ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабеков the Steppe порталына сұхбат берді, онда Ауғанстанда болып жатқан оқиғаларға қатысты өзінің бағалауы мен болжамдарын ұсынды. Елдегі босқындармен жағдай, басқа елдерден көмек көрсету және Ауғанстандағы есірткі трафигі мәселесі туралы - Біздің Telegram-каналымызда біз осы сұхбаттың толық нұсқасын эксклюзивті түрде жариялаймыз.
- Ауғанстаннан келген мигранттар ағыны Орталық Азия елдерінің, әсіресе Қазақстанның жағдайына қалай әсер етеді? Мигранттар ағыны Орталық Азиядағы радикализмнің өсуіне әсер ете ме?
- Менің ойымша, Ауғанстан жағдайында босқындар терминін қолдану өзекті болады. Ұзақ жылдар бойы Ауғанстан әлемдегі ең ірі босқындар «өндіруші ел» ретінде әрекет етті. Содан кейін «антикөзбасшылық» Сирияға ауысты, дегенмен ауған босқындары Азиядағы ең үлкен топ болып қала береді. Соңғы 40 жыл ішінде елде босқындардың жаппай көшуінің төрт үлкен толқыны болды. Олардың барлығы интервенция мен азаматтық соғысқа байланысты болды. Нәтижесінде 6-7 миллионға жуық ауғандықтар өз елінен кетті.
Талибан режимі құлатылғаннан кейін босқындардың бір бөлігі Ауғанстанға оралды, дегенмен 2019 жылдың басында әлемде шамамен 2,7 миллион ауған босқындары болды. Ауған босқындарының басым бөлігі – шамамен 90% – Пәкістан мен Иранда екенін атап өткен жөн. Бұл ішінара Пәкістанның шекаралас аймақтарында ауған халқының негізгі тобына этникалық тұрғыда жақын үлкен пуштун диаспорасы тұратындығына байланысты.
Ауған босқындары ағындарының бағыттары аясында Ауғанстанның оңтүстігінде шоғырланған бағыттар мен аймақтық желі бар деп айтуға болады. Әрине, босқындардың бір бөлігі Орталық Азия елдерінен, ең алдымен Тәжікстаннан пана іздейді, бірақ олардың саны осы жылдар ішінде салыстырмалы түрде аз. Сондықтан Ауғанстандағы азаматтық қақтығыстың күрт шиеленісуіне байланысты босқындардың жаңа ауқымды толқыны туындаған жағдайда негізгі көші-қон ағыны Пәкістан мен Иранға бағдарланатын болады. Алайда ОА елдері үшін де көрші елдегі ықтимал гуманитарлық дағдарысқа дайын болу қажет.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Ауғанстаннан келген мигранттар ағыны Орталық Азия елдерінің, әсіресе Қазақстанның жағдайына қалай әсер етеді? Мигранттар ағыны Орталық Азиядағы радикализмнің өсуіне әсер ете ме?
- Менің ойымша, Ауғанстан жағдайында босқындар терминін қолдану өзекті болады. Ұзақ жылдар бойы Ауғанстан әлемдегі ең ірі босқындар «өндіруші ел» ретінде әрекет етті. Содан кейін «антикөзбасшылық» Сирияға ауысты, дегенмен ауған босқындары Азиядағы ең үлкен топ болып қала береді. Соңғы 40 жыл ішінде елде босқындардың жаппай көшуінің төрт үлкен толқыны болды. Олардың барлығы интервенция мен азаматтық соғысқа байланысты болды. Нәтижесінде 6-7 миллионға жуық ауғандықтар өз елінен кетті.
Талибан режимі құлатылғаннан кейін босқындардың бір бөлігі Ауғанстанға оралды, дегенмен 2019 жылдың басында әлемде шамамен 2,7 миллион ауған босқындары болды. Ауған босқындарының басым бөлігі – шамамен 90% – Пәкістан мен Иранда екенін атап өткен жөн. Бұл ішінара Пәкістанның шекаралас аймақтарында ауған халқының негізгі тобына этникалық тұрғыда жақын үлкен пуштун диаспорасы тұратындығына байланысты.
Ауған босқындары ағындарының бағыттары аясында Ауғанстанның оңтүстігінде шоғырланған бағыттар мен аймақтық желі бар деп айтуға болады. Әрине, босқындардың бір бөлігі Орталық Азия елдерінен, ең алдымен Тәжікстаннан пана іздейді, бірақ олардың саны осы жылдар ішінде салыстырмалы түрде аз. Сондықтан Ауғанстандағы азаматтық қақтығыстың күрт шиеленісуіне байланысты босқындардың жаңа ауқымды толқыны туындаған жағдайда негізгі көші-қон ағыны Пәкістан мен Иранға бағдарланатын болады. Алайда ОА елдері үшін де көрші елдегі ықтимал гуманитарлық дағдарысқа дайын болу қажет.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Тәжікстан ҰҚШҰ-ға мүше елдерден көмек сұрады. Сіздің ойыңызша, Қазақстан бұл мәселеде қандай көмек көрсете алады?
– Менің ойымша, Тәжікстанға шекараны қорғауда көмек көрсету мәселесіндегі «бірінші скрипканы» Ресей ойнайды, ол елде үлкен әскери база орналасқан. Оның бөліктері Ауғанстанмен шектесетін Хатлон облысының Душанбе және Бохтар (бұрынғы Қорған-Төбе) қаласында орналасқан. Мәскеу соңғы жылдары Тәжікстандағы әскери бөлімінің күштік әлеуеті мен әскери инфрақұрылымын нығайтты. Сонымен қатар, Тәжік және Ресей саясаткерлерінің мәлімдемесіне сүйенсек, тараптар бүгінде тәжік-ауған шекарасын нығайту үшін белсенді жұмыс істеуде.
Тәжікстанға ҰҚШҰ желісі бойынша да көмек көрсетіледі. Қазақстан өз міндеттемелері аясында Тәжікстанға 3 миллионнан астам оқ-дәрі жібереді. Әскери контингентті Тәжікстанның көмекшісіне жіберу туралы мәселе әлі күн тәртібінде тұрған жоқ.
Жалпы, ҰҚШҰ үшін Ауғанстандағы қазіргі шиеленісу беріктікке маңызды сынақ болады деп айту керек. Соңғы жылдары ұйымға оның пассивті жұмысына қатысты көптеген сын айтылатыны жасырын емес. Енді аймақтағы қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі тетігі болып табылатын альянс өзін толық көрсете алатын кез келді.
- Қазіргі жағдайды ескере отырып, ОА-да есірткі трафигінің ауқымы қаншалықты үлкен?
- Ауғанстан героин өндірісі бойынша жаһандық көшбасшы екендігімен танымал. Түрлі бағалаулар бойынша, қазір әлемде өндірілген героин мен морфиннің 85%-ы Ауған аумағында дайындалады. Сол Талибан үшін есірткі маңызды табыс көзі болып табылады және кейбір мәліметтер бойынша топтық табыстың 40%-дан астамын қамтамасыз етеді. Мәселен, 2017 жылы БҰҰ-ның Есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасы (UNODC) Ауған есірткі барондарының жыл сайынғы табысын $4 млрд-тан астам деп бағалады.
Сонымен қатар, Ауғанстанда есірткі өндірісінің көлемі өсуде. Сонымен, сол UNODC мәліметтері бойынша, 2019 жылы ИРА-да 6700 тонна апиын шығарылды. Ауғанстандағы героин сияқты дәстүрлі есірткілерден басқа, метамфетамин өндірісі өсуде. Қазіргі шиеленіс жағдайында өсіп келе жатқан тұрақсыздық есірткі бизнесінің одан әрі өсуіне алып келеді деген елеулі тәуекел туындайды.
Айта кету керек, Ауған героиндік «наркономикасы» инфрақұрылымының бір бөлігі Орталық Азияға байланысты. Есірткінің басым бөлігі шетелге жіберу үшін жасалады. Тасымалдау бағыттарының бірі Солтүстік немесе «Жібек» жолы деп аталатын біздің өңір арқылы өтеді. Атап айтқанда, логистикалық тізбек Тәжікстан, Ферғана алқабы (Қырғызстан және Өзбекстан), Қазақстан, Ресей және одан әрі Еуропаға өтетін бағыттарды қамтиды. Есірткі трафигінің бір бөлігінің ОА елдерінде орнығу қаупі бар, бұл өңірдегі нашақорлық мәселесін тереңдетеді, сондай-ақ біздің елдерімізде есірткі өндірудің жаңа тізбегінің пайда болуына ықпал етеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Ауғанстан #Тәжікстан
– Менің ойымша, Тәжікстанға шекараны қорғауда көмек көрсету мәселесіндегі «бірінші скрипканы» Ресей ойнайды, ол елде үлкен әскери база орналасқан. Оның бөліктері Ауғанстанмен шектесетін Хатлон облысының Душанбе және Бохтар (бұрынғы Қорған-Төбе) қаласында орналасқан. Мәскеу соңғы жылдары Тәжікстандағы әскери бөлімінің күштік әлеуеті мен әскери инфрақұрылымын нығайтты. Сонымен қатар, Тәжік және Ресей саясаткерлерінің мәлімдемесіне сүйенсек, тараптар бүгінде тәжік-ауған шекарасын нығайту үшін белсенді жұмыс істеуде.
Тәжікстанға ҰҚШҰ желісі бойынша да көмек көрсетіледі. Қазақстан өз міндеттемелері аясында Тәжікстанға 3 миллионнан астам оқ-дәрі жібереді. Әскери контингентті Тәжікстанның көмекшісіне жіберу туралы мәселе әлі күн тәртібінде тұрған жоқ.
Жалпы, ҰҚШҰ үшін Ауғанстандағы қазіргі шиеленісу беріктікке маңызды сынақ болады деп айту керек. Соңғы жылдары ұйымға оның пассивті жұмысына қатысты көптеген сын айтылатыны жасырын емес. Енді аймақтағы қауіпсіздікті қамтамасыз етудің негізгі тетігі болып табылатын альянс өзін толық көрсете алатын кез келді.
