Այսօր Ադրբեջանի նախագահի հրամանով փոփոխվել է Ադրբեջանի վարչատարածքային բաժանումն` ըստ տնտեսական շրջանների: Նոր որոշմամբ առանձին շրջանի մեջ են մտնում Արցախի շրջանները (բացառությամբ Քաշաթաղի ու Քարվաճառի): Իսկ Քաշաթաղի ու Քարվաճառի շրջանները մտցվել են «Արևելյան Զանգեզուրի» տնտեսական շրջանի մեջ: Այս վերջին անունը շատ խոսուն է. կարծում եմ` կռահում եք, որ եթե կա արևելյան, ուրեմն կա նաև «արևմտյան Զանգեզուր», որի տակ մեր հարևանները (քաղաքական ու հասարակական մակարդակներում) պատկերացնում են Սյունիքը: Սյունիքը նվաճելու ուղղությամբ Ադրբեջանն ու Թուրքիան հետևողական աշխատում եմ` գրանցելով արդյունքներ: Ու հաջողելու են, քանի Հայաստանում չձևավորվի ազգային իշխանություն:

@varuzhandragoman

Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի «Աջակցենք Արցախին» ծրագրի շրջանակներում իրականացվող նախաձեռնություններից մեկի շնորհիվ, ս․ թ․ ապրիլի 27-ից առ այսօր Մայր Աթոռի Սոցիալական ծառայությունների գրասենյակը 69 միլիոն դրամի դրամական միանվագ աջակցություն է ցուցաբերել Հայաստանում ապաստանած չորս և ավելի զավակ ունեցող արցախցի 345 ընտանիքի։

Մի հատված ԱՄՆ-ում գործող հայտնի «Ասպարեզ» թերթին տված հարցազրույցիցս. «Մեզ պէտք է հասկանալ, թէ ինչպէս ենք այս իրավիճակում առաջ շարժւում: Տարբերակ առաջին՝ համակերպւում ենք, որ ունենալու ենք կամ շատ թոյլ պետութիւն, կամ ընդհանրապէս պետութիւն չենք ունենալու եւ ուղղակի ապրելու ենք այս տարածքում, եւ դա էլ ժամանակաւոր: Կայ երկրորդ տարբերակը, որ ենթադրում է իրավիճակի սթափ գնահատում եւ փրկութեան ճանապարհների որոնում, կամ թուրք-ադրբեջանական նշուած ծրագրերին հակազդող քայլեր: Սա չի նշանակում, որ մենք երբեւէ չենք կարողանալու յարաբերութիւններ հաստատել Թուրքիայի կամ Ադրբեջանի հետ, սակայն այդ հաստատումը պէտք է հիմնուած լինի ուժի վրայ, այսինքն՝ մենք պէտք է լինենք հաւասար կողմ, այլ ոչ թէ պարտուած կողմ, որին ճնշում են, եւ պարտուողական դիրքերից ստիպում են համաձայնուել իրենց պայմաններին»։
Ամբողջ հարցազրույցը՝ https://bit.ly/3hQvMgP

ԴԱՐՁՅԱԼ ՏԱՎՈՒՇՅԱՆ ՏԱԳՆԱՊԻ ՄԱՍԻՆ

ՀՀ Տավուշի մարզում ԽՍՀՄ ԳՇ վերջին թողարկման քարտեզի հիման վրա «gps»-ային սահմանագծում անցկացնելու դեպքում

