IWEP.KZ(ИМЭП/ӘЭСИ)
676 subscribers
143 photos
8 videos
1.87K links
Институт мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева
加入频道
Жақында Натанзе қаласындағы Иранның ядролық объектісінде апат болды. Болжам бойынша, төтенше жағдай Израильдің арнайы операциясының нәтижесінде орын алды, оның мақсаты Иранның уранды байыту мүмкіндігін азайту.

Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Лидия Пархомчиктің
пікірінше, бүгінде ядролық мәмілені сақтау төңірегіндегі жағдай күрделеніп келеді және бұл оқиға Иранның ядролық бағдарламасы төңірегіндегі шиеленісті жоюға кезекті кедергі болуы мүмкін.

«Иранның Вице-президенті және елдің Атом энергиясы ұйымының басшысы Али Акбар Салехи ядролық объектідегі апатты шабуыл және «ядролық терроризм» көрінісі деп атады. АЭХА-ні осындай шабуылдарға қарсы тұруға шақыра отырып, ИИР басшылығы Тегеран тиісті жауап шараларын қабылдау құқығын өзіне қалдыратынын атап өтті.

Иранның саяси мекемесі Израильдің Натанзадағы ядролық апатқа тікелей қатысы бар екенін, сонымен қатар «уақыт келгенде кек ал» ниеті туралы ашық айтады. Алайда, Тегеран қандай қадамдар жасауды ойластырса да, оның жазалау шаралары Батыстың ядролық мәміле бойынша келіссөздерде алға жылжуын айтарлықтай қиындатуы мүмкін»
, - дейді Пархомчик.

Иран ядролық объектіге шабуыл жасағаны үшін Израильден кек алуға уәде берді

Сарапшы мұндай жағдайда Бірлескен кешенді іс-қимыл жоспарын (БКІЖ) реанимациялау жөніндегі келіссөздер үшін жанжалсыз жағдайлар жасау қиын болады деп ойлайды.

«Іс жүзінде, БКІЖ өміршеңдігін қайтару сыртқы факторларға байланысты бұзылуы мүмкін. Сонымен қатар, Иранның ядролық келісімі төңірегіндегі консультациялардың белгілі бір ілгерілеуін атап өтуге болмайды – БКІЖ шыққаннан кейін алғаш рет американдық делегация Венадағы «бестік» елдерінің диалогына қатысты. АҚШ-тың Иран бойынша мемлекеттік департаментінің арнайы өкілі Роб Маллидің қатысуы Вашингтонның Иран мәселесінде икемді позицияны көрсету ниетін растайды. Нәтижесінде, сәуір айының басында саяси директорлар деңгейінде өткен БКІЖ комиссияның отырысы консультациялардың жаңа халықаралық кезеңінің басталуын белгіледі», - дейді сарапшы.

Жалғасы 🔽🔽🔽
​​«Ядролық келісім шарттарын сақтау төңірегіндегі жағдай өте күрделі болғандықтан, келіссөздер қатысушылары серпінді нәтижелерге қол жеткізуге үміттенбеді. Шын мәнінде, «4+1» форматындағы консультациялардың басты міндеті - Ұлыбритания, Германия, Қытай және Ресейдің делдалдығымен АҚШ пен Ираннан өзара жеңілдіктер алу», - деп қосты ол.
«Иран-Америка тікелей консультациялары туралы сөз бола алмайтындықтан, «бестік» елдері атынан медиаторлардың рөлі айтарлықтай артады. Тегеран мен Бейжің арасында 25 жылдық стратегиялық келісім жасалғаннан кейін көп ұзамай БКІЖ реанимациялық консультацияларын қайта бастау кездейсоқтық деп айтуға болмайды.

2021 жылдың наурыз айының соңында қол қойылған келісім ИИР-ге жеңілдетілген шарттармен тұрақты мұнай жеткізілімінің орнына 400 миллиард долларға дейін Қытай инвестициясын тартуға кепілдік беруі керек. Сонымен бірге, қытай басшылығы Иранның аластатылған ел ретіндегі мәртебесі келісімдерді жүзеге асыруға ықпал етпейтінін түсінеді. Қытай СІМ басшысы Ван И Тегеранға сапары барысында Иран да «БКІЖ қалпына келтіру және санкциялық қысымға қарсы тұру мәселесінде жауапкершілікті өз мойнына алуы тиіс» деп мәлімдегені кездейсоқ емес.

Пархомчик Иранның 2017 жылдан кейін енгізілген барлық санкцияларды алып тастау туралы талабы АҚШ үшін қолайсыз болып қала беретінін айтады.

«Өз кезегінде Ақ үй БКІЖ шарттарына қарсы қойылған шектеулерді алып тастауды талқылауға дайын екендігі туралы ниетін білдіреді.

Иран әдейі шамадан тыс талаптардың тактикасын таңдағаны анық, бұл одан әрі кішігірім ілгерінді жеңілдіктермен бірге жүреді. Бұл тұрғыда Венадағы кездесудің нәтижесі заңды болды: санкцияларды алып тастау және ядролық мәселелер жөніндегі сарапшылар топтары БКІЖ-нің толық орындалуын қалпына келтіру үшін Вашингтон мен Тегеран қабылдауы керек нақты шараларды анықтауға кірісті.

Сонымен қатар, бастапқы берілген параметрлерден БКІЖ тым алыс кеткенін нақты түсіну керек. Сондықтан ядролық келісімге оралу барлық қатысушылардың үлкен саяси күш-жігерін талап етеді және жеңіл болмайды. Сонымен қатар, Иранның жаулары жай отыруға ниетті емес, сондықтан әлем көптеген қауіпті тосынсыйларды күтуде, және Натанзадағы апат жағдайы мұны айқын көрсетті», - деп қорытындылады ӘЭСИ сарапшысы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Иран #Израиль #ЯдролықБағдарлама
На днях произошла авария на иранском ядерном объекте в г. Натанзе. Предположительно, ЧП имело место как следствие израильской спецоперации, целью которой было снижение возможности Ирана обогащать уран.

По мнению эксперта Института мировой экономики и политики (ИМЭП) Лидии Пархомчик, сегодня ситуация вокруг соблюдения ядерной сделки усложняется, и данный инцидент рискует стать очередным препятствием к снятию напряженности вокруг ядерной программы Ирана.

«Вице-президент Ирана и глава Организации атомной энергии страны Али Акбар Салехи уже назвал аварию на ядерном объекте нападением и проявлением «ядерного терроризма». Призвав МАГАТЭ противостоять подобного рода атакам, руководство ИРИ подчеркнуло, что Тегеран оставляет за собой право принять соответствующие ответные меры.

Иранский политический истеблишмент открыто заявляет о прямой причастности Израиля к произошедшей аварии на ядерном объекте в Натанзе, а также говорит о намерении «отомстить, когда придет время». Однако очевидно, что какие бы ответные шаги в итоге не задумал предпринять Тегеран, его меры возмездия рискуют существенно затруднить для Запада продвижение в переговорах по ядерной сделке»
, - говорит Пархомчик.

Иран пообещал отомстить Израилю за атаку на ядерный объект

Эксперт считает, что в таких условиях вряд ли удастся создать бесконфликтные условия для переговоров по реанимации Совместного всеобъемлющего плана действий (СВПД).

«Фактически возвращение жизнеспособности СВПД может быть сорвано по причине внешних факторов. Вместе с тем нельзя не отметить определенный прогресс консультаций вокруг иранской ядерной сделки – впервые после выхода из СВПД американская делегация приняла участие в диалоге стран «пятерки» в Вене. Участие спецпосланника государственного департамента США по Ирану Роба Малли подтверждает намерение Вашингтона проявить более гибкую позицию в иранском вопросе. В результате прошедшее в начале апреля заседание комиссии по СВПД на уровне политдиректоров обозначило начало нового международного этапа консультаций», - рассуждает эксперт.