- Қазіргі жағдайды ескере отырып, ОА-да есірткі трафигінің ауқымы қаншалықты үлкен?
- Ауғанстан героин өндірісі бойынша жаһандық көшбасшы екендігімен танымал. Түрлі бағалаулар бойынша, қазір әлемде өндірілген героин мен морфиннің 85%-ы Ауған аумағында дайындалады. Сол Талибан үшін есірткі маңызды табыс көзі болып табылады және кейбір мәліметтер бойынша топтық табыстың 40%-дан астамын қамтамасыз етеді. Мәселен, 2017 жылы БҰҰ-ның Есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасы (UNODC) Ауған есірткі барондарының жыл сайынғы табысын $4 млрд-тан астам деп бағалады.
Сонымен қатар, Ауғанстанда есірткі өндірісінің көлемі өсуде. Сонымен, сол UNODC мәліметтері бойынша, 2019 жылы ИРА-да 6700 тонна апиын шығарылды. Ауғанстандағы героин сияқты дәстүрлі есірткілерден басқа, метамфетамин өндірісі өсуде. Қазіргі шиеленіс жағдайында өсіп келе жатқан тұрақсыздық есірткі бизнесінің одан әрі өсуіне алып келеді деген елеулі тәуекел туындайды.
Айта кету керек, Ауған героиндік «наркономикасы» инфрақұрылымының бір бөлігі Орталық Азияға байланысты. Есірткінің басым бөлігі шетелге жіберу үшін жасалады. Тасымалдау бағыттарының бірі Солтүстік немесе «Жібек» жолы деп аталатын біздің өңір арқылы өтеді. Атап айтқанда, логистикалық тізбек Тәжікстан, Ферғана алқабы (Қырғызстан және Өзбекстан), Қазақстан, Ресей және одан әрі Еуропаға өтетін бағыттарды қамтиды. Есірткі трафигінің бір бөлігінің ОА елдерінде орнығу қаупі бар, бұл өңірдегі нашақорлық мәселесін тереңдетеді, сондай-ақ біздің елдерімізде есірткі өндірудің жаңа тізбегінің пайда болуына ықпал етеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Ауғанстан #Тәжікстан
Эксперт ИМЭП Жумабек Сарабеков дал интервью порталу The Steppe, в котором представил свою оценку и прогнозы касательно событий, разворачивающихся в Афганистане. О ситуации с беженцами в стране, оказании помощи от других стран и проблеме наркотрафика в Афганистане - на нашем Telegram-канале мы эксклюзивно публикуем полную версию данного интервью.
– Как отразится поток мигрантов из Афганистана на положении стран Центральной Азии, в особенности на Казахстане? Повлияет ли поток мигрантов на рост радикализма в ЦА?
– В контексте Афганистана более релевантным будет использование термина беженцы, на мой взгляд. Долгие годы Афганистан выступал в качестве крупнейшей так называемой «страны-производителя» беженцев в мире. Затем «антилидерство» перешло Сирии, тем не менее афганские беженцы остаются крупнейшей по величине группой в Азии. За последние 40 лет в стране имели место четыре крупных волн массового исхода беженцев. Все они были вызваны интервенциями и гражданской войной. В результате в общей сложности около 6–7 млн афганцев покинули свою страну.
После свержения режима талибов часть беженцев вернулась в Афганистан, тем не менее в общей сложности к началу 2019 года в мире насчитывалось около 2,7 млн афганских беженцев. При этом важно отметить, что львиная доля афганских беженцев – порядка 90% – находится в Пакистане и Иране. Отчасти это связано с тем, что в приграничных регионах Пакистана также проживает большая пуштунская диаспора, этнически родственная основной группе афганского населения.
Можно сказать, что в контексте направлений потоков афганских беженцев уже есть устоявшиеся маршруты и региональная сеть, которые сосредоточены к югу от Афганистана. Конечно, часть беженцев ищет убежище в странах Центральной Азии, прежде всего в Таджикистане, однако их численность за все эти годы относительно невысокая. Поэтому в случае возникновения новых масштабных волн беженцев из-за резкого обострения гражданского конфликта в Афганистане, скорее всего основной миграционный поток будет ориентирован именно на Пакистан и Иран. Однако и для стран ЦА необходимо быть готовым к возможному гуманитарному кризису в соседней стране.
Продолжение 🔽🔽🔽
– Как отразится поток мигрантов из Афганистана на положении стран Центральной Азии, в особенности на Казахстане? Повлияет ли поток мигрантов на рост радикализма в ЦА?
– В контексте Афганистана более релевантным будет использование термина беженцы, на мой взгляд. Долгие годы Афганистан выступал в качестве крупнейшей так называемой «страны-производителя» беженцев в мире. Затем «антилидерство» перешло Сирии, тем не менее афганские беженцы остаются крупнейшей по величине группой в Азии. За последние 40 лет в стране имели место четыре крупных волн массового исхода беженцев. Все они были вызваны интервенциями и гражданской войной. В результате в общей сложности около 6–7 млн афганцев покинули свою страну.
После свержения режима талибов часть беженцев вернулась в Афганистан, тем не менее в общей сложности к началу 2019 года в мире насчитывалось около 2,7 млн афганских беженцев. При этом важно отметить, что львиная доля афганских беженцев – порядка 90% – находится в Пакистане и Иране. Отчасти это связано с тем, что в приграничных регионах Пакистана также проживает большая пуштунская диаспора, этнически родственная основной группе афганского населения.
Можно сказать, что в контексте направлений потоков афганских беженцев уже есть устоявшиеся маршруты и региональная сеть, которые сосредоточены к югу от Афганистана. Конечно, часть беженцев ищет убежище в странах Центральной Азии, прежде всего в Таджикистане, однако их численность за все эти годы относительно невысокая. Поэтому в случае возникновения новых масштабных волн беженцев из-за резкого обострения гражданского конфликта в Афганистане, скорее всего основной миграционный поток будет ориентирован именно на Пакистан и Иран. Однако и для стран ЦА необходимо быть готовым к возможному гуманитарному кризису в соседней стране.
Продолжение 🔽🔽🔽
– Таджикистан запросил помощь у стран-членов ОДКБ. Как Вы считаете, какую помощь может оказать Казахстан в этом вопросе?
– На мой взгляд, «первую скрипку» в вопросе оказания помощи Таджикистану в защите границ все-таки будет играть Россия, у которой в стране дислоцируется крупная военная база. Ее части располагаются в Душанбе и городе Бохтар (в прошлом Курган-Тюбе) в Хатлонской области, которая граничит с Афганистаном. Москва на протяжении последних лет укрепляла силовой потенциал и военную инфраструктуру своей войсковой части в Таджикистане. Кроме того, судя по заявлениям таджикских и российских политиков, стороны на сегодня активно работают над укреплением таджикско-афганской границы.
Помощь Таджикистану оказывается и по линии ОДКБ. В рамках своих обязательств Казахстан уже направляет в Таджикистан более 3 миллионов единиц боеприпасов. Вопрос о направлении военного контингента на подмогу Таджикистану пока не стоит на повестке дня.
В целом следует сказать, что для ОДКБ нынешнее обострение в Афганистане станет важным тестом на прочность. Не секрет, что в адрес организации в последние годы звучит много критики относительно ее пассивной работы. Теперь же наступает момент, когда альянс, который претендует на роль ключевого механизма обеспечения безопасности в регионе, может полноценно проявить себя.
– Насколько велики масштабы наркотрафика в ЦА с учетом нынешней ситуации?
– Афганистан известен тем, что является глобальным лидером по производству героина. По разным оценкам, около 85% героина и морфина, ныне производимого в мире, готовится на афганской территории. Для тех же талибов наркотики являются важным источником дохода и обеспечивают, по некоторым данным, более 40% доходов группировки. Так, еще в 2017 году Управление ООН по наркотикам и преступности (UNODC) оценивало ежегодный доход афганских наркобаронов в более чем $4 млрд.
Причем объемы производства наркотиков в Афганистане продолжают расти. Так, по данным того же UNODC в 2019 году в ИРА изготовили 6700 тонн опиума. Помимо традиционных наркотиков типа героина в Афганистане растет производство метамфетамина. В контексте нынешнего обострения возникает серьезный риск того, что растущая нестабильность приведет к дальнейшему росту наркобизнеса.
Следует отметить, что часть инфраструктуры афганской героиновой «наркономики» завязана на Центральную Азию. Подавляющая доля наркотиков изготавливается для отправки за границу. И один из маршрутов транспортировки пролегает через наш регион – это Северный или так называемый «шелковый» путь. В частности, логистическая цепочка включает в себя маршруты, проходящие через Таджикистан, Ферганскую долину (Кыргызстан и Узбекистан), Казахстан, Россию и далее в Европу. Угроза в том, что часть наркотрафика оседает в странах ЦА, что усугубляет проблему наркомании в регионе, а также способствует появлению новых цепочек производства наркотиков уже в наших странах.
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Афганистан #Таджикистан
– На мой взгляд, «первую скрипку» в вопросе оказания помощи Таджикистану в защите границ все-таки будет играть Россия, у которой в стране дислоцируется крупная военная база. Ее части располагаются в Душанбе и городе Бохтар (в прошлом Курган-Тюбе) в Хатлонской области, которая граничит с Афганистаном. Москва на протяжении последних лет укрепляла силовой потенциал и военную инфраструктуру своей войсковой части в Таджикистане. Кроме того, судя по заявлениям таджикских и российских политиков, стороны на сегодня активно работают над укреплением таджикско-афганской границы.
Помощь Таджикистану оказывается и по линии ОДКБ. В рамках своих обязательств Казахстан уже направляет в Таджикистан более 3 миллионов единиц боеприпасов. Вопрос о направлении военного контингента на подмогу Таджикистану пока не стоит на повестке дня.
