Неяк Вы, сябры, прасілі рабіць пасты пра беларускую народную кухню. Дык вось першы пост, прысьвечаны журу!
📍Дарэчы, гэтую смакату можна яшчэ і пакаштаваць у рэстарацыі "Кухмістр" @kuhmistr да 20 траўня (тэл.: +375291194900).
ЖУР (žur)
(назоўнік, мужчынскі род)
Іначай кісяліца — кіслы мясны альбо посны (малочны) суп, запраўлены закваскай на аснове закіслае мукі. Вядомы ў беларускай, польскай (па-польску: Żur), чэскай (па-чэску: Kyselo), славацкай (па-славацку: Kyslóvka) кухнях.
Для прыгатаваньня супу неабходная так званая цэжа — рошчына на аснове закіслае мукі, адстоеная цягам некалькіх сутак. Для прыгатаваньня цэжы зазвычай ужываецца аўсяная ці жытняя мука, якую расчыняюць вадой (на літар вады 150–200 грамаў мукі) і ставяць у цёплае месца, у выніку чаго пачынаецца працэс браджэньня. Рэдкую частку (квасьліны, малако) зьліваюць і вараць жур, а з густой (цэды) — кісель.
📍Дарэчы, гэтую смакату можна яшчэ і пакаштаваць у рэстарацыі "Кухмістр" @kuhmistr да 20 траўня (тэл.: +375291194900).
ЖУР (žur)
(назоўнік, мужчынскі род)
Іначай кісяліца — кіслы мясны альбо посны (малочны) суп, запраўлены закваскай на аснове закіслае мукі. Вядомы ў беларускай, польскай (па-польску: Żur), чэскай (па-чэску: Kyselo), славацкай (па-славацку: Kyslóvka) кухнях.
Для прыгатаваньня супу неабходная так званая цэжа — рошчына на аснове закіслае мукі, адстоеная цягам некалькіх сутак. Для прыгатаваньня цэжы зазвычай ужываецца аўсяная ці жытняя мука, якую расчыняюць вадой (на літар вады 150–200 грамаў мукі) і ставяць у цёплае месца, у выніку чаго пачынаецца працэс браджэньня. Рэдкую частку (квасьліны, малако) зьліваюць і вараць жур, а з густой (цэды) — кісель.
Пасьля падрыхтоўкі цэжы яе зьмешваюць з вадой, булёнам або малаком, ставяць на агонь і дадаюць іншыя складнікі. Варыянты інгрэдыентаў вельмі розьняцца ў залежнасьці ад рэгіёну: у большасьць жураў зазвычай дадаюць белую каўбасу, вэнджанае мяса, вараныя яйкі. Могуць выкарыстоўвацца клёцкі, вяршкі, грыбы, масла, спэцыі, алей. У Польшчы існуюць жур кракаўскі (з гароднінай), келецкі, падляскі, намыслаўскі.
Ужываюць у ежу як самастойна, так і з адваранай бульбай.
Ужываюць у ежу як самастойна, так і з адваранай бульбай.
СКУГÓЛІЦЬ (skuholić)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)
1. Жаласна выць, падвываць (пра жывёліну).
🔸️Сабака ўсё выў. Не, нават ня выў, а скавытаў, скавытаў ціха, расьцяжна, бы ўсё роўна галасіў, некага аплакваў .. «Чаго ён гэтак жаласьліва вые, чаго скуголіць?» (Сачанка).
2. Утвараць гукі, падобныя на выцьцё.
🔸️Мяце, скуголіць над платамі, над хатамі белая каламуць завірухі. (Ракітны).
3. Размоўнае слова: ціха, жаласна плакаць, енчыць.
🔸️А дзяўчынка скуголіць і скуголіць, быццам сваім плачам хоча перамагчы завею. (Асіпенка).
2. Пераноснае значэньне, размоўнае слова: наракаць, скардзіцца, прасіць чаго-н.