Продолжение 🔽🔽🔽
​​«Так как ситуация вокруг соблюдения условий ядерной сделки сложилась крайне непростая, участники переговоров не рассчитывали добиться прорывных результатов. По сути, главная задача консультаций в формате «4+1» заключается в том, чтобы при посредничестве Великобритании, Германии, Китая и России добиться от США и Ирана взаимных уступок», - добавляет она.

«Так как о прямых ирано-американских консультациях речи идти не может, то роль медиаторов в лице стран «пятерки» существенно возрастает. Вряд ли можно назвать случайностью тот факт, что возобновление консультаций по реанимации СВПД состоялось вскоре после заключения 25-летнего стратегического соглашения между Тегераном и Пекином.

Подписанное в конце марта 2021 года соглашение должно гарантировать привлечение в ИРИ до 400 миллиардов долларов китайских инвестиций в обмен на стабильные поставки нефти на льготных условиях. При этом китайское руководство осознает, что статус Ирана в качестве страны-изгоя не будет способствовать реализации договоренностей. Не случайно глава китайского МИД Ван И в ходе визита в Тегеран заявил, что Иран также «должен взять на себя ответственность в вопросе восстановления СВПД и противодействия санкционному давлению».

Пархомчик отмечает, что требование Ирана снять все введенные после 2017 года санкции остается неприемлемым для США.

«В свою очередь Белый дом посылает сигналы о готовности обсудить отмену ограничений, которые были наложены вразрез с условиями СВПД.

Очевидно, что Иран намеренно избрал тактику завышенных требований, которая будет в дальнейшем сопровождаться небольшими поступательными уступками. В данном ключе вполне закономерен был итог встречи в Вене: экспертные группы по снятию санкций и ядерным вопросам приступили к определению конкретных мер, которые должны быть предприняты Вашингтоном и Тегераном, чтобы восстановить полное выполнение СВПД.

В то же время нужно ясно понимать, что отход от изначально заданных параметров СВПД зашел уже слишком далеко. Именно поэтому возвращение к ядерной сделке потребует огромных политических усилий всех участников и простым явно не будет. Тем более, что враги Ирана явно не намерены сидеть сложа руки, а потому мир ожидают еще многие опасные сюрпризы, и ситуация с аварией в Натанзе это отчетливо показала», - заключает эксперт ИМЭП.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Иран #Израиль #ЯдернаяПрограмма
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Жұмабек Сарабеков Ресей мен Украинаның қазіргі қарым-қатынасын, ауқымды әскери қақтығыстардың ықтималдығын, сондай-ақ АҚШ-тың Ресейге қатысты саясатын өзгерту және дипломатиялық диалогқа көшу мүмкіндігін бағалады.

Сарапшының айтуынша, Шығыс Украинадағы жағдай қызу күйінде қалып отыр. Соңғы күндері шиеленіс деңгейі біршама төмендеді, бірақ қақтығыс қаупі жойылған жоқ.

«Өңірде көптеген әскери техника мен әскери қызметшілер шоғырланған. Донбасс аумағында атыс және атыс арандатулары жалғасуда. Мұның бәрі қақтығыстың күтпеген ушығуына қауіп төндіреді, бұл кезде келесі шиеленіс ауқымды ұрыс қимылдарын бастауға себеп болуы мүмкін», - деді Сарабеков.

Саясаттанушы Мәскеу мен Киевтің әрекеттері әлі де демонстрациялық сипатқа ие және олар қызуды саналы түрде арттырып отыр деп санайды. Толық ауқымды соғысқа ешбір тарап мүдделі емес екені анық.

«Ресей үшін жаңа соғыс түбегейлі санкциялар мен одан да көп оқшаулануға қауіп төндіреді. Бұл сонымен бірге Мәскеудің «Солтүстік ағын-2» стратегиялық жобасын тоқтатады. Украина үшін Ресеймен әскери қақтығыс та үлкен қауіп-қатерге ие. Соңғы жылдары Украинаның Қарулы Күштері жинаған жауынгерлік тәжірибе мен жаңа тактикалық және техникалық мүмкіндіктерге қарамастан, Ресеймен ауқымды қақтығысты Киевтің пайдасына шешу екіталай»,-деді Сарабеков.

Дегенмен, оның айтуынша, екі ел де қатаң ұстанымды ұстанады, ал ресейлік сарапшылар санкциялар Мәскеу үшін кедергі болмайды деп сендіреді.

Мұнда саясаттанушы өзін-өзі жариялаған ЛХР және ДХР тұрғындарына ресейлік төлқұжаттардың жаппай берілуін маңызды сәт деп санайды.

«2021 жылдың қаңтарына қарай «республикалардың» 400 мыңға жуық тұрғыны Ресей паспорттарының иелері болды, бұл халықтың 10 пайызынан асады. Ресейлік БАҚ-тың хабарлауынша, қыркүйек айында өзін-өзі жариялаған ДХР-да жарты миллионнан астам Ресей азаматтары тұрады. Теориялық тұрғыдан Ресей бұл факторды жанжалға араласуға себеп ретінде қолдана алады. Алайда мұндай қадамдардың бағасы өте жоғары болады», - деп атап өтті сарапшы.

Жауап ретінде ол Ресейді SWIFT жүйесінен ажырату мүмкіндігін ұсынады.

SWIFT - бұл шетелге ақша аудару тәсілі. Ол шетелде сатып алу ақысын төлеуге, қонақ үй бөлмелерін брондауға, оқу ақысын төлеуге, демалуға немесе емделуге, сондай-ақ туыстары мен достарына ақша аударуға жарамды. Сарапшы ресейлік банктерді төлемдер мен аударымдардың жаһандық жүйесінен шығару Ресей экономикасына ауыр соққы болады деп сендірді, өйткені бұл ресейлік бизнес пен шетелдік инвесторлар үшін жұмыс жағдайларын күрт қиындатады.

Жалғасы 🔽🔽🔽
Келіссөздер перспективалары

ӘЭСИ сарапшысы АҚШ-тағы жаңа президент әкімшілігі Ресейге әсер етудің балама және аз дұшпандық құралдарын байыпты зерттеп жатыр деп санайды. Мысал ретінде ол АҚШ президенті Джо Байденнің Мэтью Рожанскиді Ұлттық Қауіпсіздік Кеңесіне Ресей бойынша директор лауазымына тағайындау жоспарларын келтірді.

«Рожански Мәскеумен диалогты және Ресейдің стратегиялық мүдделерін ескеруді жақтауымен танымал. Қазір ол Вудроу Вилсон атындағы Халықаралық ғылыми орталықта Кеннан институтын басқарады және тек Ресей саясатын ғана емес, сонымен бірге посткеңестік кеңістікті де жақсы біледі. 2018 жылы ол Қазақстандағы «Астана клубының» отырысына қатысты», - деді Сарабеков.

«Жалпы, Донбастағы қазіргі шиеленістің жай ғана қару-жарақ немесе соғыстың нақты қаупі бар-жоғына қарамастан, шиеленістің нәтижесі Киев пен Мәскеудің бір-бірінен алыстауы болады.

Ресейдің күштік қысым саясатына деген сенімі оның украин саясатына әсер ету қабілетін әлсіретуі мүмкін. Байқалған оқиғалардың нәтижесінде Киев тек НАТО-ға қарай жылжуды күшейтетіні анық. 6 сәуірде Владимир Зеленский Украинаның солтүстік атлантикалық одаққа кіруі елдің шығысындағы қақтығыстың аяқталуының жалғыз жолы екенін айтты»
, - деп түсіндірді саясаттанушы.

