Президент РК Касым-Жомарт Токаев на минувшей неделе совершил двухдневный визит в Нью-Йорк, где принял участие в работе 77-й сессии Генеральной Ассамблеи ООН, Глобальном саммите по продовольственной безопасности и провел ряд встреч.
Как подчеркивает эксперт ИМЭП Ерсултан Жансейтов, этот визит Касым-Жомарта Токаева в Нью-Йорк стал ярким сигналом Астаны мировому сообществу (и странам Запада, в частности), что Казахстан не собирается изолироваться и остается приверженцем глобализации и открытости.
«Это особенно важно на фоне углубляющихся конфликтов по всему миру: эскалации боевых действий России в Украине, глобального соперничества Китая и США, нарастающего напряжения вокруг Ирана на Ближнем Востоке. Данный шаг также символичен на фоне прошедших недавно визита Председателя КНР Си Цзиньпина в Казахстан и Саммита ШОС в Самарканде. Ряд западных исследователей расценил этот саммит как начало формирования антизападного блока под руководством Китая. Посещение Президентом Касым-Жомартом Токаевым Нью-Йорка дает Вашингтону понять, что Астана продолжает придерживаться своей многовекторной политики и не собирается включаться ни в какие антизападные альянсы. Укрепляя отношения с США, Президент Казахстана действует на опережение, не дожидаясь возможного попадания РК под антироссийские или антикитайские санкции на новом витке глобальной конфронтации», – считает эксперт ИМЭП.
Кроме того, он обращает внимание на то, что Касым-Жомарт Токаев как опытный дипломат-международник в ходе своего выступления на Генассамблее особенно подчеркнул важность соблюдения ключевых принципов ООН в этот критический для международных отношений момент.
«Речь Президента следует расценивать как напоминание мировым лидерам, что в современном мире невозможно достичь никаких положительных результатов путем насилия и войн, и что заложенные в основание ООН ценности являются безальтернативными», – подчеркивает Ерсултан Жансейтов.
https://kazpravda.kz/n/otkrytost-otvetstvennost-inklyuzivnost/
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Президент #Казахстан #США #ООН
Как подчеркивает эксперт ИМЭП Ерсултан Жансейтов, этот визит Касым-Жомарта Токаева в Нью-Йорк стал ярким сигналом Астаны мировому сообществу (и странам Запада, в частности), что Казахстан не собирается изолироваться и остается приверженцем глобализации и открытости.
«Это особенно важно на фоне углубляющихся конфликтов по всему миру: эскалации боевых действий России в Украине, глобального соперничества Китая и США, нарастающего напряжения вокруг Ирана на Ближнем Востоке. Данный шаг также символичен на фоне прошедших недавно визита Председателя КНР Си Цзиньпина в Казахстан и Саммита ШОС в Самарканде. Ряд западных исследователей расценил этот саммит как начало формирования антизападного блока под руководством Китая. Посещение Президентом Касым-Жомартом Токаевым Нью-Йорка дает Вашингтону понять, что Астана продолжает придерживаться своей многовекторной политики и не собирается включаться ни в какие антизападные альянсы. Укрепляя отношения с США, Президент Казахстана действует на опережение, не дожидаясь возможного попадания РК под антироссийские или антикитайские санкции на новом витке глобальной конфронтации», – считает эксперт ИМЭП.
Кроме того, он обращает внимание на то, что Касым-Жомарт Токаев как опытный дипломат-международник в ходе своего выступления на Генассамблее особенно подчеркнул важность соблюдения ключевых принципов ООН в этот критический для международных отношений момент.
«Речь Президента следует расценивать как напоминание мировым лидерам, что в современном мире невозможно достичь никаких положительных результатов путем насилия и войн, и что заложенные в основание ООН ценности являются безальтернативными», – подчеркивает Ерсултан Жансейтов.
https://kazpravda.kz/n/otkrytost-otvetstvennost-inklyuzivnost/
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Президент #Казахстан #США #ООН
5 қарашада Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанның жаңартылған мемлекеттік моделінің саяси-құқықтық негізін қалайтын бірқатар заңдарға, соның ішінде 4 Конституциялық заңға қол қойды. Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Арман Тоқтышақов атап өткендей, аталған нормативтік актілер Президенттің наурыз айындағы Жолдауында ұсынылған конституциялық реформаны және ауқымды саяси реформалар бағдарламасын іс жүзінде іске асыру болып табылады.
«Социологиялық сауалнамалардың нәтижелері қоғамның конституциялық реформадан жоғары үміттерін көрсетеді. Осы жылдың маусым айында ӘЭСИ жүргізген қоғамдық пікір мониторингіне сәйкес, сауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың 77%-ы Конституцияға енгізілген түзетулер елдегі жағдайды жақсартады деп санайды. Осыған байланысты, қоғамда мемлекеттік басқару жүйесінде сапалы өзгерістерге елеулі сұраныс бар деп болжануда», - деп атап өтті спикер.
Ол өзінің бағыты мен мазмұны бойынша қабылданған заңдарды бірнеше блокқа бөлуге болатындығын атап өтті. Бірінші блок-азаматтардың құқықтарын қорғау тетігін күшейтуге бағытталған заңнамалық бастамалар.
«Ең алдымен, конституциялық сот құрылып, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап жұмыс істей бастайды. Әрбір азамат өзінің іргелі конституциялық құқықтары мен бостандықтарын тікелей қорғай отырып, оған жүгіне алады. Егер кез келген қазақстандық қандай да бір Нормативтік-құқықтық акт оның Конституцияда бекітілген құқықтарын бұзады деп есептесе, онда ол Конституциялық сотқа жүгіне алады», - деп түсіндірді сарапшы.
Сонымен қатар, оның айтуынша, адам құқықтары жөніндегі уәкілдің мәртебесі нығайып келеді – ол тәуелсіз және бірде-бір мемлекеттік органға немесе лауазымды тұлғаға есеп бермейді, бұл осы институттың мәртебесі мен жағдайын күшейтеді. Азаматтар Адам құқықтарының бұзылуына байланысты өткір мәселелер бойынша омбудсменге жүгіне алады. Адам құқықтары жөніндегі уәкіл мемлекеттік органдар, ұйымдар мен азаматтар арасындағы дауларды реттеуге қатысуға мүмкіндік алады.