🔸️— І навошта гэта, і навошта, — скуголіў пасажыр. — Выпілі б па чарцы дый разьехаліся... (Корбан).
#словы_С
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)
1. Жаласна выць, падвываць (пра жывёліну).
🔸️Сабака ўсё выў. Не, нават ня выў, а скавытаў, скавытаў ціха, расьцяжна, бы ўсё роўна галасіў, некага аплакваў .. «Чаго ён гэтак жаласьліва вые, чаго скуголіць?» (Сачанка).
2. Утвараць гукі, падобныя на выцьцё.
🔸️Мяце, скуголіць над платамі, над хатамі белая каламуць завірухі. (Ракітны).
3. Размоўнае слова: ціха, жаласна плакаць, енчыць.
🔸️А дзяўчынка скуголіць і скуголіць, быццам сваім плачам хоча перамагчы завею. (Асіпенка).
2. Пераноснае значэньне, размоўнае слова: наракаць, скардзіцца, прасіць чаго-н.
🔸️— І навошта гэта, і навошта, — скуголіў пасажыр. — Выпілі б па чарцы дый разьехаліся... (Корбан).
#словы_С
ВÉСЬНІЧКІ (vieśnički)
(назоўнік)
Вузкія дзьверцы ў плоце; варотцы.
🔸️Адшукалі мужчыны ў плоце весьнічкі, што выходзілі на агарод, адчынілі іх і хуценька падышлі да
ганка. (Пальчэўскі).
#словы_В
(назоўнік)
Вузкія дзьверцы ў плоце; варотцы.
🔸️Адшукалі мужчыны ў плоце весьнічкі, што выходзілі на агарод, адчынілі іх і хуценька падышлі да
ганка. (Пальчэўскі).
#словы_В
Ніколі зноў! Марым, каб выбухі асацыяваліся толькі са сьвятамі 🎆
ВЫБУХНУЦЬ (vybuchnuć)
(дзеяслоў, закончанае трываньне)
1. Узарвацца, разьляцеўшыся на часткі.
🔸️Вось адзін снарад выбухнуў зусім блізка. (Васілёнак).
2. Зь сілаю вырвацца адкуль-н.
🔸️Танк адразу нейк акамянеў на месцы, і полымя з дымам выбухнула зь яго. (Чорны).
3. Пераноснае значэньне: нечакана пачацца, раптоўна ўзьнікнуць.
🔸️Пажар той выбухнуў, як з грому, Хоць ён і меў свае прычыны. (Колас).
#словы_В
ВЫБУХНУЦЬ (vybuchnuć)
(дзеяслоў, закончанае трываньне)
1. Узарвацца, разьляцеўшыся на часткі.
🔸️Вось адзін снарад выбухнуў зусім блізка. (Васілёнак).
2. Зь сілаю вырвацца адкуль-н.
🔸️Танк адразу нейк акамянеў на месцы, і полымя з дымам выбухнула зь яго. (Чорны).
3. Пераноснае значэньне: нечакана пачацца, раптоўна ўзьнікнуць.
🔸️Пажар той выбухнуў, як з грому, Хоць ён і меў свае прычыны. (Колас).
#словы_В
ВÉТРАЗЬ (vietraź)
(назоўнік, мужчынскі род)
Паэтычнае слова: парус.
🔸️Нахіліўся ветразь, човен хвалі рэжа. (Пушча).
🔸️Мірна на тонях, нібыта лілея, ветразь рыбацкі далёка бялее. (Вялюгін).
#словы_В
(назоўнік, мужчынскі род)
Паэтычнае слова: парус.
🔸️Нахіліўся ветразь, човен хвалі рэжа. (Пушча).
🔸️Мірна на тонях, нібыта лілея, ветразь рыбацкі далёка бялее. (Вялюгін).
#словы_В
КАЎНÉР (kaŭnier)
(назоўнік, мужчынскі род)
Верхняя, часьцей прышыўная частка адзеньня, якая прылягае да шыі.
