​​Глава государства утвердил Стратегию национальной безопасности Республики Казахстан, содержащую концептуально обновленные подходы к защите национальных интересов страны. Своим мнением об этом важном документе поделился директор Института мировой политики и экономики при Фонде Нурсултана Назарбаева Ержан Салтыбаев.

Указ Президента Касым-Жомарта Токаева «Об утверждении Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы» является одним из важнейших документов в системе государственного управления, считает эксперт.

Принятая стратегия охватывает важнейшие вопросы национальной безопасности и ее защиты от целого спектра действующих и потенциальных угроз.

Ержан Салтыбаев подчеркнул, что ключевые национальные интересы Казахстана остаются незыблемыми.

«Об этом еще на стадии работы над Стратегией четко сказал председатель Совета безопасности, Первый Президент РК Нурсултан Назарбаев», - напомнил директор ИМЭП.

Задача по обеспечению национальной безопасности заключается в том, чтобы гарантированно сохранить все важнейшие завоевания независимости Казахстана за 30 лет, включая государственный суверенитет и территориальную целостность нашей страны.

При этом нужно понимать, что текущая международная обстановка характеризуется динамичными изменениями, что требует регулярной адаптации к вновь возникающим вызовам и угрозам.

Принятый документ станет ключевым ориентиром в определении целей и задач государства в сфере национальной безопасности на ближайшие пять лет, что соответствует лучшим мировым практикам в сфере государственного планирования и управления.

Так, неслучайно, что развитие общественного здравоохранения наряду с обеспечением биологической безопасности становятся одним из основных приоритетов. Как показал мировой и отечественный опыт борьбы с пандемией, предотвращение угроз в сфере медицинской и биологической безопасности становится безусловным приоритетом для любого государства.

Говоря об этом, Ержан Салтыбаев заметил: «Также очевидно, что непременным условием успешного развития любого государства становится высокий уровень киберзащиты, что также нашло отражение в новой стратегии. Масштабные инциденты в мировом киберпространстве за последние годы четко продемонстрировали, что защита персональных данных и информационной инфраструктуры приобретают критическое значение для безопасности».

На его взгляд, стратегия также подчеркивает важность пересмотра целевых индикаторов по обеспечению экономической безопасности. Сегодня предельно важно учитывать возможное негативное воздействие от внешних экономических шоков. Именно поэтому государство ставит задачу управления рисками в сфере продовольственной безопасности, в области транспорта и логистики, а также финансовом секторе.

Наконец, рост геополитической напряженности, изменение характера войн и вооруженных конфликтов с доминированием гибридных форм диктуют необходимость наращивания оборонного потенциала страны.

В нынешнее переломное для системы международных отношений время перед Казахстаном стоит задача гарантированно сохранить суверенитет и эффективно отстоять свои границы.

Руководствуясь планом действий по управлению рисками национальной безопасности, который будет разработан в рамках Стратегии, государство получит возможность разработать комплексную систему превентивных мер по предотвращению угроз.

В целом, заключил эксперт, утверждение Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы является весьма своевременным шагом, учитывая начало периода глобальной турбулентности и новых вызовов и угроз, в который вступает мир в третьем десятилетии XXI века.

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Национальная_Безопасность

https://iwep.kz/#/posts/60d1d9145fb3932faa0f5634/#header

Нұрсұлтан Назарбаевтың саяси ерік-жігерінің арқасында Қазақстан өз тарихында алғаш рет айқын, халықаралық деңгейде танылған шекараларға ие болды және сол арқылы көршілермен аумақтық жанжалдардан біржолата құтылды. Бұл туралы Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик zakon.kz-ке берген сұхбатында айтты.

- Лидия Андреевна, сіз айтқандай, Қазақстандықтардың көршілерімен даулы аумақтары жоқ, бізге ешқандай аумақтық қақтығыстар қауіп төндірмейді. Бұл кімнің еңбегі, біз кімге қарыздармыз?

- КСРО ыдырағаннан кейін Қазақстанның көрші елдермен мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі әрі ұзақ процесі басталғаны белгілі. Елдің аумақтық тұтастығын қамтамасыз ету үшін шын мәнінде орасан зор жұмыс жасалды, ол мемлекеттік шекараны заңды түрде тануға кепілдік беріп қана қоймай, болашақта кез-келген аумақтық даулардың пайда болуына жол бермеді. Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев біздің сыртқы шекараларымыз - тату көршілік пен ынтымақтастық шебі екенін бірнеше рет атап өтті.

Елбасының саяси ерік-жігерінің арқасында Қазақстан өз тарихында алғаш рет халықаралық деңгейде танылған нақты шекараларға ие болды және біздің саясаткерлеріміздің кейінгі ұрпақтары көршілермен даулы аумақтардың мәселелерін шешу қажеттігінен біржола құтылды. Яғни, кез-келген аумақтық қақтығыстардың пайда болу қаупі артта қалды.

Тәуелсіздік жылдарында барлығы 13,4 мың шақырым мемлекеттік шекара межеленді. Қазақстан Каспий теңізі акваториясындағы өзінің теңіз шекарасының үш мың шақырымын сенімді бақылайды.

- Мемлекеттік шекараны анықтауда қандай мәселелер ең күрделі болды және келіспеушілік тудырды?

