 5,4%-ды құрауы мүмкін. Мұндай болжамды Біріккен Ұлттар Ұйымы өсу перспективалары туралы орта мерзімді баяндамада ұсынды.
Жаңа деректер БҰҰ қаңтарда жорамалдаған болжамынан жоғары. Сол кезде сарапшылар тиісті көрсеткішті 4,7%-ға бағалады. Өткен жылы әлемдік экономиканың 3,6%-ға төмендеуі аясында серпін айтарлықтай оң болып көрінеді.
Болжамды өсудің себептері туралы айта отырып, зерттеу авторлары АҚШ пен Қытайдың, әлемдегі ең ірі екі экономиканың қалпына келуіне назар аударады. Сонымен бірге, экономикалық көрсеткіштердің жақсаруы әлемнің басқа аймақтарында да байқалағанымен, олардың біркелкі еместігін атап кеткен жөн.
Сонымен қатар, іс жүзінде жағдайдын оң бет бұрыс алуы, коронавирустық індеттің одан әрі дамуына, онымен күресу үшін қабылданған шаралардың тиімділігіне, соның ішінде әртүрлі елдердегі халықты вакцинациялау процесінің ауқымы мен тиімділігіне байланысты.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Індет #Коронавирус #БҰҰ #АҚШ #Қытай
Жаңа деректер БҰҰ қаңтарда жорамалдаған болжамынан жоғары. Сол кезде сарапшылар тиісті көрсеткішті 4,7%-ға бағалады. Өткен жылы әлемдік экономиканың 3,6%-ға төмендеуі аясында серпін айтарлықтай оң болып көрінеді.
Болжамды өсудің себептері туралы айта отырып, зерттеу авторлары АҚШ пен Қытайдың, әлемдегі ең ірі екі экономиканың қалпына келуіне назар аударады. Сонымен бірге, экономикалық көрсеткіштердің жақсаруы әлемнің басқа аймақтарында да байқалағанымен, олардың біркелкі еместігін атап кеткен жөн.
Сонымен қатар, іс жүзінде жағдайдын оң бет бұрыс алуы, коронавирустық індеттің одан әрі дамуына, онымен күресу үшін қабылданған шаралардың тиімділігіне, соның ішінде әртүрлі елдердегі халықты вакцинациялау процесінің ауқымы мен тиімділігіне байланысты.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Індет #Коронавирус #БҰҰ #АҚШ #Қытай
Азия құрлығы мемлекеттерінің қатысуымен халықаралық форум болып табылатын Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес (АӨСШК) стратегиялық маңызды өзгерістерді күтуде. Осылайша, АӨСШК дамуының жаңа кезеңі толық халықаралық ұйымға шығумен және трансформациямен байланысты.
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев атап өткендей, 2 маусымда ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин мен Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың телефон арқылы сөйлесуі өзара құрмет пен өзара мүдделерді ескеруге негізделген кооперацияны жан-жақты тереңдету бағытын тағы да растады. Әңгіме барысында екі елдің көшбасшылары екіжақты қарым-қатынастың қазіргі жай-күйін, сондай-ақ БҰҰ, ШЫҰ және АӨСШК сияқты халықаралық құрылымдар аясындағы Қазақстан мен Қытайдың өзара әрекеттерінің болашағын талқылады.
Сарапшының айтуынша, биыл Қазақстан өз тәуелсіздігінің 30 жылдығын атап өтетіні келіссөздерге ерекше символдық мән берді. Сонымен қатар, келесі жылы екі ел дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толады. Өңірлік, сондай-ақ жаһандық мәнмәтіндегі қазіргі геосаяси жағдай көршілес екі ел басшыларының келіссөздеріне де өзектілік берді.
Е.Мәдиевтің пікірінше, жоғарыда аталған келіссөздер Қазақстан мен ҚХР екіжақты қарым-қатынастың тұрақты және болжамды дамуының негізгі шарты болып табылатын стратегиялық деңгейде тығыз диалог дәстүрін жалғастыруды айғақтайды.
Сарапшы соңғы жылдар ішінде COVID-19 коронавирус індетінің аясында жаңа серпін алған барлық басым бағыттар бойынша екі ел ынтымақтастығының оң серпіні сақталып отырғанын ескерді.
«Індет салдарынан әлемдік нарықтардағы күрделі ахуалдың аясында 15 пайызға өсудің оң серпіні тіркелген Қытай қазақстандық экспорттың бірден-бір ірі бағытына айналды. Бүгінде Қытай жаһандық экономиканы қалпына келтірудің басты локомотивтерінің бірі, сондай-ақ қазақстандық өндірушілер үшін, әсіресе, агроөнеркәсіптік кешен секторындағы перспективалы нарықтардың бірі болып табылады», - деп толықтырды Е.Мәдиев.