«Бас прокурордың құқық қорғау функциясы да артып келеді – омбудсменмен бірге оған Конституция нормаларын түсіндіру тұрғысынан Конституциялық сотқа жүгіну құқығы беріледі. Заңнамалық өзгерістерге сәйкес прокуратура маңызды мемлекеттік орган ретінде тұтастай алғанда өзінің құқық қорғау әлеуетін күшейтеді. Барлық 3 институттың (Конституциялық сот, Омбудсмен, прокуратура) жұмысы Конституциялық заңмен айқындалатын болады, бұл мемлекет үшін құқық қорғау проблематикасының ерекше басымдылығын көрсетеді», - деп толықтырды А.Тоқтышақов.
Неліктен сот және құқық қорғау саласын жетілдіру қоғамдық қабылдау тұрғысынан соншалықты маңызды? Сайлау процесін модернизациялауға қатысты заңдардың қабылдануы қоғамдағы саяси белсенділіктің артуына қалай әсер етуі мүмкін? Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/636a328cbfc8dd06d1a4d509/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_саясат #Заң #Президент #Қазақстан
«Социологиялық сауалнамалардың нәтижелері қоғамның конституциялық реформадан жоғары үміттерін көрсетеді. Осы жылдың маусым айында ӘЭСИ жүргізген қоғамдық пікір мониторингіне сәйкес, сауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың 77%-ы Конституцияға енгізілген түзетулер елдегі жағдайды жақсартады деп санайды. Осыған байланысты, қоғамда мемлекеттік басқару жүйесінде сапалы өзгерістерге елеулі сұраныс бар деп болжануда», - деп атап өтті спикер.
Ол өзінің бағыты мен мазмұны бойынша қабылданған заңдарды бірнеше блокқа бөлуге болатындығын атап өтті. Бірінші блок-азаматтардың құқықтарын қорғау тетігін күшейтуге бағытталған заңнамалық бастамалар.
«Ең алдымен, конституциялық сот құрылып, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап жұмыс істей бастайды. Әрбір азамат өзінің іргелі конституциялық құқықтары мен бостандықтарын тікелей қорғай отырып, оған жүгіне алады. Егер кез келген қазақстандық қандай да бір Нормативтік-құқықтық акт оның Конституцияда бекітілген құқықтарын бұзады деп есептесе, онда ол Конституциялық сотқа жүгіне алады», - деп түсіндірді сарапшы.
Сонымен қатар, оның айтуынша, адам құқықтары жөніндегі уәкілдің мәртебесі нығайып келеді – ол тәуелсіз және бірде-бір мемлекеттік органға немесе лауазымды тұлғаға есеп бермейді, бұл осы институттың мәртебесі мен жағдайын күшейтеді. Азаматтар Адам құқықтарының бұзылуына байланысты өткір мәселелер бойынша омбудсменге жүгіне алады. Адам құқықтары жөніндегі уәкіл мемлекеттік органдар, ұйымдар мен азаматтар арасындағы дауларды реттеуге қатысуға мүмкіндік алады.
«Бас прокурордың құқық қорғау функциясы да артып келеді – омбудсменмен бірге оған Конституция нормаларын түсіндіру тұрғысынан Конституциялық сотқа жүгіну құқығы беріледі. Заңнамалық өзгерістерге сәйкес прокуратура маңызды мемлекеттік орган ретінде тұтастай алғанда өзінің құқық қорғау әлеуетін күшейтеді. Барлық 3 институттың (Конституциялық сот, Омбудсмен, прокуратура) жұмысы Конституциялық заңмен айқындалатын болады, бұл мемлекет үшін құқық қорғау проблематикасының ерекше басымдылығын көрсетеді», - деп толықтырды А.Тоқтышақов.
Неліктен сот және құқық қорғау саласын жетілдіру қоғамдық қабылдау тұрғысынан соншалықты маңызды? Сайлау процесін модернизациялауға қатысты заңдардың қабылдануы қоғамдағы саяси белсенділіктің артуына қалай әсер етуі мүмкін? Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/636a328cbfc8dd06d1a4d509/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_саясат #Заң #Президент #Қазақстан
5 ноября Касым-Жомарт Токаев подписал ряд законов, включая 4 Конституционных закона, которые закладывают политико-правовую основу обновлённой государственной модели Казахстана. Как отмечает эксперт Института мировой экономики и политики Арман Токтушаков, указанные нормативные акты являются практической реализацией Конституционной реформы и масштабной программы политических реформ, представленной в мартовском послании Президента.
«Результаты социологических опросов демонстрируют высокие ожидания общества от Конституционной реформы. Согласно мониторингу общественного мнения, проведённому ИМЭП за июнь этого года, 77% опрошенных казахстанцев считают, что внесённые поправки в Конституцию улучшат ситуацию в стране. В этой связи, предполагается, что в обществе существует серьёзный запрос на качественные изменения в системе госуправления», - подчеркнул спикер.
Он отметил, что по своей направленности и содержанию принятые законы можно разделить на несколько блоков. Первый блок – это законодательные инициативы, нацеленные на усиление механизма защиты прав граждан.
«Прежде всего, создаётся Конституционный суд, который начнёт работать с 1 января 2023 года. В него сможет обращаться каждый гражданин, напрямую отстаивая свои фундаментальные конституционные права и свободы. Если любой казахстанец посчитает, что какой-либо нормативно-правовой акт нарушает его права, закреплённые в Конституции, то он сможет обратиться в Конституционный суд», - разъяснил эксперт.
Кроме того, говорит он, укрепляется статус Уполномоченного по правам человека – он будет независим и неподотчётен ни одному государственному органу или должностному лицу, что будет усиливать статус и положение данного института. Граждане смогут обращаться к Омбудсмену по острым вопросам, связанным с нарушением прав человека. Уполномоченный по правам человека получит возможность участвовать в урегулировании споров между госорганами, организациями и гражданами.
