Джо Байден мен Владимир Путиннің Швейцариядағы алдағы саммиті екі мемлекет басшыларының ең ерекше кездесуі болуы мүмкін. Келіссөздер бүгінгі таңда Женевада жоспарланған және бір айта кетерлік жайт, келіссөздер Ресей-Америка қатынастарының соңғы жылдар ішіндегі ең күрделі кезеңіне сәйкес келіп отыр. Саммит жұмыс сессиясын және тағы бір шағын форматтағы кездесуді қамтитын болады.
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик ескергендей, Ақ үйдің жаңа басшысының осындай консультацияларды өткізуді қолдағаны күтпеген жағдай болды, өйткені АҚШ-тың қазіргі президентінің бүкіл сайлау науқаны қатаң анти-ресейлік риторикаға толы болды.
Ресеймен диалогқа кіруге дайын болу, кем дегенде, бірқатар бағыттар бойынша ынтымақтастықтың қолайлы деңгейін сақтау ниетінің бар екенін көрсетеді. Әңгіме аймақтық қауіпсіздік пен стратегиялық тұрақтылық саласындағы өзара іс-қимыл, COVID-19 індетімен күрес, сондай-ақ климаттық күн тәртібі туралы болып отыр.
«Екінші жағынан, екіжақты консультацияларға дайындалуға бөлінген уақыт Ресей үшін уақытша геосаяси «тыныштық» кезеңі болды. Вашингтон Мәскеуге аз құлшыныспен сын айтады және «Солтүстік ағын-2» газ құбырының құрылысына қарсы санкциялар енгізу сияқты стратегиялық маңызды мәселе бойынша қысым көрсетуді мүлдем тоқтатты», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, Ресейге қатысты теріс риторика деңгейінің төмендеуі және шиеленістің жалпы төмендеуі кездесу үшін қолайлы жағдай жасауға арналған. Бұл тәжірибе жоғары деңгейдегі консультацияларды дайындауда өте кең таралған. Алайда, Ресей-Америка өзара әрекеттесуінің проблемалық аспектілерінің санын ескере отырып, саммиттен кейін Мәскеу мен Вашингтон арасындағы қарым-қатынастағы «оң көзқарас» сақталады деп күту қиын.
«Айта кету керек, екі тарап алдағы кездесуден өз үміттерін асыра бағаламайды. Джо Байден де, Владимир Путин де жеке байланыс орнату қажеттілігін атап өтті, өйткені бетпе-бет кездескен кезде ең қиын мәселелер талқылануы керек. Алайда тараптар екіжақты жаңа құжаттарға қол қою арқылы кездесуді аяқтауға дайын емес, мемлекет басшылары бірлескен баспасөз конференциясын да өткізбейді.
Алдағы саммиттің күн тәртібінің тұжырымдары бұлыңғыр болып көрінеді, өйткені Тараптар талқылау тақырыптарына мүлдем басқаша басымдық береді. АҚШ пен Ресей үшін ынтымақтастықтың нақты жағдайлары шектеулі болып қалады, ал Ақ үй мен Кремль арасындағы келіспеушіліктер ауқымы тым кең», - деді Пархомчик.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик ескергендей, Ақ үйдің жаңа басшысының осындай консультацияларды өткізуді қолдағаны күтпеген жағдай болды, өйткені АҚШ-тың қазіргі президентінің бүкіл сайлау науқаны қатаң анти-ресейлік риторикаға толы болды.
Ресеймен диалогқа кіруге дайын болу, кем дегенде, бірқатар бағыттар бойынша ынтымақтастықтың қолайлы деңгейін сақтау ниетінің бар екенін көрсетеді. Әңгіме аймақтық қауіпсіздік пен стратегиялық тұрақтылық саласындағы өзара іс-қимыл, COVID-19 індетімен күрес, сондай-ақ климаттық күн тәртібі туралы болып отыр.
«Екінші жағынан, екіжақты консультацияларға дайындалуға бөлінген уақыт Ресей үшін уақытша геосаяси «тыныштық» кезеңі болды. Вашингтон Мәскеуге аз құлшыныспен сын айтады және «Солтүстік ағын-2» газ құбырының құрылысына қарсы санкциялар енгізу сияқты стратегиялық маңызды мәселе бойынша қысым көрсетуді мүлдем тоқтатты», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, Ресейге қатысты теріс риторика деңгейінің төмендеуі және шиеленістің жалпы төмендеуі кездесу үшін қолайлы жағдай жасауға арналған. Бұл тәжірибе жоғары деңгейдегі консультацияларды дайындауда өте кең таралған. Алайда, Ресей-Америка өзара әрекеттесуінің проблемалық аспектілерінің санын ескере отырып, саммиттен кейін Мәскеу мен Вашингтон арасындағы қарым-қатынастағы «оң көзқарас» сақталады деп күту қиын.
«Айта кету керек, екі тарап алдағы кездесуден өз үміттерін асыра бағаламайды. Джо Байден де, Владимир Путин де жеке байланыс орнату қажеттілігін атап өтті, өйткені бетпе-бет кездескен кезде ең қиын мәселелер талқылануы керек. Алайда тараптар екіжақты жаңа құжаттарға қол қою арқылы кездесуді аяқтауға дайын емес, мемлекет басшылары бірлескен баспасөз конференциясын да өткізбейді.
Алдағы саммиттің күн тәртібінің тұжырымдары бұлыңғыр болып көрінеді, өйткені Тараптар талқылау тақырыптарына мүлдем басқаша басымдық береді. АҚШ пен Ресей үшін ынтымақтастықтың нақты жағдайлары шектеулі болып қалады, ал Ақ үй мен Кремль арасындағы келіспеушіліктер ауқымы тым кең», - деді Пархомчик.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Мүмкін нәтижелер
Сарапшының ойынша, Ресей мен АҚШ басшыларының Женевада талқылау тақырыптарында ешқандай кемшілік болмайтыны анық. Осыған қарамастан, тараптардың өзара қызығушылық тудыратын мәселелерді шешуге деген көзқарастары әр түрлі болып келеді.
Пархомчиктің айтуынша, АҚШ көбіне нақты тар бағыттағы келісімдерге қол жеткізуге бағытталған, ал Ресей стратегиялық келісімдерге сенеді. Осындай жағдайларда еуроатлантикалық қауіпсіздік және стратегиялық қарусыздану мәселелері бойынша алдағы диалог қайтадан нәтижесіз болуы мүмкін.
«Мәскеу Вашингтонның Донбасс пен Беларуссия төңірегіндегі жағдайға қатысты сынын «тыңдауға» тура келетіні анық. Алайда, бұл бағытта тараптардың байланыс нүктелерін табу мүмкіндігі аз және әлі де өзара жеңілдіктер жасауға дайын емес.
Қазіргі уақытта тараптар «қайта ретке келтіру 2.0» процесін бастауға дайын емес деп қорытынды жасауға болады. Іс жүзінде, егер тараптар, ең болмағанда, қалыпты тікелей диалогты орнатып, ынтымақтастықтың басым бағыттары бойынша нақты жұмыс істейтін тетіктерді құра алса, саммитті сәтті деп атауға болады. Ресей мен АҚШ елшілерін жергілікті дипломатиялық өкілдіктерге қайтару маңызды қадам болар еді», - дейді сарапшы.
Алайда, бір кездесуде Вашингтон мен Мәскеу қарым-қатынасының қайшылықты риторикасы жойылады деп күту тым оптимистік болар еді, дейді Пархомчик. Сонымен бірге, американдық шенеуніктер ресейлік әріптестерімен үнемі кездесіп отыратындықтан АҚШ пен Ресей қатынастарындағы қазіргі мәселелер жұмыс тәртібімен шешіле береді.
«Жалпы алғанда, Ресейдің американдық тежеу саясаты екі елдің іргелі қайшылықтарын жоюға ықпал етпейтіні анық, бірақ олар АҚШ-тың стратегиялық тежеу бағытынан бас тартуға әлі дайын емес», - деп түйіндеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Ресей #АҚШ #Саммит
https://tengrinews.kz/world_news/sammit-liderov-ssha-i-rossii-budet-li-perezagruzka-440428/
Сарапшының ойынша, Ресей мен АҚШ басшыларының Женевада талқылау тақырыптарында ешқандай кемшілік болмайтыны анық. Осыған қарамастан, тараптардың өзара қызығушылық тудыратын мәселелерді шешуге деген көзқарастары әр түрлі болып келеді.
Пархомчиктің айтуынша, АҚШ көбіне нақты тар бағыттағы келісімдерге қол жеткізуге бағытталған, ал Ресей стратегиялық келісімдерге сенеді. Осындай жағдайларда еуроатлантикалық қауіпсіздік және стратегиялық қарусыздану мәселелері бойынша алдағы диалог қайтадан нәтижесіз болуы мүмкін.
«Мәскеу Вашингтонның Донбасс пен Беларуссия төңірегіндегі жағдайға қатысты сынын «тыңдауға» тура келетіні анық. Алайда, бұл бағытта тараптардың байланыс нүктелерін табу мүмкіндігі аз және әлі де өзара жеңілдіктер жасауға дайын емес.
Қазіргі уақытта тараптар «қайта ретке келтіру 2.0» процесін бастауға дайын емес деп қорытынды жасауға болады. Іс жүзінде, егер тараптар, ең болмағанда, қалыпты тікелей диалогты орнатып, ынтымақтастықтың басым бағыттары бойынша нақты жұмыс істейтін тетіктерді құра алса, саммитті сәтті деп атауға болады. Ресей мен АҚШ елшілерін жергілікті дипломатиялық өкілдіктерге қайтару маңызды қадам болар еді», - дейді сарапшы.
Алайда, бір кездесуде Вашингтон мен Мәскеу қарым-қатынасының қайшылықты риторикасы жойылады деп күту тым оптимистік болар еді, дейді Пархомчик. Сонымен бірге, американдық шенеуніктер ресейлік әріптестерімен үнемі кездесіп отыратындықтан АҚШ пен Ресей қатынастарындағы қазіргі мәселелер жұмыс тәртібімен шешіле береді.
«Жалпы алғанда, Ресейдің американдық тежеу саясаты екі елдің іргелі қайшылықтарын жоюға ықпал етпейтіні анық, бірақ олар АҚШ-тың стратегиялық тежеу бағытынан бас тартуға әлі дайын емес», - деп түйіндеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Ресей #АҚШ #Саммит
https://tengrinews.kz/world_news/sammit-liderov-ssha-i-rossii-budet-li-perezagruzka-440428/
Предстоящий саммит Джо Байдена и Владимира Путина в Швейцарии может оказаться самой неординарной встречей лидеров двух государств. Переговоры запланированы на сегодняшний день в Женеве, при этом состоятся в условиях, когда российско-американские отношения находятся в низшей точке за последние годы. Саммит будет включать рабочую сессию и еще одну встречу в менее крупном формате.
Как отмечает эксперт ИМЭП при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик, тот факт, что новый глава Белого дома высказался за проведение подобных консультаций, во многом стал неожиданностью, так как вся предвыборная кампания действующего президента США была наполнена жесткой антироссийской риторикой.
Готовность вступить в диалог с Россией свидетельствует о наличии намерений как минимум сохранить приемлемый уровень сотрудничества по ряду направлений. Речь идет о взаимодействии в сфере региональной безопасности и стратегической стабильности, борьбе с пандемией COVID-19, а также климатической повестке.
«С другой стороны, время, отведенное на подготовку к двухсторонним консультациям, стало для России периодом временного геополитического «затишья». Вашингтон с меньшим энтузиазмом высказывает критику в адрес Москвы, а по такому стратегически важному вопросу, как ввод санкций против строительства газопровода «Северный поток-2», и вовсе перестал оказывать давление», - говорит эксперт.
По ее словам, снижение градуса негативной риторики в отношении России и общее понижение напряженности призваны создать более благоприятные условия для проведения встречи. Подобная практика весьма распространена при подготовке консультаций на высшем уровне. Однако учитывая количество проблемных аспектов российско-американского взаимодействия, сложно рассчитывать, что «позитивный настрой» в отношениях Москвы и Вашингтона сохранится и после саммита.
«Нужно отметить, что обе стороны явно избегают завышенных оценок в своих ожиданиях от предстоящей встречи. И Джо Байден, и Владимир Путин указывают на необходимость установления личных контактов, так как именно при встрече лицом к лицу следует обсуждать наиболее трудные вопросы. Однако стороны не готовы завершить встречу подписанием новых двухсторонних документов, главы государств даже не будут проводить совместную пресс-конференцию.
Формулировки повестки предстоящего саммита звучат расплывчато, так как стороны совершенно по-разному ставят приоритеты в темах для обсуждения. Реальные кейсы кооперации для США и России остаются ограниченными, а круг разногласий между Белым домом и Кремлем слишком широк», - считает Пархомчик.
Продолжение 🔽🔽🔽
Как отмечает эксперт ИМЭП при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик, тот факт, что новый глава Белого дома высказался за проведение подобных консультаций, во многом стал неожиданностью, так как вся предвыборная кампания действующего президента США была наполнена жесткой антироссийской риторикой.
Готовность вступить в диалог с Россией свидетельствует о наличии намерений как минимум сохранить приемлемый уровень сотрудничества по ряду направлений. Речь идет о взаимодействии в сфере региональной безопасности и стратегической стабильности, борьбе с пандемией COVID-19, а также климатической повестке.
«С другой стороны, время, отведенное на подготовку к двухсторонним консультациям, стало для России периодом временного геополитического «затишья». Вашингтон с меньшим энтузиазмом высказывает критику в адрес Москвы, а по такому стратегически важному вопросу, как ввод санкций против строительства газопровода «Северный поток-2», и вовсе перестал оказывать давление», - говорит эксперт.
По ее словам, снижение градуса негативной риторики в отношении России и общее понижение напряженности призваны создать более благоприятные условия для проведения встречи. Подобная практика весьма распространена при подготовке консультаций на высшем уровне. Однако учитывая количество проблемных аспектов российско-американского взаимодействия, сложно рассчитывать, что «позитивный настрой» в отношениях Москвы и Вашингтона сохранится и после саммита.
«Нужно отметить, что обе стороны явно избегают завышенных оценок в своих ожиданиях от предстоящей встречи. И Джо Байден, и Владимир Путин указывают на необходимость установления личных контактов, так как именно при встрече лицом к лицу следует обсуждать наиболее трудные вопросы. Однако стороны не готовы завершить встречу подписанием новых двухсторонних документов, главы государств даже не будут проводить совместную пресс-конференцию.
Формулировки повестки предстоящего саммита звучат расплывчато, так как стороны совершенно по-разному ставят приоритеты в темах для обсуждения. Реальные кейсы кооперации для США и России остаются ограниченными, а круг разногласий между Белым домом и Кремлем слишком широк», - считает Пархомчик.
Продолжение 🔽🔽🔽
Возможные итоги
Очевидно, что недостатка в темах для обсуждения у глав России и США в Женеве не будет, считает эксперт. Тем не менее подходы сторон к решению вопросов, представляющих взаимный интерес, продолжают различаться.
По мнению Пархомчик, США больше нацелены на достижение конкретных узконаправленных соглашений, в то время как Россия рассчитывает на стратегические договоренности. В подобных обстоятельствах предстоящий диалог по вопросам евроатлантической безопасности и стратегическому разоружению рискует вновь оказаться безрезультатным.