Оның пайымдауынша, Қытай үшін Қазақстанның Еуропа нарықтарына тұрақты құрлықтық жол ашатын басты көлік-логистикалық хабтардың бірі ретіндегі маңызы жоғары. Өткен жылы Қытай-Еуропа бағыты бойынша рекордтық 12400 жүк пойызы жөнелтілді, өсім 56 пайызды құрады.
«Халықаралық теңіз жолдарының толып кетуі мен тұрақсыздығы жағдайында құрлықішілік бағыттар қытайлық өндірушілер арасында кеңінен танымал. Еуропа бағытындағы пойыздардың негізгі бөлігі Қазақстан-Қытай шекарасында орналасқан Достық-Алашанькоу халықаралық өткелі арқылы өтеді», - деп хабарлады сарапшы.
Е.Мәдиев бүгінде екіжақты кооперацияны одан әрі тереңдету үшін үлкен әлеует сақталып отырғанын айтты. Қазақстан Президенті Қаржы, цифрландыру және «жасыл» технологиялар салаларын қоса алғанда, «Белдеу және жол» бастамасы аясында ықтимал жаңа бағыттар бойынша ынтымақтастықты арттырудың маңыздылығын атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60b9d3445fb3932faa0f561c/#header
Сарапшының айтуынша, биыл Қазақстан өз тәуелсіздігінің 30 жылдығын атап өтетіні келіссөздерге ерекше символдық мән берді. Сонымен қатар, келесі жылы екі ел дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толады. Өңірлік, сондай-ақ жаһандық мәнмәтіндегі қазіргі геосаяси жағдай көршілес екі ел басшыларының келіссөздеріне де өзектілік берді.
Е.Мәдиевтің пікірінше, жоғарыда аталған келіссөздер Қазақстан мен ҚХР екіжақты қарым-қатынастың тұрақты және болжамды дамуының негізгі шарты болып табылатын стратегиялық деңгейде тығыз диалог дәстүрін жалғастыруды айғақтайды.
Сарапшы соңғы жылдар ішінде COVID-19 коронавирус індетінің аясында жаңа серпін алған барлық басым бағыттар бойынша екі ел ынтымақтастығының оң серпіні сақталып отырғанын ескерді.
«Індет салдарынан әлемдік нарықтардағы күрделі ахуалдың аясында 15 пайызға өсудің оң серпіні тіркелген Қытай қазақстандық экспорттың бірден-бір ірі бағытына айналды. Бүгінде Қытай жаһандық экономиканы қалпына келтірудің басты локомотивтерінің бірі, сондай-ақ қазақстандық өндірушілер үшін, әсіресе, агроөнеркәсіптік кешен секторындағы перспективалы нарықтардың бірі болып табылады», - деп толықтырды Е.Мәдиев.
Оның пайымдауынша, Қытай үшін Қазақстанның Еуропа нарықтарына тұрақты құрлықтық жол ашатын басты көлік-логистикалық хабтардың бірі ретіндегі маңызы жоғары. Өткен жылы Қытай-Еуропа бағыты бойынша рекордтық 12400 жүк пойызы жөнелтілді, өсім 56 пайызды құрады.
«Халықаралық теңіз жолдарының толып кетуі мен тұрақсыздығы жағдайында құрлықішілік бағыттар қытайлық өндірушілер арасында кеңінен танымал. Еуропа бағытындағы пойыздардың негізгі бөлігі Қазақстан-Қытай шекарасында орналасқан Достық-Алашанькоу халықаралық өткелі арқылы өтеді», - деп хабарлады сарапшы.
Е.Мәдиев бүгінде екіжақты кооперацияны одан әрі тереңдету үшін үлкен әлеует сақталып отырғанын айтты. Қазақстан Президенті Қаржы, цифрландыру және «жасыл» технологиялар салаларын қоса алғанда, «Белдеу және жол» бастамасы аясында ықтимал жаңа бағыттар бойынша ынтымақтастықты арттырудың маңыздылығын атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60b9d3445fb3932faa0f561c/#header
Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Ерлан Мәдиев COVID-19 пайда болуының жаңа нұсқасына қатысты өз пікірін білдірді.
«Егер бұрын көпшілік вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқаға сүйенсе, бүгінде вирус Вухань қаласындағы зертханадан шыққан деп айтатындардың дауыстары қатты естіледі. Жағдай геосаяси мәнмәтінмен, атап айтқанда АҚШ пен Қытайдың өсіп келе жатқан қақтығысымен күрделене түсуде», - деп ол назар аударды.
Сарапшы мамыр айының соңында американдық БАҚ-та АҚШ-тың арнайы қызметтерінің мәліметтері бойынша Қытай жаңа вирустың таралуын ресми түрде жариялағанға дейін Вухань қаласындағы вирустық зертхананың бірқатар қызметкерлері 2019 жылдың қараша айында ауруханаға жатқызылды.
