Հոկտեմբերի 29-ին որպես արևելագետ հրավիրված էի Սանկտ Պետերբուրգ՝ մասնակցելու ԱՊՀ միջխորհրդարանական վեհաժողովի կողմից կազմակերպված «Եվրասիական տնտեսական հեռանկարներ» 9-րդ միջազգային խորհրդաժողովին և հանդես գալու զեկույցով։ Զեկույցս՝ «Հայկական Սյունիքը՝ որպես ԵԱՏՄ համար պատուհան դեպի Մերձավոր Արևելք» թեմայով ընդգրկված էր խորհրդաժողովի՝ «Եվրասիայում տրանսպորտային միջանցքների զարգացումը» բաժնում։
Իմ խնդիրն էր ցույց տալ, թե ինչ հեռանկարներ ունի Սյունիքով անցնելիք Հյուսիս-Հարավ միջանցքը և ինչու այն կարող է էական լինել ողջ ԵԱՏՄ կառույցի համար՝ որպես Մերձավորարևելյան տարածաշրջան դուրս գալու ամենակարճ, հուսալի ու հեռանկարային ճանապարհ։
Ադրբեջանից ևս ներկայացուցիչներ կային, որոնք փութաջանորեն փորձում էին առաջ մղել Հյուսիս-Հարավին հակադիր՝ Սյունիքով «Թյուրքական/Զանգեզուրի միջանցքի բացման թեման՝ ընդ որում նշելով, որ այդ միջանցքը հենց Հայաստանի համար է լավ ու հենց հայերի համար են այն բացում։ Բնականաբար, նրանք ստացան անհրաժեշտ հակահարվածը իմ կողմից։ Բայց պետք է գիտակցել, որ այս ոճով նրանք այժմ աշխատում են բոլոր հնարավոր հարթակներում և, ցավոք, միշտ չէ, որ ստանում են պատասխան։
Քանի դեռ մեր պետությունը չունի ազգային իշխանություն, Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը պետք է առաջ մղենք մենք՝ ազգային քաղաքացիական հասարակությունը, օգտվելով հանրային դիվանագիտության բոլոր հասանելի գործիքներից։ Ոչ մեկ որևէ տեղ մեր փոխարեն առաջ չի մղելու մեր շահերը։ Սա մեր բաժին աշխատանքն է։
Իսկ Հայաստանի շահն այս պահին ենթադրում է բոլոր միջոցներով վիժեցնել կապիտուլիանտի կողմից թուրքերին տրամադրվելիք միջանցքի հնարավորությունը և նպաստել արագ տեմպերով «Հյուսիս-հարավի» կառուցմանը։
Իմ խնդիրն էր ցույց տալ, թե ինչ հեռանկարներ ունի Սյունիքով անցնելիք Հյուսիս-Հարավ միջանցքը և ինչու այն կարող է էական լինել ողջ ԵԱՏՄ կառույցի համար՝ որպես Մերձավորարևելյան տարածաշրջան դուրս գալու ամենակարճ, հուսալի ու հեռանկարային ճանապարհ։
Ադրբեջանից ևս ներկայացուցիչներ կային, որոնք փութաջանորեն փորձում էին առաջ մղել Հյուսիս-Հարավին հակադիր՝ Սյունիքով «Թյուրքական/Զանգեզուրի միջանցքի բացման թեման՝ ընդ որում նշելով, որ այդ միջանցքը հենց Հայաստանի համար է լավ ու հենց հայերի համար են այն բացում։ Բնականաբար, նրանք ստացան անհրաժեշտ հակահարվածը իմ կողմից։ Բայց պետք է գիտակցել, որ այս ոճով նրանք այժմ աշխատում են բոլոր հնարավոր հարթակներում և, ցավոք, միշտ չէ, որ ստանում են պատասխան։
Քանի դեռ մեր պետությունը չունի ազգային իշխանություն, Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը պետք է առաջ մղենք մենք՝ ազգային քաղաքացիական հասարակությունը, օգտվելով հանրային դիվանագիտության բոլոր հասանելի գործիքներից։ Ոչ մեկ որևէ տեղ մեր փոխարեն առաջ չի մղելու մեր շահերը։ Սա մեր բաժին աշխատանքն է։
Իսկ Հայաստանի շահն այս պահին ենթադրում է բոլոր միջոցներով վիժեցնել կապիտուլիանտի կողմից թուրքերին տրամադրվելիք միջանցքի հնարավորությունը և նպաստել արագ տեմպերով «Հյուսիս-հարավի» կառուցմանը։
Արդեն շուրջ 5 տարի է՝ ինչ Թուրքիան պաշտոնապես գրավել է Սիրիայի սուվերեն տարածքի մի զգալի հատված և այնտեղ կառուցում է թուրքական պետություն։ Կից քարտեզում կանաչ գույնով երևում են Սիրիայի հյուսիսում թուրքերի կողմից նվաճված երկու հատվածները՝ գրպանիկները։ Օրերս Թուրքիայի՝ Սիրիայում նոր ռազմական գործողություն սկսելու մասին խոսակցությունների ֆոնին Անկարան տարբեր ձևաչափերով պահանջ է ներկայացնում, որպեսզի այս երկու հատվածների մեջ լինի ցամաքային կապ՝ միջանցք։ Այլ բառերով, իրենք նվաճել են երկու առանձին տարածք, այժմ պետք է դրանց միջև կապ հաստատել, որպեսզի էլ ավելի արագ ընթանա դրանց յուրացումը։
Սակայն ինչպես գիտեք, Թուրքիայի համար գլխավոր միջանցքը, որ այն ցանկանում է ամեն գնով ստանալ, Սյունիքում է, որի ուղղությամբ վերջին 12 ամիսներին աննախադեպ ծավալի աշխատանք է կատարվել՝ դիվանագիտական/ռազմական ասպարեզներից մինչև քարոզչական։ Հերթական անգամ հիշեցնեմ, որ Սյունիքով անցնելիք «Թյուրքական/Զանգեզուրի միջանցքը» զրկելու է Հայաստանին զարգանալու որևէ հնարավորությունից։
Ու փոխանակ պայքարելու թուրքերի նվաճողականության դեմ, ՀՀ դե ֆակտո թուրքամետ իշխանության մի հերթական տգետ նախարար այսօր հանդես է եկել հերթական հակահայկական պնդումով. «Մենք պետք է որպես ժողովուրդ հստակեցնենք մեր երկրի սահմանները, դա լավ է, թե վատ, այլ հարց է, բայց պետք է լինի հստակ, ու մեր առջև նպատակ դնենք այդ սահմաններում հզորանալ»։ Մեր երկրի սահմանները մեր ժողովուրդը շատ վաղուց է հստակեցրել այս հողում իր ապրելով, կռվելով, կառուցելով ու զոհվելով։ Միայն վերջին երեք տասնամյակում մեր ժողովրդի բազմաթիվ հերոս զավակների արյունով գծված սահմանները թշնամուն նվիրող քաղաքական ուժը այսօր, փաստացի, «երկրի սահման» ասելով նկատի ունի այն սահմանները, որոնք պահանջում են Հայաստանի թշնամի Ադրբեջանն ու Թուրքիան։ Տարածաշրջանն ու քաղաքականությունն իմացող ցանկացած մտածող մարդու համար պարզ է, որ այս զիջումներից հետո մեզանից պահանջելու են նոր զիջումներ՝ ամեն անգամ փոխելով մեր սահմանները և իսպառ զրկելով զարգանալու որևէ հնարավորությունից։
Հայաստանի կապիտուլիանտ իշխանություններին չհեռացնելը նշանակում է զիջել Թուրքիային և Ադրբեջանին հայ ժողովրդի հայրենիքի վերջին կտորը։ Սա վաղուց արդեն պարզ ճշմարտություն է։