- Шекараны анықтау туралы ең күрделі келіссөздер процесі Қазақстан мен Қытай арасында өтті. Өздеріңіз білетіндей, кеңестік кезең ҚХР-мен шешілмеген аумақтық дауды мұра етті, бірақ Тұңғыш Президенттің дипломатикалық өнері Қытай басшылығын шекара мәселесін біржола шешуге көндірді. Бұл Қазақстан-Қытай шекарасында «қатып қалған» аумақтық қақтығыстың пайда болу қаупін болдырмауға мүмкіндік берді.

Келесі. 1992 жылы Қазақстан Үкіметі ҚХР-мен қазақ-қытай шекарасы ауданында қарулы күштерді өзара қысқарту және әскери саладағы сенімді нығайту жөніндегі келіссөздер және шекара мәселелері жөніндегі келіссөздер туралы қаулы шығарды. Осылайша, үкіметтік деңгейде консультацияларға жол ашылды.

1994 жылғы 26 сәуірдегі қауырт келіссөздердің нәтижесінде 1995 жылғы 11 қыркүйекте күшіне енген Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасы туралы келісімге қол қойылды. Алайда, даулы аумақтар туралы мәселе 1998 жылға дейін шешілмей қалды.
Елбасы өзара қолайлы ымыраға келу қажеттігіне сенімді болды және Бейжінді Қазақстанның пайдасына аумақтарды бөлуге көндіру үшін үлкен күш-жігер жұмсады. Оның сындарлы ұстанымының арқасында тараптар 1998 жылы Қазақстан мен Қытай арасындағы шекара мәселелерін түпкілікті реттеген қосымша келісімге қол қойды.

Жалғасы 🔽🔽🔽

- Қазақстанға қандай аумақ бөлінді?

- Қол жеткізілген уағдаластықтарды ескере отырып, келісілмеген екі учаскенің жалпы алаңынан Қазақстанға аумақтың 57 пайызы, ал Қытайға 43 пайызы кетіп қалған. Бұл саяси тұрғыдан дұрыс және негізделген шешім болды.

Жалпы, таңбаланған шекараның ұзындығы 1783 шақырымды құрады. Демаркациялау жөніндегі екі жақты комиссия жұмысының нәтижесінде 2002 жылғы мамырда Бейжіңде Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасының сызығын демаркациялау туралы хаттамаға қол қойылды.

Қиындықтар мен келіспеушіліктер туралы сұрағыңызға оралсақ.

Нұрсұлтан Назарбаевтың айтуынша, Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін шекараны рәсімдеу бойынша келіссөздер барысында барлық бұрынғы одақтас республикалармен белгілі бір қиындықтар туындаған. Жағдай жекелеген учаскелерде қалыптасқан шекара сызығы қолда бар құқықтық құжаттардың ережелеріне сәйкес келмеуімен қиындады және Елбасы КСРО ыдыраған кезде қалыптасқан аумақтық-әкімшілік шекаралар мемлекеттік деп танылуы тиіс деген бірыңғай қағидатты сақтауды талап етті.

Бұл қағидат ТМД құру туралы Келісімде, сондай-ақ 1991 жылғы 21 желтоқсандағы Алматы декларациясында бекітілген болатын, Осыдан кейін ғана тараптар 2005 жылға дейін созылған шекараларды заңды бекіту процесін бастай алды.

- Егер қателеспесем, 2001 жыл мемлекеттік шекараны делимитациялау туралы тарихи уағдаластықтардың қабылдануына ерекше бай жыл болды. Хронологияны біраз назар аударайық.

- Сіз дұрыс айтасыз, екі мыңыншы жылдардың басында көптеген қызықты тарихи құжаттар қабылданды. Мәселен, Қазақстан-Түрікмен мемлекеттік шекарасын делимитациялау және демаркациялау процесі туралы шартқа 2001 жылғы 5 шілдеде қол қойылды. Іс жүзінде Тараптарда 1972 жылы Қазақ КСР-і мен Түрікмен КСР-і арасында келісілген шекара сызығын түзету жөнінде ұсыныстар туындаған жоқ.

Сол жылдың 15 желтоқсанында Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы делимитация жөніндегі келіссөздер аяқталды. Қазақстан астанасында 2008 жылғы 5 тамызда күшіне енген Қазақстан-Қырғыз мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қойылды.

Өзбекстанмен келіссөздер қызу жүріп жатты, олардың шекаралары халық тығыз орналасқан жерлер - Оңтүстік Қазақстан (қазіргі Түркістан) облысы, Сарыағаш және Мақтаарал аудандары, сондай-ақ, өзбек жағынан Ташкент және Жизақ облыстары арқылы өтті.

2001 жылғы 16 қарашадағы шарт Қазақстан-Өзбекстан шекарасы сызығының жалпы ұзақтығының 96 пайызының өтуін айқындады. 2002 жылғы қыркүйекте қол қойылған қазақ-өзбек мемлекеттік шекарасының жекелеген учаскелері туралы келісім Қазақстанның Орталық Азия мемлекеттерімен шекараларын ресімдеудің негізгі кезеңін аяқтады.