Сонымен қатар, АҚШ президенті Джо Байден американдық арнайы қызметтерге вирустың зертханалық шығу теориясын тексеруді тапсырды. Ол барлау қоғамдастығының пікірі екіге бөлінгенін және бұл мәселені тергеуге күш-жігерді «екі есе көбейту» керек екенін ескерді.
«Бұл-бүкіл әлемдік қоғамдастық үшін және ең алдымен Қытай үшін салмақты месседж. Егер бұрынғы Трамп әкімшілігінің пандемия Ухань зертханасынан ағып кетуден басталды деген пікірін көптеген мекеме және жетекші БАҚ Дональд Трампқа деген теріс көзқарасқа байланысты қабылдамаса, қазіргі демократ-президент Джо Байденнің ұстанымы және оның бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануы бұл мәселенің АҚШ-тағы негізгі күн тәртібінің бір бөлігі болып табылатынын көрсетуі мүмкін», - деді Ерлан Мәдиев.
Сонымен бірге, сарапшы Қытай билігі бұл мәселені «саясаттандыруға» қарсы екенін білдіріп, вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқа, олардың көзқарасы бойынша, ғылыми дәлелденген және халықаралық күш-жігерді індеттің салдарын жеңуге бағыттау керек деп сендірді.
«ДДСҰ-ның ҚХР-дағы миссиясының соңғы тергеуі 2021 жылдың басында жауаптан гөрі көп сұрақтар тудырды. ДДСҰ инспекторларының тобы вирустың зертханалық шығу тегі туралы нұсқа «екіталай» деген қорытындыға келгеніне қарамастан, көптеген адамдар тергеу нәтижелеріне өте күмәнмен қарады», - деп түсіндірді Мадиев.
Ол ғалымдар тобының беделді Science ғылыми журналында жарияланған мәлімдемесін мысалға келтірді. Онда ғалымдар шығу тегінің екі теориясына өте «теңгерімсіз» назар аударылғанын, атап айтқанда, есептің 313 бетінің тек 4-і зертханалық шығу тегіне арналғанына ерекше мән берді.
«Осыған байланысты батыс елдерінің көпшілігі вирустың пайда болуы туралы егжей-тегжейлі және объективті тергеу жүргізуге шақыра отырып, ДДСҰ-ға да, Пекинге де қысым жасай бастады. Сонымен, мамыр айының соңында зертханалық шығу тегі туралы нұсқаны «екіталай» деп санайтын британдық барлау агенттіктері өз бағаларын қайта қарап, қайта, мұқият тергеу қажет екенін мәлімдеді. Сонымен қатар, қазіргі уақытта екі нұсқада да көптеген ақ дақтар бар екенін объективті түрде атап өткен жөн», - деді ол.
Сарапшының пікірінше, вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқада вирустың адамға жарадан тікелей немесе аралық байланыс арқылы берілгені туралы нақты жауап жоқ.
«Екінші жағынан, вирустың зертханалық шығу тегі туралы теорияны растау немесе жоққа шығару Қытай зертханасына тікелей және жедел қол жетімділік болмаған жағдайда да өте қиын. Нәтижесінде даулар мен алыпсатарлықтар үшін үлкен өріс пайда болады. Жағдайдың қауіптілігі соңғы жылдары қырғи қабақ соғыстың сипатына ие болған АҚШ пен Қытай арасындағы қатынастардың күрт шиеленісуі аясында ғылыми дау-дамайлар орын алады.
Нәтижесінде Бейжің мен Вашингтонның геосаяси қайшылықтары өлімге әкелетін вирустың себептерін объективті анықтауға басты кедергі болып отыр. Мұндай объективті анықтамасыз әлемдік қоғамдастыққа болашақта жаңа вирустық қауіптердің пайда болуына тиімді жауап беру өте қиын болатыны анық», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #COVID #Коронавирус #Қытай #АҚШ
«Егер бұрын көпшілік вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқаға сүйенсе, бүгінде вирус Вухань қаласындағы зертханадан шыққан деп айтатындардың дауыстары қатты естіледі. Жағдай геосаяси мәнмәтінмен, атап айтқанда АҚШ пен Қытайдың өсіп келе жатқан қақтығысымен күрделене түсуде», - деп ол назар аударды.
Сарапшы мамыр айының соңында американдық БАҚ-та АҚШ-тың арнайы қызметтерінің мәліметтері бойынша Қытай жаңа вирустың таралуын ресми түрде жариялағанға дейін Вухань қаласындағы вирустық зертхананың бірқатар қызметкерлері 2019 жылдың қараша айында ауруханаға жатқызылды.
Сонымен қатар, АҚШ президенті Джо Байден американдық арнайы қызметтерге вирустың зертханалық шығу теориясын тексеруді тапсырды. Ол барлау қоғамдастығының пікірі екіге бөлінгенін және бұл мәселені тергеуге күш-жігерді «екі есе көбейту» керек екенін ескерді.