«Повышается также правозащитная функция Генерального прокурора – наряду с Омбудсменом ему будет предоставлено право обращения в Конституционный суд на предмет толкования норм Конституции. В соответствии с законодательными изменениями Прокуратура как важнейший госорган в целом усиливает свой правозащитный потенциал. Работа всех 3-х институтов (Конституционного суда, Омбудсмена, прокуратуры) будет определяться Конституционным законом, что свидетельствует об особой приоритетности правозащитной проблематики для государства», - добавил А. Токтушаков.
Почему совершенствование судебной и правоохранительной сферы так важно с точки зрения общественного восприятия? Как именно принятие законов, касающихся модернизации избирательного процесса, сможет повлиять на усиление политической активности в обществе? Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/636a328cbfc8dd06d1a4d509/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Закон #Президент #Казахстан
«Результаты социологических опросов демонстрируют высокие ожидания общества от Конституционной реформы. Согласно мониторингу общественного мнения, проведённому ИМЭП за июнь этого года, 77% опрошенных казахстанцев считают, что внесённые поправки в Конституцию улучшат ситуацию в стране. В этой связи, предполагается, что в обществе существует серьёзный запрос на качественные изменения в системе госуправления», - подчеркнул спикер.
Он отметил, что по своей направленности и содержанию принятые законы можно разделить на несколько блоков. Первый блок – это законодательные инициативы, нацеленные на усиление механизма защиты прав граждан.
«Прежде всего, создаётся Конституционный суд, который начнёт работать с 1 января 2023 года. В него сможет обращаться каждый гражданин, напрямую отстаивая свои фундаментальные конституционные права и свободы. Если любой казахстанец посчитает, что какой-либо нормативно-правовой акт нарушает его права, закреплённые в Конституции, то он сможет обратиться в Конституционный суд», - разъяснил эксперт.
Кроме того, говорит он, укрепляется статус Уполномоченного по правам человека – он будет независим и неподотчётен ни одному государственному органу или должностному лицу, что будет усиливать статус и положение данного института. Граждане смогут обращаться к Омбудсмену по острым вопросам, связанным с нарушением прав человека. Уполномоченный по правам человека получит возможность участвовать в урегулировании споров между госорганами, организациями и гражданами.
«Повышается также правозащитная функция Генерального прокурора – наряду с Омбудсменом ему будет предоставлено право обращения в Конституционный суд на предмет толкования норм Конституции. В соответствии с законодательными изменениями Прокуратура как важнейший госорган в целом усиливает свой правозащитный потенциал. Работа всех 3-х институтов (Конституционного суда, Омбудсмена, прокуратуры) будет определяться Конституционным законом, что свидетельствует об особой приоритетности правозащитной проблематики для государства», - добавил А. Токтушаков.
Почему совершенствование судебной и правоохранительной сферы так важно с точки зрения общественного восприятия? Как именно принятие законов, касающихся модернизации избирательного процесса, сможет повлиять на усиление политической активности в обществе? Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/636a328cbfc8dd06d1a4d509/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Закон #Президент #Казахстан
2022 жылғы 20 қарашадағы кезектен тыс президенттік сайлау шеңберінде сайлау бюллетеньдерінде «барлығына қарсы» деген баған болады. Жаңа бағанды енгізу туралы бастаманы алғаш рет Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2022 жылғы 21 қыркүйекте Қазақстан халқына Жолдауында айтты.
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Арман Тоқтышақовтың пікірінше, «барлығына қарсы» бағаны сайлаушылардың сайлау мүмкіндіктерін кеңейтеді, сондай-ақ әртүрлі пікірлерді ескеруге мүмкіндік береді.
«Азаматтарға сайлауда балама позицияны білдіру құралы беріледі. Егер саясаткерлердің ешқайсысы сайлаушыға ұнамаса, онда ұсынылған кандидатураларға қарсы дауыс берудің заңды әдісі бар. Осылайша, азаматтардың дауыс беру кезінде өз ұстанымдарын дәлірек білдіруіне ықпал ететін жаңа демократиялық тәжірибе басталды. Жаңашылдық сайлау процесін демократияландыруға бағытталған тағы бір қадам және тұтастай алғанда Президенттің жүйелі саяси реформаларының элементі болмақ», - деп есептейді саясаттанушы.
Саясаттанушы бұл жаңалық партиялардың Мәжіліске өту шегін 7-ден 5%-ға дейін төмендетумен, сондай-ақ ауыл әкімдерінің тікелей сайлауын енгізумен бірге қабылданғанына назар аударды. Ауыл әкімдерінің сайлауында алғаш рет барлығына қарсы дауыс беруге мүмкіндік туды. Токтушаковтың пікірінше, Президент сайлауында дәл осындай норманы енгізу қолданылатын инновацияның дәйекті сипаты туралы айтады. Бұдан былай «барлығына қарсы» бағаны барлық деңгейдегі бюллетеньдерге енгізіледі.
Айта кету керек, «ҚР сайлау туралы» Заңға сәйкес «барлығына қарсы» дауыстар сайлаушылардың келуін санау кезінде ескеріледі, бірақ сайлау нәтижелерін шығару кезінде емес.
Баламалы үміткерлер үшін «бәріне қарсы» тармаққа қарағанда көбірек дауыс жинау маңызды болатынын атап өткен жөн. Қасым-Жомарт Тоқаевтан басқа президенттік жарысқа тағы 5 үміткер қатысады: Жигули Дайрабаев («Ауыл» партиясы), Мейрам Қажыкен («Аманат» кәсіподақтар достастығы), Қарақат Әбден («Ұлттық әлеуметтік қызметкерлер» РҚБ), Салтанат Тұрсынбекова («Қазақ аналары – дәстүрге жол» РҚБ), Нұрлан Әуесбаев (ЖСДП).
«Осылайша, президенттік науқанның балама қатысушыларында белгілі бір дәрежеде бәсекелесетін «жаңа шартты қарсыластың» пайда болуы туралы айтуға болады. Нәтижесінде, барлық кандидаттар үшін сайлаушылармен үгіт - насихат жұмыстарын сапалы күшейту маңызды болып табылады», - деді саясаттанушы.
Тұтастай алғанда, Тоқтышақов "барлығына қарсы" бағанының енгізілуі демократиялық өзгерістердің маңызды элементі, пікірлердің плюрализмінің күшеюінің көрсеткіші және сайлаудағы баламалы позицияны заңды түрде білдіру мүмкіндігі болып табылады.