Бұл үдерістегі соңғы аккорд 2017 жылғы 10 қарашада Қазақстан, Түрікменстан және Өзбекстан арасындағы үш мемлекеттің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесінің ауданы туралы шартқа қол қойылғаннан кейін қойылды. Бұл ретте Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан арасында 2001 жылғы 15 маусымда осындай шарт жасалды.

Демаркациялауға жататын шекаралардың жалпы ұзындығы Қырғызстанмен шамамен 1242 километрді, Түрікменстанмен - 426 километрді, Өзбекстанмен - 2351 километрді құрады.

Жалғасы 🔽🔽🔽

​​- Қазақстан мен Ресей арасындағы шекара қалай бекітілді, өйткені Ресей-Қазақстан шекарасының ұзындығы жеті мың шақырымнан асады және әлемдегі ең үлкен үздіксіз құрлық шекарасы болып табылады?

- Нақты айтсақ, Қазақстан-Ресей шекарасының ұзындығы 7591 шақырымды құрайды. Әрине, мұндай ұзын шекара сызығы үлкен нақтылауды қажет етті.

Қазақстан мен Ресей арасындағы екі жақты делимитациялық процестің қарқынын арттыру 2000 жылы басталды. Ал Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасын делимитациялау ниетіне қатысты бірінші хаттамаға 1998 жылы қол қойылды.

Тараптар Каспий теңізінің жағалауынан жылжып, Алтайдағы Қазақстан, Ресей және қытай мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесімен аяқталатын шекараларды келісу процесін бастады. Үш елдің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесі туралы тиісті шартқа 1999 жылғы 5 мамырда қол қойылды.

Ресейдің саяси басшылығымен тығыз және сенімді қарым-қатынас орнатқан Нұрсұлтан Назарбаевтың жоғары беделінің арқасында тараптар шекара сызығын сипаттай алды. Іс жүзінде мұндай жұмыс алғаш рет жүргізілді, өйткені Қазақ КСР-нің РСФСР-мен шекарасының сипаттамасы болған жоқ.
Мұндай жағдайда достас екі мемлекеттің шекаралық даулары жоқ екеніне назар аудару маңызды болды. Елбасы Ресеймен келіссөздер процесі қарама-қайшылық пен сенімсіздік болмауы керек шекараны делимитациялаудың ерекше тәжірибесі деп санайды.

Қазақстанның Құрлық шекараларын ресімдеудегі маңызды кезең 2005 жылғы 18 қаңтарда Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қою болды. Құжат Нұр-сұлтан мен Мәскеу арасындағы қарым-қатынастың тарихи бетін ашты деп айтсақ артық болмас.

- Қазақстанның мемлекеттік шекаралары құрлық бойынша ғана емес, теңіз бойынша да анықталды. Бұл процесс қалай өтті?

- Қазақстанның теңіз шекаралары Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы Конвенцияға қол қойылғаннан кейін 2018 жылғы тамызда айқындалды. Ал Каспийдегі теңіз шекараларын анықтауға қатысты консультациялар 1996 жылы басталды. Ұлттық секторлардың аражігін ажырату туралы мәселені шешудің қазақстандық мысалы барлық кейінгі екі жақты және үш жақты уағдаластықтар үшін эталонға айналды.

1998 жылғы маусымда Қазақстан мен Ресей жер қойнауын пайдалануға арналған егемендік құқықтарды жүзеге асыру мақсатында су айдынының солтүстік бөлігін бөлу туралы бірінші келісімге қол қойды. Бұдан кейін 2001 жылы Қазақстан мен Әзірбайжан арасында Каспий теңізінің түбін межелеу туралы келісім жасалды. Кейін Қазақстан, Әзербайжан және Ресей Каспий теңізі түбінің шектес учаскелерін межелеу сызықтарының түйісу нүктесі туралы келісім жасасты.

2014 жылы Түркіменстанмен Каспий теңізінде шекараларды шектеу туралы келісімге қол қою маңызды оқиға болды. Шын мәнінде, Қазақстан Каспий теңізі бойынша барлық көршілерімен оның түбін межелеу туралы уағдаласқан Ресейден кейінгі екінші мемлекет болды.

Нұрсұлтан Назарбаев Каспий теңізінің мәртебесін барлық жағалаудағы елдер үшін консенсустық және өзара тиімді негізде ғана анықтауға болатынын бірнеше рет атап өтті. Қазақстанның Каспий күн тәртібінің мәселелерін анықтауға деген көзқарасы Ақтау қаласында өткен Каспий маңы мемлекеттері басшыларының V саммитінде әрдайым қолдау мен түсіністік тапты.
Бүгін, Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығында, Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі мәселесін шешуде шын мәнінде аса маңызды тарихи рөл атқарды деп сеніммен айтуға болады. Елбасының орасан зор қажырлы еңбегінің арқасында еліміздің егемендігінің, Қазақстанның мемлекеттік шекараларының тұтастығы мен қол сұғылмаушылығының басты негізі қаланды.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Тарих #Халықаралық_Қатынастар #Геосаясат

Благодаря политической воле Нурсултана Назарбаева Казахстан впервые в своей истории обрел четкие, международно признанные границы и тем самым раз и навсегда избавился от территориальных конфликтов с соседями. Об этом рассказала в интервью zakon.kz эксперт Института мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик.