«Бұл-бүкіл әлемдік қоғамдастық үшін және ең алдымен Қытай үшін салмақты месседж. Егер бұрынғы Трамп әкімшілігінің пандемия Ухань зертханасынан ағып кетуден басталды деген пікірін көптеген мекеме және жетекші БАҚ Дональд Трампқа деген теріс көзқарасқа байланысты қабылдамаса, қазіргі демократ-президент Джо Байденнің ұстанымы және оның бұқаралық ақпарат құралдарында жариялануы бұл мәселенің АҚШ-тағы негізгі күн тәртібінің бір бөлігі болып табылатынын көрсетуі мүмкін», - деді Ерлан Мәдиев.
Сонымен бірге, сарапшы Қытай билігі бұл мәселені «саясаттандыруға» қарсы екенін білдіріп, вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқа, олардың көзқарасы бойынша, ғылыми дәлелденген және халықаралық күш-жігерді індеттің салдарын жеңуге бағыттау керек деп сендірді.
«ДДСҰ-ның ҚХР-дағы миссиясының соңғы тергеуі 2021 жылдың басында жауаптан гөрі көп сұрақтар тудырды. ДДСҰ инспекторларының тобы вирустың зертханалық шығу тегі туралы нұсқа «екіталай» деген қорытындыға келгеніне қарамастан, көптеген адамдар тергеу нәтижелеріне өте күмәнмен қарады», - деп түсіндірді Мадиев.
Ол ғалымдар тобының беделді Science ғылыми журналында жарияланған мәлімдемесін мысалға келтірді. Онда ғалымдар шығу тегінің екі теориясына өте «теңгерімсіз» назар аударылғанын, атап айтқанда, есептің 313 бетінің тек 4-і зертханалық шығу тегіне арналғанына ерекше мән берді.
«Осыған байланысты батыс елдерінің көпшілігі вирустың пайда болуы туралы егжей-тегжейлі және объективті тергеу жүргізуге шақыра отырып, ДДСҰ-ға да, Пекинге де қысым жасай бастады. Сонымен, мамыр айының соңында зертханалық шығу тегі туралы нұсқаны «екіталай» деп санайтын британдық барлау агенттіктері өз бағаларын қайта қарап, қайта, мұқият тергеу қажет екенін мәлімдеді. Сонымен қатар, қазіргі уақытта екі нұсқада да көптеген ақ дақтар бар екенін объективті түрде атап өткен жөн», - деді ол.
Сарапшының пікірінше, вирустың табиғи шығу тегі туралы нұсқада вирустың адамға жарадан тікелей немесе аралық байланыс арқылы берілгені туралы нақты жауап жоқ.
«Екінші жағынан, вирустың зертханалық шығу тегі туралы теорияны растау немесе жоққа шығару Қытай зертханасына тікелей және жедел қол жетімділік болмаған жағдайда да өте қиын. Нәтижесінде даулар мен алыпсатарлықтар үшін үлкен өріс пайда болады. Жағдайдың қауіптілігі соңғы жылдары қырғи қабақ соғыстың сипатына ие болған АҚШ пен Қытай арасындағы қатынастардың күрт шиеленісуі аясында ғылыми дау-дамайлар орын алады.
Нәтижесінде Бейжің мен Вашингтонның геосаяси қайшылықтары өлімге әкелетін вирустың себептерін объективті анықтауға басты кедергі болып отыр. Мұндай объективті анықтамасыз әлемдік қоғамдастыққа болашақта жаңа вирустық қауіптердің пайда болуына тиімді жауап беру өте қиын болатыны анық», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #COVID #Коронавирус #Қытай #АҚШ
2021 жылғы 24 маусымда «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел өтті. Іс-шараны Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институты (ӘЭСИ) ұйымдастырды.
Іс-шара екі сессия шеңберінде белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен өтті.
Дөңгелек үстелді ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ашты. Өз сөзінде ол тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынастарын дамытуда зор белестерге жеткенін айтты.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті.
«2020 жылы жаһандық жеткізілім тізбегінің бұзылуы әлемнің көптеген елдерінің саудасына әсер етті. Әйтсе де, Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендемей, тіпті 4%-ға артты. Жалпы, Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 2020 жылы 15,4 млрд АҚШ долларын құрады. 2021 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы 5 млрд доллардан асып, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% - ға өсті», - деп атап өтті Салтыбаев.
Өткен іс-шараның басқа да егжей-тегжейлері мен оның спикерлерінің маңызды тезистері туралы біз келесі жарияланымдарымызда айтып береміз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Іс-шара екі сессия шеңберінде белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен өтті.
Дөңгелек үстелді ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ашты. Өз сөзінде ол тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынастарын дамытуда зор белестерге жеткенін айтты.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті.
«2020 жылы жаһандық жеткізілім тізбегінің бұзылуы әлемнің көптеген елдерінің саудасына әсер етті. Әйтсе де, Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендемей, тіпті 4%-ға артты. Жалпы, Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 2020 жылы 15,4 млрд АҚШ долларын құрады. 2021 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы 5 млрд доллардан асып, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% - ға өсті», - деп атап өтті Салтыбаев.