В целом следует сказать, что для ОДКБ нынешнее обострение в Афганистане станет важным тестом на прочность. Не секрет, что в адрес организации в последние годы звучит много критики относительно ее пассивной работы. Теперь же наступает момент, когда альянс, который претендует на роль ключевого механизма обеспечения безопасности в регионе, может полноценно проявить себя.
– Насколько велики масштабы наркотрафика в ЦА с учетом нынешней ситуации?
– Афганистан известен тем, что является глобальным лидером по производству героина. По разным оценкам, около 85% героина и морфина, ныне производимого в мире, готовится на афганской территории. Для тех же талибов наркотики являются важным источником дохода и обеспечивают, по некоторым данным, более 40% доходов группировки. Так, еще в 2017 году Управление ООН по наркотикам и преступности (UNODC) оценивало ежегодный доход афганских наркобаронов в более чем $4 млрд.
Причем объемы производства наркотиков в Афганистане продолжают расти. Так, по данным того же UNODC в 2019 году в ИРА изготовили 6700 тонн опиума. Помимо традиционных наркотиков типа героина в Афганистане растет производство метамфетамина. В контексте нынешнего обострения возникает серьезный риск того, что растущая нестабильность приведет к дальнейшему росту наркобизнеса.
Следует отметить, что часть инфраструктуры афганской героиновой «наркономики» завязана на Центральную Азию. Подавляющая доля наркотиков изготавливается для отправки за границу. И один из маршрутов транспортировки пролегает через наш регион – это Северный или так называемый «шелковый» путь. В частности, логистическая цепочка включает в себя маршруты, проходящие через Таджикистан, Ферганскую долину (Кыргызстан и Узбекистан), Казахстан, Россию и далее в Европу. Угроза в том, что часть наркотрафика оседает в странах ЦА, что усугубляет проблему наркомании в регионе, а также способствует появлению новых цепочек производства наркотиков уже в наших странах.
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Афганистан #Таджикистан
Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, 2021 жылғы қаңтар-маусым айларында 2020 жылғы қаңтар-маусым айларымен салыстырғанда тамақ өнімдері, сусындар, темекі, резеңке және пластмасса бұйымдары, өзге де металл емес минералдық өнімдер, химия және фармацевтика өнімдері, металлургия өнеркәсібі және машина жасау өндірісі көлемінің өсуі байқалды. Көмір, шикі мұнай және табиғи газ өндіру қысқарды.
Сондай-ақ, өнеркәсіп өнімдерін өндіру көлемінің артуы Қазақстанның 14 өңірінде байқалды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика
Сондай-ақ, өнеркәсіп өнімдерін өндіру көлемінің артуы Қазақстанның 14 өңірінде байқалды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика
Согласно данным Бюро национальной статистики, в январе-июне 2021 года по сравнению с январем-июнем 2020 года отмечен рост объемов производства продуктов питания, напитков, табачных, резиновых и пластмассовых изделий, прочей неметаллической минеральной продукции, химической и фармацевтической продукции, металлургической промышленности и машиностроения. Сократилась добыча угля, сырой нефти и природного газа.
Также отмечается, что увеличение объемов производства промышленной продукции наблюдалось в 14 регионах Казахстана.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика
Также отмечается, что увеличение объемов производства промышленной продукции наблюдалось в 14 регионах Казахстана.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика
Қазақстандағы атом саясаты біздің еліміздің антиядролық қызметімен тығыз байланысты. Бір жағынан, Қазақстан атом энергетикасын дамытуда үлкен перспективаларға ие. Екінші жағынан - жаһандық ядролық қаруға қарсы қозғалыстың көшбасшыларының бірі болып табылады.
Қазақстан - уран өндіру бойынша әлемдегі бірінші және оның қорлары бойынша екінші ел. WNA деректері бойынша бүкіл уран өндірісінің 42%-ы және барлық әлемдік қорлардың 14%-ы республикаға тиесілі.
Бүгінгі таңда Қазақстан уран экспорттаушы ретінде әрекет етеді, бірақ ел ішінде атомдық жобаларды іске асырмайды. ӘЭСИ сарапшысы Әмина Жарылғапова атап өткендей, «бейбіт атомды» дамытуды өзінің басымдығына қоя отырып, Қазақстан сыртқы антиядролық саясатты белсенді жүргізуде.
1991 жылғы 29 тамызда 40 жыл бойы жұмыс істеген Семей ядролық полигоны жабылғанын сарапшы еске салады. Мұндай шешім Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылығымен жүргізіліп жатқан Қазақстанның бітімгершілік саясатының алғашқы маңызды нәтижелерінің бірі болды.
Егемендік алғаннан кейін КСРО-дан мұраға қалған әлемдегі төртінші ядролық арсеналдан бас тарту туралы шешім қабылданды. Бұл елдің бүкіл тарихында ядролық қарудан алғашқы ерікті түрде бас тартуы болды.
Шешім қолайлы инвестициялық ортаны қамтамасыз етуге және тәуелсіздік таңында Қазақстанға ерекше мұқтаж болған инвестицияларды тартуға мүмкіндік берді.
Бұдан әрі Қазақстан ядролық қауіпсіздік, қарусыздану және таратпау саласындағы ЯҚТШ, ЯСЖТШ, ЯҚТШ сияқты негізгі халықаралық шарттарға қосылып, антиядролық саладағы күш-жігерін жалғастырды деп Әмина Жарылғапова назар аударды.
2015 жылы Қазақстан ядролық қарудан азат әлем құру туралы жалпыға ортақ декларацияға бастама көтерді. Оны БҰҰ Бас Ассамблеясы барысында 135 ел қолдады.
Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2018 жылғы 18 қаңтарда БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіне төрағалық ету барысында сөйлеген сөзінде ядролық қауіпсіздік пен ядролық қатерден азат әлем құрудың маңыздылығын ерекше атап өтті.
Әлемдік қоғамдастық тарапынан Қазақстанға антиядролық салаға деген сенімді мойындау тұрғысынан қандай оқиға маңызды болды? Орталық Азияға салынған барлық тікелей шетелдік инвестициялардың қанша пайызы біздің еліміздің үлесіне тиесілі?
Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60efdbc75fb3932faa0f565e/#header
Қазақстан - уран өндіру бойынша әлемдегі бірінші және оның қорлары бойынша екінші ел. WNA деректері бойынша бүкіл уран өндірісінің 42%-ы және барлық әлемдік қорлардың 14%-ы республикаға тиесілі.
Бүгінгі таңда Қазақстан уран экспорттаушы ретінде әрекет етеді, бірақ ел ішінде атомдық жобаларды іске асырмайды. ӘЭСИ сарапшысы Әмина Жарылғапова атап өткендей, «бейбіт атомды» дамытуды өзінің басымдығына қоя отырып, Қазақстан сыртқы антиядролық саясатты белсенді жүргізуде.
1991 жылғы 29 тамызда 40 жыл бойы жұмыс істеген Семей ядролық полигоны жабылғанын сарапшы еске салады. Мұндай шешім Нұрсұлтан Назарбаевтың басшылығымен жүргізіліп жатқан Қазақстанның бітімгершілік саясатының алғашқы маңызды нәтижелерінің бірі болды.
Егемендік алғаннан кейін КСРО-дан мұраға қалған әлемдегі төртінші ядролық арсеналдан бас тарту туралы шешім қабылданды. Бұл елдің бүкіл тарихында ядролық қарудан алғашқы ерікті түрде бас тартуы болды.
Шешім қолайлы инвестициялық ортаны қамтамасыз етуге және тәуелсіздік таңында Қазақстанға ерекше мұқтаж болған инвестицияларды тартуға мүмкіндік берді.
Бұдан әрі Қазақстан ядролық қауіпсіздік, қарусыздану және таратпау саласындағы ЯҚТШ, ЯСЖТШ, ЯҚТШ сияқты негізгі халықаралық шарттарға қосылып, антиядролық саладағы күш-жігерін жалғастырды деп Әмина Жарылғапова назар аударды.
2015 жылы Қазақстан ядролық қарудан азат әлем құру туралы жалпыға ортақ декларацияға бастама көтерді. Оны БҰҰ Бас Ассамблеясы барысында 135 ел қолдады.
Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2018 жылғы 18 қаңтарда БҰҰ Қауіпсіздік кеңесіне төрағалық ету барысында сөйлеген сөзінде ядролық қауіпсіздік пен ядролық қатерден азат әлем құрудың маңыздылығын ерекше атап өтті.
Әлемдік қоғамдастық тарапынан Қазақстанға антиядролық салаға деген сенімді мойындау тұрғысынан қандай оқиға маңызды болды? Орталық Азияға салынған барлық тікелей шетелдік инвестициялардың қанша пайызы біздің еліміздің үлесіне тиесілі?
Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60efdbc75fb3932faa0f565e/#header
Атомная политика в Казахстане неразрывно связана с антиядерной деятельностью нашей страны. С одной стороны, Казахстан имеет большие перспективы в развитии атомной энергетики. С другой – является одним из лидеров глобального антиядерного движения.
Казахстан – первая страна в мире по добыче урана и вторая по его запасам. По данным WNA, на республику приходится 42% всей добычи урана и 14% всех мировых запасов.
Cегодня Казахстан выступает в качестве экспортера урана, но не реализует атомные проекты внутри страны. Как подчеркивает эксперт ИМЭП Амина Жарылгапова, Казахстан ведет успешную антиядерную внешнюю политику, ставя своим приоритетом развитие «мирного атома».
Эксперт напоминает, что 29 августа 1991 года был закрыт Семипалатинский ядерный полигон, функционировавший в течение 40 лет. Такое решение стало одним из первых важных результатов миротворческой политики Казахстана, проводимой под руководством Нурсултана Назарбаева.
С обретением суверенитета было принято решение отказаться от четвертого в мире ядерного арсенала, доставшегося в наследство от СССР. Это был первый добровольный отказ страны от ядерного оружия за всю историю его существования.
Решение позволило обеспечить благоприятную инвестиционную среду и привлечь инвестиции, в которых особо нуждался Казахстан на заре независимости.
