#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
У міжваеннай архітэктуры Гомельшчыны і часткова Магілёўшчыны ёсць адзін патэрн, які паўтараецца на многіх аб'ектах - афармленне ўваходнай групы ў будынак у выглядзе блока дзвярэй, аточанага рызалітамі з вертыкальным шкленнем, і прыкрытага зверху навесам-балконам з калонамі ці без. Такія патэрны заўважныя на наступных аб'ектах:
1. Гомельская паліклініка (зараз закінута).
2. Гомельскі педкаледж (былая школа).
3. Адміністрацыйны будынак (былая сталоўка) Гомсельмаша.
4-5. Клуб чыгуначнікаў у Гомелі (зараз перабудаваны пад класіцызм).
6. Малая зала таго ж клубу, якую пакінулі ў арыгінальным выглядзе.
7-8. Клуб папернікаў у Добрушы.
9. Сталоўка ў Рэчыцы (не захавалася).
10. Гімназія ў Бабруйску (былы армейскі клуб).
Існуе тэорыя, што дадзены патэрн - гэта мастацкі прыём знакамітага гомельскага архітэктара Станіслава Шабунеўскага, але ж не для ўсіх пералічаных аб'ектаў пацвярджаецца ягонае аўтарства.
У міжваеннай архітэктуры Гомельшчыны і часткова Магілёўшчыны ёсць адзін патэрн, які паўтараецца на многіх аб'ектах - афармленне ўваходнай групы ў будынак у выглядзе блока дзвярэй, аточанага рызалітамі з вертыкальным шкленнем, і прыкрытага зверху навесам-балконам з калонамі ці без. Такія патэрны заўважныя на наступных аб'ектах:
1. Гомельская паліклініка (зараз закінута).
2. Гомельскі педкаледж (былая школа).
3. Адміністрацыйны будынак (былая сталоўка) Гомсельмаша.
4-5. Клуб чыгуначнікаў у Гомелі (зараз перабудаваны пад класіцызм).
6. Малая зала таго ж клубу, якую пакінулі ў арыгінальным выглядзе.
7-8. Клуб папернікаў у Добрушы.
9. Сталоўка ў Рэчыцы (не захавалася).
10. Гімназія ў Бабруйску (былы армейскі клуб).
Існуе тэорыя, што дадзены патэрн - гэта мастацкі прыём знакамітага гомельскага архітэктара Станіслава Шабунеўскага, але ж не для ўсіх пералічаных аб'ектаў пацвярджаецца ягонае аўтарства.
#піонэрархнагляд
Невялікі тэматычны офтопік - мая нядаўняя кразнаўчая знаходка, звязаная з родным горадам Маладзечна.
У Цэнтральным архіве Літвы (LCVA) знайшоўся ўнікальны фотаздымак таго, як выглядаў маладзечанскі рэктыфікацыйны завод да яго перабудовы ў староства ў 1927 годзе.
Сам завод быў пабудаваны ў 1897 годзе і да Першай сусветнай належыў панам Іпаліту Гечэвічу (1854-1935) і Аляксандру Любанскаму (?). Пасля Савецка-Польскай вайны 1919-21 гг Маладзечна аказалася ў складзе Польскай Рэспублікі і ў 1925 годзе польскія ўлады вырашылі выкарыстаць закінуты і разбураны войнамі завод пад перабудову ў адміністрацыйны будынак Маладзечанскага староства, выкупіўшы руіны ў Гечэвіча.
Праект перабудовы завода ў адміністрацыю быў зроблены ў 1925 годзе. Аўтар - варшаўскі архітэктар Конрад Клос, брат знакамітага прафесара Віленскага ўніверсітэта і гісторыка архітэктуры Юльюша Клоса, аднаго з тэарэтыкаў нацыянальнага польскага стылю ў архітэктуры 1920-х.
Сёння ў будынку былога староства месціцца падатковая інспекцыя.
Невялікі тэматычны офтопік - мая нядаўняя кразнаўчая знаходка, звязаная з родным горадам Маладзечна.
У Цэнтральным архіве Літвы (LCVA) знайшоўся ўнікальны фотаздымак таго, як выглядаў маладзечанскі рэктыфікацыйны завод да яго перабудовы ў староства ў 1927 годзе.