🔸️Шэрае летняе паліто Зараніка стала плямістым, капялюш намок, і з абвіслых палёў сьцякала за каўнер вада. (Хадкевіч).
🔸️Каўнер ціснуў горла, замінаў гаварыць. (Мележ).
#словы_К
(назоўнік, мужчынскі род)
Верхняя, часьцей прышыўная частка адзеньня, якая прылягае да шыі.
🔸️Шэрае летняе паліто Зараніка стала плямістым, капялюш намок, і з абвіслых палёў сьцякала за каўнер вада. (Хадкевіч).
🔸️Каўнер ціснуў горла, замінаў гаварыць. (Мележ).
#словы_К
АГАЛÓМШАНЫ (ahałomšany)
(прыметнік, мужчынскі род)
🔸️Янусь ажно перастаў жаваць, агаломшаны важкасьцю мудраслоўя. (Васючэнка).
#словы_А
(прыметнік, мужчынскі род)
🔸️Янусь ажно перастаў жаваць, агаломшаны важкасьцю мудраслоўя. (Васючэнка).
#словы_А
КУРАНЯ́ (kurania)
(назоўнік, ніякі род)
Птушаня курыцы.
🔸️Куранят увосень лічаць (рас. "цыплят по осени считают").
#словы_К
(назоўнік, ніякі род)
Птушаня курыцы.
🔸️Куранят увосень лічаць (рас. "цыплят по осени считают").
#словы_К
Forwarded from Беларусы Грузии / BY in Georgia
Зрабілі для вас падборку каналаў якія дапамогуць павялічыць слоўнікавы запас ды ўвогуле палепшыць свой моўны ўзровень праз цікавы кантэнт.
https://yangx.top/lohkaja_mova
Канал для тых, хто хоча палепшыць свой слоўнікавы запас беларускае мовы.
https://yangx.top/pabielarusku
Добрыя перакладныя жарты і не толькі.
https://yangx.top/belsquad
Беларускамоўны востраў мемаў і прышпілаў без палітыкі
https://yangx.top/karcinki
Смешныя карцінкі
https://yangx.top/sumnyja
Сумныя карцінкі
https://yangx.top/wir_by
Канал, які папулярызуе беларускую і сусветную культуру: відэа-лекцыі, папулярна-навуковыя артыкулы, тэсты і пазнавальныя гульні.
https://yangx.top/nezartyby
Годныя жарты на мове
https://yangx.top/Vuznapatelni
Канал, які распаўсюджвае кантэнт на беларускай
https://yangx.top/patajemnajabielarus
Цікавыя фотаздымкі з мінулага
https://yangx.top/belarusian_history
Гісторыя Беларусі ў фота жы цікавых фактах
https://yangx.top/poshtabel
Паштоўкі ды фотаздымкі з відарысамі Беларусі.
https://yangx.top/kupinaruzh
Беларускамоўны куточак вялікай банды аматараў кінематографа.
https://yangx.top/historianinBelarus
https://yangx.top/historyja
Каналы пра гісторыю Беларусі
https://yangx.top/horadnia
Горадня, Беларусь, Еўропа і шырокі тэматычны спектр: гісторыя, культура, цікавосткі, актуальнае.
https://yangx.top/januskevicbooks
Афіцыйны канал выдавецтва Янушкевіч.
https://yangx.top/belaruskipioner
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.
https://yangx.top/bellitra
Чытацкі дзённік.