Ол сонымен бірге Украинаның қазір Минскідегі келіссөздерге қатысудан бас тартатынын айтты, өйткені Беларуссия бүгінде Ресейдің қатты ықпалында және Киевте Минскіге деген сенім жоқ.

«Күн тәртібінде келіссөздер алаңын басқа жерге көшіру мәселесі тұр. Осыған байланысты «норманд төрттігі» мен бейтарап астаналардың бірінде, соның ішінде Қазақстан астанасында үшжақты байланыс тобының отырысын өткізу мүмкіндігі жаңа өзектілікке ие болуда», - деп түйіндеді сарапшы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Украина #Ресей #АҚШ

https://iwep.kz/#/posts/607535be5fb3932faa0f55e9/#header
Эксперт Института мировой экономики и политики Жумабек Сарабеков оценил нынешние отношения России и Украины, вероятность крупномасштабных военных столкновений, а также возможность изменения политики США в отношении России и переход к дипломатическому диалогу.

По словам эксперта, ситуация в Восточной Украине остается накаленной. Хотя в последние дни градус напряженности несколько снизился, но угроза конфликта не исчезла.

«В регионе сосредоточено огромное количество боевой техники и военнослужащих. На территории Донбасса продолжаются обстрелы и огневые провокации. Все это создает угрозу непреднамеренной эскалации конфликта, когда очередное обострение может стать спусковым крючком для начала крупномасштабных боевых действий», - отметил Сарабеков.

Политолог считает, что действия Москвы и Киева пока носят демонстративный характер, и ставки они повышают осознанно. Очевидно, что в полномасштабной войне не заинтересована ни одна сторона.

«Для России новая война грозит радикальными санкциями и еще большей изоляцией. Это также окончательно поставит крест на стратегическом проекте Москвы «Северный поток-2». Для Украины военное столкновение с Россией также несет большие риски. Несмотря на боевой опыт и новые тактико-технические возможности, которые Вооруженные силы Украины накопили за последние годы, масштабный конфликт с Россией вряд ли будет решен в пользу Киева», - заметил Сарабеков.

Тем не менее, по его словам, обе страны придерживаются максимально жесткой позиции, а российские эксперты настаивают на том, что санкции не будут сдерживающим фактором для Москвы.

Важным моментом здесь политолог видит массовую выдачу российских паспортов жителям самопровозглашенных ЛНР и ДНР.

«К январю 2021 года обладателями российских паспортов стали около 400 тысяч жителей «республик», это более 10 процентов населения. По данным российских СМИ, в самопровозглашенной ДНР к сентябрю будут уже проживать более полумиллиона российских граждан. Теоретически Россия может использовать данный фактор как повод для вмешательства в конфликт. Однако цена подобных шагов будет крайне высока», - отметил эксперт.

В качестве ответной меры он предполагает возможность отключения России от системы SWIFT.

SWIFT - это способ денежного перевода за рубеж. Он подходит для оплаты покупок за рубежом, бронирования гостиничных номеров, оплаты обучения, отдыха или лечения, а также для денежных переводов родственникам и друзьям. Эксперт заверил, что исключение российских банков из глобальной системы платежей и переводов станет болезненным ударом по экономике России, так как резко усложнит условия работы для российского бизнеса и иностранных инвесторов.

Продолжение 🔽🔽🔽
Перспективы переговоров

Эксперт ИМЭП считает, что новая президентская администрация в США всерьез изучает альтернативные и менее враждебные инструменты воздействия на Россию. В качестве примера он привел планы президента США Джо Байдена назначить Мэтью Рожански на пост директора по России в Совет национальной безопасности.

«Рожански известен тем, что выступает за диалог с Москвой и учет стратегических интересов России. Сейчас он возглавляет Институт Кеннана при Международном научном центре имени Вудро Вильсона и хорошо знает не только российскую политику, но и постсоветское пространство в целом. В 2018 году он принимал участие в заседании «Астана клуба» в Казахстане», - отметил Сарабеков.

«В целом вне зависимости от того, является ли нынешнее обострение на Донбассе просто бряцанием оружием или реальной угрозой войны, результатом напряженности станет дальнейшее дистанцирование Киева и Москвы друг от друга.

Ставка России на политику силового давления рискует окончательно ослабить ее возможности влиять на украинскую политику. Очевидно, что в результате наблюдаемых событий Киев только усилит дрейф в сторону НАТО. 6 апреля Владимир Зеленский заявил, что вступление Украины в Североатлантический альянс - единственный путь к окончанию конфликта на востоке страны»
, - пояснил политолог.

Он также указал, что сейчас Украина отказывается от участия в переговорах в Минске, поскольку Беларусь сегодня находится под сильным влиянием России и доверия к Минску у Киева нет.

«На повестке дня встает вопрос о переносе переговорной площадки в другое место. В этой связи возможность провести заседание «нормандской четверки» и трехсторонней контактной группы в одной из нейтральных столиц, включая столицу Казахстана, получает новую актуальность», - заключил эксперт.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Украина #Россия #США

https://iwep.kz/#/posts/607535be5fb3932faa0f55e9/#header
Появление информации о подготовленных Минфином США двух пакетах санкций в отношении российского газопровода «Северный поток-2» вновь приковало внимание к проекту. Администрация Джо Байдена продолжает последовательную политику, направленную на подрыв позиций России в качестве ведущего поставщика газа в Европе.

Эксперт Института мировой экономики и политики Лидия Пархомчик напоминает, что строительство газопровода общей пропускной мощностью в 55 млрд кубометров газа ежегодно началось еще в 2018 году. Оператором проекта выступила компания Nord Stream 2 AG, которая на 100% принадлежит российскому газовому гиганту «Газпром».

Экономические стимулы

Реализация трубопроводного проекта должна позволить компании не только удержать, но и нарастить долю поставок в потреблении природного газа в Европе. Так, из-за роста закупок сырья у производителей сжиженного природного газа (СПГ) доля «Газпрома» в потреблении природного газа европейскими странами снизилась до 33%. При этом физические объемы поставок газа по сравнению с 2019 г. упали на 7,9%, составив 177,3 млрд кубометров.

Стремление Москвы нарастить экспорт в Европу совпадает с потребностями энергетической стратегии Берлина. Германия остается самым крупным импортером российского «голубого топлива». Только в 2020 г. Россия поставила в страну порядка 45,8 млрд кубометров газа.

Немецкое руководство рассчитывает, что с запуском «Северного потока-2» страна не только компенсирует потери генерирующих мощностей в связи с выводом из эксплуатации АЭС и угольных ТЭС, но и трансформируется в крупнейший энергетический хаб в Европе.

«Перспектива стать ведущим газовым распределительным центром в ЕС объясняет нежелание Германии сворачивать работы по реализации проекта. Так, в начале апреля 2021 г. была введена в эксплуатацию вторая нитка трубопровода Eugal, который в будущем будет принимать газ из «Северного потока-2».

В подобных обстоятельствах российско-германский тандем продолжает прилагать максимальные усилия, чтобы обойти юридические и логистические сложности, возникшие от санкционного режима со стороны США. Однако очевидно, что Белый дом намерен решить вопрос «Северного потока-2», исходя из собственных экономических интересов»
, - отмечает Лидия Пархомчик.

По мнению эксперта ИМЭП, фактически США пытаются принудительным образом сориентировать страны ЕС на импорт американского СПГ. По итогам 2020 г. поставки американского СПГ в Европу увеличились до 20 млн тонн, что составило 24% от всего европейского импорта.

Согласно прогнозам, вплоть до 2040 года спрос на СПГ в Европе будет расти, чем и хотят воспользоваться США, «забронировав» для себя значительную долю рынка.

Политическое маневрирование

Надо признать, что проблема проекта «Северный поток-2» имеет и геополитический подтекст. Россия не скрывала, что газопровод должен был стать маршрутом поставки российского газа европейским потребителям в обход Украины. Подобная стратегия изначально не устраивала страны ЕС, которые выступали за сохранение украинского маршрута импорта.

