15 сәуірде АҚШ президенті Джо Байденнің әкімшілігі Ресейге қарсы жаңа санкциялар пакетін жариялады. Оған себеп болған Мәскеудің халықаралық аренадағы сайлауға араласу, хакерлік шабуылдар, халықаралық құқықты бұзу және т.б. «қастық» әрекеттері.
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Жұмабек Сарабековтың пікірінше, шектеулердің болатыны айқын еді. Сонымен бірге, сарапшы атап өткендей, осыдан екі күн бұрын Байден Ресей президенті Владимир Путинмен телефон арқылы сөйлесіп өзінің ресейлік әріптесіне жеке кездесу ұйымдастыруды ұсынды. Осыған байланысты Вашингтон президенттердің бірінші саммитіне дейін проблемалық жағдай туғызбау үшін тыйым салу шараларын кешіктіруі мүмкін деп болжалды. Кездесу қарсаңында Кремльде де санкциялар сияқты жағымсыз қадамдарға жол бермеу туралы айтылды.
«Алайда санкциялар бәрібір жарияланды. Шамасы, осылайша Вашингтон Мәскеумен күш тұрғысынан келіссөздер жүргізуге ниетті екенін және ешқандай «жеңілдіктерге» жол бермейтінін көрсетеді.
Байден үшін Путинді диалогқа шақырғаннан кейін санкциялар енгізу АҚШ-тың ішкі саясаты тұрғысынан да алдын-ала жасалған қадам болып табылады: осылайша президент Конгресс пен Республикалық партиядағы сыншыларын Ресей мен Путинге деген шамадан тыс жұмсақтық үшін айыптау мүмкіндігінен айырады», - деді Жұмабек Сарабеков.
Оның айтуынша, Ақ үйде кездесу туралы ұсыныс күшінде қалады деп айтылғанмен, екі ел басшыларының саммит форматында бұрын талқыланған кездесуінің тағдыры тағы да үлкен мәселе болды. Енді Мәскеу саммитке деген қызығушылықты сақтай ма, жоқ па белгісіз. Ресейдің талаптарын ашық елемеу және жақында Путинді «қанішер» деп атаған Байденнің өткір риторикасы Кремльдің болашақ кездесуден нақты үміттерін айтарлықтай төмендететіні анық.
«Сонымен қатар, Мәскеу мен Вашингтонның қайшылықтары ұзақ уақыт бойы стратегиялық сипатқа ие болды және келіспеушіліктерді екі жағынан да елеулі жеңілдіктерсіз шешу мүмкін емес. Сондықтан Байден мен Путиннің жеке кездесуі, егер ол орын алса да, қарым-қатынасты дамытуда айтарлықтай серпіліс әкелуі екіталай. Екі жетекші ядролық ірі мемлекет басшылары тікелей әскери қақтығысты болдырмас үшін олар шықпайтын қызыл сызықтарды талқылай алады. Қалай болғанда да, жақын арада Байден мен Путиннің саммиті өтуі екіталай», - дейді сарапшы.
Егер біз санкциялардың экономикалық аспектісі туралы айтатын болсақ, онда ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, олар Ресей экономикасы үшін түбегейлі теріс әсер етпейді. Оның айтуынша, санкциялар тәуекелі ұзақ уақыт бойы рубль туралы хабардар болды, сонымен қатар соңғы жылдары Ресей АҚШ пен Батыстың қысымы мен шектеулері жағдайында жұмыс істеуге бейімделді.
Мүмкін, АҚШ-тың жаңа санкциялар шектеулерінің ең ауыр элементі ресейлік қарызды сатып алуға тыйым салу болуы мүмкін. Әзірге бұл шара тек Американдық қаржы институттарына қатысты және Ресей Федерациясының бастапқы рубльдік облигацияларын сатып алуға тыйым салуды қамтиды.
Алайда, ол болашақта шетелдік банктер мен компаниялар да санкцияларға ұшырайтынын жоққа шығармайды. Бұл жағдайда Ресей рубль бағамының тағы бір құлдырауына және инфляцияның өсуіне тап болуы мүмкін.
Осылайша, санкциялар спиралын одан әрі жылжыту қаупі америка-ресейлік қатынастарының даму сипатын анықтайтын негізгі фактор болып қала береді. Санкциялар мен шектеулер Ресейдің экономикалық өсуіне теріс әсер етеді және уақыт өткен сайын валюталар мен бағалы қағаздар нарығында кезекті күйзелістерді тудырады.
«Біздің Ресеймен тығыз экономикалық байланыстарымызды ескере отырып, Қазақстан үшін байқалған жағдай да жақсы нәтиже бермейді. Осыған байланысты ҚР Үкіметі туындайтын тәуекелдерді хеджерлеу үшін шаралар мен құралдарды алдын ала дайындауы қажет», - деп қорытындылады сарапшы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей #Санкциялар
https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/dlya-kazahstana-horoshego-ekspert-sanktsiyah-ssha-protiv-434810/
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Жұмабек Сарабековтың пікірінше, шектеулердің болатыны айқын еді. Сонымен бірге, сарапшы атап өткендей, осыдан екі күн бұрын Байден Ресей президенті Владимир Путинмен телефон арқылы сөйлесіп өзінің ресейлік әріптесіне жеке кездесу ұйымдастыруды ұсынды. Осыған байланысты Вашингтон президенттердің бірінші саммитіне дейін проблемалық жағдай туғызбау үшін тыйым салу шараларын кешіктіруі мүмкін деп болжалды. Кездесу қарсаңында Кремльде де санкциялар сияқты жағымсыз қадамдарға жол бермеу туралы айтылды.
«Алайда санкциялар бәрібір жарияланды. Шамасы, осылайша Вашингтон Мәскеумен күш тұрғысынан келіссөздер жүргізуге ниетті екенін және ешқандай «жеңілдіктерге» жол бермейтінін көрсетеді.
Байден үшін Путинді диалогқа шақырғаннан кейін санкциялар енгізу АҚШ-тың ішкі саясаты тұрғысынан да алдын-ала жасалған қадам болып табылады: осылайша президент Конгресс пен Республикалық партиядағы сыншыларын Ресей мен Путинге деген шамадан тыс жұмсақтық үшін айыптау мүмкіндігінен айырады», - деді Жұмабек Сарабеков.
Оның айтуынша, Ақ үйде кездесу туралы ұсыныс күшінде қалады деп айтылғанмен, екі ел басшыларының саммит форматында бұрын талқыланған кездесуінің тағдыры тағы да үлкен мәселе болды. Енді Мәскеу саммитке деген қызығушылықты сақтай ма, жоқ па белгісіз. Ресейдің талаптарын ашық елемеу және жақында Путинді «қанішер» деп атаған Байденнің өткір риторикасы Кремльдің болашақ кездесуден нақты үміттерін айтарлықтай төмендететіні анық.