«Очевидно, что Москве придется «выслушать» критику Вашингтона относительно ситуации вокруг Донбасса и Беларуси. Однако в данном направлении у сторон мало шансов найти точки соприкосновения, и о готовности пойти на взаимные уступки речи пока не идет.
Можно заключить, что в настоящее время стороны не готовы запустить процесс «перезагрузки 2.0». По факту саммит можно будет назвать успешным, если стороны смогут хотя бы наладить нормальный прямой диалог и создать реально функционирующие механизмы по приоритетным направлениям сотрудничества. Показательным шагом могло бы стать возвращение послов России и США в местные дипломатические представительства», - считает эксперт.
Однако ожидать, что за одну встречу конфликтная риторика отношений Вашингтона и Москвы сойдет на нет, было бы слишком оптимистично, говорит Пархомчик. При этом текущие вопросы и проблемы в отношениях США и России продолжат разрешаться в рабочем порядке, тем более что американские официальные лица встречаются со своими российскими коллегами на регулярной основе.
«В целом очевидно, что американская политика сдерживания России не способствует снятию фундаментальных противоречий двух стран, однако отказываться от взятого ранее курса на стратегическое сдерживание США пока, видимо, не готовы», - заключила она.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Россия #США #Саммит
https://tengrinews.kz/world_news/sammit-liderov-ssha-i-rossii-budet-li-perezagruzka-440428/
Очевидно, что недостатка в темах для обсуждения у глав России и США в Женеве не будет, считает эксперт. Тем не менее подходы сторон к решению вопросов, представляющих взаимный интерес, продолжают различаться.
По мнению Пархомчик, США больше нацелены на достижение конкретных узконаправленных соглашений, в то время как Россия рассчитывает на стратегические договоренности. В подобных обстоятельствах предстоящий диалог по вопросам евроатлантической безопасности и стратегическому разоружению рискует вновь оказаться безрезультатным.
«Очевидно, что Москве придется «выслушать» критику Вашингтона относительно ситуации вокруг Донбасса и Беларуси. Однако в данном направлении у сторон мало шансов найти точки соприкосновения, и о готовности пойти на взаимные уступки речи пока не идет.
Можно заключить, что в настоящее время стороны не готовы запустить процесс «перезагрузки 2.0». По факту саммит можно будет назвать успешным, если стороны смогут хотя бы наладить нормальный прямой диалог и создать реально функционирующие механизмы по приоритетным направлениям сотрудничества. Показательным шагом могло бы стать возвращение послов России и США в местные дипломатические представительства», - считает эксперт.
Однако ожидать, что за одну встречу конфликтная риторика отношений Вашингтона и Москвы сойдет на нет, было бы слишком оптимистично, говорит Пархомчик. При этом текущие вопросы и проблемы в отношениях США и России продолжат разрешаться в рабочем порядке, тем более что американские официальные лица встречаются со своими российскими коллегами на регулярной основе.
«В целом очевидно, что американская политика сдерживания России не способствует снятию фундаментальных противоречий двух стран, однако отказываться от взятого ранее курса на стратегическое сдерживание США пока, видимо, не готовы», - заключила она.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Россия #США #Саммит
https://tengrinews.kz/world_news/sammit-liderov-ssha-i-rossii-budet-li-perezagruzka-440428/
11-13 маусымда Ұлыбританияда G7 саммиті өтті. Іс-шара екі індет жылындағы Ұлыбритания, Германия, Италия, Канада, АҚШ, Франция және Жапония бейресми бірлестігі көшбасшыларының алғашқы кездесуі болды. Келіссөздердің басты тақырыбы коронакризистен кейін бейбітшілікті қалпына келтіру.
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, кездесудің Британдық төрағалығының «бұрынғыдан да жақсысын қалпына келтіру» ұраны өткізілген консультациялардың үндестігін барынша көрсетеді.
Бұл ретте жаһандық экономикалық белсенділікті қалпына келтіру қарқынын қолдау туралы ғана әңгіме болған жоқ.
Біріншіден, саммит АҚШ-тың дәстүрлі одақтастармен геосаяси «қайта қосылуын» қамтамасыз етуі керек еді деп ескерді сарапшы. Оның пікірінше, Дональд Трамптың президенттік кезеңінде Вашингтонның Брюссельмен қарым-қатынасында өзара түсініспеушілік болды. Сондықтан Ақ үйдің жаңа басшысына трансатлантикалық альянстың серіктестерімен сенімді диалогты жандандыру маңызды.
Джо Байден бұл тұрғыда айтарлықтай прогреске қол жеткізгенін мойындау керек. Осылайша, «Үлкен жетілікке» мүше елдер Бейжіңнің экспорттық саясатын өзгертуге қол жеткізе отырып, Қытайға қатысты бірыңғай тәсіл қабылдауға келісті. Қытайдың өсіп келе жатқан экономикалық және әскери күшіне бірлесе қарсы тұру үшін трансатлантикалық қатарларды біріктіру міндеті АҚШ-тың қазіргі әкімшілігі үшін маңызды болып қала береді.
«Үлкен жетілікке» мүше елдердің қорытынды коммюникесі Қытайдың Шығыс Қытай және Оңтүстік Қытай теңіздеріндегі милитаризация, ШҰАА мен Гонконгтағы адам құқықтарының сақталмауы, сондай-ақ нарықтық емес практикаларды іске асыру жөніндегі іс-әрекеттеріне қатысты алаңдаушылықтың жоғары дәрежесін растады.
Екіншіден, өткен саммит «Үлкен жетілік» жаһандық процестерді басқарудағы көшбасшылығын жоғалтпағанын көрсетуі керек еді. Соңғы жылдары саммиттердің нәтижелілігіне қатысты сын жиі айтылды, соның салдарынан жаһандық экономикалық бастамаларды ұсыну «Үлкен жиырмалық» саммиттерінің құзырына айналды.
Алайда Лидия Пархомчик осы «Үлкен жетілік» саммитінің аясында көптеген ерекшеліктер болғанын еске салады. Осылайша, құны 40 триллион долларды құрайтын дамушы елдер үшін жаңа Жаһандық инфрақұрылымдық бастама басталды, ол белгілі бір дәрежеде Қытайдың «Белбеу және жол» жобасына, сондай-ақ ауқымды вакцинацияға балама болады.
Сондай-ақ экономиканы декарбонизациялау бойынша батыл іс-қимылдар арқылы жасыл революцияны қолдауға үндеулер айтылды, оның ішінде Африка елдеріне 2025 жылға дейін экологиялық саланы қаржыландыруға шамамен 100 миллиард доллар бөлу ұсынысы бар.
«Үлкен жетіліктің» көшбасшылары Ресей мәселесі бойынша дәстүрлі бірауыздылықты көрсетті. Ресей-Батыс желісі бойынша қарсыласудың барлық негізгі нүктелері тағы бір рет белгіленді. Шын мәнінде, «Үлкен жетілік» елдері РФ саясатын «тұрақсыздандыратын мінез-құлық» қаупін тудыратын деп жіктеуді жалғастыруда.
Сонымен бірге, саммитте анти-ресейлік риторика әдеттегі қаталдық деңгейінен аспады. Сонымен қатар, қорытынды коммюникеде Мәскеумен «тұрақты және болжамды» қарым-қатынасты дамыту ниеті айтылды.
«Саммиттің қорытындысына сүйене отырып, Бейжіңмен қақтығыстың кезекті кезеңін күтуге болады. Сонымен бірге, «Үлкен жетілік» елдері мен олардың одақтастары Қытайдың «Белдеу және жол» бастамасына бәсекеге қабілетті балама құратын жаңа ауқымды жобаларды құруға қомақты қаржы салуға дайын. Мұндай жағдайда әлемнің дамушы елдерінің алдында жаңа перспективалық мүмкіндіктер ашылуы мүмкін», - деп санайды сарапшы.
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #G7 #ҮлкенЖетілік
https://iwep.kz/#/posts/60c88ba85fb3932faa0f5631/#header
Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, кездесудің Британдық төрағалығының «бұрынғыдан да жақсысын қалпына келтіру» ұраны өткізілген консультациялардың үндестігін барынша көрсетеді.
Бұл ретте жаһандық экономикалық белсенділікті қалпына келтіру қарқынын қолдау туралы ғана әңгіме болған жоқ.
Біріншіден, саммит АҚШ-тың дәстүрлі одақтастармен геосаяси «қайта қосылуын» қамтамасыз етуі керек еді деп ескерді сарапшы. Оның пікірінше, Дональд Трамптың президенттік кезеңінде Вашингтонның Брюссельмен қарым-қатынасында өзара түсініспеушілік болды. Сондықтан Ақ үйдің жаңа басшысына трансатлантикалық альянстың серіктестерімен сенімді диалогты жандандыру маңызды.
Джо Байден бұл тұрғыда айтарлықтай прогреске қол жеткізгенін мойындау керек. Осылайша, «Үлкен жетілікке» мүше елдер Бейжіңнің экспорттық саясатын өзгертуге қол жеткізе отырып, Қытайға қатысты бірыңғай тәсіл қабылдауға келісті. Қытайдың өсіп келе жатқан экономикалық және әскери күшіне бірлесе қарсы тұру үшін трансатлантикалық қатарларды біріктіру міндеті АҚШ-тың қазіргі әкімшілігі үшін маңызды болып қала береді.
«Үлкен жетілікке» мүше елдердің қорытынды коммюникесі Қытайдың Шығыс Қытай және Оңтүстік Қытай теңіздеріндегі милитаризация, ШҰАА мен Гонконгтағы адам құқықтарының сақталмауы, сондай-ақ нарықтық емес практикаларды іске асыру жөніндегі іс-әрекеттеріне қатысты алаңдаушылықтың жоғары дәрежесін растады.
Екіншіден, өткен саммит «Үлкен жетілік» жаһандық процестерді басқарудағы көшбасшылығын жоғалтпағанын көрсетуі керек еді. Соңғы жылдары саммиттердің нәтижелілігіне қатысты сын жиі айтылды, соның салдарынан жаһандық экономикалық бастамаларды ұсыну «Үлкен жиырмалық» саммиттерінің құзырына айналды.
Алайда Лидия Пархомчик осы «Үлкен жетілік» саммитінің аясында көптеген ерекшеліктер болғанын еске салады. Осылайша, құны 40 триллион долларды құрайтын дамушы елдер үшін жаңа Жаһандық инфрақұрылымдық бастама басталды, ол белгілі бір дәрежеде Қытайдың «Белбеу және жол» жобасына, сондай-ақ ауқымды вакцинацияға балама болады.
Сондай-ақ экономиканы декарбонизациялау бойынша батыл іс-қимылдар арқылы жасыл революцияны қолдауға үндеулер айтылды, оның ішінде Африка елдеріне 2025 жылға дейін экологиялық саланы қаржыландыруға шамамен 100 миллиард доллар бөлу ұсынысы бар.
«Үлкен жетіліктің» көшбасшылары Ресей мәселесі бойынша дәстүрлі бірауыздылықты көрсетті. Ресей-Батыс желісі бойынша қарсыласудың барлық негізгі нүктелері тағы бір рет белгіленді. Шын мәнінде, «Үлкен жетілік» елдері РФ саясатын «тұрақсыздандыратын мінез-құлық» қаупін тудыратын деп жіктеуді жалғастыруда.
Сонымен бірге, саммитте анти-ресейлік риторика әдеттегі қаталдық деңгейінен аспады. Сонымен қатар, қорытынды коммюникеде Мәскеумен «тұрақты және болжамды» қарым-қатынасты дамыту ниеті айтылды.
«Саммиттің қорытындысына сүйене отырып, Бейжіңмен қақтығыстың кезекті кезеңін күтуге болады. Сонымен бірге, «Үлкен жетілік» елдері мен олардың одақтастары Қытайдың «Белдеу және жол» бастамасына бәсекеге қабілетті балама құратын жаңа ауқымды жобаларды құруға қомақты қаржы салуға дайын. Мұндай жағдайда әлемнің дамушы елдерінің алдында жаңа перспективалық мүмкіндіктер ашылуы мүмкін», - деп санайды сарапшы.
#ӘЭСИ #Халықаралық_Қатынастар #G7 #ҮлкенЖетілік
https://iwep.kz/#/posts/60c88ba85fb3932faa0f5631/#header
11-13 июня в Великобритании прошел саммит G7. Мероприятие стало первой встречей лидеров неформального объединения Великобритании, Германии, Италии, Канады, США, Франции и Японии в очном формате за два пандемийных года. Ключевой темой состоявшихся переговоров стало восстановление мира после коронакризиса.
Как отметила эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик, лозунг британского председательства встречи «Восстановить лучше, чем было» весьма емко отражает тональность проведенных консультаций.
При этом речь шла далеко не только о том, чтобы поддержать темпы восстановления глобальной экономической активности.
Во-первых, саммит должен был обеспечить геополитическое «воссоединение» США с традиционными союзниками, напоминает эксперт. По ее мнению, в период президентства Дональда Трампа в отношениях Вашингтона с Брюсселем присутствовало взаимное недопонимание. Именно поэтому новому главе Белого дома было важно реанимировать доверительный диалог с партнерами по трансатлантическому альянсу.
Нужно признать, что Джо Байдену удалось достичь в данном отношении значительного прогресса. Так, страны-члены «Большой семерки» согласились проводить единый подход по отношению к Китаю, добиваясь изменения экспортной политики Пекина. Задача сплотить трансатлантические ряды для совместного противостояния растущей экономической и военной мощи КНР остается ключевой для действующей администрации США.
Итоговое коммюнике стран-членов «Большой семерки» подтвердило высокую степень обеспокоенности относительно действий Китая по милитаризации в Восточно-Китайском и Южно-Китайском морях, несоблюдения прав человека в СУАР и Гонконге, а также реализации нерыночных практик.
Во-вторых, прошедший саммит должен был продемонстрировать, что «Большая семерка» не утратила лидерства в управлении глобальными процессами. В последние годы все чаще звучала критика относительно результативности саммитов, из-за чего выдвижение глобальных экономических инициатив стало прерогативой саммитов «Большой двадцатки».
Однако Лидия Пархомчик напоминает, что в рамках нынешнего саммита «Большой семерки» конкретики было довольно много. Так, было объявлено о запуске новой глобальной инфраструктурной инициативы для развивающихся стран стоимостью в 40 триллионов долларов, которая в определенной степени станет альтернативой китайскому проекту «Пояса и пути», а также масштабной вакцинации.
Также прозвучали призывы поддержать зеленую революцию посредством решительных действий по декарбонизации экономики, в числе которых значится предложение выделить порядка 100 миллиардов долларов странам Африки на финансирование экологической сферы до 2025 года.
Традиционное единодушие лидеры «Большой семерки» продемонстрировали и по вопросу России. В очередной раз были обозначены все ключевые точки конфронтации по линии Россия - Запад. Фактически страны «Большой семерки» продолжают классифицировать политику РФ как создающее угрозу «дестабилизирующее поведение».
Вместе с этим антироссийская риторика на саммите не превысила привычного уровня жесткости. Более того, в итоговом коммюнике было обозначено желание развивать «стабильные и предсказуемые» отношения с Москвой.