Толығырақ ӘЭСИ ресми сайтынан оқыңыз: https://iwep.kz/#/posts/636a11d0bfc8dd06d1a4d508/#header
#ӘЭСИ #Саясат #Сайлау #Президент #Қазақстан
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Арман Тоқтышақовтың пікірінше, «барлығына қарсы» бағаны сайлаушылардың сайлау мүмкіндіктерін кеңейтеді, сондай-ақ әртүрлі пікірлерді ескеруге мүмкіндік береді.
«Азаматтарға сайлауда балама позицияны білдіру құралы беріледі. Егер саясаткерлердің ешқайсысы сайлаушыға ұнамаса, онда ұсынылған кандидатураларға қарсы дауыс берудің заңды әдісі бар. Осылайша, азаматтардың дауыс беру кезінде өз ұстанымдарын дәлірек білдіруіне ықпал ететін жаңа демократиялық тәжірибе басталды. Жаңашылдық сайлау процесін демократияландыруға бағытталған тағы бір қадам және тұтастай алғанда Президенттің жүйелі саяси реформаларының элементі болмақ», - деп есептейді саясаттанушы.
Саясаттанушы бұл жаңалық партиялардың Мәжіліске өту шегін 7-ден 5%-ға дейін төмендетумен, сондай-ақ ауыл әкімдерінің тікелей сайлауын енгізумен бірге қабылданғанына назар аударды. Ауыл әкімдерінің сайлауында алғаш рет барлығына қарсы дауыс беруге мүмкіндік туды. Токтушаковтың пікірінше, Президент сайлауында дәл осындай норманы енгізу қолданылатын инновацияның дәйекті сипаты туралы айтады. Бұдан былай «барлығына қарсы» бағаны барлық деңгейдегі бюллетеньдерге енгізіледі.
Айта кету керек, «ҚР сайлау туралы» Заңға сәйкес «барлығына қарсы» дауыстар сайлаушылардың келуін санау кезінде ескеріледі, бірақ сайлау нәтижелерін шығару кезінде емес.
Баламалы үміткерлер үшін «бәріне қарсы» тармаққа қарағанда көбірек дауыс жинау маңызды болатынын атап өткен жөн. Қасым-Жомарт Тоқаевтан басқа президенттік жарысқа тағы 5 үміткер қатысады: Жигули Дайрабаев («Ауыл» партиясы), Мейрам Қажыкен («Аманат» кәсіподақтар достастығы), Қарақат Әбден («Ұлттық әлеуметтік қызметкерлер» РҚБ), Салтанат Тұрсынбекова («Қазақ аналары – дәстүрге жол» РҚБ), Нұрлан Әуесбаев (ЖСДП).
«Осылайша, президенттік науқанның балама қатысушыларында белгілі бір дәрежеде бәсекелесетін «жаңа шартты қарсыластың» пайда болуы туралы айтуға болады. Нәтижесінде, барлық кандидаттар үшін сайлаушылармен үгіт - насихат жұмыстарын сапалы күшейту маңызды болып табылады», - деді саясаттанушы.
Тұтастай алғанда, Тоқтышақов "барлығына қарсы" бағанының енгізілуі демократиялық өзгерістердің маңызды элементі, пікірлердің плюрализмінің күшеюінің көрсеткіші және сайлаудағы баламалы позицияны заңды түрде білдіру мүмкіндігі болып табылады.
Толығырақ ӘЭСИ ресми сайтынан оқыңыз: https://iwep.kz/#/posts/636a11d0bfc8dd06d1a4d508/#header
#ӘЭСИ #Саясат #Сайлау #Президент #Қазақстан
В рамках внеочередных президентских выборов 20 ноября 2022 года в избирательных бюллетенях будет графа «против всех». Впервые инициативу о введении новой графы озвучил Президент Касым-Жомарт Токаев в обращении к народу Казахстана 21 сентября 2022 года.
По мнению эксперта Института мировой экономики и политики Армана Токтушакова, графа «против всех» расширит электоральные возможности избирателей, а также позволит учитывать разные мнения.
«Гражданам будет предоставлен инструмент для выражения альтернативной позиции на выборах – если ни один из политиков не устраивает избирателя, у него появляется легитимный способ проголосовать против предлагаемых кандидатур. Тем самым, запускается новая демократическая практика, которая будет способствовать тому, чтобы граждане могли более точно выразить свою позицию во время голосования. Новация станет ещё одним шагом в сторону демократизации выборного процесса и в целом элементом системных политических реформ Президента», - считает политолог.
Политолог акцентировал внимание на том, что нововведение принималось вместе с уменьшением порога для прохождения партий в Мажилис с 7 до 5%, а также введением прямых выборов сельских акимов. Именно на выборах сельских акимов впервые стало возможно голосовать против всех. Внедрение такой же нормы на выборах Президента, по мнению Токтушакова, говорит о последовательном характере применяемой новации. Отныне графа «против всех» включается в избирательные бюллетени всех уровней.
Следует отметить, что по закону «О выборах РК», голоса «против всех» учитываются при подсчёте явки избирателей, но не при подведении результатов выборов.
Важно отметить, что для альтернативных кандидатов важным будет набрать больше голосов, чем в пункте «против всех». Как известно, помимо Касым-Жомарта Токаева, в президентской гонке примут участие еще 5 кандидатов: Жигули Дайрабаев (партия «Ауыл»), Мейрам Кажыкен (содружество профсоюзов «Аманат»), Каракат Абден (РОО «Нацальянс соцработников»), Салтанат Турсынбекова (РОО «Қазақ аналары – дәстүрге жол»), Нурлан Ауесбаев (ОСДП).
«Таким образом, можно говорить о появлении у альтернативных участников президентской кампании «нового условного оппонента», с которым они будут в определенной мере соревноваться. В результате, для всех кандидатов важным представляется качественно усилить агитационную работу с электоратом, чтобы забрать голоса «против всех» в свою пользу», - убеждён политолог.
В целом, резюмировал Токтушаков, введение графы «против всех» является важным элементом демократических преобразований, показателем усиления плюрализма мнений и возможности легитимного выражения альтернативной позиции на выборах.