Альтернативным решением вопроса стало подписание 5-летнего соглашения между «Газпромом» и «Нафтогазом», согласно которому российской газовый гигант сохранил транзит газа по украинской газотранспортной системе (ГТС) в размере 40 млрд кубометров в 2021–2024 гг.

Однако Вашингтон, как и Киев остаются недовольны достигнутыми договоренностями.

Украинские власти настаивают, что предложенные объемы транзита близки к нижней планке безубыточности работы ГТС.

Соответственно запуск газопровода «Северный поток-2» напрямую угрожает национальной безопасности страны, так как потоки российского сырья будут перенаправлены в нарушение условий контракта.

Экономическая дестабилизация Украины, по мнению США, откроет перед Россией возможность для наращивания военной активности в регионе. В первую очередь эскалация напряженности произойдет на юго-востоке Украины, что страны-члены НАТО будут расценивать как прямую военную угрозу.

Продолжение 🔽🔽🔽
​​Лидия Пархомчик приходит к выводу: учитывая какое внимание администрация Джо Байдена уделяет вопросу сдерживания России, стремление помешать запуску «Северного потока-2» лежит в основе внешней политики страны на российском направлении

Новый санкционный удар

Эксперт ИМЭП также обращает внимание, что наложенные на газопровод «Северный поток-2» санкционные ограничения значительно повлияли на сроки реализации проекта. К началу 2021 г. казалось, что ситуация вокруг трубопровода сложилась явно не в пользу Москвы. Все строительные работы были приостановлены, а из проекта вышел целый ряд компаний.

Однако вопреки пессимистичным прогнозам уже в начале февраля 2021 года баржа «Фортуна» начала работы на морском участке трубопровода.

За два месяца с момента возобновления работ в датских водах было уложено порядка 31 км газопровода, или 63% незавершенного участка нитки В. С учетом возможных простоев из-за погодных условий ожидается, что баржа завершит работы в датских водах в конце мая 2021 года, а оставшиеся 13,9 км в немецких водах будут проложены до конца июня 2021 г.

Работы над ниткой А должен осуществить трубоукладчик «Академик Черский», которому предстоит проложить 68 км трубопровода. Ориентировочный срок завершения этих работ назначен на сентябрь 2021 г.

«Но если учесть, что предлагаемый пакет санкций Вашингтона против «Северного потока-2» будет представлен на рассмотрение Конгресса США уже в мае 2021 года, у Москвы не остается достаточного запаса времени для завершения всех работ на морском дне.

Также необходимо учесть, что даже если дополнительные экстерриториальные меры против «Северного потока-2» будут приняты в ограниченном объеме, судьба проекта во многом будет зависеть от того, насколько продуктивной окажется деятельность специального посланника США для переговоров о прекращении «Северного потока-2. Президент Джо Байден планирует назначить на эту должность Амоса Хохштейна, который служил спецпосланником и координатором по международным энергетическим вопросам в администрации Барака Обамы»
, - отмечает Лидия Пархомчик.

Фактор Донбасса

Эксперт ИМЭП также не исключает, что появление должности спецпосланника США по «Северному потоку-2» позволит институционализировать неформальные политические консультации между США и Германией. При реализации подобного сценария введение более жестких ограничительных мер может быть перенесено на более поздний срок.

Данное обстоятельство дает России необходимый для завершения строительства трубопровода временной лаг.

Однако как показывает практика, даже при наличии двух работоспособных судов скорость укладки труб по дну Балтийского моря может оказаться далека от максимальной.

Кроме того, моральная готовность Москвы оказаться под расширенным санкционным давлением со стороны Вашингтона более не гарантирует выживаемость проекта «Северный поток-2».

Именно поэтому Россия вынуждена задействовать иные рычаги воздействия, в том числе карту Донбасса.

Наконец, резюмирует Л. Пархомчик, многое также будет зависеть от способности Берлина найти приемлемый компромисс с администрацией Джо Байдена, учитывающий интересы обеих сторон.

#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Россия #Украина #США #Германия #СеверныйПоток2

https://iwep.kz/#/posts/607536925fb3932faa0f55ea/#header
АҚШ Қаржы министрлігі дайындаған Ресейдің «Северный поток-2» газ құбырына қатысты екі санкциялар пакеті туралы ақпараттың пайда болуы жобаға тағы да назар аударды. Джо Байден әкімшілігі Ресейдің Еуропадағы жетекші газ жеткізушісі ретіндегі позициясын бұзуға бағытталған дәйекті саясатты жалғастыруда.

Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик жалпы қуаттылығы жылына 55 млрд текше метр болатын газ құбырының құрылысы 2018 жылы басталғанын еске салады. Жобаның операторы Nord Stream 2 AG компаниясы, ол 100% ресейлік газ алыбы «Газпром» компаниясына жатады.

Экономикалық ынталандыру

Құбыр жобасын іске асыру компанияға Еуропадағы табиғи газды тұтынудағы жеткізу үлесін ұстап тұруға ғана емес, ұлғайтуға да мүмкіндік беруі тиіс. Осылайша, сұйытылған табиғи газ (СТГ) өндірушілерінен шикізат сатып алудың өсуіне байланысты Еуропа елдерінің табиғи газды тұтынудағы «Газпром» үлесі 33%-ға дейін төмендеді. Бұл ретте газ жеткізудің нақты көлемі 2019 жылмен салыстырғанда 7,9%-ға төмендеп, 177,3 млрд текше метрді құрады.

Мәскеудің Еуропаға экспортты арттыруға деген ұмтылысы Берлиннің энергетикалық стратегиясының қажеттіліктерімен сәйкес келеді. Германия ресейлік «көгілдір отынның» ең ірі импорттаушысы болып қала береді. Тек 2020 жылы Ресей елге шамамен 45,8 млрд текше метр газ жеткізді.

Неміс басшылығы «Солтүстік ағын-2» іске қосылғаннан кейін ел АЭС және көмір ЖЭС пайдаланудан шығарылуына байланысты өндіруші қуаттардың шығындарын өтеп қана қоймай, сонымен қатар Еуропадағы ең ірі энергетикалық хабқа айналады деп есептейді.

«ЕО-дағы жетекші газ тарату орталығы болу перспективасы Германияның жобаны іске асыру жұмыстарын тоқтатқысы келмейтінін түсіндіреді. Сонымен, 2021 жылдың сәуір айының басында Eugal құбырының екінші желісі іске қосылды, ол болашақта «Солтүстік ағын-2»-ден газ қабылдайды.

Мұндай жағдайларда Ресей-Германия тандемі АҚШ-тың санкциялар режимінен туындаған құқықтық және логистикалық қиындықтарды жеңу үшін барынша күш салуды жалғастыруда. Алайда, Ақ үй өзінің экономикалық мүдделеріне сүйене отырып, «Солтүстік ағын-2» мәселесін шешуге ниетті»,
- дейді Лидия Пархомчик.

ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, іс жүзінде АҚШ ЕО елдерін американдық СТГ импортына мәжбүрлеп бағыттауға тырысуда. 2020 жылдың қорытындысы бойынша Еуропаға американдық СТГ жеткізу 20 млн тоннаға дейін ұлғайды, бұл бүкіл еуропалық импорттың 24%-ын құрады.

Болжамдарға сәйкес, 2040 жылға дейін Еуропада СТГ-ға сұраныс өседі, оны АҚШ өзі үшін нарықтың айтарлықтай үлесін «брондап» пайдаланғысы келеді.