«Исходя из итогов саммита, с большой долей вероятности следует ожидать очередного витка противостояния с Пекином. При этом страны «Большой семерки» и их союзники готовы вкладывать серьезные финансовые средства в создание новых масштабных проектов, создающих конкурентную альтернативу китайской инициативе «Пояса и пути». В этих обстоятельствах перед развивающимися странами мира могут открыться новые многообещающие возможности и перспективы», - считает эксперт.
#ИМЭП #Международные_Отношения #G7 #БольшаяСемерка
https://iwep.kz/#/posts/60c88ba85fb3932faa0f5631/#header
Как отметила эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик, лозунг британского председательства встречи «Восстановить лучше, чем было» весьма емко отражает тональность проведенных консультаций.
При этом речь шла далеко не только о том, чтобы поддержать темпы восстановления глобальной экономической активности.
Во-первых, саммит должен был обеспечить геополитическое «воссоединение» США с традиционными союзниками, напоминает эксперт. По ее мнению, в период президентства Дональда Трампа в отношениях Вашингтона с Брюсселем присутствовало взаимное недопонимание. Именно поэтому новому главе Белого дома было важно реанимировать доверительный диалог с партнерами по трансатлантическому альянсу.
Нужно признать, что Джо Байдену удалось достичь в данном отношении значительного прогресса. Так, страны-члены «Большой семерки» согласились проводить единый подход по отношению к Китаю, добиваясь изменения экспортной политики Пекина. Задача сплотить трансатлантические ряды для совместного противостояния растущей экономической и военной мощи КНР остается ключевой для действующей администрации США.
Итоговое коммюнике стран-членов «Большой семерки» подтвердило высокую степень обеспокоенности относительно действий Китая по милитаризации в Восточно-Китайском и Южно-Китайском морях, несоблюдения прав человека в СУАР и Гонконге, а также реализации нерыночных практик.
Во-вторых, прошедший саммит должен был продемонстрировать, что «Большая семерка» не утратила лидерства в управлении глобальными процессами. В последние годы все чаще звучала критика относительно результативности саммитов, из-за чего выдвижение глобальных экономических инициатив стало прерогативой саммитов «Большой двадцатки».
Однако Лидия Пархомчик напоминает, что в рамках нынешнего саммита «Большой семерки» конкретики было довольно много. Так, было объявлено о запуске новой глобальной инфраструктурной инициативы для развивающихся стран стоимостью в 40 триллионов долларов, которая в определенной степени станет альтернативой китайскому проекту «Пояса и пути», а также масштабной вакцинации.
Также прозвучали призывы поддержать зеленую революцию посредством решительных действий по декарбонизации экономики, в числе которых значится предложение выделить порядка 100 миллиардов долларов странам Африки на финансирование экологической сферы до 2025 года.
Традиционное единодушие лидеры «Большой семерки» продемонстрировали и по вопросу России. В очередной раз были обозначены все ключевые точки конфронтации по линии Россия - Запад. Фактически страны «Большой семерки» продолжают классифицировать политику РФ как создающее угрозу «дестабилизирующее поведение».
Вместе с этим антироссийская риторика на саммите не превысила привычного уровня жесткости. Более того, в итоговом коммюнике было обозначено желание развивать «стабильные и предсказуемые» отношения с Москвой.
«Исходя из итогов саммита, с большой долей вероятности следует ожидать очередного витка противостояния с Пекином. При этом страны «Большой семерки» и их союзники готовы вкладывать серьезные финансовые средства в создание новых масштабных проектов, создающих конкурентную альтернативу китайской инициативе «Пояса и пути». В этих обстоятельствах перед развивающимися странами мира могут открыться новые многообещающие возможности и перспективы», - считает эксперт.
#ИМЭП #Международные_Отношения #G7 #БольшаяСемерка
https://iwep.kz/#/posts/60c88ba85fb3932faa0f5631/#header
16 маусымда Женевада бүкіл әлемдік қоғамдастықтың назарын аударған оқиға, АҚШ пен Ресей президенттерінің кездесуі өтті. ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев атап өткендей, кездесу көптеген бағалаулар бойынша дамудың ең төменгі деңгейіне жетіп, АҚШ пен Ресей арасындағы қатынастарды тұрақтандыру аясында ерекше маңызға ие болды.
«Екі ядролық державаның қарым-қатынасы, ең болмағанда, қырғи қабақ соғыс аяқталғаннан бері ең қиын кезеңдерді бастан өткеруде. Екі көшбасшының кездесуі төрт сағатқа жуық уақытқа созылғанымен, қазіргі кезде екіжақты қатынастарды қалпына келтіреді деп күту аңғалдық болар еді. Осыған қарамастан, екі президенттің арасындағы әңгіме екі елдің аудиториясы үшін ғана емес, бүкіл халықаралық қауымдастық үшін маңызды белгі болды. Жоғары деңгейдегі қалыпты диалог қайта басталды», - деді саясаттанушы.
Кездесудің халықаралық негізі
ӘЭСИ сарапшысы кездесу қарсаңында Джо Байден G7, НАТО және ЕО әріптестерімен егжей-тегжейлі және қарқынды келіссөздер жүргізгеніне назар аударды. Еуропадағы және Азиядағы одақтастарымен сенімді қарым-қатынасты қалпына келтіруге белсенді түрде тырысып жатқан Вашингтондағы жаңа әкімшілік үшін «одақтастықты» көрсету және алдымен олармен позицияны мақұлдау маңызды болды.
Сондай-ақ, кездесу қарсаңында Байден өзінің Ресеймен киберқауіпсіздік саласындағы мәселелерден және Украинадағы жағдайдан бастап Ресейдегі адам құқығы мәселелеріне дейін барлық мәселелері бойынша өз ұстанымынан бас тартуға ниетті емес екенін айқын айтты.
«Мәскеу сонымен қатар келіссөздер алдында «ставканы көтерді», 10 маусымда Алексей Навальныйдың сыбайлас жемқорлыққа қарсы қорын экстремистік ұйым деп танып, Ресей Федерациясының аумағында оның қызметіне тыйым салды. Басқа оппозиция өкілдеріне қысым күшейтілді, бұл Кремльдің өз позицияларын қорғаудағы шешімділігін көрсетуі керек еді. Алайда, Вашингтонның серіктестерінің қолдауын Қытайға қарсы жұмылдыру әрекеттері қызығушылық пен резонанс тудырды», - деді Ерлан Мәдиев.
Саясаттанушы көптеген бақылаушылардың пікірлеріне сілтеме жасай отырып, Қытай Байденнің Еуропа турындағы басты нүкте екенін атап өтті.
«Вашингтон Еуропа елдерінің, ең алдымен Германия мен Францияның сөзсіз қолдауына қол жеткізе алмағанына қарамастан, G7 мен НАТО-ның Бейжінге қатысты риторикасы едәуір күшейтілді. Мысалы, НАТО-ның қорытынды мәлімдемесінде Қытай туралы 11 рет айтылды. Бұл Қытайдың алғаш рет және бір рет қана аталып өткен 2019 жылғы НАТО-ның Лондон декларациясынан мүлдем өзгеше.
Мұның бәрі Батыс елдерін Қытайдың әлемдік аренада күшейіп келе жатқан індет аясында айқындала түскеніне алаңдайтынын көрсетеді. Бұл Батыстың стратегиялық есептеулеріндегі «ресейлік қаупі» артта қалып, Қытай алдыңғы қатарға шығатыны туралы пікірталас тудырды», - деп түсіндірді саясаттанушы.
Сондықтан, Ерлан Мәдиевтің айтуы бойынша, осы орайда «ресейлік мәселесінде» маңызды өзгерістер байқалмады. Мәскеуге қатысты бағалар қатал болып қалса да, олар қазірдің өзінде қалыптасқан тұжырымдамалардан асқан жоқ. Іс жүзінде біз қазіргі жағдайды сақтау туралы айтып отырмыз.
Жалғасы 🔽🔽🔽
«Екі ядролық державаның қарым-қатынасы, ең болмағанда, қырғи қабақ соғыс аяқталғаннан бері ең қиын кезеңдерді бастан өткеруде. Екі көшбасшының кездесуі төрт сағатқа жуық уақытқа созылғанымен, қазіргі кезде екіжақты қатынастарды қалпына келтіреді деп күту аңғалдық болар еді. Осыған қарамастан, екі президенттің арасындағы әңгіме екі елдің аудиториясы үшін ғана емес, бүкіл халықаралық қауымдастық үшін маңызды белгі болды. Жоғары деңгейдегі қалыпты диалог қайта басталды», - деді саясаттанушы.
Кездесудің халықаралық негізі
ӘЭСИ сарапшысы кездесу қарсаңында Джо Байден G7, НАТО және ЕО әріптестерімен егжей-тегжейлі және қарқынды келіссөздер жүргізгеніне назар аударды. Еуропадағы және Азиядағы одақтастарымен сенімді қарым-қатынасты қалпына келтіруге белсенді түрде тырысып жатқан Вашингтондағы жаңа әкімшілік үшін «одақтастықты» көрсету және алдымен олармен позицияны мақұлдау маңызды болды.
Сондай-ақ, кездесу қарсаңында Байден өзінің Ресеймен киберқауіпсіздік саласындағы мәселелерден және Украинадағы жағдайдан бастап Ресейдегі адам құқығы мәселелеріне дейін барлық мәселелері бойынша өз ұстанымынан бас тартуға ниетті емес екенін айқын айтты.
«Мәскеу сонымен қатар келіссөздер алдында «ставканы көтерді», 10 маусымда Алексей Навальныйдың сыбайлас жемқорлыққа қарсы қорын экстремистік ұйым деп танып, Ресей Федерациясының аумағында оның қызметіне тыйым салды. Басқа оппозиция өкілдеріне қысым күшейтілді, бұл Кремльдің өз позицияларын қорғаудағы шешімділігін көрсетуі керек еді. Алайда, Вашингтонның серіктестерінің қолдауын Қытайға қарсы жұмылдыру әрекеттері қызығушылық пен резонанс тудырды», - деді Ерлан Мәдиев.
Саясаттанушы көптеген бақылаушылардың пікірлеріне сілтеме жасай отырып, Қытай Байденнің Еуропа турындағы басты нүкте екенін атап өтті.
«Вашингтон Еуропа елдерінің, ең алдымен Германия мен Францияның сөзсіз қолдауына қол жеткізе алмағанына қарамастан, G7 мен НАТО-ның Бейжінге қатысты риторикасы едәуір күшейтілді. Мысалы, НАТО-ның қорытынды мәлімдемесінде Қытай туралы 11 рет айтылды. Бұл Қытайдың алғаш рет және бір рет қана аталып өткен 2019 жылғы НАТО-ның Лондон декларациясынан мүлдем өзгеше.
Мұның бәрі Батыс елдерін Қытайдың әлемдік аренада күшейіп келе жатқан індет аясында айқындала түскеніне алаңдайтынын көрсетеді. Бұл Батыстың стратегиялық есептеулеріндегі «ресейлік қаупі» артта қалып, Қытай алдыңғы қатарға шығатыны туралы пікірталас тудырды», - деп түсіндірді саясаттанушы.
Сондықтан, Ерлан Мәдиевтің айтуы бойынша, осы орайда «ресейлік мәселесінде» маңызды өзгерістер байқалмады. Мәскеуге қатысты бағалар қатал болып қалса да, олар қазірдің өзінде қалыптасқан тұжырымдамалардан асқан жоқ. Іс жүзінде біз қазіргі жағдайды сақтау туралы айтып отырмыз.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Кездесу нәтижелері
Кездесудің нақты нәтижелеріне келетін болсақ, ешқандай серпінді келісімдер мен шешімдер болған жоқ.
Мәскеу мен Вашингтондағы елшілерді қайтару туралы келісімді салыстырмалы түрде сәтті деп санауға болады, бұл тараптар арасында тұрақты байланыс орнатуға оң әсер етеді, дейді сарапшы.
«Сондай-ақ, тараптардың стратегиялық тұрақтылық бойынша жан-жақты диалогты бастау туралы келісімі ерекше маңызға ие болды. Екі елдің үлесіне әлемдегі ядролық арсеналдың шамамен 90 пайызы тиесілі және бұл салада Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жұмыс және жүйелі байланыстардың болуы бүкіл әлемдік қауіпсіздік архитектурасы үшін өте маңызды», - деп жалғастырды ол.
Өз пікірлерінде қалды
Ерлан Мәдиев Путин мен Байден кездесудің нәтижелерін ең күрделі және өткір тақырыптар бойынша, соның ішінде Украинадағы жағдай, Ресейдегі Навальный мен оппозиция мәселесі, сондай-ақ Вашингтон Мәскеуді айыптайтын АҚШ-тың ішкі істеріне араласу туралы өздерінше түсіндірді деп санайды.
«Демек, АҚШ-тың бірлескен конференция өткізуден бас тартуы да таңқаларлық емес. Американдықтар ашық форматта талқылауға дайын емес, шешілмеген сұрақтар мен мәселелер тым көп екені анық. Путин мен Байден арасындағы кездесу үлкен жаңалық болмады, бірақ оның маңыздылығын да ескермеуге болмайды. Ресей мен АҚШ басшыларының кездесу фактісінің өзі Мәскеу мен Вашингтонның екіжақты қатынастардағы бақылаудан шықпауға мүдделі екендіктерін куәландырады. Осы тұрғыда екі президенттің кездесуі тараптар арасындағы соңғы жылдары бұзылған стратегиялық байланысты қалпына келтірудегі маңызды қадам бола алады», - деп қосты саясаттанушы.
Алайда екі көшбасшының кездесуі екі елдің басқа серіктестері үшін, оның ішінде Мәскеумен де, Вашингтонмен де тығыз байланыс орнататын Қазақстан үшін маңызды.
«Орталық Азияға әсер етуі мүмкін АҚШ пен Ресей арасындағы геосаяси қақтығыстың ушығуы жағдайында біздің мемлекет өте қиын сыртқы жағдайға тап болатыны анық. Екі ірі мемлекет арасындағы текетіресті одан әрі нығайту дәстүрлі түрде барлық ықпал ету полюстерімен тепе-тең және теңгерімді қатынастар орнатуға ұмтылатын біздің елдің маневрін айтарлықтай төмендетуі мүмкін», - деп қорытындылады сарапшы.
Оның пікірінше, ядролық қару саласындағы екі ірі мемлекеттің диалогындағы оң өзгерістер туралы айтпасқа болмайды, мұнда Қазақстан дәстүрлі түрде бақылау шараларын күшейтуді және тараптардың стратегиялық сенімін арттыруды қолдайды. Осы тұрғыда АҚШ пен Ресей арасындағы жүйелі және сындарлы диалогтың басталуы Қазақстанның мүдделеріне толығымен сәйкес келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
Кездесудің нақты нәтижелеріне келетін болсақ, ешқандай серпінді келісімдер мен шешімдер болған жоқ.
Мәскеу мен Вашингтондағы елшілерді қайтару туралы келісімді салыстырмалы түрде сәтті деп санауға болады, бұл тараптар арасында тұрақты байланыс орнатуға оң әсер етеді, дейді сарапшы.
«Сондай-ақ, тараптардың стратегиялық тұрақтылық бойынша жан-жақты диалогты бастау туралы келісімі ерекше маңызға ие болды. Екі елдің үлесіне әлемдегі ядролық арсеналдың шамамен 90 пайызы тиесілі және бұл салада Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жұмыс және жүйелі байланыстардың болуы бүкіл әлемдік қауіпсіздік архитектурасы үшін өте маңызды», - деп жалғастырды ол.
