ЛЮ́СТРА (lustra)
(назоўнік | ніякі род)

1. Адшліфаваная паверхня (шкла, мэталу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спэцыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй.

🔸Алёша спыніўся ў вэстыбюлі перад вялікім люстрам і спачатку нават не пазнаў сябе. (Васілевіч).

2. Пераноснае значэньне; чаго. Аб тым, што зьяўляецца адлюстраваньнем якіх-н. зьяваў, працэсаў і пад.; адбітак.

🔸Паэзія, па думцы Купалы, павінна быць праўдзівым люстрам жыцьця народа. (Івашын).

3. Спэцыяльны тэрмін: паверхня, плошча чаго-н.

🔸Люстра гарэньня.
🔸Люстра цыліндра.
#словы_Л

🍷ТРУ́НАК (trunak)
(назоўнік | мужчынскі род)

Абласное слова: алькагольны напой.

🔸Прыемна ў дом зайсьці з дарогі,
Дзе рады вам гаспадары,
Дзе вас частуюць, што ёсьць змогі,
Дзе трунак знойдзецца стары.
Такі, што чарачка-другая
Вам разагрэе ў сэрцы кроў. (Колас).
#словы_Т

ЛЯ́ЛЬКА (lalka)
(назоўнік | жаночы род)

1. Дзіцячая цацка ў выглядзе фігуркі чалавека.

🔸Гуляць у лялькі.
🔸Дзеці бегалі, крычалі, складалі з кубікаў розныя хітрыя і няхітрыя пабудовы, вазілі ў аўтамабілях лялек. (Якімовіч).
🔸Як маленькую сяброўку, Ляльку любіць Каця: То расчэша ёй галоўку, То памые плацьце. (А. Александровіч).

2. Макет фігуры чалавека ці жывёлы для тэатральных прадстаўленьняў, ігрышч і пад. Тэатр лялек.

3. Размоўнае слова, пра каго-, што-н. вельмі прыгожае, прывабнае па свайму зьнешняму выгляду.

🔸Шалёўка .. ўсюды, пафарбаваныя дзьверы, вокны, аканіцы — лялька, а не хата стаіць... (Васілевіч).
🔸Праз тыдзень Кабінэт прасторны Лялькай стаў. (Корбан).
#словы_Л

5. Тое, што і прытомнасьць.

🔸Аксіньня бязмоўная, ціхая. Сьвядомасьць вярталася да яе. (Вярцінскі).
#словы_С

ПРЫЯ́ЗНЫ (pryjazny)
(прыметнік | мужчынскі род)

1. Прасякнуты сяброўскімі адносінамі, даверам.

🔸Гутарка так і лілася, так і сакатала, і гутарка самая прыязная, поўная спачуваньня. (Колас).
🔸З гэтым хлопцам у мяне адразу ўсталяваліся прыязныя і даверлівыя адносіны. (Савіцкі).

2. Добразычлівы, спагадлівы.

🔸Міхаль Ермаліцкі адразу неўзлюбіў Собіча. Ён быў наогул ня вельмі прыязны да людзей і крыху закаханы ў сябе. (Скрыган).
🔸Нават лаянка.. [Івана Пракопавіча], звычайна прыяцельская, прыязная, вясёлая, цяпер зьвініць сапраўднаю злосьцю. (Колас).

3. Які выказвае добразычлівасьць, прыязнасьць.

🔸Чалавек глядзеў.. вясёлымі вачамі,.і ўвесь яго твар .. поўніўся добрай прыязнай усьмешкай. (Лынькоў).

✏️Як сказаць па-беларуску "ДЕЛАТЬ ИЗ МУХИ СЛОНА"?

✏️А вось так:

🔸З камара каня рабіць
🔸З блыхі (з мухі) вала рабіць
🔸Зь ветру вяроўку віць
🔸Раскажаш пра вераб'я, а перакажуць пра жураўля
🔸Скажы на кепаць, а даложаць на локаць
🔸Байка з камара вырасьце на вала
#фразэалягізмы

#прыказкі #прымаўкі

ПАРУШЫ́НКА (parušynka)
(назоўнік | жаночы род)

Маленькая часьцінка чаго-н.; пылінка.

🔸Гукан зьняў зь пяра пазногцем парушынку, акуратна падпісаў і прамакнуў. (Шамякін).
🔸У пасках сьвятла, якія коса з акна ў вугал перасякалі хату, варушыліся драбнюткія парушынкі. (Навуменка).
#словы_П

ВЭ́РХАЛ (verchał)
(назоўнік мужчынскі род)

Размоўнае слова: страшэнны беспарадак, неразьбярыха; крык, шум.

🔸У доме — вэрхал, усё пайшло дагары нагамі. (Карпаў).
🔸На ферме зноў падняўся вэрхал: спрачаліся, каму колькі год. (Пташнікаў).
🔸Бегае, круціцца, галёкае, як ашалелы: вечны вэрхал празь яго на дварэ. (Мележ).
#словы_В

Нешта мы трошкі адсталі ад праграмы і нават не заўважылі, як амаль скончыўся лістапад, а разам зь ім і гэтая няпростая восень 😱

ЛІСТАПÁД (listapad)
(назоўнік мужчынскі род)

1. (у родным склоне канчатак -а). Адзінаццаты месяц каляндарнага года.

🔸Ужо ў пачатку лістапада станавіўся сухі холад, а пад сярэдзіну таго ж месяца нападаў зьмёрзлы і сьцёрты ветрам на муку сьнег. (Чорны).

2. (у родным склоне канчатак -у). Ападаньне лісьця восеньню (у цёплых краінах — перад наступленьнем засухі); час гэтага ападаньня.

🔸Шуміць лістапад. Хвоі ў лесе панура рыпяць. (Панчанка).
#словы_Л