Саяси маневр

«Солтүстік ағын-2» жобасының проблемасының геосаяси астары да бар екенін мойындау керек. Ресей газ құбыры Украинаны айналып өтіп, еуропалық тұтынушыларға ресейлік газды жеткізу бағыты болуы керек екенін жасырмады. Мұндай стратегия бастапқыда Украинаның импорт бағытын сақтауды жақтаған ЕО елдеріне ұнамады.

Мәселенің балама шешімі «Газпром» мен «Нафтогаз» арасында 5 жылдық келісімге қол қою болды, оған сәйкес ресейлік газ алыбы 2021-2024 жылдары 40 млрд текше метр мөлшерінде украиндық газ тасымалдау жүйесі (ГТС) бойынша газ транзитін сақтап қалды.

Алайда Вашингтон, Киев сияқты, қол жеткізілген келісімдерге наразы болып қала береді.

Украина билігі ұсынылған транзит көлемі ГТС жұмысының төменгі деңгейіне жақын деп сендіреді.

Тиісінше, Nord Stream-2 газ құбырын іске қосу елдің ұлттық қауіпсіздігіне тікелей қауіп төндіреді, өйткені ресейлік шикізат ағындары келісімшарт талаптарын бұза отырып жіберіледі.

Украинаның экономикалық тұрақсыздануы, АҚШ-тың пікірінше, Ресейге аймақтағы әскери белсенділікті арттыруға мүмкіндік береді. Біріншіден, шиеленістің күшеюі Украинаның оңтүстік-шығысында болады, оны НАТО-ға мүше елдер тікелей әскери қауіп ретінде қарастырады.

Лидия Пархомчик Джо Байден әкімшілігінің Ресейді тежеу мәселесіне қандай көңіл бөлетінін ескере отырып, «Солтүстік ағын-2» іске қосылуына жол бермеу ниеті елдің Ресей бағытындағы сыртқы саясатының негізі болып табылады деген қорытындыға келді.

Жалғасы 🔽🔽🔽
​​Жаңа санкциялық соққы

ӘЭСИ сарапшысы «Северный поток-2» газ құбырына салынған санкциялық шектеулер жобаның іске асырылу мерзіміне айтарлықтай әсер еткеніне назар аударады. 2021 жылдың басында құбырдың айналасындағы жағдай Мәскеудің пайдасына анық емес болып көрінді. Барлық құрылыс жұмыстары тоқтатылды, жобадан бірқатар компаниялар шықты.

Алайда, пессимистік болжамдарға қарамастан, 2021 жылдың ақпан айының басында «Фортуна» баржасы құбырдың теңіз учаскесінде жұмыс істей бастады.

Жұмыстар қайта басталған сәттен бастап екі ай ішінде Дания суларында шамамен 31 км газ құбыры төселді немесе В желісінің аяқталмаған бөлігінің 63%. Ауа-райының қолайсыздығына байланысты тоқтап қалуды ескере отырып, баржа Дания суларындағы жұмыстарды 2021 жылдың мамыр айының соңында аяқтайды деп күтілуде, ал қалған 13,9 км неміс суларында 2021 жылдың маусым айының соңына дейін төселеді.

А желісіндегі жұмыстарды «Академик Черский» құбыр төсеушісі жүргізеді, ол құбырдың 68 шақырымын төсеуі керек.

«Бірақ егер Вашингтонның «Солтүстік ағын-2»-ге қарсы санкциялар пакеті 2021 жылдың мамыр айында АҚШ Конгресінің қарауына ұсынылатынын ескерсек, Мәскеу теңіз түбіндегі барлық жұмыстарды аяқтауға жеткілікті уақыт ала алмайды.

Сондай-ақ, «Солтүстік ағын-2»-ге қарсы қосымша экстерриториялық шаралар шектеулі көлемде қабылданса да, жобаның тағдыры көбінесе «Солтүстік ағынды-2» тоқтату туралы келіссөздер үшін АҚШ-тың арнайы елшісінің қызметі қаншалықты нәтижелі болатынына байланысты болады. Президент Джо Байден Барак Обаманың әкімшілігінде арнайы өкіл және халықаралық энергетикалық мәселелер жөніндегі үйлестіруші ретінде қызмет еткен Амос Хохштейнді тағайындауды жоспарлап отыр»
, - дейді Лидия Пархомчик.

Донбасс Факторы

ӘЭСИ сарапшысы сондай-ақ АҚШ-тың «Солтүстік ағын-2» бойынша арнайы өкілі лауазымының пайда болуы АҚШ пен Германия арасындағы бейресми саяси консультацияларды институционализациялауға мүмкіндік беретінін жоққа шығармайды. Осындай сценарий іске асырылған кезде неғұрлым қатаң шектеу шараларын енгізу кешірек мерзімге ауыстырылуы мүмкін

Бұл жағдай Ресейге уақытша артта қалған құбырдың құрылысын аяқтау үшін қажет.

Алайда, тәжірибе көрсеткендей, екі жұмыс істейтін кеме болса да, Балтық теңізінің түбінде құбырларды төсеу жылдамдығы максимумнан алыс болуы мүмкін.

Сонымен қатар, Мәскеудің Вашингтонның кеңейтілген санкциялар қысымына ұшырауға моральдық дайындығы «Солтүстік ағын-2» жобасының өмір сүруіне кепілдік бермейді.

Сондықтан Ресей басқа әсер ету тетіктерін, соның ішінде Донбасс картасын қолдануға мәжбүр.

Соңында, Л. Пархомчик қорытындылай келе, көп нәрсе Берлиннің Джо Байден әкімшілігімен екі жақтың мүдделерін ескере отырып, қолайлы ымыраға келу қабілетіне байланысты болады.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Ресей #Украина #АҚШ #Германия #СолтүстікАғын2

https://iwep.kz/#/posts/607536925fb3932faa0f55ea/#header
​​15 сәуірде АҚШ президенті Джо Байденнің әкімшілігі Ресейге қарсы жаңа санкциялар пакетін жариялады. Оған себеп болған Мәскеудің халықаралық аренадағы сайлауға араласу, хакерлік шабуылдар, халықаралық құқықты бұзу және т.б. «қастық» әрекеттері.

Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Жұмабек Сарабековтың
пікірінше, шектеулердің болатыны айқын еді. Сонымен бірге, сарапшы атап өткендей, осыдан екі күн бұрын Байден Ресей президенті Владимир Путинмен телефон арқылы сөйлесіп өзінің ресейлік әріптесіне жеке кездесу ұйымдастыруды ұсынды. Осыған байланысты Вашингтон президенттердің бірінші саммитіне дейін проблемалық жағдай туғызбау үшін тыйым салу шараларын кешіктіруі мүмкін деп болжалды. Кездесу қарсаңында Кремльде де санкциялар сияқты жағымсыз қадамдарға жол бермеу туралы айтылды.

«Алайда санкциялар бәрібір жарияланды. Шамасы, осылайша Вашингтон Мәскеумен күш тұрғысынан келіссөздер жүргізуге ниетті екенін және ешқандай «жеңілдіктерге» жол бермейтінін көрсетеді.

Байден үшін Путинді диалогқа шақырғаннан кейін санкциялар енгізу АҚШ-тың ішкі саясаты тұрғысынан да алдын-ала жасалған қадам болып табылады: осылайша президент Конгресс пен Республикалық партиядағы сыншыларын Ресей мен Путинге деген шамадан тыс жұмсақтық үшін айыптау мүмкіндігінен айырады»,
- деді Жұмабек Сарабеков.

Оның айтуынша, Ақ үйде кездесу туралы ұсыныс күшінде қалады деп айтылғанмен, екі ел басшыларының саммит форматында бұрын талқыланған кездесуінің тағдыры тағы да үлкен мәселе болды. Енді Мәскеу саммитке деген қызығушылықты сақтай ма, жоқ па белгісіз. Ресейдің талаптарын ашық елемеу және жақында Путинді «қанішер» деп атаған Байденнің өткір риторикасы Кремльдің болашақ кездесуден нақты үміттерін айтарлықтай төмендететіні анық.