- Лидия Андреевна, как вы сказали, у казахстанцев нет спорных территорий с соседями, нам не угрожают никакие территориальные конфликты. Чья это заслуга, кому мы этим обязаны?

- Как известно, после распада СССР начался сложный и продолжительный процесс установления государственной границы Казахстана с соседними странами. Чтобы обеспечить территориальную целостность страны, была проделана поистине колоссальная работа, которая не только гарантировала юридическое признание государственной границы, но и предотвратила возникновение любых территориальных споров в будущем. Первый Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев не раз подчеркивал, что наши внешние границы - это рубежи добрососедства и сотрудничества.

Именно благодаря политической воле Елбасы Казахстан впервые в своей истории обрел четкие, признанные на международном уровне границы, и последующие поколения наших политиков были навсегда избавлены от необходимости решать проблемы спорных территорий с соседями. То есть угроза возникновения любых территориальных конфликтов безвозвратно ушла в прошлое.

В общей сложности за годы независимости были делимитированы 13,4 тысячи километров государственной границы. Казахстан надежно контролирует три тысячи километров своей морской границы в акватории Каспийского моря.

- Какие вопросы в определении государственной границы были самыми сложными и вызывали разногласие?

- Самый непростой переговорный процесс об определении границы проходил между Казахстаном и Китаем. Как вы знаете, советский период оставил в наследство неразрешенный территориальный спор с КНР, но Первый Президент продемонстрировал искусство дипломата и убедил китайское руководство раз и навсегда решить пограничный вопрос. Это позволило избежать угрозы появления на казахстанско-китайской границе «замороженного» территориального конфликта.

Далее. В 1992 году правительство Казахстана издало постановление о переговорах с КНР по взаимному сокращению Вооруженных сил и укреплению доверия в военной области в районе казахско-китайской границы и переговорах по пограничным вопросам. Тем самым был открыт путь к консультациям на правительственном уровне.

В результате напряженных переговоров 26 апреля 1994 года удалось подписать Соглашение о казахстанско-китайской государственной границе, которое вступило в силу 11 сентября 1995 года. Однако вопрос о спорных территориях оставался нерешенным вплоть до 1998 года.

Елбасы был убежден в необходимости найти взаимоприемлемый компромисс и прилагал большие усилия, чтобы склонить Пекин к разделу территорий в пользу Казахстана. Благодаря его конструктивному подходу сторонам в 1998 году удалось подписать дополнительное соглашение, которое окончательно урегулировало пограничные вопросы между Казахстаном и Китаем.

Продолжение 🔽🔽🔽

- Какая площадь территории отошла Казахстану?

- Исходя из достигнутых договоренностей, из общей площади двух несогласованных участков Казахстану отошли 57 процентов территории, а Китаю - 43. Это было политически корректное и обоснованное решение.

В целом протяженность демаркированной границы составила 1783 километра. В результате работы двухсторонней комиссии по демаркации в мае 2002 года в Пекине был подписан Протокол о демаркации линии казахстанско-китайской государственной границы.

Возвращаясь к вашему вопросу о сложностях и разногласиях.

По признанию Нурсултана Назарбаева, после распада Советского Союза определенные сложности в процессе переговоров по оформлению границ возникали практически со всеми бывшими союзными республиками. Ситуация осложнялось тем, что сложившаяся линия границы на отдельных участках не соответствовала положениям имеющихся правовых документов, и Елбасы настаивал на соблюдении единого принципа - сложившиеся на момент распада СССР территориально-административные границы должны быть признаны государственными.

Данный принцип был закреплен в Соглашении о создании СНГ, а также в Алматинской декларации от 21 декабря 1991 года, и только после этого стороны смогли начать процесс юридического закрепления границ, который продлился вплоть до 2005 года.

- Если не ошибаюсь, особенно богатым на принятие исторических договоренностей о делимитации государственной границы стал 2001 год. Давайте немного посмотрим хронологию.

- Вы правы, в начале двухтысячных действительно было принято немало интересных исторических документов. Так, Договор о делимитации и процессе демаркации казахстанско-туркменской государственной границы был подписан 5 июля 2001 года. Фактически у сторон не возникало предложений по корректировке той линии границы, которая была согласована еще в 1972 году между Казахской ССР и Туркменской ССР.

15 декабря того же года завершились переговоры по делимитации между Казахстаном и Кыргызстаном. В столице Казахстана был подписан Договор о казахстанско-кыргызской государственной границе, который вступил в силу 5 августа 2008 года.

Более напряженно шли переговоры с Узбекистаном, границы с которым проходили по густонаселенной местности - Сарыагашскому и Мактааральскому районам Южно-Казахстанской (ныне Туркестанская. - Прим. ред.) области, а также Ташкентской и Джизакской областям с узбекской стороны.

Договор от 16 ноября 2001 года определил прохождение 96 процентов от общей протяженности линии казахстанско-узбекской границы. Соглашение об отдельных участках казахско-узбекской государственной границы, подписанное в сентябре 2002 года, завершило ключевой этап оформления границ Казахстана с государствами Центральной Азии.

Финальный аккорд в данном процессе был поставлен 10 ноября 2017 года после подписания Договора между Казахстаном, Туркменистаном и Узбекистаном о районе точки стыка государственных границ трех государств. При этом аналогичный договор между Казахстаном, Кыргызстаном и Узбекистаном был заключен 15 июня 2001 года.