Өз пікірлерінде қалды
Ерлан Мәдиев Путин мен Байден кездесудің нәтижелерін ең күрделі және өткір тақырыптар бойынша, соның ішінде Украинадағы жағдай, Ресейдегі Навальный мен оппозиция мәселесі, сондай-ақ Вашингтон Мәскеуді айыптайтын АҚШ-тың ішкі істеріне араласу туралы өздерінше түсіндірді деп санайды.
«Демек, АҚШ-тың бірлескен конференция өткізуден бас тартуы да таңқаларлық емес. Американдықтар ашық форматта талқылауға дайын емес, шешілмеген сұрақтар мен мәселелер тым көп екені анық. Путин мен Байден арасындағы кездесу үлкен жаңалық болмады, бірақ оның маңыздылығын да ескермеуге болмайды. Ресей мен АҚШ басшыларының кездесу фактісінің өзі Мәскеу мен Вашингтонның екіжақты қатынастардағы бақылаудан шықпауға мүдделі екендіктерін куәландырады. Осы тұрғыда екі президенттің кездесуі тараптар арасындағы соңғы жылдары бұзылған стратегиялық байланысты қалпына келтірудегі маңызды қадам бола алады», - деп қосты саясаттанушы.
Алайда екі көшбасшының кездесуі екі елдің басқа серіктестері үшін, оның ішінде Мәскеумен де, Вашингтонмен де тығыз байланыс орнататын Қазақстан үшін маңызды.
«Орталық Азияға әсер етуі мүмкін АҚШ пен Ресей арасындағы геосаяси қақтығыстың ушығуы жағдайында біздің мемлекет өте қиын сыртқы жағдайға тап болатыны анық. Екі ірі мемлекет арасындағы текетіресті одан әрі нығайту дәстүрлі түрде барлық ықпал ету полюстерімен тепе-тең және теңгерімді қатынастар орнатуға ұмтылатын біздің елдің маневрін айтарлықтай төмендетуі мүмкін», - деп қорытындылады сарапшы.
Оның пікірінше, ядролық қару саласындағы екі ірі мемлекеттің диалогындағы оң өзгерістер туралы айтпасқа болмайды, мұнда Қазақстан дәстүрлі түрде бақылау шараларын күшейтуді және тараптардың стратегиялық сенімін арттыруды қолдайды. Осы тұрғыда АҚШ пен Ресей арасындағы жүйелі және сындарлы диалогтың басталуы Қазақстанның мүдделеріне толығымен сәйкес келеді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
16 июня в Женеве прошла встреча президентов США и России - событие, к которому было приковано внимание всего мирового сообщества. Как отмечает эксперт ИМЭП Ерлан Мадиев, встреча имела особое значение в контексте стабилизации отношений между США и Россией, которые, по многим оценкам, достигли самой низкой точки развития.
«Отношения между двумя ядерными державами переживают самые сложные времена, как минимум со времени окончания холодной войны. Было бы наивно ожидать, что встреча двух лидеров, которая хотя и продлилась около четырех часов, смогла бы в момент перезагрузить двусторонние отношения. Несмотря на это, разговор двух президентов стал важным сигналом не только для аудитории двух стран, но и всего международного сообщества: лед двинулся, нормальный диалог на высшем уровне возобновился», - считает политолог.
Международный фон встречи
Эксперт ИМЭП указал, что накануне встречи Джо Байден провел детальные и насыщенные переговоры со своими коллегами по G7, НАТО и ЕС. Для новой администрации в Вашингтоне, которая активно пытается восстановить доверительные отношения со своими союзниками в Европе и Азии, было важно продемонстрировать свою «союзную солидарность» и предварительно согласовать позицию с ними.
Также в преддверии встречи Байден четко обозначил, что он не намерен сдавать позиции по всем проблемным вопросам с Россией: от проблем в области кибербезопасности и ситуации в Украине до вопросов прав человека в России.
«Москва также «подняла ставки» перед переговорами, признав 10 июня Фонд борьбы с коррупцией Алексея Навального экстремистской организацией и запретив ее деятельность на территории РФ. Было усилено давление на других представителей оппозиции, что должно было продемонстрировать решительность Кремля в отстаивании своих позиций. Однако больше интереса и резонанса вызвал другой момент - попытки Вашингтона мобилизовать поддержку своих партнеров против Китая», - указал Ерлан Мадиев.
Политолог, ссылаясь на мнения многих наблюдателей, отметил, что именно Китай является ключевым пунктом в европейском турне Байдена.
«Несмотря на то что однозначной поддержки европейских стран, прежде всего Германии и Франции, Вашингтону добиться не удалось, риторика как «Большой семерки», так и НАТО в отношении Пекина была существенно ужесточена. К примеру, в итоговом коммюнике НАТО Китай был упомянут 11 раз. Это резко контрастирует с Лондонской декларацией НАТО от 2019 года, в которой Китай был впервые упомянут и всего один раз.
Все это свидетельствует о том, что западные страны все больше беспокоит растущее влияние Китая на мировой арене, которое на фоне пандемии приобрело еще более выраженный характер. Это и дало повод для дискуссии о том, что «российская угроза» в стратегических расчетах Запада отходит на второй план, а на первый план однозначно выходит Китай», - пояснил политолог.
Поэтому, по мнению Ерлана Мадиева, на этом фоне по «российскому вопросу» не наблюдалось каких-либо важных изменений. Оценки в отношении Москвы хоть и остались весьма жесткими, но не вышли за пределы уже устоявшихся формулировок. Практически речь идет о сохранении статуса-кво.
Продолжение 🔽🔽🔽
«Отношения между двумя ядерными державами переживают самые сложные времена, как минимум со времени окончания холодной войны. Было бы наивно ожидать, что встреча двух лидеров, которая хотя и продлилась около четырех часов, смогла бы в момент перезагрузить двусторонние отношения. Несмотря на это, разговор двух президентов стал важным сигналом не только для аудитории двух стран, но и всего международного сообщества: лед двинулся, нормальный диалог на высшем уровне возобновился», - считает политолог.
Международный фон встречи
Эксперт ИМЭП указал, что накануне встречи Джо Байден провел детальные и насыщенные переговоры со своими коллегами по G7, НАТО и ЕС. Для новой администрации в Вашингтоне, которая активно пытается восстановить доверительные отношения со своими союзниками в Европе и Азии, было важно продемонстрировать свою «союзную солидарность» и предварительно согласовать позицию с ними.
Также в преддверии встречи Байден четко обозначил, что он не намерен сдавать позиции по всем проблемным вопросам с Россией: от проблем в области кибербезопасности и ситуации в Украине до вопросов прав человека в России.
«Москва также «подняла ставки» перед переговорами, признав 10 июня Фонд борьбы с коррупцией Алексея Навального экстремистской организацией и запретив ее деятельность на территории РФ. Было усилено давление на других представителей оппозиции, что должно было продемонстрировать решительность Кремля в отстаивании своих позиций. Однако больше интереса и резонанса вызвал другой момент - попытки Вашингтона мобилизовать поддержку своих партнеров против Китая», - указал Ерлан Мадиев.
Политолог, ссылаясь на мнения многих наблюдателей, отметил, что именно Китай является ключевым пунктом в европейском турне Байдена.
«Несмотря на то что однозначной поддержки европейских стран, прежде всего Германии и Франции, Вашингтону добиться не удалось, риторика как «Большой семерки», так и НАТО в отношении Пекина была существенно ужесточена. К примеру, в итоговом коммюнике НАТО Китай был упомянут 11 раз. Это резко контрастирует с Лондонской декларацией НАТО от 2019 года, в которой Китай был впервые упомянут и всего один раз.
Все это свидетельствует о том, что западные страны все больше беспокоит растущее влияние Китая на мировой арене, которое на фоне пандемии приобрело еще более выраженный характер. Это и дало повод для дискуссии о том, что «российская угроза» в стратегических расчетах Запада отходит на второй план, а на первый план однозначно выходит Китай», - пояснил политолог.
Поэтому, по мнению Ерлана Мадиева, на этом фоне по «российскому вопросу» не наблюдалось каких-либо важных изменений. Оценки в отношении Москвы хоть и остались весьма жесткими, но не вышли за пределы уже устоявшихся формулировок. Практически речь идет о сохранении статуса-кво.
Продолжение 🔽🔽🔽
Результаты встречи
Что касается конкретных результатов встречи, то каких-либо прорывных договоренностей или решений не было. Как уже отмечалось, стороны подходили к встрече с весьма низкими ожиданиями.
Относительным успехом можно считать договоренность о возврате послов в Москву и Вашингтон, что окажет позитивное влияние на выстраивание стабильной коммуникации между сторонами, считает эксперт.
«Также особое значение имела договоренность сторон о запуске комплексного двустороннего диалога по стратегической стабильности. На обе страны приходится около 90 процентов мирового ядерного арсенала, и наличие рабочих и системных контактов между Москвой и Вашингтоном в этой сфере имеет важнейшее значение для всей архитектуры глобальной безопасности», - продолжил он.
Остались при своем мнении
Ерлан Мадиев считает, что Путин и Байден по-своему интерпретировали результаты встречи по наиболее сложным и острым темам, включая ситуацию в Украине, вопрос Навального и оппозиции в России, а также кибератаки и вмешательство во внутренние дела США, в которых Вашингтон винит Москву.
«Отсюда неудивителен и отказ США проводить совместную конференцию. Очевидно, остается слишком много нерешенных проблем и вопросов, которые американцы не готовы обсуждать в открытом формате. Встреча Путина и Байдена не стала прорывной, но нельзя и недооценивать ее значение. Сам факт встречи лидеров России и США свидетельствует о том, что в Москве и Вашингтоне заинтересованы, чтобы проблемы в двусторонних отношениях не вышли из-под контроля. В этом контексте встреча двух президентов может стать важным шагом в восстановлении стратегической коммуникации между сторонами, которая была подорвана за последние годы», - добавил политолог.
Однако встреча двух лидеров важна для других партнеров двух стран, в том числе и для Казахстана, который поддерживает тесные связи как с Москвой, так и с Вашингтоном.
«Очевидно, что в случае эскалации геополитического конфликта между США и Россией, который, вероятнее всего, затронет и Центральную Азию, наша страна столкнется с весьма сложной внешней обстановкой. Дальнейшее усиление противостояния двух держав может серьезно сократить поле для маневра нашей страны, которая традиционно стремится выстроить равноудаленные и сбалансированные отношения со всеми полюсами влияния», - заключил эксперт.
По его мнению, нельзя забывать и о позитивных сдвигах в диалоге двух держав в области ядерного вооружения, где Казахстан традиционно выступает за усиление мер контроля и повышение стратегического доверия сторон. В этом контексте начало системного и конструктивного диалога между США и Россией полностью отвечает интересам Казахстана.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #CША #Россия
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
Что касается конкретных результатов встречи, то каких-либо прорывных договоренностей или решений не было. Как уже отмечалось, стороны подходили к встрече с весьма низкими ожиданиями.
Относительным успехом можно считать договоренность о возврате послов в Москву и Вашингтон, что окажет позитивное влияние на выстраивание стабильной коммуникации между сторонами, считает эксперт.
«Также особое значение имела договоренность сторон о запуске комплексного двустороннего диалога по стратегической стабильности. На обе страны приходится около 90 процентов мирового ядерного арсенала, и наличие рабочих и системных контактов между Москвой и Вашингтоном в этой сфере имеет важнейшее значение для всей архитектуры глобальной безопасности», - продолжил он.
Остались при своем мнении
Ерлан Мадиев считает, что Путин и Байден по-своему интерпретировали результаты встречи по наиболее сложным и острым темам, включая ситуацию в Украине, вопрос Навального и оппозиции в России, а также кибератаки и вмешательство во внутренние дела США, в которых Вашингтон винит Москву.
«Отсюда неудивителен и отказ США проводить совместную конференцию. Очевидно, остается слишком много нерешенных проблем и вопросов, которые американцы не готовы обсуждать в открытом формате. Встреча Путина и Байдена не стала прорывной, но нельзя и недооценивать ее значение. Сам факт встречи лидеров России и США свидетельствует о том, что в Москве и Вашингтоне заинтересованы, чтобы проблемы в двусторонних отношениях не вышли из-под контроля. В этом контексте встреча двух президентов может стать важным шагом в восстановлении стратегической коммуникации между сторонами, которая была подорвана за последние годы», - добавил политолог.
Однако встреча двух лидеров важна для других партнеров двух стран, в том числе и для Казахстана, который поддерживает тесные связи как с Москвой, так и с Вашингтоном.
«Очевидно, что в случае эскалации геополитического конфликта между США и Россией, который, вероятнее всего, затронет и Центральную Азию, наша страна столкнется с весьма сложной внешней обстановкой. Дальнейшее усиление противостояния двух держав может серьезно сократить поле для маневра нашей страны, которая традиционно стремится выстроить равноудаленные и сбалансированные отношения со всеми полюсами влияния», - заключил эксперт.
По его мнению, нельзя забывать и о позитивных сдвигах в диалоге двух держав в области ядерного вооружения, где Казахстан традиционно выступает за усиление мер контроля и повышение стратегического доверия сторон. В этом контексте начало системного и конструктивного диалога между США и Россией полностью отвечает интересам Казахстана.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #CША #Россия
https://iwep.kz/#/posts/60cc12ca5fb3932faa0f5633/#header
Ағымдағы жылдың сәуір айының соңындағы жағдай бойынша Қазақстанның жалпы халықаралық резервтері өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 11,9%-ға ұлғайды және 34,2 млрд АҚШ долларын құрады. Бір ай ішінде сома 2%-ға өсті.
Хабарланғандай, мұндай өсім алтын портфелінің өсуіне байланысты. Өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда көрсеткіш 9,4%-ға артып, ақшалай мәнде 22,8 млрд АҚШ долларын құрады. 2015 жылдан бастап ҚР ҰБ алтын сатып алуға бағыт алды. Қазір елдің резервіндегі алтынның үлесі 66,5%-ға жетті, ал бес жыл бұрын ол бар болғаны 32,3%-ды құрады.
ҚР ҰБ тарапынан алтынға деген сұраныс оның бірегейлігіне байланысты. Жалпы алғанда, алтын стратегиялық актив болып саналады, өйткені ол инвестиция, резервтік актив және сәнді зат болып табылады, сонымен қатар технологиялық секторда қолданылады және әр түрлі сұраныстың пайдасын көреді. Ол өте өтімді, несиелік тәуекелге ұшырамайды, тапшы және уақыт өте келе құндылығын сақтайды.
Алтын-валюта резервтері құрылымындағы алтынның жоғары үлесі әлемнің дамыған елдері арасында кең таралған құбылыс. Мысалы, ағымдағы жылдың наурыз айының соңындағы жағдай бойынша резервтердегі алтынның ең көп үлесі бойынша әлемнің ТОП-10 елінің қатарына 7 дамыған ел кірді. АВҚ-ына қарағанда алтынның үлесі Португалияда 77,8%–ды, АҚШ–та – 77,6%–ды, Германияда – 74,2%–ды, Италияда - 69%-ды, Кипрде - 66,8%-ды, Нидерландыда - 66,8%-ды, Францияда - 64,3%-ды құрайды. Қазақстан өз кезегінде үздік ондықта 9-шы орынға ие болды.
