СПАКВАЛЯ (spakvala)
(прыслоўе)

Размоўнае слова: паступова, патроху; марудна, павольна.

🔸️Ноч спакваля ахінала зямлю. (Асіпенка).
🔸️Сучча трашчала, языкасты касьцёр займаўся спакваля. (Лойка).
🔸️Асобныя лісты, пачырванеўшы, абрываюцца і спакваля падаюць на дарогу. (Скрыган).
#словы_С

🐌 Наконт смоўжыкаў і сьлімачкоў часта вядуцца спрэчкі. Слоўнікі гэтаксама адназначнага адказу на пытаньне, ці ёсьць паміж імі розьніца, не даюць.

Гэтак, існуе два варыянты:

1️⃣ Смоўж — малюск без ракавіны,
Сьлімак — малюск, які мае ракавіну.

2️⃣ (гэтага варыянту прытрымліваемся і мы):
смоўж = сьлімак (рас. "улитка")

📍А яшчэ, думаецца нам, нездарма, існуе беларуская народная прымаўка:

🔸️Смоўж паўзе, пачаканку вязе (рас. "Улита едет, когда-то будет").

📧Што можна сказаць дакладна, дык гэта тое, што знак @ па-беларуску прынята называць СЬЛІМАКОМ

СМОЎЖ (smoŭž)
(назоўнік, мужчынкі род)

🔸️Смоўж мокры, як скручаны сьлівень,
Ляжаў, павялічаны шклом. (Калачынскі).
🔸️[Алёша:] — Ведаеш, Рая... Мне страшэнна не падабаецца, што гэты прылізаны смоўж, — кіўнуў ён у бок Арэшкіна, — гэты Хлестакоў жыве ў вас... (Шамякін).
#словы_С

ШЫ́БА (šyba)
(назоўнік жаночы род)

Шкло, што устаўлена ў аконную раму.

🔸Мароз яшчэ не пасьпеў замураваць шыбы акон. (Сачанка).
🔸Хаты — трывалыя, з тоўстых бярвеньняў, але чамусьці з маленькімі, у чатыры шыбы, вокнамі. (Хадкевіч).
#словы_Ш

ЗЬНЯНÁЦКУ (źnianacku)
(прыслоўе)

Раптоўна, нечакана, без папярэджаньня.

🔸️Затопленыя зьнянацку, немцы спачатку стоўпіліся невялікімі групамі, потым кінуліся хто куды. (Сіняўскі).
🔸️Двое мужчын.. падыходзяць да старасты, зьнянацку хапаюць яго і, разгойдаўшы, кідаюць цераз плот у крапіву. (Якімовіч).

📍Рас. (бранск.) изненачку. укр. знена‌цька, польск. znienacka, чэш. znenadaja, znenadajky і г. д. — ’нечакана’.
#словы_З

НÍЦЫ (nicy)
(прыметнік, мужчынскі род)

1. Які мае доўгія зьвісаючыя галіны (пра дрэвы і кусты).

🔸️Над вадою задумліва схіляюць вецьце ніцыя лозы. (В. Вольскі).
🔸️Бруіцца, празрыстая рэчка,
Хаваецца ў ніцых кустах. (Журба).

2. Пераноснае значэньне, размоўнае слова: пануры, хмурны (пра чалавека).

🔸️Солтыс з пробашчам выйшлі са школы ніцыя, злосныя, заклапочаныя. (Сабаленка).

3. Які выяўляе панурасьць, хмурнасьць.

🔸️Куды падзеліся з яго [Ракава] вачэй той ніцы сум і той пажыцьцёвы спалох! (Брыль).
#словы_Н

ПÉСЬЦІЦЬ (pieścić)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. каго. Любоўна даглядаць, гадаваць каго-н.

🔸️Нічога асаблівага [Аўстра] не жадае: самой хадзіць па хаце, завіхацца каля печы, карміць і песьціць дзяцей. (Кучар).

2. Патураць усім жаданьням каго-н., балаваць; расьпешчваць.

🔸️Песьцяць дачку, псуюць яе. Як жа, адзіная дачка, толькі ёю і дыхаюць. (Лынькоў).

3. Пераноснае значэньне; што: зь любоўю даглядаць, ахоўваць што-н.

🔸️Думаў Дзямьян пра шмат што: пра зямлю, якую песьціў і любіў; пра дом свой, пабудаваны за савецкія часы. (Кавалёў).

4. каго. Праяўляць ласку, лашчыць, галубіць каго-н.

🔸️Аляксей часта браў Люду на калені, песьціў, гаварыў зь ёю. (Мележ).