Общая протяженность границ, подлежащих демаркации, составила с Кыргызстаном около 1242 километров, с Туркменистаном - 426, с Узбекистаном - 2351 километр.

Продолжение 🔽🔽🔽

​​- Как утверждались границы между Казахстаном и Россией, ведь протяженность российско-казахстанской границы составляет более семи тысяч километров и является самой большой непрерывной сухопутной границей в мире?

- Если быть точной, протяженность казахстанско-российской границы составляет 7591 километр. Конечно, столь протяженная пограничная линия требовала больших уточнений.

Наращивание темпов двустороннего делимитационного процесса между Казахстаном и Россией началось в 2000 году. А первый протокол относительно намерений по делимитации казахстанско-российской государственной границы был подписан еще в 1998 году.

Стороны начали процесс согласования границ, двигаясь от побережья Каспийского моря и заканчивая точкой стыка государственных границ Казахстана, России и Китая на Алтае. Соответствующий договор о точке стыка государственных границ трех стран был подписан 5 мая 1999 года.

Нельзя не отметить, что во многом благодаря высокому авторитету Нурсултана Назарбаева, который поддерживал тесные и доверительные отношения с политическим руководством России, сторонам в итоге удалось описать линию границы. Фактически такая работа проводилась впервые, так как описания границы Казахской ССР с РСФСР не существовало.

В подобной ситуации важно было подчеркнуть, что у двух дружественных государств нет пограничных споров. Елбасы справедливо рассудил, что переговорный процесс с Россией представляет собой уникальную практику делимитации границы, в которой не должно быть места конфронтации и недоверию.

Важнейшей вехой в оформлении сухопутных границ Казахстана стало подписание 18 января 2005 года Договора о казахстанско-российской государственной границе. Без преувеличения можно сказать, что документ открыл историческую страницу отношений между Нур-Султаном и Москвой.

- Государственные границы Казахстана были определены не только по суше, но и по морю. Как шел этот процесс?

- Морские границы Казахстана были определены в августе 2018 года после подписания Конвенции о правовом статусе Каспийского моря. А консультации касательно определения морских границ на Каспии стартовали еще в 1996 году. Именно казахстанский пример решения вопроса о разграничении национальных секторов стал эталоном для всех последующих двухсторонних и трехсторонних договоренностей.

В июне 1998 года Казахстан и Россия подписали первое соглашение о разделе северной части водоема в целях осуществления суверенных прав на недропользование. За этим в 2001-м последовало соглашение между Казахстаном и Азербайджаном о разграничении дна Каспийского моря. Позже Казахстан, Азербайджан и Россия заключили соглашение о точке стыка линий разграничения сопредельных участков дна Каспийского моря.

Значимым событием стало подписание в 2014 году соглашения с Туркменистаном о разграничении границ на Каспийском море. По сути, Казахстан стал вторым после России государством, которому удалось договориться со всеми соседями по Каспийскому морю о разграничении его дна.

Нурсултан Назарбаев неоднократно подчеркивал, что статус Каспийского моря может быть определен только на консенсусной и взаимовыгодной для всех прибрежных стран основе. Подход Казахстана к определению вопросов каспийской повестки всегда находил поддержку и понимание среди остальных прибрежных государств, что подтвердил V Саммит глав прикаспийских государства в Актау.

Сегодня, в год 30-летия независимости Казахстана, можно с уверенностью сказать, что Нурсултан Назарбаев сыграл поистине важнейшую историческую роль в решении сложнейшего вопроса определения государственных границ Казахстана. Благодаря колоссальной кропотливой работе Елбасы была заложена главная основа суверенитета нашей страны, целостности и неприкосновенности государственных границ Казахстана.

#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_История #Международные_Отношения #Геополитика

​​2021 жылғы 24 маусымда «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел өтті. Іс-шараны Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институты (ӘЭСИ) ұйымдастырды.

Іс-шара екі сессия шеңберінде белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен өтті.

Дөңгелек үстелді ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ашты. Өз сөзінде ол тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынастарын дамытуда зор белестерге жеткенін айтты.

Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті.

«2020 жылы жаһандық жеткізілім тізбегінің бұзылуы әлемнің көптеген елдерінің саудасына әсер етті. Әйтсе де, Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендемей, тіпті 4%-ға артты. Жалпы, Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 2020 жылы 15,4 млрд АҚШ долларын құрады. 2021 жылдың қаңтар-сәуір айларында тауар айналымы 5 млрд доллардан асып, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10% - ға өсті», - деп атап өтті Салтыбаев.

Өткен іс-шараның басқа да егжей-тегжейлері мен оның спикерлерінің маңызды тезистері туралы біз келесі жарияланымдарымызда айтып береміз.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​24 июня 2021 года состоялся круглый стол «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства». Организатором мероприятия стал Институт мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева.

Мероприятие прошло в рамках двух сессий с участием известных казахстанских и китайских экспертов.

Открыл круглый стол директор ИМЭП Ержан Салтыбаев. В своем выступлении он отметил, что за годы независимости Казахстан и Китай достигли больших высот в развитии равноправных и взаимовыгодных отношений стратегического партнерства.

