IWEP.KZ(ИМЭП/ӘЭСИ)
675 subscribers
143 photos
8 videos
1.87K links
Институт мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева
加入频道
​​3 ақпанда Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалығымен Қауіпсіздік Кеңесінің отырысы өтті, онда Қазақстанның 2021-2015 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясының негізгі тәсілдері қаралды.

ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова өткен іс-шараның негізгі желісіне назар аударады, оның шеңберінде ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәнмәтінінде жаңа тәсілдерді қолдану қажеттілігі көрсетілген.

Елбасы атап өткендей, қазірдің өзінде ұлттық қауіпсіздікке қатысты қалыптасқан сын-қатерлер трансформацияға ұшырап, ассиметриялық әрі гибридтік қатерлер туындап жатыр. Сонымен, коронавирустық індет жағдайында биологиялық қауіпсіздікке төнетін қауіп-қатерлерге қарсы тұруға дайын болу ұзақ уақыт бойы күн тәртібінде қалады, өйткені жұқпалы және басқа аурулар жаһандық проблемалар санатына өтті. Сонымен қатар, қоғамдық денсаулық сақтауды қамтамасыз ету ерекше маңызға ие.

Нұрсұлтан Назарбаев адами капиталдың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, ұлттың зияткерлік әлеуеті сапасының төмендеу қаупіне ерекше назар аударды. Отырыс барысында Елбасы білім беру таяудағы онжылдықта біздің ұлттық идеямызға айналуы тиіс екенін атап өтті. Айман Жүсіпованың айтуынша, бұл мәселе елімізде бұрын да болған, соған қарамастан коронавирус індеті елдегі білім беру теңсіздігін әшкерелеп қана қоймай, елеулі түрде ушықтырған.

Жалпы, ҚР Ұлттық қауіпсіздігінің 2021-2025 жылдарға арналған стратегиясының жаңа тәсілдерін қарастыра отырып, Қауіпсіздік кеңесінің төрағасы ол, ең алдымен, сыртқы жағдайларға қарамастан өзгеріссіз қалатын елдің ұлттық мүдделеріне негізделуі тиіс екенін атап өтті. Бірінші кезекте олардың қатарында Қазақстанның егемендігі мен аумақтық тұтастығы, бірлік пен саяси тұрақтылық, азаматтардың әл-ауқаты мен әлеуметтік әділеттілік бар.

Толығырақ төмендегі сілтемеде.

#ӘЭСИ #ҰлттықҚауіпсіздік #Коронакризис
February 4, 2021
​​3 февраля состоялось заседание Совета безопасности под председательством Первого Президента Нурсултана Назарбаева, где были рассмотрены основные подходы стратегии Национальной безопасности Казахстана на 2021-2015 годы.

Эксперт ИМЭП Айман Жусупова обращает внимание на ключевую линию прошедшего мероприятия, в рамках которой была указана необходимость применения новых подходов в контексте обеспечения национальной безопасности.

Как отметил Елбасы, сегодня во всем мире происходят качественные изменения среды безопасности, трансформация традиционных вызовов и возникновение новых, асимметричных и гибридных угроз. Так, на фоне пандемии коронавируса в повестке дня надолго останется готовность к противодействию угрозам биологической безопасности, поскольку инфекционные и иные заболевания перешли в разряд глобальных вызовов. Более того, особое значение приобретает обеспечение общественного здравоохранения.

Отдельное внимание Нурсултан Назарбаев обратил на обеспечение безопасности человеческого капитала, риск снижения качества интеллектуального потенциала нации. В ходе заседания Елбасы подчеркнул, что образование должно стать нашей национальной идеей на ближайшее десятилетие. Айман Жусупова отмечает, что данная проблема в стране существовала и ранее, тем не менее пандемия коронавируса не только обнажила, но и значимо усугубила образовательное неравенство в стране.

В целом, рассматривая новые подходы к стратегии нацбезопасности РК на 2021-2025 годы, председатель Совбеза отметил, что базироваться она должна, прежде всего, на национальных интересах страны, которые остаются неизменными, независимо от внешних условий. В первую очередь в их числе суверенитет и территориальная целостность Казахстана, единство и политическая стабильность, благополучие граждан и социальная справедливость.

Подробнее – по ссылке ниже.

#ИМЭП #НациональнаяБезопасность #Коронакризис
February 4, 2021
​​ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчиктің айтуынша, 2021 жылғы 3 ақпанда ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалығымен өткен Қауіпсіздік Кеңесінің отырысы қазақстандық басшылықтың Ұлттық қауіпсіздік пен тұрақтылықтың жаңа сын-қатерлеріне жедел ден қоюға дайындығын көрсетті.

Отырыс барысында Елбасы коронавирустық инфекция індеті әлемді жаһандық және өңірлік қауіпсіздік архитектурасының негізгі негіздерін түсінуде бетбұрыс кезеңіне итермелегенін атап өтті.

Лидия Пархомчик қазіргі жағдайда Ұлттық тұрақтылықтың сын-қатерлері саяси, экономикалық, әскери, ақпараттық, экологиялық және эпидемиологиялық қауіпсіздікке төнетін қатерлердің күрделі тоғысуы екенін баса айтады.

Сондықтан 2021-2025 жылдарға арналған ҚР Ұлттық қауіпсіздік стратегиясының отырысында қаралып отырған басты міндет жаңа гибридтік қауіп-қатерлерге тойтарыс беру бойынша республиканың әлеуетін барынша арттыру болды.

ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, отырыста алдағы 5 жылға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын іске асыру тәсілдері ғана емес, сондай-ақ Қарулы Күштерді қайта жарақтандыру және елдің қорғаныс-өнеркәсіп кешенін дамыту жөніндегі жоспарлар қаралғандығы қазақстандықтардың мүдделерін қорғау және қорғау мәселелеріне кешенді көзқарастың бар екенін көрсетеді.

