Өткен аптада Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Қазақстан Республикасының кейбір жер қатынастары мәселелері бойынша заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңға қол қойды.
Түзетулерге сәйкес шетелдіктер, азаматтығы жоқ адамдар, шетелдік заңды тұлғалар, шетелдік қатысуы бар Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары, халықаралық ұйымдар, халықаралық қатысуы бар ғылыми орталықтар, сондай-ақ қандастар ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін жеке меншік немесе жер пайдалану құқығымен иелене алмайды.
Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, заңға түзетулер қоғамда қызу талқыланып жатқан мәселеге түпкілікті нүкте қойды. Сарапшы жер пайдалану мәселелері бойынша нақты шешімдер қабылдау өте маңызды екеніне назар аударды, өйткені биыл ҚР Жер кодексінің даулы баптарына мораторий мерзімі өтіп кетті.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің ақпараты бойынша, қазіргі уақытта ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер шетелдік қатысуы бар жеті заңды тұлғадан жалға алынған, олардың жалға алған алаңы – 74,4 мың гектар. Бұл шетелдік компаниялардың ауылшаруашылық жерлерін жалға алуды аяқтау мерзімі 2022 жылдан 2025 жылға дейін аяқталады.
Айман Жүсіпованың айтуынша, бұл Президенттің заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген алғашқы заң жобасы. Сонымен қатар, Президент «тәуелсіздік бәрінен қымбат» мақаласында да, 2020 жылғы Жолдауында да қазақстандық жерді пайдалану мәселесіне қатысты өзінің көзқарасы мен нақты ұстанымын бірнеше рет атап өтті. Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің V отырысында Ауыл шаруашылығы жерлерін шетелдіктерге сатуға заң жүзінде тыйым салуды тапсырды.
«Әрине, ел халқы үшін жер мәселесі ең маңызды және тіпті қасиетті мәселелердің бірі болып табылады. Жер, жер ресурстары ұлттық байлықтың қайнар көзі болып табылады және елдің тұрақты экономикалық дамуы мен оның азаматтарының өмір сүру деңгейі оларды пайдалануға байланысты екендігімен келісу керек. Сондықтан дәл осы жер мәселелері қазақстандық азаматтарды бей-жай қалдырмады. Заңның қабылдануы қоғаммен өзара іс-қимыл моделінің тиімділігінің айғағы болды», - деп атап өтті А.Жүсіпова.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ЖерМәселесі #ЖерКодексі #Заң #Президент
https://iwep.kz/#/posts/60a23e425fb3932faa0f560f/#header
Түзетулерге сәйкес шетелдіктер, азаматтығы жоқ адамдар, шетелдік заңды тұлғалар, шетелдік қатысуы бар Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары, халықаралық ұйымдар, халықаралық қатысуы бар ғылыми орталықтар, сондай-ақ қандастар ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін жеке меншік немесе жер пайдалану құқығымен иелене алмайды.
Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, заңға түзетулер қоғамда қызу талқыланып жатқан мәселеге түпкілікті нүкте қойды. Сарапшы жер пайдалану мәселелері бойынша нақты шешімдер қабылдау өте маңызды екеніне назар аударды, өйткені биыл ҚР Жер кодексінің даулы баптарына мораторий мерзімі өтіп кетті.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің ақпараты бойынша, қазіргі уақытта ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер шетелдік қатысуы бар жеті заңды тұлғадан жалға алынған, олардың жалға алған алаңы – 74,4 мың гектар. Бұл шетелдік компаниялардың ауылшаруашылық жерлерін жалға алуды аяқтау мерзімі 2022 жылдан 2025 жылға дейін аяқталады.
Айман Жүсіпованың айтуынша, бұл Президенттің заң шығару бастамасы тәртібімен әзірленген алғашқы заң жобасы. Сонымен қатар, Президент «тәуелсіздік бәрінен қымбат» мақаласында да, 2020 жылғы Жолдауында да қазақстандық жерді пайдалану мәселесіне қатысты өзінің көзқарасы мен нақты ұстанымын бірнеше рет атап өтті. Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің V отырысында Ауыл шаруашылығы жерлерін шетелдіктерге сатуға заң жүзінде тыйым салуды тапсырды.
«Әрине, ел халқы үшін жер мәселесі ең маңызды және тіпті қасиетті мәселелердің бірі болып табылады. Жер, жер ресурстары ұлттық байлықтың қайнар көзі болып табылады және елдің тұрақты экономикалық дамуы мен оның азаматтарының өмір сүру деңгейі оларды пайдалануға байланысты екендігімен келісу керек. Сондықтан дәл осы жер мәселелері қазақстандық азаматтарды бей-жай қалдырмады. Заңның қабылдануы қоғаммен өзара іс-қимыл моделінің тиімділігінің айғағы болды», - деп атап өтті А.Жүсіпова.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ЖерМәселесі #ЖерКодексі #Заң #Президент
https://iwep.kz/#/posts/60a23e425fb3932faa0f560f/#header
На минувшей неделе Глава государства Касым-Жомарт Токаев подписал Закон «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам земельных отношений».
В соответствие с поправками, иностранцы, лица без гражданства, иностранные юридические лица, юридические лица Республики Казахстан с иностранным участием, международные организации, научные центры с международным участием, а также кандасы не могут обладать земельными участками сельскохозяйственного назначения на праве частной собственности или землепользования.
Как отмечает эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева Айман Жусупова, поправки в закон поставили окончательную точку в вопросе, горячо обсуждаемом в обществе. Эксперт обратила внимание, что принять конкретные решения по вопросам землепользования было крайне важно, поскольку в этом году истекал срок моратория на спорные статьи Земельного кодекса РК.
По информации Минсельхоза, в настоящее время земли сельскохозяйственного назначения находятся в аренде у семи юридических лиц с иностранным участием, арендуемая ими площадь – 74,4 тыс. гектаров. Сроки завершения аренды сельхозугодий у этих иностранных компаний истекают в период с 2022 до 2025 года.
По словам Айман Жусуповой, это первый законопроект, разработанный в порядке законодательной инициативы Президента. Кроме того, Президент несколько раз – и в статье «Независимость превыше всего», и в Послании 2020 года – обозначал свое видение и четкую позицию в отношении вопроса использования казахстанской земли. На V заседании Национального совета общественного доверия поручил законодательно запретить продажу сельхозземель иностранцам.
«Безусловно, земельный вопрос для населения страны является одним из наиболее важных и даже сакральных. Нужно согласиться с точкой зрения, что земля, земельные ресурсы являются источником национального богатства, и от их использования зависят устойчивое экономическое развитие страны и уровень жизни ее граждан. Потому именно земельные вопросы не оставляли равнодушными казахстанских граждан. Принятие закона стало свидетельством эффективности модели взаимодействия с обществом», - подчеркнула А. Жусупова.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ЗемельныйВопрос #ЗемельныйКодекс #Закон #Президент
https://iwep.kz/#/posts/60a23e425fb3932faa0f560f/#header
В соответствие с поправками, иностранцы, лица без гражданства, иностранные юридические лица, юридические лица Республики Казахстан с иностранным участием, международные организации, научные центры с международным участием, а также кандасы не могут обладать земельными участками сельскохозяйственного назначения на праве частной собственности или землепользования.
Как отмечает эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) при Фонде Нурсултана Назарбаева Айман Жусупова, поправки в закон поставили окончательную точку в вопросе, горячо обсуждаемом в обществе. Эксперт обратила внимание, что принять конкретные решения по вопросам землепользования было крайне важно, поскольку в этом году истекал срок моратория на спорные статьи Земельного кодекса РК.
По информации Минсельхоза, в настоящее время земли сельскохозяйственного назначения находятся в аренде у семи юридических лиц с иностранным участием, арендуемая ими площадь – 74,4 тыс. гектаров. Сроки завершения аренды сельхозугодий у этих иностранных компаний истекают в период с 2022 до 2025 года.
По словам Айман Жусуповой, это первый законопроект, разработанный в порядке законодательной инициативы Президента. Кроме того, Президент несколько раз – и в статье «Независимость превыше всего», и в Послании 2020 года – обозначал свое видение и четкую позицию в отношении вопроса использования казахстанской земли. На V заседании Национального совета общественного доверия поручил законодательно запретить продажу сельхозземель иностранцам.
«Безусловно, земельный вопрос для населения страны является одним из наиболее важных и даже сакральных. Нужно согласиться с точкой зрения, что земля, земельные ресурсы являются источником национального богатства, и от их использования зависят устойчивое экономическое развитие страны и уровень жизни ее граждан. Потому именно земельные вопросы не оставляли равнодушными казахстанских граждан. Принятие закона стало свидетельством эффективности модели взаимодействия с обществом», - подчеркнула А. Жусупова.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ЗемельныйВопрос #ЗемельныйКодекс #Закон #Президент
https://iwep.kz/#/posts/60a23e425fb3932faa0f560f/#header
Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Ерлан Мәдиев Тәжікстан мен Қырғызстан арасындағы қақтығыс, екі мемлекет үшін ықтимал салдарлар туралы айтып берді, сондай-ақ жанжалды шешу перспективасын бағалады.
Сарапшының айтуынша, 12 мамырда «Орталық Азия+ҚХР» форматындағы сыртқы істер министрлерінің екінші кеңесі аясында Қазақстан СІМ басшысы Мұхтар Тілеуберді Нұр-Сұлтанның Қырғызстан мен Тәжікстанға осы екі ел арасындағы шекаралық қақтығыс мәселесін реттеуге көмек көрсетуге дайын екенін кезекті рет мәлімдеді.
Бұған дейін, 11 мамырда Ресей басшысы Владимир Путин мен Қырғызстан президенті Садыр Жапаров телефон арқылы сөйлескен болатын, cөз аясында екі президент қырғыз-тәжік шекарасындағы шекара қақтығысын талқылады.