Սակայն ինչպես գիտեք, Թուրքիայի համար գլխավոր միջանցքը, որ այն ցանկանում է ամեն գնով ստանալ, Սյունիքում է, որի ուղղությամբ վերջին 12 ամիսներին աննախադեպ ծավալի աշխատանք է կատարվել՝ դիվանագիտական/ռազմական ասպարեզներից մինչև քարոզչական։ Հերթական անգամ հիշեցնեմ, որ Սյունիքով անցնելիք «Թյուրքական/Զանգեզուրի միջանցքը» զրկելու է Հայաստանին զարգանալու որևէ հնարավորությունից։
Ու փոխանակ պայքարելու թուրքերի նվաճողականության դեմ, ՀՀ դե ֆակտո թուրքամետ իշխանության մի հերթական տգետ նախարար այսօր հանդես է եկել հերթական հակահայկական պնդումով. «Մենք պետք է որպես ժողովուրդ հստակեցնենք մեր երկրի սահմանները, դա լավ է, թե վատ, այլ հարց է, բայց պետք է լինի հստակ, ու մեր առջև նպատակ դնենք այդ սահմաններում հզորանալ»։ Մեր երկրի սահմանները մեր ժողովուրդը շատ վաղուց է հստակեցրել այս հողում իր ապրելով, կռվելով, կառուցելով ու զոհվելով։ Միայն վերջին երեք տասնամյակում մեր ժողովրդի բազմաթիվ հերոս զավակների արյունով գծված սահմանները թշնամուն նվիրող քաղաքական ուժը այսօր, փաստացի, «երկրի սահման» ասելով նկատի ունի այն սահմանները, որոնք պահանջում են Հայաստանի թշնամի Ադրբեջանն ու Թուրքիան։ Տարածաշրջանն ու քաղաքականությունն իմացող ցանկացած մտածող մարդու համար պարզ է, որ այս զիջումներից հետո մեզանից պահանջելու են նոր զիջումներ՝ ամեն անգամ փոխելով մեր սահմանները և իսպառ զրկելով զարգանալու որևէ հնարավորությունից։
Հայաստանի կապիտուլիանտ իշխանություններին չհեռացնելը նշանակում է զիջել Թուրքիային և Ադրբեջանին հայ ժողովրդի հայրենիքի վերջին կտորը։ Սա վաղուց արդեն պարզ ճշմարտություն է։
ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻՆ
Անցյալ տարվա նոյեմբերյան այս օրերին, երբ ստորագրվեց կապիտուլիացիան, մեզ՝ մասնագետներիս համար հասկանալի դարձավ, որ Թուրքիա-Ադրբեջան զույգի գերնպատակը լինելու է Սյունիքով միջանցք ստանալը, որի համար իրավական որոշ հիմքեր նրանք կարողացել էին խցկել կապիտուլիացիոն հայտարարության մեջ (տե՛ս 9-րդ կետը)։
Մեկ տարի անց էլ դա չի հաջողվում անել, քանի որ Սյունիքով Ադրբեջանն ու Թուրքիան կապող ճանապարհը ոչ միայն հակահայկական նախագիծ է, այլև իր խորքում սպառնալիք է մի շարք այլ պետությունների (այդ թվում՝ գերտերությունների) համար, որոնք ևս փորձում են կասեցնել այդ չարաբաստիկ միջանցքի իրականացումը և ընդհակառակը՝ աջակցում «Հյուսիս-Հարավ միջանցք» աշխարհաքաղաքական նախագծին։
Թյուրքական միջանցքի բացման դեմ մեր, այդ թվում նաև նվաստիս համեստ ջանքերը աննկատ չեն անցնում Ադրբեջանում՝ առաջացնելով ոչ միայն մեր թշնամիների զայրույթը, այլև հարուցելով մեզ լռեցնելու փորձեր։
Վերջերս այս թեմայի շրջանակում ադրբեջանական քարոզչամեքենան տարբեր կայքերում դարձյալ մի քանի հոդված է նվիրել ինձ։ Դրանցից մեկում ադրբեջանցիները գովերգում են «կոնստրուկտիվ Փաշինյանին» և նրան հակադրում մեզ՝ «ռևանշիստներիս»՝ քննադատելով մասնավորապես Սեյրան Օհանյանին, Արման Թաթոյանին և ինձ։ Այսպիսի հակադրությունը միանգամայն բնական է. նախկին ՊՆ Օհանյանը առաջին պատերազմի ժամանակ է Ադրբեջանին արժանի հակահարված տվել (այդ թվում ազատագրելով Շուշին), իսկ Թաթոյանը ներկայումս է դա անում հատկապես միջազգային հարթակներում։ Ձեր խոնարհ ծառան էլ որպես թուրքագետ իր մասն է արել և վստահաբար շարունակելու է անել՝ թե՛ Հայաստանում, թե՛ արտասահմանում ներկայացնելով «միջանցք» կոչված աղետը և դա կասեցնելու ճանապարհները։
Ու թեև մի այլ ադրբեջանական ռեսուրս էլ ինձ նվիրված մեկ այլ հոդվածում նշել է, որ «Ո՛չ Գեղամյանը, ո՛չ էլ հայ այլ թափթփուկներ չեն կարող կանգնեցնել այդ (միջանցքի) գործընթացը», ես վստահ եմ, որ համազգային ջանքերով դա հնարավոր է, որքան էլ դրան խանգարեն ներսի ու դրսի թշնամիները։
Անցյալ տարվա նոյեմբերյան այս օրերին, երբ ստորագրվեց կապիտուլիացիան, մեզ՝ մասնագետներիս համար հասկանալի դարձավ, որ Թուրքիա-Ադրբեջան զույգի գերնպատակը լինելու է Սյունիքով միջանցք ստանալը, որի համար իրավական որոշ հիմքեր նրանք կարողացել էին խցկել կապիտուլիացիոն հայտարարության մեջ (տե՛ս 9-րդ կետը)։
Մեկ տարի անց էլ դա չի հաջողվում անել, քանի որ Սյունիքով Ադրբեջանն ու Թուրքիան կապող ճանապարհը ոչ միայն հակահայկական նախագիծ է, այլև իր խորքում սպառնալիք է մի շարք այլ պետությունների (այդ թվում՝ գերտերությունների) համար, որոնք ևս փորձում են կասեցնել այդ չարաբաստիկ միջանցքի իրականացումը և ընդհակառակը՝ աջակցում «Հյուսիս-Հարավ միջանցք» աշխարհաքաղաքական նախագծին։
Թյուրքական միջանցքի բացման դեմ մեր, այդ թվում նաև նվաստիս համեստ ջանքերը աննկատ չեն անցնում Ադրբեջանում՝ առաջացնելով ոչ միայն մեր թշնամիների զայրույթը, այլև հարուցելով մեզ լռեցնելու փորձեր։
Վերջերս այս թեմայի շրջանակում ադրբեջանական քարոզչամեքենան տարբեր կայքերում դարձյալ մի քանի հոդված է նվիրել ինձ։ Դրանցից մեկում ադրբեջանցիները գովերգում են «կոնստրուկտիվ Փաշինյանին» և նրան հակադրում մեզ՝ «ռևանշիստներիս»՝ քննադատելով մասնավորապես Սեյրան Օհանյանին, Արման Թաթոյանին և ինձ։ Այսպիսի հակադրությունը միանգամայն բնական է. նախկին ՊՆ Օհանյանը առաջին պատերազմի ժամանակ է Ադրբեջանին արժանի հակահարված տվել (այդ թվում ազատագրելով Շուշին), իսկ Թաթոյանը ներկայումս է դա անում հատկապես միջազգային հարթակներում։ Ձեր խոնարհ ծառան էլ որպես թուրքագետ իր մասն է արել և վստահաբար շարունակելու է անել՝ թե՛ Հայաստանում, թե՛ արտասահմանում ներկայացնելով «միջանցք» կոչված աղետը և դա կասեցնելու ճանապարհները։