Қауіпсіздік Кеңесінің отырысында сөйлеген сөзінде Нұрсұлтан Назарбаев егемендік пен аумақтық тұтастықты сақтау Қазақстан үшін стратегиялық басымдық болып табылатынын ерекше атап өтті.

Осы жағдайларда ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелеріне көзқарастарды жаңғырту бойынша күш-жігер уақтылы және өзекті болып табылады, деп түйіндеді Л.Пархомчик.

Өткен отырыстың қорытындысына шолуды төмендегі сілтеме арқылы оқыңыз.

#ӘЭСИ #ҰлттықҚауіпсіздік #Коронакризис
February 5, 2021
​​Как обращает внимание эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик, прошедшее 3 февраля 2021 года заседание Совета Безопасности под председательством Первого Президента РК Нурсултана Назарбаева продемонстрировало готовность казахстанского руководства оперативно реагировать на новые вызовы национальной безопасности и стабильности.

В ходе заседания Елбасы справедливо отметил, что пандемия коронавирусной инфекции подтолкнула мир к переломному этапу в понимании ключевых основ глобальной и региональной архитектуры безопасности.

Лидия Пархомчик подчеркивает, что в современных условиях вызовы национальной стабильности представляют собой сложное переплетение угроз политической, экономической, военной, информационной, экологической и эпидемиологической безопасности.

Именно поэтому в рассматриваемой на заседании Стратегии национальной безопасности РК на 2021-2025 годы ключевой задачей ставилась максимизация потенциала республики по отражению новых гибридных угроз.

По мнению эксперта ИМЭП, тот факт, что на заседании были рассмотрены не только подходы к реализации Стратегии национальной безопасности на ближайшие 5 лет, но также планы по перевооружению Вооруженных сил и развитию оборонно-промышленного комплекса страны, говорит о наличии комплексного подхода к вопросам охраны и защиты интересов казахстанцев.

Выступая на заседании Совета Безопасности, Нурсултан Назарбаев особо подчеркнул, что сохранение суверенитета и территориальной целостности является для Казахстана стратегическим приоритетом.

В данных обстоятельствах усилия по модернизации подходов к вопросам обеспечения национальной безопасности своевременны и актуальны, резюмирует Л. Пархомчик.

Читайте наш обзор итогов прошедшего заседания по ссылке ниже.

#ИМЭП #НациональнаяБезопасность #Коронакризис
February 5, 2021
​​ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабековтың пікірінше, вакциналау арқылы індетті салыстырмалы түрде тез тежеген жағдайда да коронакризис салдары қалады.

Біз індеттің жаһандық экономикаға әсері туралы айтып отырмыз, ол 2020 жылдың соңында 4,3% - ға төмендеді, бұл екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі ең нашар көрсеткіш. Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы әлем жаһанданудың кезекті толқынын және экономикалық қолдаушылық саясатының күшеюін күтуі керек екенін атап өтті. Болып жатқан жағдайдың аясында жаңа әлеуметтік сын-қатерлер орын ала ма? Адамдар мен бизнестің сандық кеңістікке жаппай көшуіне байланысты қандай тәуекелдер болуы мүмкін?

Бұл туралы біздің жаңа материалдан оқыңыз.

Жарияланым сілтемесі төменде.

#ӘЭСИ #ӘЭСи_Экономика #Коронакризис
February 8, 2021
​​Как считает эксперт ИМЭП Жумабек Сарабеков, даже в случае относительно скорого обуздания эпидемии с помощью вакцинации, у коронакризиса будут афтершоки.

Речь идет о влиянии пандемии на глобальную экономику, которая по итогам 2020 года сократилась на 4,3%, что является худшим показателем со времен Второй мировой войны. В этой связи эксперт ИМЭП отмечает, что миру следует ожидать очередную волну деглобализации и усиление политики экономического протекционизма. Будут ли на фоне происходящего иметь место и новые социальные вызовы? Какие риски возможны в связи с массовым переходом людей и бизнеса в цифровое пространство?

Читайте об этом в нашем свежем материале.

Ссылка на публикацию ниже.

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Коронакризис
February 8, 2021
​​Экономикадағы дағдарыстық құбылыстарға және COVID-2019 індетінің салдарларына қарамастан, Нұр-Cұлтан мен Мәскеу тауар айналымын 2019 жыл деңгейінде сақтап қалды. ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, ҚР мен РФ арасындағы сауда көлемі 2020 жыл қорытындылары бойынша $18 млрд-қа жетті, қолда бар деректер бойынша көрсетілген сандар Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) шеңберіндегі барлық тауар айналымының шамамен 35%-ын құрайды.

Індет жағдайында мұндай нәтижеге бірінші кезекте стратегиялық әріптестіктің тиімді жүйесінің арқасында қол жеткізілді: коронавирустық инфекцияның «алғашқы толқыны» кезеңінде де Қазақстан мен Ресей арасында COVID-2019 таралуына қарсы іс-қимылға байланысты мәселелерді уақтылы шешуге мүмкіндік беретін өзара іс-қимылдың қосымша арналары жолға қойылды.

ӘЭСИ сарапшысы қазіргі уақытта Қазақстан мен Ресейдің алдында екіжақты негізде де, ЕАЭО форматында да эпидемиологиялық қауіп-қатерлер алдында өзара қолдауды нығайту жөніндегі жұмысты жалғастыру міндеті тұрғанын қосады.

Болашақта Ресей мен Қазақстан арасында стратегиялық серіктестік қалай құрылады? Елдер заманауи цифрлық күн тәртібі аясында қандай жобалар мен сервистерді іске асырады?

