IWEP.KZ(ИМЭП/ӘЭСИ)
644 subscribers
143 photos
8 videos
1.87K links
Институт мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева
加入频道
​​10 қазанда әлемдік БАҚ Иран СІМ басшысы Джавад Зарифтің Қытайға сапарына назар аударды. Ол қытайлық әріптесі, ҚХР сыртқы істер министрі Ван Имен кездесті. Сапардың ресми мақсаты - халықаралық және аймақтық күн тәртібі бойынша пікір алмасу, екіжақты ынтымақтастықты кеңейту, сондай-ақ «АҚШ-тың басқа елдердің істеріне біржақты араласуына қарсы тұру».

Неліктен бұл кездесу ресми сапарлар үшін өте ерекше жерде өтті? Оның қатысушылары қандай келісімге келді? Оқиғалардың халықаралық мәнмәтіні неде және Қытай мен Иран іс жүзінде қандай мақсаттарды көздейді? Сондай-ақ, болып жатқан жағдай Қазақстанға қандай да бір әсер ете ме?

Осы жағдайды ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев талдады.

Толығырақ төмендегі сілтеме арқылы оқыңыз.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Қытай #Иран
​​10 октября мировые СМИ обратили внимание на состоявшийся визит главы МИД Ирана Джавада Зарифа в Китай. Он встретился со своим китайским коллегой, министром иностранных дел КНР Ван И. Официальная цель поездки - обмен мнениями по международной и региональной повестке, расширение двустороннего сотрудничества, а также «противостояние односторонней интервенции США в дела других стран».

Почему данная встреча прошла в очень непривычном месте для официальных визитов? К какому соглашению пришли ее участники? В чем заключается международный контекст событий и какие цели на самом деле преследуют Китай и Иран? А также, окажет ли происходящее какое-либо влияние на Казахстан?

В ситуации разбирался эксперт ИМЭП Ерлан Мадиев.

Читайте подробнее по ссылке ниже.

#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Китай #Иран
​​БКІЖ «Қайта іске қосу»

Қазіргі геосаяси жағдай Тегеранның пайдасына шешілмей отыр. Қазіргі уақытта Вашингтон екінші санкцияларды алып тастауға және Иранға тиесілі қаржы құралдарына қол жеткізуге дайын емес.

Сонымен қатар, АҚШ-тың БКІЖ-ға оралу механизмі сұрақтар туғызады. Бейресми кеңестерге қосылу Вашингтонның Тегеранға Санкциялар қысымын төмендетуге заңды түрде міндетті деп санауы үшін жеткіліксіз.

Ақ үй тұрғысынан оңтайлы шешім Иранды БКІЖ шарттарын жүзеге асыруға қайтару ғана емес, сонымен қатар осы саладағы ұзақ мерзімді және ауқымды келісімдер бойынша жұмысты бастау болып табылады.

2021 ақпан айында АҚШ Мемлекеттік хатшысы Энтони Блинкен Вашингтонның «ядролық келісімге» оралуы Иранмен келісімнің алғашқы кезеңі ғана болатынын анық айтты. Екінші кезең - Иранның алыс қашықтықтағы зымырандарды құру бағдарламасынан бас тартуын қамтамасыз ететін жаңа міндеттеу құжатына қол қою.

Мұндай өзара байланыс иран тарапынан қатты сынға ие. Тегеран сұрақтың мұндай тұжырымын қабылдамайды және мұндай жеңілдіктерге барғысы келмейтінін көрсетеді

Нәтижесінде, АҚШ пен ИИР арасындағы терең қайшылықтар «бестіктің» келіссөз жүргізушілері үшін кеңестерді қайта бастауға мәселе туындатады. 2021 жылдың ақпан айының соңында Тегеранның ХАЭА инспекторларының Иранның ядролық объектілеріне қол жеткізуін айтарлықтай шектеуі де жағдайды жақсартуға ықпал етпейді.