В дальнейшем, обращает внимание Амина Жарылгапова, Казахстан продолжил усилия в антиядерной сфере, присоединившись к основным международным договорам в сфере ядерной безопасности, разоружения и нераспространения, как ДНЯО, ДВЗЯИ, ДЗЯО.
В 2015 году Казахстан инициировал Всеобщую декларацию о построении мира, свободного от ядерного оружия. Она была поддержана в ходе Генеральной Ассамблеи ООН 135 странами.
Важность ядерной безопасности и построения мира, свободного от ядерной угрозы, была также особо подчеркнута Первым Президентом Казахстана Нурсултаном Назарбаевым во время его выступления 18 января 2018 года в ходе председательства Казахстана в Совете Безопасности ООН.
Какое именно событие имело важное значение с точки зрения признания доверия Казахстану в антиядерной сфере со стороны мирового сообщества? Какой процент всех прямых зарубежных инвестиций в Центральную Азию приходится на долю нашей страны?
Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/60efdbc75fb3932faa0f565e/#header
Казахстан – первая страна в мире по добыче урана и вторая по его запасам. По данным WNA, на республику приходится 42% всей добычи урана и 14% всех мировых запасов.
Cегодня Казахстан выступает в качестве экспортера урана, но не реализует атомные проекты внутри страны. Как подчеркивает эксперт ИМЭП Амина Жарылгапова, Казахстан ведет успешную антиядерную внешнюю политику, ставя своим приоритетом развитие «мирного атома».
Эксперт напоминает, что 29 августа 1991 года был закрыт Семипалатинский ядерный полигон, функционировавший в течение 40 лет. Такое решение стало одним из первых важных результатов миротворческой политики Казахстана, проводимой под руководством Нурсултана Назарбаева.
С обретением суверенитета было принято решение отказаться от четвертого в мире ядерного арсенала, доставшегося в наследство от СССР. Это был первый добровольный отказ страны от ядерного оружия за всю историю его существования.
Решение позволило обеспечить благоприятную инвестиционную среду и привлечь инвестиции, в которых особо нуждался Казахстан на заре независимости.
В дальнейшем, обращает внимание Амина Жарылгапова, Казахстан продолжил усилия в антиядерной сфере, присоединившись к основным международным договорам в сфере ядерной безопасности, разоружения и нераспространения, как ДНЯО, ДВЗЯИ, ДЗЯО.
В 2015 году Казахстан инициировал Всеобщую декларацию о построении мира, свободного от ядерного оружия. Она была поддержана в ходе Генеральной Ассамблеи ООН 135 странами.
Важность ядерной безопасности и построения мира, свободного от ядерной угрозы, была также особо подчеркнута Первым Президентом Казахстана Нурсултаном Назарбаевым во время его выступления 18 января 2018 года в ходе председательства Казахстана в Совете Безопасности ООН.
Какое именно событие имело важное значение с точки зрения признания доверия Казахстану в антиядерной сфере со стороны мирового сообщества? Какой процент всех прямых зарубежных инвестиций в Центральную Азию приходится на долю нашей страны?
Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/60efdbc75fb3932faa0f565e/#header
Ресей президенті Владимир Путин кең резонанс тудырған «орыстар мен украиндардың тарихи бірлігі туралы» мақала жазды.
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчиктің айтуынша, мақалада тарихи компоненттен басқа нақты саяси уәделер бар. Олар, Пархомчик атап өткендей, орта мерзімді перспективада Ресейдің сыртқы саясатының украин векторының бағыттарын көруге мүмкіндік береді.
Біріншіден, Мәскеудің пікірінше, «АнтиРесей» ауқымды геосаяси жобасын жүзеге асыруға қатысатын ресми Киевтің бағытына Ресей қатаң қарсы болады деп ойлайды ӘЭСИ сарапшысы. Мәскеу РФ-ның есебімен сыртқы жаудың бейнесін одан әрі дамытуға тиісті жауап берілетінін нақты айтады.
Екіншіден, Мәскеу Донбастағы жағдайдың нашарлауы үшін жауапкершілікті Киевке жүктеуді жалғастырады.
Үшіншіден, Ресей Украинамен «орыс әлемінің» бейнесін оның құрамдас бөлігі ретінде «украиндар мен орыстар - бір халық» формуласына сүйене отырып қалыптастыруға ниетті.
Ресейлік фактор Украинадағы процестерге қаншалықты әсер етеді? Киев ЕО мен АҚШ саясатын ұстанудан бас тартқан жағдайда Ресей-Украина қатынастарын қалыпқа келтіру мүмкін бе?
Толығырақ Ресей-Украина күн тәртібі туралы біздің жаңа талдауымыздан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Украина #Ресей
https://tengrinews.kz/world_news/vozmojnoy-perezagruzke-rossiysko-ukrainskih-otnosheniy-443816/
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчиктің айтуынша, мақалада тарихи компоненттен басқа нақты саяси уәделер бар. Олар, Пархомчик атап өткендей, орта мерзімді перспективада Ресейдің сыртқы саясатының украин векторының бағыттарын көруге мүмкіндік береді.
Біріншіден, Мәскеудің пікірінше, «АнтиРесей» ауқымды геосаяси жобасын жүзеге асыруға қатысатын ресми Киевтің бағытына Ресей қатаң қарсы болады деп ойлайды ӘЭСИ сарапшысы. Мәскеу РФ-ның есебімен сыртқы жаудың бейнесін одан әрі дамытуға тиісті жауап берілетінін нақты айтады.
Екіншіден, Мәскеу Донбастағы жағдайдың нашарлауы үшін жауапкершілікті Киевке жүктеуді жалғастырады.
Үшіншіден, Ресей Украинамен «орыс әлемінің» бейнесін оның құрамдас бөлігі ретінде «украиндар мен орыстар - бір халық» формуласына сүйене отырып қалыптастыруға ниетті.
Ресейлік фактор Украинадағы процестерге қаншалықты әсер етеді? Киев ЕО мен АҚШ саясатын ұстанудан бас тартқан жағдайда Ресей-Украина қатынастарын қалыпқа келтіру мүмкін бе?
Толығырақ Ресей-Украина күн тәртібі туралы біздің жаңа талдауымыздан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Украина #Ресей
https://tengrinews.kz/world_news/vozmojnoy-perezagruzke-rossiysko-ukrainskih-otnosheniy-443816/
Президент России Владимир Путин написал статью «об историческом единстве русских и украинцев», которая вызвала широкий резонанс.
По мнению эксперта Института мировой экономики и политики Лидии Пархомчик, помимо исторической составляющей, в статье присутствуют четкие политические посылы. Они, как отметила Пархомчик, позволяют увидеть ориентиры украинского вектора российской внешней политики на среднесрочную перспективу.
Во-первых, считает эксперт ИМЭП, Россия будет твердо противодействовать курсу официального Киева, который, по мнению Москвы, вовлечен в реализацию масштабного геополитического проекта «АнтиРоссия». Москва дает четко понять, что дальнейшему культивированию образа внешнего врага за счет РФ будет дан соответствующий отпор.
Во-вторых, Москва продолжит возлагать ответственность за деградацию ситуации на Донбассе на Киев.
В-третьих, Россия твердо намерена формировать образ «русского мира» с Украиной в качестве его составной части, следуя формуле «украинцы и русские - это один народ».
Насколько сильно российский фактор продолжает оказывать влияние на процессы в Украине? Возможна ли нормализация российско-украинских отношений может в случае отказа Киева от следования в фарватере политики ЕС и США?
Читайте подробнее в нашем свежем анализе российско-украинской повестки дня.
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Украина #Россия
https://tengrinews.kz/world_news/vozmojnoy-perezagruzke-rossiysko-ukrainskih-otnosheniy-443816/
По мнению эксперта Института мировой экономики и политики Лидии Пархомчик, помимо исторической составляющей, в статье присутствуют четкие политические посылы. Они, как отметила Пархомчик, позволяют увидеть ориентиры украинского вектора российской внешней политики на среднесрочную перспективу.
Во-первых, считает эксперт ИМЭП, Россия будет твердо противодействовать курсу официального Киева, который, по мнению Москвы, вовлечен в реализацию масштабного геополитического проекта «АнтиРоссия». Москва дает четко понять, что дальнейшему культивированию образа внешнего врага за счет РФ будет дан соответствующий отпор.
Во-вторых, Москва продолжит возлагать ответственность за деградацию ситуации на Донбассе на Киев.
В-третьих, Россия твердо намерена формировать образ «русского мира» с Украиной в качестве его составной части, следуя формуле «украинцы и русские - это один народ».
Насколько сильно российский фактор продолжает оказывать влияние на процессы в Украине? Возможна ли нормализация российско-украинских отношений может в случае отказа Киева от следования в фарватере политики ЕС и США?
Читайте подробнее в нашем свежем анализе российско-украинской повестки дня.
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #Украина #Россия
https://tengrinews.kz/world_news/vozmojnoy-perezagruzke-rossiysko-ukrainskih-otnosheniy-443816/
22 шілде күні Беларуссия Президенті Александр Лукашенко №4 жарлыққа қол қойды. Құжатқа сәйкес, үкімет пен жергілікті билік мемлекеттік меншікті жекешелендіруді басқару өкілеттіктерін алды.
Бұл оқиғаны сарапшылар ағымдағы жылдың басында жарияланған мемлекет басшысының өкілеттіктерін көптен күткен қайта бөлуге бағытталған қадам ретінде қарастырады.
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик 2021 жылдың наурыз айында Лукашенко елде президенттік өкілеттіктердің бір бөлігін беру қажеттілігі туындағанын мойындады. Процесті алдағы конституциялық реформамен байланыстыру туралы шешім қабылданды: 15 наурыздан бастап Беларуссияда Конституцияға өзгерістер енгізу жөніндегі комиссия өз жұмысын бастады.
2020 соңында Лукашенко президенттік өкілеттіктердің 80%-ын «беруге» дайын екенін мәлімдеді. Бірақ кейінірек ол билікті қайта бөлудің эволюциялық жолын және «мықты» президентті сақтауды талап ете бастады.