Айта кету керек, S&P 500 индексіне кіретін әлемдегі ірі компаниялардың бағалы қағаздары төмендеген дағдарыс кезеңінде алтын, керісінше, қымбаттады. Мысалы, 2007-2008 жылдардағы жаһандық қаржы дағдарысы кезеңінде S&P 500 индексі 47,76%-ға төмендеген, ал алтынның кірістілігі 47,17%-ды құрады. Ұқсас жағдай COVID-19 індеті кезінде де байқалады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #БүгінгіСан
https://inbusiness.kz/ru/news/mezhdunarodnye-rezervy-kazahstana-raspolagayut-396-tonnami-zolota
Хабарланғандай, мұндай өсім алтын портфелінің өсуіне байланысты. Өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда көрсеткіш 9,4%-ға артып, ақшалай мәнде 22,8 млрд АҚШ долларын құрады. 2015 жылдан бастап ҚР ҰБ алтын сатып алуға бағыт алды. Қазір елдің резервіндегі алтынның үлесі 66,5%-ға жетті, ал бес жыл бұрын ол бар болғаны 32,3%-ды құрады.
ҚР ҰБ тарапынан алтынға деген сұраныс оның бірегейлігіне байланысты. Жалпы алғанда, алтын стратегиялық актив болып саналады, өйткені ол инвестиция, резервтік актив және сәнді зат болып табылады, сонымен қатар технологиялық секторда қолданылады және әр түрлі сұраныстың пайдасын көреді. Ол өте өтімді, несиелік тәуекелге ұшырамайды, тапшы және уақыт өте келе құндылығын сақтайды.
Алтын-валюта резервтері құрылымындағы алтынның жоғары үлесі әлемнің дамыған елдері арасында кең таралған құбылыс. Мысалы, ағымдағы жылдың наурыз айының соңындағы жағдай бойынша резервтердегі алтынның ең көп үлесі бойынша әлемнің ТОП-10 елінің қатарына 7 дамыған ел кірді. АВҚ-ына қарағанда алтынның үлесі Португалияда 77,8%–ды, АҚШ–та – 77,6%–ды, Германияда – 74,2%–ды, Италияда - 69%-ды, Кипрде - 66,8%-ды, Нидерландыда - 66,8%-ды, Францияда - 64,3%-ды құрайды. Қазақстан өз кезегінде үздік ондықта 9-шы орынға ие болды.
Айта кету керек, S&P 500 индексіне кіретін әлемдегі ірі компаниялардың бағалы қағаздары төмендеген дағдарыс кезеңінде алтын, керісінше, қымбаттады. Мысалы, 2007-2008 жылдардағы жаһандық қаржы дағдарысы кезеңінде S&P 500 индексі 47,76%-ға төмендеген, ал алтынның кірістілігі 47,17%-ды құрады. Ұқсас жағдай COVID-19 індеті кезінде де байқалады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #БүгінгіСан
https://inbusiness.kz/ru/news/mezhdunarodnye-rezervy-kazahstana-raspolagayut-396-tonnami-zolota
По состоянию на конец апреля текущего года валовые международные резервы Казахстана увеличились на 11,9% по сравнению с аналогичным периодом прошлого года и составили 34,2 млрд долл. За месяц сумма выросла на 2%.
Как сообщается, такое увеличение обусловлено ростом портфеля золота. По сравнению с аналогичным периодом прошлого года показатель увеличился на 9,4% и составил в денежном выражении 22,8 млрд долл. С 2015 года НБ РК взял курс на покупку золота. Сейчас доля золота в резервах страны достигла 66,5%, в то время как пять лет назад она составляла всего 32,3%.
Спрос на золото со стороны НБ РК обусловлен его уникальностью. В целом золото считается стратегическим активом, так как оно одновременно является инвестицией, резервным активом и предметом роскоши, а также используется в технологическом секторе и выигрывает от разнообразия спроса. Оно высоколиквидно, не несет кредитного риска, дефицитно и сохраняет свою ценность с течением времени.
Высокая доля золота в структуре золотовалютных резервов – распространенное явление среди развитых стран мира. К примеру, по состоянию на конец марта текущего года в ТОП-10 стран мира по наибольшей доле золота в резервах вошли 7 развитых стран. Доля золота в ЗВР Португалии составляет 77,8%, США – 77,6%, Германии – 74,2%, Италии – 69%, Кипра – 66,8%, Нидерландов – 66,8%, Франции – 64,3%. Казахстан, в свою очередь, занял 9-е место в топовой десятке.
Стоит отметить, что в периоды кризиса, когда ценные бумаги крупнейших компаний мира, входящих в индекс S&P 500, снижались, золото, наоборот, увеличивалось в цене. К примеру, в период глобального финансового кризиса 2007-2008 годов, когда индекс S&P 500 снизился на 47,76%, доходность золота составила 47,17%. Аналогичная ситуация наблюдается и в период пандемии COVID-19.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ЦифраДня
https://inbusiness.kz/ru/news/mezhdunarodnye-rezervy-kazahstana-raspolagayut-396-tonnami-zolota
Как сообщается, такое увеличение обусловлено ростом портфеля золота. По сравнению с аналогичным периодом прошлого года показатель увеличился на 9,4% и составил в денежном выражении 22,8 млрд долл. С 2015 года НБ РК взял курс на покупку золота. Сейчас доля золота в резервах страны достигла 66,5%, в то время как пять лет назад она составляла всего 32,3%.
Спрос на золото со стороны НБ РК обусловлен его уникальностью. В целом золото считается стратегическим активом, так как оно одновременно является инвестицией, резервным активом и предметом роскоши, а также используется в технологическом секторе и выигрывает от разнообразия спроса. Оно высоколиквидно, не несет кредитного риска, дефицитно и сохраняет свою ценность с течением времени.
Высокая доля золота в структуре золотовалютных резервов – распространенное явление среди развитых стран мира. К примеру, по состоянию на конец марта текущего года в ТОП-10 стран мира по наибольшей доле золота в резервах вошли 7 развитых стран. Доля золота в ЗВР Португалии составляет 77,8%, США – 77,6%, Германии – 74,2%, Италии – 69%, Кипра – 66,8%, Нидерландов – 66,8%, Франции – 64,3%. Казахстан, в свою очередь, занял 9-е место в топовой десятке.
Стоит отметить, что в периоды кризиса, когда ценные бумаги крупнейших компаний мира, входящих в индекс S&P 500, снижались, золото, наоборот, увеличивалось в цене. К примеру, в период глобального финансового кризиса 2007-2008 годов, когда индекс S&P 500 снизился на 47,76%, доходность золота составила 47,17%. Аналогичная ситуация наблюдается и в период пандемии COVID-19.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ЦифраДня
https://inbusiness.kz/ru/news/mezhdunarodnye-rezervy-kazahstana-raspolagayut-396-tonnami-zolota
Коронавирустың жаңа штамдары күштірек екенін ескере отырып, ескі стандарттар мен ережелер емдеуде тиімділігі төмен. Сондықтан, ӘЭСИ сарапшысы Мағбат Спанов атап өткендей, Қазақстан Ресейдің жолымен жүруі керек - халықтың жекелеген санаттарын мәжбүрлеп вакцинациялау.
Сонымен, сізге қызмет көрсету, мемлекеттік қызметшілер мен мұғалімдерге 100% вакцинациядан өту қажет.
«Мен мұны ерікті-мәжбүрлі әдіс дер едім. Егер біз қазір мұғалімдерге вакцинация жасамасақ және жаңа оқу жылы онлайн режимінде қайта басталатын болса, онда біз бірнеше буын мектеп оқушылары мен студенттерінің біліміне нүкте қоя аламыз. Білім берудің алдыңғы қатарында мұғалім тұруы керек, ал онлайн-білім беру кезінде оқыту формальды бола бастайды - білім төмен түседі», - деп М.Спанов назар аударады.
Біздің елде коронавирустың жағдайы негізінен тұрақты болғанымен, бүгінде Қазақстанда вакцинация белгіленген мөлшерден артта қалып отыр. Ал халықтың өзі вакцина алуға асықпайды. Сонымен қатар, вакцинацияның баяу жүруі аурудың санының айтарлықтай өсуіне әкелуі мүмкін екенін түсіну керек. Бұл жағдайда сөзсіз болатын келесі локдаун Қазақстан экономикасы үшін оңай болмайды.
Вакцинация үдерісінің біздің ел үшін қаншалықты маңызды екендігі және осы бағытта қанағаттанарлықсыз нәтижелер туындауы мүмкін салдары туралы көбірек ақпарат алу үшін біздің жаңа материалымыздан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Коронавирус #Коронакризис
https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
Сонымен, сізге қызмет көрсету, мемлекеттік қызметшілер мен мұғалімдерге 100% вакцинациядан өту қажет.
«Мен мұны ерікті-мәжбүрлі әдіс дер едім. Егер біз қазір мұғалімдерге вакцинация жасамасақ және жаңа оқу жылы онлайн режимінде қайта басталатын болса, онда біз бірнеше буын мектеп оқушылары мен студенттерінің біліміне нүкте қоя аламыз. Білім берудің алдыңғы қатарында мұғалім тұруы керек, ал онлайн-білім беру кезінде оқыту формальды бола бастайды - білім төмен түседі», - деп М.Спанов назар аударады.
Біздің елде коронавирустың жағдайы негізінен тұрақты болғанымен, бүгінде Қазақстанда вакцинация белгіленген мөлшерден артта қалып отыр. Ал халықтың өзі вакцина алуға асықпайды. Сонымен қатар, вакцинацияның баяу жүруі аурудың санының айтарлықтай өсуіне әкелуі мүмкін екенін түсіну керек. Бұл жағдайда сөзсіз болатын келесі локдаун Қазақстан экономикасы үшін оңай болмайды.
Вакцинация үдерісінің біздің ел үшін қаншалықты маңызды екендігі және осы бағытта қанағаттанарлықсыз нәтижелер туындауы мүмкін салдары туралы көбірек ақпарат алу үшін біздің жаңа материалымыздан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Коронавирус #Коронакризис
https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
Учитывая, что новые штаммы коронавируса более сильные, прежние стандарты и регламенты в лечении менее эффективны. А следовательно, как отмечает эксперт ИМЭП Магбат Спанов, Казахстану остается идти по пути России — принудительно вакцинировать определенные категории населения.
Так, для начала надо обязать пройти 100% вакцинацию работников сферы услуг, госслужащих и учителей.
«Я назвал бы это добровольно-принудительным методом. Если мы сейчас не привьем учителей и новый учебный год опять начнется онлайн, на знаниях нескольких поколений школьников и студентов мы уже можем поставить крест. Во главе угла при получении образования должен стоять учитель, а при онлайн-образовании учеба становится формальной — знания проходят мимо», - обращает внимание М. Спанов.
Хотя ситуация с коронавирусом у нас в целом стабильная, на сегодняшний день вакцинация в Казахстане отстает от заданных темпов. Да и само население не рвется прививаться. В то же время, необходимо понимать, что медленные темпы вакцинации могут привести к значительному росту числа заболевших. Очередной локдаун, который будет неизбежен в этом случае, пережить экономике Казахстана будет непросто.
Подробнее о том, насколько важен процесс вакцинации для нашей страны и какие последствия возможны в случае неудовлетворительных результатов в этом направлении, читайте в нашем свежем материале.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Коронавирус #Коронакризис
https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
Так, для начала надо обязать пройти 100% вакцинацию работников сферы услуг, госслужащих и учителей.
«Я назвал бы это добровольно-принудительным методом. Если мы сейчас не привьем учителей и новый учебный год опять начнется онлайн, на знаниях нескольких поколений школьников и студентов мы уже можем поставить крест. Во главе угла при получении образования должен стоять учитель, а при онлайн-образовании учеба становится формальной — знания проходят мимо», - обращает внимание М. Спанов.
Хотя ситуация с коронавирусом у нас в целом стабильная, на сегодняшний день вакцинация в Казахстане отстает от заданных темпов. Да и само население не рвется прививаться. В то же время, необходимо понимать, что медленные темпы вакцинации могут привести к значительному росту числа заболевших. Очередной локдаун, который будет неизбежен в этом случае, пережить экономике Казахстана будет непросто.
Подробнее о том, насколько важен процесс вакцинации для нашей страны и какие последствия возможны в случае неудовлетворительных результатов в этом направлении, читайте в нашем свежем материале.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Коронавирус #Коронакризис
https://365info.kz/2021/06/tretya-volna-covid-19-na-poroge-spaset-li-vaktsinatsiya
Мемлекет басшысы еліміздің ұлттық мүдделерін қорғаудың тұжырымдамалық тұрғыдан жаңартылған тәсілдері бар Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын бекітті. Нұрсұлтан Назарбаев Қорының жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының директоры Ержан Салтыбаев осы маңызды құжат туралы өз пікірімен бөлісті.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Қазақстан Республикасының 2021-2025 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын бекіту туралы» жарлығы мемлекеттік басқару жүйесіндегі маңызды құжаттардың бірі болып табылады, деп есептейді сарапшы.
Қабылданған стратегия ұлттық қауіпсіздіктің маңызды мәселелерін және оны қазіргі және ықтимал қауіп-қатерлерден қорғауды қамтиды.
Ержан Салтыбаев Қазақстанның негізгі ұлттық мүдделері мызғымастығын ескерді.
«Бұл туралы Стратегия бойынша жұмыс істеу кезеңінде Қауіпсіздік кеңесінің төрағасы, ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев нақты айтты», - деп еске салды ӘЭСИ директоры.
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндет еліміздің мемлекеттік егемендігі мен аумақтық тұтастығын қоса алғанда, 30 жыл ішінде Қазақстан тәуелсіздігінің барлық аса маңызды табыстарын кепілді түрде сақтау болып табылады.
Бұл ретте ағымдағы халықаралық жағдай серпінді өзгерістермен сипатталатынын түсіну керек. Ол жаңадан туындайтын сын-қатерлер мен қауіптерге үнемі бейімделуді талап етеді.
Қабылданған құжат мемлекеттің ұлттық қауіпсіздік саласындағы алдағы бес жылға арналған мақсаттары мен міндеттерін айқындауда түйінді бағдар болады. Бұл мемлекеттік жоспарлау және басқару саласындағы үздік әлемдік практикаларға сәйкес келеді.
Сонымен, қоғамдық денсаулық сақтауды дамыту биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен қатар негізгі басымдықтардың біріне айналатыны кездейсоқ емес. Індетпен күрестің әлемдік және отандық тәжірибесі көрсетіп отырғандай, медициналық және биологиялық қауіпсіздік саласындағы қатерлердің алдын алу кез келген мемлекет үшін сөзсіз басымдыққа айналады.
«Сондай-ақ, кез келген мемлекеттің табысты дамуының міндетті шарты киберқорғаныстың жоғары деңгейі болып отыр, бұл да жаңа стратегияда өз орнын тапты. Соңғы жылдары әлемдік киберкеңістіктегі ауқымды инциденттер дербес деректер мен ақпараттық инфрақұрылымды қорғау қауіпсіздік үшін сыни мәнге ие болатынын нақты көрсетті» - деп Ержан Салтыбаев назар аударды.
Оның пікірінше, стратегия сондай-ақ экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша нысаналы индикаторларды қайта қараудың маңыздылығын ескереді. Бүгінгі таңда сыртқы экономикалық күйзелістердің ықтимал теріс әсерін ескеру өте маңызды. Сондықтан да мемлекет азық-түлік қауіпсіздігі саласында, көлік және логистика саласында, сондай-ақ қаржы секторында тәуекелдерді басқару міндетін қойып отыр.