Осылайша, екі елдің шекарасындағы әскери жағдай тұрақтанғаннан кейін (тараптар 3 мамырда әскерлерді шығаруды аяқтады) елдер қақтығысты шешудің дипломатиялық жолдарын белсенді түрде іздей бастады, оны қайтадан ушықтыруға ешкім мүдделі емес екеніне Мәдиев назар аударды.
«Халық тығыз қоныстанған Ферғана алқабындағы шекараның даулы учаскелеріндегі қақтығыстар әдеттегідей болғанына қарамастан, қазіргі қақтығыс бұрын-соңды болмаған: ауыр техника белсенді қолданылды, үйлер мен инфрақұрылым қирады, сайып келгенде, екі жақ та айтарлықтай шығындарға ұшырады.
Осының барлығы Еуразиядағы барлық негізгі геоэкономикалық процестердің тоғысында тұрған Орталық Азияның тұрақтылығына қауіп төндіруі мүмкін. Екі елдің шекарасындағы даулы учаскелер айналасында жинақталған елеулі қақтығыс әлеуетін көрсетеді», - деп санайды сарапшы.
Оның айтуынша, қайта күрделі ушығу жағдайында жаңғырықтар Қырғызстан мен Тәжікстаннан тыс жерлерде сезілетін болады.
«Екі ел де аймақтағы жұмыс күшінің негізгі экспорттаушыларының бірі екенін ұмытпауымыз керек. Мәселен, 2020 жылы Ресейде 650 мыңға жуық тәжік және 250 мың қырғыз азаматы есепке алынды. Сонымен бірге, 2019 жылы Ресейде 1,5 миллионнан астам Тәжікстан азаматы және 600 мыңға жуық Қырғызстан азаматы болған. Осылайша, қақтығыс шиеленісіп, оның бақылаудан шығуы мүмкін болған жағдайда, оны шетелдік тәжік және қырғыз қауымдастықтарын тарта отырып, екі елдің шекарасынан тыс жерлерге оңай экспорттауға болады», - дейді Мадиев.
Бұдан басқа, екі ел де ҰҚШҰ және ШЫҰ сияқты негізгі өңірлік ұйымдардың мүшелері болып табылады, оларда өз мүшелері арасындағы жанжалдарға ден қою мен оларды шешудің нақты тетіктері жазылмаған. Нәтижесінде Душанбе мен Бішкектің екіжақты қатынастарындағы шиеленіс аймақтағы көпжақты ынтымақтастыққа теріс әсер етеді деп атап өтті.
«Өңір елдері үшін бұл өңірлік деңгейде кооперацияны тереңдетуде маңызды рөл атқаратын Орталық Азия мемлекеттері басшыларының консультативтік кездесулері тетігінің жұмысы аясында маңызды. Бішкек пен Душанбе арасындағы келіссөздер алға баспаса, алдағы жылдары кездесулердің бұл форматы тоқтап қалуы мүмкін, бұл іс жүзінде осы тетік құрылған өңірлік интеграцияның болашағына күмән туғызады», - деді Мәдиев.
Сондай-ақ, сарапшының пікірінше, кең геосаяси күн тәртібін, атап айтқанда АҚШ пен НАТО әскерлерін шығару процесінің басталуы нәтижесінде жақын болашақта өзгеруі мүмкін Ауғанстандағы жағдайды назардан тыс қалдыруға болмайды.
«Шекаралық қақтығыстың қайта ушығуы Душанбеден әскери және дипломатиялық ресурстарды қырғыз-тәжік шекарасы бойындағы даулы учаскелер ауданында шоғырландыруды талап етеді, бұл ауған шекарасы тарапынан түрлі террористік элементтерге қол жұмсауы мүмкін. Осылайша, 2020 жылдың желтоқсанында Тәжікстан Бадахшан провинциясындағы аудандардың бірін содырлар басып алғаны туралы хабарланғаннан кейін Ауғанстан шекарасы бойымен қосымша әскерлер орналастыруға мәжбүр болды.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Сарапшының айтуынша, 12 мамырда «Орталық Азия+ҚХР» форматындағы сыртқы істер министрлерінің екінші кеңесі аясында Қазақстан СІМ басшысы Мұхтар Тілеуберді Нұр-Сұлтанның Қырғызстан мен Тәжікстанға осы екі ел арасындағы шекаралық қақтығыс мәселесін реттеуге көмек көрсетуге дайын екенін кезекті рет мәлімдеді.
Бұған дейін, 11 мамырда Ресей басшысы Владимир Путин мен Қырғызстан президенті Садыр Жапаров телефон арқылы сөйлескен болатын, cөз аясында екі президент қырғыз-тәжік шекарасындағы шекара қақтығысын талқылады.
Осылайша, екі елдің шекарасындағы әскери жағдай тұрақтанғаннан кейін (тараптар 3 мамырда әскерлерді шығаруды аяқтады) елдер қақтығысты шешудің дипломатиялық жолдарын белсенді түрде іздей бастады, оны қайтадан ушықтыруға ешкім мүдделі емес екеніне Мәдиев назар аударды.
«Халық тығыз қоныстанған Ферғана алқабындағы шекараның даулы учаскелеріндегі қақтығыстар әдеттегідей болғанына қарамастан, қазіргі қақтығыс бұрын-соңды болмаған: ауыр техника белсенді қолданылды, үйлер мен инфрақұрылым қирады, сайып келгенде, екі жақ та айтарлықтай шығындарға ұшырады.
Осының барлығы Еуразиядағы барлық негізгі геоэкономикалық процестердің тоғысында тұрған Орталық Азияның тұрақтылығына қауіп төндіруі мүмкін. Екі елдің шекарасындағы даулы учаскелер айналасында жинақталған елеулі қақтығыс әлеуетін көрсетеді», - деп санайды сарапшы.
Оның айтуынша, қайта күрделі ушығу жағдайында жаңғырықтар Қырғызстан мен Тәжікстаннан тыс жерлерде сезілетін болады.
«Екі ел де аймақтағы жұмыс күшінің негізгі экспорттаушыларының бірі екенін ұмытпауымыз керек. Мәселен, 2020 жылы Ресейде 650 мыңға жуық тәжік және 250 мың қырғыз азаматы есепке алынды. Сонымен бірге, 2019 жылы Ресейде 1,5 миллионнан астам Тәжікстан азаматы және 600 мыңға жуық Қырғызстан азаматы болған. Осылайша, қақтығыс шиеленісіп, оның бақылаудан шығуы мүмкін болған жағдайда, оны шетелдік тәжік және қырғыз қауымдастықтарын тарта отырып, екі елдің шекарасынан тыс жерлерге оңай экспорттауға болады», - дейді Мадиев.
Бұдан басқа, екі ел де ҰҚШҰ және ШЫҰ сияқты негізгі өңірлік ұйымдардың мүшелері болып табылады, оларда өз мүшелері арасындағы жанжалдарға ден қою мен оларды шешудің нақты тетіктері жазылмаған. Нәтижесінде Душанбе мен Бішкектің екіжақты қатынастарындағы шиеленіс аймақтағы көпжақты ынтымақтастыққа теріс әсер етеді деп атап өтті.
«Өңір елдері үшін бұл өңірлік деңгейде кооперацияны тереңдетуде маңызды рөл атқаратын Орталық Азия мемлекеттері басшыларының консультативтік кездесулері тетігінің жұмысы аясында маңызды. Бішкек пен Душанбе арасындағы келіссөздер алға баспаса, алдағы жылдары кездесулердің бұл форматы тоқтап қалуы мүмкін, бұл іс жүзінде осы тетік құрылған өңірлік интеграцияның болашағына күмән туғызады», - деді Мәдиев.
Сондай-ақ, сарапшының пікірінше, кең геосаяси күн тәртібін, атап айтқанда АҚШ пен НАТО әскерлерін шығару процесінің басталуы нәтижесінде жақын болашақта өзгеруі мүмкін Ауғанстандағы жағдайды назардан тыс қалдыруға болмайды.
«Шекаралық қақтығыстың қайта ушығуы Душанбеден әскери және дипломатиялық ресурстарды қырғыз-тәжік шекарасы бойындағы даулы учаскелер ауданында шоғырландыруды талап етеді, бұл ауған шекарасы тарапынан түрлі террористік элементтерге қол жұмсауы мүмкін. Осылайша, 2020 жылдың желтоқсанында Тәжікстан Бадахшан провинциясындағы аудандардың бірін содырлар басып алғаны туралы хабарланғаннан кейін Ауғанстан шекарасы бойымен қосымша әскерлер орналастыруға мәжбүр болды.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Бұдан басқа, шекарадағы жағдайдың тұрақсыздануы нәтижесінде Қырғызстан мен Тәжікстанның мемлекеттік ресурстарын алаңдатуы Ауғанстаннан әлемдік шикі апиынның 90 пайызға жуығы өндірілетін есірткі трафигі үшін қосымша қуыстар ашуы мүмкін.
Осылайша, Қырғызстан мен Тәжікстан шекараларының даулы учаскелеріндегі шиеленіс аймақтағы барлық негізгі ойыншыларды алаңдатады», - дейді Мәдиев.
Жағдай екі жақтың ішкі факторларымен күрделене түседі. Сонымен, екі ел де саяси тұрғыдан өте сезімтал сәтті бастан кешуде. Қырғызстанда өзінің ықпалын шоғырландырып бұдан да күшті орталықтандырылған билік вертикалын орнатуға ниетті Жапаров бастаған жаңа билік пайда болды.
Жоғары билік транзитін жүзеге асырмаған өңірдегі жалғыз ел болып қала беретін Тәжікстан таяу болашақта осы мәселені шешу қажеттілігіне тап болады.
«Бұл жағдайда екі тарап концессияға дайын болуы екіталай, онсыз кез-келген ілгерілікке қол жеткізу өте қиын болады. Екіжақты келіссөздердің болашағы коронакризистің ауыр әлеуметтік-экономикалық салдарымен де көлеңке түсіреді, бұл келесі қақтығыс жағдайында ұлтшыл және популистік көңіл-күйді алға жылжыту үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
Осылайша, мәселені тек екі жақты форматта шешу өте қиын болатыны және халықаралық делдалдардың белсенді қатысуы қажет болатыны айқын болады. Бұл ретте қандай делдалдар туралы мәселе туындайды», - деп ӘЭСИ сарапшысы пайымдайды.