Өткен іс-шараның басқа да егжей-тегжейлері мен оның спикерлерінің маңызды тезистері туралы біз келесі жарияланымдарымызда айтып береміз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Қазақстан өзінің ұлттық мүдделерін ескере отырып, көршілерімен достық қарым-қатынасты әрдайым қолдап келді және қолдайтын болады. ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел аясында еліміздің сыртқы саясатының тиісті басымдығына ерекше назар аударды.
Әлемдік экономика және саясат Институты ұйымдастырған іс-шара 24 маусымда белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен екі сессия аясында өтті.
Ынтымақтастықтың маңызды аспектісі ретінде Салтыбаев екі ел арасындағы ғылыми-сараптамалық өзара іс-қимылды ерекше атап өтті. ӘЭСИ тұрақты серіктестері қатарында ҚХР Қоғамдық ғылымдар академиясы, Шанхай халықаралық зерттеулер академиясы, Қытайдың Қазіргі заманғы халықаралық қатынастар академиясы, Халықаралық мәселелер жөніндегі Қытай академиясы сияқты жетекші ғылыми ұйымдар бар.
«Біздің серіктестік Үлкен Еуразияны қалыптастыру мәселелері дәстүрлі түрде Қытайдың жетекші сарапшыларының қатысуымен өтетін Астана клубының жыл сайынғы отырыстары аясында да жүзеге асырылуда», - дейді Салтыбаев.
Жалпы пікірталасқа қатысушылар 30 жыл ішінде Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы дамудың жоғары деңгейіне жетті деген ортақ пікірге келді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Әлемдік экономика және саясат Институты ұйымдастырған іс-шара 24 маусымда белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен екі сессия аясында өтті.
Ынтымақтастықтың маңызды аспектісі ретінде Салтыбаев екі ел арасындағы ғылыми-сараптамалық өзара іс-қимылды ерекше атап өтті. ӘЭСИ тұрақты серіктестері қатарында ҚХР Қоғамдық ғылымдар академиясы, Шанхай халықаралық зерттеулер академиясы, Қытайдың Қазіргі заманғы халықаралық қатынастар академиясы, Халықаралық мәселелер жөніндегі Қытай академиясы сияқты жетекші ғылыми ұйымдар бар.
«Біздің серіктестік Үлкен Еуразияны қалыптастыру мәселелері дәстүрлі түрде Қытайдың жетекші сарапшыларының қатысуымен өтетін Астана клубының жыл сайынғы отырыстары аясында да жүзеге асырылуда», - дейді Салтыбаев.
Жалпы пікірталасқа қатысушылар 30 жыл ішінде Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы дамудың жоғары деңгейіне жетті деген ортақ пікірге келді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
«Нұрсұлтан Назарбаев бірнеше рет атап өткендей, Үлкен Еуразиядағы қатынастар әрбір мемлекеттің мүдделері үйлесімді ұштасатын өзара тиімді әріптестік қағидаты бойынша құрылуы тиіс. Әрине, Қазақстан да осыған ұмтылады», - деп қорытындылады ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел барысында.
Сондай-ақ, Ержан Салтыбаев Еуразиядағы континентаралық құрлық тасымалдары үшін Шығыс пен Батыс арасындағы Қазақстанның географиялық орнының стратегиялық маңызы туралы айтты. 2020 жылы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік теміржол тасымалының көлемі 17% - ға өсті. 900 мыңға жуық контейнер тасымалданды, олардың 90%-дан астамы Қытай-Еуропа-Қытай бағытының үлесінде.
Жалпы Ержан Салтыбаев тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынасын дамытуда үлкен биіктерге жеткеніне назар аударды.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті. Осыған байланысты сандар дәлелдеме болып табылады: 2020 жылғы дағдарыста Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендеп қана қоймай, тіпті 4%-ға өсті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Сондай-ақ, Ержан Салтыбаев Еуразиядағы континентаралық құрлық тасымалдары үшін Шығыс пен Батыс арасындағы Қазақстанның географиялық орнының стратегиялық маңызы туралы айтты. 2020 жылы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік теміржол тасымалының көлемі 17% - ға өсті. 900 мыңға жуық контейнер тасымалданды, олардың 90%-дан астамы Қытай-Еуропа-Қытай бағытының үлесінде.
Жалпы Ержан Салтыбаев тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынасын дамытуда үлкен биіктерге жеткеніне назар аударды.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті. Осыған байланысты сандар дәлелдеме болып табылады: 2020 жылғы дағдарыста Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендеп қана қоймай, тіпті 4%-ға өсті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
24 маусымда өткен «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» дөңгелек үстелі барысында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Айгүл Құспан құттықтау сөзін сөйледі.
Өз сөзінде ол Қазақстан мен Қытайдың қарым-қатынасы үлгілі тұтарлық екенін атап өтті.