Подробнее читайте на официальном сайте ИМЭП: https://iwep.kz/#/posts/636a11d0bfc8dd06d1a4d508/#header
#ИМЭП #Политика #Выборы #Президент #Казахстан
По мнению эксперта Института мировой экономики и политики Армана Токтушакова, графа «против всех» расширит электоральные возможности избирателей, а также позволит учитывать разные мнения.
«Гражданам будет предоставлен инструмент для выражения альтернативной позиции на выборах – если ни один из политиков не устраивает избирателя, у него появляется легитимный способ проголосовать против предлагаемых кандидатур. Тем самым, запускается новая демократическая практика, которая будет способствовать тому, чтобы граждане могли более точно выразить свою позицию во время голосования. Новация станет ещё одним шагом в сторону демократизации выборного процесса и в целом элементом системных политических реформ Президента», - считает политолог.
Политолог акцентировал внимание на том, что нововведение принималось вместе с уменьшением порога для прохождения партий в Мажилис с 7 до 5%, а также введением прямых выборов сельских акимов. Именно на выборах сельских акимов впервые стало возможно голосовать против всех. Внедрение такой же нормы на выборах Президента, по мнению Токтушакова, говорит о последовательном характере применяемой новации. Отныне графа «против всех» включается в избирательные бюллетени всех уровней.
Следует отметить, что по закону «О выборах РК», голоса «против всех» учитываются при подсчёте явки избирателей, но не при подведении результатов выборов.
Важно отметить, что для альтернативных кандидатов важным будет набрать больше голосов, чем в пункте «против всех». Как известно, помимо Касым-Жомарта Токаева, в президентской гонке примут участие еще 5 кандидатов: Жигули Дайрабаев (партия «Ауыл»), Мейрам Кажыкен (содружество профсоюзов «Аманат»), Каракат Абден (РОО «Нацальянс соцработников»), Салтанат Турсынбекова (РОО «Қазақ аналары – дәстүрге жол»), Нурлан Ауесбаев (ОСДП).
«Таким образом, можно говорить о появлении у альтернативных участников президентской кампании «нового условного оппонента», с которым они будут в определенной мере соревноваться. В результате, для всех кандидатов важным представляется качественно усилить агитационную работу с электоратом, чтобы забрать голоса «против всех» в свою пользу», - убеждён политолог.
В целом, резюмировал Токтушаков, введение графы «против всех» является важным элементом демократических преобразований, показателем усиления плюрализма мнений и возможности легитимного выражения альтернативной позиции на выборах.
Подробнее читайте на официальном сайте ИМЭП: https://iwep.kz/#/posts/636a11d0bfc8dd06d1a4d508/#header
#ИМЭП #Политика #Выборы #Президент #Казахстан
2022 жылғы 20 қарашаға тағайындалған сайлау қарсаңында Қазақстан Президенттігіне кандидаттардың телевизиялық пікірталастары елдің заманауи саяси мәдениетті дамытуға және қоғамды демократияландыруға ұмтылысын көрсетті, деп есептейді Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Арман Тоқтушаков.
Сарапшы ескергендей, республикалық эфирдегі тікелей пікірталас арқылы президенттікке кандидаттар өз бағдарламаларының негізгі бағыттарын сайлаушыларға тағы да жеткізуге тамаша мүмкіндік алды. А. Тоқтышақовтың пікірінше, әр кандидат үшін белгілі бір қолдау тобы сөз сөйледі, олардың өкілдері саясаткерлердің сөздеріне эмоционалды түрде жауап берді және бұл пікірталасқа қосымша серпін берді.
Сарапшы әңгіме жеткілікті сындарлы түрде өткенін атап өтті. «Ең бастысы, сайлаушылар ойлану үшін белгілі бір тағам алды. Өткен пікірталастар кімге дауыс беруге баратындығының белгілі бір факторы болатыны сөзсіз», - деп есептейді Арман Тоқтушақов.
Қазіргі Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың телекөпірінде оның сенімді өкілі - Парламент Мәжілісінің төрағасы Ерлан Қошанов сайлауалды бағдарламасының тұсаукесерін өткізді.
«Ерлан Қошанов Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділ Қазақстан» сайлауалды тұғырнамасының барлық негізгі бағыттарын нақты және сенімді түрде атап өтті. Қазіргі президенттің өкілі мен балама кандидаттар арасында ерекше дау болған жоқ. Оған сұрақ қоюдың кейбір әрекеттері болды, бірақ тұтастай алғанда бәрі қалыпты, тыныш түрде болды», - деді сарапшы.
Саясаттанушы ҚР ОСК сайлауалды пікірталастарды ұйымдастыру бойынша үлкен жұмыс атқарғанын, ал қазақстандық саясаткерлердің пікірталасы прайм-таймда батыстық телевизиялық шоулардың үлгілері бойынша өткенін атап өтті.
«Қазақстан үшін белсенді саяси мәдениетті дамытуға талпыныс жасалып жатқан, ал пікірталас осы процестің ажырамас бөлігі болып табылатын ел ретінде өткен оқиғаның маңызы зор. Қоршаған орта, суреттің сапасы, әр үміткердің артында белгілі бір қолдау тобы болғандығы туралы өткен саяси телевизиялық пікірталастар - мұның бәрі ойын-сауық берді. Иә, мен көптеген адамдар үміткерлер арасындағы өткір және ымырасыз қақтығыстарды көреміз деп үміттенбегенімен келісемін. Біз АҚШ-та немесе Еуропа елдерінде қалай жасалғанын мысалға алып, біз саяси шоу алдық деп айта алмаймыз, соған қарамастан біз осы бағытта келе жатырмыз. Мен мұны белсенді саяси мәдениетті дамытуға жасалған қадам деп білемін», - деп түйіндеді ол.