Осылайша, Орталық Азияға қызығушылық танытқан барлық әлемдік ірі мемлекеттер мен негізгі ойыншылар өз қызметтерін ұсынды: АҚШ, Ресей, Қытай, Түркия және Иран. Сарапшы олардың әрқайсысы үшін Бішкек пен Душанбе арасындағы жанжалды шешудегі делдалдық - бұл өңірдегі өзінің ықпалын күшейтудің әлеуетті мүмкіндігі деп санайды. Оның айтуынша, аймақтық емес ірі мемлекеттердің белсенді араласуы Орталық Азияны кезекті «үлкен ойынға» итермелеп, аймақтағы күштердің қазіргі геосаяси жағдайын бұзуы мүмкін.
«Осылайша, Орталық Азия елдері өз мәселелерін өз бетінше, өңір ішінде шешуді үйренуі тиіс. Міне, өзінің делдалдық қызметтерін ұсынған біздің еліміз өте маңызды сындарлы рөл атқара алар еді.
Өңірдің барлық елдерінде зор бедел мен сенімге ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті де негізгі медиаторлардың бірі бола алатынын жоққа шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, Ферғана алқабындағы шекаралық қатынастардың тұрақтануын қалайтын Өзбекстанды қоса алғанда, басқа ішкі аймақтық ойыншылардың мүмкіндіктерін пайдалануға болмайды.
Жалпы, Орталық Азиядағы барлық жауапты күштер соңғы жылдары қалыптасқан өңірлік ынтымақтастықтағы оң серпінді сақтауға және өңір елдерін кезекті бедеу тайталасқа тартуға мүмкіндік бермеуге мүдделі», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Тәжікстан #Қырғызстан
Осылайша, Қырғызстан мен Тәжікстан шекараларының даулы учаскелеріндегі шиеленіс аймақтағы барлық негізгі ойыншыларды алаңдатады», - дейді Мәдиев.
Жағдай екі жақтың ішкі факторларымен күрделене түседі. Сонымен, екі ел де саяси тұрғыдан өте сезімтал сәтті бастан кешуде. Қырғызстанда өзінің ықпалын шоғырландырып бұдан да күшті орталықтандырылған билік вертикалын орнатуға ниетті Жапаров бастаған жаңа билік пайда болды.
Жоғары билік транзитін жүзеге асырмаған өңірдегі жалғыз ел болып қала беретін Тәжікстан таяу болашақта осы мәселені шешу қажеттілігіне тап болады.
«Бұл жағдайда екі тарап концессияға дайын болуы екіталай, онсыз кез-келген ілгерілікке қол жеткізу өте қиын болады. Екіжақты келіссөздердің болашағы коронакризистің ауыр әлеуметтік-экономикалық салдарымен де көлеңке түсіреді, бұл келесі қақтығыс жағдайында ұлтшыл және популистік көңіл-күйді алға жылжыту үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
Осылайша, мәселені тек екі жақты форматта шешу өте қиын болатыны және халықаралық делдалдардың белсенді қатысуы қажет болатыны айқын болады. Бұл ретте қандай делдалдар туралы мәселе туындайды», - деп ӘЭСИ сарапшысы пайымдайды.
Осылайша, Орталық Азияға қызығушылық танытқан барлық әлемдік ірі мемлекеттер мен негізгі ойыншылар өз қызметтерін ұсынды: АҚШ, Ресей, Қытай, Түркия және Иран. Сарапшы олардың әрқайсысы үшін Бішкек пен Душанбе арасындағы жанжалды шешудегі делдалдық - бұл өңірдегі өзінің ықпалын күшейтудің әлеуетті мүмкіндігі деп санайды. Оның айтуынша, аймақтық емес ірі мемлекеттердің белсенді араласуы Орталық Азияны кезекті «үлкен ойынға» итермелеп, аймақтағы күштердің қазіргі геосаяси жағдайын бұзуы мүмкін.
«Осылайша, Орталық Азия елдері өз мәселелерін өз бетінше, өңір ішінде шешуді үйренуі тиіс. Міне, өзінің делдалдық қызметтерін ұсынған біздің еліміз өте маңызды сындарлы рөл атқара алар еді.
Өңірдің барлық елдерінде зор бедел мен сенімге ие болған Қазақстанның Тұңғыш Президенті де негізгі медиаторлардың бірі бола алатынын жоққа шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, Ферғана алқабындағы шекаралық қатынастардың тұрақтануын қалайтын Өзбекстанды қоса алғанда, басқа ішкі аймақтық ойыншылардың мүмкіндіктерін пайдалануға болмайды.
Жалпы, Орталық Азиядағы барлық жауапты күштер соңғы жылдары қалыптасқан өңірлік ынтымақтастықтағы оң серпінді сақтауға және өңір елдерін кезекті бедеу тайталасқа тартуға мүмкіндік бермеуге мүдделі», - деп түйіндеді Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Тәжікстан #Қырғызстан
Эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) Ерлан Мадиев рассказал о своем видении конфликта между Таджикистаном и Кыргызстаном, возможных последствиях для обоих государств, а также оценил перспективы разрешения конфликта.
По словам эксперта, 12 мая на полях второго совещания министров иностранных дел в формате «Центральная Азия+КНР» глава МИД Казахстана Мухтар Тлеуберди в очередной раз заявил о готовности Нур-Султана оказать помощь Кыргызстану и Таджикистану в урегулировании вопроса пограничного конфликта между двумя этими странами.
Ранее, 11 мая, состоялся телефонный разговор между российским лидером Владимиром Путиным и президентом Кыргызстана Садыром Жапаровым, в рамках которого оба президента также обсуждали пограничный конфликт на кыргызско-таджикской границе.
Таким образом, после того как военная ситуация на границе двух стран стабилизировалась (стороны завершили отвод войск 3 мая), страны начали активный поиск дипломатических путей решения конфликта, в повторной эскалации которого никто не заинтересован, отмечает Мадиев.
«Несмотря на то что конфликты на спорных участках границы в густонаселенной Ферганской долине являются привычным делом, нынешний конфликт оказался беспрецедентным по своим масштабам: активно использовалась тяжелая техника, разрушены дома и инфраструктура, наконец, обе стороны понесли значительные человеческие потери.
Все это свидетельствует о существенном конфликтном потенциале, накопленном вокруг спорных участков на границе обеих стран, который может поставить под угрозу стабильность Центральной Азии, региона, находящегося на стыке всех ключевых геоэкономических процессов в Евразии», - считает эксперт.
По его словам, в случае повторной серьезной эскалации отголоски будут ощущаться далеко за пределами Кыргызстана и Таджикистана.
«Нельзя забывать, что обе страны являются одними из главных экспортеров рабочей силы в регионе. Так, в 2020 году в России встали на учет около 650 тысяч таджикских и 250 тысяч кыргызских граждан. При этом в допандемийном 2019 году в России находились более 1,5 миллиона граждан Таджикистана и почти 600 тысяч граждан Кыргызстана. Таким образом, в случае обострения конфликта и его потенциального выхода из-под контроля он может быть легко экспортирован за пределы границ двух стран, вовлекая зарубежные таджикские и кыргызские общины», - говорит Мадиев.
Кроме того, обе страны являются членами ключевых региональных организаций, таких как ОДКБ и ШОС, в которых не прописаны конкретные механизмы реагирования и разрешения конфликтов между их членами. В результате сохраняющаяся напряженность в двусторонних отношениях Душанбе и Бишкека окажет негативное влияние на многостороннюю кооперацию в регионе, отмечает он.
«Для стран региона это важно в контексте работы механизма консультативных встреч глав государств Центральной Азии, который играет важную роль в углублении кооперации на региональном уровне. В случае отсутствия прогресса в переговорах между Бишкеком и Душанбе в ближайшие годы данный формат встреч может оказаться в подвешенном состоянии, что поставит под вопрос перспективы региональной интеграции, для которой, по сути, и создавался данный механизм», - рассказал Мадиев.
Также, по мнению эксперта, нельзя упускать из внимания и более широкую геополитическую повестку, а именно ситуацию в Афганистане, которая может измениться уже в обозримой перспективе в результате начала процесса вывода войск США и НАТО.
«Повторная эскалация пограничного конфликта потребует от Душанбе сосредоточить военные и дипломатические ресурсы в районе спорных участков вдоль кыргызско-таджикской границы, что может развязать руки различным террористическим элементам со стороны афганской границы. Так, в декабре 2020 года Таджикистан был вынужден развернуть дополнительные войска вдоль границы с Афганистаном после сообщений о захвате боевиками одного из районов в провинции Бадахшан.
Продолжение 🔽🔽🔽
По словам эксперта, 12 мая на полях второго совещания министров иностранных дел в формате «Центральная Азия+КНР» глава МИД Казахстана Мухтар Тлеуберди в очередной раз заявил о готовности Нур-Султана оказать помощь Кыргызстану и Таджикистану в урегулировании вопроса пограничного конфликта между двумя этими странами.
Ранее, 11 мая, состоялся телефонный разговор между российским лидером Владимиром Путиным и президентом Кыргызстана Садыром Жапаровым, в рамках которого оба президента также обсуждали пограничный конфликт на кыргызско-таджикской границе.
Таким образом, после того как военная ситуация на границе двух стран стабилизировалась (стороны завершили отвод войск 3 мая), страны начали активный поиск дипломатических путей решения конфликта, в повторной эскалации которого никто не заинтересован, отмечает Мадиев.
«Несмотря на то что конфликты на спорных участках границы в густонаселенной Ферганской долине являются привычным делом, нынешний конфликт оказался беспрецедентным по своим масштабам: активно использовалась тяжелая техника, разрушены дома и инфраструктура, наконец, обе стороны понесли значительные человеческие потери.
