Лёгкая Мова
4.35K subscribers
1.13K photos
60 videos
1 file
38 links
Створана зь любоўю да беларускае мовы і беларусаў 🩵

Тэрыторыя клясычнага правапісу 😌
加入频道
5. Тое, што і прытомнасьць.

🔸Аксіньня бязмоўная, ціхая. Сьвядомасьць вярталася да яе. (Вярцінскі).
#словы_С
ПРЫЯ́ЗНЫ (pryjazny)
(прыметнік | мужчынскі род)

1. Прасякнуты сяброўскімі адносінамі, даверам.

🔸Гутарка так і лілася, так і сакатала, і гутарка самая прыязная, поўная спачуваньня. (Колас).
🔸З гэтым хлопцам у мяне адразу ўсталяваліся прыязныя і даверлівыя адносіны. (Савіцкі).

2. Добразычлівы, спагадлівы.

🔸Міхаль Ермаліцкі адразу неўзлюбіў Собіча. Ён быў наогул ня вельмі прыязны да людзей і крыху закаханы ў сябе. (Скрыган).
🔸Нават лаянка.. [Івана Пракопавіча], звычайна прыяцельская, прыязная, вясёлая, цяпер зьвініць сапраўднаю злосьцю. (Колас).

3. Які выказвае добразычлівасьць, прыязнасьць.

🔸Чалавек глядзеў.. вясёлымі вачамі,.і ўвесь яго твар .. поўніўся добрай прыязнай усьмешкай. (Лынькоў).
✏️Як сказаць па-беларуску "ДЕЛАТЬ ИЗ МУХИ СЛОНА"?

✏️А вось так:

🔸З камара каня рабіць
🔸З блыхі (з мухі) вала рабіць
🔸Зь ветру вяроўку віць
🔸Раскажаш пра вераб'я, а перакажуць пра жураўля
🔸Скажы на кепаць, а даложаць на локаць
🔸Байка з камара вырасьце на вала
#фразэалягізмы
ПАРУШЫ́НКА (parušynka)
(назоўнік | жаночы род)

Маленькая часьцінка чаго-н.; пылінка.

🔸Гукан зьняў зь пяра пазногцем парушынку, акуратна падпісаў і прамакнуў. (Шамякін).
🔸У пасках сьвятла, якія коса з акна ў вугал перасякалі хату, варушыліся драбнюткія парушынкі. (Навуменка).
#словы_П
Порцыю коцікаў Вам у стужачку, каб сны былі добрымі 😻

ПАЗЯХА́ЦЬ (paziachać)
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)

Міжвольна глыбока ўдыхаць і адразу ж выдыхаць паветра шырока адкрытым ротам (пры жаданьні спаць, пры стоме).

🔸Стоячы на сонцы, ад сьпёкі шырока пазяхалі дзеці, чхалі ад .. пылу. (Галавач).
🔸Хацелася спаць, і.. [Язэп] пазяхаў раз за разам. (Якімовіч).
ВЭ́РХАЛ (verchał)
(назоўнік мужчынскі род)

Размоўнае слова: страшэнны беспарадак, неразьбярыха; крык, шум.

🔸У доме — вэрхал, усё пайшло дагары нагамі. (Карпаў).
🔸На ферме зноў падняўся вэрхал: спрачаліся, каму колькі год. (Пташнікаў).
🔸Бегае, круціцца, галёкае, як ашалелы: вечны вэрхал празь яго на дварэ. (Мележ).
#словы_В
Нешта мы трошкі адсталі ад праграмы і нават не заўважылі, як амаль скончыўся лістапад, а разам зь ім і гэтая няпростая восень 😱

ЛІСТАПÁД (listapad)
(назоўнік мужчынскі род)

1. (у родным склоне канчатак -а). Адзінаццаты месяц каляндарнага года.

🔸Ужо ў пачатку лістапада станавіўся сухі холад, а пад сярэдзіну таго ж месяца нападаў зьмёрзлы і сьцёрты ветрам на муку сьнег. (Чорны).

2. (у родным склоне канчатак -у). Ападаньне лісьця восеньню (у цёплых краінах — перад наступленьнем засухі); час гэтага ападаньня.

🔸Шуміць лістапад. Хвоі ў лесе панура рыпяць. (Панчанка).
#словы_Л
УГÓРУ (uhoru)
(прыслоўе)

Увышыню, уверх; увысь; процілеглае ўніз.

🔸Вуліца падымалася ўгору. (Мележ).
🔸Спрадвечныя дубы лёгка ўзьнімаюць угору на сваіх гранітных ствалах цяжкія кроны. (Пасьлядовіч).
🔸Сухое вецьце хвоі патрэсквала ў полымі і сыпала ўгору снапы іскраў. (Лынькоў).
🔸Усе ўтраіх падняліся ўгору і прайшлі да Петрусёвага пакоя. (Гартны).
#словы_У
ПАРЭ́НЧЫ (parenčy)
(назоўнік)

Прут, брусок на трапах, пры дзьвярах вагона і пад., за якія трымаюцца рукамі пры спуску, пад'ёме.

🔸Я часьцяком адзін прыходзіў на гэты масток, абапіраўся на жалезныя парэнчы і глядзеў у бездань. (Сабаленка).
🔸Ганя сагнулася, потым прыўзьнялася і пабачыла снапок кмену зь перасьпелым цёмна-медным насеньнем, прывязаны да парэнчы балкона. (Грамовіч).
#словы_П
ПАКРЫСЕ́ (pakrysie)
(прыслоўе)

1. Патроху, у невялікай колькасьці.

🔸Няня прымусіла паспрабаваць усяго пакрысе, выпіць шклянку кавы. (Васілевіч).
🔸У Рамана Дзянісавіча знайшлася пляшка нейкай старой настойкі — ён наліў пакрысе ў шклянкі. (Хадкевіч).

2. Абласное слова: паступова, павольна.

🔸Хіма, якая доўга жыла нелюдзем, пакрысе зьблізілася з суседзямі, зрэдку заходзіла і да Дашынай маці. (Ракітны).
🔸Фільм канчаўся, і пакрысе аціхала музыка. (Вышынскі).
#словы_П