Ու թեև մի այլ ադրբեջանական ռեսուրս էլ ինձ նվիրված մեկ այլ հոդվածում նշել է, որ «Ո՛չ Գեղամյանը, ո՛չ էլ հայ այլ թափթփուկներ չեն կարող կանգնեցնել այդ (միջանցքի) գործընթացը», ես վստահ եմ, որ համազգային ջանքերով դա հնարավոր է, որքան էլ դրան խանգարեն ներսի ու դրսի թշնամիները։
Ադրբեջանում նշում են Հաղթանակի օրը։ Թուրքիայի ՊՆ Հուլուսի Աքարն այս առիթով ժամանել է Բաքու, որտեղ մասնակցել է պաշտոնական արարողություններին։ Տոնական ցերեկույթի ընթացքում նաև հանդես է եկել հայտարարությամբ, որից կառանձնացնեմ երկու դրվագ։
Թուրքիայի ՊՆ Աքարը հերթական նշել է, որ Արցախի դեմ նախորդ աշնան հարձակումը կոչվում էր «Մեկ հայրենիք» գործողություն (Tek Vatan Harekâtı) և օգտագործել «ինչպես այդ գործողության ժամանակ, այնպես էլ այսօր Ադրբեջանի և Թուրքիայի ԶՈՒ ներկայացուցիչները...» արտահայտությունը, ինչը Թուրքիայի՝ Արցախում պատերազմին մասնակցության հերթական վկայությունն է։
Իր ելույթում Աքարը նաև անդրադառնում է Հայաստանին՝ անուղղակի նորից սպառնալով և կրկնելով մեր առջև դրված նախապայմանները. «Ակնկալում ենք, որ Հայաստանի պատասխանատուներն էլ մի կողմ դնեն ներկայիս քաղաքականությունը և արժևորեն ներկայիս պատմական առաջարկը, այդ թվում՝ 6-ի պլատֆորմը։ Արդեն բոլորը պետք է իմանան, որ դառնության ու ատելության վրա չի կարելի ապագա կառուցել։ Հայաստանը պետք է թողնի թշնամանքը և նայի ապագային»։ Դիվանագիտականից թարգմանաբար սա նշանակում է. «Ցեղասպանություն, Արցախ, ինքնություն, կոտորած, բան, ամեն ինչ մոռացե՛ք, դարձե՛ք մեզանից կախված երկիր 6-ի պլատֆորմում ու մենք կասենք՝ հետո ինչ անել»։
Սա է խաղաղության թուրքական տարբերակը։
Թուրքիայի ՊՆ Աքարը հերթական նշել է, որ Արցախի դեմ նախորդ աշնան հարձակումը կոչվում էր «Մեկ հայրենիք» գործողություն (Tek Vatan Harekâtı) և օգտագործել «ինչպես այդ գործողության ժամանակ, այնպես էլ այսօր Ադրբեջանի և Թուրքիայի ԶՈՒ ներկայացուցիչները...» արտահայտությունը, ինչը Թուրքիայի՝ Արցախում պատերազմին մասնակցության հերթական վկայությունն է։
Իր ելույթում Աքարը նաև անդրադառնում է Հայաստանին՝ անուղղակի նորից սպառնալով և կրկնելով մեր առջև դրված նախապայմանները. «Ակնկալում ենք, որ Հայաստանի պատասխանատուներն էլ մի կողմ դնեն ներկայիս քաղաքականությունը և արժևորեն ներկայիս պատմական առաջարկը, այդ թվում՝ 6-ի պլատֆորմը։ Արդեն բոլորը պետք է իմանան, որ դառնության ու ատելության վրա չի կարելի ապագա կառուցել։ Հայաստանը պետք է թողնի թշնամանքը և նայի ապագային»։ Դիվանագիտականից թարգմանաբար սա նշանակում է. «Ցեղասպանություն, Արցախ, ինքնություն, կոտորած, բան, ամեն ինչ մոռացե՛ք, դարձե՛ք մեզանից կախված երկիր 6-ի պլատֆորմում ու մենք կասենք՝ հետո ինչ անել»։
Սա է խաղաղության թուրքական տարբերակը։
Պատերազմի ավարտից մեկ տարի անց ես նոր ասելու բան չունեմ. անցնող տարվա ընթացքում ամեն բան բազմակի անգամներ ասել եմ։ Տարելիցի առիթով, սակայն, այս հարթակում կհիշեցնեմ չորս պարզ բան.
◾ Անձամբ կապիտուլիանտ Նիկոլ Փաշինյանի ու իր տգետների կառավարության պատճառով մենք կորցրել ենք մեր սրբազան հայրենիքի 1/4-ը։
◾ Պարտությունն ունի կոնկրետ անուն ազգանունով մեղավորներ։ Ու իրենք անկախ ամեն ինչից պատժվելու են վաղ թե ուշ։
◾ Հայաստանը կարող է գոյատևել որպես անկախ պետություն, եթե դրա համար պատասխանատվություն վերցնի նոր՝ անկախության սերունդը՝ գիտակ, համեստ ու անդավաճան իր սկզբունքներին։
◾ Ես ոչ մի տեղ չեմ գնալու, չեմ դադարելու կռիվ տալ, որովհետև ես անցյալ տարի զոհված ընկերներիս, ուսանողներիս ու ավագներիս համեմատ շատ ավելի հեշտ պայքար ունեմ։
Հայաստանը ու դրա հանդեպ սերը միակ բանն են, որի համար արժե կռվել ու մեռնել այս աշխարհում։ Սիրով էլ կռվելու ենք #հակաՀայաստան'ի դեմ։
◾ Անձամբ կապիտուլիանտ Նիկոլ Փաշինյանի ու իր տգետների կառավարության պատճառով մենք կորցրել ենք մեր սրբազան հայրենիքի 1/4-ը։
◾ Պարտությունն ունի կոնկրետ անուն ազգանունով մեղավորներ։ Ու իրենք անկախ ամեն ինչից պատժվելու են վաղ թե ուշ։
◾ Հայաստանը կարող է գոյատևել որպես անկախ պետություն, եթե դրա համար պատասխանատվություն վերցնի նոր՝ անկախության սերունդը՝ գիտակ, համեստ ու անդավաճան իր սկզբունքներին։
◾ Ես ոչ մի տեղ չեմ գնալու, չեմ դադարելու կռիվ տալ, որովհետև ես անցյալ տարի զոհված ընկերներիս, ուսանողներիս ու ավագներիս համեմատ շատ ավելի հեշտ պայքար ունեմ։
Հայաստանը ու դրա հանդեպ սերը միակ բանն են, որի համար արժե կռվել ու մեռնել այս աշխարհում։ Սիրով էլ կռվելու ենք #հակաՀայաստան'ի դեմ։
Հայաստանում միակ ֆրանսալեզու ԶԼՄ-ն՝ Ֆրանկոֆոնիայի կազմակերպության շրջանակներում գործող Le Courrier d'Erevanը նոյեմբերի 9-ին հրապարակել է ինձ հետ դեռևս ապրիլին արված մի ծավալուն հարցազրույց, որը նվիրված է Հարավային Կովկասում Թուրքիայի ակտիվացմանը։ Հարցազրույցում ես մանրամասն անդրադառնում եմ Թուրքիայի ծավալապաշտությունից բխող վտանգներին ոչ միայն Հայաստանի ու հայության, այլև տարածաշրջանի և ավելի լայն՝ Եվրոպայի համար։ Ֆրանսախոս լսարանին ներկայացնում եմ նաև այն խնդիրները, որոնք ծագելու են Թուրքիային Սյունիքով միջանցք/ճանապարհ տալու պարագայում։
Քանի դեռ պետությունը չի աշխատում, հանրային դիվանագիտության այս և այլ խողովակներ օգտագործելով՝ պետք է փորձել Թուրքիայից եկող սպառնալիքների շուրջ միավորել դրանցից տուժող ու տուժելիք բոլոր երկրներին՝ այդպիսով կոլեկտիվ ջանքերով հնարավորինս զսպելով մեր հարևան թշնամական պետությունների ագրեսիան մեր հանդեպ։ Սա է խաղաղության և զարգացման միակ հնարավոր տարբերակը։