Бұл туралы төмендегі сілтемеден оқыңыз.

#ӘЭСИ #ХалықаралықҚатынастар #ӘЭСИ_Экономика #БүгінгіСан #Ресей #Қазақстан #Коронакризис
February 10, 2021
​​Несмотря на кризисные явления в экономике и последствия пандемии COVID-2019, Нур-Султану и Москве удалось сохранить товарооборот на уровне 2019 г. Как отмечает эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик, объемы торговли между РК и РФ по итогам 2020 г. достигли $18 млрд. По имеющимся данным, указанные цифры составляют порядка 35% всего товарооборота в рамках Евразийского экономического союза (ЕАЭС).

Достигнуть подобного результата на фоне пандемии удалось в первую очередь ввиду эффективной системы стратегического партнерства: еще в период «первой волны» коронавирусной инфекции между Казахстаном и Россией были налажены дополнительные каналы взаимодействия, которые позволили своевременно решать вопросы, связанные с противодействием распространению COVID-2019.

Эксперт ИМЭП добавляет, что в настоящее время перед Казахстаном и Россией как на двухсторонней основе, так и в формате ЕАЭС, стоит задача продолжить работу по укреплению взаимоподдержки перед лицом эпидемиологических угроз.

Как будет выстраиваться стратегическое партнерство между Россией и Казахстаном в будущем? Какие проекты и сервисы будут реализованы странами в рамках современной цифровой повестки?

Об этом читайте по ссылке ниже.

#ИМЭП #ИМЭПМеждународныеОтношения #ИМЭП_Экономика #ЦифраДня #Россия #Казахстан #Коронакризис
February 10, 2021
​​Кітап және шындық

Сонымен қатар, Е.Мәдиев алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге қарамастан, ақ кітапты егжей-тегжейлі талдау Қытайдың халықаралық көмек көрсету стратегиясы түбегейлі өзгерістерге ұшырамағанын көрсетеді.

Біріншіден, Қытай абсолютті көмек көлемі бойынша Батыс елдеріне жол беруді жалғастыруда. Бүгінгі таңда Қытай Жапония, Франция және тіпті Түркия сияқты елдерден кейін әр түрлі халықаралық бастамаларды қаржыландыру көлемі бойынша 7-ші орында.

Екіншіден, ҚХР-ның халықаралық көмегіне барлық бөлінген қаражаттың 50%-ынан асатын преференциялық кредиттер мен қарыздардың әртүрлі нысандары үстемдік етуді жалғастыруда.

Осыған байланысты ҚХР көбінесе елдің ең аз дамыған елдер үшін қарызды жою үшін жеткілікті күш жұмсамағаны үшін сынға түседі. Мамандардың айтуынша, Пекин пайызсыз несиелер бойынша ғана қарыздарын есептен шығарады, бұл ҚХР Халықаралық көмегінің 5%-дан азын құрайды.

Бұл тұрғыда Ақ Кітап қарызды есептен шығару екі жақты консультациялардың тақырыбы болып табылатындығы ерекше қызықты. Бұл Париж клубындағы қарыздарды есептен шығару сияқты көп жақты көзқарасты жиі қолданатын Батыс елдерінің көзқарасымен қайшы келеді.

Үшіншіден, Пекин соңғы жылдары ашық түрде көрсетіп келе жатқан белсенділік пен геосаяси амбицияларға қарамастан, Ақ кітап Қытайды «дамушы ел» ретінде анықтайды, бұл халықаралық міндеттемелер «оның даму деңгейіне сәйкес келеді» дегенді білдіреді.

Осылайша, Қытай осы саладағы көзқарастарын түбегейлі өзгертуге әлі дайын емес екені анық. Қытайдың халықаралық гуманитарлық және қаржылық көмек нарығында белсенді орналасуы оның стратегиялық мүдделерін алға жылжыту міндеттеріне, оның ішінде «жұмсақ күш» деп аталатын мәселелерге бағынады. Яғни, Бейжің Үшінші елдерге нақты қаржылық көмекті айтарлықтай арттырады деп күтуге ертерек.

Керісінше, әлемдік қаржы нарықтарындағы өтімділіктің төмендеуі Пекинді өз инвестицияларын әлемнің әртүрлі аймақтарында, соның ішінде Орталық Азияда да ұтымды пайдалануға итермелейді.

Пандемия кезінде ОА аймағының көптеген елдері елеулі әлеуметтік-экономикалық қиындықтарға тап болды. Коронакризис аймақ елдерінің ҚХР-мен экономикалық өзара іс-қимылына теріс әсер етті.

Мысалы, ҚХР кедендік басқармасының деректері бойынша, 2020 жылы ҚХР-ның Орталық Азия елдерімен тауар айналымы орта есеппен 25,5%-ға дерлік қысқарды, Қырғызстан мен Тәжікстанда айтарлықтай төмендеу: тиісінше -54% және -36%. Сонымен қатар, екі ел де ҚХР-ға экспорттың төмендеуінің ұқсас деңгейін, яғни қатты валютаны тартудың негізгі көзін тіркеді.

Сонымен қатар, бұл елдер үшін Қытай алдындағы қарыз міндеттемелерін төлеу мәселесі өзекті болды. Бұл жерде біз ұқсас тәсілді байқап отырмыз: Бейжің өңір елдерінің қарыз міндеттемелерін есептен шығаруға асықпайды.