Сонымен, геосаяси шиеленістің өсуі, соғыстар мен қарулы қақтығыстардың сипатын гибридті формалардың үстемдігімен өзгерту елдің қорғаныс әлеуетін арттыру қажеттілігін талап етеді.
Қазіргі халықаралық қатынастар жүйесі үшін шешуші кезеңде Қазақстанның алдында егемендікті кепілді сақтау және өз шекараларын тиімді қорғау міндеті тұр.
Стратегия шеңберінде әзірленетін ұлттық қауіпсіздік тәуекелдерін басқару жөніндегі іс-қимыл жоспарын басшылыққа ала отырып, мемлекет қатерлердің алдын алу жөніндегі алдын алу шараларының кешенді жүйесін әзірлеуге мүмкіндік алады.
Жалпы, сарапшы Қазақстан Республикасының 2021-2025 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын бекіту жаһандық турбуленттілік кезеңінің және дүниежүзі ХХІ ғасырдың үшінші онжылдығына кіретін жаңа сын-қатерлер мен қауіптердің басталуын ескере отырып, өте уақтылы жасалған қадам деп қорытындылады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Ұлттық_Қауіпсіздік
https://iwep.kz/#/posts/60d1d9145fb3932faa0f5634/#header
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Қазақстан Республикасының 2021-2025 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын бекіту туралы» жарлығы мемлекеттік басқару жүйесіндегі маңызды құжаттардың бірі болып табылады, деп есептейді сарапшы.
Қабылданған стратегия ұлттық қауіпсіздіктің маңызды мәселелерін және оны қазіргі және ықтимал қауіп-қатерлерден қорғауды қамтиды.
Ержан Салтыбаев Қазақстанның негізгі ұлттық мүдделері мызғымастығын ескерді.
«Бұл туралы Стратегия бойынша жұмыс істеу кезеңінде Қауіпсіздік кеңесінің төрағасы, ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев нақты айтты», - деп еске салды ӘЭСИ директоры.
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндет еліміздің мемлекеттік егемендігі мен аумақтық тұтастығын қоса алғанда, 30 жыл ішінде Қазақстан тәуелсіздігінің барлық аса маңызды табыстарын кепілді түрде сақтау болып табылады.
Бұл ретте ағымдағы халықаралық жағдай серпінді өзгерістермен сипатталатынын түсіну керек. Ол жаңадан туындайтын сын-қатерлер мен қауіптерге үнемі бейімделуді талап етеді.
Қабылданған құжат мемлекеттің ұлттық қауіпсіздік саласындағы алдағы бес жылға арналған мақсаттары мен міндеттерін айқындауда түйінді бағдар болады. Бұл мемлекеттік жоспарлау және басқару саласындағы үздік әлемдік практикаларға сәйкес келеді.
Сонымен, қоғамдық денсаулық сақтауды дамыту биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен қатар негізгі басымдықтардың біріне айналатыны кездейсоқ емес. Індетпен күрестің әлемдік және отандық тәжірибесі көрсетіп отырғандай, медициналық және биологиялық қауіпсіздік саласындағы қатерлердің алдын алу кез келген мемлекет үшін сөзсіз басымдыққа айналады.
«Сондай-ақ, кез келген мемлекеттің табысты дамуының міндетті шарты киберқорғаныстың жоғары деңгейі болып отыр, бұл да жаңа стратегияда өз орнын тапты. Соңғы жылдары әлемдік киберкеңістіктегі ауқымды инциденттер дербес деректер мен ақпараттық инфрақұрылымды қорғау қауіпсіздік үшін сыни мәнге ие болатынын нақты көрсетті» - деп Ержан Салтыбаев назар аударды.
Оның пікірінше, стратегия сондай-ақ экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша нысаналы индикаторларды қайта қараудың маңыздылығын ескереді. Бүгінгі таңда сыртқы экономикалық күйзелістердің ықтимал теріс әсерін ескеру өте маңызды. Сондықтан да мемлекет азық-түлік қауіпсіздігі саласында, көлік және логистика саласында, сондай-ақ қаржы секторында тәуекелдерді басқару міндетін қойып отыр.
Сонымен, геосаяси шиеленістің өсуі, соғыстар мен қарулы қақтығыстардың сипатын гибридті формалардың үстемдігімен өзгерту елдің қорғаныс әлеуетін арттыру қажеттілігін талап етеді.
Қазіргі халықаралық қатынастар жүйесі үшін шешуші кезеңде Қазақстанның алдында егемендікті кепілді сақтау және өз шекараларын тиімді қорғау міндеті тұр.
Стратегия шеңберінде әзірленетін ұлттық қауіпсіздік тәуекелдерін басқару жөніндегі іс-қимыл жоспарын басшылыққа ала отырып, мемлекет қатерлердің алдын алу жөніндегі алдын алу шараларының кешенді жүйесін әзірлеуге мүмкіндік алады.
Жалпы, сарапшы Қазақстан Республикасының 2021-2025 жылдарға арналған Ұлттық қауіпсіздік стратегиясын бекіту жаһандық турбуленттілік кезеңінің және дүниежүзі ХХІ ғасырдың үшінші онжылдығына кіретін жаңа сын-қатерлер мен қауіптердің басталуын ескере отырып, өте уақтылы жасалған қадам деп қорытындылады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Ұлттық_Қауіпсіздік
https://iwep.kz/#/posts/60d1d9145fb3932faa0f5634/#header
Глава государства утвердил Стратегию национальной безопасности Республики Казахстан, содержащую концептуально обновленные подходы к защите национальных интересов страны. Своим мнением об этом важном документе поделился директор Института мировой политики и экономики при Фонде Нурсултана Назарбаева Ержан Салтыбаев.
Указ Президента Касым-Жомарта Токаева «Об утверждении Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы» является одним из важнейших документов в системе государственного управления, считает эксперт.
Принятая стратегия охватывает важнейшие вопросы национальной безопасности и ее защиты от целого спектра действующих и потенциальных угроз.
Ержан Салтыбаев подчеркнул, что ключевые национальные интересы Казахстана остаются незыблемыми.
«Об этом еще на стадии работы над Стратегией четко сказал председатель Совета безопасности, Первый Президент РК Нурсултан Назарбаев», - напомнил директор ИМЭП.
Задача по обеспечению национальной безопасности заключается в том, чтобы гарантированно сохранить все важнейшие завоевания независимости Казахстана за 30 лет, включая государственный суверенитет и территориальную целостность нашей страны.
При этом нужно понимать, что текущая международная обстановка характеризуется динамичными изменениями, что требует регулярной адаптации к вновь возникающим вызовам и угрозам.
Принятый документ станет ключевым ориентиром в определении целей и задач государства в сфере национальной безопасности на ближайшие пять лет, что соответствует лучшим мировым практикам в сфере государственного планирования и управления.
Так, неслучайно, что развитие общественного здравоохранения наряду с обеспечением биологической безопасности становятся одним из основных приоритетов. Как показал мировой и отечественный опыт борьбы с пандемией, предотвращение угроз в сфере медицинской и биологической безопасности становится безусловным приоритетом для любого государства.
Говоря об этом, Ержан Салтыбаев заметил: «Также очевидно, что непременным условием успешного развития любого государства становится высокий уровень киберзащиты, что также нашло отражение в новой стратегии. Масштабные инциденты в мировом киберпространстве за последние годы четко продемонстрировали, что защита персональных данных и информационной инфраструктуры приобретают критическое значение для безопасности».
На его взгляд, стратегия также подчеркивает важность пересмотра целевых индикаторов по обеспечению экономической безопасности. Сегодня предельно важно учитывать возможное негативное воздействие от внешних экономических шоков. Именно поэтому государство ставит задачу управления рисками в сфере продовольственной безопасности, в области транспорта и логистики, а также финансовом секторе.
Наконец, рост геополитической напряженности, изменение характера войн и вооруженных конфликтов с доминированием гибридных форм диктуют необходимость наращивания оборонного потенциала страны.
В нынешнее переломное для системы международных отношений время перед Казахстаном стоит задача гарантированно сохранить суверенитет и эффективно отстоять свои границы.
Руководствуясь планом действий по управлению рисками национальной безопасности, который будет разработан в рамках Стратегии, государство получит возможность разработать комплексную систему превентивных мер по предотвращению угроз.
В целом, заключил эксперт, утверждение Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы является весьма своевременным шагом, учитывая начало периода глобальной турбулентности и новых вызовов и угроз, в который вступает мир в третьем десятилетии XXI века.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Национальная_Безопасность
https://iwep.kz/#/posts/60d1d9145fb3932faa0f5634/#header
Указ Президента Касым-Жомарта Токаева «Об утверждении Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы» является одним из важнейших документов в системе государственного управления, считает эксперт.
Принятая стратегия охватывает важнейшие вопросы национальной безопасности и ее защиты от целого спектра действующих и потенциальных угроз.
Ержан Салтыбаев подчеркнул, что ключевые национальные интересы Казахстана остаются незыблемыми.
«Об этом еще на стадии работы над Стратегией четко сказал председатель Совета безопасности, Первый Президент РК Нурсултан Назарбаев», - напомнил директор ИМЭП.
Задача по обеспечению национальной безопасности заключается в том, чтобы гарантированно сохранить все важнейшие завоевания независимости Казахстана за 30 лет, включая государственный суверенитет и территориальную целостность нашей страны.
При этом нужно понимать, что текущая международная обстановка характеризуется динамичными изменениями, что требует регулярной адаптации к вновь возникающим вызовам и угрозам.
Принятый документ станет ключевым ориентиром в определении целей и задач государства в сфере национальной безопасности на ближайшие пять лет, что соответствует лучшим мировым практикам в сфере государственного планирования и управления.
Так, неслучайно, что развитие общественного здравоохранения наряду с обеспечением биологической безопасности становятся одним из основных приоритетов. Как показал мировой и отечественный опыт борьбы с пандемией, предотвращение угроз в сфере медицинской и биологической безопасности становится безусловным приоритетом для любого государства.
Говоря об этом, Ержан Салтыбаев заметил: «Также очевидно, что непременным условием успешного развития любого государства становится высокий уровень киберзащиты, что также нашло отражение в новой стратегии. Масштабные инциденты в мировом киберпространстве за последние годы четко продемонстрировали, что защита персональных данных и информационной инфраструктуры приобретают критическое значение для безопасности».
На его взгляд, стратегия также подчеркивает важность пересмотра целевых индикаторов по обеспечению экономической безопасности. Сегодня предельно важно учитывать возможное негативное воздействие от внешних экономических шоков. Именно поэтому государство ставит задачу управления рисками в сфере продовольственной безопасности, в области транспорта и логистики, а также финансовом секторе.
Наконец, рост геополитической напряженности, изменение характера войн и вооруженных конфликтов с доминированием гибридных форм диктуют необходимость наращивания оборонного потенциала страны.
В нынешнее переломное для системы международных отношений время перед Казахстаном стоит задача гарантированно сохранить суверенитет и эффективно отстоять свои границы.
Руководствуясь планом действий по управлению рисками национальной безопасности, который будет разработан в рамках Стратегии, государство получит возможность разработать комплексную систему превентивных мер по предотвращению угроз.
В целом, заключил эксперт, утверждение Стратегии национальной безопасности Республики Казахстан на 2021-2025 годы является весьма своевременным шагом, учитывая начало периода глобальной турбулентности и новых вызовов и угроз, в который вступает мир в третьем десятилетии XXI века.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Национальная_Безопасность
https://iwep.kz/#/posts/60d1d9145fb3932faa0f5634/#header
Нұрсұлтан Назарбаевтың саяси ерік-жігерінің арқасында Қазақстан өз тарихында алғаш рет айқын, халықаралық деңгейде танылған шекараларға ие болды және сол арқылы көршілермен аумақтық жанжалдардан біржолата құтылды. Бұл туралы Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик zakon.kz-ке берген сұхбатында айтты.
- Лидия Андреевна, сіз айтқандай, Қазақстандықтардың көршілерімен даулы аумақтары жоқ, бізге ешқандай аумақтық қақтығыстар қауіп төндірмейді. Бұл кімнің еңбегі, біз кімге қарыздармыз?
- КСРО ыдырағаннан кейін Қазақстанның көрші елдермен мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі әрі ұзақ процесі басталғаны белгілі. Елдің аумақтық тұтастығын қамтамасыз ету үшін шын мәнінде орасан зор жұмыс жасалды, ол мемлекеттік шекараны заңды түрде тануға кепілдік беріп қана қоймай, болашақта кез-келген аумақтық даулардың пайда болуына жол бермеді. Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев біздің сыртқы шекараларымыз - тату көршілік пен ынтымақтастық шебі екенін бірнеше рет атап өтті.
Елбасының саяси ерік-жігерінің арқасында Қазақстан өз тарихында алғаш рет халықаралық деңгейде танылған нақты шекараларға ие болды және біздің саясаткерлеріміздің кейінгі ұрпақтары көршілермен даулы аумақтардың мәселелерін шешу қажеттігінен біржола құтылды. Яғни, кез-келген аумақтық қақтығыстардың пайда болу қаупі артта қалды.
Тәуелсіздік жылдарында барлығы 13,4 мың шақырым мемлекеттік шекара межеленді. Қазақстан Каспий теңізі акваториясындағы өзінің теңіз шекарасының үш мың шақырымын сенімді бақылайды.
- Мемлекеттік шекараны анықтауда қандай мәселелер ең күрделі болды және келіспеушілік тудырды?
- Шекараны анықтау туралы ең күрделі келіссөздер процесі Қазақстан мен Қытай арасында өтті. Өздеріңіз білетіндей, кеңестік кезең ҚХР-мен шешілмеген аумақтық дауды мұра етті, бірақ Тұңғыш Президенттің дипломатикалық өнері Қытай басшылығын шекара мәселесін біржола шешуге көндірді. Бұл Қазақстан-Қытай шекарасында «қатып қалған» аумақтық қақтығыстың пайда болу қаупін болдырмауға мүмкіндік берді.
Келесі. 1992 жылы Қазақстан Үкіметі ҚХР-мен қазақ-қытай шекарасы ауданында қарулы күштерді өзара қысқарту және әскери саладағы сенімді нығайту жөніндегі келіссөздер және шекара мәселелері жөніндегі келіссөздер туралы қаулы шығарды. Осылайша, үкіметтік деңгейде консультацияларға жол ашылды.
1994 жылғы 26 сәуірдегі қауырт келіссөздердің нәтижесінде 1995 жылғы 11 қыркүйекте күшіне енген Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасы туралы келісімге қол қойылды. Алайда, даулы аумақтар туралы мәселе 1998 жылға дейін шешілмей қалды.
Елбасы өзара қолайлы ымыраға келу қажеттігіне сенімді болды және Бейжінді Қазақстанның пайдасына аумақтарды бөлуге көндіру үшін үлкен күш-жігер жұмсады. Оның сындарлы ұстанымының арқасында тараптар 1998 жылы Қазақстан мен Қытай арасындағы шекара мәселелерін түпкілікті реттеген қосымша келісімге қол қойды.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Лидия Андреевна, сіз айтқандай, Қазақстандықтардың көршілерімен даулы аумақтары жоқ, бізге ешқандай аумақтық қақтығыстар қауіп төндірмейді. Бұл кімнің еңбегі, біз кімге қарыздармыз?