«Сонымен қатар, Мәскеу мен Вашингтонның қайшылықтары ұзақ уақыт бойы стратегиялық сипатқа ие болды және келіспеушіліктерді екі жағынан да елеулі жеңілдіктерсіз шешу мүмкін емес. Сондықтан Байден мен Путиннің жеке кездесуі, егер ол орын алса да, қарым-қатынасты дамытуда айтарлықтай серпіліс әкелуі екіталай. Екі жетекші ядролық ірі мемлекет басшылары тікелей әскери қақтығысты болдырмас үшін олар шықпайтын қызыл сызықтарды талқылай алады. Қалай болғанда да, жақын арада Байден мен Путиннің саммиті өтуі екіталай», - дейді сарапшы.
Егер біз санкциялардың экономикалық аспектісі туралы айтатын болсақ, онда ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, олар Ресей экономикасы үшін түбегейлі теріс әсер етпейді. Оның айтуынша, санкциялар тәуекелі ұзақ уақыт бойы рубль туралы хабардар болды, сонымен қатар соңғы жылдары Ресей АҚШ пен Батыстың қысымы мен шектеулері жағдайында жұмыс істеуге бейімделді.
Мүмкін, АҚШ-тың жаңа санкциялар шектеулерінің ең ауыр элементі ресейлік қарызды сатып алуға тыйым салу болуы мүмкін. Әзірге бұл шара тек Американдық қаржы институттарына қатысты және Ресей Федерациясының бастапқы рубльдік облигацияларын сатып алуға тыйым салуды қамтиды.
Алайда, ол болашақта шетелдік банктер мен компаниялар да санкцияларға ұшырайтынын жоққа шығармайды. Бұл жағдайда Ресей рубль бағамының тағы бір құлдырауына және инфляцияның өсуіне тап болуы мүмкін.
Осылайша, санкциялар спиралын одан әрі жылжыту қаупі америка-ресейлік қатынастарының даму сипатын анықтайтын негізгі фактор болып қала береді. Санкциялар мен шектеулер Ресейдің экономикалық өсуіне теріс әсер етеді және уақыт өткен сайын валюталар мен бағалы қағаздар нарығында кезекті күйзелістерді тудырады.
«Біздің Ресеймен тығыз экономикалық байланыстарымызды ескере отырып, Қазақстан үшін байқалған жағдай да жақсы нәтиже бермейді. Осыған байланысты ҚР Үкіметі туындайтын тәуекелдерді хеджерлеу үшін шаралар мен құралдарды алдын ала дайындауы қажет», - деп қорытындылады сарапшы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей #Санкциялар
https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/dlya-kazahstana-horoshego-ekspert-sanktsiyah-ssha-protiv-434810/
Нетаньяхуның қақтығысы мен саяси тағдыры
Сарапшының пікірінше, қақтығыстың ушығуы Израильдегі терең және ұзаққа созылған саяси дағдарыстың аясында болып отыр. 24-ші Кнессеттің (Израиль парламенті) автоматты түрде таратылып 90 күннен кейін Израильде 2,5 жылда бесінші болып өтетін жаңа сайлау тағайындау сценарийі болуы мүмкін.
«Көптеген сарапшылар Израиль премьер-министрі Беньямин Нетаньяху үшін Иерусалимнің айналасындағы тағы бір шиеленістің саяси мансапты жалғастыру мүмкіндігін арттыра отырып, өте пайдалы болғанын айтады.
23 наурыздағы мерзімінен бұрын парламенттік сайлауда жеңіске жеткен Ликуд партиясының басшысы ретінде Биньямин Нетаньяху жаңа коалициялық үкімет құруға мәжбүр болды. Алайда, берілген мандат мерзімі өткеннен кейін премьер-Министр бұл тапсырманы орындай алмады.
Коалициялық үкіметті құру құқығы оның саяси қарсыласы «Иеш Атид» центристік партиясының басшысы Яир Лапидке берілді. Оппозициялық партиялармен коалициялық келіссөздер сәтті аяқталуы мүмкін. Бұл жағдайда Нетаньяхудың премьер-министр ретінде 12 жылдық қызмет ету дәуірі аяқталатын еді», - дейді Пархомчик.
Алайда, 12 мамырда «өзгерістер лагерінде» коалициялық келіссөздердің толық тоқтатылғаны белгілі болды. Оңтүстіктегі әскери әрекеттер, зымыран шабуылдар мен еврей және араб халқы аралас қалалардағы ұлтаралық қақтығыстар израилдық арабтар РААМ Мансур Аббас партиясымен одан әрі саяси кеңес алуға мүмкіндік бермеді.
«Енді, егер тараптар бітімге келіссе және құлдырау процесі басталса да, РААМ партиясының келіссөздер үстеліне оралатынына кепілдік жоқ.
Бұл жағдайда оппозициялық күштердің өкілдері Биньямин Нетаньяхуды айыптайды, олардың пікірінше, олардың саясаты қазіргі қауіпсіздік дағдарысын тудырды.
Осыған байланысты, белгілі бір ойыншылардың саяси амбицияларын қанағаттандыру үшін әскери операциялардың кешіктірілуі және шиеленісуі аймақ үшін нағыз апат болады. Сириядағы, Йемендегі, Ливиядағы қақтығыстар мен Иранның айналасындағы дағдарысты ескере отырып, Палестина-Израиль қақтығысының одан әрі ушығуы бүкіл Таяу Шығысты түбегейлі жарып жіберуі мүмкін», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, мұндай жағдайда халықаралық қоғамдастық үшін қазіргі қақтығыс толық ауқымды аймақтық соғысқа ұласатын сценарийге жол бермеу өте маңызды.
«Қазірдің өзінде жағдай қақтығыстың екі жағында да миллиондаған адамдар сезінетін ауқымды гуманитарлық салдарға әкелгені анық. Дағдарыстың одан әрі ушығуы Палестина мен Израиль халықтарын бейбіт жолмен шешуге мүмкіндік бермейді», - деп қорытындылады Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
Сарапшының пікірінше, қақтығыстың ушығуы Израильдегі терең және ұзаққа созылған саяси дағдарыстың аясында болып отыр. 24-ші Кнессеттің (Израиль парламенті) автоматты түрде таратылып 90 күннен кейін Израильде 2,5 жылда бесінші болып өтетін жаңа сайлау тағайындау сценарийі болуы мүмкін.
«Көптеген сарапшылар Израиль премьер-министрі Беньямин Нетаньяху үшін Иерусалимнің айналасындағы тағы бір шиеленістің саяси мансапты жалғастыру мүмкіндігін арттыра отырып, өте пайдалы болғанын айтады.