«Бүгінде екіжақты ынтымақтастықтың қарқыны тату көршілік пен өзара түсіністік рухында дамып келеді деп сенімді түрде айтуға болады. Әрине, екі елдің ұзақ мерзімді ынтымақтастығының дамуында ең басты рөлді мемлекет басшылары деңгейіндегі сындарлы ашық диалог атқаратыны белгілі», - деп атап өтті А. Құспан
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Өз сөзінде ол Қазақстан мен Қытайдың қарым-қатынасы үлгілі тұтарлық екенін атап өтті.
«Бүгінде екіжақты ынтымақтастықтың қарқыны тату көршілік пен өзара түсіністік рухында дамып келеді деп сенімді түрде айтуға болады. Әрине, екі елдің ұзақ мерзімді ынтымақтастығының дамуында ең басты рөлді мемлекет басшылары деңгейіндегі сындарлы ашық диалог атқаратыны белгілі», - деп атап өтті А. Құспан
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Қытай Қоғамдық Ғылымдар Академиясының Ресей, Шығыс Еуропа және Орталық Азия институтының вице-директоры Ли Чженьли: «Қытай мен Қазақстан ынтымақтастықты нығайтып, өңірдегі қауіпсіздік пен тұрақтылықты бірлесіп қолдауы тиіс»,-деп атап кетті.
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат Институты (ӘЭСИ) ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында қытайлық сарапшы өз пікірімен бөлісті.
Іс-шара аясында қазақстандық және қытайлық спикерлер екі елдің саяси және экономикалық өзара іс-қимылының, өңірлік деңгейдегі ҚР мен ҚХР ынтымақтастығының қорытындыларын талқылады.
Ли Чженьли сондай-ақ Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық, сауда-экономикалық және гуманитарлық деңгейдегі екіжақты ынтымақтастықтың жетістіктерін атап өтті.
Қытайлық сарапшы денсаулық сақтау, цифрлық экономика салаларын, сондай-ақ халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастыққа өзара іс-қимыл жөніндегі ұсыныстардың төңірегінде тоқталды.
«Екі тарап та бейбітшілік пен дамудың маңыздылығын түсінеді, ШЫҰ, АӨСШК және БҰҰ сияқты өңірлік және жаһандық ұйымдар мен құрылымдар шеңберінде жақсы қарым - қатынас пен сындарлы диалогты сақтайды», - деді Ли Чженьли.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат Институты (ӘЭСИ) ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында қытайлық сарапшы өз пікірімен бөлісті.
Іс-шара аясында қазақстандық және қытайлық спикерлер екі елдің саяси және экономикалық өзара іс-қимылының, өңірлік деңгейдегі ҚР мен ҚХР ынтымақтастығының қорытындыларын талқылады.
Ли Чженьли сондай-ақ Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық, сауда-экономикалық және гуманитарлық деңгейдегі екіжақты ынтымақтастықтың жетістіктерін атап өтті.
Қытайлық сарапшы денсаулық сақтау, цифрлық экономика салаларын, сондай-ақ халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастыққа өзара іс-қимыл жөніндегі ұсыныстардың төңірегінде тоқталды.
«Екі тарап та бейбітшілік пен дамудың маңыздылығын түсінеді, ШЫҰ, АӨСШК және БҰҰ сияқты өңірлік және жаһандық ұйымдар мен құрылымдар шеңберінде жақсы қарым - қатынас пен сындарлы диалогты сақтайды», - деді Ли Чженьли.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
«Қазақстан мен Қытайдың екіжақты қарым-қатынастары, сондай-ақ біздің мемлекеттеріміздің өңірдегі және әлемдегі алар орны еуразиялық кеңістікте тығыз өзара іс-қимылдың табысты қалыптасуы үшін айқындаушы ықпалды қамтамасыз ете алады», - деп мәлімдеді Нұрсұлтан Назарбаев Қорының Халықаралық бағдарламалар орталығының басшысы, белгілі дипломат Қайрат Әбусейітов.
ӘЭСИ ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» дөңгелек үстелі барысында Қайрат Әбусейітов мемлекеттер қатынастарын дамыту үшін шекараларды делимитациялау мәселесінің маңыздылығына ерекше назар аударды.
Шекараны белгілеу бойынша келіссөздер бәрінен бұрын Қытаймен екі арада басталып, тиісті келісімге қол қойылғаны мәлім.
Нәтижесінде, тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында Қазақстанның шығыс көршісімен шекарасын белгілеуі одан кейінгі онжылдықтар бойы Қазақстан - Қытай әріптестігінің үдемелі және сенімді дамуы үшін берік негізге айналды.
Қазақстан-Қытай қарым-қатынастарын келешекте дамыту тұрғысынан Нұрсұлтан Назарбаев Қорының өкілі «Үлкен Еуразия» тұжырымдамасын іске асыру арқылы екі ел үшін ашылатын мүмкіндіктерді атап өтті.