Все это свидетельствует о существенном конфликтном потенциале, накопленном вокруг спорных участков на границе обеих стран, который может поставить под угрозу стабильность Центральной Азии, региона, находящегося на стыке всех ключевых геоэкономических процессов в Евразии», - считает эксперт.
По его словам, в случае повторной серьезной эскалации отголоски будут ощущаться далеко за пределами Кыргызстана и Таджикистана.
«Нельзя забывать, что обе страны являются одними из главных экспортеров рабочей силы в регионе. Так, в 2020 году в России встали на учет около 650 тысяч таджикских и 250 тысяч кыргызских граждан. При этом в допандемийном 2019 году в России находились более 1,5 миллиона граждан Таджикистана и почти 600 тысяч граждан Кыргызстана. Таким образом, в случае обострения конфликта и его потенциального выхода из-под контроля он может быть легко экспортирован за пределы границ двух стран, вовлекая зарубежные таджикские и кыргызские общины», - говорит Мадиев.
Кроме того, обе страны являются членами ключевых региональных организаций, таких как ОДКБ и ШОС, в которых не прописаны конкретные механизмы реагирования и разрешения конфликтов между их членами. В результате сохраняющаяся напряженность в двусторонних отношениях Душанбе и Бишкека окажет негативное влияние на многостороннюю кооперацию в регионе, отмечает он.
«Для стран региона это важно в контексте работы механизма консультативных встреч глав государств Центральной Азии, который играет важную роль в углублении кооперации на региональном уровне. В случае отсутствия прогресса в переговорах между Бишкеком и Душанбе в ближайшие годы данный формат встреч может оказаться в подвешенном состоянии, что поставит под вопрос перспективы региональной интеграции, для которой, по сути, и создавался данный механизм», - рассказал Мадиев.
Также, по мнению эксперта, нельзя упускать из внимания и более широкую геополитическую повестку, а именно ситуацию в Афганистане, которая может измениться уже в обозримой перспективе в результате начала процесса вывода войск США и НАТО.
«Повторная эскалация пограничного конфликта потребует от Душанбе сосредоточить военные и дипломатические ресурсы в районе спорных участков вдоль кыргызско-таджикской границы, что может развязать руки различным террористическим элементам со стороны афганской границы. Так, в декабре 2020 года Таджикистан был вынужден развернуть дополнительные войска вдоль границы с Афганистаном после сообщений о захвате боевиками одного из районов в провинции Бадахшан.
Продолжение 🔽🔽🔽
Кроме того, отвлечение государственных ресурсов Кыргызстана и Таджикистана в результате дестабилизации ситуации на границе может открыть дополнительные лазейки для наркотрафика из Афганистана, где производится около 90 процентов мирового опия-сырца.
Таким образом, сохраняющаяся напряженность на спорных участках границы Кыргызстана и Таджикистана беспокоит абсолютно всех ключевых игроков в регионе», - говорит Мадиев.
Ситуация осложняется внутренними факторами с обеих сторон. Так, обе страны переживают весьма чувствительный в политическом смысле момент. В Кыргызстане пришла новая власть во главе с Жапаровым, который консолидирует свое влияние и намерен установить более сильную централизованную властную вертикаль.
Таджикистан, который остается единственной страной в регионе, которая не осуществила транзит высшей власти, уже в ближайшей перспективе столкнется с необходимостью решения данного вопроса.
«В этой ситуации обе стороны вряд ли будут проявлять готовность к уступкам, без которых будет крайне сложно добиться какого-либо прогресса. Перспективу двусторонних переговоров также омрачают и тяжелые социально-экономические последствия коронакризиса, которые создают условия и предпосылки для раскрутки националистических и популистских настроений в случае очередного конфликта.
Таким образом, становится очевидным, что решить проблему в сугубо двустороннем формате будет крайне сложно и потребуется активное участие международных посредников. При этом, однако, возникает вопрос о том, каких именно посредников», - рассуждает эксперт ИМЭП.
Так, свои услуги уже предложили практически все мировые державы и ключевые игроки, проявляющие интерес к Центральной Азии: США, Россия, Китай, Турция и Иран. Эксперт считает, что для каждого из них посредничество в разрешении конфликта между Бишкеком и Душанбе - это потенциальная возможность усилить свое влияние в регионе. По его словам, активное вмешательство внерегиональных держав может нарушить текущий геополитический расклад сил в регионе, толкая Центральную Азию в сторону очередной «Большой игры».
«Таким образом, страны Центральной Азии должны научиться решать свои проблемы самостоятельно, внутри региона. И здесь наша страна, которая уже предложила свои посреднические услуги, могла бы сыграть весьма важную конструктивную роль.
Нельзя исключать, что в качестве одного из ключевых медиаторов мог бы выступить в том числе и Первый Президент Казахстана, который пользуется огромным авторитетом и доверием во всех странах региона.
Кроме того, нельзя не использовать и возможности других внутрирегиональных игроков, включая Узбекистан, который, безусловно, желает стабилизации пограничных отношений в Ферганской долине.
В целом все ответственные силы в Центральной Азии заинтересованы в том, чтобы сохранить ту позитивную динамику в региональном сотрудничестве, которая сложилась за последние годы и не позволить втянуть страны региона в очередную бесплодную конфронтацию», - заключил Мадиев.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Таджикистан #Кыргызстан
Таким образом, сохраняющаяся напряженность на спорных участках границы Кыргызстана и Таджикистана беспокоит абсолютно всех ключевых игроков в регионе», - говорит Мадиев.
Ситуация осложняется внутренними факторами с обеих сторон. Так, обе страны переживают весьма чувствительный в политическом смысле момент. В Кыргызстане пришла новая власть во главе с Жапаровым, который консолидирует свое влияние и намерен установить более сильную централизованную властную вертикаль.
Таджикистан, который остается единственной страной в регионе, которая не осуществила транзит высшей власти, уже в ближайшей перспективе столкнется с необходимостью решения данного вопроса.
«В этой ситуации обе стороны вряд ли будут проявлять готовность к уступкам, без которых будет крайне сложно добиться какого-либо прогресса. Перспективу двусторонних переговоров также омрачают и тяжелые социально-экономические последствия коронакризиса, которые создают условия и предпосылки для раскрутки националистических и популистских настроений в случае очередного конфликта.
Таким образом, становится очевидным, что решить проблему в сугубо двустороннем формате будет крайне сложно и потребуется активное участие международных посредников. При этом, однако, возникает вопрос о том, каких именно посредников», - рассуждает эксперт ИМЭП.
Так, свои услуги уже предложили практически все мировые державы и ключевые игроки, проявляющие интерес к Центральной Азии: США, Россия, Китай, Турция и Иран. Эксперт считает, что для каждого из них посредничество в разрешении конфликта между Бишкеком и Душанбе - это потенциальная возможность усилить свое влияние в регионе. По его словам, активное вмешательство внерегиональных держав может нарушить текущий геополитический расклад сил в регионе, толкая Центральную Азию в сторону очередной «Большой игры».
«Таким образом, страны Центральной Азии должны научиться решать свои проблемы самостоятельно, внутри региона. И здесь наша страна, которая уже предложила свои посреднические услуги, могла бы сыграть весьма важную конструктивную роль.
Нельзя исключать, что в качестве одного из ключевых медиаторов мог бы выступить в том числе и Первый Президент Казахстана, который пользуется огромным авторитетом и доверием во всех странах региона.
Кроме того, нельзя не использовать и возможности других внутрирегиональных игроков, включая Узбекистан, который, безусловно, желает стабилизации пограничных отношений в Ферганской долине.
В целом все ответственные силы в Центральной Азии заинтересованы в том, чтобы сохранить ту позитивную динамику в региональном сотрудничестве, которая сложилась за последние годы и не позволить втянуть страны региона в очередную бесплодную конфронтацию», - заключил Мадиев.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Таджикистан #Кыргызстан
19 мамыр күні Тұңғыш Президент - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың төрағалығымен Қауіпсіздік Кеңесінің кезекті отырысы өтті. Отырыс барысында 2030 жылға дейінгі Қарулы Күштерді күшейту және дамыту Тұжырымдамасының жобасы қаралды, сондай-ақ шекаралық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелері талқыланды.
ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев шекараны барлық қауіп-қатерден сенімді қорғауды қамтамасыз ету қажеттігін; шекара қызметі мен қарулы күштердің құрылысы үндестіріліп, бірыңғай стандарттар бойынша жүргізілуге тиіс екеніне ерекше назар аударды.
Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов мемлекеттік шекарадағы жалпы тұрақты жағдайға қарамастан, Қазақстан аумағы заңсыз көші-қон, есірткі тасымалы, қару контрабандасы үшін осал болып қалатынын ескерді. Халықаралық террористік ұйымдар мүшелерінің елге кіру қаупі сақталуда. Жалғасып жатқан індет жағдайында коронавирустық инфекцияның таралу қаупі төмендеп жатқан жоқ - бұл шекара қауіпсіздігіне де әсер етеді.
Арман Тоқтышақов осы факторлардың барлығы тек шекаралық қана емес, жалпы Қазақстанның әскери қауіпсіздігін ағымдағы жағдайларда тиімді және кешенді қамтамасыз етудің маңыздылығын айғақтайтынын атап өтті.
Елбасы өз сөзінде ҚР қарулы күштерінің асимметриялық және гибридті қатерлерге қарсы шығуға, жаңа технологияларды енгізуге және әскери үдерістерді басқаруды автоматтандыруға дайын болу қажеттігі туралы мәлімдеді.
Қазіргі әлемде гибридті соғыстар, «түрлі-түсті төңкерістер» мемлекетаралық қарама-қайшылықтың жаңа формасына айналды және соңғы жылдардағы оқиғалар осыған байланысты айқын болып табылады.
Жалпы әлемде геосаяси қарама-қайшылықтардың шиеленісуі ҚР әскери саясатында жаңа тәсілдерді қолданудың өзектілігін арттырады.