Директор ИМЭП подчеркнул, что Китай – второй крупнейший торговый партнер для Казахстана.

«В 2020 году нарушение глобальных цепочек поставок ударило по торговле большинства стран мира. Тем не менее товарооборот между Казахстаном и Китаем не только не снизился, но даже увеличился на 4%. В целом объем торговли между Казахстаном и Китаем в 2020 году составил 15,4 млрд долларов США. За январь-апрель 2021 года товарооборот уже превысил 5 млрд долларов, показав рост в 10% по сравнению с аналогичным периодом прошлого года», - отметил Салтыбаев.

О других подробностях прошедшего мероприятия и важнейших тезисах его спикеров мы расскажем в нашем следующих публикациях.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​Қазақстан өзінің ұлттық мүдделерін ескере отырып, көршілерімен достық қарым-қатынасты әрдайым қолдап келді және қолдайтын болады. ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел аясында еліміздің сыртқы саясатының тиісті басымдығына ерекше назар аударды.

Әлемдік экономика және саясат Институты ұйымдастырған іс-шара 24 маусымда белгілі қазақстандық және қытайлық сарапшылардың қатысуымен екі сессия аясында өтті.

Ынтымақтастықтың маңызды аспектісі ретінде Салтыбаев екі ел арасындағы ғылыми-сараптамалық өзара іс-қимылды ерекше атап өтті. ӘЭСИ тұрақты серіктестері қатарында ҚХР Қоғамдық ғылымдар академиясы, Шанхай халықаралық зерттеулер академиясы, Қытайдың Қазіргі заманғы халықаралық қатынастар академиясы, Халықаралық мәселелер жөніндегі Қытай академиясы сияқты жетекші ғылыми ұйымдар бар.

«Біздің серіктестік Үлкен Еуразияны қалыптастыру мәселелері дәстүрлі түрде Қытайдың жетекші сарапшыларының қатысуымен өтетін Астана клубының жыл сайынғы отырыстары аясында да жүзеге асырылуда», - дейді Салтыбаев.

Жалпы пікірталасқа қатысушылар 30 жыл ішінде Қазақстан-Қытай қарым-қатынасы дамудың жоғары деңгейіне жетті деген ортақ пікірге келді.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​Казахстан всегда поддерживал и будет поддерживать дружественные отношения с соседями, с учётом собственных национальных интересов. На соответствующий приоритет внешней политики нашей страны обратил отдельное внимание директор ИМЭП Ержан Салтыбаев в рамках круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства».

Мероприятие, организатором которого выступил Институт мировой экономики и политики, прошло 24 июня в рамках двух сессий с участием известных казахстанских и китайских экспертов.

В качестве важного аспекта сотрудничества КНР и РК Салтыбаев выделил также научно-экспертное взаимодействие между двумя странами. Среди постоянных партнеров ИМЭП, такие ведущие научные организации Китая как Академия общественных наук КНР, Шанхайская академия международных исследований, Китайская академия современных международных отношений, Китайская академия международных проблем и другие.

«Наше партнерство также реализуется в рамках ежегодных заседаний Астана клуба, на которых обсуждение вопросов формирования Большой Евразии традиционно проходит с участием ведущих экспертов из Китая», - сказал Салтыбаев.

В целом участники дискуссий сошлись во мнении о том, что за 30 лет казахстанско-китайские отношения достигли высокого уровня развития.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​«Нұрсұлтан Назарбаев бірнеше рет атап өткендей, Үлкен Еуразиядағы қатынастар әрбір мемлекеттің мүдделері үйлесімді ұштасатын өзара тиімді әріптестік қағидаты бойынша құрылуы тиіс. Әрине, Қазақстан да осыған ұмтылады», - деп қорытындылады ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» атты дөңгелек үстел барысында.

Сондай-ақ, Ержан Салтыбаев Еуразиядағы континентаралық құрлық тасымалдары үшін Шығыс пен Батыс арасындағы Қазақстанның географиялық орнының стратегиялық маңызы туралы айтты. 2020 жылы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік теміржол тасымалының көлемі 17% - ға өсті. 900 мыңға жуық контейнер тасымалданды, олардың 90%-дан астамы Қытай-Еуропа-Қытай бағытының үлесінде.

Жалпы Ержан Салтыбаев тәуелсіздік жылдары Қазақстан мен Қытай стратегиялық серіктестіктің тең құқылы және өзара тиімді қарым-қатынасын дамытуда үлкен биіктерге жеткеніне назар аударды.

Экономикалық ынтымақтастық туралы айта келе, ӘЭСИ директоры Қытай – Қазақстан үшін екінші ірі сауда серіктесі екенін атап өтті. Осыған байланысты сандар дәлелдеме болып табылады: 2020 жылғы дағдарыста Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы төмендеп қана қоймай, тіпті 4%-ға өсті.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​«Как неоднократно отмечал Нурсултан Назарбаев, отношения в Большой Евразии должны выстраиваться по принципу взаимовыгодного партнерства, где гармонично сочетались бы интересы каждого из государств. И это, безусловно, то, к чему мы в Казахстане стремимся», - отметил директор ИМЭП Ержан Салтыбаев в ходе круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства».