23 наурыздағы мерзімінен бұрын парламенттік сайлауда жеңіске жеткен Ликуд партиясының басшысы ретінде Биньямин Нетаньяху жаңа коалициялық үкімет құруға мәжбүр болды. Алайда, берілген мандат мерзімі өткеннен кейін премьер-Министр бұл тапсырманы орындай алмады.
Коалициялық үкіметті құру құқығы оның саяси қарсыласы «Иеш Атид» центристік партиясының басшысы Яир Лапидке берілді. Оппозициялық партиялармен коалициялық келіссөздер сәтті аяқталуы мүмкін. Бұл жағдайда Нетаньяхудың премьер-министр ретінде 12 жылдық қызмет ету дәуірі аяқталатын еді», - дейді Пархомчик.
Алайда, 12 мамырда «өзгерістер лагерінде» коалициялық келіссөздердің толық тоқтатылғаны белгілі болды. Оңтүстіктегі әскери әрекеттер, зымыран шабуылдар мен еврей және араб халқы аралас қалалардағы ұлтаралық қақтығыстар израилдық арабтар РААМ Мансур Аббас партиясымен одан әрі саяси кеңес алуға мүмкіндік бермеді.
«Енді, егер тараптар бітімге келіссе және құлдырау процесі басталса да, РААМ партиясының келіссөздер үстеліне оралатынына кепілдік жоқ.
Бұл жағдайда оппозициялық күштердің өкілдері Биньямин Нетаньяхуды айыптайды, олардың пікірінше, олардың саясаты қазіргі қауіпсіздік дағдарысын тудырды.
Осыған байланысты, белгілі бір ойыншылардың саяси амбицияларын қанағаттандыру үшін әскери операциялардың кешіктірілуі және шиеленісуі аймақ үшін нағыз апат болады. Сириядағы, Йемендегі, Ливиядағы қақтығыстар мен Иранның айналасындағы дағдарысты ескере отырып, Палестина-Израиль қақтығысының одан әрі ушығуы бүкіл Таяу Шығысты түбегейлі жарып жіберуі мүмкін», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, мұндай жағдайда халықаралық қоғамдастық үшін қазіргі қақтығыс толық ауқымды аймақтық соғысқа ұласатын сценарийге жол бермеу өте маңызды.
«Қазірдің өзінде жағдай қақтығыстың екі жағында да миллиондаған адамдар сезінетін ауқымды гуманитарлық салдарға әкелгені анық. Дағдарыстың одан әрі ушығуы Палестина мен Израиль халықтарын бейбіт жолмен шешуге мүмкіндік бермейді», - деп қорытындылады Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
Бұдан басқа, шекарадағы жағдайдың тұрақсыздануы нәтижесінде Қырғызстан мен Тәжікстанның мемлекеттік ресурстарын алаңдатуы Ауғанстаннан әлемдік шикі апиынның 90 пайызға жуығы өндірілетін есірткі трафигі үшін қосымша қуыстар ашуы мүмкін.
Осылайша, Қырғызстан мен Тәжікстан шекараларының даулы учаскелеріндегі шиеленіс аймақтағы барлық негізгі ойыншыларды алаңдатады», - дейді Мәдиев.
Жағдай екі жақтың ішкі факторларымен күрделене түседі. Сонымен, екі ел де саяси тұрғыдан өте сезімтал сәтті бастан кешуде. Қырғызстанда өзінің ықпалын шоғырландырып бұдан да күшті орталықтандырылған билік вертикалын орнатуға ниетті Жапаров бастаған жаңа билік пайда болды.
Жоғары билік транзитін жүзеге асырмаған өңірдегі жалғыз ел болып қала беретін Тәжікстан таяу болашақта осы мәселені шешу қажеттілігіне тап болады.
«Бұл жағдайда екі тарап концессияға дайын болуы екіталай, онсыз кез-келген ілгерілікке қол жеткізу өте қиын болады. Екіжақты келіссөздердің болашағы коронакризистің ауыр әлеуметтік-экономикалық салдарымен де көлеңке түсіреді, бұл келесі қақтығыс жағдайында ұлтшыл және популистік көңіл-күйді алға жылжыту үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
Осылайша, мәселені тек екі жақты форматта шешу өте қиын болатыны және халықаралық делдалдардың белсенді қатысуы қажет болатыны айқын болады. Бұл ретте қандай делдалдар туралы мәселе туындайды», - деп ӘЭСИ сарапшысы пайымдайды.
Осылайша, Орталық Азияға қызығушылық танытқан барлық әлемдік ірі мемлекеттер мен негізгі ойыншылар өз қызметтерін ұсынды: АҚШ, Ресей, Қытай, Түркия және Иран. Сарапшы олардың әрқайсысы үшін Бішкек пен Душанбе арасындағы жанжалды шешудегі делдалдық - бұл өңірдегі өзінің ықпалын күшейтудің әлеуетті мүмкіндігі деп санайды. Оның айтуынша, аймақтық емес ірі мемлекеттердің белсенді араласуы Орталық Азияны кезекті «үлкен ойынға» итермелеп, аймақтағы күштердің қазіргі геосаяси жағдайын бұзуы мүмкін.
«Осылайша, Орталық Азия елдері өз мәселелерін өз бетінше, өңір ішінде шешуді үйренуі тиіс. Міне, өзінің делдалдық қызметтерін ұсынған біздің еліміз өте маңызды сындарлы рөл атқара алар еді.
Өңірдің барлық елдерінде зор бедел мен сенімге ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті де негізгі медиаторлардың бірі бола алатынын жоққа шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, Ферғана алқабындағы шекаралық қатынастардың тұрақтануын қалайтын Өзбекстанды қоса алғанда, басқа ішкі аймақтық ойыншылардың мүмкіндіктерін пайдалануға болмайды.
Жалпы, Орталық Азиядағы барлық жауапты күштер соңғы жылдары қалыптасқан өңірлік ынтымақтастықтағы оң серпінді сақтауға және өңір елдерін кезекті бедеу тайталасқа тартуға мүмкіндік бермеуге мүдделі», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Тәжікстан #Қырғызстан
Осылайша, Қырғызстан мен Тәжікстан шекараларының даулы учаскелеріндегі шиеленіс аймақтағы барлық негізгі ойыншыларды алаңдатады», - дейді Мәдиев.
Жағдай екі жақтың ішкі факторларымен күрделене түседі. Сонымен, екі ел де саяси тұрғыдан өте сезімтал сәтті бастан кешуде. Қырғызстанда өзінің ықпалын шоғырландырып бұдан да күшті орталықтандырылған билік вертикалын орнатуға ниетті Жапаров бастаған жаңа билік пайда болды.