#ӘЭСИ #Сайлау #Президент #Пікірталас
https://baigenews.kz/shag-k-razvitiyu-aktivnoy-politkultury-ekspert-o-teledebatah-kandidatov-v-prezidenty-rk_141749/
Сарапшы ескергендей, республикалық эфирдегі тікелей пікірталас арқылы президенттікке кандидаттар өз бағдарламаларының негізгі бағыттарын сайлаушыларға тағы да жеткізуге тамаша мүмкіндік алды. А. Тоқтышақовтың пікірінше, әр кандидат үшін белгілі бір қолдау тобы сөз сөйледі, олардың өкілдері саясаткерлердің сөздеріне эмоционалды түрде жауап берді және бұл пікірталасқа қосымша серпін берді.
Сарапшы әңгіме жеткілікті сындарлы түрде өткенін атап өтті. «Ең бастысы, сайлаушылар ойлану үшін белгілі бір тағам алды. Өткен пікірталастар кімге дауыс беруге баратындығының белгілі бір факторы болатыны сөзсіз», - деп есептейді Арман Тоқтушақов.
Қазіргі Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың телекөпірінде оның сенімді өкілі - Парламент Мәжілісінің төрағасы Ерлан Қошанов сайлауалды бағдарламасының тұсаукесерін өткізді.
«Ерлан Қошанов Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Әділ Қазақстан» сайлауалды тұғырнамасының барлық негізгі бағыттарын нақты және сенімді түрде атап өтті. Қазіргі президенттің өкілі мен балама кандидаттар арасында ерекше дау болған жоқ. Оған сұрақ қоюдың кейбір әрекеттері болды, бірақ тұтастай алғанда бәрі қалыпты, тыныш түрде болды», - деді сарапшы.
Саясаттанушы ҚР ОСК сайлауалды пікірталастарды ұйымдастыру бойынша үлкен жұмыс атқарғанын, ал қазақстандық саясаткерлердің пікірталасы прайм-таймда батыстық телевизиялық шоулардың үлгілері бойынша өткенін атап өтті.
«Қазақстан үшін белсенді саяси мәдениетті дамытуға талпыныс жасалып жатқан, ал пікірталас осы процестің ажырамас бөлігі болып табылатын ел ретінде өткен оқиғаның маңызы зор. Қоршаған орта, суреттің сапасы, әр үміткердің артында белгілі бір қолдау тобы болғандығы туралы өткен саяси телевизиялық пікірталастар - мұның бәрі ойын-сауық берді. Иә, мен көптеген адамдар үміткерлер арасындағы өткір және ымырасыз қақтығыстарды көреміз деп үміттенбегенімен келісемін. Біз АҚШ-та немесе Еуропа елдерінде қалай жасалғанын мысалға алып, біз саяси шоу алдық деп айта алмаймыз, соған қарамастан біз осы бағытта келе жатырмыз. Мен мұны белсенді саяси мәдениетті дамытуға жасалған қадам деп білемін», - деп түйіндеді ол.
#ӘЭСИ #Сайлау #Президент #Пікірталас
https://baigenews.kz/shag-k-razvitiyu-aktivnoy-politkultury-ekspert-o-teledebatah-kandidatov-v-prezidenty-rk_141749/
Телевизионные дебаты кандидатов в президенты Казахстана в преддверии выборов, назначенных на 20 ноября 2022 года, продемонстрировали стремление страны к развитию современной политической культуры и демократизации общества, считает эксперт Института мировой экономики и политики Арман Токтушаков.
Как отмечает эксперт, через прямую полемику в республиканском эфире кандидаты в президенты получили отличную возможность ещё раз донести до избирателей основные направления своих программ. По мнению А. Токтушакова, за каждого кандидата выступала определённая группа поддержки, представители которых эмоционально реагировали на изречения политиков и это придавало дополнительную динамику дебатам.
Эксперт подчеркнул, что разговор состоялся в достаточно конструктивном ключе. «Главное, что избиратели получили определённую пищу для размышлений. Наверняка, прошедшие дебаты станут определённым фактором того, за кого они пойдут голосовать», - считает Арман Токтушаков.
Действующего Главу государства Касым-Жомарта Токаева в теледебатах представлял его доверенное лицо - председатель мажилиса парламента Ерлан Кошанов, который презентовал предвыборную программу.
«Ерлан Кошанов чётко и уверенно обозначил все ключевые направления предвыборной платформы «Справедливый Казахстан» Касым-Жомарта Токаева. Особой полемики между представителем действующего Президента и альтернативными кандидатами не было. Были какие-то точечные попытки задать ему вопрос, но в целом всё достаточно умеренно, в спокойном ключе происходило», - сказал эксперт.
Политолог отметил, что ЦИК РК проделала большую работу по организации предвыборных дебатов, а дискуссия казахстанских политиков проходила по лекалам западных телевизионных шоу в прайм-тайм.
«Для Казахстана как для страны, где предпринимаются попытки развить активную политическую культуру, а дебаты – это неотъемлемая часть этого процесса, прошедшее событие имеет важное значение. Прошедшие политические телевизионные дебаты в плане антуража, качества картинки, того, что за каждым кандидатом выступала определённая группа поддержки – всё это придавало зрелищность. Да, я согласен, что у многих не было особых надежд на то, что мы увидим острые и бескомпромиссные перепалки между кандидатами. И нельзя сказать, что мы получили политическое шоу по примеру того, как это проходит в США или европейских странах, тем не менее мы к этому идём. Я вижу в этом шаг в сторону развития активной политической культуры», - заключил он.
#ИМЭП #Выборы #Президент #Дебаты
https://baigenews.kz/shag-k-razvitiyu-aktivnoy-politkultury-ekspert-o-teledebatah-kandidatov-v-prezidenty-rk_141749/
Как отмечает эксперт, через прямую полемику в республиканском эфире кандидаты в президенты получили отличную возможность ещё раз донести до избирателей основные направления своих программ. По мнению А. Токтушакова, за каждого кандидата выступала определённая группа поддержки, представители которых эмоционально реагировали на изречения политиков и это придавало дополнительную динамику дебатам.
Эксперт подчеркнул, что разговор состоялся в достаточно конструктивном ключе. «Главное, что избиратели получили определённую пищу для размышлений. Наверняка, прошедшие дебаты станут определённым фактором того, за кого они пойдут голосовать», - считает Арман Токтушаков.
Действующего Главу государства Касым-Жомарта Токаева в теледебатах представлял его доверенное лицо - председатель мажилиса парламента Ерлан Кошанов, который презентовал предвыборную программу.