Ержан Салтыбаев также высказался о стратегическом значении географического положения Казахстана между Востоком и Западом для трансконтинентальных сухопутных перевозок в Евразии. В 2020 году объем транзитных железнодорожных перевозок через Казахстан вырос на 17%. Было перевезено почти 900 тыс. контейнеров, из которых на маршрут Китай-Европа-Китай приходится более 90%.

В целом Ержан Салтыбаев обратил внимание, что за годы независимости Казахстан и Китай достигли больших высот в развитии равноправных и взаимовыгодных отношений стратегического партнерства.

Говоря об экономическом сотрудничестве, директор ИМЭП подчеркнул, что Китай – второй крупнейший торговый партнер для Казахстана. В этом отношении цифры говорят сами за себя: в кризисном 2020-м году товарооборот между Казахстаном и Китаем не только не снизился, но даже увеличился на 4%.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​24 маусымда өткен «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестіктің 30 жылы» дөңгелек үстелі барысында Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Айгүл Құспан құттықтау сөзін сөйледі.

Өз сөзінде ол Қазақстан мен Қытайдың қарым-қатынасы үлгілі тұтарлық екенін атап өтті.

«Бүгінде екіжақты ынтымақтастықтың қарқыны тату көршілік пен өзара түсіністік рухында дамып келеді деп сенімді түрде айтуға болады. Әрине, екі елдің ұзақ мерзімді ынтымақтастығының дамуында ең басты рөлді мемлекет басшылары деңгейіндегі сындарлы ашық диалог атқаратыны белгілі», - деп атап өтті А. Құспан

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​В ходе прошедшего 24 июня круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства» с приветственным словом выступила Айгуль Куспан, Председатель Комитета по международным делам, обороне и безопасности Мажилиса Парламента Республики Казахстан.

В своей речи она подчеркнула, что отношения Казахстана и Китая являются образцовыми.

«Сегодня можно уверенно говорить о высокой динамике двустороннего сотрудничества в духе доверия добрососедства и взаимопонимания. Самую главную роль в развитии нашего долгосрочного сотрудничества играет, конечно же, конструктивный открытый диалог на уровне глав государств», - отметила Айгуль Куспан.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​Қытай Қоғамдық Ғылымдар Академиясының Ресей, Шығыс Еуропа және Орталық Азия институтының вице-директоры Ли Чженьли: «Қытай мен Қазақстан ынтымақтастықты нығайтып, өңірдегі қауіпсіздік пен тұрақтылықты бірлесіп қолдауы тиіс»,-деп атап кетті.

Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат Институты (ӘЭСИ) ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында қытайлық сарапшы өз пікірімен бөлісті.

Іс-шара аясында қазақстандық және қытайлық спикерлер екі елдің саяси және экономикалық өзара іс-қимылының, өңірлік деңгейдегі ҚР мен ҚХР ынтымақтастығының қорытындыларын талқылады.

Ли Чженьли сондай-ақ Қазақстан мен Қытай арасындағы дипломатиялық, сауда-экономикалық және гуманитарлық деңгейдегі екіжақты ынтымақтастықтың жетістіктерін атап өтті.

Қытайлық сарапшы денсаулық сақтау, цифрлық экономика салаларын, сондай-ақ халықаралық ұйымдар аясындағы ынтымақтастыққа өзара іс-қимыл жөніндегі ұсыныстардың төңірегінде тоқталды.

«Екі тарап та бейбітшілік пен дамудың маңыздылығын түсінеді, ШЫҰ, АӨСШК және БҰҰ сияқты өңірлік және жаһандық ұйымдар мен құрылымдар шеңберінде жақсы қарым - қатынас пен сындарлы диалогты сақтайды», - деді Ли Чженьли.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​«Китай и Казахстан должны укреплять сотрудничество и совместно поддерживать безопасность и стабильность в регионе», - подчеркивает Ли Чженьли, вице-директор Института России, Восточной Европы и Центральной Азии Китайской Академии Общественных Наук.

Своим мнением китайский эксперт поделился в ходе круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства», организованного Институтом мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева.

В рамках мероприятия казахстанские и китайские спикеры обсудили итоги политического и экономического взаимодействия двух стран, сотрудничество РК и КНР на региональном уровне.

Ли Чженьли также отметил достижения двустороннего сотрудничества между Казахстаном и Китаем на дипломатическом, торгово-экономическом и гуманитарном уровне.

Среди предложений для дальнейшего взаимодействия эксперт выделил сферы здравоохранения, цифровой экономики, а также сотрудничества в рамках международных организаций.

«Обе стороны осознают важность мира и развития, сохраняют при этом хорошие отношения и конструктивный диалог в региональных и глобальных организациях и структурах, таких как ШОС, СВМДА и, конечно, ООН», - сказал Ли Чженьли.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​«Қазақстан мен Қытайдың екіжақты қарым-қатынастары, сондай-ақ біздің мемлекеттеріміздің өңірдегі және әлемдегі алар орны еуразиялық кеңістікте тығыз өзара іс-қимылдың табысты қалыптасуы үшін айқындаушы ықпалды қамтамасыз ете алады», - деп мәлімдеді Нұрсұлтан Назарбаев Қорының Халықаралық бағдарламалар орталығының басшысы, белгілі дипломат Қайрат Әбусейітов.