Алайда, ИИР БКІЖ бойынша келіссөздерде прогреске қол жеткізу мүмкіндігін жоққа шығармайды. Осылайша, ХАЭА-нің ИИР-ғы верификациялық қызметін жалғастыру туралы уақытша техникалық келісім шарттары бойынша Тегеран үш ай ішінде ұйымның мониторингтік жабдығында ақпаратты сақтауға міндеттенеді. Сонымен бірге, егер АҚШ санкцияларды алып тастаса, деректерді жариялау орын алады.

«Шын мәнінде, Тегеран ядролық келісім серіктестеріне Вашингтонға қысым жасауды ынталандыру үшін тағы бір мерзім белгіледі.

Соңында, АҚШ та, Иран да БКІЖ-ды «қайта іске қосу» жолында алғашқы қадам жасауға дайын емес екені анық. Мұндай стратегия тек Тегеран мен Вашингтон үшін ғана емес, шешілмеген дағдарыстың кепілі болып қала беретін бүкіл әлем үшін де ұтылуы мүмкін», - деп қорытындылады Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик.

https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Иран
​​«Перезапустить» СВПД

Текущий геополитический расклад остается не в пользу Тегерана. В настоящее время Вашингтон не готов отменить вторичные санкции и открыть доступ к замороженным финансовым средствам, принадлежащим Ирану.

Более того, вызывает вопросы и сам механизм возврата США в СВПД. Подключения к неформальным консультациям явно недостаточно, чтобы Вашингтон счел себя юридически обязанным снизить санкционное давление на Тегеран.

С точки зрения Белого дома оптимальным решением является не только возврат Ирана к реализации условий СВПД, но запуск работы над более долгосрочными и масштабными договоренностями в этой сфере.

В феврале 2021 государственный секретарь США Энтони Блинкен довольно четко дал понять, что возврат Вашингтона к «ядерной сделке» будет только первым этапом договоренности с Ираном. Вторым этапом станет подписание нового обязывающего документа, который должен закрепить отказ ИРИ от программы по созданию ракет дальнего действия.

Подобная взаимоувязка встречает резкую критику с иранской стороны. Тегеран не приемлет такую постановку вопроса и демонстрирует нежелание идти на подобные уступки

В итоге глубокие противоречия между США и ИРИ делают проблематичными любые попытки «пятерки» переговорщиков возобновить консультации. Тот факт, что в конце февраля 2021 Тегеран существенно ограничил доступ инспекторов МАГАТЭ к иранским ядерным объектам, также не способствует улучшению ситуации.

Однако ИРИ не исключает возможности того, что в переговорах по СВПД будет достигнут прогресс. Так, по условиям временного технического согласия о продолжении верификационной деятельности МАГАТЭ в ИРИ Тегеран обязуется в течение трех месяцев сохранять информацию на мониторинговом оборудовании Организации. При этом обнародование данных произойдет в том случае, если США снимут санкции.

«Фактически Тегеран установил очередной дедлайн для партнеров по «ядерной сделке», чтобы стимулировать их к оказанию давления на Вашингтон.

В конечном итоге очевидно, что ни США, ни Иран не готовы сделать первый шаг на пути к «перезапуску» СВПД. Подобная стратегия может оказаться проигрышной не только для Тегерана и Вашингтона, но и для всего мира, который остается заложником нерешенного кризиса», - резюмирует эксперт Института мировой экономики и политики Лидия Пархомчик.

https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header

#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #США #Иран
​​«Ядролық келісім шарттарын сақтау төңірегіндегі жағдай өте күрделі болғандықтан, келіссөздер қатысушылары серпінді нәтижелерге қол жеткізуге үміттенбеді. Шын мәнінде, «4+1» форматындағы консультациялардың басты міндеті - Ұлыбритания, Германия, Қытай және Ресейдің делдалдығымен АҚШ пен Ираннан өзара жеңілдіктер алу», - деп қосты ол.
«Иран-Америка тікелей консультациялары туралы сөз бола алмайтындықтан, «бестік» елдері атынан медиаторлардың рөлі айтарлықтай артады. Тегеран мен Бейжің арасында 25 жылдық стратегиялық келісім жасалғаннан кейін көп ұзамай БКІЖ реанимациялық консультацияларын қайта бастау кездейсоқтық деп айтуға болмайды.