Сам завод быў пабудаваны ў 1897 годзе і да Першай сусветнай належыў панам Іпаліту Гечэвічу (1854-1935) і Аляксандру Любанскаму (?). Пасля Савецка-Польскай вайны 1919-21 гг Маладзечна аказалася ў складзе Польскай Рэспублікі і ў 1925 годзе польскія ўлады вырашылі выкарыстаць закінуты і разбураны войнамі завод пад перабудову ў адміністрацыйны будынак Маладзечанскага староства, выкупіўшы руіны ў Гечэвіча.
Праект перабудовы завода ў адміністрацыю быў зроблены ў 1925 годзе. Аўтар - варшаўскі архітэктар Конрад Клос, брат знакамітага прафесара Віленскага ўніверсітэта і гісторыка архітэктуры Юльюша Клоса, аднаго з тэарэтыкаў нацыянальнага польскага стылю ў архітэктуры 1920-х.
Сёння ў будынку былога староства месціцца падатковая інспекцыя.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Працягваю даследаваць беларускую міжваенную прамысловую архітэктуру. Не так даўно натыкнуўся на выяву будынка хлебазавода ў Бабруйску пасля вызвалення горада ў 1944 годзе (фота 1, дарэчы, на сценах можна бачыць нямецкі камуфляж). Затым згадаў, што ўжо бачыў ягоную фотку пасля аднаўлення у 1949 годзе (фота 2) у буклеце да 30-годдзя БССР.
Пагугліў - аказалася, што хлебазавод быў пабудаваны ў 1931 годзе, як адзін з аб'ектаў 1-й пяцігодкі. Сам будынак захаваўся, але з шматлікімі прыбудовамі (што добра бачна на сучасным аэрафотаздымку). Будынак знаходзіцца ў глыбіні прамзоны, так што сучасных яго здымкаў з зямлі я не знайшоў.
Працягваю даследаваць беларускую міжваенную прамысловую архітэктуру. Не так даўно натыкнуўся на выяву будынка хлебазавода ў Бабруйску пасля вызвалення горада ў 1944 годзе (фота 1, дарэчы, на сценах можна бачыць нямецкі камуфляж). Затым згадаў, што ўжо бачыў ягоную фотку пасля аднаўлення у 1949 годзе (фота 2) у буклеце да 30-годдзя БССР.
Пагугліў - аказалася, што хлебазавод быў пабудаваны ў 1931 годзе, як адзін з аб'ектаў 1-й пяцігодкі. Сам будынак захаваўся, але з шматлікімі прыбудовамі (што добра бачна на сучасным аэрафотаздымку). Будынак знаходзіцца ў глыбіні прамзоны, так што сучасных яго здымкаў з зямлі я не знайшоў.
#піонэрархнагляд #архітэктурабсср
Працягваюцца працы па рэканструкцыі даваеннага адміністрацыйнага корпуса клінічанага гарадка (цяпер 1-я клінічная бальніца) у Мінску на вул.Броўкі 1.
Аб'ёмы лесвічных клетак прыведзены да габарытаў першапачатковага праекту, распрацаванага архітэктарам Георгіем Лаўровым у 1930 годзе. Таксама ў левай частцы будынка плануецца зрабіць пляцоўку на даху, як тое было запраектавана першапачаткова .
Працягваюцца працы па рэканструкцыі даваеннага адміністрацыйнага корпуса клінічанага гарадка (цяпер 1-я клінічная бальніца) у Мінску на вул.Броўкі 1.
Аб'ёмы лесвічных клетак прыведзены да габарытаў першапачатковага праекту, распрацаванага архітэктарам Георгіем Лаўровым у 1930 годзе. Таксама ў левай частцы будынка плануецца зрабіць пляцоўку на даху, як тое было запраектавана першапачаткова .
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Міжваенны будынак паліклінікі ў залінейным раёне Гомеля (вул.Катоўскага, 56) на фотаздымках 1930 і 2010 гадоў.
Будынак у стылі канструктывізма пабудаваны напрыканцы 1920-х гадоў, імя архітэктара невядомае.
Нядаўна з'явілася інфармацыя, што старую паліклініку, якая ўжо больш за 15 гадоў стаіць закінутай, збіраюцца ў хуткім часе знесці. Статуса гісторыка-культурнай каштоўнасці будынак не мае.