Жоғары билік транзитін жүзеге асырмаған өңірдегі жалғыз ел болып қала беретін Тәжікстан таяу болашақта осы мәселені шешу қажеттілігіне тап болады.
«Бұл жағдайда екі тарап концессияға дайын болуы екіталай, онсыз кез-келген ілгерілікке қол жеткізу өте қиын болады. Екіжақты келіссөздердің болашағы коронакризистің ауыр әлеуметтік-экономикалық салдарымен де көлеңке түсіреді, бұл келесі қақтығыс жағдайында ұлтшыл және популистік көңіл-күйді алға жылжыту үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
Осылайша, мәселені тек екі жақты форматта шешу өте қиын болатыны және халықаралық делдалдардың белсенді қатысуы қажет болатыны айқын болады. Бұл ретте қандай делдалдар туралы мәселе туындайды», - деп ӘЭСИ сарапшысы пайымдайды.
Осылайша, Орталық Азияға қызығушылық танытқан барлық әлемдік ірі мемлекеттер мен негізгі ойыншылар өз қызметтерін ұсынды: АҚШ, Ресей, Қытай, Түркия және Иран. Сарапшы олардың әрқайсысы үшін Бішкек пен Душанбе арасындағы жанжалды шешудегі делдалдық - бұл өңірдегі өзінің ықпалын күшейтудің әлеуетті мүмкіндігі деп санайды. Оның айтуынша, аймақтық емес ірі мемлекеттердің белсенді араласуы Орталық Азияны кезекті «үлкен ойынға» итермелеп, аймақтағы күштердің қазіргі геосаяси жағдайын бұзуы мүмкін.
«Осылайша, Орталық Азия елдері өз мәселелерін өз бетінше, өңір ішінде шешуді үйренуі тиіс. Міне, өзінің делдалдық қызметтерін ұсынған біздің еліміз өте маңызды сындарлы рөл атқара алар еді.
Өңірдің барлық елдерінде зор бедел мен сенімге ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті де негізгі медиаторлардың бірі бола алатынын жоққа шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, Ферғана алқабындағы шекаралық қатынастардың тұрақтануын қалайтын Өзбекстанды қоса алғанда, басқа ішкі аймақтық ойыншылардың мүмкіндіктерін пайдалануға болмайды.
Жалпы, Орталық Азиядағы барлық жауапты күштер соңғы жылдары қалыптасқан өңірлік ынтымақтастықтағы оң серпінді сақтауға және өңір елдерін кезекті бедеу тайталасқа тартуға мүмкіндік бермеуге мүдделі», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Тәжікстан #Қырғызстан
Азия құрлығы мемлекеттерінің қатысуымен халықаралық форум болып табылатын Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес (АӨСШК) стратегиялық маңызды өзгерістерді күтуде. Осылайша, АӨСШК дамуының жаңа кезеңі толық халықаралық ұйымға шығумен және трансформациямен байланысты.
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев атап өткендей, 2 маусымда ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин мен Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың телефон арқылы сөйлесуі өзара құрмет пен өзара мүдделерді ескеруге негізделген кооперацияны жан-жақты тереңдету бағытын тағы да растады. Әңгіме барысында екі елдің көшбасшылары екіжақты қарым-қатынастың қазіргі жай-күйін, сондай-ақ БҰҰ, ШЫҰ және АӨСШК сияқты халықаралық құрылымдар аясындағы Қазақстан мен Қытайдың өзара әрекеттерінің болашағын талқылады.
Сарапшының айтуынша, биыл Қазақстан өз тәуелсіздігінің 30 жылдығын атап өтетіні келіссөздерге ерекше символдық мән берді. Сонымен қатар, келесі жылы екі ел дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толады. Өңірлік, сондай-ақ жаһандық мәнмәтіндегі қазіргі геосаяси жағдай көршілес екі ел басшыларының келіссөздеріне де өзектілік берді.
Е.Мәдиевтің пікірінше, жоғарыда аталған келіссөздер Қазақстан мен ҚХР екіжақты қарым-қатынастың тұрақты және болжамды дамуының негізгі шарты болып табылатын стратегиялық деңгейде тығыз диалог дәстүрін жалғастыруды айғақтайды.
Сарапшы соңғы жылдар ішінде COVID-19 коронавирус індетінің аясында жаңа серпін алған барлық басым бағыттар бойынша екі ел ынтымақтастығының оң серпіні сақталып отырғанын ескерді.
«Індет салдарынан әлемдік нарықтардағы күрделі ахуалдың аясында 15 пайызға өсудің оң серпіні тіркелген Қытай қазақстандық экспорттың бірден-бір ірі бағытына айналды. Бүгінде Қытай жаһандық экономиканы қалпына келтірудің басты локомотивтерінің бірі, сондай-ақ қазақстандық өндірушілер үшін, әсіресе, агроөнеркәсіптік кешен секторындағы перспективалы нарықтардың бірі болып табылады», - деп толықтырды Е.Мәдиев.
Оның пайымдауынша, Қытай үшін Қазақстанның Еуропа нарықтарына тұрақты құрлықтық жол ашатын басты көлік-логистикалық хабтардың бірі ретіндегі маңызы жоғары. Өткен жылы Қытай-Еуропа бағыты бойынша рекордтық 12400 жүк пойызы жөнелтілді, өсім 56 пайызды құрады.
«Халықаралық теңіз жолдарының толып кетуі мен тұрақсыздығы жағдайында құрлықішілік бағыттар қытайлық өндірушілер арасында кеңінен танымал. Еуропа бағытындағы пойыздардың негізгі бөлігі Қазақстан-Қытай шекарасында орналасқан Достық-Алашанькоу халықаралық өткелі арқылы өтеді», - деп хабарлады сарапшы.
Е.Мәдиев бүгінде екіжақты кооперацияны одан әрі тереңдету үшін үлкен әлеует сақталып отырғанын айтты. Қазақстан Президенті Қаржы, цифрландыру және «жасыл» технологиялар салаларын қоса алғанда, «Белдеу және жол» бастамасы аясында ықтимал жаңа бағыттар бойынша ынтымақтастықты арттырудың маңыздылығын атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60b9d3445fb3932faa0f561c/#header
Сарапшының айтуынша, биыл Қазақстан өз тәуелсіздігінің 30 жылдығын атап өтетіні келіссөздерге ерекше символдық мән берді. Сонымен қатар, келесі жылы екі ел дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толады. Өңірлік, сондай-ақ жаһандық мәнмәтіндегі қазіргі геосаяси жағдай көршілес екі ел басшыларының келіссөздеріне де өзектілік берді.