2021 жылдың наурыз айының соңында қол қойылған келісім ИИР-ге жеңілдетілген шарттармен тұрақты мұнай жеткізілімінің орнына 400 миллиард долларға дейін Қытай инвестициясын тартуға кепілдік беруі керек. Сонымен бірге, қытай басшылығы Иранның аластатылған ел ретіндегі мәртебесі келісімдерді жүзеге асыруға ықпал етпейтінін түсінеді. Қытай СІМ басшысы Ван И Тегеранға сапары барысында Иран да «БКІЖ қалпына келтіру және санкциялық қысымға қарсы тұру мәселесінде жауапкершілікті өз мойнына алуы тиіс» деп мәлімдегені кездейсоқ емес.

Пархомчик Иранның 2017 жылдан кейін енгізілген барлық санкцияларды алып тастау туралы талабы АҚШ үшін қолайсыз болып қала беретінін айтады.

«Өз кезегінде Ақ үй БКІЖ шарттарына қарсы қойылған шектеулерді алып тастауды талқылауға дайын екендігі туралы ниетін білдіреді.

Иран әдейі шамадан тыс талаптардың тактикасын таңдағаны анық, бұл одан әрі кішігірім ілгерінді жеңілдіктермен бірге жүреді. Бұл тұрғыда Венадағы кездесудің нәтижесі заңды болды: санкцияларды алып тастау және ядролық мәселелер жөніндегі сарапшылар топтары БКІЖ-нің толық орындалуын қалпына келтіру үшін Вашингтон мен Тегеран қабылдауы керек нақты шараларды анықтауға кірісті.

Сонымен қатар, бастапқы берілген параметрлерден БКІЖ тым алыс кеткенін нақты түсіну керек. Сондықтан ядролық келісімге оралу барлық қатысушылардың үлкен саяси күш-жігерін талап етеді және жеңіл болмайды. Сонымен қатар, Иранның жаулары жай отыруға ниетті емес, сондықтан әлем көптеген қауіпті тосынсыйларды күтуде, және Натанзадағы апат жағдайы мұны айқын көрсетті», - деп қорытындылады ӘЭСИ сарапшысы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Иран #Израиль #ЯдролықБағдарлама
​​«Так как ситуация вокруг соблюдения условий ядерной сделки сложилась крайне непростая, участники переговоров не рассчитывали добиться прорывных результатов. По сути, главная задача консультаций в формате «4+1» заключается в том, чтобы при посредничестве Великобритании, Германии, Китая и России добиться от США и Ирана взаимных уступок», - добавляет она.

«Так как о прямых ирано-американских консультациях речи идти не может, то роль медиаторов в лице стран «пятерки» существенно возрастает. Вряд ли можно назвать случайностью тот факт, что возобновление консультаций по реанимации СВПД состоялось вскоре после заключения 25-летнего стратегического соглашения между Тегераном и Пекином.

Подписанное в конце марта 2021 года соглашение должно гарантировать привлечение в ИРИ до 400 миллиардов долларов китайских инвестиций в обмен на стабильные поставки нефти на льготных условиях. При этом китайское руководство осознает, что статус Ирана в качестве страны-изгоя не будет способствовать реализации договоренностей. Не случайно глава китайского МИД Ван И в ходе визита в Тегеран заявил, что Иран также «должен взять на себя ответственность в вопросе восстановления СВПД и противодействия санкционному давлению».

Пархомчик отмечает, что требование Ирана снять все введенные после 2017 года санкции остается неприемлемым для США.

«В свою очередь Белый дом посылает сигналы о готовности обсудить отмену ограничений, которые были наложены вразрез с условиями СВПД.

Очевидно, что Иран намеренно избрал тактику завышенных требований, которая будет в дальнейшем сопровождаться небольшими поступательными уступками. В данном ключе вполне закономерен был итог встречи в Вене: экспертные группы по снятию санкций и ядерным вопросам приступили к определению конкретных мер, которые должны быть предприняты Вашингтоном и Тегераном, чтобы восстановить полное выполнение СВПД.