Қазіргі уақытта кез келген қауіп-қатерді бейтараптандыруға дайын болуға тиіс елдің қарулы күштерін технологиялық жетілдіру мен жаңғыртудың маңызы елеулі түрде артқаны анық.
Атап айтқанда, әскери басқару процесіне ақпараттық жүйелерді енгізу және Қазақстан армиясын озық цифрлық технологиялармен жабдықтау маңызды бола түседі.
«Осылайша, Елбасы белгілеген әскери қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі жаңа тәсілдер өте өзекті және уақтылы болып көрінеді. Олар қазіргі халықаралық жағдайға нақты сәйкес келеді және қазіргі заманғы қауіп-қатерлердің алдын алуға бағытталған», - деп қорытындылады ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Қауіпсіздік #ҚауіпсіздікКеңесі #ҚарулыКүштер #Елбасы
ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев шекараны барлық қауіп-қатерден сенімді қорғауды қамтамасыз ету қажеттігін; шекара қызметі мен қарулы күштердің құрылысы үндестіріліп, бірыңғай стандарттар бойынша жүргізілуге тиіс екеніне ерекше назар аударды.
Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов мемлекеттік шекарадағы жалпы тұрақты жағдайға қарамастан, Қазақстан аумағы заңсыз көші-қон, есірткі тасымалы, қару контрабандасы үшін осал болып қалатынын ескерді. Халықаралық террористік ұйымдар мүшелерінің елге кіру қаупі сақталуда. Жалғасып жатқан індет жағдайында коронавирустық инфекцияның таралу қаупі төмендеп жатқан жоқ - бұл шекара қауіпсіздігіне де әсер етеді.
Арман Тоқтышақов осы факторлардың барлығы тек шекаралық қана емес, жалпы Қазақстанның әскери қауіпсіздігін ағымдағы жағдайларда тиімді және кешенді қамтамасыз етудің маңыздылығын айғақтайтынын атап өтті.
Елбасы өз сөзінде ҚР қарулы күштерінің асимметриялық және гибридті қатерлерге қарсы шығуға, жаңа технологияларды енгізуге және әскери үдерістерді басқаруды автоматтандыруға дайын болу қажеттігі туралы мәлімдеді.
Қазіргі әлемде гибридті соғыстар, «түрлі-түсті төңкерістер» мемлекетаралық қарама-қайшылықтың жаңа формасына айналды және соңғы жылдардағы оқиғалар осыған байланысты айқын болып табылады.
Жалпы әлемде геосаяси қарама-қайшылықтардың шиеленісуі ҚР әскери саясатында жаңа тәсілдерді қолданудың өзектілігін арттырады.
Қазіргі уақытта кез келген қауіп-қатерді бейтараптандыруға дайын болуға тиіс елдің қарулы күштерін технологиялық жетілдіру мен жаңғыртудың маңызы елеулі түрде артқаны анық.
Атап айтқанда, әскери басқару процесіне ақпараттық жүйелерді енгізу және Қазақстан армиясын озық цифрлық технологиялармен жабдықтау маңызды бола түседі.
«Осылайша, Елбасы белгілеген әскери қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі жаңа тәсілдер өте өзекті және уақтылы болып көрінеді. Олар қазіргі халықаралық жағдайға нақты сәйкес келеді және қазіргі заманғы қауіп-қатерлердің алдын алуға бағытталған», - деп қорытындылады ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Қауіпсіздік #ҚауіпсіздікКеңесі #ҚарулыКүштер #Елбасы
19 мая состоялось очередное заседание Совета Безопасности под председательством Первого Президента – Елбасы Нурсултана Назарбаева. В ходе заседания был рассмотрен проект Концепции строительства и развития Вооруженных Сил до 2030 года, а также обсуждались вопросы обеспечения пограничной безопасности.
Первый Президент РК Нурсултан Назарбаев подчеркнул, что следует обеспечить надёжную охрану границы от всех видов угроз; строительство пограничной службы и вооруженных сил должно быть синхронизировано и проводиться по единым стандартам.
В этой связи эксперт ИМЭП Арман Токтушаков отмечает, что несмотря на в целом стабильную ситуацию на государственной границе, территория Казахстана остается уязвимой для незаконной миграции, наркотрафика, контрабанды оружия. Сохраняется угроза проникновения в страну членов международных террористических организаций. В условиях продолжающейся пандемии не спадают риски распространения коронавирусной инфекции, что также оказывает влияние на пограничную безопасность.
Арман Токтушаков подчеркнул, что все эти факторы свидетельствуют о важности эффективного и комплексного обеспечения не только пограничной, но и в целом военной безопасности Казахстана в текущих условиях.
В своем выступлении Елбасы также заявил о необходимости вооружённых сил РК быть готовыми к отражению асимметричных и гибридных угроз, внедрению новых технологий и автоматизации управления военными процессами.
В современном мире гибридные войны, «цветные революции» стали новой формой межгосударственного противостояния, и события последних лет являются показательными в этом плане.
В целом обострение геополитических противоречий в мире актуализирует вопрос применения новых подходов в военной политике РК.
Очевидно, что в настоящее время существенным образом возросло значение технологического совершенствования и модернизации вооруженных сил страны, которые должны быть готовы к нейтрализации любых видов угроз.
В частности, важность приобретает внедрение информационных систем в процесс военного управления и оснащение казахстанской армии передовыми цифровыми технологиями.
«Таким образом, обозначенные Елбасы новые подходы в обеспечении военной безопасности, представляются весьма актуальными и своевременными. Они чётко соотносятся с нынешней международной обстановкой и направлены на предотвращение современных вызовов и угроз», - заключил эксперт ИМЭП.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Безопасность #СоветБезопасности #ВооруженныеСилы #Елбасы
Первый Президент РК Нурсултан Назарбаев подчеркнул, что следует обеспечить надёжную охрану границы от всех видов угроз; строительство пограничной службы и вооруженных сил должно быть синхронизировано и проводиться по единым стандартам.
В этой связи эксперт ИМЭП Арман Токтушаков отмечает, что несмотря на в целом стабильную ситуацию на государственной границе, территория Казахстана остается уязвимой для незаконной миграции, наркотрафика, контрабанды оружия. Сохраняется угроза проникновения в страну членов международных террористических организаций. В условиях продолжающейся пандемии не спадают риски распространения коронавирусной инфекции, что также оказывает влияние на пограничную безопасность.
Арман Токтушаков подчеркнул, что все эти факторы свидетельствуют о важности эффективного и комплексного обеспечения не только пограничной, но и в целом военной безопасности Казахстана в текущих условиях.
В своем выступлении Елбасы также заявил о необходимости вооружённых сил РК быть готовыми к отражению асимметричных и гибридных угроз, внедрению новых технологий и автоматизации управления военными процессами.
В современном мире гибридные войны, «цветные революции» стали новой формой межгосударственного противостояния, и события последних лет являются показательными в этом плане.
В целом обострение геополитических противоречий в мире актуализирует вопрос применения новых подходов в военной политике РК.
Очевидно, что в настоящее время существенным образом возросло значение технологического совершенствования и модернизации вооруженных сил страны, которые должны быть готовы к нейтрализации любых видов угроз.
В частности, важность приобретает внедрение информационных систем в процесс военного управления и оснащение казахстанской армии передовыми цифровыми технологиями.
«Таким образом, обозначенные Елбасы новые подходы в обеспечении военной безопасности, представляются весьма актуальными и своевременными. Они чётко соотносятся с нынешней международной обстановкой и направлены на предотвращение современных вызовов и угроз», - заключил эксперт ИМЭП.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Безопасность #СоветБезопасности #ВооруженныеСилы #Елбасы
Азия құрлығы мемлекеттерінің қатысуымен халықаралық форум болып табылатын Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес (АӨСШК) стратегиялық маңызды өзгерістерді күтуде. Осылайша, АӨСШК дамуының жаңа кезеңі толық халықаралық ұйымға шығумен және трансформациямен байланысты.
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев АӨСШК құру идеясы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі екенін еске салады. Ол 1992 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында айтылды. 30 жылға жуық уақыт ішінде ұйым үлкен даму жолынан өтті, бұл өзара іс-қимылдың осы форматының қажеттілігі мен зор әлеуетін дәлелдейді.
Бүгінде АӨСШК Азияның 27 елі мен 8 бақылаушы елді біріктіреді.
«Бұл аталған формат өңірде үлкен сұранысқа және қолдауға ие екендігін көрсетеді. Ұйымның бақылаушы мүшелерінің арасында азиялық емес елдер де бар, мысалы, Беларусь, бұл ұйымның өсіп келе жатқан беделін көрсетеді. Бүгінде ұйым Азия құрлығы мен Азия халқының 90 пайызын қамтиды, Жерорта теңізінен Тынық мұхитына дейін және Оралдан Үндістанға дейін созылады», - деді Е.Мәдиев.
Е.Мәдиев сондай-ақ Қытайдың АӨСШК-нің қалыптасуына қосқан елеулі үлесін атап өтті. 2014-2018 жылдары ҚХР төрағалығының төрт жылында АӨСШК хатшылық, министрлік кездесулер сияқты негізгі органдардын жұмысын жандандырды. Қытай АӨСШК аясында бірқатар құрылымдар құруды бастады. Ол жастар және ҮЕҰ-форумдар, сондай-ақ АӨСШК Іскерлік кеңесі.
Жалпы, Қытайдың төрағалығы ұйымның дамуына қуатты серпін берді, сондай-ақ оны толық халықаралық ұйымға айналдыруға жақындатты деп түйіндеді Е.Мәдиев.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #АӨСШК #Қытай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
Совещание по взаимодействию и мерам доверия в Азии (СВМДА), представляющее собой международный форум с участием государств азиатского континента, ждут стратегически важные перемены. Так, новый этап развития СВМДА связан с переходом и трансформацией в полноценную международную организацию.