«Ерлан Кошанов чётко и уверенно обозначил все ключевые направления предвыборной платформы «Справедливый Казахстан» Касым-Жомарта Токаева. Особой полемики между представителем действующего Президента и альтернативными кандидатами не было. Были какие-то точечные попытки задать ему вопрос, но в целом всё достаточно умеренно, в спокойном ключе происходило», - сказал эксперт.
Политолог отметил, что ЦИК РК проделала большую работу по организации предвыборных дебатов, а дискуссия казахстанских политиков проходила по лекалам западных телевизионных шоу в прайм-тайм.
«Для Казахстана как для страны, где предпринимаются попытки развить активную политическую культуру, а дебаты – это неотъемлемая часть этого процесса, прошедшее событие имеет важное значение. Прошедшие политические телевизионные дебаты в плане антуража, качества картинки, того, что за каждым кандидатом выступала определённая группа поддержки – всё это придавало зрелищность. Да, я согласен, что у многих не было особых надежд на то, что мы увидим острые и бескомпромиссные перепалки между кандидатами. И нельзя сказать, что мы получили политическое шоу по примеру того, как это проходит в США или европейских странах, тем не менее мы к этому идём. Я вижу в этом шаг в сторону развития активной политической культуры», - заключил он.
#ИМЭП #Выборы #Президент #Дебаты
https://baigenews.kz/shag-k-razvitiyu-aktivnoy-politkultury-ekspert-o-teledebatah-kandidatov-v-prezidenty-rk_141749/
ҚР Орталық сайлау комиссиясы сайлаушылардың келу қорытындылары туралы деректерді және Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауында дауыс берудің алдын ала қорытындыларын жариялады.
Хабарланғандай, дауыс беруге 8 300 046 адам қатысты. 2022 жылғы 20 қарашада сайлаушылардың келуі 69,44 % құрады.
Сайлау бюллетеніне Қазақстан Республикасының Президенттігіне 6 кандидат және «барлығына қарсы» деген баған енгізілді.
Қолда бар мәліметтерге сәйкес, сайлау жарысының көшбасшысы ҚР қазіргі президенті Қасым-Жомарт Тоқаев болды – ол үшін 6 456 392 (сайлаушылардың 81,31%) өз дауыстарын берді.
Қалған кандидаттарға келетін болсақ, сайлаушылардың дауыстары осылайша бөлінді: Қарақат Әбденге – 206 206 адам (2,60%), Нұрлан Әуесбаевқа – 176 116 сайлаушы (2,22%), Жигули Дайрабаевқа – 271 641 адам (3,42%), Мейрам Қажыкенге - 200 907 адам (2,53%), Салтанат Тұрсынбековаға - 168 731 адам (2,12%). «Барлығына қарсы» 460 484 сайлаушы дауыс берді (5,80%).
#Сайлау #Президент #Қазақстан
Хабарланғандай, дауыс беруге 8 300 046 адам қатысты. 2022 жылғы 20 қарашада сайлаушылардың келуі 69,44 % құрады.
Сайлау бюллетеніне Қазақстан Республикасының Президенттігіне 6 кандидат және «барлығына қарсы» деген баған енгізілді.
Қолда бар мәліметтерге сәйкес, сайлау жарысының көшбасшысы ҚР қазіргі президенті Қасым-Жомарт Тоқаев болды – ол үшін 6 456 392 (сайлаушылардың 81,31%) өз дауыстарын берді.
Қалған кандидаттарға келетін болсақ, сайлаушылардың дауыстары осылайша бөлінді: Қарақат Әбденге – 206 206 адам (2,60%), Нұрлан Әуесбаевқа – 176 116 сайлаушы (2,22%), Жигули Дайрабаевқа – 271 641 адам (3,42%), Мейрам Қажыкенге - 200 907 адам (2,53%), Салтанат Тұрсынбековаға - 168 731 адам (2,12%). «Барлығына қарсы» 460 484 сайлаушы дауыс берді (5,80%).
#Сайлау #Президент #Қазақстан
Центральная избирательная комиссия РК объявила данные об итогах явки избирателей и предварительные итоги голосования на внеочередных выборах Президента Республики Казахстан.
Как сообщается, в голосовании приняли участие 8 300 046 человек. Явка избирателей 20 ноября 2022 года составила 69,44 %.
В избирательный бюллетень были включены 6 кандидатов в Президенты Республики Казахстан и графа «Против всех».
Согласно имеющимся данным, лидером избирательной гонки становится действующий Президент РК Касым-Жомарт Токаев – за него отдали свои голоса 6 456 392 (81,31% избирателей).
Что касается остальных кандидатов, голоса избирателей распределились следующим образом: за Каракат Абден проголосовали 206 206 человек (2,60 %), за Нурлана Ауесбаева – 176 116 избирателей (2,22%), за Жигули Дайрабаева – 271 641 человек (3,42%), за Мейрама Кажыкена – 200 907 человек (2,53%), за Салтанат Турсынбекову – 168 731 человек (2,12%). «Против всех» проголосовали 460 484 избирателей (5,80%).
#Выборы #Президент #Казахстан
Как сообщается, в голосовании приняли участие 8 300 046 человек. Явка избирателей 20 ноября 2022 года составила 69,44 %.
В избирательный бюллетень были включены 6 кандидатов в Президенты Республики Казахстан и графа «Против всех».
Согласно имеющимся данным, лидером избирательной гонки становится действующий Президент РК Касым-Жомарт Токаев – за него отдали свои голоса 6 456 392 (81,31% избирателей).
Что касается остальных кандидатов, голоса избирателей распределились следующим образом: за Каракат Абден проголосовали 206 206 человек (2,60 %), за Нурлана Ауесбаева – 176 116 избирателей (2,22%), за Жигули Дайрабаева – 271 641 человек (3,42%), за Мейрама Кажыкена – 200 907 человек (2,53%), за Салтанат Турсынбекову – 168 731 человек (2,12%). «Против всех» проголосовали 460 484 избирателей (5,80%).
#Выборы #Президент #Казахстан
ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтушақов атап өткендей, қазіргі президенттік сайлаудың басты түбегейлі айырмашылығы - олар ауқымды ішкі саяси реформалар аясында өтті және саяси жүйені түбегейлі қайта іске қосудың негізгі кезеңдерінің бірі болып табылады.