В то же время нужно ясно понимать, что отход от изначально заданных параметров СВПД зашел уже слишком далеко. Именно поэтому возвращение к ядерной сделке потребует огромных политических усилий всех участников и простым явно не будет. Тем более, что враги Ирана явно не намерены сидеть сложа руки, а потому мир ожидают еще многие опасные сюрпризы, и ситуация с аварией в Натанзе это отчетливо показала», - заключает эксперт ИМЭП.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Иран #Израиль #ЯдернаяПрограмма
​​Иранда Президент сайлауы өтті. Жеңімпаз ультраконсерватор саналған Эбрахим Раиси болды. Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, Ирандағы президенттік сайлаудағы консервативті Жоғарғы Сот басшысы Эбрахим Раисидің жеңісі күтпеген жағдай болған жоқ.

Сайлау қарсаңында студенттердің қоғамдық пікірді зерттеу орталығы (ISPA) жүргізген әлеуметтік өлшеулердің мәліметтері саясаткердің ең жақын қарсыласы Мосхен Резайдан алты есе артықшылығын көрсетті. Сонымен қатар Иран сайлаушыларын қолдау дауыстарының 62,2 пайызы алдын-ала белгілі нәтижені растады.

Лидия Пархомчик сонымен қатар өткен сайлауға сайлаушылардың келуі Ирандағы президенттік сайлаудың ең төменгі деңгейіне айналғанын атап өтті. Алдыңғы 2017 жылы өткен сайлаумен салыстырғанда 72,7 пайызбен 48,8 пайыз.

Жалпы, ИИР-дағы 13-ші президент сайлауы биліктің консервативті саяси бағытты жақтаушылардың қолына өтуінің соңғы кезеңі болды.

Иранның жаңа Президентінің үгіт-насихат науқанында қандай тезистер маңызды болды? Раиси тұсында Тегеранның сыртқы саяси бағыты өзгереді ме?

Осы сұрақтарға жауаптарды біздің жаңа шолуымыздан іздеңіз.

https://iwep.kz/#/posts/60d95ef05fb3932faa0f563d/#header

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Сайлау #Иран
​​В Иране прошли президентские выборы. Победителем стал считающийся ультраконсерватором Эбрахим Раиси. Как отмечает эксперт Института мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик, победа на президентских выборах в Иране консервативного главы Верховного суда Эбрахима Раиси не стала неожиданностью.

Данные социологических замеров, проводимых Студенческим центром опросов общественного мнения (ISPA) накануне выборов, показывали шестикратное превосходство политика над ближайшим конкурентом Мосхеном Резаи. Поэтому итоговые 62,2 процента голосов поддержки иранских избирателей лишь подтвердили заранее известный результат.

Лидия Пархомчик также подчеркнула, что явка избирателей на прошедших выборах стала самой низкой за всю историю президентских выборов в Иране - 48,8 процента по сравнению с 72,7 процента на предыдущем голосовании в 2017 году.

В целом же 13-е выборы президента в ИРИ стали завершающим этапом перехода властных полномочий в руки сторонников консервативного политического курса.

Какие тезисы являлись ключевыми в агитационной кампании нового президента Ирана? Изменится ли при Раиси внешнеполитический курс Тегерана?

Ответы на эти вопросы ищите в нашем свежем обзоре.

https://iwep.kz/#/posts/60d95ef05fb3932faa0f563d/#header

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Выборы #Иран
​​Біріншіден, «ядролық мәміле» бойынша консультациялар раундтары арасындағы осындай елеулі үзіліс келіссөз жүргізу командасының ауысуына байланысты болды. Венадан оралғаннан кейін ИРИ СІМ басшысы сайланған президентке келіссөздердегі жағдай туралы хабарлағаны кездейсоқ емес, дегенмен Эбрахим Раисиді инаугурациялаудың ресми рәсімі тек 3 тамызда болады.

Екіншіден, консервативті қанат Венадағы консультацияларды толығымен бақылауға тырысады. БҚІЖ қалпына келтіру жөніндегі келіссөз жүргізушілер бұл процесті «ядролық мәміленің» 6 жылдығына, атап айтқанда 15 шілдеге дейін аяқтауды көздеді. Алайда, қазір Иранның келесі кезеңге қажетті дайындық жұмыстарын жүргізуге көп уақыт кететіні анық.