«Сонымен қатар, Мәскеу мен Вашингтонның қайшылықтары ұзақ уақыт бойы стратегиялық сипатқа ие болды және келіспеушіліктерді екі жағынан да елеулі жеңілдіктерсіз шешу мүмкін емес. Сондықтан Байден мен Путиннің жеке кездесуі, егер ол орын алса да, қарым-қатынасты дамытуда айтарлықтай серпіліс әкелуі екіталай. Екі жетекші ядролық ірі мемлекет басшылары тікелей әскери қақтығысты болдырмас үшін олар шықпайтын қызыл сызықтарды талқылай алады. Қалай болғанда да, жақын арада Байден мен Путиннің саммиті өтуі екіталай», - дейді сарапшы.

Егер біз санкциялардың экономикалық аспектісі туралы айтатын болсақ, онда ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, олар Ресей экономикасы үшін түбегейлі теріс әсер етпейді. Оның айтуынша, санкциялар тәуекелі ұзақ уақыт бойы рубль туралы хабардар болды, сонымен қатар соңғы жылдары Ресей АҚШ пен Батыстың қысымы мен шектеулері жағдайында жұмыс істеуге бейімделді.

Мүмкін, АҚШ-тың жаңа санкциялар шектеулерінің ең ауыр элементі ресейлік қарызды сатып алуға тыйым салу болуы мүмкін. Әзірге бұл шара тек Американдық қаржы институттарына қатысты және Ресей Федерациясының бастапқы рубльдік облигацияларын сатып алуға тыйым салуды қамтиды.

Алайда, ол болашақта шетелдік банктер мен компаниялар да санкцияларға ұшырайтынын жоққа шығармайды. Бұл жағдайда Ресей рубль бағамының тағы бір құлдырауына және инфляцияның өсуіне тап болуы мүмкін.

Осылайша, санкциялар спиралын одан әрі жылжыту қаупі америка-ресейлік қатынастарының даму сипатын анықтайтын негізгі фактор болып қала береді. Санкциялар мен шектеулер Ресейдің экономикалық өсуіне теріс әсер етеді және уақыт өткен сайын валюталар мен бағалы қағаздар нарығында кезекті күйзелістерді тудырады.

«Біздің Ресеймен тығыз экономикалық байланыстарымызды ескере отырып, Қазақстан үшін байқалған жағдай да жақсы нәтиже бермейді. Осыған байланысты ҚР Үкіметі туындайтын тәуекелдерді хеджерлеу үшін шаралар мен құралдарды алдын ала дайындауы қажет», - деп қорытындылады сарапшы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей #Санкциялар

https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/dlya-kazahstana-horoshego-ekspert-sanktsiyah-ssha-protiv-434810/
​​15 апреля администрация президента США Джо Байдена опубликовала новый пакет санкций против России. Поводом стали «враждебные» действия Москвы на международной арене, которые включают в себя вмешательство в выборы, хакерские атаки, нарушения международного права и многое другое.

По мнению эксперта Института мировой экономики и политики Жумабека Сарабекова, ограничения во многом были ожидаемы. Вместе с тем, отмечает эксперт, примечательно, что буквально за два дня до этого у Байдена состоялся телефонный разговор с президентом России Владимиром Путиным, где он предложил своему российскому коллеге организовать личную встречу. На этом фоне предполагалось, что Вашингтон может повременить с запретительными мерами, чтобы не создавать проблемный фон перед первым саммитом президентов. О недопустимости недружественных шагов в виде санкций накануне встречи заявляли и в Кремле.

«Однако санкции все же были объявлены. Судя по всему, таким способом Вашингтон демонстрирует, что намерен вести переговоры с Москвой с позиции силы и не допустит никаких «поблажек».

Для Байдена введение санкций после приглашения Путина к диалогу является упреждающим шагом и с точки зрения внутренней политики в самих США: тем самым президент лишает своих критиков в Конгрессе и Республиканской партии возможности обвинить его в излишней мягкости в отношении России и Путина»,
- отметил Жумабек Сарабеков.

По его словам, хотя в Белом доме говорят, что предложение о встрече остается в силе, судьба обсуждавшейся ранее встречи лидеров обеих стран в формате саммита вновь оказалась под большим вопросом. Теперь неясно, сохранит ли Москва интерес к проведению саммита. Очевидно, что открытое игнорирование требований России и резкая риторика Байдена, который недавно и вовсе назвал Путина «убийцей», существенно снижают реальные ожидания Кремля от будущей встречи.

«К тому же противоречия Москвы и Вашингтона уже давно приобрели стратегический характер, и разногласия невозможно решить без серьезных уступок с обеих сторон. Поэтому личная встреча Байдена и Путина, даже если она состоится, вряд ли приведет к ощутимому прорыву в развитии отношений. Скорее всего, лидеры двух ведущих ядерных держав смогут обсудить красные линии, за которые они не будут выходить, дабы избежать прямого военного столкновения. В любом случае в ближайшее время саммит Байдена и Путина вряд ли состоится», - считает эксперт.

Если говорить об экономическом аспекте санкций, то каких-либо радикальных негативных эффектов для российской экономики, по мнению эксперта ИМЭП, они не несут. По его словам, санкционный риск уже давно сидит в курсе рубля, кроме того, за последние годы Россия в целом адаптировалась к работе в условиях давления и ограничений со стороны США и Запада.

Вероятно, наиболее болезненным элементом новых санкционных ограничений США может стать запрет на приобретение российских долговых обязательств. Пока данная мера касается только американских финансовых учреждений и предполагает запрет на покупку первичных рублевых облигаций РФ. Однако он не исключает, что в перспективе под санкции попадут и иностранные банки и компании. В таком случае Россия вновь рискует столкнуться с очередным падением курса рубля и всплеском инфляции.

Таким образом, риск дальнейшего раскручивания санкционной спирали остается ключевым фактором, определяющим характер развития американо-российских отношений. Санкционные риски и ограничения будут оказывать негативное влияние на экономический рост России и периодически вызывать очередные шоки на рынке валют и ценных бумаг.

«Для Казахстана наблюдаемая ситуация также не сулит ничего хорошего, с учетом наших тесных экономических связей с Россией. В этой связи Правительству РК необходимо заранее готовить меры и инструменты для хеджирования возникающих рисков», - заключил эксперт.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #США #Россия #Санкции

https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/dlya-kazahstana-horoshego-ekspert-sanktsiyah-ssha-protiv-434810/
​​Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Лидия Пархомчик БАҚ-та пайда болған АҚШ Мемлекеттік департаменті мен Халықаралық даму агенттігі (USAID) Қазақстандағы азаматтық қоғам институттарын нығайтуға және адам құқықтары мен бостандықтарын қорғауға 1,5 млн доллардан астам қаражат бөлетіні туралы ақпаратқа түсінік берді.

Әрине, бұл қаражат ішкі тұрақтылықты әлсіретуге бағытталуы мүмкін деген пікірлер айтылды, бұл үшін себептер бар секілді. Алайда, ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, нақтырақ қарағанда мұндай бағалаудың ангажирлік сипаты байқалады.

Біріншіден, Л.Пархомчиктің пікірінше, қазақстандық саяси элиталар жеткілікті түрде шоғырланған және азаматтық сектормен және ҮЕҰ-мен байланыс арналарын жолға қоюға тұрақты қабілеттілігін көрсетеді.

Еліміздің даму бағыттарына негізделген, Қазақстанның Тұңғыш Президенті белгілеген «халық үніне құлақ асатын мемлекет» іске асырылып жатқан тұжырымдамасы мемлекеттік институттар мен азаматтық қоғам арасындағы тұрақты диалогты қамтамасыз етеді.