⚠️ Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանությունները, ըստ էության, ստորագրելու են կապիտուլյացիոն երկրորդ փաստաթուղթը՝ պետական հեղինակության գահավիժման և ազգային ինքնության քայքայման կանխատեսելի հետևանքներով,
⚠️ Ոսկեպար, Կիրանց, Ազատամուտ և Կայան գյուղերը Սյունիքի Շուռնուխ և Որոտան գյուղերի նման կիսվելու են, Այգեհովիտ և Դիտավան գյուղերը հայտնվելու են թշնամուց ընդամենը 300-500 մետր հեռավորության վրա,
⚠️ Այս 6 գյուղերը զրկվելու են իրենց արոտավայրերից ու դաշտերից, ինչն իր հերթին աստիճանաբար բերելու է այդ գյուղերի հայաթափմանը,
⚠️ Ոսկեպար գյուղը կարող է «աշխարհագրական նպատակահարմարության» անվան տակ ամբողջությամբ հանձնվել Ադրբեջանին՝ ապահովելու համար ցամաքային կապը Ադրբեջանի և նախկին Վերին Ոսկեպար անկլավի միջև,
⚠️ Կիրանց և Աճարկուտ գյուղերը հայտնվելու են շրջափակման մեջ, քանի որ դեպի այդ գյուղեր իրական ճանապարհ մենք չենք ունենալու,
⚠️ Հայաստանը Վրաստանին և Ռուսաստանին կապող Իջևան-Նոյեմբերյան միջպետական նշանակության ճանապարհի 2.05 կմ հատված անցնելու է Ադրբեջանին, ճիշտ ինչպես Գորիս-Կապան ճանապարհի Գորիս-Որոտան-Շուռնուխ-Դավիթ Բեկ ճանապարհի հիմնական մասը, և մենք այդտեղ ունենալու ենք այն նույն խնդիրները, ինչ հիմա ունենք Սյունիքում,
⚠️ Հայաստանն ընկնելու է Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից դե-ֆակտո լիակատար և կառավարելի շրջափակման մեջ։

* Լուսանկար՝ ենթադրաբար թշնամուն հանձնվելիք Վերին Ոսկեպարում՝ 13-րդ դարի Կալապանի եկեղեցու տարածքում։

ԱԴՐԲԵՋԱՆՑԻ ՊԱՏԳԱՄԱՎՈՐԸ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒՄ Է ՀՀ ԴԵ-ՖԱԿՏՈ ՂԵԿԱՎԱՐԻՆ

• Օրերս Տավուշին և ամբողջ ՀՀ-ին սպառնացող վտանգի մասին իմ հանգամանալից գրառումը, որով զգուշացնում էի, որ «gps»-ային սահմանաբաժանման դեպքում Հայաստանը վերջնական շրջափակման մեջ է ընկնելու, արձագանք է գտել նաև ադրբեջանական դաշտում։

• Այսպես՝ Միլլի մեջլիսի բազմամյա պատգամավոր Ռասիմ Մուսաբեկովն շտապել է քննադատել ինձ և պաշտպանել ՀՀ դե-ֆակտո ղեկավարին՝ ասելով․ «Հայաստանում ջախջախված քաղաքական ուժերը շարունակում են քարոզչական պայքարը (sic!)։ Խոսքի առարկա «քաղաքագետի» բարբաջանքներն ընդամենը հերթական մեղադրանքն են Փաշինյանի հասցեին, իբր նա կապիտուլյացվում է, մինչդեռ խոսքն ընդամենը տակավին սովետական շրջանում հաստատված քարտեզների հիման վրա սահմանագծի անցկացման մասին է»։ Նկատե՛ք ՀՀ դե-ֆակտո իշխանությունների և ադրբեջանցի պատգամավորի խոսույթի կատարյալ նույնությունը, որ դրսևորվում է ինչպես ազգային ներհայեցողությամբ մարդկանց քաղաքական պիտակ կպցնելու, այնպես էլ ասվածը սուտ որակելու մեջ։ Այնուհետև՝ Ռ․ Մուսաբեկովը «լոլո է կարդում», որ կատարվելիքը կնպաստի լարվածության լիցքաթափմանը և այլն։

• Կարծում ենք՝ այսօրինակ փաստերը մի ավելորդ, բայց և խոսուն վկայություն են ՀՀ դե-ֆակտո իշխանությունների՝ պարտվողական ու կոլաբորացիոնիստական էության և թուրք-ադրբեջանական աշխարհի առաջ ծնկած լինելու մասին։ Փաստացի նրանց՝ որպես հավաքական սուբյեկտների, շահերի ու տեքստերի նույնությունը նշանակում է նրանց էության և նպատակների նույնություն։