Сонымен, Иран Меджлисінде парламентшілер мақұлдаған жобаны қоспағанда, Иранның АҚШ-пен кез-келген келіссөздеріне тыйым салатын жоба дайындалды. 2015 жылы АҚШ-пен қол жеткізілген келісімдер, БҚІЖ-нің негізін қалаған, бастапқыда Мәжіліс мақұлдамағаны жайында айта кету керек.

Егер консерваторлар заң шығарушы билікті бақылайтын болса және сайланған президент Вашингтонға қатысты қатаң мінез-құлықты жақтаса, бұл жоба жақын арада заң мәртебесін алатынына күмән жоқ.

Үшіншіден, БКІЖ шарттарын бұзуды жалғастыра отырып, Иран тарапы мөлшерлемелерді көтеруге тырысады және ядролық бағдарламадан толығымен бас тартпайтынын көрсетеді. Тегеранның «ядролық келісімге» қайшы келетін қадамдарын салыстырмалы түрде оңай қайтаруға болатыны анық. БКІЖ-ні қалпына келтіру бойынша келіссөздер соңғы кезеңге шығуға дайындалып жатқан жағдайда Иранға қарсы жаңа ауқымды санкцияларды енгізу тәуекелі жоғары емес болып қала береді. Тегеран бұл жағдайды өзінің ядролық мүмкіндіктерін көрнекі түрде көрсету және ИРИ-дің келесі Үкіметі үшін ең жақсы келіссөздер позициясын қамтамасыз ету үшін қолданады.

«Қазіргі уақытта «ядролық мәмілені» қалпына келтіру жөніндегі келіссөз жүргізушілер БҚІЖ-ні қалпына келтіру жолындағы келіспеушіліктердің 90 пайыздан астамын сәтті еңсерді. Бұл ретте процеске тартылған тараптар консультациялардың кезекті раундын бастау үшін соңғы мерзімді белгілемейді. Тегеранның келіссөздердегі кідірісі көбінесе ішкі факторларға байланысты болғандықтан, келіссөздер процесін сәтті аяқтау мүмкіндігі жоғары болып қала береді», - деп қорытындылады сарапшы.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Иран #ЯдролықКелісім

https://iwep.kz/#/posts/60efade65fb3932faa0f565d/#header
​​Во-первых, столь значительная пауза между раундами консультаций по «ядерной сделке» вызвана сменой переговорной команды. Неслучайно по возвращении из Вены глава МИД ИРИ доложил о ситуации на переговорах избранному президенту, хотя официальная процедура инаугурации Эбрахима Раиси состоится только 3 августа.

Во-вторых, консервативное крыло стремится полностью контролировать консультации в Вене. Переговорщики по восстановлению СВПД рассчитывали завершить процесс к 6-й годовщине «ядерной сделки», а именно к 15 июля. Однако уже сейчас очевидно, что Ирану потребуется больше времени, чтобы провести необходимую подготовительную работу к следующему этапу.

Так, в иранском Меджлисе подготовили проект, запрещающий любые переговоры Ирана с США, за исключением одобренных парламентариями. Нужно отметить, что достигнутые в 2015 году договоренности с США, которые легли в основу СВПД, изначально не были одобрены Меджлисом.

При условии, что консерваторы контролируют законодательную власть, а избранный президент выступает за проведение жесткой линии поведения в отношении Вашингтона, можно не сомневаться, что проект в скором времени получит статус закона.

В-третьих, продолжая нарушать условия СВПД, иранская сторона пытается поднять ставки и показать, что не собирается полностью отказываться от ядерной программы. Очевидно, что предпринятые Тегераном шаги, которые идут вразрез с «ядерной сделкой», можно относительно легко отыграть назад. В условиях, когда переговоры по восстановлению СВПД готовятся выйти в финальную фазу, риски введения новых масштабных санкций против Ирана остаются невысокими. Тегеран использует данное обстоятельство, чтобы наглядно продемонстрировать свои ядерные возможности и обеспечить лучшие переговорные позиции для следующего правительства ИРИ.