Сонымен қатар, Қырғызстан мен Қытай келіссөздерінің тәжірибесі көрсеткендей, Пекин бұл мәселе бойынша өте қатал, ымырасыз ұстанымға ие. Мәселен, Бішкек ағымдағы төлемдерді төлеу мерзімін кейінге қалдыра алмады. Қытай тек 35 миллион доллар (2.8 миллиард сом) артық төлеммен қарызды кейінгі қызмет көрсету жағдайында Қырғыз Республикасынан төлемдерді уақытша тоқтата тұруға келісті.

Қазіргі уақытта Қырғызстанның барлық сыртқы қарыздарының шамамен 45%-ы Қытайға және Тәжікстанның сыртқы қарыздарының шамамен 52%-ы Қытайға тиесілі. Сонымен бірге, ҚХР алдындағы жалпы қарыз, кейбір бағалаулар бойынша, осы елдердің ЖІӨ-нің 20%-ынан асты.

Орталық Азияның осы елдеріндегі шиеленіскен экономикалық жағдайдың сақталуына қарай Қытай алдындағы борыштық міндеттемелер мәселесі таяу перспективада неғұрлым өткір сипатқа ие болатыны анық.

Ақ Кітаптың соңғы басылымының мәтіні көрсеткендей, Пекин қарыздарды есептен шығаруды халықаралық көмектің басым құралы ретінде қарастырмайды.

https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Экономика #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #Қытай
March 18, 2021
​​Книга и реальность

В то же время Е. Мадиев обращает внимание, что несмотря на заявленные цели и задачи, детальный анализ Белой Книги показывает, что стратегия предоставления международной помощи Китая не претерпела принципиальных изменений.

Во-первых, Китай продолжает уступать странам Запада по абсолютным объемам предоставляемой помощи. Сегодня Китай занимает лишь 7 строчку по объему финансирования различных международных инициатив, уступая таким странам, как Япония, Франция и даже Турции.

Во-вторых, в международной помощи КНР продолжают доминировать различные формы преференциальных кредитов и займов, которые превышают 50% от всех выделенных средств.

В этом отношении КНР часто критикуют за то, что страна не делает достаточных усилий по списанию долгов для наименее развитых стран. По оценкам специалистов, Пекин списывает долги лишь по беспроцентным кредитам, на которые приходится менее 5% международной помощи КНР.

В этом контексте особенно интересно, что Белая Книга подчеркивает, что списание долгов является предметом двусторонних консультаций. Это контрастирует с подходом западных стран, которые часто практикуют многосторонний подход, такой как списание долгов в рамках Парижского Клуба.

В-третьих, несмотря на возросшую активность и геополитические амбиции, которые за последние годы открыто демонстрирует Пекин, Белая Книга определяет Китай в качестве «развивающийся страны», что подразумевает, что международные обязательства будут «соразмерны его уровню развития».

Таким образом, очевидно, что Китай пока не готов кардинально менять свои подходы в этой области. Активное позиционирование Китая на международном рынке гуманитарной и финансовой помощи подчинено задачам продвижения его стратегических интересов, в том числе в вопросах так называемой «мягкой силы». То есть, ожидать, что Пекин существенно нарастит реальную финансовую помощь третьим странам преждевременно.

Наоборот, сокращение ликвидности на мировых финансовых рыках будет толкать Пекин ещё более рационально использовать свои инвестиции в различных регионах мира, включая Центральную Азию.

На фоне пандемии многие страны региона ЦА столкнулись с серьезными социально-экономическими вызовами. Коронакризис также негативно сказался на экономическом взаимодействии стран региона с КНР.

К примеру, по данным Таможенного управления КНР, в 2020 году товарооборот КНР со странами Центральной Азии в среднем сократился почти на 25,5%, наиболее серьезное падение у Кыргызстана и Таджикистана: -54% и -36%, соответственно. Причем у обеих стран зафиксирован практически аналогичный уровень падения экспорта в КНР, то есть главный источник привлечения твёрдой валюты.

Одновременно для этих стран актуализировался вопрос выплаты долговых обязательств перед Китаем. И здесь мы наблюдаем схожий подход: Пекин не спешит списывать долговые обязательства стран региона.

Более того, как показал опыт переговоров Кыргызстана и Китая, Пекин занимает довольно жесткую, бескомпромиссную позицию по этому вопросу. Так, Бишкеку не удалось получить даже отсрочку по выплате текущих платежей. Китай согласился лишь временно приостановить получение от КР платежей на условиях последующего обслуживания долга с переплатой в $35 млн (2.8 млрд сомов).

На данный момент на Китай приходится уже около 45% всех внешних займов Кыргызстана, и около 52% внешних займов Таджикистана. При этом общая задолженность перед КНР, по некоторым оценкам, уже превысила 20% ВВП этих стран.

Очевидно, что по мере сохранения напряженной экономической ситуации в этих странах Центральной Азии, вопрос долговых обязательств перед Китаем приобретет более острый характер уже в ближайшей перспективе.

И как показывает текст последней редакции Белой Книги, Пекин не рассматривает списание долгов в качестве приоритетного инструмента международной помощи.

https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_Экономика #ИМЭП_Международные_Отношения #Коронакризис #Китай
March 18, 2021
​​21 мамырда өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің (ЖЕЭК) отырысы ЕАЭО-ға мүше елдер арасында жоғары саяси деңгейде сындарлы диалогтың бар екенін көрнекі түрде растады. Одаққа мүше мемлекеттердің басшылары ұйымның пандемиялық дағдарыс кезеңінде одан әрі дамуының басым бағыттарын нақты белгіледі.

ЖЕЭК құрметті төрағасы Нұрсұлтан Назарбаев әділ атап өткендей, ЕАЭО коронавирустық індеттен туындаған экономикалық дағдарысты жеңе отырып, беріктік сынағынан өтті. Сондай-ақ өңірдегі тығыз интеграцияға қарсы бағытталған сыртқы қысымға орнықтылығын көрсетті.