Сарапшы осы жылдың басында қаңтар айындағы оқиғалардан кейін Мемлекет басшысы саяси реформалардың үлкен бағдарламасымен сөз сөйлегенін еске салды. Маусым айында Конституцияға енгізілген түзетулер бойынша республикалық референдум өтті. Конституциялық реформа қолданыстағы мемлекеттік модельді жүйелі түрде жаңартуға бағытталған. Сонымен қатар, саяси реформалар барысында президенттік өкілеттіктердің шамадан тыс шоғырлануынан бас тарту болжанады.
«Қазіргі сайлау барлық негізгі мемлекеттік институттарды түбегейлі қайта жүктеудің бастапқы нүктесі болып табылады. Бұл президент, Парламент және үкімет. Біз білетіндей, келесі жылдың бірінші жартысында бізге парламенттік сайлау да келеді, осылайша Мәжіліс пен мәслихаттардың, содан кейін Парламент Сенатының құрамы жаңартылады», - деп атап өтті А.Тоқтышақов.
Сарапшы сонымен қатар жеті жылдық президенттік мерзім арқылы биліктің Жоғары тұрақты ауысуын қамтамасыз ететін жеткілікті жақсы демократиялық дәстүр қалыптасып жатқанына назар аударды. Бұл норма билікті монополиялауға байланысты процесті теңестіруге ықпал етеді.
Осы сайлаудың нәтижесінде саясаттанушы Қазақстанның мемлекеттік моделі неғұрлым демократиялық, неғұрлым ашық және ең бастысы тиімдірек болуға тиіс деп сендірді. Бұл өз кезегінде мемлекеттік аппаратқа қазақстандықтардың әл-ауқатын және олардың өмір сүру сапасын арттыруға байланысты мәселелерді жақсы шешуге мүмкіндік береді.
«Өз кандидаттарына дауыс бере отырып, қазақстандықтар алдағы жеті жылға елдің болашағы үшін дауыс берді. Бұл фактінің өзі барлығымыздың сайлауға қатысуымыздың қаншалықты маңызды екенін көрсетеді. Осылайша қазақстандықтар елді басқару процесіне тікелей қатысады және бұл олардың саяси мәдениеті мен азаматтық жауапкершілігінің жарқын көрінісі болып табылады», - деп атап өтті ӘЭСИ сарапшысы.
Қазіргі президенттік сайлау бұрынғыдан немен ерекшеленеді? Алматыда сайлаушылардың төмен келуінің себептері қандай? Президент қоғамның жаңа сенім мандатын алғаннан кейін неге назар аударуы керек?
Осы және басқа да сұрақтарға Арман Тоқтушаков президенттік сайлау тақырыбына берген сұхбатында егжей-тегжейлі жауап берді. Төмендегі сілтеме бойынша материалды оқыңыз: https://www.zakon.kz/6030813-vybory-prezidenta-kardinalnaia-perezagruzka-vsekh-gosudarstvennykh-institutov-ekspert.html
#ӘЭСИ #Сайлау #Президент #Қазақстан
Сарапшы осы жылдың басында қаңтар айындағы оқиғалардан кейін Мемлекет басшысы саяси реформалардың үлкен бағдарламасымен сөз сөйлегенін еске салды. Маусым айында Конституцияға енгізілген түзетулер бойынша республикалық референдум өтті. Конституциялық реформа қолданыстағы мемлекеттік модельді жүйелі түрде жаңартуға бағытталған. Сонымен қатар, саяси реформалар барысында президенттік өкілеттіктердің шамадан тыс шоғырлануынан бас тарту болжанады.
«Қазіргі сайлау барлық негізгі мемлекеттік институттарды түбегейлі қайта жүктеудің бастапқы нүктесі болып табылады. Бұл президент, Парламент және үкімет. Біз білетіндей, келесі жылдың бірінші жартысында бізге парламенттік сайлау да келеді, осылайша Мәжіліс пен мәслихаттардың, содан кейін Парламент Сенатының құрамы жаңартылады», - деп атап өтті А.Тоқтышақов.
Сарапшы сонымен қатар жеті жылдық президенттік мерзім арқылы биліктің Жоғары тұрақты ауысуын қамтамасыз ететін жеткілікті жақсы демократиялық дәстүр қалыптасып жатқанына назар аударды. Бұл норма билікті монополиялауға байланысты процесті теңестіруге ықпал етеді.
Осы сайлаудың нәтижесінде саясаттанушы Қазақстанның мемлекеттік моделі неғұрлым демократиялық, неғұрлым ашық және ең бастысы тиімдірек болуға тиіс деп сендірді. Бұл өз кезегінде мемлекеттік аппаратқа қазақстандықтардың әл-ауқатын және олардың өмір сүру сапасын арттыруға байланысты мәселелерді жақсы шешуге мүмкіндік береді.
«Өз кандидаттарына дауыс бере отырып, қазақстандықтар алдағы жеті жылға елдің болашағы үшін дауыс берді. Бұл фактінің өзі барлығымыздың сайлауға қатысуымыздың қаншалықты маңызды екенін көрсетеді. Осылайша қазақстандықтар елді басқару процесіне тікелей қатысады және бұл олардың саяси мәдениеті мен азаматтық жауапкершілігінің жарқын көрінісі болып табылады», - деп атап өтті ӘЭСИ сарапшысы.
Қазіргі президенттік сайлау бұрынғыдан немен ерекшеленеді? Алматыда сайлаушылардың төмен келуінің себептері қандай? Президент қоғамның жаңа сенім мандатын алғаннан кейін неге назар аударуы керек?
Осы және басқа да сұрақтарға Арман Тоқтушаков президенттік сайлау тақырыбына берген сұхбатында егжей-тегжейлі жауап берді. Төмендегі сілтеме бойынша материалды оқыңыз: https://www.zakon.kz/6030813-vybory-prezidenta-kardinalnaia-perezagruzka-vsekh-gosudarstvennykh-institutov-ekspert.html
#ӘЭСИ #Сайлау #Президент #Қазақстан