Л.Пархомчик қазіргі кезеңде мемлекет басшысының өкілеттіктерін шамадан тыс «бұлдырлау» Лукашенконың жоспарларына кірмейтінін атап өтті.
Алдағы конституциялық реформалау мәселелерінен басқа, үкіметке және жергілікті мемлекеттік органдарға жаңа құқықтар беру экономикалық дағдарыстан шығу қажеттілігімен де негізделген.
COVID-19 пандемиясының салдары, сондай-ақ батыс елдерінің санкциялық шектеулер саясаты Беларуссияның қарыз алу нарығындағы жағдайын едәуір нашарлатты.
Мемлекеттік қарызды қайта қаржыландыру үшін Минск қандай соманы тартуы керек? Халықаралық Валюта Қоры, Дүниежүзілік банк және ЕАДБ ұсынған Беларусь экономикасының даму динамикасының болжамдары қандай? Неліктен ел басшылығы халықаралық қаржы институттары ұсынған реформалар пакеттеріне сенім білдірмейді?
Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60fecc425fb3932faa0f567c/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Беларуссия #Лукашенко
Бұл оқиғаны сарапшылар ағымдағы жылдың басында жарияланған мемлекет басшысының өкілеттіктерін көптен күткен қайта бөлуге бағытталған қадам ретінде қарастырады.
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик 2021 жылдың наурыз айында Лукашенко елде президенттік өкілеттіктердің бір бөлігін беру қажеттілігі туындағанын мойындады. Процесті алдағы конституциялық реформамен байланыстыру туралы шешім қабылданды: 15 наурыздан бастап Беларуссияда Конституцияға өзгерістер енгізу жөніндегі комиссия өз жұмысын бастады.
2020 соңында Лукашенко президенттік өкілеттіктердің 80%-ын «беруге» дайын екенін мәлімдеді. Бірақ кейінірек ол билікті қайта бөлудің эволюциялық жолын және «мықты» президентті сақтауды талап ете бастады.
Л.Пархомчик қазіргі кезеңде мемлекет басшысының өкілеттіктерін шамадан тыс «бұлдырлау» Лукашенконың жоспарларына кірмейтінін атап өтті.
Алдағы конституциялық реформалау мәселелерінен басқа, үкіметке және жергілікті мемлекеттік органдарға жаңа құқықтар беру экономикалық дағдарыстан шығу қажеттілігімен де негізделген.
COVID-19 пандемиясының салдары, сондай-ақ батыс елдерінің санкциялық шектеулер саясаты Беларуссияның қарыз алу нарығындағы жағдайын едәуір нашарлатты.
Мемлекеттік қарызды қайта қаржыландыру үшін Минск қандай соманы тартуы керек? Халықаралық Валюта Қоры, Дүниежүзілік банк және ЕАДБ ұсынған Беларусь экономикасының даму динамикасының болжамдары қандай? Неліктен ел басшылығы халықаралық қаржы институттары ұсынған реформалар пакеттеріне сенім білдірмейді?
Толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60fecc425fb3932faa0f567c/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Беларуссия #Лукашенко
22 июля президент Беларуси Александр Лукашенко подписал Декрет №4. Согласно документу, правительство и местные органы власти получили полномочия по управлению приватизацией государственной собственности.
Это событие рассматривается экспертами как шаг в сторону давно ожидаемого перераспределения полномочий главы государства, анонсированного в начале текущего года.
Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик напоминает, что в марте 2021 Лукашенко признал, что в стране назрела потребность передачи части президентских полномочий. Процесс было решено увязать с предстоящей конституционной реформой: с 15 марта в Беларуси приступила к работе комиссия по внесению изменений в Конституцию.
В конце 2020 Лукашенко уже заявлял, что готов «отдать» до 80% президентских полномочий. Но позже стал настаивать на эволюционном пути перераспределения власти и сохранении «сильного» президента.
Л. Пархомчик также подчеркнула, что на современном этапе чрезмерно «размывать» полномочия главы государства в планы Лукашенко не входит.
Помимо вопросов предстоящего конституционного реформирования, предоставление правительству и местным госорганам новых прав обусловлено также потребностями выхода из экономического кризиса.
Последствия пандемии COVID-19, а также политика санкционных ограничений со стороны стран Запада существенно ухудшили положение Беларуси на рынке заимствований.
Какую сумму Минску необходимо привлечь для целей рефинансирования госдолга? Каковы прогнозы динамики развития белорусской экономики, представленные Международным валютным фондом, Всемирным Банком и ЕАБР? И почему руководство страны не проявляет доверия к предлагаемым международными финансовыми институтами пакетам реформ?
Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/60fecc425fb3932faa0f567c/#header
#ИМЭП #ИМЭПЭкономика #ИМЭППолитика #Международные_Отношения #Беларусь #Лукашенко
Это событие рассматривается экспертами как шаг в сторону давно ожидаемого перераспределения полномочий главы государства, анонсированного в начале текущего года.
Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик напоминает, что в марте 2021 Лукашенко признал, что в стране назрела потребность передачи части президентских полномочий. Процесс было решено увязать с предстоящей конституционной реформой: с 15 марта в Беларуси приступила к работе комиссия по внесению изменений в Конституцию.
В конце 2020 Лукашенко уже заявлял, что готов «отдать» до 80% президентских полномочий. Но позже стал настаивать на эволюционном пути перераспределения власти и сохранении «сильного» президента.
Л. Пархомчик также подчеркнула, что на современном этапе чрезмерно «размывать» полномочия главы государства в планы Лукашенко не входит.
Помимо вопросов предстоящего конституционного реформирования, предоставление правительству и местным госорганам новых прав обусловлено также потребностями выхода из экономического кризиса.
Последствия пандемии COVID-19, а также политика санкционных ограничений со стороны стран Запада существенно ухудшили положение Беларуси на рынке заимствований.
Какую сумму Минску необходимо привлечь для целей рефинансирования госдолга? Каковы прогнозы динамики развития белорусской экономики, представленные Международным валютным фондом, Всемирным Банком и ЕАБР? И почему руководство страны не проявляет доверия к предлагаемым международными финансовыми институтами пакетам реформ?
Читайте подробнее на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/60fecc425fb3932faa0f567c/#header
#ИМЭП #ИМЭПЭкономика #ИМЭППолитика #Международные_Отношения #Беларусь #Лукашенко
Ауыл, кент және ауылдық округ әкімдерінің өткен тікелей сайлауын қоғамды демократияландыруға, саяси бәсекелестіктің күшеюіне және жергілікті мемлекеттік басқару мен жергілікті өзін-өзі басқару шеңберіндегі неғұрлым ашық саяси процеске ықпал ететін елеулі саяси реформалардың нәтижесі ретінде сипаттауға болады. Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Әлия Оразғалиева осындай қорытынды жасады.
– Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында ауыл әкімдерін сайлауға қатысты қоғамдық өтініш білдірді, - деп ол ескерді. – Аталған сауалды іске асыру шеңберінде заң қабылданды, ол бірінші кезекте аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің әкімдерін тікелей сайлауды енгізуді, сондай-ақ аталған сайлауды ұйымдастыру мен өткізу тәртібін көздейді.
Сонымен қатар, сарапшы жергілікті жерлерде әкімдерді сайлауға қоғамдық сұраныс бір жылдан астам уақыт қалыптасқанына назар аударды.
- Бұған Қазақстандық ауылдарда мәселелердің жинақталуының ұзақ процесі басталып, қазіргі жоғарыдан төменге қарай жоспарланған мемлекеттік басқару жүйесі белгілі бір уақытта шамасы жетпей қалғаны әсер етті, - деп санайды Әлия Оразғалиева. – Үйткені басқарудың негізгі қағидаты қазіргі иерархияға сәйкес «жоғарыдан» бұйрықтарды орындау болды. Алайда, орталық мемлекеттік органдар ауыл тұрғындарының, қандай да бір шағын елді мекенді дамыту мәселелерін толық түсінбей, ірі қалаларды жиі назарда ұстайды.
Ол өңірлерде, жергілікті жерлерде басқаруды орталықсыздандырудың алғашқы әрекеттері қазірдің өзінде жасалғанын ескерді. Осылайша, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» ҚР заңы, «Қоғамдық кеңестер туралы» ҚР Заңы және саяси процеске көбірек тартуды, саяси және басқарушылық шешімдер қабылдауға неғұрлым қалың жұртшылықтың әлеуметтік тетіктерінің болуын көздейтін басқа да заңнамалық бастамалар қабылданды.
Сарапшы атап өткендей, жаңа саяси өзгерістер, атап айтқанда, ауыл әкімдерінің сайланбалылығын енгізу бірінші кезекте ауылдардағы ағымдағы жағдайды жақсарту мақсатында басталған. Елді мекенмен тікелей байланысы бар таңдалған әкім ауылдың қажеттіліктері мен проблемалары туралы ақпаратқа ие болады, өз өңірінің тұрғындары тұрғысынан сөз сөйлейді деп болжанады. Сондай-ақ ол бюджет қаражаты мен ресурстарды жоспарлауға және бөлуге тікелей әсер ететін болады.
– Сонымен бірге, бұл реформалар мемлекеттік басқару жүйесінде де, басқарушылар мен азаматтар арасында да белсенді диалогты көздейді, - деп есептейді Әлия Оразғалиева. - Яғни, облыстар мен ауылдардың әкімдері келіссөздер жүргізіп, тең ұстанымдарда үздіксіз диалог жүргізуге мәжбүр болады. Бұл ретте жергілікті әкімшілік басшылары жергілікті тұрғындарға қатысты «құлақ асатын» ұстанымға ие бола алады, өйткені әрбір төрт жыл сайын олар қайта сайланатын болады.
Сарапшы сонымен қатар сайлаудың алдын-ала нәтижелеріне назар аударды.