2021 жылы ЕАЭО-ға төрағалық ете отырып, Қазақстан Одақ тарихындағы алғашқы стратегиялық құжат - ЕАЭО-ның 2025 жылға дейінгі даму стратегиясын іске асыруға ерекше мән береді. Еуразиялық интеграцияны тереңдету жөніндегі қазақстандық төрағалықтың басымдықтары стратегияның мақсаттары мен міндеттерімен толық көлемде өзара байланысты.

ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик одаққа қатысушы елдер сауда-экономикалық өзара іс-қимылдың кең спектрі бойынша мемлекетаралық ынтымақтастықты кеңейтуге өз ұмтылысын растағанын атап өтті. Соңғы бес жылда ЕАЭО елдері арасындағы өзара сауда деңгейі 25 пайызға өсті. 2020 жылдың қорытындысы бойынша одаққа мүше мемлекеттер арасындағы тауар айналымының көлемі 54,8 миллиард долларды құрады.

Сонымен бірге, экономикалық кооперацияны одан әрі өсіру қарқыны көп жағдайда ЕАЭО кеңістігіндегі сауда кедергілеріне қарсы күрестің тиімділігіне байланысты болады. Осылайша, Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев қазіргі тосқауыл шектеулер Одақтың сауда-экономикалық әлеуетін дамытуға нұқсан келтіретінін ерекше атап өтті.

Лидия Пархомчик назар аударғандай, 2019 жылдан бастап ҚР сауда және интеграция министрлігі жалпы құны 100 миллион доллар болатын кедергілерді жойды. Жалпы ЕАЭО-дағы кедергілерді жою бойынша оң динамика байқалады. 2020 жылы ЕЭК одақтың ішкі саудасындағы кедергілердің 37 пайызын жоя алды, бұл 2016 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш болып табылады.

Алайда, Мемлекет басшысы атап өткендей, локдаун кезеңінде ұлттық өндірушілерді қолдауға бағытталған сауда шектеулерінің саны қайтадан өсті. Нақ сондықтан да тосқауылдар мониторингінің ұлттық жүйелерін құру және ішкі нормативтік-құқықтық актілердің одақ құқығына сәйкестігі өзекті болып отыр.

2020 жылдың қорытындысы бойынша соңғы үш жылда ең жоғары болып табылған азық-түлік тауарларына әлемдік бағалардың байқалып отырған өсу серпінін ескере отырып, ішкі нарықты қорғау жөніндегі шектеу шаралары практикасының сақталуы одақ елдерінде азық-түлік тапшылығын туындатуы мүмкін.

Осындай жағдайларда ЕАЭО елдерінің алдында бірыңғай аграрлық және азық-түлік нарығын құру жөніндегі қадамдарды іске асыруды жеделдету міндеті тұр. Бұдан басқа, ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспортын үшінші елдердің нарықтарына кеңейту үшін қолайлы жағдайлар жасау қажеттілігі ұлғаюда.

«Жалпы, барлық қатысушы елдерге ЕАЭО шеңберінде жүйелі экономикалық диалогты жалғастыру қажеттігі айқын. Одақтың әрбір елінің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету әріптестердің өзара ымыраға келу және қазіргі күрделі кезеңде бір-біріне жан-жақты қолдау көрсету қабілетіне тікелей байланысты болады», - деп түйіндеді Л.Пархомчик.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #ЕАЭО

https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
May 24, 2021
​​Прошедшее 21 мая заседание Высшего Евразийского экономического совета (ВЕЭС) наглядно подтвердило наличие конструктивного диалога между странами - членами ЕАЭС на высшем политическом уровне. Главы государств - членов союза чётко обозначили приоритетные области дальнейшего развития организации в период сохраняющегося пандемийного кризиса.

Как справедливо отметил почетный председатель ВЕЭС Нурсултан Назарбаев, ЕАЭС прошел проверку на прочность, справившись с экономическим кризисом, вызванным пандемией коронавируса, а также продемонстрировал устойчивость к внешнему давлению, которое было направлено против тесной интеграции в регионе.

Председательствуя в ЕАЭС в 2021 году, Казахстан особое значение придаёт реализации первого стратегического документа в истории союза – Стратегии развития ЕАЭС до 2025 года. Приоритеты казахстанского председательства по углублению евразийской интеграции в полной мере взаимоувязаны с целями и задачами стратегии.

Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик отмечает, что страны - участницы союза подтвердили своё стремление расширять межгосударственное сотрудничество по широкому спектру торгово-экономического взаимодействия. За последние пять лет уровень взаимной торговли между странами ЕАЭС вырос на 25 процентов. По итогам 2020 года объем товарооборота между государствами - членами союза составил 54,8 миллиарда долларов.

Вместе с этим дальнейшие темпы наращивания экономической кооперации во многом будут зависеть от эффективности борьбы с торговыми барьерами на пространстве ЕАЭС. Так, Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев особо подчеркнул, что имеющиеся барьерные ограничения наносят ущерб развитию торгово-экономического потенциала cоюза.

Как обращает внимание Лидия Пархомчик, с 2019 года министерством торговли и интеграции РК было устранено барьеров общей стоимостью в 100 миллионов долларов. В целом отмечается положительная динамика по устранению барьеров в ЕАЭС. За 2020 год ЕЭК удалось устранить 37 процентов барьеров во внутренней торговле союза, что является самым высоким показателем с 2016 года.

Однако, как отмечает глава государства, в период локдауна количество ограничений торговли, направленных на протекцию национальных производителей, вновь возросло. Именно поэтому актуальным представляется создание национальных систем мониторинга барьеров и соответствия внутренних нормативно-правовых актов праву союза.