Е.Мәдиевтің пікірінше, жоғарыда аталған келіссөздер Қазақстан мен ҚХР екіжақты қарым-қатынастың тұрақты және болжамды дамуының негізгі шарты болып табылатын стратегиялық деңгейде тығыз диалог дәстүрін жалғастыруды айғақтайды.
Сарапшы соңғы жылдар ішінде COVID-19 коронавирус індетінің аясында жаңа серпін алған барлық басым бағыттар бойынша екі ел ынтымақтастығының оң серпіні сақталып отырғанын ескерді.
«Індет салдарынан әлемдік нарықтардағы күрделі ахуалдың аясында 15 пайызға өсудің оң серпіні тіркелген Қытай қазақстандық экспорттың бірден-бір ірі бағытына айналды. Бүгінде Қытай жаһандық экономиканы қалпына келтірудің басты локомотивтерінің бірі, сондай-ақ қазақстандық өндірушілер үшін, әсіресе, агроөнеркәсіптік кешен секторындағы перспективалы нарықтардың бірі болып табылады», - деп толықтырды Е.Мәдиев.
Оның пайымдауынша, Қытай үшін Қазақстанның Еуропа нарықтарына тұрақты құрлықтық жол ашатын басты көлік-логистикалық хабтардың бірі ретіндегі маңызы жоғары. Өткен жылы Қытай-Еуропа бағыты бойынша рекордтық 12400 жүк пойызы жөнелтілді, өсім 56 пайызды құрады.
«Халықаралық теңіз жолдарының толып кетуі мен тұрақсыздығы жағдайында құрлықішілік бағыттар қытайлық өндірушілер арасында кеңінен танымал. Еуропа бағытындағы пойыздардың негізгі бөлігі Қазақстан-Қытай шекарасында орналасқан Достық-Алашанькоу халықаралық өткелі арқылы өтеді», - деп хабарлады сарапшы.
Е.Мәдиев бүгінде екіжақты кооперацияны одан әрі тереңдету үшін үлкен әлеует сақталып отырғанын айтты. Қазақстан Президенті Қаржы, цифрландыру және «жасыл» технологиялар салаларын қоса алғанда, «Белдеу және жол» бастамасы аясында ықтимал жаңа бағыттар бойынша ынтымақтастықты арттырудың маңыздылығын атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60b9d3445fb3932faa0f561c/#header
3 маусымда Армения президенті Армен Саркисянның Қазақстанға жұмыс сапары өтті, оның барысында ол ҚР Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевпен, сондай-ақ ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевпен кездесті.
Келіссөздер барысында тараптар екіжақты қарым-қатынастардың ағымдағы жағдайын, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ пен ҰҚШҰ аясындағы Қазақстан мен Арменияның өзара іс-қимылының перспективаларын талқылады. Сондай-ақ, келіссөздер барысында өңірлік ахуалдың қазіргі жай-күйі туралы тақырып қозғалды.
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев Арменияның 2018 жылы парламенттік басқару нысанына көшуіне қарамастан, осы елдің Президенті бірқатар маңызды өкілеттіктерге, әсіресе сыртқы саясат саласына ие екенін еске салады.
Мәселен, Арменияның қазіргі Конституциясының 55-бабына сәйкес, ел Президенті халықаралық қатынастарда Армения Республикасын білдіреді, сыртқы саясатқа жалпы басшылықты жүзеге асырады және т.б..
Осылайша, Е.Мәдиев Президент Саркисянның сапары екіжақты қарым-қатынастарды жоғары саяси деңгейде қолдау, сондай-ақ оңтүстік Кавказдағы ағымдағы ахуал тұрғысынан неғұрлым ауқымды, өңірлік күн тәртібінің перспективаларын талқылау тұрғысынан маңызды мәнге ие екенін ескереді.
Қазақстанның Мүдделері
«Біріншіден, қақтығысып жатқан елдер Армения да Әзірбайжан да өңірлік деңгейдегі Қазақстанның сыртқы саясатының дәстүрлі достық және маңызды бағыттары болып табылады. Екіншіден, біздің еліміз Оңтүстік Кавказдағы жағдайды тез арада тұрақтандыруға мүдделі, соның нәтижесінде өңір Түркия, Еуропа және Азия елдері арасындағы тікелей байланысты қамтамасыз ететін негізгі транзиттік хабтардың біріне айналады», - деп атап өтті ӘЭСИ сарапшысы.
Елбасы биыл Түркі кеңесінің соңғы саммитінде атап өткендей, Баку мен Ереван арасында Мәскеудің делдалдығы арқылы қол жеткізілген бейбіт келісім «Еуропа мен Азия арасындағы ең қауіпсіз және ең қысқа сауда бағытына айналатын» қуатты халықаралық транзиттік-көлік дәлізін қалыптастыру үшін жағдай жасайды.
Қазақстан Оңтүстік Кавказ елдерінің Қытай мен Шығыс Азия нарығына құрлықтық тікелей кіруін қамтамасыз ете отырып, осы бағыттағы негізгі буын болып табылады.
Ерлан Мәдиев аталған факторларды ескере отырып, біздің еліміз Таулы Қарабақ төңірегіндегі жағдайды реттеуде дәстүрлі түрде ең белсенді және сындарлы рөл атқарғанын атап өтті. Мысалы, 1991 жылы Нұрсұлтан Назарбаев Ресейдің Тұңғыш Президенті Борис Ельцинмен бірге делдалдық миссияны басқарды, соның арқасында «Железноводск коммюникесіне» қол қойылды.
Бүгінде Қазақстан Оңтүстік Кавказда Ереван мен Баку арасында ғана емес, сонымен қатар Ресей, Түркия және Иран сияқты негізгі өңірлік ойыншылардың арасында маңызды байланыстырушы буын ретінде оң тұрақтандырушы рөл атқара алады.
Бұл ретте әділ және бейтарап делдал ретінде бүкіл посткеңестік кеңістікте елеулі саяси беделі мен құрметіне ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев бұл үдерісте ерекше рөл атқара алар еді.
«Қазақстан Армения мен Әзірбайжан арасындағы ұзақ мерзімді Тарихи қақтығыстың салдарын тез арада реттеуге және Оңтүстік Кавказ аймағын бейбітшілік, даму, өзара тиімді және прагматикалық ынтымақтастық кеңістігіне айналдыруға мүдделі», - деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Армения #Әзірбайжан
https://iwep.kz/#/posts/60bbabcb5fb3932faa0f561f/#header
Келіссөздер барысында тараптар екіжақты қарым-қатынастардың ағымдағы жағдайын, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ пен ҰҚШҰ аясындағы Қазақстан мен Арменияның өзара іс-қимылының перспективаларын талқылады. Сондай-ақ, келіссөздер барысында өңірлік ахуалдың қазіргі жай-күйі туралы тақырып қозғалды.