- Сайлауға қатысқан ресми тіркелген кандидаттардың, әсіресе өзін-өзі ұсынғандардың саны халықтың қызығушылығы мен белсенді саяси ұстанымы туралы, сондай-ақ жергілікті деңгейде «төменнен жоғары» қағидаты бойынша саяси шешімдер қабылдауға қатысуға нақты қолданыстағы қоғамдық сұрау салу туралы айтады, - деп есептейді Әлия Оразғалиева. - Жалпы, қазіргі демократиялық өзгерістерді биліктің мемлекеттік басқаруды реформалау жөніндегі тікелей және дәйекті әрекеттері деп санауға болады, бұл «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасына сәйкес келеді.
Жалғасы 🔽🔽🔽
– Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылғы 1 қыркүйектегі Қазақстан халқына Жолдауында ауыл әкімдерін сайлауға қатысты қоғамдық өтініш білдірді, - деп ол ескерді. – Аталған сауалды іске асыру шеңберінде заң қабылданды, ол бірінші кезекте аудандық маңызы бар қалалардың, ауылдардың, кенттердің, ауылдық округтердің әкімдерін тікелей сайлауды енгізуді, сондай-ақ аталған сайлауды ұйымдастыру мен өткізу тәртібін көздейді.
Сонымен қатар, сарапшы жергілікті жерлерде әкімдерді сайлауға қоғамдық сұраныс бір жылдан астам уақыт қалыптасқанына назар аударды.
- Бұған Қазақстандық ауылдарда мәселелердің жинақталуының ұзақ процесі басталып, қазіргі жоғарыдан төменге қарай жоспарланған мемлекеттік басқару жүйесі белгілі бір уақытта шамасы жетпей қалғаны әсер етті, - деп санайды Әлия Оразғалиева. – Үйткені басқарудың негізгі қағидаты қазіргі иерархияға сәйкес «жоғарыдан» бұйрықтарды орындау болды. Алайда, орталық мемлекеттік органдар ауыл тұрғындарының, қандай да бір шағын елді мекенді дамыту мәселелерін толық түсінбей, ірі қалаларды жиі назарда ұстайды.
Ол өңірлерде, жергілікті жерлерде басқаруды орталықсыздандырудың алғашқы әрекеттері қазірдің өзінде жасалғанын ескерді. Осылайша, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» ҚР заңы, «Қоғамдық кеңестер туралы» ҚР Заңы және саяси процеске көбірек тартуды, саяси және басқарушылық шешімдер қабылдауға неғұрлым қалың жұртшылықтың әлеуметтік тетіктерінің болуын көздейтін басқа да заңнамалық бастамалар қабылданды.
Сарапшы атап өткендей, жаңа саяси өзгерістер, атап айтқанда, ауыл әкімдерінің сайланбалылығын енгізу бірінші кезекте ауылдардағы ағымдағы жағдайды жақсарту мақсатында басталған. Елді мекенмен тікелей байланысы бар таңдалған әкім ауылдың қажеттіліктері мен проблемалары туралы ақпаратқа ие болады, өз өңірінің тұрғындары тұрғысынан сөз сөйлейді деп болжанады. Сондай-ақ ол бюджет қаражаты мен ресурстарды жоспарлауға және бөлуге тікелей әсер ететін болады.
– Сонымен бірге, бұл реформалар мемлекеттік басқару жүйесінде де, басқарушылар мен азаматтар арасында да белсенді диалогты көздейді, - деп есептейді Әлия Оразғалиева. - Яғни, облыстар мен ауылдардың әкімдері келіссөздер жүргізіп, тең ұстанымдарда үздіксіз диалог жүргізуге мәжбүр болады. Бұл ретте жергілікті әкімшілік басшылары жергілікті тұрғындарға қатысты «құлақ асатын» ұстанымға ие бола алады, өйткені әрбір төрт жыл сайын олар қайта сайланатын болады.
Сарапшы сонымен қатар сайлаудың алдын-ала нәтижелеріне назар аударды.
- Сайлауға қатысқан ресми тіркелген кандидаттардың, әсіресе өзін-өзі ұсынғандардың саны халықтың қызығушылығы мен белсенді саяси ұстанымы туралы, сондай-ақ жергілікті деңгейде «төменнен жоғары» қағидаты бойынша саяси шешімдер қабылдауға қатысуға нақты қолданыстағы қоғамдық сұрау салу туралы айтады, - деп есептейді Әлия Оразғалиева. - Жалпы, қазіргі демократиялық өзгерістерді биліктің мемлекеттік басқаруды реформалау жөніндегі тікелей және дәйекті әрекеттері деп санауға болады, бұл «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасына сәйкес келеді.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Өткен сайлауда кандидаттардың да, сайлаушылардың да жоғары белсенділігіне ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов та назар аударды.
- Көптеген өңірлерде сайлаушылардың келген саны 70-80%-дан асты, - деп ол ескерді. – Ауыл әкімдерін сайлауы - сайлау процесін реформалаудың алғашқы сатыларының бірі екенін түсіну маңызды, өйткені 2024 жылы аудан әкімдері сайлауын өткізу жоспарланып отыр. Өткен ауылдық сайлаудың маңыздылығын талдай келе, ең алдымен, олардың басты артықшылықтарының бірі азаматтардың өз елді мекендерін дамытуға қатысуын кеңейту болды деп айту керек.
Сарапшының айтуынша, өткен ауыл әкімдерін сайлаудың маңызды нәтижесі халықтың нақты түсінігі қалыптасады деп санауға болады: олардың ауылының дамуы олардың азаматтық белсенділігіне байланысты болады. Өз кезегінде жергілікті мемлекеттік басқару органдары халықтың өзекті мәселелрі мен сұраныстарына неғұрлым бейім болады.
– Тағы бір маңызды оң аспект сайлау саяси партиялар үшін де, белсенді азаматтар үшін де саяси бәсекелестіктің күшеюіне ықпал етеді, - деп ескерді Арман Тоқтышақов.
Сондай-ақ, ол Азаматтарға балама позицияны білдірудің тиімді құралы болып табылатын бюллетеньдерге «барлығына қарсы» бағанын қосу сияқты осы науқанның жаңалығын атап өтті.
Жалпы, сарапшылардың пікірінше, ауыл әкімдерінің сайлауын өткізу және сайлау процесін одан әрі реформалау жергілікті мемлекеттік өзін-өзі басқару жүйесінің тиімділігін арттырады және саяси жаңғыртуды жүзеге асыруды жалғастыруға және Президент Қасым-Жомарт Тоқаев іске қосқан жүйелі саяси реформаларды іске асыруға ықпал ететін болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Сайлау
https://www.kazpravda.kz/news/politika/pryamie-vibori-selskih-akimov--otvet-na-zapros-kazahstanskogo-obshchestva
- Көптеген өңірлерде сайлаушылардың келген саны 70-80%-дан асты, - деп ол ескерді. – Ауыл әкімдерін сайлауы - сайлау процесін реформалаудың алғашқы сатыларының бірі екенін түсіну маңызды, өйткені 2024 жылы аудан әкімдері сайлауын өткізу жоспарланып отыр. Өткен ауылдық сайлаудың маңыздылығын талдай келе, ең алдымен, олардың басты артықшылықтарының бірі азаматтардың өз елді мекендерін дамытуға қатысуын кеңейту болды деп айту керек.
Сарапшының айтуынша, өткен ауыл әкімдерін сайлаудың маңызды нәтижесі халықтың нақты түсінігі қалыптасады деп санауға болады: олардың ауылының дамуы олардың азаматтық белсенділігіне байланысты болады. Өз кезегінде жергілікті мемлекеттік басқару органдары халықтың өзекті мәселелрі мен сұраныстарына неғұрлым бейім болады.
– Тағы бір маңызды оң аспект сайлау саяси партиялар үшін де, белсенді азаматтар үшін де саяси бәсекелестіктің күшеюіне ықпал етеді, - деп ескерді Арман Тоқтышақов.
Сондай-ақ, ол Азаматтарға балама позицияны білдірудің тиімді құралы болып табылатын бюллетеньдерге «барлығына қарсы» бағанын қосу сияқты осы науқанның жаңалығын атап өтті.
Жалпы, сарапшылардың пікірінше, ауыл әкімдерінің сайлауын өткізу және сайлау процесін одан әрі реформалау жергілікті мемлекеттік өзін-өзі басқару жүйесінің тиімділігін арттырады және саяси жаңғыртуды жүзеге асыруды жалғастыруға және Президент Қасым-Жомарт Тоқаев іске қосқан жүйелі саяси реформаларды іске асыруға ықпал ететін болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Сайлау
https://www.kazpravda.kz/news/politika/pryamie-vibori-selskih-akimov--otvet-na-zapros-kazahstanskogo-obshchestva
Состоявшиеся прямые выборы акимов сел, поселков и сельских округов можно охарактеризовать как результат значительных политических реформ, способствующих демократизации общества, усилению политической конкуренции и более открытому политическому процессу в рамках местного государственного управления и местного самоуправления. Такой вывод сделала эксперт ИМЭП при Фонде Нурсултана Назарбаева Алия Оразгалиева.
– Президент Касым-Жомарт Токаев в своем Послании народу Казахстана от 1 сентября 2020 года озвучил общественный запрос на выборность сельских акимов, – отметила она. – В рамках реализации данного запроса принят закон, который в первую очередь предусматривает введение прямых выборов акимов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов, а также порядок организации и проведения указанных выборов.
При этом эксперт обратила внимание на то, что общественный запрос на выборность акимов на местах формировался не один год.
– Этому предшествовал длительный процесс накопления проблем казахстанских сел, с которыми действующая плановая нисходящая система государственного управления в какой-то момент перестала справляться, – считает Алия Оразгалиева. – Ведь основным принципом управления было выполнение поручений «сверху» согласно действующей иерархии. Однако центральные государственные органы зачастую держат в фокусе внимания крупные города, не в полной мере понимая проблемы сельчан, вопросы развития того или иного небольшого населенного пункта.