С учетом наблюдаемой динамики роста мировых цен на продовольственные товары, которые по итогам 2020 года оказались самыми высокими за последние три года, сохранение практики ограничительных мер по защите внутреннего рынка может спровоцировать дефицит продовольствия в странах союза.

В подобных обстоятельствах перед странами ЕАЭС встает задача ускорения реализации шагов по созданию единого аграрного и продовольственного рынка. Более того, увеличивается потребность в создании благоприятных условий для расширения экспорта сельхозпродукции и на рынки третьих стран.

«В целом, всем странам-участницам очевидна необходимость продолжения системного экономического диалога в рамках ЕАЭС. Обеспечение экономической безопасности каждой страны союза будет напрямую зависеть от способности партнеров находить взаимные компромиссы и оказывать друг другу всестороннюю поддержку в нынешний непростой период», - резюмирует Л. Пархомчик.

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Коронакризис #ЕАЭС

https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
May 24, 2021
​​Коронавирустың жаңа штамдары күштірек екенін ескере отырып, ескі стандарттар мен ережелер емдеуде тиімділігі төмен. Сондықтан, ӘЭСИ сарапшысы Мағбат Спанов атап өткендей, Қазақстан Ресейдің жолымен жүруі керек - халықтың жекелеген санаттарын мәжбүрлеп вакцинациялау.

Сонымен, сізге қызмет көрсету, мемлекеттік қызметшілер мен мұғалімдерге 100% вакцинациядан өту қажет.

«Мен мұны ерікті-мәжбүрлі әдіс дер едім. Егер біз қазір мұғалімдерге вакцинация жасамасақ және жаңа оқу жылы онлайн режимінде қайта басталатын болса, онда біз бірнеше буын мектеп оқушылары мен студенттерінің біліміне нүкте қоя аламыз. Білім берудің алдыңғы қатарында мұғалім тұруы керек, ал онлайн-білім беру кезінде оқыту формальды бола бастайды - білім төмен түседі», - деп М.Спанов назар аударады.

Біздің елде коронавирустың жағдайы негізінен тұрақты болғанымен, бүгінде Қазақстанда вакцинация белгіленген мөлшерден артта қалып отыр. Ал халықтың өзі вакцина алуға асықпайды. Сонымен қатар, вакцинацияның баяу жүруі аурудың санының айтарлықтай өсуіне әкелуі мүмкін екенін түсіну керек. Бұл жағдайда сөзсіз болатын келесі локдаун Қазақстан экономикасы үшін оңай болмайды.

Вакцинация үдерісінің біздің ел үшін қаншалықты маңызды екендігі және осы бағытта қанағаттанарлықсыз нәтижелер туындауы мүмкін салдары туралы көбірек ақпарат алу үшін біздің жаңа материалымыздан оқыңыз.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Коронавирус #Коронакризис

https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
June 22, 2021
​​Учитывая, что новые штаммы коронавируса более сильные, прежние стандарты и регламенты в лечении менее эффективны. А следовательно, как отмечает эксперт ИМЭП Магбат Спанов, Казахстану остается идти по пути России — принудительно вакцинировать определенные категории населения.

Так, для начала надо обязать пройти 100% вакцинацию работников сферы услуг, госслужащих и учителей.

«Я назвал бы это добровольно-принудительным методом. Если мы сейчас не привьем учителей и новый учебный год опять начнется онлайн, на знаниях нескольких поколений школьников и студентов мы уже можем поставить крест. Во главе угла при получении образования должен стоять учитель, а при онлайн-образовании учеба становится формальной — знания проходят мимо», - обращает внимание М. Спанов.

Хотя ситуация с коронавирусом у нас в целом стабильная, на сегодняшний день вакцинация в Казахстане отстает от заданных темпов. Да и само население не рвется прививаться. В то же время, необходимо понимать, что медленные темпы вакцинации могут привести к значительному росту числа заболевших. Очередной локдаун, который будет неизбежен в этом случае, пережить экономике Казахстана будет непросто.

Подробнее о том, насколько важен процесс вакцинации для нашей страны и какие последствия возможны в случае неудовлетворительных результатов в этом направлении, читайте в нашем свежем материале.

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Коронавирус #Коронакризис

https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
June 22, 2021
​​Биыл Қазақстан өз тәуелсіздігінің 30 жылдығын салтанатты түрде атап өтуде. Біздің мемлекет осы мерейтойлық күнге дейін ішкі даму мен халықаралық аренада үлкен жетістіктерге жетіп отыр. Қазақстанның стратегиялық активтерінің қатарында Еуразиялық экономикалық одақты да атап өткен жөн.

Бүгінде Еуразиялық экономикалық одақ Армения, Белоруссия, Қазақстан, Қырғызстан және Ресей мемлекеттерін біріктіріп отыр. ЕАЭО ЖІӨ жиынтық көлемі шамамен $2 трлн-ға жетті. Одақ аясында 180 млн адамға арналған тауарлардың ортақ нарығы жұмыс істейді. Қызметтердің бірыңғай нарығы құрылды, ұйым ішінде кедендік рәсімдерді толық үйлестіруге қол жеткізілді.

ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабеков ЕАЭО-мен қатар біртіндеп әлемдік экономикалық архитектураның органикалық бөлігіне айналып келе жатқанын атап өтті. 2021 жылдың басында үш мемлекет ЕАЭО жанындағы байқаушы мәртебесін алды (Молдова, Куба, Өзбекстан), бес елмен Одақ еркін сауда туралы келісімдер жасасты (Вьетнам, Иран, Қытай, Сингапур, Сербия).