Міжваенны будынак паліклінікі ў залінейным раёне Гомеля (вул.Катоўскага, 56) на фотаздымках 1930 і 2010 гадоў.
Будынак у стылі канструктывізма пабудаваны напрыканцы 1920-х гадоў, імя архітэктара невядомае.
Нядаўна з'явілася інфармацыя, што старую паліклініку, якая ўжо больш за 15 гадоў стаіць закінутай, збіраюцца ў хуткім часе знесці. Статуса гісторыка-культурнай каштоўнасці будынак не мае.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Праект рабочай сталоўкі ў Рэчыцы канца 1920-х гадоў (фота 1). Лічыцца, што аўтарам праекта быў гомельскі архітэктар Станіслаў Шабунеўску, да таго ж паводле гэтага ж праекта (толькі адлюстраванага па восі) у той жа час была пабудавана сталоўка Сельмаша ў Гомелі (фота 2). У наш час той будынак захаваўся ў моцна перабудаваным выглядзе.
У Рэчыцы ж сталоўка таксама была пабудавана, але да нашага часу ад яе не засталося і следу. На касмічных здымках "Гугла" за 2010 год (фота 3) яшчэ можна пабачыць скрынку былой сталоўкі на вуліцы 10 гадоў Кастрычніка (тапаніміка, дарэчы, таксама з эпохі 1920-х), на здымку ж 2012 года (фота 4) на яе месцы ужо акуратная пустка.
На жаль, здымкаў з зямлі той рэчыцкай сталоўкі знайсці не ўдалося.
Праект рабочай сталоўкі ў Рэчыцы канца 1920-х гадоў (фота 1). Лічыцца, што аўтарам праекта быў гомельскі архітэктар Станіслаў Шабунеўску, да таго ж паводле гэтага ж праекта (толькі адлюстраванага па восі) у той жа час была пабудавана сталоўка Сельмаша ў Гомелі (фота 2). У наш час той будынак захаваўся ў моцна перабудаваным выглядзе.
У Рэчыцы ж сталоўка таксама была пабудавана, але да нашага часу ад яе не засталося і следу. На касмічных здымках "Гугла" за 2010 год (фота 3) яшчэ можна пабачыць скрынку былой сталоўкі на вуліцы 10 гадоў Кастрычніка (тапаніміка, дарэчы, таксама з эпохі 1920-х), на здымку ж 2012 года (фота 4) на яе месцы ужо акуратная пустка.
На жаль, здымкаў з зямлі той рэчыцкай сталоўкі знайсці не ўдалося.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Эвалюцыя знешняга выгляду былога аўтадарожнага тэхнікума, сучаснага корпуса палітэхнічнага каледжа на пр.Незалежнасці 85/2 у Мінску:
1. Праект аўтадарожнага тэхнікума ў стылі канструктывізма, 1932 год, архітэктар Герасім Якушка.
2-3. Рэалізаваны будынак (са зменай стыля на неакласіцызм) тэхнікума на фота 1940 года (крыніца: НАРБ ф.4п).
4. Разбураны корпус пасля вызвалення Мінска, 1944 год (крыніца: БДАНТД ф.188).
5-6. Палітэхнікум на фота 2006 года (здымкі Я.Марозава).
7. Корпус у наш час, 2016 год (фота аўтара).
Эвалюцыя знешняга выгляду былога аўтадарожнага тэхнікума, сучаснага корпуса палітэхнічнага каледжа на пр.Незалежнасці 85/2 у Мінску:
1. Праект аўтадарожнага тэхнікума ў стылі канструктывізма, 1932 год, архітэктар Герасім Якушка.
2-3. Рэалізаваны будынак (са зменай стыля на неакласіцызм) тэхнікума на фота 1940 года (крыніца: НАРБ ф.4п).
4. Разбураны корпус пасля вызвалення Мінска, 1944 год (крыніца: БДАНТД ф.188).
5-6. Палітэхнікум на фота 2006 года (здымкі Я.Марозава).
7. Корпус у наш час, 2016 год (фота аўтара).
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Дзякуючы даследчыку Віталю Аніську ўдалося вызначыць дакладны год пабудовы цікавага помніка канструктывізма ў Беларусі - былой чыгуначнай паліклінікі ў Залінейным раёне Гомеля.