Она отметила, что первые попытки децентрализовать управление в регионах, на местах, уже предпринимались. Так, были приняты Закон РК «О местном государственном управлении и самоуправлении в РК», Закон РК «Об общественных советах» и другие законодательные инициативы, которые предполагают большее вовлечение в политический процесс, наличие социальных рычагов у более широкой общественности на принятие политических и управленческих решений.
Как подчеркивает эксперт, новые политические преобразования и, в частности, введение выборности сельских акимов в первую очередь инициированы с целью улучшения текущей ситуации в селах. Предполагается, что выбранный аким, имеющий непосредственную связь с населенным пунктом, владеет информацией о потребностях и проблемах села, будет выступать с позиции жителей своего региона. Также он будет оказывать непосредственное влияние на планирование и распределение бюджетных средств и ресурсов.
– Вместе с тем эти реформы предполагают более активный диалог, как внутри системы государственного управления, так и между управленцами и гражданами, – считает Алия Оразгалиева. – То есть акимам областей и сел придется договариваться и вести непрерывный диалог на равных позициях. При этом руководители местных администраций смогут занимать более «слышащую» позицию по отношению к местным жителям, так как каждые четыре года их будут переизбирать.
Эксперт также обратила внимание на предварительные результаты выборов.
– Число официально зарегистрированных кандидатов, участвовавших в выборах, особенно самовыдвиженцев, говорит об интересе и активной политической позиции населения, а также реально существующем общественном запросе на участие в принятии политических решений по принципу «снизу-вверх» на местном уровне, – считает Алия Оразгалиева. – В целом текущие демократические преобразования можно считать прямыми и последовательными действиями власти по реформированию госуправления, что созвучно с концепцией «слышащего государства».
Продолжение 🔽🔽🔽
– Президент Касым-Жомарт Токаев в своем Послании народу Казахстана от 1 сентября 2020 года озвучил общественный запрос на выборность сельских акимов, – отметила она. – В рамках реализации данного запроса принят закон, который в первую очередь предусматривает введение прямых выборов акимов городов районного значения, сел, поселков, сельских округов, а также порядок организации и проведения указанных выборов.
При этом эксперт обратила внимание на то, что общественный запрос на выборность акимов на местах формировался не один год.
– Этому предшествовал длительный процесс накопления проблем казахстанских сел, с которыми действующая плановая нисходящая система государственного управления в какой-то момент перестала справляться, – считает Алия Оразгалиева. – Ведь основным принципом управления было выполнение поручений «сверху» согласно действующей иерархии. Однако центральные государственные органы зачастую держат в фокусе внимания крупные города, не в полной мере понимая проблемы сельчан, вопросы развития того или иного небольшого населенного пункта.
Она отметила, что первые попытки децентрализовать управление в регионах, на местах, уже предпринимались. Так, были приняты Закон РК «О местном государственном управлении и самоуправлении в РК», Закон РК «Об общественных советах» и другие законодательные инициативы, которые предполагают большее вовлечение в политический процесс, наличие социальных рычагов у более широкой общественности на принятие политических и управленческих решений.
Как подчеркивает эксперт, новые политические преобразования и, в частности, введение выборности сельских акимов в первую очередь инициированы с целью улучшения текущей ситуации в селах. Предполагается, что выбранный аким, имеющий непосредственную связь с населенным пунктом, владеет информацией о потребностях и проблемах села, будет выступать с позиции жителей своего региона. Также он будет оказывать непосредственное влияние на планирование и распределение бюджетных средств и ресурсов.
– Вместе с тем эти реформы предполагают более активный диалог, как внутри системы государственного управления, так и между управленцами и гражданами, – считает Алия Оразгалиева. – То есть акимам областей и сел придется договариваться и вести непрерывный диалог на равных позициях. При этом руководители местных администраций смогут занимать более «слышащую» позицию по отношению к местным жителям, так как каждые четыре года их будут переизбирать.
Эксперт также обратила внимание на предварительные результаты выборов.
– Число официально зарегистрированных кандидатов, участвовавших в выборах, особенно самовыдвиженцев, говорит об интересе и активной политической позиции населения, а также реально существующем общественном запросе на участие в принятии политических решений по принципу «снизу-вверх» на местном уровне, – считает Алия Оразгалиева. – В целом текущие демократические преобразования можно считать прямыми и последовательными действиями власти по реформированию госуправления, что созвучно с концепцией «слышащего государства».
Продолжение 🔽🔽🔽
На высокую активность как кандидатов, так и избирателей на прошедших выборах обратил внимание и эксперт ИМЭП Арман Токтушаков.
– В большинстве регионов явка превысила 70–80%, – отметил он. – Важно понимать, что выборы сельских акимов – это одна из первых ступеней реформирования избирательного процесса, поскольку в 2024 году планируется проведение выборов глав районных администраций. Анализируя значимость прошедших сельских выборов, прежде всего следует сказать, что одним из главных их преимуществ стало расширение участия граждан в развитии своих населенных пунктов.
По словам эксперта, важным результатом прошедших выборов сельских акимов можно считать то, что у населения сформируется четкое представление: именно от их гражданской активности будет зависеть развитие их села. В свою очередь местные органы государственного управления станут более восприимчивы к актуальным проблемам и запросам населения.
– Еще одним важным позитивным аспектом является то, что выборы будут способствовать усилению политической конкуренции как для политических партий, так и для активных граждан, – подчеркнул Арман Токтушаков.
Также он отметил такое новшество этой кампании, как включение графы «против всех» в избирательные бюллетени, что предоставило гражданам эффективный инструмент для выражения альтернативной позиции.
В целом, по мнению экспертов, проведение выборов сельских акимов и дальнейшее реформирование избирательного процесса повысят эффективность системы местного государственного самоуправления и будут способствовать продолжению осуществления политической модернизации и реализации системных политических реформ, запущенных Президентом Касым-Жомартом Токаевым.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Выборы
https://www.kazpravda.kz/news/politika/pryamie-vibori-selskih-akimov--otvet-na-zapros-kazahstanskogo-obshchestva
– В большинстве регионов явка превысила 70–80%, – отметил он. – Важно понимать, что выборы сельских акимов – это одна из первых ступеней реформирования избирательного процесса, поскольку в 2024 году планируется проведение выборов глав районных администраций. Анализируя значимость прошедших сельских выборов, прежде всего следует сказать, что одним из главных их преимуществ стало расширение участия граждан в развитии своих населенных пунктов.
По словам эксперта, важным результатом прошедших выборов сельских акимов можно считать то, что у населения сформируется четкое представление: именно от их гражданской активности будет зависеть развитие их села. В свою очередь местные органы государственного управления станут более восприимчивы к актуальным проблемам и запросам населения.
– Еще одним важным позитивным аспектом является то, что выборы будут способствовать усилению политической конкуренции как для политических партий, так и для активных граждан, – подчеркнул Арман Токтушаков.
Также он отметил такое новшество этой кампании, как включение графы «против всех» в избирательные бюллетени, что предоставило гражданам эффективный инструмент для выражения альтернативной позиции.
В целом, по мнению экспертов, проведение выборов сельских акимов и дальнейшее реформирование избирательного процесса повысят эффективность системы местного государственного самоуправления и будут способствовать продолжению осуществления политической модернизации и реализации системных политических реформ, запущенных Президентом Касым-Жомартом Токаевым.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Выборы
https://www.kazpravda.kz/news/politika/pryamie-vibori-selskih-akimov--otvet-na-zapros-kazahstanskogo-obshchestva
Ұлттық статистика бюросының деректері бойынша 2021 жылғы қаңтар-мамырда Қазақстан Республикасының ЕАЭО елдерімен өзара саудасы 9230,0 млн. АҚШ долларын құрады, бұл 2020 жылғы қаңтар-мамырға қарағанда номиналды мәнде 25,4%-ға артық, оның ішінде экспорт - 2860,0 млн. АҚШ долларын (36,5%-ға артық), импорт - 6370,0 млн. АҚШ долларын (20,9%-ға артық) құрады.
Қазақстан Республикасының ЕАЭО елдерімен сыртқы сауда айналымының жалпы көлемінде Ресей Федерациясына - 93,0%, Қырғыз Республикасына - 3,6%, Беларусь Республикасына - 3,4%, Армения Республикасына - 0,1% келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #БүгінгіСан
https://stat.gov.kz/news/ESTAT423429
Қазақстан Республикасының ЕАЭО елдерімен сыртқы сауда айналымының жалпы көлемінде Ресей Федерациясына - 93,0%, Қырғыз Республикасына - 3,6%, Беларусь Республикасына - 3,4%, Армения Республикасына - 0,1% келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #БүгінгіСан
https://stat.gov.kz/news/ESTAT423429
По данным Бюро национальной статистики, в январе-мае 2021 г. взаимная торговля Республики Казахстан со странами ЕАЭС составила 9230,0 млн. долларов США, что в номинальном выражении больше на 25,4%, чем в январе-мае 2020г. В том числе экспорт – 2860,0 млн. долларов США (на 36,5% больше), импорт – 6370,0 млн. долларов США ( на 20,9% больше).
В общем объеме В общем объеме внешнеторгового оборота Республики Казахстан со странами ЕАЭС приходится на Российскую Федерацию – 93,0%, Кыргызскую Республику – 3,6%, Республику Беларусь – 3,4%, Республику Армения – 0,1%.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ЦифраДня
https://stat.gov.kz/news/ESTAT423429
В общем объеме В общем объеме внешнеторгового оборота Республики Казахстан со странами ЕАЭС приходится на Российскую Федерацию – 93,0%, Кыргызскую Республику – 3,6%, Республику Беларусь – 3,4%, Республику Армения – 0,1%.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ЦифраДня
https://stat.gov.kz/news/ESTAT423429
Экономист, ӘЭСИ сарапшысы Мағбат Спановтың пікірінше, жақында ел дамуының жаңа стратегиялық жоспары қабылданғанын ескере отырып, үкімет, әсіресе өнеркәсіптік және құрылыс компанияларының жабылуынабайланысты, толық локдаун жариялауға тым ауырға түсетінін айтты. Оның үстіне, құрылыс қазір қарқынды жүріп жатыр.