Жұмабек Сарабековтың пікірінше, осы факторлардың барлығы ЕАЭО-ны тек қатысушы елдердің ғана емес, бүкіл еуразиялық кеңістіктің экономикалық дамуының орталық элементтерінің біріне айналдырады. Еуразиялық интеграция ұғымы ғылыми зерттеулер мен сараптамалық пікірталастардың тақырыбына айнала отырып, халықаралық қолданысқа берік енеді.

Сонымен қатар, одан әрі даму шамасына қарай ЕАЭО алдында жаңа сын-қатерлер мен жаңа міндеттер тұр. Осы тұрғыда оның негізін қалаушы және идеологы Қазақстанның Тұңғыш Президенті, ЕАЭО-ның Құрметті Төрағасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Одақтың стратегиялық даму пайымының маңыздылығы қайтадан өзектендіріледі.

ЕАЭО құру идеясы қалай пайда болып дамыды? Еуразиялық интеграцияны дамытудың қандай негізгі кезеңдерін атап өтуге болады? Соның есебінен жаһандық коронакризис жағдайында да ЕАЭО жұмысын іркіліссіз жалғастыруға қол жеткізілді ме?

Еуразиялық экономикалық одаққа қатысты осы және басқа да маңызды сұрақтарға жауаптарды біздің соңғы жарияланымымыздан оқыңыз.

https://iwep.kz/#/posts/60dbfcf25fb3932faa0f5641/#header

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #ЕАЭО #Коронакризис
June 30, 2021
​​В этом году Казахстан торжественно встречает 30-летие своей независимости. К юбилейной дате наше государство подходит с солидным багажом достижений как во внутреннем развитии, так и на международной арене. В числе стратегических активов Казахстана следует отметить и Евразийский экономический союз.

Сегодня Евразийский экономический союз, объединяет в своем составе 5 государств – Армению, Белоруссию, Казахстан, Кыргызстан и Россию. Совокупный объем ВВП ЕАЭС достигает почти $2 трлн. В рамках Союза функционирует общий рынок товаров на 180 млн человек. Создается единый рынок услуг, внутри организации достигнута полная гармонизация таможенных процедур.

Эксперт ИМЭП Жумабек Сарабеков подчеркивает, что параллельно ЕАЭС постепенно становится органичной частью мировой экономической архитектуры. К началу 2021 года три государства получили статус наблюдателя при ЕАЭС (Молдова, Куба, Узбекистан), с пятью странами Союз заключил соглашения о свободной торговле (Вьетнам, Иран, Китай, Сингапур, Сербия).

По мнению Жумабека Сарабекова, все эти факторы превращают ЕАЭС в один из центральных элементов экономического развития не только стран-участниц, но и всего евразийского пространства. Само понятие евразийской интеграции прочно входит в международный обиход, становясь предметом научных исследований и экспертных дискуссий.

Вместе с тем по мере дальнейшего развития перед ЕАЭС встают новые вызовы и новые задачи. В данном контексте вновь актуализируется значимость стратегического видения развития Союза его основателя и идеолога Первого Президента Казахстана, Почетного председателя ЕАЭС Нурсултана Назарбаева.

Как появилась и развивалась идея создания ЕАЭС? Какие ключевые этапы развития евразийской интеграции стоит выделить? За счет чего удалось продолжить работу ЕАЭС без перебоев даже в условиях глобального коронакризиса?

Ответы на эти и другие важные вопросы касательно Евразийского экономического союза читайте в нашей свежей публикации.

https://iwep.kz/#/posts/60dbfcf25fb3932faa0f5641/#header

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ЕАЭС #Коронакризис
June 30, 2021
​​ӘЭСИ сарапшысы Динара Абуова ескергендей, пандемия және оның салдары Қазақстан таңдаған көпвекторлы саясат моделінің табыстылығын іс жүзінде тексеруге мүмкіндік берген тест болды.

Осылайша, жаһандық коронакризистің басынан бастап Қазақстан әлемдік ірі мемлекеттер пандемиямен күресте көмек көрсете бастаған елдердің басым тізімінде болды.

Қазақстан АҚШ, Қытай және Ресейді қоса алғанда, бір-бірімен қарым-қатынаста ең ымырасыз қарсыластары болатын елдер тарапынан көмек алушы болды.

ҚР ресейлік «V спутнигін» жеткізу үшін алғашқы елдердің бірі болды. Сонымен қатар, біздің еліміз Ресейден тыс жерде ресейлік вакцина өндірісі іске қосылған санаулы елдердің бірі болды.

Ресей, Қытай және АҚШ-пен қатар БАӘ, Польша, Корея Республикасы, Түркия, Пәкістан, Жапония, Катар көмек көрсетті. БҰҰ мен ДДҰ айтарлықтай қолдау көрсетті.

Нәтижесінде, оның ішінде айтарлықтай халықаралық қолдаудың арқасында Қазақстан бүгінде Орталық Азияның барлық елдері арасында вакцинация қарқыны бойынша көш бастап тұрғанын ӘЭСИ сарапшысы назар аударды. Тиімді халықаралық ынтымақтастықтың нәтижесінде біздің еліміздің азаматтарына ДДҰ мойындаған вакциналардың бірнеше түрі қол жетімді.

Бүгінгі таңда ел халқының 43,34%-ын (8 227 848) толығымен вакцинациялады, ал Қырғызстан (14,03%), Тәжікстан (26,22%) және Өзбекстан (17,22%) өз азаматтарының үштен бір бөлігінен азын вакцинациялады.