Пра беларускую і сусветную літаратуру на беларускай мове.
https://yangx.top/belarus_sacral
У пошуках Беларусі, якую мы згубілі
https://yangx.top/BY_Urbanism
Урбаністыка ў Беларусі
https://yangx.top/belbabylon
Беларуская гісторыя ў незвычайных ракурсах
https://yangx.top/kinakongby
Канал каманды, якая агучвае кіно на беларускую мову і паказвае яго ў кінатэатрах
https://yangx.top/belpodcasts
Пра падкасты па-беларуску: звесткі пра іх, навіны пра новыя выпускі
https://yangx.top/supermova
Канал пра годных беларусаў і годныя падзеі, які натхняюць размаўляць на нашай Супер Мове кожны дзень, усюды і з усімі!
https://yangx.top/holybelawood
Уся праўда пра беларускае кіно
https://yangx.top/zoom_liekcyi
Онлайн -zoom - лекцыі для цікаўных
https://yangx.top/anibel_by
Навінкі анімэ і манга па-беларуску
https://yangx.top/bel_audiobooks
Усё пра беларускія аўдыякнігі: рэлізы, інтэрв'ю з аўтарамі і выканаўцамі ды іншыя цікавосткі.
https://yangx.top/kinakipaby
Сховішча фільмаў, серыялаў і мультфільмаў па-беларуску.
Самая поўная калекцыя.
https://yangx.top/hodnaby
Канал грамадскай кампаніі Годна, якая прысвечана вывучэнню, развіццю і далейшаму фармаванню беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці.
https://yangx.top/BelarusBased
Беларускі філіял based memes
https://yangx.top/razanau_wir_by
Тэкст Алеся Разанава кожны дзень.
https://yangx.top/spadczyna
Канал пра гістарычную архітэктурную спадчыну Беларусі і не толькі.
https://yangx.top/zzianniemovy
Зіхатлівыя крышталікі роднай мовы
https://yangx.top/mohilki
Чат для аматараў некрапалістыкі і могілкавага турызму
https://yangx.top/tutejsyja_bel
Гістарычныя артыкулы, мемы і беларускамоўныя відэа.
https://yangx.top/basio_tank
Творчасць. Хоку. Мова.
https://yangx.top/scasciejka_tut
Проста для душы
https://yangx.top/mova_how
Агрэгатар беларускамоўных праэктаў
https://yangx.top/akhadanovich
Канал Андрэя Хадановіча
https://yangx.top/halasy_zza_viarby
Аматарскія пераклады вершыкаў, пра якія звычайна не пачуць, калі ня ведаць, дзе шукаць.
https://yangx.top/zabiziapu
Распаўсюд беларускай мовы праз стварэньне сучаснага кантэнту на жыцьцёвыя тэмы
https://yangx.top/razmova
"РазМова" - цікавы канал пра мову.
https://yangx.top/lohkaja_mova
Канал для тых, хто хоча палепшыць свой слоўнікавы запас беларускае мовы.
https://yangx.top/pabielarusku
Добрыя перакладныя жарты і не толькі.
https://yangx.top/belsquad
Беларускамоўны востраў мемаў і прышпілаў без палітыкі
https://yangx.top/karcinki
Смешныя карцінкі
https://yangx.top/sumnyja
Сумныя карцінкі
https://yangx.top/wir_by
Канал, які папулярызуе беларускую і сусветную культуру: відэа-лекцыі, папулярна-навуковыя артыкулы, тэсты і пазнавальныя гульні.
https://yangx.top/nezartyby
Годныя жарты на мове
https://yangx.top/Vuznapatelni
Канал, які распаўсюджвае кантэнт на беларускай
https://yangx.top/patajemnajabielarus
Цікавыя фотаздымкі з мінулага
https://yangx.top/belarusian_history
Гісторыя Беларусі ў фота жы цікавых фактах
https://yangx.top/poshtabel
Паштоўкі ды фотаздымкі з відарысамі Беларусі.
https://yangx.top/kupinaruzh
Беларускамоўны куточак вялікай банды аматараў кінематографа.
https://yangx.top/historianinBelarus
https://yangx.top/historyja
Каналы пра гісторыю Беларусі
https://yangx.top/horadnia
Горадня, Беларусь, Еўропа і шырокі тэматычны спектр: гісторыя, культура, цікавосткі, актуальнае.
https://yangx.top/januskevicbooks
Афіцыйны канал выдавецтва Янушкевіч.
https://yangx.top/belaruskipioner
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.
https://yangx.top/bellitra
Чытацкі дзённік.