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев Арменияның 2018 жылы парламенттік басқару нысанына көшуіне қарамастан, осы елдің Президенті бірқатар маңызды өкілеттіктерге, әсіресе сыртқы саясат саласына ие екенін еске салады.
Мәселен, Арменияның қазіргі Конституциясының 55-бабына сәйкес, ел Президенті халықаралық қатынастарда Армения Республикасын білдіреді, сыртқы саясатқа жалпы басшылықты жүзеге асырады және т.б..
Осылайша, Е.Мәдиев Президент Саркисянның сапары екіжақты қарым-қатынастарды жоғары саяси деңгейде қолдау, сондай-ақ оңтүстік Кавказдағы ағымдағы ахуал тұрғысынан неғұрлым ауқымды, өңірлік күн тәртібінің перспективаларын талқылау тұрғысынан маңызды мәнге ие екенін ескереді.
Қазақстанның Мүдделері
«Біріншіден, қақтығысып жатқан елдер Армения да Әзірбайжан да өңірлік деңгейдегі Қазақстанның сыртқы саясатының дәстүрлі достық және маңызды бағыттары болып табылады. Екіншіден, біздің еліміз Оңтүстік Кавказдағы жағдайды тез арада тұрақтандыруға мүдделі, соның нәтижесінде өңір Түркия, Еуропа және Азия елдері арасындағы тікелей байланысты қамтамасыз ететін негізгі транзиттік хабтардың біріне айналады», - деп атап өтті ӘЭСИ сарапшысы.
Елбасы биыл Түркі кеңесінің соңғы саммитінде атап өткендей, Баку мен Ереван арасында Мәскеудің делдалдығы арқылы қол жеткізілген бейбіт келісім «Еуропа мен Азия арасындағы ең қауіпсіз және ең қысқа сауда бағытына айналатын» қуатты халықаралық транзиттік-көлік дәлізін қалыптастыру үшін жағдай жасайды.
Қазақстан Оңтүстік Кавказ елдерінің Қытай мен Шығыс Азия нарығына құрлықтық тікелей кіруін қамтамасыз ете отырып, осы бағыттағы негізгі буын болып табылады.
Ерлан Мәдиев аталған факторларды ескере отырып, біздің еліміз Таулы Қарабақ төңірегіндегі жағдайды реттеуде дәстүрлі түрде ең белсенді және сындарлы рөл атқарғанын атап өтті. Мысалы, 1991 жылы Нұрсұлтан Назарбаев Ресейдің Тұңғыш Президенті Борис Ельцинмен бірге делдалдық миссияны басқарды, соның арқасында «Железноводск коммюникесіне» қол қойылды.
Бүгінде Қазақстан Оңтүстік Кавказда Ереван мен Баку арасында ғана емес, сонымен қатар Ресей, Түркия және Иран сияқты негізгі өңірлік ойыншылардың арасында маңызды байланыстырушы буын ретінде оң тұрақтандырушы рөл атқара алады.
Бұл ретте әділ және бейтарап делдал ретінде бүкіл посткеңестік кеңістікте елеулі саяси беделі мен құрметіне ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев бұл үдерісте ерекше рөл атқара алар еді.
«Қазақстан Армения мен Әзірбайжан арасындағы ұзақ мерзімді Тарихи қақтығыстың салдарын тез арада реттеуге және Оңтүстік Кавказ аймағын бейбітшілік, даму, өзара тиімді және прагматикалық ынтымақтастық кеңістігіне айналдыруға мүдделі», - деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Армения #Әзірбайжан
https://iwep.kz/#/posts/60bbabcb5fb3932faa0f561f/#header
Кездесу нәтижелері
Кездесудің нақты нәтижелеріне келетін болсақ, ешқандай серпінді келісімдер мен шешімдер болған жоқ.
Мәскеу мен Вашингтондағы елшілерді қайтару туралы келісімді салыстырмалы түрде сәтті деп санауға болады, бұл тараптар арасында тұрақты байланыс орнатуға оң әсер етеді, дейді сарапшы.
«Сондай-ақ, тараптардың стратегиялық тұрақтылық бойынша жан-жақты диалогты бастау туралы келісімі ерекше маңызға ие болды. Екі елдің үлесіне әлемдегі ядролық арсеналдың шамамен 90 пайызы тиесілі және бұл салада Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жұмыс және жүйелі байланыстардың болуы бүкіл әлемдік қауіпсіздік архитектурасы үшін өте маңызды», - деп жалғастырды ол.
Өз пікірлерінде қалды
Ерлан Мәдиев Путин мен Байден кездесудің нәтижелерін ең күрделі және өткір тақырыптар бойынша, соның ішінде Украинадағы жағдай, Ресейдегі Навальный мен оппозиция мәселесі, сондай-ақ Вашингтон Мәскеуді айыптайтын АҚШ-тың ішкі істеріне араласу туралы өздерінше түсіндірді деп санайды.
«Демек, АҚШ-тың бірлескен конференция өткізуден бас тартуы да таңқаларлық емес. Американдықтар ашық форматта талқылауға дайын емес, шешілмеген сұрақтар мен мәселелер тым көп екені анық. Путин мен Байден арасындағы кездесу үлкен жаңалық болмады, бірақ оның маңыздылығын да ескермеуге болмайды. Ресей мен АҚШ басшыларының кездесу фактісінің өзі Мәскеу мен Вашингтонның екіжақты қатынастардағы бақылаудан шықпауға мүдделі екендіктерін куәландырады. Осы тұрғыда екі президенттің кездесуі тараптар арасындағы соңғы жылдары бұзылған стратегиялық байланысты қалпына келтірудегі маңызды қадам бола алады», - деп қосты саясаттанушы.
Алайда екі көшбасшының кездесуі екі елдің басқа серіктестері үшін, оның ішінде Мәскеумен де, Вашингтонмен де тығыз байланыс орнататын Қазақстан үшін маңызды.
«Орталық Азияға әсер етуі мүмкін АҚШ пен Ресей арасындағы геосаяси қақтығыстың ушығуы жағдайында біздің мемлекет өте қиын сыртқы жағдайға тап болатыны анық. Екі ірі мемлекет арасындағы текетіресті одан әрі нығайту дәстүрлі түрде барлық ықпал ету полюстерімен тепе-тең және теңгерімді қатынастар орнатуға ұмтылатын біздің елдің маневрін айтарлықтай төмендетуі мүмкін», - деп қорытындылады сарапшы.