Эксперт ИМЭП Ерлан Мадиев напоминает, что идея создания СВМДА принадлежит Первому Президенту Казахстана Нурсултану Назарбаеву. Она была озвучена в 1992 году на 47-ой сессии Генассамблеи ООН. За почти 30 лет организация прошла огромный путь развития, который доказывает востребованность и огромный потенциал данного формата взаимодействия.
Сегодня СВМДА объединяет 27 стран Азии и 8 стран-наблюдателей.
«Это свидетельствует о том, что данный формат востребован и пользуется большой популярностью и поддержкой в регионе. Среди членов-наблюдателей организации также находятся неазиатские страны, например, Беларусь, что говорит о возросшем авторитете организации. Сегодня организация покрывает практически 90 процентов азиатского континента и населения Азии, простирается от Средиземного моря до Тихого океана и от Урала до Индии», - добавил Е. Мадиев.
Е. Мадиев также отметил весомый вклад Китая в становление СВМДА. За четыре года председательства КНР в 2014-2018 годах была активизирована работа ключевых органов СВМДА: секретариата, министерских встреч. Китай инициировал создание ряда структур в рамках СВМДА. Это молодежный и НПО-форумы, а также Деловой совет СВМДА.
В целом председательство Китая придало мощный стимул развития организации, а также приблизило ее к трансформации в полноценную международную организацию, заключил Е. Мадиев.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #СВМДА #Китай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
Эксперт ИМЭП Ерлан Мадиев напоминает, что идея создания СВМДА принадлежит Первому Президенту Казахстана Нурсултану Назарбаеву. Она была озвучена в 1992 году на 47-ой сессии Генассамблеи ООН. За почти 30 лет организация прошла огромный путь развития, который доказывает востребованность и огромный потенциал данного формата взаимодействия.
Сегодня СВМДА объединяет 27 стран Азии и 8 стран-наблюдателей.
«Это свидетельствует о том, что данный формат востребован и пользуется большой популярностью и поддержкой в регионе. Среди членов-наблюдателей организации также находятся неазиатские страны, например, Беларусь, что говорит о возросшем авторитете организации. Сегодня организация покрывает практически 90 процентов азиатского континента и населения Азии, простирается от Средиземного моря до Тихого океана и от Урала до Индии», - добавил Е. Мадиев.
Е. Мадиев также отметил весомый вклад Китая в становление СВМДА. За четыре года председательства КНР в 2014-2018 годах была активизирована работа ключевых органов СВМДА: секретариата, министерских встреч. Китай инициировал создание ряда структур в рамках СВМДА. Это молодежный и НПО-форумы, а также Деловой совет СВМДА.
В целом председательство Китая придало мощный стимул развития организации, а также приблизило ее к трансформации в полноценную международную организацию, заключил Е. Мадиев.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #СВМДА #Китай
https://iwep.kz/#/posts/60a4d4175fb3932faa0f5612/#header
21 мамырда өткен Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің (ЖЕЭК) отырысы ЕАЭО-ға мүше елдер арасында жоғары саяси деңгейде сындарлы диалогтың бар екенін көрнекі түрде растады. Одаққа мүше мемлекеттердің басшылары ұйымның пандемиялық дағдарыс кезеңінде одан әрі дамуының басым бағыттарын нақты белгіледі.
ЖЕЭК құрметті төрағасы Нұрсұлтан Назарбаев әділ атап өткендей, ЕАЭО коронавирустық індеттен туындаған экономикалық дағдарысты жеңе отырып, беріктік сынағынан өтті. Сондай-ақ өңірдегі тығыз интеграцияға қарсы бағытталған сыртқы қысымға орнықтылығын көрсетті.
2021 жылы ЕАЭО-ға төрағалық ете отырып, Қазақстан Одақ тарихындағы алғашқы стратегиялық құжат - ЕАЭО-ның 2025 жылға дейінгі даму стратегиясын іске асыруға ерекше мән береді. Еуразиялық интеграцияны тереңдету жөніндегі қазақстандық төрағалықтың басымдықтары стратегияның мақсаттары мен міндеттерімен толық көлемде өзара байланысты.
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик одаққа қатысушы елдер сауда-экономикалық өзара іс-қимылдың кең спектрі бойынша мемлекетаралық ынтымақтастықты кеңейтуге өз ұмтылысын растағанын атап өтті. Соңғы бес жылда ЕАЭО елдері арасындағы өзара сауда деңгейі 25 пайызға өсті. 2020 жылдың қорытындысы бойынша одаққа мүше мемлекеттер арасындағы тауар айналымының көлемі 54,8 миллиард долларды құрады.
Сонымен бірге, экономикалық кооперацияны одан әрі өсіру қарқыны көп жағдайда ЕАЭО кеңістігіндегі сауда кедергілеріне қарсы күрестің тиімділігіне байланысты болады. Осылайша, Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев қазіргі тосқауыл шектеулер Одақтың сауда-экономикалық әлеуетін дамытуға нұқсан келтіретінін ерекше атап өтті.
Лидия Пархомчик назар аударғандай, 2019 жылдан бастап ҚР сауда және интеграция министрлігі жалпы құны 100 миллион доллар болатын кедергілерді жойды. Жалпы ЕАЭО-дағы кедергілерді жою бойынша оң динамика байқалады. 2020 жылы ЕЭК одақтың ішкі саудасындағы кедергілердің 37 пайызын жоя алды, бұл 2016 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш болып табылады.
Алайда, Мемлекет басшысы атап өткендей, локдаун кезеңінде ұлттық өндірушілерді қолдауға бағытталған сауда шектеулерінің саны қайтадан өсті. Нақ сондықтан да тосқауылдар мониторингінің ұлттық жүйелерін құру және ішкі нормативтік-құқықтық актілердің одақ құқығына сәйкестігі өзекті болып отыр.
2020 жылдың қорытындысы бойынша соңғы үш жылда ең жоғары болып табылған азық-түлік тауарларына әлемдік бағалардың байқалып отырған өсу серпінін ескере отырып, ішкі нарықты қорғау жөніндегі шектеу шаралары практикасының сақталуы одақ елдерінде азық-түлік тапшылығын туындатуы мүмкін.
Осындай жағдайларда ЕАЭО елдерінің алдында бірыңғай аграрлық және азық-түлік нарығын құру жөніндегі қадамдарды іске асыруды жеделдету міндеті тұр. Бұдан басқа, ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспортын үшінші елдердің нарықтарына кеңейту үшін қолайлы жағдайлар жасау қажеттілігі ұлғаюда.
«Жалпы, барлық қатысушы елдерге ЕАЭО шеңберінде жүйелі экономикалық диалогты жалғастыру қажеттігі айқын. Одақтың әрбір елінің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету әріптестердің өзара ымыраға келу және қазіргі күрделі кезеңде бір-біріне жан-жақты қолдау көрсету қабілетіне тікелей байланысты болады», - деп түйіндеді Л.Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #ЕАЭО
https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
ЖЕЭК құрметті төрағасы Нұрсұлтан Назарбаев әділ атап өткендей, ЕАЭО коронавирустық індеттен туындаған экономикалық дағдарысты жеңе отырып, беріктік сынағынан өтті. Сондай-ақ өңірдегі тығыз интеграцияға қарсы бағытталған сыртқы қысымға орнықтылығын көрсетті.
2021 жылы ЕАЭО-ға төрағалық ете отырып, Қазақстан Одақ тарихындағы алғашқы стратегиялық құжат - ЕАЭО-ның 2025 жылға дейінгі даму стратегиясын іске асыруға ерекше мән береді. Еуразиялық интеграцияны тереңдету жөніндегі қазақстандық төрағалықтың басымдықтары стратегияның мақсаттары мен міндеттерімен толық көлемде өзара байланысты.
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик одаққа қатысушы елдер сауда-экономикалық өзара іс-қимылдың кең спектрі бойынша мемлекетаралық ынтымақтастықты кеңейтуге өз ұмтылысын растағанын атап өтті. Соңғы бес жылда ЕАЭО елдері арасындағы өзара сауда деңгейі 25 пайызға өсті. 2020 жылдың қорытындысы бойынша одаққа мүше мемлекеттер арасындағы тауар айналымының көлемі 54,8 миллиард долларды құрады.
Сонымен бірге, экономикалық кооперацияны одан әрі өсіру қарқыны көп жағдайда ЕАЭО кеңістігіндегі сауда кедергілеріне қарсы күрестің тиімділігіне байланысты болады. Осылайша, Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев қазіргі тосқауыл шектеулер Одақтың сауда-экономикалық әлеуетін дамытуға нұқсан келтіретінін ерекше атап өтті.
Лидия Пархомчик назар аударғандай, 2019 жылдан бастап ҚР сауда және интеграция министрлігі жалпы құны 100 миллион доллар болатын кедергілерді жойды. Жалпы ЕАЭО-дағы кедергілерді жою бойынша оң динамика байқалады. 2020 жылы ЕЭК одақтың ішкі саудасындағы кедергілердің 37 пайызын жоя алды, бұл 2016 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш болып табылады.
Алайда, Мемлекет басшысы атап өткендей, локдаун кезеңінде ұлттық өндірушілерді қолдауға бағытталған сауда шектеулерінің саны қайтадан өсті. Нақ сондықтан да тосқауылдар мониторингінің ұлттық жүйелерін құру және ішкі нормативтік-құқықтық актілердің одақ құқығына сәйкестігі өзекті болып отыр.
2020 жылдың қорытындысы бойынша соңғы үш жылда ең жоғары болып табылған азық-түлік тауарларына әлемдік бағалардың байқалып отырған өсу серпінін ескере отырып, ішкі нарықты қорғау жөніндегі шектеу шаралары практикасының сақталуы одақ елдерінде азық-түлік тапшылығын туындатуы мүмкін.
Осындай жағдайларда ЕАЭО елдерінің алдында бірыңғай аграрлық және азық-түлік нарығын құру жөніндегі қадамдарды іске асыруды жеделдету міндеті тұр. Бұдан басқа, ауыл шаруашылығы өнімдерінің экспортын үшінші елдердің нарықтарына кеңейту үшін қолайлы жағдайлар жасау қажеттілігі ұлғаюда.