«В настоящее время переговорщики по восстановлению «ядерной сделки» успешно преодолели свыше 90 процентов разногласий на пути к восстановлению СВПД. При этом вовлеченные в процесс стороны не устанавливают крайнего срока для старта очередного раунда консультаций. Так как взятая Тегераном пауза в переговорах во многом обусловлена факторами внутреннего характера, шансы на успешное завершение переговорного процесса остаются высокими», - заключила эксперт.

#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Иран #ЯдернаяСделка

https://iwep.kz/#/posts/60efade65fb3932faa0f565d/#header
​​Иранның пайдасы

Ерлан Мәдиев Тегеранға АҚШ-тың іс-әрекеттері мен шешімдері нәтижесінде ішкі істер органдарының күйреуінен кейін болған халықаралық оқшауланудан шығуға қол жеткізу өте маңызды екенін атап өтті. Айтарлықтай геосаяси әлеуеті бар ШЫҰ Иран үшін өзінің халықаралық ұстанымын нығайту құралы ретінде маңызды.

Бұдан басқа, Тегеран ШЫҰ-ға кіре отырып, өзінің батыс қарсыластарына, ең алдымен АҚШ-қа, ол жалғыз емес және ірі халықаралық ұйымның бір бөлігі болып табылатыны туралы нақты хабарлама жібереді.

Бұл Тегеран үшін қолайлы шарттарда БКІЖ қайта бастау туралы Вашингтонмен келіссөздерде күшті мүмкіншілік.

Сонымен қатар, Иран басшылығы «шығысқа бұрылу» қажеттілігі туралы бұрыннан айтып келеді. Бұл контентте ШЫҰ Иранның сауда-экономикалық ынтымақтастығын кеңейту үшін қолайлы алаң ұсынады. Тек Қытай мен Үндістанмен ғана емес, сонымен бірге Орталық Азия елдерімен де. Олардың барлығы, Түркіменстаннан басқа, ШЫҰ-ға кіреді.

Қазақстанның пайдасы

Ақырында, Тегеранның енуінен ШЫҰ не ұтады деген сұрақ туындайды, ең бастысы Қазақстан.

Тегеранның кіруі ШЫҰ-ға қосымша халықаралық салмақ қосатыны сөзсіз. Географиялық бағыты Орталық Азияға бағытталған ұйым өзінің жауапкершілік мандатын айтарлықтай кеңейтеді.

Иранның 80 миллиондық нарығымен кіруі ШЫҰ-ның экономикалық тартымдылығын арттырады. Өңір елдерінің, соның ішінде Қазақстанның мүдделері тұрғысынан Иран аумағы арқылы көлік дәліздерін іске асыру ерекше өзектілікке ие болып отыр.

ӘЭСИ сарапшысы 2014 жылы Солтүстік-Оңтүстік халықаралық дәлізінің бөлігі болып табылатын Қазақстан-Түрікменстан-Иран темір жолы ашылғанын еске салды. Нәтижесінде Иран Қытай нарығына құрлықтық шығу алды, ал Қазақстан Иранның Чабахар порты арқылы Оңтүстік Азия елдерінің нарығына шықты.

Иран ШЫҰ-ға кіргеннен кейін бұл бағытты неғұрлым тиімді көпжақты форматта дамытуға болады.

Алайда бірқатар кедергілер бар.

Біріншісі - АҚШ-тың Иранға қатысты сақталып отырған санкциялары, олар Тегеран мен ШЫҰ мүшелері арасындағы экономикалық кооперация мүмкіндіктерін шектейді.

Екіншісі - Иранның АҚШ-пен және оның одақтастарымен қарым-қатынасының екіұшты перспективалары, олар ауыр әскери шиеленіс жағдайында ШЫҰ-ның басқа мүшелерін өте ыңғайсыз жағдайға қалдыруы мүмкін.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Геосаясат #ШЫҰ #Иран #Қытай #Тәжікстан #АҚШ

https://365info.kz/2021/09/mest-kitaya-iran-stanet-polnopravnym-chlenom-shos
​​Интерес Ирана

Ерлан Мадиев отмечает, что Тегерану крайне важно добиться выхода из международной изоляции, в которой он оказался после развала СВПД в результате действий и решений США. ШОС с ее значительным геополитическим потенциалом важен для Ирана как инструмент укрепления своих международных позиций.