Қ.Әбусейітовтің пікірінше, ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Н. Ә.Назарбаев ұсынған идея біріккен Еуразияның тұрақты болашағын көздейтін барлық елдердің ортақ мүдделеріне жауап береді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
ӘЭСИ ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» дөңгелек үстелі барысында Қайрат Әбусейітов мемлекеттер қатынастарын дамыту үшін шекараларды делимитациялау мәселесінің маңыздылығына ерекше назар аударды.
Шекараны белгілеу бойынша келіссөздер бәрінен бұрын Қытаймен екі арада басталып, тиісті келісімге қол қойылғаны мәлім.
Нәтижесінде, тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында Қазақстанның шығыс көршісімен шекарасын белгілеуі одан кейінгі онжылдықтар бойы Қазақстан - Қытай әріптестігінің үдемелі және сенімді дамуы үшін берік негізге айналды.
Қазақстан-Қытай қарым-қатынастарын келешекте дамыту тұрғысынан Нұрсұлтан Назарбаев Қорының өкілі «Үлкен Еуразия» тұжырымдамасын іске асыру арқылы екі ел үшін ашылатын мүмкіндіктерді атап өтті.
Қ.Әбусейітовтің пікірінше, ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Н. Ә.Назарбаев ұсынған идея біріккен Еуразияның тұрақты болашағын көздейтін барлық елдердің ортақ мүдделеріне жауап береді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
ҚХР Шанхай Халықаралық зерттеулер университетінің профессоры Ян Чэн «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында екі ел арасындағы қатынастардың табысты дамуының кепілі туралы пікірімен бөлісті:
«Біздің екіжақты қарым-қатынастарымыздың қарқынды әрі табысты дамуының құпиясы неде? Мен, ең бастысы – теңдік деп айтар едім. Қазақстан 30 жыл бұрын тәуелсіздік алғаннан бері Қытай Қазақстанды тең құқылы әріптес ретінде қарастырып келеді».
Сондай-ақ, қытайлық сарапшы серіктестікті нығайтудың әлеуетті салалары бойынша бірнеше ұсыныс жасады. Олардың арасында денсаулық сақтау саласы да бар. Сарапшы Қазақстанның өз вакцинасын әзірлеудегі күш-жігерін жоғары бағалады.Ол тұрақты негізде жұмыс істей алатын бірлескен медициналық орталық құру шешімінің келешегі мол деді.
Сарапшы сонымен қатар Covid-19 пандемиясымен күресу үшін қолданылатын заманауи технологияларға да тоқталды.
«Қазақстанда Ashyq қосымшасы әзірленді. Қытайда мұндай құралдар жан-жақты қолданылады. Бұның шынымен де көмегі зор, бірақ менің білуімше, сіздерде тек 1 миллион 600 мың қолданушы ғана тіркеліпті. Бұл халықтың шамамен 10%-н ғана құрайды және бұл жеткіліксіз», - деп қорытындылады Ян Чен.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
«Біздің екіжақты қарым-қатынастарымыздың қарқынды әрі табысты дамуының құпиясы неде? Мен, ең бастысы – теңдік деп айтар едім. Қазақстан 30 жыл бұрын тәуелсіздік алғаннан бері Қытай Қазақстанды тең құқылы әріптес ретінде қарастырып келеді».
Сондай-ақ, қытайлық сарапшы серіктестікті нығайтудың әлеуетті салалары бойынша бірнеше ұсыныс жасады. Олардың арасында денсаулық сақтау саласы да бар. Сарапшы Қазақстанның өз вакцинасын әзірлеудегі күш-жігерін жоғары бағалады.Ол тұрақты негізде жұмыс істей алатын бірлескен медициналық орталық құру шешімінің келешегі мол деді.
Сарапшы сонымен қатар Covid-19 пандемиясымен күресу үшін қолданылатын заманауи технологияларға да тоқталды.
«Қазақстанда Ashyq қосымшасы әзірленді. Қытайда мұндай құралдар жан-жақты қолданылады. Бұның шынымен де көмегі зор, бірақ менің білуімше, сіздерде тек 1 миллион 600 мың қолданушы ғана тіркеліпті. Бұл халықтың шамамен 10%-н ғана құрайды және бұл жеткіліксіз», - деп қорытындылады Ян Чен.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Жаңа қырғи қабақ соғыс
Бейжің өз ұстанымын жеңілдетіп, ДДҰ талаптарына жауап берсе де, ҚХР мен АҚШ арасындағы қарама-қайшылық әлсіреуі екіталай, дейді сарапшы.
«Қытай билігі АҚШ-қа келіссөздердің жаңа раундын бастауға шарт болатын талаптар мен талаптардың толық тізімін ұсынды. Алайда АҚШ Қытай шенеуніктері мен мемлекеттік құрылымдарға, соның ішінде Huawei IT-гигантының басшылығына қарсы санкцияларды алып тастаудан бас тартты. Нәтижесінде АҚШ Мемлекеттік хатшысының орынбасары Венди Шерман мен Қытай СІМ басшысының орынбасары Се Фэннің шілдедегі келіссөздері сәтсіз аяқталды», - деді ол.