В.Аніська знайшоў у гомельскай газеце "Полесская правда" №302 1928 года артыкул пра адкрыццё новай паліклінікі (мал.1,2), якая, як пісалася ў газеце, стала падарункам чыгуначнікам Гомеля да 10-годдзя БССР (першае абвяшчэнне БССР адбылося 1 студзеня 1919 года).
Такім чынам паліклініка была адчынена напрыканцы 1928 года, адзіны яе вядомы даваенны фотаздымак датуецца 1930 годам (мал.3).
Будынак захаваўся да нашых дзён, але ўжо больш за 10 гадоў стаіць закінутым і паціху разбураецца (мал.4-5).
Дзякуючы даследчыку Віталю Аніську ўдалося вызначыць дакладны год пабудовы цікавага помніка канструктывізма ў Беларусі - былой чыгуначнай паліклінікі ў Залінейным раёне Гомеля.
В.Аніська знайшоў у гомельскай газеце "Полесская правда" №302 1928 года артыкул пра адкрыццё новай паліклінікі (мал.1,2), якая, як пісалася ў газеце, стала падарункам чыгуначнікам Гомеля да 10-годдзя БССР (першае абвяшчэнне БССР адбылося 1 студзеня 1919 года).
Такім чынам паліклініка была адчынена напрыканцы 1928 года, адзіны яе вядомы даваенны фотаздымак датуецца 1930 годам (мал.3).
Будынак захаваўся да нашых дзён, але ўжо больш за 10 гадоў стаіць закінутым і паціху разбураецца (мал.4-5).
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Эвалюцыя знешняга выгляду будынка былой абласной дзіцячай бальніцы (будавалася як корпус медінстытута) на тэрыторыі 1-й клінічнай бальніцы г.Мінска па адрасе вул.Броўкі, 5:
1-2. Фотаздымкі 1940-41 гадоў, на якіх выяўлены працэс будаўніцтва (пазначана, што будаваўся корпус медінстытута).
3. Фота часоў нямецкай акупацыі 1941-44 гг. - будынак стаяў незавершаны.
4-5. Фотаздымкі 1950-х, 1960-х гадоў, калі ў завершаным будынку размясцілася абласная дзіцячая бальніца.
6-7. Сучасны стан. Будынак закінуты і не выкарыстоўваецца.
Эвалюцыя знешняга выгляду будынка былой абласной дзіцячай бальніцы (будавалася як корпус медінстытута) на тэрыторыі 1-й клінічнай бальніцы г.Мінска па адрасе вул.Броўкі, 5:
1-2. Фотаздымкі 1940-41 гадоў, на якіх выяўлены працэс будаўніцтва (пазначана, што будаваўся корпус медінстытута).
3. Фота часоў нямецкай акупацыі 1941-44 гг. - будынак стаяў незавершаны.
4-5. Фотаздымкі 1950-х, 1960-х гадоў, калі ў завершаным будынку размясцілася абласная дзіцячая бальніца.
6-7. Сучасны стан. Будынак закінуты і не выкарыстоўваецца.
#піонэрархнагляд #архітэктурабсср
Тым часам у Мінску зносяць даваенны будынак былой школы па адрасе вул.Мяснікова 5, якому таксама амаль 90 год (школа была пабудаваная паводле тыповага праекта 1936 года).
Акрамя таго, на гэтым будынку ў 2013 годзе быў усталяваны памятны знак у гонар першай мінскай аўта-заправачнай станцыі (апошняе фота), якая была адчынена непадалёк у 1932 годзе. Лёс знака невядомы.
Фота: onliner.
Тым часам у Мінску зносяць даваенны будынак былой школы па адрасе вул.Мяснікова 5, якому таксама амаль 90 год (школа была пабудаваная паводле тыповага праекта 1936 года).
Акрамя таго, на гэтым будынку ў 2013 годзе быў усталяваны памятны знак у гонар першай мінскай аўта-заправачнай станцыі (апошняе фота), якая была адчынена непадалёк у 1932 годзе. Лёс знака невядомы.
Фота: onliner.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
У Полацку на днях завяршылася рэканструкцыя будынка былога Дома Афіцэраў 1939 года пабудовы (фота 1-3 з сайта gorod214.by).