«Жалпы, барлық қатысушы елдерге ЕАЭО шеңберінде жүйелі экономикалық диалогты жалғастыру қажеттігі айқын. Одақтың әрбір елінің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету әріптестердің өзара ымыраға келу және қазіргі күрделі кезеңде бір-біріне жан-жақты қолдау көрсету қабілетіне тікелей байланысты болады», - деп түйіндеді Л.Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #ЕАЭО
https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
Прошедшее 21 мая заседание Высшего Евразийского экономического совета (ВЕЭС) наглядно подтвердило наличие конструктивного диалога между странами - членами ЕАЭС на высшем политическом уровне. Главы государств - членов союза чётко обозначили приоритетные области дальнейшего развития организации в период сохраняющегося пандемийного кризиса.
Как справедливо отметил почетный председатель ВЕЭС Нурсултан Назарбаев, ЕАЭС прошел проверку на прочность, справившись с экономическим кризисом, вызванным пандемией коронавируса, а также продемонстрировал устойчивость к внешнему давлению, которое было направлено против тесной интеграции в регионе.
Председательствуя в ЕАЭС в 2021 году, Казахстан особое значение придаёт реализации первого стратегического документа в истории союза – Стратегии развития ЕАЭС до 2025 года. Приоритеты казахстанского председательства по углублению евразийской интеграции в полной мере взаимоувязаны с целями и задачами стратегии.
Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик отмечает, что страны - участницы союза подтвердили своё стремление расширять межгосударственное сотрудничество по широкому спектру торгово-экономического взаимодействия. За последние пять лет уровень взаимной торговли между странами ЕАЭС вырос на 25 процентов. По итогам 2020 года объем товарооборота между государствами - членами союза составил 54,8 миллиарда долларов.
Вместе с этим дальнейшие темпы наращивания экономической кооперации во многом будут зависеть от эффективности борьбы с торговыми барьерами на пространстве ЕАЭС. Так, Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев особо подчеркнул, что имеющиеся барьерные ограничения наносят ущерб развитию торгово-экономического потенциала cоюза.
Как обращает внимание Лидия Пархомчик, с 2019 года министерством торговли и интеграции РК было устранено барьеров общей стоимостью в 100 миллионов долларов. В целом отмечается положительная динамика по устранению барьеров в ЕАЭС. За 2020 год ЕЭК удалось устранить 37 процентов барьеров во внутренней торговле союза, что является самым высоким показателем с 2016 года.
Однако, как отмечает глава государства, в период локдауна количество ограничений торговли, направленных на протекцию национальных производителей, вновь возросло. Именно поэтому актуальным представляется создание национальных систем мониторинга барьеров и соответствия внутренних нормативно-правовых актов праву союза.
С учетом наблюдаемой динамики роста мировых цен на продовольственные товары, которые по итогам 2020 года оказались самыми высокими за последние три года, сохранение практики ограничительных мер по защите внутреннего рынка может спровоцировать дефицит продовольствия в странах союза.
В подобных обстоятельствах перед странами ЕАЭС встает задача ускорения реализации шагов по созданию единого аграрного и продовольственного рынка. Более того, увеличивается потребность в создании благоприятных условий для расширения экспорта сельхозпродукции и на рынки третьих стран.
«В целом, всем странам-участницам очевидна необходимость продолжения системного экономического диалога в рамках ЕАЭС. Обеспечение экономической безопасности каждой страны союза будет напрямую зависеть от способности партнеров находить взаимные компромиссы и оказывать друг другу всестороннюю поддержку в нынешний непростой период», - резюмирует Л. Пархомчик.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Коронакризис #ЕАЭС
https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
Как справедливо отметил почетный председатель ВЕЭС Нурсултан Назарбаев, ЕАЭС прошел проверку на прочность, справившись с экономическим кризисом, вызванным пандемией коронавируса, а также продемонстрировал устойчивость к внешнему давлению, которое было направлено против тесной интеграции в регионе.
Председательствуя в ЕАЭС в 2021 году, Казахстан особое значение придаёт реализации первого стратегического документа в истории союза – Стратегии развития ЕАЭС до 2025 года. Приоритеты казахстанского председательства по углублению евразийской интеграции в полной мере взаимоувязаны с целями и задачами стратегии.
Эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик отмечает, что страны - участницы союза подтвердили своё стремление расширять межгосударственное сотрудничество по широкому спектру торгово-экономического взаимодействия. За последние пять лет уровень взаимной торговли между странами ЕАЭС вырос на 25 процентов. По итогам 2020 года объем товарооборота между государствами - членами союза составил 54,8 миллиарда долларов.
Вместе с этим дальнейшие темпы наращивания экономической кооперации во многом будут зависеть от эффективности борьбы с торговыми барьерами на пространстве ЕАЭС. Так, Президент Казахстана Касым-Жомарт Токаев особо подчеркнул, что имеющиеся барьерные ограничения наносят ущерб развитию торгово-экономического потенциала cоюза.
Как обращает внимание Лидия Пархомчик, с 2019 года министерством торговли и интеграции РК было устранено барьеров общей стоимостью в 100 миллионов долларов. В целом отмечается положительная динамика по устранению барьеров в ЕАЭС. За 2020 год ЕЭК удалось устранить 37 процентов барьеров во внутренней торговле союза, что является самым высоким показателем с 2016 года.
Однако, как отмечает глава государства, в период локдауна количество ограничений торговли, направленных на протекцию национальных производителей, вновь возросло. Именно поэтому актуальным представляется создание национальных систем мониторинга барьеров и соответствия внутренних нормативно-правовых актов праву союза.
С учетом наблюдаемой динамики роста мировых цен на продовольственные товары, которые по итогам 2020 года оказались самыми высокими за последние три года, сохранение практики ограничительных мер по защите внутреннего рынка может спровоцировать дефицит продовольствия в странах союза.
В подобных обстоятельствах перед странами ЕАЭС встает задача ускорения реализации шагов по созданию единого аграрного и продовольственного рынка. Более того, увеличивается потребность в создании благоприятных условий для расширения экспорта сельхозпродукции и на рынки третьих стран.
«В целом, всем странам-участницам очевидна необходимость продолжения системного экономического диалога в рамках ЕАЭС. Обеспечение экономической безопасности каждой страны союза будет напрямую зависеть от способности партнеров находить взаимные компромиссы и оказывать друг другу всестороннюю поддержку в нынешний непростой период», - резюмирует Л. Пархомчик.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Международные_Отношения #Коронакризис #ЕАЭС
https://www.caravan.kz/news/eaehs-vyzovy-i-prioritety-integracii-739487/
23 мамырда Афинадан Вильнюске ұшатын ирландиялық Ryanair рейсі Беларусь Республикасының аспанында шұғыл бұрылыс жасады. Кейіннен белгілі болғандай, ұшақтың бағытының өзгертілуі Беларуссияның жоғарғы басшылығының тікелей бұйрығымен жүзеге асырылған. Сонымен бірге Минск рейс бортында бомба салынуы мүмкін деп сілтеме жасады. Ұшақ Минск әуежайына қонғаннан кейін рейс жолаушыларының бірі - оппозициялық журналист Роман Протасевич қамауға алынды.
ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабеков пікірінше, болған оқиға Беларуссияның қазіргі билігі халықаралық қоғамдастықтың реакциясына қарамастан оппозицияға қарсы қатаң күресті жалғастыруға бел буғанын көрсетеді. Алайда, Минсктің қатаң күшке деген сенімі оған беделді залал ғана емес, сонымен бірге елеулі геосаяси тәуекелдер әкелуі мүмкін.
Тосқауыл жасау тарихы
Жұмабек Сарабеков азаматтық ұшаққа тосқауыл жасау қазіргі авиация тарихындағы бірінші жағдай емес екенін атап өтті. Әр жылдары бірқатар мемлекеттер қауіпсіздік сылтауымен ұшақтарды мәжбүрлеп отырғызуға жүгінді.
Соңғы мысалдардан АҚШ азаматы Эдвард Сноуденнің айналасындағы оқиғаны еске түсіруге болады. 2013 жылы Америка билігінің өтініші бойынша Мәскеуден Латын Америкасына ұшатын Боливия президенті Эво Моралестің ұшағы Австрияға мәжбүрлі түрде қонды. Америкалықтардың ақпараты бойынша, Боливия Президентінің бортында АҚШ-ты Мемлекеттік өзгерістер жасады деп айыптаған Сноуден болуы мүмкін. Алайда, ол ұшақта болмады және операция нәтижесіз аяқталды.
«2016 жылы халықаралық рейске тосқауыл жасап кешіктіру туралы ұқсас оқиға Киев – Минск бағыты бойынша ұшқан Белавиа Беларусь ұшағымен болды. Сол кезде ұшақ Украина тарапының өтініші бойынша Киев әуежайына мәжбүрлі түрде оралды, содан кейін Киев билігіне өзінің сынымен танымал болған Армениядан келген жолаушы - блогер және журналист рейстен шығарылды. Сол кезде де ұшақтың бұрылуы үшін украиндық қауіпсіздік күштері ұшқыштарға әскери авиацияны қолданумен қауіп төндірді, бірақ оған дейін жеткен жоқ», - деп пайындады Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
Жалғасы 🔽🔽🔽
ӘЭСИ сарапшысы Жұмабек Сарабеков пікірінше, болған оқиға Беларуссияның қазіргі билігі халықаралық қоғамдастықтың реакциясына қарамастан оппозицияға қарсы қатаң күресті жалғастыруға бел буғанын көрсетеді. Алайда, Минсктің қатаң күшке деген сенімі оған беделді залал ғана емес, сонымен бірге елеулі геосаяси тәуекелдер әкелуі мүмкін.