Հայկական նախագիծ / Armenian Projectի շրջանակներում գործող մեր հետազոտական թիմը «Թյուրքական միջանցքի» կասեցման և այլ թեմաներով շարունակելու է հետևողական աշխատանքը Հայաստանի հնարավոր դաշնակիցների հետ։
Խնդրում եմ հարցազրույցը տարածե՛լ ձեր ֆրանսալեզու շրջապատում՝ https://www.courrier.am/fr/opinions/turquie-entre-appels-la-paix-et-aspirations-veritables-varuzhan-geghamyan-turcologue
Քանի դեռ պետությունը չի աշխատում, հանրային դիվանագիտության այս և այլ խողովակներ օգտագործելով՝ պետք է փորձել Թուրքիայից եկող սպառնալիքների շուրջ միավորել դրանցից տուժող ու տուժելիք բոլոր երկրներին՝ այդպիսով կոլեկտիվ ջանքերով հնարավորինս զսպելով մեր հարևան թշնամական պետությունների ագրեսիան մեր հանդեպ։ Սա է խաղաղության և զարգացման միակ հնարավոր տարբերակը։
Հայկական նախագիծ / Armenian Projectի շրջանակներում գործող մեր հետազոտական թիմը «Թյուրքական միջանցքի» կասեցման և այլ թեմաներով շարունակելու է հետևողական աշխատանքը Հայաստանի հնարավոր դաշնակիցների հետ։
Խնդրում եմ հարցազրույցը տարածե՛լ ձեր ֆրանսալեզու շրջապատում՝ https://www.courrier.am/fr/opinions/turquie-entre-appels-la-paix-et-aspirations-veritables-varuzhan-geghamyan-turcologue
Le Courrier d'Erevan
Turquie : entre appels à la paix et aspirations véritables, Varuzhan Geghamyan, turcologue
Le processus de l’ouverture des frontières arméno-turques et la normalisation des relations bilatérales ont revêtu de nouvelles nuances depuis la deuxième guerre d’Artsakh dans laquelle la Turquie s’était directement engagée aux côtés des forces armées a…
Վերջին շրջանում հարցազրուցներ հաճախ չեմ տալիս, սակայն երեկ 168 Hoursի տաղավարում հնարավորինս պարզ լեզվով անդրադարձա վերջին շրջանի իրադարձություններին տարածաշրջանի զարգացումների համատեքստում:
https://youtu.be/7uSjvkB-3AE
https://youtu.be/7uSjvkB-3AE
YouTube
Թուրքիան Սյունիքի արևելյան հատվածում է տեղակայվելու. խոսք կա նաև ռազմաբազա ունենալու մասին. Գեղամյան
#Լուրեր #Հայաստանից #NEWS
Պաշտոնական կայք` http://168.am/
Բաժանորդագրվեք մեր ալիքին հետևյալ հղումով՝ https://www.youtube.com/168amofficial
168.am-ին կարող եք հետևել նաև սոցցանցերում`
Facebook: https://www.facebook.com/168.am
Twitter: https://twitter.…
Պաշտոնական կայք` http://168.am/
Բաժանորդագրվեք մեր ալիքին հետևյալ հղումով՝ https://www.youtube.com/168amofficial
168.am-ին կարող եք հետևել նաև սոցցանցերում`
Facebook: https://www.facebook.com/168.am
Twitter: https://twitter.…
Հարգելի՛ ընկերներ,
Սիրով տեղեկացնում եմ, որ առաջիկա երեք շաբաթներին ես ու Էլբակեան Էդգարը Հայաստանի ու հայության առկա մարտահրավերների (տարածաշրջանային խնդիրներից մինչև սփյուռքի ինքնակազմակերպման հիմնահարցեր) վերաբերյալ հանրային դասախոսություններով ենք հանդես գալու ԱՄՆ մի շարք հայկական համայնքներում։
Ստորև տեղադրում եմ այս պահին հայտնի հանրային միջոցառումների ցանկը։ Ուրախ կլինենք այնտեղ տեսնել «Հայկական նախագիծ» ՀԿ մեր ամերիկաբնակ հետևորդներին։ Ցանկության դեպքում կունենանք նաև առանձին հանդիպում-քննարկումներ։
13-19 նոյեմբեր - Լոս Անջելես և շրջակայք (https://www.facebook.com/ARF.Western.USA/photos/a.155576377946343/1672645972906035 )
19-21 նոյեմբեր - Սիեթլ (https://www.facebook.com/WAarmenians/posts/246947020799378)
22-23 նոյեմբեր - Լոս Անջելես
23-27 նոյեմբեր - Բոստոն և շրջակայք
28-30 նոյեմբեր - Նյու Յորք և շրջակայք (https://www.facebook.com/events/1063085714505651/)
Dear friends & followers,
In the upcoming weeks we will be delivering lectures in several Armenian communities in the US.
Please kindly check the dates and some of the public event links.
Will be happy to meet new and old friends.
13-19 Nov.- LA & county (https://www.facebook.com/ARF.Western.USA/photos/a.155576377946343/1672645972906035 )
19-21 Nov. - Seattle (https://www.facebook.com/WAarmenians/posts/246947020799378)
22-23 Nov. - LA
23-27 Nov. - Boston
28-30 Nov. - NY & New Jersey (https://www.facebook.com/events/1063085714505651/)
Սիրով տեղեկացնում եմ, որ առաջիկա երեք շաբաթներին ես ու Էլբակեան Էդգարը Հայաստանի ու հայության առկա մարտահրավերների (տարածաշրջանային խնդիրներից մինչև սփյուռքի ինքնակազմակերպման հիմնահարցեր) վերաբերյալ հանրային դասախոսություններով ենք հանդես գալու ԱՄՆ մի շարք հայկական համայնքներում։
Ստորև տեղադրում եմ այս պահին հայտնի հանրային միջոցառումների ցանկը։ Ուրախ կլինենք այնտեղ տեսնել «Հայկական նախագիծ» ՀԿ մեր ամերիկաբնակ հետևորդներին։ Ցանկության դեպքում կունենանք նաև առանձին հանդիպում-քննարկումներ։
13-19 նոյեմբեր - Լոս Անջելես և շրջակայք (https://www.facebook.com/ARF.Western.USA/photos/a.155576377946343/1672645972906035 )
19-21 նոյեմբեր - Սիեթլ (https://www.facebook.com/WAarmenians/posts/246947020799378)
22-23 նոյեմբեր - Լոս Անջելես
23-27 նոյեմբեր - Բոստոն և շրջակայք
28-30 նոյեմբեր - Նյու Յորք և շրջակայք (https://www.facebook.com/events/1063085714505651/)
Dear friends & followers,
In the upcoming weeks we will be delivering lectures in several Armenian communities in the US.
Please kindly check the dates and some of the public event links.
Will be happy to meet new and old friends.