Оның пікірінше, ядролық қару саласындағы екі ірі мемлекеттің диалогындағы оң өзгерістер туралы айтпасқа болмайды, мұнда Қазақстан дәстүрлі түрде бақылау шараларын күшейтуді және тараптардың стратегиялық сенімін арттыруды қолдайды. Осы тұрғыда АҚШ пен Ресей арасындағы жүйелі және сындарлы диалогтың басталуы Қазақстанның мүдделеріне толығымен сәйкес келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
Кездесудің нақты нәтижелеріне келетін болсақ, ешқандай серпінді келісімдер мен шешімдер болған жоқ.
Мәскеу мен Вашингтондағы елшілерді қайтару туралы келісімді салыстырмалы түрде сәтті деп санауға болады, бұл тараптар арасында тұрақты байланыс орнатуға оң әсер етеді, дейді сарапшы.
«Сондай-ақ, тараптардың стратегиялық тұрақтылық бойынша жан-жақты диалогты бастау туралы келісімі ерекше маңызға ие болды. Екі елдің үлесіне әлемдегі ядролық арсеналдың шамамен 90 пайызы тиесілі және бұл салада Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жұмыс және жүйелі байланыстардың болуы бүкіл әлемдік қауіпсіздік архитектурасы үшін өте маңызды», - деп жалғастырды ол.
Өз пікірлерінде қалды
Ерлан Мәдиев Путин мен Байден кездесудің нәтижелерін ең күрделі және өткір тақырыптар бойынша, соның ішінде Украинадағы жағдай, Ресейдегі Навальный мен оппозиция мәселесі, сондай-ақ Вашингтон Мәскеуді айыптайтын АҚШ-тың ішкі істеріне араласу туралы өздерінше түсіндірді деп санайды.
«Демек, АҚШ-тың бірлескен конференция өткізуден бас тартуы да таңқаларлық емес. Американдықтар ашық форматта талқылауға дайын емес, шешілмеген сұрақтар мен мәселелер тым көп екені анық. Путин мен Байден арасындағы кездесу үлкен жаңалық болмады, бірақ оның маңыздылығын да ескермеуге болмайды. Ресей мен АҚШ басшыларының кездесу фактісінің өзі Мәскеу мен Вашингтонның екіжақты қатынастардағы бақылаудан шықпауға мүдделі екендіктерін куәландырады. Осы тұрғыда екі президенттің кездесуі тараптар арасындағы соңғы жылдары бұзылған стратегиялық байланысты қалпына келтірудегі маңызды қадам бола алады», - деп қосты саясаттанушы.
Алайда екі көшбасшының кездесуі екі елдің басқа серіктестері үшін, оның ішінде Мәскеумен де, Вашингтонмен де тығыз байланыс орнататын Қазақстан үшін маңызды.
«Орталық Азияға әсер етуі мүмкін АҚШ пен Ресей арасындағы геосаяси қақтығыстың ушығуы жағдайында біздің мемлекет өте қиын сыртқы жағдайға тап болатыны анық. Екі ірі мемлекет арасындағы текетіресті одан әрі нығайту дәстүрлі түрде барлық ықпал ету полюстерімен тепе-тең және теңгерімді қатынастар орнатуға ұмтылатын біздің елдің маневрін айтарлықтай төмендетуі мүмкін», - деп қорытындылады сарапшы.
Оның пікірінше, ядролық қару саласындағы екі ірі мемлекеттің диалогындағы оң өзгерістер туралы айтпасқа болмайды, мұнда Қазақстан дәстүрлі түрде бақылау шараларын күшейтуді және тараптардың стратегиялық сенімін арттыруды қолдайды. Осы тұрғыда АҚШ пен Ресей арасындағы жүйелі және сындарлы диалогтың басталуы Қазақстанның мүдделеріне толығымен сәйкес келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
2021 жылғы 24 маусымда «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел өтті. Іс-шараны Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институты (ӘЭСИ) ұйымдастырды.
Іс-шара екі сессия шеңберінде белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен өтті.
Дөңгелек үстелді ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ашты. Өз сөзінде ол тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынастарын дамытуда зор белестерге жеткенін айтты.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті.
«2020 жылы жаһандық жеткізілім тізбегінің бұзылуы әлемнің көптеген елдерінің саудасына әсер етті. Әйтсе де, Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендемей, тіпті 4%-ға артты. Жалпы, Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 2020 жылы 15,4 млрд АҚШ долларын құрады. 2021 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы 5 млрд доллардан асып, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% - ға өсті», - деп атап өтті Салтыбаев.
Өткен іс-шараның басқа да егжей-тегжейлері мен оның спикерлерінің маңызды тезистері туралы біз келесі жарияланымдарымызда айтып береміз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Іс-шара екі сессия шеңберінде белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен өтті.
Дөңгелек үстелді ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ашты. Өз сөзінде ол тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынастарын дамытуда зор белестерге жеткенін айтты.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті.
«2020 жылы жаһандық жеткізілім тізбегінің бұзылуы әлемнің көптеген елдерінің саудасына әсер етті. Әйтсе де, Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендемей, тіпті 4%-ға артты. Жалпы, Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 2020 жылы 15,4 млрд АҚШ долларын құрады. 2021 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы 5 млрд доллардан асып, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% - ға өсті», - деп атап өтті Салтыбаев.
Өткен іс-шараның басқа да егжей-тегжейлері мен оның спикерлерінің маңызды тезистері туралы біз келесі жарияланымдарымызда айтып береміз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Қазақстан өзінің ұлттық мүдделерін ескере отырып, көршілерімен достық қарым-қатынасты әрдайым қолдап келді және қолдайтын болады. ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел аясында еліміздің сыртқы саясатының тиісті басымдығына ерекше назар аударды.
Әлемдік экономика және саясат Институты ұйымдастырған іс-шара 24 маусымда белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен екі сессия аясында өтті.
Ынтымақтастықтың маңызды аспектісі ретінде Салтыбаев екі ел арасындағы ғылыми-сараптамалық өзара іс-қимылды ерекше атап өтті. ӘЭСИ тұрақты серіктестері қатарында ҚХР Қоғамдық ғылымдар академиясы, Шанхай халықаралық зерттеулер академиясы, Қытайдың Қазіргі заманғы халықаралық қатынастар академиясы, Халықаралық мәселелер жөніндегі Қытай академиясы сияқты жетекші ғылыми ұйымдар бар.
«Біздің серіктестік Үлкен Еуразияны қалыптастыру мәселелері дәстүрлі түрде Қытайдың жетекші сарапшыларының қатысуымен өтетін Астана клубының жыл сайынғы отырыстары аясында да жүзеге асырылуда», - дейді Салтыбаев.
Жалпы пікірталасқа қатысушылар 30 жыл ішінде Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы дамудың жоғары деңгейіне жетті деген ортақ пікірге келді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Әлемдік экономика және саясат Институты ұйымдастырған іс-шара 24 маусымда белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен екі сессия аясында өтті.