Пра беларускую і сусветную літаратуру на беларускай мове.
https://yangx.top/belarus_sacral
У пошуках Беларусі, якую мы згубілі
https://yangx.top/BY_Urbanism
Урбаністыка ў Беларусі
https://yangx.top/belbabylon
Беларуская гісторыя ў незвычайных ракурсах
https://yangx.top/kinakongby
Канал каманды, якая агучвае кіно на беларускую мову і паказвае яго ў кінатэатрах
https://yangx.top/belpodcasts
Пра падкасты па-беларуску: звесткі пра іх, навіны пра новыя выпускі
https://yangx.top/supermova
Канал пра годных беларусаў і годныя падзеі, які натхняюць размаўляць на нашай Супер Мове кожны дзень, усюды і з усімі!
https://yangx.top/holybelawood
Уся праўда пра беларускае кіно
https://yangx.top/zoom_liekcyi
Онлайн -zoom - лекцыі для цікаўных
https://yangx.top/anibel_by
Навінкі анімэ і манга па-беларуску
https://yangx.top/bel_audiobooks
Усё пра беларускія аўдыякнігі: рэлізы, інтэрв'ю з аўтарамі і выканаўцамі ды іншыя цікавосткі.
https://yangx.top/kinakipaby
Сховішча фільмаў, серыялаў і мультфільмаў па-беларуску.
Самая поўная калекцыя.
https://yangx.top/hodnaby
Канал грамадскай кампаніі Годна, якая прысвечана вывучэнню, развіццю і далейшаму фармаванню беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці.
https://yangx.top/BelarusBased
Беларускі філіял based memes
https://yangx.top/razanau_wir_by
Тэкст Алеся Разанава кожны дзень.
https://yangx.top/spadczyna
Канал пра гістарычную архітэктурную спадчыну Беларусі і не толькі.
https://yangx.top/zzianniemovy
Зіхатлівыя крышталікі роднай мовы
https://yangx.top/mohilki
Чат для аматараў некрапалістыкі і могілкавага турызму
https://yangx.top/tutejsyja_bel
Гістарычныя артыкулы, мемы і беларускамоўныя відэа.
https://yangx.top/basio_tank
Творчасць. Хоку. Мова.
https://yangx.top/scasciejka_tut
Проста для душы
https://yangx.top/mova_how
Агрэгатар беларускамоўных праэктаў
https://yangx.top/akhadanovich
Канал Андрэя Хадановіча
https://yangx.top/halasy_zza_viarby
Аматарскія пераклады вершыкаў, пра якія звычайна не пачуць, калі ня ведаць, дзе шукаць.
https://yangx.top/zabiziapu
Распаўсюд беларускай мовы праз стварэньне сучаснага кантэнту на жыцьцёвыя тэмы
https://yangx.top/razmova
"РазМова" - цікавы канал пра мову.
Telegram
Лёгкая Мова
Створана зь любоўю да беларускае мовы і беларусаў 🩵
Тэрыторыя клясычнага правапісу 😌
Тэрыторыя клясычнага правапісу 😌
ВАЛÍЗА (valiza)
(назоўнік, жаночы род)
Дарожная скрынка зь векам і ручкаю для рэчаў, багажу пасажыра.
🔸️Калі пасажыры, сьпяшаючыся, бягуць да свайго вагона, сумкі, валізкі, торбы ўчаперваюцца ім у рукі і ўпарта іх цягнуць назад. (Разанаў).
#словы_В
(назоўнік, жаночы род)
Дарожная скрынка зь векам і ручкаю для рэчаў, багажу пасажыра.
🔸️Калі пасажыры, сьпяшаючыся, бягуць да свайго вагона, сумкі, валізкі, торбы ўчаперваюцца ім у рукі і ўпарта іх цягнуць назад. (Разанаў).