Кроме того, вступая в ШОС, Тегеран посылает четкий месседж своим западным оппонентам, прежде всего США, что он не один и является частью крупной международной организации.

Это сильный козырь в переговорах с Вашингтоном о возобновлении СВПД на приемлемых для Тегерана условиях.

К тому же руководство Ирана уже давно говорит о необходимости «разворота на Восток». В этом контенте ШОС предоставляет удобную площадку для расширения торгово-экономического сотрудничества Ирана. Причем не только с Китаем и Индией, но и со странами Центральной Азии. Все они, за исключением Туркменистана, входят в ШОС.

Интерес Казахстана

Наконец, возникает вопрос, что от вступления Тегерана выиграет ШОС, и самое главное Казахстан.

Безусловно, вступление Тегерана придаст ШОС дополнительный международный вес. Организация, чей географический фокус был сосредоточен на Центральной Азии, существенно расширит свой мандат ответственности.

Вступление Ирана с его 80-милионным рынком повышает и экономическую привлекательность ШОС. С точки зрения интересов стран региона, в том числе и Казахстана, особую актуальность приобретает реализация транспортных коридоров через территорию Ирана.

Эксперт ИМЭП напомнил, что еще в 2014 году была открыта железная дорога Казахстан-Туркменистан-Иран, которая является частью международного коридора Север-Юг. В результате Иран получил сухопутный выход на рынок Китая, а Казахстан через иранский порт Чабахар — на рынки стран Южной Азии.

После вступления Ирана в ШОС это направление можно развивать в более эффективном многостороннем формате.

Однако существует и ряд препятствий.

Первое – сохраняющиеся санкции США в отношении Ирана, которые ограничивают возможности экономической кооперации между Тегераном и членами ШОС.

Второе – неоднозначные перспективы отношений Ирана с США и его союзниками, которые в случае серьезного военного обострения могут поставить других членов ШОС в крайне неудобное положение.

#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Геополитика #ШОС #Иран #Китай #Таджикистан #США

https://365info.kz/2021/09/mest-kitaya-iran-stanet-polnopravnym-chlenom-shos
​​ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ирандық әріптесі Ибрахим Раисимен кездесу өткізді. Келіссөздер қорытындысы бойынша тараптар 21 құжатқа, оның ішінде екіжақты ынтымақтастықты жаңа деңгейге шығаруға бағытталған бірлескен мәлімдемеге қол қойды.

Иранға сапардың қорытындысы бойынша қол қойылған барлық құжаттардың негізінде көлік және логистика, энергетика, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы салаларындағы прагматикалық сауда-экономикалық уағдаластықтар жатыр.

ӘЭСИ сарапшысы Ерсұлтан Жансейітов атап өткендей, Тоқаевтың Иранға сапары соңғы жылдары жалғасып келе жатқан ядролық бағдарламасы мен коронавирус пандемиясы салдарынан Иранға салынған халықаралық санкциялардан туындаған құлдырау аясында елдер арасындағы экономикалық қатынастардың деңгейі мен көлемін қалпына келтіруге бағытталған.

2021 жылы ҚР мен Иран арасындағы тауар айналымы 440 млн долларды құрады, бұл 2020 жылғы «пандемиядан» кейін қалпына келуді көрсетті (ол кезде 2019 жылы $380 млн-нан $235 млн-ға дейін төмендеді).

«Алайда сауданың ағымдағы көлемі қолда бар әлеуеттен әлі де алыс. Мысалы, 2014 жылы Тегеранға қатысты батыс санкциялары енгізілгенге дейін тауар айналымы шамамен 1 млрд долларды құрады. Аталған сандар екіжақты ынтымақтастық үшін қолда бар үлкен перспективалар туралы айтады. Сапар барысында, егер қолда бар мүмкіндіктер іске асырылса, алдағы үш жыл ішінде өзара сауда 3 млрд-қа дейін өсуі мүмкін екендігі айтылды», - деп атап өтті Е.Жансейітов.