«Біздің еліміз тәуелсіздіктің 30 жыл ішінде әлемнің көптеген елдерімен тығыз серіктестік және сенімді қарым-қатынас орната алғандықтан, Қазақстанға пандемиямен күресте ауқымды қолдау көрсетілді. Бұл ретте Қазақстан тек көмек алушы ғана емес, өзі де өңірлік деңгейде белсенді қолдау көрсетті. Пандемия салдарымен күрес аясында Қазақстан бірнеше рет Орталық Азия елдері мен Ауғанстанға азық-түлік және Медициналық тауарлар түрінде гуманитарлық көмек жіберді», - деді Д.Әбуова.

Клиникалық тиімділігі дәлелденген жеке вакцинаның жасалуына байланысты көршілеріміздің жиі сұранысы отандық QazVac вакцинасын қою болды. Осылайша, Қазақстан үкіметі Қырғызстанға QazVac вакцинасының 25 мың дозасын жіберді. Ал бүгін Ауғанстан билігінің өтініші бойынша ауған халқына вакциналарды жеткізу нұсқалары қарастырылуда.

Вакцинацияның басталуымен отандық әзірленген — QazVac вакцинасымен қазақстандық электрондық вакцинация паспортын әлемнің 24 елі таныды.

Қазір Қазақстан вакцинаны халықаралық деңгейде тіркеу бойынша белсенді келіссөздер жүргізуде. ДДҰ басшысы Тедрос Гебрейесус қазақстандық вакцинаны төтенше жағдайларда қолдану үшін ДДҰ ұсынған дәрі-дәрмектер тізіміне енгізуді күтетінін мәлімдеді.

«Отандық вакцинаны халықаралық тіркеу процесінде айқын қиындықтардың болмауы, басқа елдердің вакциналарын (мысалы, «Спутник V») тану процесінен айырмашылығы, халықаралық аренада біздің еліміз барлық тараптармен оң тұрғыда қабылданатынын айқын көрсетеді.

Осылайша, осыдан отыз жыл бұрын Елбасы негізін қалаған көп векторлы модель Қазақстан алдында тұрған пандемиямен күрестегі сын-тегеуріндерді тиімді шешуге ықпал ете отырып, нақты практикалық нәтижелер береді», -
деп түйіндеді Динара Әбуова.

https://365info.kz/2021/11/30-let-mnovektornoj-politiki-kak-eto-pomoglo-v-pandemiyu

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #Пандемия #QazVac #Спутник #ДДҰ
December 15, 2021
​​Как отмечает эксперт ИМЭП Динара Абуова, пандемия и ее последствия стали тем самым тестом, который позволил на деле проверить успешность избранной Казахстаном модели многовекторной политики.

Так, с самого начала глобального коронакризиса Казахстан был в приоритетном листе тех стран, кому мировые державы стали оказывать помощь в борьбе с пандемией.

Казахстан стал получателем помощи со стороны стран, порой выступающих в отношениях друг с другом самыми непримиримыми соперниками, включая США, Китай и Россию.

РК выступила одной из первых стран для поставок российского «Спутника V». Более того, именно наша страна стала одной из немногих, где было запущено производство российской вакцины за пределами России.

Наряду с Россией, Китаем и США помощь предоставили ОАЭ, Польша, Республика Корея, Турция, Пакистан, Япония, Катар. Значимую поддержку оказали ООН и ВОЗ.

В итоге, подчеркивает эксперт ИМЭП, в том числе благодаря значительной международной поддержке Казахстан сегодня лидирует в темпах вакцинации среди всех стран Центральной Азии. В результате эффективного международного сотрудничества, гражданам нашей страны доступно сразу несколько видов вакцин, признанных ВОЗ.

На сегодняшний день страна полностью вакцинировала 43,34% населения (8 227 848), в то время как Кыргызстан (14,03%), Таджикистан (26,22%) и Узбекистан (17,22%) вакцинировали менее трети своего граждан.

«Казахстану оказали масштабную поддержку в борьбе с пандемией в силу того, что наша страна за 30 лет независимости смогла установить тесные партнерские и доверительные отношения со многими странами мира. При этом Казахстан был не только получателем помощи, но и сам оказывал активную поддержку на региональном уровне. В рамках борьбы с последствиями пандемии Казахстан несколько раз отправлял гуманитарную помощь в виде продовольственных и медицинских товаров в страны Центральной Азии и Афганистан», - обращает внимание Д. Абуова.

В связи с разработкой собственной вакцины с доказанной клинической эффективностью частым запросом со стороны наших соседей стала просьба поставить отечественную вакцину QazVac. Так, казахстанское правительство отправило 25 тысяч доз вакцины QazVac в Кыргызстан. А сегодня по запросу властей Афганистана рассматривает варианты поставки вакцин афганскому народу.

С началом вакцинации отечественной разработкой — вакциной QazVac казахстанский электронный паспорт вакцинации был признан уже 24 странами мира.

Сейчас Казахстан ведет активные переговоры по регистрации вакцины на международном уровне. Глава ВОЗ Тедрос Гебрейесус заявил о том, что ожидает включения казахстанской вакцины в список медикаментов, рекомендованных ВОЗ для использования в чрезвычайных ситуациях.

«Отсутствие явных трудностей в процессе международной регистрации отечественной вакцины, в отличие от процесса признания вакцин других стран (например «Спутника V»), также недвусмысленно говорит о том, что на международной арене наша страна воспринимается всеми сторонами в позитивном ключе.

Таким образом, заложенная Елбасы еще тридцать лет назад модель многовекторности сегодня дает реальные практические результаты, способствуя эффективному решению стоящих перед Казахстаном вызовов в борьбе с пандемией»,
- резюмирует Динара Абуова.

https://365info.kz/2021/11/30-let-mnovektornoj-politiki-kak-eto-pomoglo-v-pandemiyu

#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Коронакризис #Пандемия #QazVac #Спутник #ВОЗ
December 15, 2021