13-19 Nov.- LA & county (https://www.facebook.com/ARF.Western.USA/photos/a.155576377946343/1672645972906035 )
19-21 Nov. - Seattle (https://www.facebook.com/WAarmenians/posts/246947020799378)
22-23 Nov. - LA
23-27 Nov. - Boston
28-30 Nov. - NY & New Jersey (https://www.facebook.com/events/1063085714505651/)
Forwarded from Infocom
ՀՀ ԱԽ այսօրվա հայտարարությունը խախտում է ՀՀ Սահմանադրության և մարդու իրավունքների միջազգային պահանջները: Մասնավորապես, ԱԽ-ի հայտարարությունը հղում է անում ԽՍՀՄ չկոնկրետացված ինչ-որ քարտեզների ու նշում, որ Գորիս-Կապան և Կապան-Ճակատեն ավտոճանապարհների ադրբեջանական վերահսկողության ներքո գտնվող հատվածները ՀՀ տարածքում չեն գտնվում։ Այնուհետև, ԱԽ հայտարարությունը խոսում է այլընտրանքային ճանապարհների ցանցի ստեղծման մասին ու դրանով իսկ, ըստ էության, թույլատրելի է համարում ադրբեջանական վերահսկողությունը նշված ճանապարհների նկատմամբ: [ՀՀ ՄԻՊ] Կարդալ ավելին
Քանի կա կապիտուլիանտն ու իր դավաճանական թիմը, մենք անդադար կորցնելու ենք։
Բոլորս, անխտիր բոլորս կորցնելու ենք։
Երկու օր առաջ էլ եմ նշել, հիմա էլ պնդեմ. բոլոր կարծիքի առաջնորդները, ովքեր հազարավոր հետևորդներ ունեն, ունեն հանրային հեղինակություն, պարտավոր են լուռ չմնալ, այլ արձագանքել մեր հայրենիքի իրական նվաճմանը, վճռական պահանջել ու ձգտել այս դավաճանական իշխանության հեռացմանը։ Նույնը պետք է անեն բոլոր քաղաքական ուժերը, որոնք իրենց ընդդիմադիր են հռչակել՝ առանց որևէ հապաղման։
Եթե սա չարվեց, Սյունիքին ու հայկական պետականության անկմանը մնալու են հաշված շաբաթներ։
Բոլորս, անխտիր բոլորս կորցնելու ենք։
Երկու օր առաջ էլ եմ նշել, հիմա էլ պնդեմ. բոլոր կարծիքի առաջնորդները, ովքեր հազարավոր հետևորդներ ունեն, ունեն հանրային հեղինակություն, պարտավոր են լուռ չմնալ, այլ արձագանքել մեր հայրենիքի իրական նվաճմանը, վճռական պահանջել ու ձգտել այս դավաճանական իշխանության հեռացմանը։ Նույնը պետք է անեն բոլոր քաղաքական ուժերը, որոնք իրենց ընդդիմադիր են հռչակել՝ առանց որևէ հապաղման։
Եթե սա չարվեց, Սյունիքին ու հայկական պետականության անկմանը մնալու են հաշված շաբաթներ։
ԱՄՆ հայկական գլխավոր համայնքներից Ֆրեզնո քաղաք այցելության ընթացքում անհնար էր ուխտ չանել Հայոց ազգային հերոս Սողոմոն Թեհլիրյանի լուսավոր շիրիմին: Գերեզմանում մեզ մոտեցած խարբերդցի մի հայ պատմեց, որ երբ Թեհլիրյանը դեռ ողջ էր, հաճախ հայկական հավաքների ժամանակ մարդիկ մոտենում և համբուրում էին վերջինիս ցուցամատը, որով նա քաշել էր ձգանը և ոչնչացրել էր Թալեաթ փաշային:
Թեհլիրյանի հերոսությունն ու ընդհանրապես «Նեմեսիս» գործողությունը հնարավորություն տվեցին հայ ազգին սիմվոլիկ առումով վերականգնել իրենց արժանապատվությունը և հաղթանակի ձգտող նոր սերունդներ դաստիարակել, որոնք արդեն դրանից 70 տարի անց պիտի հաջողեին Արցախյան պատերազմում:
Այլ խոսքով սա հուշարձան է` նվիրված #հավերժականՀայաստան´ի հաղթանակին #հակաՀայաստանի դեմ:
Թեհլիրյանի հերոսությունն ու ընդհանրապես «Նեմեսիս» գործողությունը հնարավորություն տվեցին հայ ազգին սիմվոլիկ առումով վերականգնել իրենց արժանապատվությունը և հաղթանակի ձգտող նոր սերունդներ դաստիարակել, որոնք արդեն դրանից 70 տարի անց պիտի հաջողեին Արցախյան պատերազմում:
Այլ խոսքով սա հուշարձան է` նվիրված #հավերժականՀայաստան´ի հաղթանակին #հակաՀայաստանի դեմ:
Forwarded from Elbakyan's diary
Մեր «Հայկական նախագիծ» ՀԿ-ի ներկայիս սփյուռքյան (ամերիկյան) համայնքային այցելությունների ժամանակ մեզ հաճախ են հարցնում, թե ինչպես կարող են օգտակար լինել մեր կազմակերպության շարունակականորեն անխափան գործունեությանը։ Այդ «գաղտնիքով» կիսվեմ նաև այստեղիս ընթերցողների հետ․ տարբերակներից մեկը «Պատրեոն» նվիրատվական հարթակի միջոցով մեզ փոքր, բայց կայուն հանգանակություններ անելն է։
https://www.patreon.com/armenianproject
https://www.patreon.com/armenianproject
Ադրբեջանը Եվրատեսիլ մրցույթի ժամանակ ցուցադրել է քարտեզ, որտեղ ոչ միայն Արցախը, այլև Սյունիքն ամբողջությամբ Ադրբեջանի մասն են: Նման մոտեցումը այժմ գերակա է ողջ Ադրբեջանում:
Թուրքագետ, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյան
Երբ երկրի ղեկավարի պաշտոնին հայտնված անձը ասուլիսի ընթացքում բառացիորեն ասում է. «բայց ուզում ենք մի հարց տանք Ադրբեջանին և Թուրքիային։... իրենք ուզո՞ւմ են Հայաստանի Հանրապետությունը ոչնչացնեն, թե՞ չէ, իրենք ուզո՞ւմ են հայ ժողովրդի ցեղասպանությունը շարունակել և ավարտին հասցնել, թե՞ չէ», ապա թուրքագետից ամուր նյարդեր են պահանջվում արձագանքելու համար....
«Թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանի խոսքով, եթե Նիկոլ Փաշինյանը մինչև հիմա չգիտի, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ վարում են թշնամական քաղաքականություն, որի վերջնակետը Հայաստանի չգոյությունն է, ապա այդ ամենը 680 հազար ընտրողների ողբերգությունն է, որ նման գիտելիքով մարդուն ընտրել են երկրի ղեկավար, բայց նաև ամբողջ հայ ազգի ողբերգությունն է, որ Հայաստանն ունի նման ղեկավար»։
https://168.am/2021/11/24/1613594.html
Երբ երկրի ղեկավարի պաշտոնին հայտնված անձը ասուլիսի ընթացքում բառացիորեն ասում է. «բայց ուզում ենք մի հարց տանք Ադրբեջանին և Թուրքիային։... իրենք ուզո՞ւմ են Հայաստանի Հանրապետությունը ոչնչացնեն, թե՞ չէ, իրենք ուզո՞ւմ են հայ ժողովրդի ցեղասպանությունը շարունակել և ավարտին հասցնել, թե՞ չէ», ապա թուրքագետից ամուր նյարդեր են պահանջվում արձագանքելու համար....
«Թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանի խոսքով, եթե Նիկոլ Փաշինյանը մինչև հիմա չգիտի, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ վարում են թշնամական քաղաքականություն, որի վերջնակետը Հայաստանի չգոյությունն է, ապա այդ ամենը 680 հազար ընտրողների ողբերգությունն է, որ նման գիտելիքով մարդուն ընտրել են երկրի ղեկավար, բայց նաև ամբողջ հայ ազգի ողբերգությունն է, որ Հայաստանն ունի նման ղեկավար»։
https://168.am/2021/11/24/1613594.html
168.am
«Հնարավոր չէ ակնկալել, որ Թուրքիան հայտարարի, թե որոշել է հայերի ցեղասպանություն անել, և դա առանձին նամակով ուղարկի ՔՊ գրասենյակ».…
Նիկոլ Փաշինյանը երեկ իր նախաձեռնած ֆեյսբուքյան ասուլիսի ժամանակ անդրադարձել էր նաև Թուրքիայի հետ հարաբերություններին, պատասխանելով հարցին, թե Թուրքիան հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հիմքում դնում է «միջանցքի» հարցը, նման պահանջով որքանո՞վ է…
◾ Ադրբեջանը, Թուրքիան և Հայաստանի ցանկացած այլ թշնամի փորձում է մեր մեջ կոտրել գլխավորը՝ անկախ հայկական պետության գաղափարի կենսունակությունը։ Ցեղասպանությունից հետո նրանք փորձում էին մեզ համոզել (ընդ որում, հաճախ էթնիկ հայերի բերանով), որ «Հայաստան» պետություն հարկավոր չէ, կարելի է ապրել ամենուր, իսկ հայկական ազգայնականությունը, իբր, մեզ պատուհասած խնդիրների հիմնական պատճառն է։ Ի հեճուկս դրա՝ հայկական ազգային ինստիտուտները (առաջին հերթին՝ եկեղեցին ու ավանդական կուսակցություններն՝ իրենց դպրոցներով, կազմակերպություններով ու մամուլով) կարողացան պահպանել հայկական պետականության գաղափարի կենսունակությունը և արդեն 1980-ականներին ակտիվորեն սկսեցին արդեն գործնական ծավալուն պայքարը, որի արդյունքում վերստեղծեց հայկական պետականությունը՝ անկախ ՀՀ-ն և ազատագրված Արցախը։
◾ Անկախ Հայաստանի գաղափարի կրողներից մեկը հեռավոր Կալիֆորնիայի Վայսելիա քաղաքում ցեղասպանությունից փրկված հայերի ժառանգներ Չարլզ և Զաբել Մելքոնյանների ընտանիքում ծնված Մոնթե Մելքոնյանն էր, ով պատանի հասակում յուրացրեց հայկական մշակույթը և ապա նետվեց իրական պայքարի դաշտ՝ սկզբից Սփյուռքում, ապա մայր հայրենիքում։ Նրա շնորհիվ մենք երջանկություն ունեինք վայելելու հայկական Քարվաճառը, որն անցյալ տարի այս օրերին ՀՀ դե ֆակտո թուրքամետների իշխանությունը նվիրեց Ադրբեջանին։
Երբ Ֆրեզնո քաղաքի հայկական գերեզմանատանն էինք, մի քանի րոպե լուռ անցկացրի ՀՀ ազգային հերոս Մոնթե Մելքոնյանի ծնողների շիրիմի և նրան նվիրված խաչքարի դիմաց։ Ընկերս աննկատ լուսանկարել է այդ պահը։
◾ Ինչպես պատգամել է Մոնթեն «Իմ կենացը մի՛ խմեք, իմ գործը շարունակե՛ք» հայտնի բանաձևում, մենք որոշեցինք «Հայկական նախագիծ»-ի մեր «Մարզահոս» հաղորդաշարի հերթական թողարկումը նվիրել Մոնթեին՝ դրանով նպաստելով անկախ Հայաստանի գաղափարի կենսունակությանը։ Չէ որ այսօր էլ «յան» ազգանունով հայերի ձեռամբ մեր մեջ փորձում են սպանել անկախության ու ուժեղ պետության գաղափարը։ Թողարկումը դիտե՛ք հետևյալ հղումով՝ https://www.youtube.com/watch?v=d-b7ousrrI8 ։
#հավերժականՀայաստան'ի գաղափարով շարունակենք պայքարը ազգային դաշտում, իսկ Մոնթեի հիշատակը հավերժ է, գործն էլ՝ անմար։
◾ Անկախ Հայաստանի գաղափարի կրողներից մեկը հեռավոր Կալիֆորնիայի Վայսելիա քաղաքում ցեղասպանությունից փրկված հայերի ժառանգներ Չարլզ և Զաբել Մելքոնյանների ընտանիքում ծնված Մոնթե Մելքոնյանն էր, ով պատանի հասակում յուրացրեց հայկական մշակույթը և ապա նետվեց իրական պայքարի դաշտ՝ սկզբից Սփյուռքում, ապա մայր հայրենիքում։ Նրա շնորհիվ մենք երջանկություն ունեինք վայելելու հայկական Քարվաճառը, որն անցյալ տարի այս օրերին ՀՀ դե ֆակտո թուրքամետների իշխանությունը նվիրեց Ադրբեջանին։
Երբ Ֆրեզնո քաղաքի հայկական գերեզմանատանն էինք, մի քանի րոպե լուռ անցկացրի ՀՀ ազգային հերոս Մոնթե Մելքոնյանի ծնողների շիրիմի և նրան նվիրված խաչքարի դիմաց։ Ընկերս աննկատ լուսանկարել է այդ պահը։
◾ Ինչպես պատգամել է Մոնթեն «Իմ կենացը մի՛ խմեք, իմ գործը շարունակե՛ք» հայտնի բանաձևում, մենք որոշեցինք «Հայկական նախագիծ»-ի մեր «Մարզահոս» հաղորդաշարի հերթական թողարկումը նվիրել Մոնթեին՝ դրանով նպաստելով անկախ Հայաստանի գաղափարի կենսունակությանը։ Չէ որ այսօր էլ «յան» ազգանունով հայերի ձեռամբ մեր մեջ փորձում են սպանել անկախության ու ուժեղ պետության գաղափարը։ Թողարկումը դիտե՛ք հետևյալ հղումով՝ https://www.youtube.com/watch?v=d-b7ousrrI8 ։
#հավերժականՀայաստան'ի գաղափարով շարունակենք պայքարը ազգային դաշտում, իսկ Մոնթեի հիշատակը հավերժ է, գործն էլ՝ անմար։
Սիրելի հետևորդներ,
Ֆեյսբուքը ՀՀ ազգային հերոս Մոնթե Մելքոնյանի մասին իմ վերջին գրառումը բողոքների պատճառով հեռացրել է, իսկ օգտահաշվիս վրա սահմանափակումներ դրել: «Էթնիկ հայերի բերանով» արտահայտությունը դուր չի եկել որոշներին։
Ինչպես որ նախկինում, բողոքի աղբյուրը ադրբեջանցիներն են ու #հակաՀայաստան'ի ներկայացուցիչ կապիտուլիանտները:
Քանի որ այսպիսի դեպքերը վերջերս հաճախակիացել են, ապա նորից հիշեցնեմ իմ ֆեյբուքյան էջի (https://www.facebook.com/varuzhandragoman/) և թելեգրամ ալիքի (https://yangx.top/varuzhandragoman) մասին` որպես այլընտրանքային աղբյուրներ իմ գրառումներին հետևելու համար։
ԱՎԵԼԱՑՈՒՄ | Ֆեյսբուքը սահմանափակել է նաև Մոնթեի մասին Էլբակեան Էդգարի երեկվա գրառումը։ Հիշեցնեմ նաև Էդգարի թելեգրամ ալիքը՝ https://yangx.top/elbakyan_edgar
Ֆեյսբուքը ՀՀ ազգային հերոս Մոնթե Մելքոնյանի մասին իմ վերջին գրառումը բողոքների պատճառով հեռացրել է, իսկ օգտահաշվիս վրա սահմանափակումներ դրել: «Էթնիկ հայերի բերանով» արտահայտությունը դուր չի եկել որոշներին։
Ինչպես որ նախկինում, բողոքի աղբյուրը ադրբեջանցիներն են ու #հակաՀայաստան'ի ներկայացուցիչ կապիտուլիանտները:
Քանի որ այսպիսի դեպքերը վերջերս հաճախակիացել են, ապա նորից հիշեցնեմ իմ ֆեյբուքյան էջի (https://www.facebook.com/varuzhandragoman/) և թելեգրամ ալիքի (https://yangx.top/varuzhandragoman) մասին` որպես այլընտրանքային աղբյուրներ իմ գրառումներին հետևելու համար։
ԱՎԵԼԱՑՈՒՄ | Ֆեյսբուքը սահմանափակել է նաև Մոնթեի մասին Էլբակեան Էդգարի երեկվա գրառումը։ Հիշեցնեմ նաև Էդգարի թելեգրամ ալիքը՝ https://yangx.top/elbakyan_edgar
Facebook
Log in or sign up to view
See posts, photos and more on Facebook.