​Ռուսաստանի հայկական համայնքների հրավերով մեր դասախոսությունների շարքը մտնում է վերջին փուլ։ Այսօրվանից մի քանի օր լինելու ենք Մոսկվայում, ուր բացի համայնքային միջոցառումներից նախատեսված են նաև հանդիպումներ ռուսական առաջադեմ գիտահետազոտական կենտրոններից մի քանիսի հետ։
Համայնքներում մեր գտնվելու ընթացքում մենք ոչ միայն կիսվում ենք մեր մտքերով ու պատկերացումներով, այլև տեղում ծանոթանում ենք Սփյուռքի այս հատվածի խնդիրներին, տեղեկանում բազմաթիվ կարևոր իրադարձությունների և միտումների մասին, հաստատում գործընկերային կապեր։ Այս պատճառով բացի համայնքային հանրային դասախոսություններից՝ բոլոր վայրերում, ուր լինում ենք, անպայման առանձին հանդիպում ենք նաև տեղի հայկական համայնքի առաջնորդների հետ։ Նկարում «Հայկական նախագիծ» ՀԿ-ի մեր թիմով Սանկտ Պետերբուրգի հայկական ազգային-մշակութային ինքնավարության ղեկավար Կարեն Մկրտչյանի հետ ենք (տեղի հայկական ռեստորաններից մեկի բակում)։ Շտապեմ ասել, որ արդեն իսկ նույն ձևաչափով հանդիպումների հրավերներ ունենք հայկական այլ համայնքներից՝ ԱՄՆ, Լատինական Ամերիկա, Եվրոպա։
Իսկ մինչ այդ այսօր՝ հուլիսի 14-ին, ժամը 19:00-ին մեր հերթական հանրային դասախոսությունն է Մոսկվայում։ Բոլոր մանրամասները կարող եք գտնել այս հղումով՝ https://mosarminfo.timepad.ru/event/1707168/

Ալիևը կրկին ասել է, մեջբերում ենք՝ «մեր հայրենի հողը Զանգեզուրն է, մեր հայրենի հողը Սևանն է, Երևանն է։ Մենք, իհարկե, կվերադառնանք»

https://www.panarmenian.net/arm/news/294317/

​Օրերս լրացավ Չինաստանի իշխող ուժի՝ Չինաստանի կոմունիստական կուսակցության 100 ամյակը։ Այս առթիվ Հայաստանում Չինաստանի դեսպանությունը և "China-Eurasia" Council for Political and Strategic Researchը կազմակերպել էին գիտաժողով, որին ինձ ևս հրավիրել էին հանդես գալու Թուրքիա-Չինաստան հարաբերությունների վերաբերյալ զեկույցով (շնորհակալություն իմ լավ բարեկամ Մհեր Սահակյանին կազմակերպման և հրավերի համար)։ Զեկույցը վերնագրված էր «Ասիայի երկու ծայրերում. չին-թուրքական հարաբերությունները ժամանակակից Եվրասիայի համատեքստում» և անդրադառնում էր այս երկու պետությունների միջև ներկայիս գործակցության նրբություններին։ Դրանց համալիր ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ թեև արտաքնապես երկու պետությունները խուսափում են կոնֆլիկտային իրադրություններից, սակայն խորքային իմաստով Թուրքիայի՝ Միջին Ասիայում ծավալած պանթյուրքիստական ակտիվությունը հակասում է Չինաստանի ազգային-պետական շահերին, ուստի պատահական չէ, որ երկկողմ հարաբերություններում լարվածությունը գնալով խորանում է, իսկ իրական գործակցությունը սահմանափակվում միայն տնտեսական հարաբերություններով։
Եթե մենք ունենայինք ազգային իշխանություն, այլ ոչ թե դե ֆակտո թուրքամետ կառավարություն, ապա Հայաստանը վաղուց օգտվելիս կլիներ Թուրքիայի ծավալապաշտական քաղաքականության դեմ Չինաստանի հետ համընկնող շահերի առկայությունից՝ այդպիսով ձեռք բերելով կարևորագույն դաշնակից։ Դրանով մեր առջև կանգնած մարտահրավերներին հնարավոր կլիներ առավել արդյունավետ պատասխանել։ Ինչևէ, մինչ ազգային իշխանության ձևավորումը, ազգային քաղաքացիական հասարակությունը և առաջին հերթին գիտնականները պարտավոր են հայ-չինական հարաբերությունները պահել օրակարգում և իրենց ջանքերով նպաստել դրանց զարգացմանը։

Ալիևի վերջին հայտարարությունների մասին իմ կարճ դիտարկումը Արցախի հանրային ռադիոյի համար՝ https://www.youtube.com/watch?v=rUCaX9zSC4I

​Երասխում կռիվներ են, որոնք ունակ են վերաճելու է Հայաստանի դեմ նոր ու լիարժեք պատերազմի։
Երասխը պատահական վայր չէ, այն բազմաթիվ առումներով Հայաստանի ամենառազմավարական կետերից է, որին տիրող ուժը կարող է թելադրող լինել ոչ միայն Նախիջևանի ուղղությամբ, այլև ողջ Հարավային Կովկասում։ Պատահական չէ, որ 1990թ. մեր առաջին ինքնապաշտպանական մարտերը ընթացել են հենց այս ուղղությամբ և պսակվել հաջողությամբ։
Թե՛ առաջին պատերազմի տարիներին, թե՛ այսօր Երասխի ուղղությամբ հարձակումն անհնար է առանց Թուրքիայի գործուն մասնակցության ու ղեկավարության. այս տարածքը Թուրքիայի թիրախում է որպես տարածաշրջանում թուրքական ծավալապաշտության առաջնային ուղղություն՝ Իրանից մինչև Վրաստան ու Միջին Ասիա։ Ուստի անհնար է կարծել, որ Ադրբեջանի կողմից Երասխի ուղղությամբ հարձակման փորձերը միայն Ադրբեջանի նախաձեռնությունն են։
Այս սպառնալից իրավիճակը չէր լինի, եթե գոնե նոյեմբերի 9-ի խայտառակ կապիտուլիացիայից հետո Հայաստանի ղեկավարությունը ժամանակ ու ջանք թափած լիներ միավորելու իր ռեսուրսները Թուրքիայի ծավալապաշտական ծրագրերին ընդդիմացող պետությունների հետ՝ տարածաշրջանի հակաթուրքական դաշինքի անդամ դառնալով։ Դա հնարավորություն կտար համալիր ջանքերով դիմադրել թուրքական նոր ագրեսիային ու այսօր Երասխի վրա հարձակումը հնարավոր է և չլիներ։ Փոխարենը՝ Հայաստանի կապիտուլիանտ ու դե ֆակտո թուրքամետ իշխանությունը սպառնում էր ու սպառնում է սեփական քաղաքացիներին, այլ ոչ թշնամուն։
Ինչևէ, հակաթուրքական դաշինքի անդամ դառնալու համար ժամանակը սպառվում է, ինչպես որ սպառվում է մեր դիմադրության պաշարը։
հ.գ. նկարում Երասխի ինքնապաշտպանական մարտերում նահատակված Հայաստանի ազգային հերոս Մովսիս Գորգիսյանն է, ում խոսքերը այսօր ևս արդիական են։

В Ерасхе идут бои, которые могут перерасти в новую и полномасштабную войну против Армении.

❗️Ерасх - не случайное место, это во многом один из самых стратегических пунктов Армении, правящая сила которой может диктовать не только направление Нахиджевана, но и всего Южного Кавказа. Не случайно в 1990 г. на этом направлении проходили наши первые бои самообороны, которые увенчались успехом.

И во время первой войны, и сегодня атака в направлении Ерасха невозможна без активного участия и руководства Турции. Этот регион является приоритетным направлением турецкого экспансионизма в регионе от Ирана до Грузии и Центральной Азии. Поэтому нельзя думать, что попытки Азербайджана атаковать Ерасх являются лишь инициативой Азербайджана.

Эта угрожающая ситуация не сложилась бы, если бы, по крайней мере, после 9 ноября, руководство Армении приложило время и усилия для объединения своих ресурсов с государствами, выступающими против экспансионистских программ Турции, став членом антитурецкого альянса в регионе. Это дало бы возможность противостоять новой турецкой агрессии комплексными усилиями, и нападение на Ерасх сегодня, возможно, и не было бы.

Тюрколог Варужан Гегамян

@ProArmenian - Подписывайтесь.

Թուրքիայի ռազմական ներկայությունը մեր տարածաշրջանում։ Պարզ ու պատկերավոր ինֆոգրաֆիկա։ Օղակը սեղմվում է։ Դուրս գալու միակ ձևը թուրքական սպառնալիքի հետ առնչվող երկրների միավորումն է։

Ստեղծված իրավիճակում կարիք կա մեկ անգամ հիշեցնել միայն մեկ պարզ ճշմարտություն. ո´չ Թուրքիայի, ո´չ Ադրբեջանի պլաններում այս տարածքում անկախ հայկական պետության` ՀՀ գոյություն նախատեսված չէ: Տեղի ունեցող ցանկացած գործողություն պետք է դիտարկել հենց այս տեսանկյունից և չզարմանալ, որ դիմադրություն չհանդիպելու դեպքում թուրք-ադրբեջանական բանակը շարունակելու է առաջխաղացումը դեպի Հայաստանի խորքը: Հայաստանի գոյությունը պահպանելը բացառապես Հայաստանն ու հայությունը ղեկավարողների գործն է` ազգի օգնությամբ: Որևէ մեկը առանց մեր ջանքերի մեզ չի օգնելու, առավել ևս երբ տեսնի, որ մենք ինքներս պայքարելու կամք ու ցանկություն չունենք:
Ինչպես արդեն համոզվել ենք, Հայաստանի դե ֆակտո իշխանությունը այս ամենը ոչ միայն չի հասկանում, այլև չի ընդունում սեփական քայլերի հակապետականությունը:
Այսքանը: Որևէ այլ նոր բան չկա: Մնացածը դեկորատիվ է, որն արժենում է մարդկային կյանքեր:
Ամրություն մեր զինվորներին:

​Ինչպես արդեն ասել եմ, Հայաստանի «վերադարձը» իր բնական կենսատարածք՝ Մերձավոր Արևելքի տարածաշրջան, Հայաստանի պետականության զարգացման գլխավոր գրավականներից է։
Այդ տեսլականի շրջանակներում մեր թիմը իր համեստ ջանքերն է ներդնում, որպեսզի զարգացնի Հայաստանի հարաբերությունները Մերձավոր Արևելքի պետությունների ու հանրույթների հետ։
Այս իմաստով կարևոր է մեր թիմի մասնակցությունը Իսլամական համագործակցության կազմակերպության (աշխարհի խոշորագույն իսլամական միջպետական կառույցը) և ՌԴ համատեղ 12-րդ համաժողովին, որին մասնակցում են պատվիրակներ 72 երկրից։ Առաջին անգամ համաժողովին է մասնակցում նաև Հայաստանը՝ ի դեմս ինձ և Hrant Mikaelianի (https://yangx.top/dataarm), որը յուրահատուկ ձեռքբերում կարելի է համարել, քանի որ Հայաստանը մաս չի կազմում իսլամական աշխարհի։
Համաժողովի երկրորդ օրն է ընթացքի մեջ, և մենք արդեն իսկ հասցրել ենք բազմաթիվ հանդիպումներ ու քննարկումներ ունենալ տարածաշրջանի տարբեր պետությունների (Սիրիա, ԱՄԷ, Եգիպտոս, Ալժիր, Իրան, Ղազախստան և այլն) դիվանագետների, քաղաքական գործիչների, գիտնականների ու փորձագետների, լրագրողների հետ։
Մենք շարունակելու ենք այս ուղղությամբ մեր համեստ, բայց համառ ջանքերը, որովհետև հայկական ուժեղ պետության զարգացումը այլընտրանք չունի։
Նկարում համաժողովի մեր բաժնի անդամներն են։

Թուրքիայում անտառային հրդեհները ստեղծել են լրջագույն խնդիրներ այդ երկրի համար։ Կից քարտեզում երևում է հրդեհների ընդգրկման մոտավոր տարածքը։ Հրդեհների դեմ պետության աշխատանքի թերի կողմերը հանգեցրել են նաև ներքաղաքական լուրջ ճգնաժամի, որը բավական մեծ հարված է հասցնում իշխող ուժի վարկանիշին։

​Անցյալ տարի այս օրը՝ օգոստոսի 4-ին, Լիբանանի մայրաքաղաքի նավահանգստում տեղի ունեցավ հզորագույն պայթյուն, որը վերջնականապես թաղեց առանց այդ էլ դժվարագույն իրավիճակում գտնվող լիբանանյան տնտեսությունը, իսկ քաղաքական ճգնաժամը խորացավ։
Այսօր Լիբանանը գրեթե ամբողջությամբ վերածվել է տապալված պետության (failed state), որն ամենօրյա ռեժիմով քանդվում է՝ նորանոր արհավիրքներ բերելով այդ երբեմնի ծաղկուն երկրի բնակիչներին։
Ես ցավով եմ հետևում այդ երկրում տեղի ունեցողին ոչ միայն այն պատճառով, որ այն մեզ բարեկամական պետություն է։ Այսօրվա Լիբանանը Հայաստանի պետության մոտալուտ ապագայի վառ նկարազարդումն է. այսպիսի վիճակում է հայտնվելու Հայաստանը, եթե այն շարունակի կառավարել ներկայիս տգետների կապիտուլիացիոն թիմը։ Երբ հաճախ ինձ հարցնում են՝ «լավ, էլ ի՞նչ վատ բան կարող է լինել էսքանից հետո», ես հաճախ եմ օրինակ բերում Սիրիան և Լիբանանը, որտեղ նույնիսկ տարրական անվտանգությունն այլևս երազանքի պես մի բան է, իսկ պետությունների վերականգնումը՝ գուցե նույնիսկ անհնար իրականություն։

*Նկարում Բեյրութի նավահանգստի և դրա շուրջ թաղամասի ավերակներն են այս պահի դրությամբ։

​Թուրքիայի համար լրջագույն վտանգ հանդիսացող անտառային հրդեհների ֆոնին երեկ տեղի է ունեցել Թուրքիայի անվտանգության խորհրդի հերթական նիստը։ Նիստից հետո տարածված պաշտոնական հաղորդագրությունում հրդեհների մասին կա ընդամենը մեկ կարճ անդրադարձ։ Դրան զուգահեռ Անվտանգության խորհրդի հայտարարության մեջ տեղ է գտել Հայաստնաի հասցեին հերթական սպառնալիքը, որը թարգմանաբար ներկայացնում եմ ստորև. «Հայաստանը պետք է թողնի իր ագրեսիվ հռետորաբանությունը ու գործողությունները և գնահատի Հարավային Կովկասում տևական ժամանակ անց ստեղծված խաղաղության և կայունության հնարավորությունը։ Կոչ ենք անում Հայաստանի ղեկավարությանը հավատարիմ մնալ պայմանավորվածություններին և զարգացնել համագործակցությունըտարածաշրջանի երկրների հետ»։

Այսպիսի հռետորաբանությունը Թուրքիայի կողմից հուշում է, որ մեր դեմ նոր ճնշումներ են կիրառվում ու կիրառվելու։ Կարելի է ենթադրել, որ այս անգամ ճնշումը միջանցքի հարցով է։ Անկախ ամեն ինչից, քանի Հայաստանի պետությունը թույլ է (առաջին հերթին՝ ազգային կառավարություն չունենալու պատճառով), այն շարունակելու է նման ճնշումների տակ լինել։

Դեռ նոյեմբերին զգուշացրել ենք, որ կապիտուլիանտն ու իր քաղաքական թիմը դե ֆակտո թուրքամետ են և շարունակելու են Թուրքիային և Ադրբեջանին հանձնել Հայաստանի նորանոր տարածքներ։
Հայկական Տավուշից շուտով թշնամուն կնվիրվեն նոր տարածքներ։ Իմիջիայլոց, հետաքրքիր է, որ դավաճաններն այդ գործընթացը կոչում են «փոխանակում» (իբր մեղմելու համար տեղի ունեցողը), մինչդեռ որևէ փոխանակում չկա, այլ միայն մեր կողմից թշնամուն հանձնում, որովհետև Ադրբեջանը չի պատրաստվում որևէ թիզ հող զիջել, այլ միայն նվաճել։
Հուսամ, խորհրդարանական ընդդիմությունը այս թեմայով պատշաճ աշխատանք կտանի՝ վիժեցնելու նոր կորուստը։

Թուրքական Միլաս քաղաքի թաղամասերից մեկում լուսանկարիչ Ս. Չելիքը արձանագրել է, թե ինչպես է հրդեհը «նվաճում» քաղաքը 30 րոպեի ընթացքում։ Անտառային հրդեհները շարունակում են մոլեգնել Թուրքիայի հարավ-արևմտյան, հարավային և արևմտյան անտառապատ ծովափնյա շրջաններում։