- КСРО ыдырағаннан кейін Қазақстанның көрші елдермен мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі әрі ұзақ процесі басталғаны белгілі. Елдің аумақтық тұтастығын қамтамасыз ету үшін шын мәнінде орасан зор жұмыс жасалды, ол мемлекеттік шекараны заңды түрде тануға кепілдік беріп қана қоймай, болашақта кез-келген аумақтық даулардың пайда болуына жол бермеді. Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев біздің сыртқы шекараларымыз - тату көршілік пен ынтымақтастық шебі екенін бірнеше рет атап өтті.
Елбасының саяси ерік-жігерінің арқасында Қазақстан өз тарихында алғаш рет халықаралық деңгейде танылған нақты шекараларға ие болды және біздің саясаткерлеріміздің кейінгі ұрпақтары көршілермен даулы аумақтардың мәселелерін шешу қажеттігінен біржола құтылды. Яғни, кез-келген аумақтық қақтығыстардың пайда болу қаупі артта қалды.
Тәуелсіздік жылдарында барлығы 13,4 мың шақырым мемлекеттік шекара межеленді. Қазақстан Каспий теңізі акваториясындағы өзінің теңіз шекарасының үш мың шақырымын сенімді бақылайды.
- Мемлекеттік шекараны анықтауда қандай мәселелер ең күрделі болды және келіспеушілік тудырды?
- Шекараны анықтау туралы ең күрделі келіссөздер процесі Қазақстан мен Қытай арасында өтті. Өздеріңіз білетіндей, кеңестік кезең ҚХР-мен шешілмеген аумақтық дауды мұра етті, бірақ Тұңғыш Президенттің дипломатикалық өнері Қытай басшылығын шекара мәселесін біржола шешуге көндірді. Бұл Қазақстан-Қытай шекарасында «қатып қалған» аумақтық қақтығыстың пайда болу қаупін болдырмауға мүмкіндік берді.
Келесі. 1992 жылы Қазақстан Үкіметі ҚХР-мен қазақ-қытай шекарасы ауданында қарулы күштерді өзара қысқарту және әскери саладағы сенімді нығайту жөніндегі келіссөздер және шекара мәселелері жөніндегі келіссөздер туралы қаулы шығарды. Осылайша, үкіметтік деңгейде консультацияларға жол ашылды.
1994 жылғы 26 сәуірдегі қауырт келіссөздердің нәтижесінде 1995 жылғы 11 қыркүйекте күшіне енген Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасы туралы келісімге қол қойылды. Алайда, даулы аумақтар туралы мәселе 1998 жылға дейін шешілмей қалды.
Елбасы өзара қолайлы ымыраға келу қажеттігіне сенімді болды және Бейжінді Қазақстанның пайдасына аумақтарды бөлуге көндіру үшін үлкен күш-жігер жұмсады. Оның сындарлы ұстанымының арқасында тараптар 1998 жылы Қазақстан мен Қытай арасындағы шекара мәселелерін түпкілікті реттеген қосымша келісімге қол қойды.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Қазақстанға қандай аумақ бөлінді?
- Қол жеткізілген уағдаластықтарды ескере отырып, келісілмеген екі учаскенің жалпы алаңынан Қазақстанға аумақтың 57 пайызы, ал Қытайға 43 пайызы кетіп қалған. Бұл саяси тұрғыдан дұрыс және негізделген шешім болды.
Жалпы, таңбаланған шекараның ұзындығы 1783 шақырымды құрады. Демаркациялау жөніндегі екі жақты комиссия жұмысының нәтижесінде 2002 жылғы мамырда Бейжіңде Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасының сызығын демаркациялау туралы хаттамаға қол қойылды.
Қиындықтар мен келіспеушіліктер туралы сұрағыңызға оралсақ.
Нұрсұлтан Назарбаевтың айтуынша, Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін шекараны рәсімдеу бойынша келіссөздер барысында барлық бұрынғы одақтас республикалармен белгілі бір қиындықтар туындаған. Жағдай жекелеген учаскелерде қалыптасқан шекара сызығы қолда бар құқықтық құжаттардың ережелеріне сәйкес келмеуімен қиындады және Елбасы КСРО ыдыраған кезде қалыптасқан аумақтық-әкімшілік шекаралар мемлекеттік деп танылуы тиіс деген бірыңғай қағидатты сақтауды талап етті.
Бұл қағидат ТМД құру туралы Келісімде, сондай-ақ 1991 жылғы 21 желтоқсандағы Алматы декларациясында бекітілген болатын, Осыдан кейін ғана тараптар 2005 жылға дейін созылған шекараларды заңды бекіту процесін бастай алды.
- Егер қателеспесем, 2001 жыл мемлекеттік шекараны делимитациялау туралы тарихи уағдаластықтардың қабылдануына ерекше бай жыл болды. Хронологияны біраз назар аударайық.
- Сіз дұрыс айтасыз, екі мыңыншы жылдардың басында көптеген қызықты тарихи құжаттар қабылданды. Мәселен, Қазақстан-Түрікмен мемлекеттік шекарасын делимитациялау және демаркациялау процесі туралы шартқа 2001 жылғы 5 шілдеде қол қойылды. Іс жүзінде Тараптарда 1972 жылы Қазақ КСР-і мен Түрікмен КСР-і арасында келісілген шекара сызығын түзету жөнінде ұсыныстар туындаған жоқ.
Сол жылдың 15 желтоқсанында Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы делимитация жөніндегі келіссөздер аяқталды. Қазақстан астанасында 2008 жылғы 5 тамызда күшіне енген Қазақстан-Қырғыз мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қойылды.
Өзбекстанмен келіссөздер қызу жүріп жатты, олардың шекаралары халық тығыз орналасқан жерлер - Оңтүстік Қазақстан (қазіргі Түркістан) облысы, Сарыағаш және Мақтаарал аудандары, сондай-ақ, өзбек жағынан Ташкент және Жизақ облыстары арқылы өтті.
2001 жылғы 16 қарашадағы шарт Қазақстан-Өзбекстан шекарасы сызығының жалпы ұзақтығының 96 пайызының өтуін айқындады. 2002 жылғы қыркүйекте қол қойылған қазақ-өзбек мемлекеттік шекарасының жекелеген учаскелері туралы келісім Қазақстанның Орталық Азия мемлекеттерімен шекараларын ресімдеудің негізгі кезеңін аяқтады.
Бұл үдерістегі соңғы аккорд 2017 жылғы 10 қарашада Қазақстан, Түрікменстан және Өзбекстан арасындағы үш мемлекеттің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесінің ауданы туралы шартқа қол қойылғаннан кейін қойылды. Бұл ретте Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан арасында 2001 жылғы 15 маусымда осындай шарт жасалды.
Демаркациялауға жататын шекаралардың жалпы ұзындығы Қырғызстанмен шамамен 1242 километрді, Түрікменстанмен - 426 километрді, Өзбекстанмен - 2351 километрді құрады.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Қол жеткізілген уағдаластықтарды ескере отырып, келісілмеген екі учаскенің жалпы алаңынан Қазақстанға аумақтың 57 пайызы, ал Қытайға 43 пайызы кетіп қалған. Бұл саяси тұрғыдан дұрыс және негізделген шешім болды.
Жалпы, таңбаланған шекараның ұзындығы 1783 шақырымды құрады. Демаркациялау жөніндегі екі жақты комиссия жұмысының нәтижесінде 2002 жылғы мамырда Бейжіңде Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекарасының сызығын демаркациялау туралы хаттамаға қол қойылды.
Қиындықтар мен келіспеушіліктер туралы сұрағыңызға оралсақ.
Нұрсұлтан Назарбаевтың айтуынша, Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін шекараны рәсімдеу бойынша келіссөздер барысында барлық бұрынғы одақтас республикалармен белгілі бір қиындықтар туындаған. Жағдай жекелеген учаскелерде қалыптасқан шекара сызығы қолда бар құқықтық құжаттардың ережелеріне сәйкес келмеуімен қиындады және Елбасы КСРО ыдыраған кезде қалыптасқан аумақтық-әкімшілік шекаралар мемлекеттік деп танылуы тиіс деген бірыңғай қағидатты сақтауды талап етті.
Бұл қағидат ТМД құру туралы Келісімде, сондай-ақ 1991 жылғы 21 желтоқсандағы Алматы декларациясында бекітілген болатын, Осыдан кейін ғана тараптар 2005 жылға дейін созылған шекараларды заңды бекіту процесін бастай алды.
- Егер қателеспесем, 2001 жыл мемлекеттік шекараны делимитациялау туралы тарихи уағдаластықтардың қабылдануына ерекше бай жыл болды. Хронологияны біраз назар аударайық.
- Сіз дұрыс айтасыз, екі мыңыншы жылдардың басында көптеген қызықты тарихи құжаттар қабылданды. Мәселен, Қазақстан-Түрікмен мемлекеттік шекарасын делимитациялау және демаркациялау процесі туралы шартқа 2001 жылғы 5 шілдеде қол қойылды. Іс жүзінде Тараптарда 1972 жылы Қазақ КСР-і мен Түрікмен КСР-і арасында келісілген шекара сызығын түзету жөнінде ұсыныстар туындаған жоқ.
Сол жылдың 15 желтоқсанында Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы делимитация жөніндегі келіссөздер аяқталды. Қазақстан астанасында 2008 жылғы 5 тамызда күшіне енген Қазақстан-Қырғыз мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қойылды.
Өзбекстанмен келіссөздер қызу жүріп жатты, олардың шекаралары халық тығыз орналасқан жерлер - Оңтүстік Қазақстан (қазіргі Түркістан) облысы, Сарыағаш және Мақтаарал аудандары, сондай-ақ, өзбек жағынан Ташкент және Жизақ облыстары арқылы өтті.
2001 жылғы 16 қарашадағы шарт Қазақстан-Өзбекстан шекарасы сызығының жалпы ұзақтығының 96 пайызының өтуін айқындады. 2002 жылғы қыркүйекте қол қойылған қазақ-өзбек мемлекеттік шекарасының жекелеген учаскелері туралы келісім Қазақстанның Орталық Азия мемлекеттерімен шекараларын ресімдеудің негізгі кезеңін аяқтады.
Бұл үдерістегі соңғы аккорд 2017 жылғы 10 қарашада Қазақстан, Түрікменстан және Өзбекстан арасындағы үш мемлекеттің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесінің ауданы туралы шартқа қол қойылғаннан кейін қойылды. Бұл ретте Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан арасында 2001 жылғы 15 маусымда осындай шарт жасалды.
Демаркациялауға жататын шекаралардың жалпы ұзындығы Қырғызстанмен шамамен 1242 километрді, Түрікменстанмен - 426 километрді, Өзбекстанмен - 2351 километрді құрады.
Жалғасы 🔽🔽🔽
- Қазақстан мен Ресей арасындағы шекара қалай бекітілді, өйткені Ресей-Қазақстан шекарасының ұзындығы жеті мың шақырымнан асады және әлемдегі ең үлкен үздіксіз құрлық шекарасы болып табылады?
- Нақты айтсақ, Қазақстан-Ресей шекарасының ұзындығы 7591 шақырымды құрайды. Әрине, мұндай ұзын шекара сызығы үлкен нақтылауды қажет етті.
Қазақстан мен Ресей арасындағы екі жақты делимитациялық процестің қарқынын арттыру 2000 жылы басталды. Ал Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасын делимитациялау ниетіне қатысты бірінші хаттамаға 1998 жылы қол қойылды.
Тараптар Каспий теңізінің жағалауынан жылжып, Алтайдағы Қазақстан, Ресей және қытай мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесімен аяқталатын шекараларды келісу процесін бастады. Үш елдің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесі туралы тиісті шартқа 1999 жылғы 5 мамырда қол қойылды.
Ресейдің саяси басшылығымен тығыз және сенімді қарым-қатынас орнатқан Нұрсұлтан Назарбаевтың жоғары беделінің арқасында тараптар шекара сызығын сипаттай алды. Іс жүзінде мұндай жұмыс алғаш рет жүргізілді, өйткені Қазақ КСР-нің РСФСР-мен шекарасының сипаттамасы болған жоқ.
Мұндай жағдайда достас екі мемлекеттің шекаралық даулары жоқ екеніне назар аудару маңызды болды. Елбасы Ресеймен келіссөздер процесі қарама-қайшылық пен сенімсіздік болмауы керек шекараны делимитациялаудың ерекше тәжірибесі деп санайды.
Қазақстанның Құрлық шекараларын ресімдеудегі маңызды кезең 2005 жылғы 18 қаңтарда Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қою болды. Құжат Нұр-сұлтан мен Мәскеу арасындағы қарым-қатынастың тарихи бетін ашты деп айтсақ артық болмас.
- Қазақстанның мемлекеттік шекаралары құрлық бойынша ғана емес, теңіз бойынша да анықталды. Бұл процесс қалай өтті?
- Қазақстанның теңіз шекаралары Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы Конвенцияға қол қойылғаннан кейін 2018 жылғы тамызда айқындалды. Ал Каспийдегі теңіз шекараларын анықтауға қатысты консультациялар 1996 жылы басталды. Ұлттық секторлардың аражігін ажырату туралы мәселені шешудің қазақстандық мысалы барлық кейінгі екі жақты және үш жақты уағдаластықтар үшін эталонға айналды.
1998 жылғы маусымда Қазақстан мен Ресей жер қойнауын пайдалануға арналған егемендік құқықтарды жүзеге асыру мақсатында су айдынының солтүстік бөлігін бөлу туралы бірінші келісімге қол қойды. Бұдан кейін 2001 жылы Қазақстан мен Әзірбайжан арасында Каспий теңізінің түбін межелеу туралы келісім жасалды. Кейін Қазақстан, Әзербайжан және Ресей Каспий теңізі түбінің шектес учаскелерін межелеу сызықтарының түйісу нүктесі туралы келісім жасасты.
2014 жылы Түркіменстанмен Каспий теңізінде шекараларды шектеу туралы келісімге қол қою маңызды оқиға болды. Шын мәнінде, Қазақстан Каспий теңізі бойынша барлық көршілерімен оның түбін межелеу туралы уағдаласқан Ресейден кейінгі екінші мемлекет болды.
Нұрсұлтан Назарбаев Каспий теңізінің мәртебесін барлық жағалаудағы елдер үшін консенсустық және өзара тиімді негізде ғана анықтауға болатынын бірнеше рет атап өтті. Қазақстанның Каспий күн тәртібінің мәселелерін анықтауға деген көзқарасы Ақтау қаласында өткен Каспий маңы мемлекеттері басшыларының V саммитінде әрдайым қолдау мен түсіністік тапты.
Бүгін, Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығында, Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі мәселесін шешуде шын мәнінде аса маңызды тарихи рөл атқарды деп сеніммен айтуға болады. Елбасының орасан зор қажырлы еңбегінің арқасында еліміздің егемендігінің, Қазақстанның мемлекеттік шекараларының тұтастығы мен қол сұғылмаушылығының басты негізі қаланды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Тарих #Халықаралық_Қатынастар #Геосаясат
- Нақты айтсақ, Қазақстан-Ресей шекарасының ұзындығы 7591 шақырымды құрайды. Әрине, мұндай ұзын шекара сызығы үлкен нақтылауды қажет етті.