Ֆեյսբուքը արգելափակել է թե՛ անձնական օգտահաշիվս, թե՛ թուրքագիտական բլոգիս էջը։
Ո՛չ գրառում կարող եմ կատարել, ո՛չ մեկնաբանություն թողնել։
Երկու օր արգելափակել էին մեր հասարակական կազմակերպության՝ «Հայկական նախագծի» էջը։
Այս ամենը շատ խոսուն է։
Ո՛չ գրառում կարող եմ կատարել, ո՛չ մեկնաբանություն թողնել։
Երկու օր արգելափակել էին մեր հասարակական կազմակերպության՝ «Հայկական նախագծի» էջը։
Այս ամենը շատ խոսուն է։
Forwarded from Elbakyan's diary
Քանի որ թյուրք-կապիտուլյանտական հարձակման արդյունքում փոքր ի շատե վտանգված է նաև մեր «Հայկական նախագիծ» ՀԿ-ի ֆեյսբուքյան էջը, առաջարկում եմ, որ բաժանորդագրվեք նաև բուն յութուբյան ալիքին։
Մոտ օրերս հերթական «Մարզահոսն» ենք հրապարակելու՝ համեմատելով հայ-թյուրքական խնդիրը համաշխարհային պատմությունից մեկ այլ պատերազմի հետ, որի մասին այսօր հաճախ չի խոսվում, բայց նմանություններն ու հետևանքները հար և նման են…
Մոտ օրերս հերթական «Մարզահոսն» ենք հրապարակելու՝ համեմատելով հայ-թյուրքական խնդիրը համաշխարհային պատմությունից մեկ այլ պատերազմի հետ, որի մասին այսօր հաճախ չի խոսվում, բայց նմանություններն ու հետևանքները հար և նման են…
Վերջին երկու շաբաթներին ֆեյսբուքի կողմից իմ անձնական և գիտական էջը մի քանի անգամ արգելափակվել են, ու թեև շարունակվող որոշ սահմանափակումներին՝ արդեն կարող եմ գրառումներ կատարել։ Արգելափակումների պատճառը զանգվածային բողոքներն են։ Կարծում եմ՝ գուշակում եք, թե ովքեր են բողոքարկում իմ ու մեր թիմի գործունեությունը։ Ինչևէ, քանի դեռ կա հնարավորություն այս հարթակում գրելու, ես այն օգտագործելու եմ։
Թեև անցնող օրերին հանրային առիթ չի եղել խոսելու, սակայն վերջին շաբաթներին մեր հարևանության ողջ երկայնքով տեղի են ունենում կարևորագույն գործընթացներ, որոնք արժանի են ուշադրության. Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցություններ, ԱՄԷ-Թուրքիա լարված հարաբերություններում նոր շրջափուլ, որն ունի տնտեսական «մերձեցման» երանգներ, Թուրքիայում և Ադրբեջանում ներքաղաքական զարգացումներ, որոնք շարունակական բնույթ են կրելու և ազդում են վերջիններիս արտաքին քաղաքական գործողությունների վրա, Սիրիայի «վերադարձ» դեպի Արաբական լիգա, սպառազինությունների մրցավազք տարածաշրջանի գրեթե բոլոր պետությունների միջև և այլն։ Ցանկը կարելի է երկար շարունակել։ Վերջին տարվա աղետալի իրադարձությունները բավական հանրամատչելի կերպով ցույց են տվել, որ մեր անմիջական հարևանությամբ տեղի ունեցող այս և այլ իրադարձություններն ու ձևափոխումները առաջին հերթին հենց մեզ են վերաբերում։ Ուստի հենց դրանք պետք է լինեն հանրային խոսույթը ձևավորող գլխավոր թեմաները։ Ակնկալել, որ ՀՀ դե ֆակտո իշխանությունը կարող է անհրաժեշտ լրջությամբ ու հայկական դիրքերից գնահատել ու նախապատրաստվել այս իրադարձություններին արձագանքելուն, միամտություն է և ինքնախաբկանք։
Հետևաբար ի՞նչ անել այս պարագայում. 1) ազգային քաղաքացիական հասարակության ուժերով մշտադիտարկել տարածաշրջանային իրավիճակը, 2) վերհանել իրական խնդիրները և հանրայնացնել դրանք՝ հնարավորինս ճնշում բանեցնելով գործող կապիտուլիացիոն վարչակարգի վրա, 3) փորձել հանրային դիվանագիտության միջոցներով համագործակցել մերձավորարևելյան խնդիրների շուրջ միավորված արտաքին գործընկերների հետ։
Եթե պետությունը զավթածները չեն սպասարկում հայության շահերը, ապա անհրաժեշտ է ձևավորել այլընտրանք բոլոր ոլորտներում։ Սա հնարավոր ամենաարդյունավետ ճանապարհներից է, որը, սակայն, հեշտ ու արագ չէ։
Անհրաժեշտ է նշել նաև, որ քաղհասարակության ջանքերով արվածը բավարար չէ, եթե զուգահեռ չի ընդանում կապիտուլիացիոն իշխանությունների հեռացմանն ուղղված քաղաքական իրական պայքար։
հ.գ. Քարտեզում մոտարկված կերպով երևում է տարածաշրջանում ուժերի նոր բալանսը՝ ըստ երկների։ Կարմիրի ու կանաչի երանգներով նշված են այն երկրները, որոնք անուղղակի միավորված են Թուրքիայի և Ադրբեջանի ծավալապաշտության դեմ։
Թեև անցնող օրերին հանրային առիթ չի եղել խոսելու, սակայն վերջին շաբաթներին մեր հարևանության ողջ երկայնքով տեղի են ունենում կարևորագույն գործընթացներ, որոնք արժանի են ուշադրության. Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցություններ, ԱՄԷ-Թուրքիա լարված հարաբերություններում նոր շրջափուլ, որն ունի տնտեսական «մերձեցման» երանգներ, Թուրքիայում և Ադրբեջանում ներքաղաքական զարգացումներ, որոնք շարունակական բնույթ են կրելու և ազդում են վերջիններիս արտաքին քաղաքական գործողությունների վրա, Սիրիայի «վերադարձ» դեպի Արաբական լիգա, սպառազինությունների մրցավազք տարածաշրջանի գրեթե բոլոր պետությունների միջև և այլն։ Ցանկը կարելի է երկար շարունակել։ Վերջին տարվա աղետալի իրադարձությունները բավական հանրամատչելի կերպով ցույց են տվել, որ մեր անմիջական հարևանությամբ տեղի ունեցող այս և այլ իրադարձություններն ու ձևափոխումները առաջին հերթին հենց մեզ են վերաբերում։ Ուստի հենց դրանք պետք է լինեն հանրային խոսույթը ձևավորող գլխավոր թեմաները։ Ակնկալել, որ ՀՀ դե ֆակտո իշխանությունը կարող է անհրաժեշտ լրջությամբ ու հայկական դիրքերից գնահատել ու նախապատրաստվել այս իրադարձություններին արձագանքելուն, միամտություն է և ինքնախաբկանք։