Екіншіден, қазақстандық саяси истеблишменттің елдің саяси және экономикалық кеңістігін жаңғырту жөніндегі одан арғы қадамдар туралы нақты түсінігі бар. Ел басшылығына деген сенімнің сақталып отырған жоғары және тұрақты деңгейі жүргізіліп жатқан реформалардың уақтылылығын көрсетеді, - деп қосты Пархомчик.

Үшіншіден, ол Қазақстанның даму стратегиясының негізінде табысты экономикалық реформаларды дәйекті саяси трансформациямен ұштастырудың маңыздылығын түсіне білу қабілеттілігі.

Сонымен бірге, ол жүйесіз саяси ырықтандырудың, оның ішінде сырттан ынталандырылатын кез-келген әрекеттері тұрақсыздандыру қаупін арттырады және тіпті аумақтың жоғалуына немесе ауыр әскери жеңіліске әкелуі мүмкін екенін атап өтті, бұл соңғы тарихтың мысалдарымен, соның ішінде кеңестік кезеңнен кейінгі кеңістікте айқын көрінеді.

«Мемлекеттің үйлесімді дамуы билік пен қоғамның тұрақты сенімді диалогымен ғана мүмкін болатыны анық. Алайда, бұл ретте азаматтық қоғамды нығайту елдің тарихы мен мәдениетінің ішкі ерекшелігін ескермейтін сырттан әкелінген шетелдік үлгілер бойынша өтпеуге тиіс», - деді Пархомчик.

ӘЭСИ сарапшысы мұндай жағдайларда мемлекет қоғамдық-саяси белсенділіктің кез-келген деструктивті нысандарына, олар қайдан пайда болса да, қарсы тұруға әрқашан ұмтылатыны заңды деп санайды.

Атап айтқанда, әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, шетелдік ықпал ету агенттерімен күрес барлық демократияларда қолданылған және қолданылады, оның ішінде АҚШ пен Ұлыбританияда да терең тарихи тамыры бар. Ұлттық мүдделерді қорғау және қауіпсіздікті қамтамасыз ету кез-келген мемлекеттің басты басымдығы екені анық.

«Сондықтан да Қазақстан үшін елдің тұрақты және жанжалсыз дамуының негіздерін ондаған жылдарға алға қоя отырып, өзінің ішкі мүдделеріне сәйкес біртіндеп реформалау бағытын жалғастыру маңызды», - деп қорытындылады ӘЭСИ сарапшысы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #АдамҚұқығы #АҚШ

https://www.zakon.kz/5065611-chem-grozit-vydelenie-1-5-mln-na.html
​​Эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) Лидия Пархомчик прокомментировала появившуюся в СМИ информацию о том, что Государственный департамент США и Агентство по международному развитию (USAID) выделяют более 1,5 млн долларов на укрепление институтов гражданского общества и защиту прав и свобод человека в Казахстане, которая вызвала неоднозначные толкования.

Традиционно последовали комментарии в духе того, что данные средства могут быть направлены на расшатывание внутренней стабильности, для чего якобы имеются предпосылки. Однако, считает эксперт ИМЭП, при ближайшем рассмотрении очевиден ангажированный характер подобных оценок.

Во-первых, по мнению Л. Пархомчик, казахстанские политические элиты достаточно консолидированы и демонстрируют устойчивую способность к налаживанию каналов коммуникаций с гражданским сектором и НПО.

Реализуемая концепция «слышащего государства», в основу которой легли направления развития страны, обозначенные Первым Президентом Казахстана, обеспечивает регулярный диалог между государственными институтами и гражданским обществом.

Во-вторых, казахстанский политический истеблишмент имеет четкое представление о дальнейших шагах по модернизации политического и экономического пространства страны. Сохраняющийся высокий и устойчивый уровень доверия к действующему руководству страны говорит о своевременности проводимых реформ, - добавила Пархомчик.

В-третьих, отметила она, в основе стратегии развития Казахстана всегда лежало понимание важности сочетания успешных экономических реформ с последовательной политической трансформацией.

В то же время она подчеркнула, что любые попытки бессистемной политической либерализации, в том числе стимулированной извне, только повышают риски дестабилизации и даже могут стать причиной потери территории или тяжелого военного поражения, о чем наглядно свидетельствуют примеры новейшей истории, в том числе на пост-советском пространстве.

«Очевидно, что гармоничное развитие государства возможно лишь при постоянном доверительном диалоге власти и общества. Однако при этом укрепление гражданского общества не должно проходить по привнесенным извне иностранным лекалам, не учитывающим внутреннюю специфику истории и культуры страны», - сказала Пархомчик.

Эксперт ИМЭП полагает, что в подобных обстоятельствах вполне закономерно, что государство всегда будет стремиться противодействовать любым деструктивным формам общественно-политической активности, откуда бы они не исходили.

В частности, как показывает мировая практика, борьба с агентами иностранного влияния применялась и применяется во всех демократиях и имеет глубокие исторические корни, в том числе в США и Великобритании. Очевидно, что защита национальных интересов и обеспечение безопасности является ключевым приоритетом любого государства.

«Именно поэтому для Казахстана важно продолжить курс на постепенное реформирование в соответствии с собственными внутренними интересами, закладывая тем самым основы стабильного и бесконфликтного развития страны на десятилетия вперёд», - заключила эксперт ИМЭП.

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ПраваЧеловека #США

https://www.zakon.kz/5065611-chem-grozit-vydelenie-1-5-mln-na.html
Қазақстанда коронавирусқа қарсы вакциналау 1 ақпанда басталды, бірақ алғашқы екі айда вакцинаны тек дәрігерлер, мұғалімдер және қауіпсіздік қызметкерлері ала алды. Сәуір айының басында вакциналар басқа қазақстандықтарға қол жетімді болды, бірақ ең белсенді вакцинацияланған Алматыда вакцинаның жетіспеушілігінен бірнеше күнге шектелді.

ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова үкіметтің сәуір, сондай-ақ мамыр мен маусым айларында 2 миллион адамнан екпемен қамтамасыз ету жоспарында екенін атап өтті. Әрине, бұл әбден орынды сұрақтар туғызады. Мысалы, аймақтық билік жүктемені қалай көтере алады? Немесе өңірлерде арнайы бөлмелермен, оның ішінде қоймалармен, қызметкерлермен, жабдықтармен қамтамасыз ету мәселесі қалай шешілетін болады?

Жалпы, бүгінгі таңда Қазақстанда тәулігіне вакциналанған азаматтардың саны артып келеді, дегенмен елде вакцинациялау деңгейі әлемдегі ең төменгілердің бірі болып табылады. Бұл немен байланысты?

QazVac: зерттеулер туралы жариялау сенім деңгейін арттырады

Әлеуметтанулық зерттеулердің деректері қазақстандықтардың жартысына жуығы вакциналаудан күмәнданатынын немесе бас тартатынын көрсетеді.

«Бұл QazVac қазақстандық вакцинасының тиімділігі туралы жеткілікті деректердің болмауына байланысты болуы мүмкін. Сонымен қатар, қазақстандық вакцинаны сәуір айының соңында өңірлерге жіберу жоспарлануда, ал маусым айында өнеркәсіптік өндіріс көлемін ай сайын 500 мың дозаға жеткізу жоспарлануда.

Қазақстандық вакцинаның қай жерде өндірілетіні туралы да сұрақтар туындады. Бүгінгі таңда қазақстандық вакцина шығаратын зауыт 2021 жылдың соңында Жамбыл облысында Қордай ауданының Гвардейский қалалық үлгідегі кентінде ашылатыны белгілі»
, - деп атап өтті Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.