Екі ел басшыларының кездесуінің қорытындысы бойынша маңызды уағдаластықтардың бірі қандай болды? Неліктен Иранмен көлік-логистика саласындағы ынтымақтастықты кеңейту бүгінде Қазақстан үшін ерекше өзекті болып табылады және бұл процесс қалай дәл жүреді? ҚР Президентінің Иран баспасөзіне сапары қалай дәл баяндалды?

Толығырақ біздің ресми сайттағы жаңа материалда.
https://iwep.kz/#/posts/62b061004ca76f0cd65ecd42/#header
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Иран
​​Президент РК Касым-Жомарт Токаев провел встречу с иранским коллегой Ибрахимом Раиси. По итогам переговоров стороны подписали 21 документ, в том числе совместное заявление, направленное на вывод двустороннего сотрудничества на новый уровень.

В основе всех подписанных по итогам визита в Иран документов лежат прагматичные торгово-экономические договоренности в сферах транспорта и логистики, энергетики, промышленности, сельского хозяйства.

Как отмечает эксперт ИМЭП Ерсултан Жансейтов, визит Токаева в Иран направлен на восстановление уровня и объемов экономических отношений между странами на фоне продолжавшегося последние годы спада, вызванного как международными санкциями, наложенными на Иран по причине его ядерной программы, так и пандемией коронавируса.

В 2021 году товарооборот между РК и Ираном составил 440 млн долларов, показав восстановление после «пандемийного» 2020 года (тогда с $380 млн в 2019 году он упал до $235 млн).

«Однако текущий объем торговли все же далек от имеющегося потенциала. В 2014 году, например, до введения западных санкций в отношении Тегерана, товарооборот составлял почти 1 млрд долларов. Приведенные цифры говорят об имеющихся больших перспективах для двустороннего сотрудничества. В ходе визита было заявлено, что взаимная торговля может вырасти до 3 млрд в течение следующих трех лет, если имеющиеся возможности будут реализованы», - подчеркнул Е. Жансейтов.

Какой была одна из важнейших договоренностей по итогам встречи лидеров двух стран? Почему расширение сотрудничества с Ираном в транспортно-логистической сфере является сегодня особо актуальным для Казахстана и как именно будет происходить данный процесс? Как именно освещался визит Президента РК в иранской прессе?

Подробности в свежем материале на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/62b061004ca76f0cd65ecd42/#header
#ИМЭП #Международные_Отношения #Казахстан #Иран
​​ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, Нұр-сұлтан мен Тегеран арасында сындарлы саяси диалог орнаған. ҚР Президентінің Иранға сапары аясындағы келіссөздер қорытындысы бойынша тараптар екі ел арасындағы ынтымақтастықты жаңа деңгейге шығаруға мүмкіндік беретін 9 құжаттан тұратын келісімдер пакетіне қол қойды.

ӘЭСИ сарапшысы екі елдің өзара қарым-қатынасында ауыл шаруашылығы саласы басым екеніне назар аударады. Қазақстан Иранға жеткізу үшін отандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің номенклатурасын кеңейтуге аса мүдделі.

«Айта кету керек, қазақстандық экспорттың негізгі тауары астық болып қала береді. 10 жыл ішінде Иран осы сегменттегі барлық экспорттың 13% үлесімен Қазақстанның астық дақылдарын негізгі импорттаушылардың біріне айналды», - дейді Л.Пархомчик.

Осы тұрғыда Иран тарапы азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ҚР-мен одан әрі ынтымақтасу ниетін растады. Атап айтқанда, астық, кондитерлік және ұн өнімдерінің, ет өнімдерінің, сондай-ақ жануарлардан алынатын басқа да өнімдердің экспортын ұлғайту қажет.

Жыл басынан бері Қазақстан мен Иран арасындағы өзара сауданың өсу қарқыны қалай өзгерді? Иран азаматтары үшін 14 күн мерзімге визасыз режим енгізу шешімінің мақсаты неде?

Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/62b166194ca76f0cd65ecd43/#header
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Иран