Оның айтуынша, Байден әкімшілігі Трамп кезінде жасалған елдер арасындағы өткен жылғы «сауда келісімінің» шарттарына қарсы жиі айтылуда. АҚШ Қаржы министрлігінің мәлімдемесіне сәйкес, сауда келісімінің бірінші кезеңінің бірқатар тармақтары тек американдық тұтынушыларға зиян тигізді.
«Мұндай көзқарас пен бағалау АҚШ пен Қытай арасындағы сауда соғысының қайта басталу қаупін арттырады, бұл бүкіл әлемдік экономика үшін ауыр соққы болады. Індет Вашингтон мен Бейжің арасындағы қарама-қайшылықты жаңа деңгейге көтерді. АҚШ ҚХР-ға саяси және дипломатиялық қысым көрсету үшін «демократиялық әлемді біріктіруге» тырысуда. Бейжің халықаралық оқшауланғысы келмей, өз коалициясын құруға тырысып, белсенді қарсы шаралар қабылдауда.
Нәтижесінде індет АҚШ-Қытай қырғи қабақ соғысының қуатты қозғаушы күшіне айналды. АҚШ пен ҚХР арасындағы қарама-қайшылықтың әр айымен әлемді жеке саяси, сауда және қаржы блоктарына бөлу процесі жеделдетуді жалғастыруда. Әлемнің екі ірі экономикасы арасындағы "Ұлы сынық" бүкіл халықаралық жүйенің өзгеруіне себеп болады.
Нәтижесінде, індеттен кейін, оның соңы әлі көрінбейді, әлем екі жыл бұрынғыға қарағанда әлдеқайда қауіпті, бөлінген және қайшылықты болады», - деп қорытындылады Лидия Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Қытай #АҚШ #Індет #Коронавирус
https://tengrinews.kz/world_news/pandemii-mir-vyiydet-raskolotyim-opasnyim-ekspert-imep-445061/
Бейжің өз ұстанымын жеңілдетіп, ДДҰ талаптарына жауап берсе де, ҚХР мен АҚШ арасындағы қарама-қайшылық әлсіреуі екіталай, дейді сарапшы.
«Қытай билігі АҚШ-қа келіссөздердің жаңа раундын бастауға шарт болатын талаптар мен талаптардың толық тізімін ұсынды. Алайда АҚШ Қытай шенеуніктері мен мемлекеттік құрылымдарға, соның ішінде Huawei IT-гигантының басшылығына қарсы санкцияларды алып тастаудан бас тартты. Нәтижесінде АҚШ Мемлекеттік хатшысының орынбасары Венди Шерман мен Қытай СІМ басшысының орынбасары Се Фэннің шілдедегі келіссөздері сәтсіз аяқталды», - деді ол.
Оның айтуынша, Байден әкімшілігі Трамп кезінде жасалған елдер арасындағы өткен жылғы «сауда келісімінің» шарттарына қарсы жиі айтылуда. АҚШ Қаржы министрлігінің мәлімдемесіне сәйкес, сауда келісімінің бірінші кезеңінің бірқатар тармақтары тек американдық тұтынушыларға зиян тигізді.
«Мұндай көзқарас пен бағалау АҚШ пен Қытай арасындағы сауда соғысының қайта басталу қаупін арттырады, бұл бүкіл әлемдік экономика үшін ауыр соққы болады. Індет Вашингтон мен Бейжің арасындағы қарама-қайшылықты жаңа деңгейге көтерді. АҚШ ҚХР-ға саяси және дипломатиялық қысым көрсету үшін «демократиялық әлемді біріктіруге» тырысуда. Бейжің халықаралық оқшауланғысы келмей, өз коалициясын құруға тырысып, белсенді қарсы шаралар қабылдауда.
Нәтижесінде індет АҚШ-Қытай қырғи қабақ соғысының қуатты қозғаушы күшіне айналды. АҚШ пен ҚХР арасындағы қарама-қайшылықтың әр айымен әлемді жеке саяси, сауда және қаржы блоктарына бөлу процесі жеделдетуді жалғастыруда. Әлемнің екі ірі экономикасы арасындағы "Ұлы сынық" бүкіл халықаралық жүйенің өзгеруіне себеп болады.
Нәтижесінде, індеттен кейін, оның соңы әлі көрінбейді, әлем екі жыл бұрынғыға қарағанда әлдеқайда қауіпті, бөлінген және қайшылықты болады», - деп қорытындылады Лидия Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Қытай #АҚШ #Індет #Коронавирус
https://tengrinews.kz/world_news/pandemii-mir-vyiydet-raskolotyim-opasnyim-ekspert-imep-445061/