Қазақстан мен Ресей арасындағы екі жақты делимитациялық процестің қарқынын арттыру 2000 жылы басталды. Ал Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасын делимитациялау ниетіне қатысты бірінші хаттамаға 1998 жылы қол қойылды.
Тараптар Каспий теңізінің жағалауынан жылжып, Алтайдағы Қазақстан, Ресей және қытай мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесімен аяқталатын шекараларды келісу процесін бастады. Үш елдің мемлекеттік шекараларының түйісу нүктесі туралы тиісті шартқа 1999 жылғы 5 мамырда қол қойылды.
Ресейдің саяси басшылығымен тығыз және сенімді қарым-қатынас орнатқан Нұрсұлтан Назарбаевтың жоғары беделінің арқасында тараптар шекара сызығын сипаттай алды. Іс жүзінде мұндай жұмыс алғаш рет жүргізілді, өйткені Қазақ КСР-нің РСФСР-мен шекарасының сипаттамасы болған жоқ.
Мұндай жағдайда достас екі мемлекеттің шекаралық даулары жоқ екеніне назар аудару маңызды болды. Елбасы Ресеймен келіссөздер процесі қарама-қайшылық пен сенімсіздік болмауы керек шекараны делимитациялаудың ерекше тәжірибесі деп санайды.
Қазақстанның Құрлық шекараларын ресімдеудегі маңызды кезең 2005 жылғы 18 қаңтарда Қазақстан-Ресей мемлекеттік шекарасы туралы шартқа қол қою болды. Құжат Нұр-сұлтан мен Мәскеу арасындағы қарым-қатынастың тарихи бетін ашты деп айтсақ артық болмас.
- Қазақстанның мемлекеттік шекаралары құрлық бойынша ғана емес, теңіз бойынша да анықталды. Бұл процесс қалай өтті?
- Қазақстанның теңіз шекаралары Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы Конвенцияға қол қойылғаннан кейін 2018 жылғы тамызда айқындалды. Ал Каспийдегі теңіз шекараларын анықтауға қатысты консультациялар 1996 жылы басталды. Ұлттық секторлардың аражігін ажырату туралы мәселені шешудің қазақстандық мысалы барлық кейінгі екі жақты және үш жақты уағдаластықтар үшін эталонға айналды.
1998 жылғы маусымда Қазақстан мен Ресей жер қойнауын пайдалануға арналған егемендік құқықтарды жүзеге асыру мақсатында су айдынының солтүстік бөлігін бөлу туралы бірінші келісімге қол қойды. Бұдан кейін 2001 жылы Қазақстан мен Әзірбайжан арасында Каспий теңізінің түбін межелеу туралы келісім жасалды. Кейін Қазақстан, Әзербайжан және Ресей Каспий теңізі түбінің шектес учаскелерін межелеу сызықтарының түйісу нүктесі туралы келісім жасасты.
2014 жылы Түркіменстанмен Каспий теңізінде шекараларды шектеу туралы келісімге қол қою маңызды оқиға болды. Шын мәнінде, Қазақстан Каспий теңізі бойынша барлық көршілерімен оның түбін межелеу туралы уағдаласқан Ресейден кейінгі екінші мемлекет болды.
Нұрсұлтан Назарбаев Каспий теңізінің мәртебесін барлық жағалаудағы елдер үшін консенсустық және өзара тиімді негізде ғана анықтауға болатынын бірнеше рет атап өтті. Қазақстанның Каспий күн тәртібінің мәселелерін анықтауға деген көзқарасы Ақтау қаласында өткен Каспий маңы мемлекеттері басшыларының V саммитінде әрдайым қолдау мен түсіністік тапты.
Бүгін, Қазақстан Тәуелсіздігінің 30 жылдығында, Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның мемлекеттік шекарасын белгілеудің күрделі мәселесін шешуде шын мәнінде аса маңызды тарихи рөл атқарды деп сеніммен айтуға болады. Елбасының орасан зор қажырлы еңбегінің арқасында еліміздің егемендігінің, Қазақстанның мемлекеттік шекараларының тұтастығы мен қол сұғылмаушылығының басты негізі қаланды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Тарих #Халықаралық_Қатынастар #Геосаясат
Благодаря политической воле Нурсултана Назарбаева Казахстан впервые в своей истории обрел четкие, международно признанные границы и тем самым раз и навсегда избавился от территориальных конфликтов с соседями. Об этом рассказала в интервью zakon.kz эксперт Института мировой экономики и политики при Фонде Нурсултана Назарбаева Лидия Пархомчик.
- Лидия Андреевна, как вы сказали, у казахстанцев нет спорных территорий с соседями, нам не угрожают никакие территориальные конфликты. Чья это заслуга, кому мы этим обязаны?
- Как известно, после распада СССР начался сложный и продолжительный процесс установления государственной границы Казахстана с соседними странами. Чтобы обеспечить территориальную целостность страны, была проделана поистине колоссальная работа, которая не только гарантировала юридическое признание государственной границы, но и предотвратила возникновение любых территориальных споров в будущем. Первый Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев не раз подчеркивал, что наши внешние границы - это рубежи добрососедства и сотрудничества.
Именно благодаря политической воле Елбасы Казахстан впервые в своей истории обрел четкие, признанные на международном уровне границы, и последующие поколения наших политиков были навсегда избавлены от необходимости решать проблемы спорных территорий с соседями. То есть угроза возникновения любых территориальных конфликтов безвозвратно ушла в прошлое.
В общей сложности за годы независимости были делимитированы 13,4 тысячи километров государственной границы. Казахстан надежно контролирует три тысячи километров своей морской границы в акватории Каспийского моря.
- Какие вопросы в определении государственной границы были самыми сложными и вызывали разногласие?
- Самый непростой переговорный процесс об определении границы проходил между Казахстаном и Китаем. Как вы знаете, советский период оставил в наследство неразрешенный территориальный спор с КНР, но Первый Президент продемонстрировал искусство дипломата и убедил китайское руководство раз и навсегда решить пограничный вопрос. Это позволило избежать угрозы появления на казахстанско-китайской границе «замороженного» территориального конфликта.
Далее. В 1992 году правительство Казахстана издало постановление о переговорах с КНР по взаимному сокращению Вооруженных сил и укреплению доверия в военной области в районе казахско-китайской границы и переговорах по пограничным вопросам. Тем самым был открыт путь к консультациям на правительственном уровне.
В результате напряженных переговоров 26 апреля 1994 года удалось подписать Соглашение о казахстанско-китайской государственной границе, которое вступило в силу 11 сентября 1995 года. Однако вопрос о спорных территориях оставался нерешенным вплоть до 1998 года.
Елбасы был убежден в необходимости найти взаимоприемлемый компромисс и прилагал большие усилия, чтобы склонить Пекин к разделу территорий в пользу Казахстана. Благодаря его конструктивному подходу сторонам в 1998 году удалось подписать дополнительное соглашение, которое окончательно урегулировало пограничные вопросы между Казахстаном и Китаем.
Продолжение 🔽🔽🔽
- Лидия Андреевна, как вы сказали, у казахстанцев нет спорных территорий с соседями, нам не угрожают никакие территориальные конфликты. Чья это заслуга, кому мы этим обязаны?
- Как известно, после распада СССР начался сложный и продолжительный процесс установления государственной границы Казахстана с соседними странами. Чтобы обеспечить территориальную целостность страны, была проделана поистине колоссальная работа, которая не только гарантировала юридическое признание государственной границы, но и предотвратила возникновение любых территориальных споров в будущем. Первый Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев не раз подчеркивал, что наши внешние границы - это рубежи добрососедства и сотрудничества.
Именно благодаря политической воле Елбасы Казахстан впервые в своей истории обрел четкие, признанные на международном уровне границы, и последующие поколения наших политиков были навсегда избавлены от необходимости решать проблемы спорных территорий с соседями. То есть угроза возникновения любых территориальных конфликтов безвозвратно ушла в прошлое.
В общей сложности за годы независимости были делимитированы 13,4 тысячи километров государственной границы. Казахстан надежно контролирует три тысячи километров своей морской границы в акватории Каспийского моря.
- Какие вопросы в определении государственной границы были самыми сложными и вызывали разногласие?
- Самый непростой переговорный процесс об определении границы проходил между Казахстаном и Китаем. Как вы знаете, советский период оставил в наследство неразрешенный территориальный спор с КНР, но Первый Президент продемонстрировал искусство дипломата и убедил китайское руководство раз и навсегда решить пограничный вопрос. Это позволило избежать угрозы появления на казахстанско-китайской границе «замороженного» территориального конфликта.
Далее. В 1992 году правительство Казахстана издало постановление о переговорах с КНР по взаимному сокращению Вооруженных сил и укреплению доверия в военной области в районе казахско-китайской границы и переговорах по пограничным вопросам. Тем самым был открыт путь к консультациям на правительственном уровне.
В результате напряженных переговоров 26 апреля 1994 года удалось подписать Соглашение о казахстанско-китайской государственной границе, которое вступило в силу 11 сентября 1995 года. Однако вопрос о спорных территориях оставался нерешенным вплоть до 1998 года.
Елбасы был убежден в необходимости найти взаимоприемлемый компромисс и прилагал большие усилия, чтобы склонить Пекин к разделу территорий в пользу Казахстана. Благодаря его конструктивному подходу сторонам в 1998 году удалось подписать дополнительное соглашение, которое окончательно урегулировало пограничные вопросы между Казахстаном и Китаем.
Продолжение 🔽🔽🔽
- Какая площадь территории отошла Казахстану?
- Исходя из достигнутых договоренностей, из общей площади двух несогласованных участков Казахстану отошли 57 процентов территории, а Китаю - 43. Это было политически корректное и обоснованное решение.
В целом протяженность демаркированной границы составила 1783 километра. В результате работы двухсторонней комиссии по демаркации в мае 2002 года в Пекине был подписан Протокол о демаркации линии казахстанско-китайской государственной границы.
Возвращаясь к вашему вопросу о сложностях и разногласиях.
По признанию Нурсултана Назарбаева, после распада Советского Союза определенные сложности в процессе переговоров по оформлению границ возникали практически со всеми бывшими союзными республиками. Ситуация осложнялось тем, что сложившаяся линия границы на отдельных участках не соответствовала положениям имеющихся правовых документов, и Елбасы настаивал на соблюдении единого принципа - сложившиеся на момент распада СССР территориально-административные границы должны быть признаны государственными.
Данный принцип был закреплен в Соглашении о создании СНГ, а также в Алматинской декларации от 21 декабря 1991 года, и только после этого стороны смогли начать процесс юридического закрепления границ, который продлился вплоть до 2005 года.
- Если не ошибаюсь, особенно богатым на принятие исторических договоренностей о делимитации государственной границы стал 2001 год. Давайте немного посмотрим хронологию.
- Вы правы, в начале двухтысячных действительно было принято немало интересных исторических документов. Так, Договор о делимитации и процессе демаркации казахстанско-туркменской государственной границы был подписан 5 июля 2001 года. Фактически у сторон не возникало предложений по корректировке той линии границы, которая была согласована еще в 1972 году между Казахской ССР и Туркменской ССР.
15 декабря того же года завершились переговоры по делимитации между Казахстаном и Кыргызстаном. В столице Казахстана был подписан Договор о казахстанско-кыргызской государственной границе, который вступил в силу 5 августа 2008 года.
Более напряженно шли переговоры с Узбекистаном, границы с которым проходили по густонаселенной местности - Сарыагашскому и Мактааральскому районам Южно-Казахстанской (ныне Туркестанская. - Прим. ред.) области, а также Ташкентской и Джизакской областям с узбекской стороны.
Договор от 16 ноября 2001 года определил прохождение 96 процентов от общей протяженности линии казахстанско-узбекской границы. Соглашение об отдельных участках казахско-узбекской государственной границы, подписанное в сентябре 2002 года, завершило ключевой этап оформления границ Казахстана с государствами Центральной Азии.
Финальный аккорд в данном процессе был поставлен 10 ноября 2017 года после подписания Договора между Казахстаном, Туркменистаном и Узбекистаном о районе точки стыка государственных границ трех государств. При этом аналогичный договор между Казахстаном, Кыргызстаном и Узбекистаном был заключен 15 июня 2001 года.
Общая протяженность границ, подлежащих демаркации, составила с Кыргызстаном около 1242 километров, с Туркменистаном - 426, с Узбекистаном - 2351 километр.
Продолжение 🔽🔽🔽
- Исходя из достигнутых договоренностей, из общей площади двух несогласованных участков Казахстану отошли 57 процентов территории, а Китаю - 43. Это было политически корректное и обоснованное решение.
В целом протяженность демаркированной границы составила 1783 километра. В результате работы двухсторонней комиссии по демаркации в мае 2002 года в Пекине был подписан Протокол о демаркации линии казахстанско-китайской государственной границы.
Возвращаясь к вашему вопросу о сложностях и разногласиях.
По признанию Нурсултана Назарбаева, после распада Советского Союза определенные сложности в процессе переговоров по оформлению границ возникали практически со всеми бывшими союзными республиками. Ситуация осложнялось тем, что сложившаяся линия границы на отдельных участках не соответствовала положениям имеющихся правовых документов, и Елбасы настаивал на соблюдении единого принципа - сложившиеся на момент распада СССР территориально-административные границы должны быть признаны государственными.
Данный принцип был закреплен в Соглашении о создании СНГ, а также в Алматинской декларации от 21 декабря 1991 года, и только после этого стороны смогли начать процесс юридического закрепления границ, который продлился вплоть до 2005 года.
- Если не ошибаюсь, особенно богатым на принятие исторических договоренностей о делимитации государственной границы стал 2001 год. Давайте немного посмотрим хронологию.
- Вы правы, в начале двухтысячных действительно было принято немало интересных исторических документов. Так, Договор о делимитации и процессе демаркации казахстанско-туркменской государственной границы был подписан 5 июля 2001 года. Фактически у сторон не возникало предложений по корректировке той линии границы, которая была согласована еще в 1972 году между Казахской ССР и Туркменской ССР.
15 декабря того же года завершились переговоры по делимитации между Казахстаном и Кыргызстаном. В столице Казахстана был подписан Договор о казахстанско-кыргызской государственной границе, который вступил в силу 5 августа 2008 года.
Более напряженно шли переговоры с Узбекистаном, границы с которым проходили по густонаселенной местности - Сарыагашскому и Мактааральскому районам Южно-Казахстанской (ныне Туркестанская. - Прим. ред.) области, а также Ташкентской и Джизакской областям с узбекской стороны.
Договор от 16 ноября 2001 года определил прохождение 96 процентов от общей протяженности линии казахстанско-узбекской границы. Соглашение об отдельных участках казахско-узбекской государственной границы, подписанное в сентябре 2002 года, завершило ключевой этап оформления границ Казахстана с государствами Центральной Азии.
Финальный аккорд в данном процессе был поставлен 10 ноября 2017 года после подписания Договора между Казахстаном, Туркменистаном и Узбекистаном о районе точки стыка государственных границ трех государств. При этом аналогичный договор между Казахстаном, Кыргызстаном и Узбекистаном был заключен 15 июня 2001 года.
Общая протяженность границ, подлежащих демаркации, составила с Кыргызстаном около 1242 километров, с Туркменистаном - 426, с Узбекистаном - 2351 километр.
Продолжение 🔽🔽🔽