«Жалпы, індетпен күрес басшылықтың бір бөлігінің орталықта және жергілікті аймақтарда оған қарсы тұра алмайтындығын көрсетті.
Өткен жыл бірде теріс, бірде оң болса да белгілі бір тәжірибе әкелді -. Бірақ биылғы жылы індетпен жағдай едәуір нашарлады - бірінші кезекте, өткен жылмен салыстырғанда халықтың өлімі күрт өсті. Ол күніне 10-20 адамнан 80-100 адамға дейін өсті. Сондықтан халық вакцинацияға шақыратын билік құрылымдарына сенбейді.
Неліктен? Өйткені нақты түсіндіру жұмыстары жүргізілген жоқ. Белгілі бір вакцинаның ерекшеліктері ашылмайды, вакциналар арасында таңдау жоқ. Қазақстандық вакцина туралы мәлімделуде, бірақ ол өнеркәсіптік ауқымда шығарылмайды», - деп ескерді Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
Экономистің айтуынша, қыркүйек айында білім беру ұйымдарын ашу жоспарлары бұзылуы мүмкін, өйткені қазір БАҚ мәліметтері бойынша балалар арасында жұқтыру көбейіп, олардың арасында коронавирустан болатын өлім туралы ақпарат шығып жатыр. Вирус мутацияға ұшырады. Екінші жағынан, егер тағы бір оқу жылы онлайн режимінде өтетін болса, онда ел оқушылар мен студенттердің жаңа буынын даярлау деңгейі тұрғысынан бірнеше жыл артқа кетуі мүмкін деп М. Спанов назар аударады.
«Мұның бәрі басқару моделін өзгерту қажеттілігі туындағанын көрсетеді. Бас санитарлық дәрігерлер - бұл елдің басты тұлғалары емес, бірақ олар басқарудың барлық салаларына әсер ететін медицина саласындағы шатасудың символына айналды.
Мәселе мынада, соңғы екі жылда нақты тұжырымдар жасалмады. Бұл ретте, егер Тәуелсіздіктің басында ешқандай экономикалық және қаржылық резервтері болмаса, әлдеқайда күрделі жағдайдан шыға алсақ, онда біз дағдарысқа қарсы тұрудың барлық мүмкіндіктерінен айрыламыз», - деп есептейді М.Спанов.
Сарапшы індетке қарсы шаралар қабылдау үшін нақты нормативтік-құқықтық база әлі әзірленбегенін атап өтті.
Қазірдің өзінде 2 тамыздан кейін қатаң шектеу шаралары енгізілген кезде, М.Спановтың пікірінше, ШОБ компанияларының жартысы жабылуы мүмкін. Мемлекеттік тапсырысқа қолжетімді азды-көпті ірі бизнес аман қала алады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Медицина #ДенсаулықСақтауЖүйесі #Коронавирус
«Жалпы, індетпен күрес басшылықтың бір бөлігінің орталықта және жергілікті аймақтарда оған қарсы тұра алмайтындығын көрсетті.
Өткен жыл бірде теріс, бірде оң болса да белгілі бір тәжірибе әкелді -. Бірақ биылғы жылы індетпен жағдай едәуір нашарлады - бірінші кезекте, өткен жылмен салыстырғанда халықтың өлімі күрт өсті. Ол күніне 10-20 адамнан 80-100 адамға дейін өсті. Сондықтан халық вакцинацияға шақыратын билік құрылымдарына сенбейді.
Неліктен? Өйткені нақты түсіндіру жұмыстары жүргізілген жоқ. Белгілі бір вакцинаның ерекшеліктері ашылмайды, вакциналар арасында таңдау жоқ. Қазақстандық вакцина туралы мәлімделуде, бірақ ол өнеркәсіптік ауқымда шығарылмайды», - деп ескерді Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
Экономистің айтуынша, қыркүйек айында білім беру ұйымдарын ашу жоспарлары бұзылуы мүмкін, өйткені қазір БАҚ мәліметтері бойынша балалар арасында жұқтыру көбейіп, олардың арасында коронавирустан болатын өлім туралы ақпарат шығып жатыр. Вирус мутацияға ұшырады. Екінші жағынан, егер тағы бір оқу жылы онлайн режимінде өтетін болса, онда ел оқушылар мен студенттердің жаңа буынын даярлау деңгейі тұрғысынан бірнеше жыл артқа кетуі мүмкін деп М. Спанов назар аударады.
«Мұның бәрі басқару моделін өзгерту қажеттілігі туындағанын көрсетеді. Бас санитарлық дәрігерлер - бұл елдің басты тұлғалары емес, бірақ олар басқарудың барлық салаларына әсер ететін медицина саласындағы шатасудың символына айналды.
Мәселе мынада, соңғы екі жылда нақты тұжырымдар жасалмады. Бұл ретте, егер Тәуелсіздіктің басында ешқандай экономикалық және қаржылық резервтері болмаса, әлдеқайда күрделі жағдайдан шыға алсақ, онда біз дағдарысқа қарсы тұрудың барлық мүмкіндіктерінен айрыламыз», - деп есептейді М.Спанов.
Сарапшы індетке қарсы шаралар қабылдау үшін нақты нормативтік-құқықтық база әлі әзірленбегенін атап өтті.
Қазірдің өзінде 2 тамыздан кейін қатаң шектеу шаралары енгізілген кезде, М.Спановтың пікірінше, ШОБ компанияларының жартысы жабылуы мүмкін. Мемлекеттік тапсырысқа қолжетімді азды-көпті ірі бизнес аман қала алады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Медицина #ДенсаулықСақтауЖүйесі #Коронавирус
По мнению экономиста, эксперта ИМЭП Магбата Спанова, учитывая то, что недавно принят новый стратегический план развития страны, правительство не может позволить себе объявить полный локдаун, особенно связанный с закрытием промышленных и строительных компаний. Тем более, строительство сейчас находится на подъеме.
«А в целом борьба с пандемией показала неспособность части руководства в центре и на местах противостоять ей.
Казалось, что прошлый год принес определенный опыт - где-то негативный, где-то позитивный. Но в этом году ситуация с пандемией сильно ухудшилась – в первую очередь, резко увеличилась смертность населения, по сравнению с прошлым годом. Она выросла с 10–20 случаев до 80-100 в день. Поэтому, население не доверяет властным структурам, которые призывают к вакцинации.
Почему? Потому что не была проведена чёткая разъяснительная информационная работа. Не раскрываются особенности той или иной вакцины, нет выбора среди вакцин. Заявляется о казахстанской вакцине, но она не производится в промышленных масштабах», - отмечает эксперт Института мировой экономики и политики.
По словам экономиста, планы открыть образовательные организации в сентябре могут сорваться, так как сейчас по данным СМИ увеличились случаи заражения среди детей, появляется информация о смертности среди них от коронавируса. Вирус мутирует. С другой стороны, обращает внимание М. Спанов, если еще один учебный год пройдет онлайн, то страну может отбросить на годы назад с точки зрения уровня подготовки нового поколения школьников и студентов.
«Все это говорит о том, что назрела необходимость смены модели управления. Главные санитарные врачи — это не главные лица страны, но они стали символом неразберихи в медицинской сфере, которая оказывает эффект на все сферы управления.
Проблема в том, что за последние два года не было сделано чётких выводов. При этом, если в начале независимости нам удавалось выйти из намного более сложной ситуации, не имея никаких экономических и финансовых резервов, то сегодня мы проигрываем, имея все возможности противостоять кризису», - считает М. Спанов.
Эксперт подчеркивает, что до сих пор не выработано чёткой нормативно-правовой базы для принятия антипандемийных мер.
Уже сейчас при введении после 2 августа жёстких ограничительных мер, по мнению М. Спанова, половина компаний МСБ могут закрыться. Выживет более-менее крупный бизнес, который имеет доступ к госзаказу.
#ИМЭП #ИМЭП_Медицина #Здравоохранение #Коронавирус
«А в целом борьба с пандемией показала неспособность части руководства в центре и на местах противостоять ей.
Казалось, что прошлый год принес определенный опыт - где-то негативный, где-то позитивный. Но в этом году ситуация с пандемией сильно ухудшилась – в первую очередь, резко увеличилась смертность населения, по сравнению с прошлым годом. Она выросла с 10–20 случаев до 80-100 в день. Поэтому, население не доверяет властным структурам, которые призывают к вакцинации.
Почему? Потому что не была проведена чёткая разъяснительная информационная работа. Не раскрываются особенности той или иной вакцины, нет выбора среди вакцин. Заявляется о казахстанской вакцине, но она не производится в промышленных масштабах», - отмечает эксперт Института мировой экономики и политики.
По словам экономиста, планы открыть образовательные организации в сентябре могут сорваться, так как сейчас по данным СМИ увеличились случаи заражения среди детей, появляется информация о смертности среди них от коронавируса. Вирус мутирует. С другой стороны, обращает внимание М. Спанов, если еще один учебный год пройдет онлайн, то страну может отбросить на годы назад с точки зрения уровня подготовки нового поколения школьников и студентов.
«Все это говорит о том, что назрела необходимость смены модели управления. Главные санитарные врачи — это не главные лица страны, но они стали символом неразберихи в медицинской сфере, которая оказывает эффект на все сферы управления.
Проблема в том, что за последние два года не было сделано чётких выводов. При этом, если в начале независимости нам удавалось выйти из намного более сложной ситуации, не имея никаких экономических и финансовых резервов, то сегодня мы проигрываем, имея все возможности противостоять кризису», - считает М. Спанов.
Эксперт подчеркивает, что до сих пор не выработано чёткой нормативно-правовой базы для принятия антипандемийных мер.
Уже сейчас при введении после 2 августа жёстких ограничительных мер, по мнению М. Спанова, половина компаний МСБ могут закрыться. Выживет более-менее крупный бизнес, который имеет доступ к госзаказу.
#ИМЭП #ИМЭП_Медицина #Здравоохранение #Коронавирус