Што цікава, полацкі Дом афіцэраў не ўнікальны аб'ект, ён пабудаваны паводле тыповага праекта (практыка тыповага будаўніцтва ў вайсковай сферы была распаўсюджана ў СССР і ў 1930-я гады). Аналагічны будынак у Беларусі знаходзіцца на тэрыторыі вайсковага гарадка ў вёсцы Заслонава (да вайны Ласосніца) Лепельскага раёна (фота 4). Там будынак мае больш просты дэкор калон, але ў астатнім поўная копія полацкага.
У Полацку на днях завяршылася рэканструкцыя будынка былога Дома Афіцэраў 1939 года пабудовы (фота 1-3 з сайта gorod214.by).
Што цікава, полацкі Дом афіцэраў не ўнікальны аб'ект, ён пабудаваны паводле тыповага праекта (практыка тыповага будаўніцтва ў вайсковай сферы была распаўсюджана ў СССР і ў 1930-я гады). Аналагічны будынак у Беларусі знаходзіцца на тэрыторыі вайсковага гарадка ў вёсцы Заслонава (да вайны Ласосніца) Лепельскага раёна (фота 4). Там будынак мае больш просты дэкор калон, але ў астатнім поўная копія полацкага.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Эвалюцыя знешняга выгляду будынка Белкамунбанка на рагу вуліц К.Маркса і Леніна. Пабудаваны ў 1927-28 гадах. Фактычна першы канструктывісцкі "хмарачос" міжваеннага Менска.
1. Праект 1927 года. Праект распрацоўвалі маскоўскія інжынеры Бранштэйн і Максімаў (першая прэмія ўсесаюзнага конкурса), фасады паводле праекта інж.Тачылава, адаптацыя праекта на мясцовасці - інж. Белдзяржбуда Мазгалеўскі.
2-6. Белкамунбанк на фота 1930-х гадоў.
7-8. Стан будынка пасля вызвалення Мінска ў 1944 годзе.
9. Рэканструяваны ў стылі сталінскай неакласікі будынак у 1950-я гады.
10. Сучасны стан.
Эвалюцыя знешняга выгляду будынка Белкамунбанка на рагу вуліц К.Маркса і Леніна. Пабудаваны ў 1927-28 гадах. Фактычна першы канструктывісцкі "хмарачос" міжваеннага Менска.
1. Праект 1927 года. Праект распрацоўвалі маскоўскія інжынеры Бранштэйн і Максімаў (першая прэмія ўсесаюзнага конкурса), фасады паводле праекта інж.Тачылава, адаптацыя праекта на мясцовасці - інж. Белдзяржбуда Мазгалеўскі.
2-6. Белкамунбанк на фота 1930-х гадоў.
7-8. Стан будынка пасля вызвалення Мінска ў 1944 годзе.
9. Рэканструяваны ў стылі сталінскай неакласікі будынак у 1950-я гады.
10. Сучасны стан.
#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Сучасны стан будынка былога клуба металістаў у Віцебску (фота С.Марціновіча).
Клуб адчынены 7 лістапада 1929 года, пабудаваны паводле тыповага праекта А. Васільева і Л. Панамаровай (аналагічны будынак быў у Менску на вуліцы Універсітэцкай, зараз Кірава, разбураны ў вайну).
Доўгі час былы клуб у Віцебску стаяў закінуты. Некалькі гадоў таму будынак быў выкуплены і зараз там вядуцца работы па рэканструкцыі, ў былым клубе плануецца адчыніць культурна-дзелавы цэнтр.
Крыніца фота.
Сучасны стан будынка былога клуба металістаў у Віцебску (фота С.Марціновіча).
Клуб адчынены 7 лістапада 1929 года, пабудаваны паводле тыповага праекта А. Васільева і Л. Панамаровай (аналагічны будынак быў у Менску на вуліцы Універсітэцкай, зараз Кірава, разбураны ў вайну).
Доўгі час былы клуб у Віцебску стаяў закінуты. Некалькі гадоў таму будынак быў выкуплены і зараз там вядуцца работы па рэканструкцыі, ў былым клубе плануецца адчыніць культурна-дзелавы цэнтр.
Крыніца фота.