Հետևաբար ի՞նչ անել այս պարագայում. 1) ազգային քաղաքացիական հասարակության ուժերով մշտադիտարկել տարածաշրջանային իրավիճակը, 2) վերհանել իրական խնդիրները և հանրայնացնել դրանք՝ հնարավորինս ճնշում բանեցնելով գործող կապիտուլիացիոն վարչակարգի վրա, 3) փորձել հանրային դիվանագիտության միջոցներով համագործակցել մերձավորարևելյան խնդիրների շուրջ միավորված արտաքին գործընկերների հետ։
Եթե պետությունը զավթածները չեն սպասարկում հայության շահերը, ապա անհրաժեշտ է ձևավորել այլընտրանք բոլոր ոլորտներում։ Սա հնարավոր ամենաարդյունավետ ճանապարհներից է, որը, սակայն, հեշտ ու արագ չէ։
Անհրաժեշտ է նշել նաև, որ քաղհասարակության ջանքերով արվածը բավարար չէ, եթե զուգահեռ չի ընդանում կապիտուլիացիոն իշխանությունների հեռացմանն ուղղված քաղաքական իրական պայքար։
հ.գ. Քարտեզում մոտարկված կերպով երևում է տարածաշրջանում ուժերի նոր բալանսը՝ ըստ երկների։ Կարմիրի ու կանաչի երանգներով նշված են այն երկրները, որոնք անուղղակի միավորված են Թուրքիայի և Ադրբեջանի ծավալապաշտության դեմ։
Forwarded from Elbakyan's diary
ԱՍՊՐԱՄԻ ԵՎ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ՄԱՍԻՆ
• Նիկոլական շրջանակները հուսահատորեն թիրախավորել են Ասպրամ Կրպեյանին, հիմնականում՝ ընտրությունների գիշերը արված գրառումը՝ «թուրքը հաղթեց», թե իբր վերջինս կապիտուլյանտին ընտրած 600.000+ մարդկանց անվանել է «թուրք»։
• Հմուտ աչքը կնկատի, որ գործ ունենք կապիտուլյացիոն վարչակարգի սիրած հնարքի՝ ժողովրդի հետ ինքնանույնացման հետ։ Սա ուղեղի մորմոք է։ Հայ ժողովուրդը՝ որպես հավաքականություն, ոչ մի առնչություն չունի կապիտուլյացիոն վարչակարգի հետ, որովհետև վերջինիս շահերը տարբեր, ավելին՝ հակառակ են հայ ժողովրդի ու Հայաստանի շահերին։
• Եվ այս պարագայում բնավ կապ չունի, որ կապիտուլյանտներն իրենց շահերն առաջ են տանում նաև մեր ժողովուրդը կազմող անձանց մի մասի ձեռքերով․ ի վերջո Արշակունյաց գահն ու Անին էլ ժողովրդի ու իշխանների կոնսենսուսով են քանդվել, բայց դա չի նշանակում, որ դրանք մեր պատմության հակահայաստանյան էջերը չեն ու չեն վնասել հայկական նախագծին՝ հավերժական Հայաստանին։ Նույնն էլ՝ այս ընտրությունները։
• Իսկ Ասպրամի դեմ արշավը և տարբեր հարանվանության ու դավանանքի նիկոլականների մեկտեղվելը լակմուսի վաճխանաբանական թուղթ էին, որ ինձ հիշեցրին Պողոս առաքյալի մարգարեությունը․ «Այս բանն իմացիր, որ վերջին օրերին չար ժամանակներ պիտի գան, երբ մարդիկ պիտի լինեն անձնասէր, փողասէր, հպարտ, ամբարտաւան, հայհոյող, ծնողներին անհնազանդ, անշնորհակալ, անմաքուր, անհաշտ, անգութ, բանսարկու, անժուժկալ, դաժանաբարոյ, անբարեսէր, մատնիչ, յանդուգն, մեծամիտ, աւելի շատ հեշտասէր, քան աստուածասէր, մարդիկ, որ ունեն աստուածապաշտութեան կերպարանք, սակայն ուրացել են նրա զօրութիւնը: Նաեւ խորշի՛ր նրանցից, քանզի նրանց մէջ կան այնպիսիք, որ մտնում են տնից տուն եւ գերում են մեղքերով ծանրաբեռն կանանց, որոնք տարուած են պէսպէս ցանկութիւններով, կանայք, որ միշտ ուսանում են, բայց երբեք չեն կարող հասնել ճշմարիտ գիտութեանը»։ Բ Տիմոթեոս։ Գ:1-7
• Նիկոլական շրջանակները հուսահատորեն թիրախավորել են Ասպրամ Կրպեյանին, հիմնականում՝ ընտրությունների գիշերը արված գրառումը՝ «թուրքը հաղթեց», թե իբր վերջինս կապիտուլյանտին ընտրած 600.000+ մարդկանց անվանել է «թուրք»։
• Հմուտ աչքը կնկատի, որ գործ ունենք կապիտուլյացիոն վարչակարգի սիրած հնարքի՝ ժողովրդի հետ ինքնանույնացման հետ։ Սա ուղեղի մորմոք է։ Հայ ժողովուրդը՝ որպես հավաքականություն, ոչ մի առնչություն չունի կապիտուլյացիոն վարչակարգի հետ, որովհետև վերջինիս շահերը տարբեր, ավելին՝ հակառակ են հայ ժողովրդի ու Հայաստանի շահերին։
• Եվ այս պարագայում բնավ կապ չունի, որ կապիտուլյանտներն իրենց շահերն առաջ են տանում նաև մեր ժողովուրդը կազմող անձանց մի մասի ձեռքերով․ ի վերջո Արշակունյաց գահն ու Անին էլ ժողովրդի ու իշխանների կոնսենսուսով են քանդվել, բայց դա չի նշանակում, որ դրանք մեր պատմության հակահայաստանյան էջերը չեն ու չեն վնասել հայկական նախագծին՝ հավերժական Հայաստանին։ Նույնն էլ՝ այս ընտրությունները։
• Իսկ Ասպրամի դեմ արշավը և տարբեր հարանվանության ու դավանանքի նիկոլականների մեկտեղվելը լակմուսի վաճխանաբանական թուղթ էին, որ ինձ հիշեցրին Պողոս առաքյալի մարգարեությունը․ «Այս բանն իմացիր, որ վերջին օրերին չար ժամանակներ պիտի գան, երբ մարդիկ պիտի լինեն անձնասէր, փողասէր, հպարտ, ամբարտաւան, հայհոյող, ծնողներին անհնազանդ, անշնորհակալ, անմաքուր, անհաշտ, անգութ, բանսարկու, անժուժկալ, դաժանաբարոյ, անբարեսէր, մատնիչ, յանդուգն, մեծամիտ, աւելի շատ հեշտասէր, քան աստուածասէր, մարդիկ, որ ունեն աստուածապաշտութեան կերպարանք, սակայն ուրացել են նրա զօրութիւնը: Նաեւ խորշի՛ր նրանցից, քանզի նրանց մէջ կան այնպիսիք, որ մտնում են տնից տուն եւ գերում են մեղքերով ծանրաբեռն կանանց, որոնք տարուած են պէսպէս ցանկութիւններով, կանայք, որ միշտ ուսանում են, բայց երբեք չեն կարող հասնել ճշմարիտ գիտութեանը»։ Բ Տիմոթեոս։ Գ:1-7