#словы_В
ЖÁЛАСЬЛІВЫ (žałaślivy)
(прыметнік, мужчынскі род)
1. Схільны да жаласьці, спачуваньня; спагадлівы, чульлівы.
🔸️[Ліза] засталася такою ж ласкаваю і жаласьліваю, як і была, але ў вонкавым выглядзе яе адбыліся перамены і зусім нечаканыя. (Арабей).
2. Які выклікае жаласьць, спачуваньне; няшчасны.
🔸️— Ты не крыўдуеш на мяне, Пеця? — запыталася .. [Люба] і сама зьдзівілася, да чаго голас яе слабы і жаласьлівы. (Асіпенка).
#словы_Ж
(прыметнік, мужчынскі род)
1. Схільны да жаласьці, спачуваньня; спагадлівы, чульлівы.
🔸️[Ліза] засталася такою ж ласкаваю і жаласьліваю, як і была, але ў вонкавым выглядзе яе адбыліся перамены і зусім нечаканыя. (Арабей).
2. Які выклікае жаласьць, спачуваньне; няшчасны.
🔸️— Ты не крыўдуеш на мяне, Пеця? — запыталася .. [Люба] і сама зьдзівілася, да чаго голас яе слабы і жаласьлівы. (Асіпенка).
#словы_Ж
БРЫЛЬ (bryl)
(назоўнік, мужчынскі род)
Саламяны капялюш.
🔸️Чырвоныя хустачкі дзяўчат мяшаліся з хлапцоўскімі шапкамі розных гатункаў, пачынаючы з гарадзкімі кепкамі і канчаючы самадзельнымі саламянымі брылямі. (Колас).
#словы_Б
(назоўнік, мужчынскі род)
Саламяны капялюш.
🔸️Чырвоныя хустачкі дзяўчат мяшаліся з хлапцоўскімі шапкамі розных гатункаў, пачынаючы з гарадзкімі кепкамі і канчаючы самадзельнымі саламянымі брылямі. (Колас).
#словы_Б
Ізноў трошкі разбавім нашую стужачку з коцікамі і іншаю мілатою 😉
ВАНIТАВА́ЦЬ (vanitavać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)
⠀
1. Размоўнае слова: пра стан моташнасьці, рвоты.
⠀
🔸Алеся ванітавала, але ён перамагаў гэта і піў датуль, пакуль пляшка не апусьцела. (Чарнышэвіч).
⠀
2. Пераноснае значэньне: пра пачуцьцё агіды да каго‑, чаго‑н.
⠀
🔸Мяне ванітавала ад яго слоў.
⠀
❗Назоўнік: ВАНІТЫ.
#словы_В
ВАНIТАВА́ЦЬ (vanitavać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)
⠀
1. Размоўнае слова: пра стан моташнасьці, рвоты.
⠀
🔸Алеся ванітавала, але ён перамагаў гэта і піў датуль, пакуль пляшка не апусьцела. (Чарнышэвіч).
⠀
2. Пераноснае значэньне: пра пачуцьцё агіды да каго‑, чаго‑н.
⠀
🔸Мяне ванітавала ад яго слоў.
⠀
❗Назоўнік: ВАНІТЫ.
#словы_В
БАЦЯН (bacian)
(назоўнік, мужчынскі род)
Тое, што і бусел.
🔸️І толькі рабыя бацяны ўлетку садзіліся на імху і блукалі па ім ды дзюбамі пілі з крыніц ваду, якой так хацелася людзям. (Галавач).
🔸️Твае лугі, твае балоты вартуе ўлетку госьць — бацян. (Гурло).
#словы_Б
(назоўнік, мужчынскі род)
Тое, што і бусел.
🔸️І толькі рабыя бацяны ўлетку садзіліся на імху і блукалі па ім ды дзюбамі пілі з крыніц ваду, якой так хацелася людзям. (Галавач).
🔸️Твае лугі, твае балоты вартуе ўлетку госьць — бацян. (Гурло).
#словы_Б