Ынтымақтастықтың маңызды аспектісі ретінде Салтыбаев екі ел арасындағы ғылыми-сараптамалық өзара іс-қимылды ерекше атап өтті. ӘЭСИ тұрақты серіктестері қатарында ҚХР Қоғамдық ғылымдар академиясы, Шанхай халықаралық зерттеулер академиясы, Қытайдың Қазіргі заманғы халықаралық қатынастар академиясы, Халықаралық мәселелер жөніндегі Қытай академиясы сияқты жетекші ғылыми ұйымдар бар.
«Біздің серіктестік Үлкен Еуразияны қалыптастыру мәселелері дәстүрлі түрде Қытайдың жетекші сарапшыларының қатысуымен өтетін Астана клубының жыл сайынғы отырыстары аясында да жүзеге асырылуда», - дейді Салтыбаев.
Жалпы пікірталасқа қатысушылар 30 жыл ішінде Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы дамудың жоғары деңгейіне жетті деген ортақ пікірге келді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
«Нұрсұлтан Назарбаев бірнеше рет атап өткендей, Үлкен Еуразиядағы қатынастар әрбір мемлекеттің мүдделері үйлесімді ұштасатын өзара тиімді әріптестік қағидаты бойынша құрылуы тиіс. Әрине, Қазақстан да осыған ұмтылады», - деп қорытындылады ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел барысында.
Сондай-ақ, Ержан Салтыбаев Еуразиядағы континентаралық құрлық тасымалдары үшін Шығыс пен Батыс арасындағы Қазақстанның географиялық орнының стратегиялық маңызы туралы айтты. 2020 жылы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік теміржол тасымалының көлемі 17% - ға өсті. 900 мыңға жуық контейнер тасымалданды, олардың 90%-дан астамы Қытай-Еуропа-Қытай бағытының үлесінде.
Жалпы Ержан Салтыбаев тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынасын дамытуда үлкен биіктерге жеткеніне назар аударды.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті. Осыған байланысты сандар дәлелдеме болып табылады: 2020 жылғы дағдарыста Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендеп қана қоймай, тіпті 4%-ға өсті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Сондай-ақ, Ержан Салтыбаев Еуразиядағы континентаралық құрлық тасымалдары үшін Шығыс пен Батыс арасындағы Қазақстанның географиялық орнының стратегиялық маңызы туралы айтты. 2020 жылы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік теміржол тасымалының көлемі 17% - ға өсті. 900 мыңға жуық контейнер тасымалданды, олардың 90%-дан астамы Қытай-Еуропа-Қытай бағытының үлесінде.
Жалпы Ержан Салтыбаев тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынасын дамытуда үлкен биіктерге жеткеніне назар аударды.
Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті. Осыған байланысты сандар дәлелдеме болып табылады: 2020 жылғы дағдарыста Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендеп қана қоймай, тіпті 4%-ға өсті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
24 маусымда өткен «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» дөңгелек үстелі барысында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Айгүл Құспан құттықтау сөзін сөйледі.
Өз сөзінде ол Қазақстан мен Қытайдың қарым-қатынасы үлгілі тұтарлық екенін атап өтті.
«Бүгінде екіжақты ынтымақтастықтың қарқыны тату көршілік пен өзара түсіністік рухында дамып келеді деп сенімді түрде айтуға болады. Әрине, екі елдің ұзақ мерзімді ынтымақтастығының дамуында ең басты рөлді мемлекет басшылары деңгейіндегі сындарлы ашық диалог атқаратыны белгілі», - деп атап өтті А. Құспан
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Өз сөзінде ол Қазақстан мен Қытайдың қарым-қатынасы үлгілі тұтарлық екенін атап өтті.
«Бүгінде екіжақты ынтымақтастықтың қарқыны тату көршілік пен өзара түсіністік рухында дамып келеді деп сенімді түрде айтуға болады. Әрине, екі елдің ұзақ мерзімді ынтымақтастығының дамуында ең басты рөлді мемлекет басшылары деңгейіндегі сындарлы ашық диалог атқаратыны белгілі», - деп атап өтті А. Құспан
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Қытай Қоғамдық Ғылымдар Академиясының Ресей, Шығыс Еуропа және Орталық Азия институтының вице-директоры Ли Чженьли: «Қытай мен Қазақстан ынтымақтастықты нығайтып, өңірдегі қауіпсіздік пен тұрақтылықты бірлесіп қолдауы тиіс»,-деп атап кетті.
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат Институты (ӘЭСИ) ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында қытайлық сарапшы өз пікірімен бөлісті.
Іс-шара аясында қазақстандық және қытайлық спикерлер екі елдің саяси және экономикалық өзара іс-қимылының, өңірлік деңгейдегі ҚР мен ҚХР ынтымақтастығының қорытындыларын талқылады.
Ли Чженьли сондай-ақ Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық, сауда-экономикалық және гуманитарлық деңгейдегі екіжақты ынтымақтастықтың жетістіктерін атап өтті.
Қытайлық сарапшы денсаулық сақтау, цифрлық экономика салаларын, сондай-ақ халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастыққа өзара іс-қимыл жөніндегі ұсыныстардың төңірегінде тоқталды.
«Екі тарап та бейбітшілік пен дамудың маңыздылығын түсінеді, ШЫҰ, АӨСШК және БҰҰ сияқты өңірлік және жаһандық ұйымдар мен құрылымдар шеңберінде жақсы қарым - қатынас пен сындарлы диалогты сақтайды», - деді Ли Чженьли.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат Институты (ӘЭСИ) ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында қытайлық сарапшы өз пікірімен бөлісті.
Іс-шара аясында қазақстандық және қытайлық спикерлер екі елдің саяси және экономикалық өзара іс-қимылының, өңірлік деңгейдегі ҚР мен ҚХР ынтымақтастығының қорытындыларын талқылады.
Ли Чженьли сондай-ақ Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық, сауда-экономикалық және гуманитарлық деңгейдегі екіжақты ынтымақтастықтың жетістіктерін атап өтті.
Қытайлық сарапшы денсаулық сақтау, цифрлық экономика салаларын, сондай-ақ халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастыққа өзара іс-қимыл жөніндегі ұсыныстардың төңірегінде тоқталды.
«Екі тарап та бейбітшілік пен дамудың маңыздылығын түсінеді, ШЫҰ, АӨСШК және БҰҰ сияқты өңірлік және жаһандық ұйымдар мен құрылымдар шеңберінде жақсы қарым - қатынас пен сындарлы диалогты сақтайды», - деді Ли Чженьли.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай
