#годгістарычнайпамяці

19 ліпеня 1836 г. у Нясвіжы адбыўся вялікі пажар, які нанёс гораду непапраўныя страты. Агнём была знішчана адзіная ў горадзе праваслаўная царква, каля 100 дамоў, 44 мураваныя крамы і вартоўня каля ратушнага будынку.
🕍
Цалкам згарэлі чатыры верхнія ярусы ратушнай вежы і яе другі паверх, з-за чаго яна страціла свой адметны выгляд. На працягу чатырох гадоў пасля гэтага будынак стаяў пусты і ніяк не выкарыстоўваўся. Органы гарадскога самакіравання часова размяшчаліся ў найманых пакоях дамініканскага кляштара. З ратушы знялі ацалелую дахоўку і дрэва, а таксама – званы.
Першы паверх ад агня не пацярпеў і яго памяшканні (крамы і склады) здавалі ў арэнду нясвіжанам.

🕍
Аб гэтым, між іншым, пісаў Ул. Сыракомля: “З найбольш цікавых муроў Нясвіжа трэба назваць гарадскую ратушу, высокая вежа якой колькі дзесяткаў гадоў узвышалася над іншымі вежамі горада, але, пашкоджаная пажарам у 1836 годзе, была няўдала прыкрыта нечым падобным на каптурык дашкам і замест колішняй велічнасці мае цяпер смешны выгляд”. У такім “смешным” выглядзе з “абсечанай” вежай ратуша прастаяла да пачатку ХХІ ст.

#годгістарычнайпамяці #несвижскийзамок #несвиж #виртуальнаявыставка #віртуальнаявыстава #радзивиллы #музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #гісторыятваёйкраіны #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем #выстава

21 ліпеня 1942 г. ліквідавана нясвіжскае гета, якое размяшчалася ў раёне сучасных вуліц Карла Лібкнехта, 1 Мая, Пушкіна і Савецкай. На гэтым лапіку зямлі памерам 150х250 метраў жылі апошнія нясвіжскія яўрэі.
Яўрэйская грамада горада няўхільна расла на працягу XVII–XIX стст. У 1930-я гг. купцы і рамеснікі іудзейскага веравызнання складалі каля 40 % насельніцтва. Вынішчэнне яўрэяў пачалося з першых месяцаў акупацыі Нясвіжа.
У кастрычніку 1941 г. недалёка ад палаца, у Старым парку, было растраляна каля 1 500 чалавек. Астатніх, пераважна кваліфікаваных майстроў з сем’ямі, перасялілі ў гета і выкарыстоўвалі на розных работах. У ліпені 1942 г. стала вядома пра знішчэнне гета ў Гарадзее і Снове.
На агульным сходзе нясвіжскія яўрэі вырашылі рыхтавацца да абароны (перад гэтым была нарыхтавана невялікая колькасць зброі). На світанку 21 ліпеня, калі паблізу квартала з’явіліся немцы, іх сустрэлі стрэламі. Але сілы аказаліся няроўнымі. Абаронцы ішлі супраць аўтаматаў з голымі рукамі або нажамі. Многія падпальвалі свае дамы, спадзеючыся ўцячы пад прыкрыццём дыма.
Яны не ўлічылі, што карнікі загадзя акружылі яўрэйскі квартал і стралялі ў кожнага. Паводле некаторых сведчанняў, уратавацца змаглі толькі 25 чалавек, каля 800 – загінулі. Так скончылася гісторыя Нясвіжскай яўрэйскай грамады. Разам з тым падзеі 21 ліпеня 1942 г. сталі першым паўстаннем у гета на тэрыторыі Усходняй Еўропы.
#годгістарычнайпамяці #несвижскийзамок #несвиж #радзивиллы #музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #гісторыятваёйкраіны #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем

🎭31 июля 2022 года в 19.30 в Центральном дворе дворцового ансамбля состоится премьера спектакля Театрального проекта «ТриТформаТ» совместно с Президентским оркестром Республики Беларусь по роману Льва Толстова «КАРЕНИНА».

🎭«Все счастливые семьи похожи друг на друга, каждая несчастливая семья несчастлива по-своему» (Л.Н.Толстой).
Печальная история о хрупкости любви и невозможности владеть собой, когда чувства переполняют.

🎭Много пространства, мыслей, слов, танцев и песен… - как трагично, и как красиво!

❗️Только живой звук!

👉Справки по телефону: +375(29) 662-26-06.

✅Билеты можно приобрести здесь https://www.kvitki.by/rus/bileti/teatr/vse/spektakl-karenina-363241/

#годгістарычнайпамяці
22 ліпеня 1598 г. адбылося ўрачыстае асвячэнне падмуркаў касцёла Святой Кацярыны пры бернардынскім кляштары ў Нясвіжы. Цалкам касцёл быў узведзены ў 1601 г., а праз два гады асвечаны.

Жаданне збудаваць бернардынскі кляштар і касцёл выказвала яшчэ Эльжбета Яўфімія з дому Вішнявецкіх, але яна памерла, не здзейсніўшы намеру. Планы жонкі ўвасабляў у жыццё муж – Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка.
🔲
Касцел і кляштар — помнікі архітэктуры ранняга барока — знаходзіліся ў паўночнай частцы горада, побач з Мінскай брамай і добра ўпісваліся ў сістэму нясвіжскіх умацаванняў. Касцёл са шмат’яруснай чацвярыковай вежай, завершанай высокім шатром, добра бачны на гравюры Т. Макоўскага. У XVII ст. да яго былі прыбудаваны капліцы св. Францыска і св. Ганны. Пасля пажара 1793 г. касцёл быў перабудаваны ў стылі класіцызма. У 1864 г. бернардынскі кляштар ліквідаваны расійскімі ўладамі, а неўзабаве пачаліся работы па пераабсталяванні касцёла ў праваслаўную Георгіеўскую царкву. Пры гэтым былі замураваны ўваходы ў пахаванні айцоў-бернардынаў у касцёльных сутарэннях. Царкву разабралі пасля Другой сусветнай вайны. З касцёльнага начыння захавалася статуя святой Кацярыны Александрыйскай, якая цяпер знаходзіцца ў касцёле Божага Цела.
🔲
#годгістарычнайпамяці

#годгістарычнайпамяці
◽️
26 ліпеня 1876 г. беларускі мастак Напалеон Орда падчас чарговага падарожжа намаляваў нясвіжскі замак князёў Радзівілаў.
◽️
На малюнку, з якога пазней была зроблена літаграфія, адлюстраваны выгляд палаца з супрацьлеглага берага ракі Уша. З левага боку ад яго можна бачыць касцёл Божага Цела і замкавую вежу. Мастак пакінуў надпіс “Нясвіж 26 ліпеня. Пачатак ракі Уша; князь Антоній Радзівіл, Марыя Кастэлян – Эльжбета, Алена, сын Ежы. Губ. Мінская. Замак Радзівілаў”.
◽️
Замалёўка была створана ў вызначальны для замка час – пераходны перыяд ад занядбання да аднаўлення. Неўзабаве тут распачаліся маштабныя рамонтныя работы, вакол палаца былі закладзены паркі, і яго аблічча некалькі змянілася.
◽️
У 2005 г. фрагмент гэтай работы Н. Орды быў змешчаны на адваротным баку купюры вартасцю ў 100 000 рублёў (на той час — самага буйнога беларускага намінала). На знешнім баку паказаны галоўны фасад палаца і частка ўнутранага двара. Купюра знаходзілася ў абарачэнні да 1 студзеня 2017 г.
◽️
Дарэчы, Напалеон Орда пакінуў некалькі выяў Нясвіжскага замка (уключаючы замалёўкі ўязной брамы і дзядзінца), а таксама – кляштара бенедыкцінак, касцёла і кляштара Святога Крыжа, палаца Брахоцкіх у Гарадзеі, Рдутлоўскіх-Гартынгаў у Снове.
#годгістарычнайпамяці #несвижскийзамок #несвиж #радзивиллы #музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #гісторыятваёйкраіны #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем

✅31 ліпеня 2022 года ў 19.30 у Цэнтральным двары палацавага ансамбля адбудзецца прэм’ера спектакля Тэатральнага праекта "ТрыТфармаТ" сумесна з Прэзідэнцкім аркестрам Рэспублікі Беларусь па рамане Льва Талстога «КАРЭНІНА».

✅Даведкі па тэлефоне: +375(29) 662-26-06.

✅Квіткі можна набыць тут https://www.kvitki.by/rus/bileti/teatr/vse/spektakl-karenina-363241/
#музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем #спектакль

30 июля 2022 г. с 10.00 до 12.00 пройдёт «Прямая телефонная линия» с представителем администрации музея-заповедника «Несвиж».
На вопросы, касающиеся работы учреждения, которые возникают у граждан, ответит учёный секретарь музея Блинец Андрей Владимирович.
Задать вопросы можно по телефону + 375 1770 24281.

#пазнавальныаўторак

Рэфармуючы войска ВКЛ ў канцы XVI ст., вялікі князь Стэфан Баторый сутыкнуўся з нежаданнем шляхты ваяваць у пешым парадку. Тады ў каралеўскіх маёнтках пачалі выбіраць 1 чалавека з 20 двароў для службы ў пяхотных ротах. Такіх сялян называлі “выбранцамі”, а за сваю службу яны вызваляліся ад усіх падаткаў і павіннасцяў.

На пачатку XVII ст. у войску Вялікага Княства налічвалася каля 1000 выбранцоў. А да сярэдзіны стагоддзя такая катэгорыя насельніцтва захавалася толькі на радзівілаўскай Случчыне.

Слуцкія выбранцы насялялі некалькі вёсак (Агароднікі, Бранавічы, Лучнікі і інш.). Адзін тыдзень яны служылі ў замкавым гарнізоне, адзін – працавалі на ўласнай гаспадарцы. Пры гэтым, зброю і мундзіры куплялі за ўласны кошт. У залежнасці ад воінскага звання выбранцы атрымлівалі зямельныя надзелы, якія маглі перадаваць па спадчыне. З часам сфарміравалася асобнае выбранецкае саслоўе, якое ганарылася сваімі вольнасцямі.

Калі на пачатку ХІХ ст. нашчадкаў колішніх мушкецёраў і грэнадзёраў паспрабавалі прымусіць выконваць паншчыну нароўні з іншымі сялянамі, гэта выклікала іх бунт і працяглае разбіральніцтва. У выніку суд быў вымушаны прызнаць выбранцоў асабіста вольнымі людзьмі.

Некалі на Слуцкім піўзаводзе выраблялі адмысловае “Выбранецкае” піва, этыкетку якога аздаблялі выявы ваяроў з шаблямі і бердышамі. Сёння графічную выяву выбранца работы Зміцера Шапавалава, як і іншыя работы гэтага аўтара, можна ўбачыць на выставе “Gloria arme” ў Нясвіжскім палацы.

#годгістарычнайпамяці #несвижскийзамок #несвиж #виртуальнаявыставка #віртуальнаявыстава #радзивиллы #музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #гісторыятваёйкраіны #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем #выстава #приглашаем

📌Уважаемые друзья! У Министерства культуры есть собственный Telegram-канал:
https://yangx.top/minkultrb

Здесь размещается актуальная информация о деятельности ведомства и событиях сферы культуры.

Приглашаем подписаться, чтобы всегда быть в курсе культурной жизни страны!

#годгістарычнайпамяці

28 ліпеня 1598 г. недалёка ад нясвіжскага замка, па дарозе на Капыль, была асвечана езуіцкая капліца ў гонар святога Рафаіла, апекуна ўсіх хворых.
🔸
Абяцанне збудаваць яе М. К. Радзівіл Сіротка даў яшчэ перад сваім паломніцтвам у Святую Зямлю, пры ўмове, што пілігрымка скончыцца добра. Аднак з-за паўсядзённых клопатаў выканаць абяцанне князь смог не адразу.
🔸
У 1593 г. усяго за дзесяць дзён капліца была ўзведзена. У будаўніцтве прымала ўдзел уся княжацкая сям’я і служылая шляхта.
🔸
Неўзабаве мясцовыя жыхары перайменавілі капліцу ў гонар святога архангела Міхаіла.
🔸
З цягам часу, дзякуючы ахвяраванням Радзівілаў, Хадкевіча і інш., яна разбудавалася ў касцёл, пры якім дзейнічаў кляштар і езуіцкі калегіум.
🔸
У 1660 г. Міхал Казімір Радзівіл перадаў на ўтрыманне касцёла даход з Міхайлаўскага кірмашу, які ладзіўся ў Нясвіжы. Гэта месца часта наведваў М. К. Радзівіл Рыбанька.
🔸
Пасля забароны ордэна езуітаў комплекс паступова заняпаў. У 1-й пал. ХІХ ст. муры калегіума разабралі на будаўнічы матэрыял. Касцёл, з абваленай вежай, выкарыстоўваўся як парахавы склад.
🔸
Да нашых дзён засталіся толькі фрагменты падмуркаў і назва мясціны дзе знаходзіўся касцёл – Міхальская горка.


#несвижскийзамок #несвиж #радзивиллы #музейзаповедник #нясвіжскізамак #нясвіжскіпалац #нясвіж #nesvizhcastle #nesvizh #гісторыятваёйкраіны #belarus #беларусь #beautiful #travel #замакНясвіж #запрашаем #приглашаем

Приглашаем в ближайшие выходные приобщиться к прекрасному искусству театра в стенах Несвижского дворца:
📌29.07 (пятница) | 21.00
комедия «Дружная семейка»
📌30.07 (суббота) | 21.00
психологическая драма «Отсутствующие»
📌31.07 (воскресенье) | 19.30
спектакль «Каренина»