ӘЭСИ ұйымдастырған «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» дөңгелек үстелі барысында Қайрат Әбусейітов мемлекеттер қатынастарын дамыту үшін шекараларды делимитациялау мәселесінің маңыздылығына ерекше назар аударды.

Шекараны белгілеу бойынша келіссөздер бәрінен бұрын Қытаймен екі арада басталып, тиісті келісімге қол қойылғаны мәлім.

Нәтижесінде, тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында Қазақстанның шығыс көршісімен шекарасын белгілеуі одан кейінгі онжылдықтар бойы Қазақстан - Қытай әріптестігінің үдемелі және сенімді дамуы үшін берік негізге айналды.

Қазақстан-Қытай қарым-қатынастарын келешекте дамыту тұрғысынан Нұрсұлтан Назарбаев Қорының өкілі «Үлкен Еуразия» тұжырымдамасын іске асыру арқылы екі ел үшін ашылатын мүмкіндіктерді атап өтті.

Қ.Әбусейітовтің пікірінше, ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Н. Ә.Назарбаев ұсынған идея біріккен Еуразияның тұрақты болашағын көздейтін барлық елдердің ортақ мүдделеріне жауап береді.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​«Двусторонние отношения Казахстана и Китая, а также роль наших государств в регионе и мире могут обеспечить определяющее влияние на успех формирования тесного взаимодействия на евразийском пространстве», - такое мнение высказал руководитель Центра международных программ Фонда Нурсултана Назарбаева, известный дипломат Кайрат Абусеитов.

В ходе организованного ИМЭП круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства» Кайрат Абусеитов особое внимание уделил значению вопроса делимитации границ для развития отношений государств.

Как известно, именно с Китаем раньше всех начались переговоры по делимитации границы, и раньше всех было подписано соответствующее соглашение.

Таким образом, определение Казахстаном границ со своим восточным соседом в первые годы независимости заложило прочную основу для поступательного и уверенного развития казахстанско-китайского партнерства в последующие десятилетия.

В части будущего развития казахстанско-китайских отношений представитель Фонда Нурсултана Назарбаева отметил перспективы, которые открываются для двух стран в рамках реализации концепции «Большой Евразии».

По мнению К. Абусеитова, идея, выдвинутая Первым Президентом РК - Елбасы Н.А. Назарбаевым, отвечает общим интересам всех стран, заинтересованных в устойчивом будущем объединенной Евразии.

#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай

​​ҚХР Шанхай Халықаралық зерттеулер университетінің профессоры Ян Чэн «Қазақстан-Қытай: табысты әріптестікке 30 жыл» атты дөңгелек үстел барысында екі ел арасындағы қатынастардың табысты дамуының кепілі туралы пікірімен бөлісті:

«Біздің екіжақты қарым-қатынастарымыздың қарқынды әрі табысты дамуының құпиясы неде? Мен, ең бастысы – теңдік деп айтар едім. Қазақстан 30 жыл бұрын тәуелсіздік алғаннан бері Қытай Қазақстанды тең құқылы әріптес ретінде қарастырып келеді».

Сондай-ақ, қытайлық сарапшы серіктестікті нығайтудың әлеуетті салалары бойынша бірнеше ұсыныс жасады. Олардың арасында денсаулық сақтау саласы да бар. Сарапшы Қазақстанның өз вакцинасын әзірлеудегі күш-жігерін жоғары бағалады.Ол тұрақты негізде жұмыс істей алатын бірлескен медициналық орталық құру шешімінің келешегі мол деді.

Сарапшы сонымен қатар Covid-19 пандемиясымен күресу үшін қолданылатын заманауи технологияларға да тоқталды.

«Қазақстанда Ashyq қосымшасы әзірленді. Қытайда мұндай құралдар жан-жақты қолданылады. Бұның шынымен де көмегі зор, бірақ менің білуімше, сіздерде тек 1 миллион 600 мың қолданушы ғана тіркеліпті. Бұл халықтың шамамен 10%-н ғана құрайды және бұл жеткіліксіз», - деп қорытындылады Ян Чен.

#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Қазақстан #Қытай

​​В ходе круглого стола «Казахстан-Китай: 30 лет успешного партнерства» профессор Шанхайского Университета Международных Исследований (КНР) Ян Чэн поделился мнением о залоге успешного развития отношений между двумя странами:

«В чем секрет такого быстрого и успешного развития наших двусторонних отношений? Я бы сказал, самое главное – это равноправность. С момента получения Казахстаном независимости 30 лет назад Китай рассматривал Казахстан и до сих пор рассматривает, как равноправного партнера».

Также китайский эксперт выдвинул несколько предложений по потенциальным сферам укрепления партнерства. В их числе сфера здравоохранения. Он назвал перспективным создание совместного медицинского центра, который мог бы работать на постоянной основе.

Эксперт провел параллель по использованию современных технологий для борьбы с пандемией Covid-19.

«В Казахстане разработали приложение Ashyq. В Китае везде используют подобное приложение. Это действительно помогает, но, как я знаю, у вас пока зарегистрировалось только 1 млн 600 тыс пользователей. Это примерно 10% населения, и этого недостаточно», - подытожил Ян Чэн.

#ИМЭП #ИМЭП_ВнешняяПолитика #Международные_Отношения #Казахстан #Китай