Сонымен қатар, өткен жылы қысқа мерзімде жасалған бүгінгі күні қолданылатын ресейлік «Спутник V» вакцинаға қатысты ресейлік сарапшылардың көптеген сұрақтары бар, атап айтсақ оның ұзақ мерзімді салдары.

Дегенмен, The Lancet беделді медициналық журналында препараттың дамуы туралы зерттеу нәтижелері бар мақала жарияланды, бұл ғалымдардың вакцинаның қауіпі туралы тұжырымдары қандай екендігі туралы көрнекі түсінік береді.

Осы тұрғыда қазақстандық сарапшылар қазақстандық вакцинаның зерттеулері туралы деректерді халықаралық рецензияланатын ғылыми журналда, сол The Lancet-те жариялауға шақырады, бұл сенім деңгейін арттырады және тиісінше вакциналау қарқынын жеделдетеді.

Дезинформациямен жұмыс қажет

Айман Жүсіпованың бағалауы бойынша, ел азаматтарын вакциналаудың төмен деңгейінің тағы бір себебі жалпы вакциналауға қатысты теріс көзқарастар болып табылады, бұл әлеуметтік желілердегі жалған ақпараттың толқынынан, фейктерді лақтырудың орасан санынан және жалған ғалымдардың барлық түрлерінің белсенділігінен туындаған.

Бұл шешімде, қарсы шара-танымал ғалымдардың сөйлеген сөздері, вакциналаудың не екенін, оның қалай жұмыс істейтінін және не үшін қажет екенін қарапайым тілде түсіндіру.

Жас және озық аудитория үшін мұндай түсініктемелер тәлімгерлік ретінде емес, «тең дәрежелі» ұстанымымен қабылданатын үлгіде қажет. Аудиторияға құрметпен қараған кезде, адамдардың вакциналауға деген күмәндігін өзгерте алатындығын сарапшылар атап өтті: «біз көптеген жылдар бойы ғылымға көп көңіл бөлмедік, бірақ бір жыл ішінде біз адамдардан ғылымды түсініп, мемлекетке сенуді сұрап отырмыз. Сондықтан бұл жұмыс өте ұзақ болады», - дейді медицина докторы Ботагөз Қаукенова.

Жалпы, қазақстандық сарапшылар, вирусологтар вакциналауға қатысты белгілі бір күмәндік деңгейі негізделген және аурудың өзіндік ерекшелігіне және вакциналар жасалған төтенше жағдайларға байланысты екенін айтады. Дегенмен, Айман Жүсіпованың айтуынша, бұл жерде вакцина туралы ақпараттың, оның ішінде ықтимал жанама әсерлерге қатысты барынша ашық болуы мүмкін шешім болып табылады.

Жалғасы 🔽🔽🔽
​​«Бүгінгі таңда еліміздегі эпидемиологиялық жағдай ауыр күйінде қалып отыр, өткен жылдың шілде айындағы ең жоғары көрсеткіштерден айтарлықтай жоғары, сондықтан мамандар вакцинацияны жағдайдан шығудың жалғыз жолы деп санайды. Еске сала кетейік, ұжымдық иммунитетті қалыптастыру үшін ел халқының кемінде 60 пайызын вакцинациялау қажет», - дейді ӘЭСИ сарапшысы.

Осылайша, қазақстандық сарапшылар атап өткендей, вакцинациялау қажет, егер сөз өлім деңгейін төмендету, ұжымдық иммунитетті дамыту туралы болса, оған балама жоқ.

Соған қарамастан, азаматтардың процедураға саналы көзқарасын арттыру, жалпы халықты вакцинациялау деңгейін арттыру үшін азаматтар мен басқару органдары арасындағы коммуникацияның жаңа форматтары қажет.

Адамдарға мұның не үшін қажет екенін түсіндіру керек, вакцинамен байланысты барлық сұрақтарға жауап беру керек, вакцинацияның қауіптілігі мен артықшылықтары туралы ашық айту керек. Процестің тиімділігін арттыру үшін мәжбүрлеу арқылы емес, тек түсіндіру, құрмет пен шынайы сөйлесу арқылы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #Коронавирус #Вакцина #Қазақстан

https://iwep.kz/#/posts/607e71c85fb3932faa0f55f3/#header
Вакцинация от коронавируса в Казахстане стартовала 1 февраля, но в первые два месяца вакцину могли получить только медики, учителя и силовики. В начале апреля вакцины стали доступны другим казахстанцам, но в Алматы, где горожане прививались активнее всего, вакцинацию ограничили на несколько дней из-за нехватки вакцины.

Эксперт ИМЭП Айман Жусупова отмечает, что в планах правительства обеспечить прививками по 2 миллиона человек в апреле, а также в мае и июне, что вызывает вполне резонные вопросы. Например, каким образом региональные власти смогут справиться со значительно возросшей нагрузкой? Или же, как в отдаленных регионах будут решаться вопросы с помещениями, в том числе складскими, персоналом, оборудованием?

В целом на сегодняшний день количество вакцинированных граждан в сутки в Казахстане возрастает, тем не менее уровень вакцинирования в стране является одним из наиболее низких в мире. С чем это связано?

QazVac: публикация об исследованиях повысит уровень доверия

Данные социологических исследований свидетельствуют о том, что около половины казахстанцев либо сомневаются, либо отказываются от вакцинации.

«Вероятнее всего, это связано с отсутствием достаточных данных об эффективности казахстанской вакцины QazVac. При этом казахстанскую вакцину планируют отправить в регионы в конце апреля, а уже в июне планируется довести промышленные объемы производства до 500 тысяч доз ежемесячно.

Вопросы возникали и о том, где будет производиться казахстанская вакцина. На сегодняшний день известно, что завод по производству казахстанской вакцины откроют в конце 2021 года в Жамбылской области в поселке городского типа Гвардейский Кордайского района»,
- отмечает эксперт Института мировой экономики и политики.

При этом относительно российской вакцины, которая используется на сегодняшний день, «Спутник V», разработанной в прошлом году за короткое время, у российских экспертов также есть множество вопросов, в числе которых ее долгосрочные последствия.

Тем не менее в авторитетном медицинском журнале The Lancet уже была опубликована статья с результатами исследований о разработке препарата, которая даёт наглядные представления о том, на чем основываются заключения ученых о безопасности вакцины.

В этом контексте казахстанские эксперты призывают опубликовать данные об исследованиях казахстанской вакцины в международном рецензируемом научном журнале, в том же The Lancet, что повысит уровень доверия и соответственно ускорит темпы вакцинирования.

Необходима работа с дезинформацией

По оценкам Айман Жусуповой, еще одной причиной низкого уровня вакцинирования граждан страны являются негативные установки в отношении вакцинирования в целом, что вызвано валом дезинформации в социальных сетях, колоссальным количеством вбросов фейков и активностью всевозможных лжеученых.

В этом ключе решением, контрмерой являются выступления ученых, которые популярно, простым языком должны объяснять, что такое вакцинирование, как оно работает и зачем нужно.

Для молодой и продвинутой аудитории подобного рода объяснения нужны в формате, который не будет воспринят аудиторией как менторство, а с позиции «на равных». Эксперты подчеркивают, что уважительное отношение к аудитории способно изменить скептическое отношение людей к вакцинации: «Мы столько лет практически не обращали внимание на науку, но за год мы внезапно потребовали у людей разобраться в науке и начать доверять государству. Поэтому эта работа будет очень долгой», - отмечает Ботагоз Каукенова, доктор медицины.

В целом казахстанские эксперты, вирусологи отмечают, что определенный уровень скепсиса по отношению к вакцинированию оправдан и обусловлен спецификой самого заболевания и экстремальных условий, в которых были произведены вакцины. Тем не менее, уверена Айман Жусупова, решением здесь является максимально возможная открытость информации о вакцине, в том числе относительно возможных побочных эффектов.

Продолжение 🔽🔽🔽