Тосқауыл жасау тарихы
Жұмабек Сарабеков азаматтық ұшаққа тосқауыл жасау қазіргі авиация тарихындағы бірінші жағдай емес екенін атап өтті. Әр жылдары бірқатар мемлекеттер қауіпсіздік сылтауымен ұшақтарды мәжбүрлеп отырғызуға жүгінді.
Соңғы мысалдардан АҚШ азаматы Эдвард Сноуденнің айналасындағы оқиғаны еске түсіруге болады. 2013 жылы Америка билігінің өтініші бойынша Мәскеуден Латын Америкасына ұшатын Боливия президенті Эво Моралестің ұшағы Австрияға мәжбүрлі түрде қонды. Америкалықтардың ақпараты бойынша, Боливия Президентінің бортында АҚШ-ты Мемлекеттік өзгерістер жасады деп айыптаған Сноуден болуы мүмкін. Алайда, ол ұшақта болмады және операция нәтижесіз аяқталды.
«2016 жылы халықаралық рейске тосқауыл жасап кешіктіру туралы ұқсас оқиға Киев – Минск бағыты бойынша ұшқан Белавиа Беларусь ұшағымен болды. Сол кезде ұшақ Украина тарапының өтініші бойынша Киев әуежайына мәжбүрлі түрде оралды, содан кейін Киев билігіне өзінің сынымен танымал болған Армениядан келген жолаушы - блогер және журналист рейстен шығарылды. Сол кезде де ұшақтың бұрылуы үшін украиндық қауіпсіздік күштері ұшқыштарға әскери авиацияны қолданумен қауіп төндірді, бірақ оған дейін жеткен жоқ», - деп пайындады Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Минск үшін салдары
Қалай болғанда да, Беларуссия үстінен ұшақты ұстап алудың қазіргі жағдайы прецедент емес. Алайда, азаматтық ұшақты бұру үшін МиГ-29 әскери ұшағының нақты қатысуы, сондай-ақ оның бортында болған оппозициялық журналист Протасевичтің тұтқындалуы оқиғаға үлкен саяси резонанс тудырады.
Протасевич Беларуссиядағы президенттік сайлаудан кейінгі наразылықтар кезінде танымал болған Nexta Telegram-каналының негізін қалаушылардың бірі екенін атап өткен жөн. Канал іс жүзінде батыстағы антилукашенков оппозициясының күштері өз әрекеттерін үйлестіретін негізгі алаңға айналды.
Бұл тұрғыда ирландиялық ұшаққа тосқауыл жасау, ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, Минск үшін бірқатар ауыр зардаптар болады.
Біріншіден, Минскті жаңа санкциялар күтеді. Еуропалық көшбасшылардың көпшілігі, сондай-ақ АҚШ Мемлекеттік хатшысы Минсктің әрекетін айыптап, Президент Лукашенкоға және оның айналасына қарсы санкцияларды кеңейту керектігін мәлімдеді.
Сонымен қатар, бірқатар еуропалық мемлекеттер бұл оқиғаны мемлекеттік терроризм актісі ретінде анықтауға шақырды. Санкцияларды одан әрі қатайту кезінде Беларуссия еуропалық компаниялардың Беларуссия әуе тасымалдаушыларымен, ең алдымен Белавиямен ынтымақтастыққа бойкот жариялай бастауы мүмкін. Еуропалық саясаткерлер сонымен бірге ЕО ұшақтарының БР әуе кеңістігін айналып өтетінін жоққа шығармайды.
Жалпы, сарапшының пікірінше, жаңа санкциялар Минск үшін экономикалық және сыртқы саяси мәселелерді күшейтеді. Әрине, Протасевичтің Беларуссиядан босатылуы және кейіннен шығарылуы мүмкін деген нұсқа жоққа шығарылмайды, өйткені бұл өткен жылғы оппозиция наразылықтарының жетекшісі Светлана Тихановскаямен болған жағдай. Алайда, бұл үшін Минскіге Брюссельмен келіссөздерді бастау және өзара жеңілдіктер жасау қажет болады. Бүгінгі таңда тараптардың ешқайсысы мұндай диалогқа дайын емес сияқты.
Қазіргі жағдайдан туындайтын тағы бір қауіп Беларуссия, Ресей және Батыс үшбұрышындағы қатынастардың геосаясатымен байланысты. Сонымен, соңғы ұшақ оқиғасы және ЕО мен АҚШ-тың ықтимал жауаптарының нәтижесінде Минскіде сыртқы саясаттағы маневр алаңы одан да тар болатыны анық.
«Өз кезегінде өсіп келе жатқан геосаяси оқшаулау және Батыстың жаңа санкциялары Минскті Мәскеумен интеграцияны одан әрі тереңдетуге мәжбүр етеді, Бұл Беларуссия билігінің ресейлік қолдауға біржақты тәуелділігін күшейтеді. Сонымен, қазіргі дағдарыстың нәтижесі Беларуссияның Еуропамен және сыртқы әлеммен қарым-қатынастағы егеменді позицияларының тағы бір әлсіреуі болады», - деп түйіндеді Ж.Сарабеков.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Беларуссия #Протасевич
https://tengrinews.kz/world_news/chto-jdet-belarus-posle-perehvata-samoleta-ekspert-438283/
Қалай болғанда да, Беларуссия үстінен ұшақты ұстап алудың қазіргі жағдайы прецедент емес. Алайда, азаматтық ұшақты бұру үшін МиГ-29 әскери ұшағының нақты қатысуы, сондай-ақ оның бортында болған оппозициялық журналист Протасевичтің тұтқындалуы оқиғаға үлкен саяси резонанс тудырады.
Протасевич Беларуссиядағы президенттік сайлаудан кейінгі наразылықтар кезінде танымал болған Nexta Telegram-каналының негізін қалаушылардың бірі екенін атап өткен жөн. Канал іс жүзінде батыстағы антилукашенков оппозициясының күштері өз әрекеттерін үйлестіретін негізгі алаңға айналды.
Бұл тұрғыда ирландиялық ұшаққа тосқауыл жасау, ӘЭСИ сарапшысының пікірінше, Минск үшін бірқатар ауыр зардаптар болады.
Біріншіден, Минскті жаңа санкциялар күтеді. Еуропалық көшбасшылардың көпшілігі, сондай-ақ АҚШ Мемлекеттік хатшысы Минсктің әрекетін айыптап, Президент Лукашенкоға және оның айналасына қарсы санкцияларды кеңейту керектігін мәлімдеді.
Сонымен қатар, бірқатар еуропалық мемлекеттер бұл оқиғаны мемлекеттік терроризм актісі ретінде анықтауға шақырды. Санкцияларды одан әрі қатайту кезінде Беларуссия еуропалық компаниялардың Беларуссия әуе тасымалдаушыларымен, ең алдымен Белавиямен ынтымақтастыққа бойкот жариялай бастауы мүмкін. Еуропалық саясаткерлер сонымен бірге ЕО ұшақтарының БР әуе кеңістігін айналып өтетінін жоққа шығармайды.
Жалпы, сарапшының пікірінше, жаңа санкциялар Минск үшін экономикалық және сыртқы саяси мәселелерді күшейтеді. Әрине, Протасевичтің Беларуссиядан босатылуы және кейіннен шығарылуы мүмкін деген нұсқа жоққа шығарылмайды, өйткені бұл өткен жылғы оппозиция наразылықтарының жетекшісі Светлана Тихановскаямен болған жағдай. Алайда, бұл үшін Минскіге Брюссельмен келіссөздерді бастау және өзара жеңілдіктер жасау қажет болады. Бүгінгі таңда тараптардың ешқайсысы мұндай диалогқа дайын емес сияқты.
Қазіргі жағдайдан туындайтын тағы бір қауіп Беларуссия, Ресей және Батыс үшбұрышындағы қатынастардың геосаясатымен байланысты. Сонымен, соңғы ұшақ оқиғасы және ЕО мен АҚШ-тың ықтимал жауаптарының нәтижесінде Минскіде сыртқы саясаттағы маневр алаңы одан да тар болатыны анық.
«Өз кезегінде өсіп келе жатқан геосаяси оқшаулау және Батыстың жаңа санкциялары Минскті Мәскеумен интеграцияны одан әрі тереңдетуге мәжбүр етеді, Бұл Беларуссия билігінің ресейлік қолдауға біржақты тәуелділігін күшейтеді. Сонымен, қазіргі дағдарыстың нәтижесі Беларуссияның Еуропамен және сыртқы әлеммен қарым-қатынастағы егеменді позицияларының тағы бір әлсіреуі болады», - деп түйіндеді Ж.Сарабеков.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Беларуссия #Протасевич
https://tengrinews.kz/world_news/chto-jdet-belarus-posle-perehvata-samoleta-ekspert-438283/
23 мая рейс ирландской авиакомпании Ryanair, летевший из Афин в Вильнюс, совершил экстренный разворот в небе над Республикой Беларусь. Позже выяснилось, что изменение курса самолета было принудительным и осуществлялось по прямому приказу высшего руководства Белоруссии. Минск при этом ссылался на то, что на борту рейса могла быть заложена бомба. После того как самолет приземлился в аэропорту Минска один из пассажиров рейса – оппозиционный журналист Роман Протасевич был арестован.
Как отмечает эксперт ИМЭП Жумабек Сарабеков, произошедший случай говорит о том, что действующие власти Белоруссии решительно настроены продолжать жесткую борьбу с оппозицией невзирая на реакцию международного сообщества. Однако ставка Минска исключительно на жесткую силу рискует принести ему не только репутационный ущерб, но и серьезные геополитические риски.
История перехватов
Жумабек Сарабеков отмечает, что сам по себе перехват гражданского воздушного судна далеко не первый случай в истории современной авиации. В разные годы целый ряд государств прибегали к принудительной посадке самолетов под предлогом обеспечения безопасности.
Из недавних примеров можно вспомнить историю вокруг гражданина США Эдварда Сноудена. В 2013 году по требованию американских властей самолет боливийского президента Эво Моралеса, летевшего из Москвы в Латинскую Америку, совершил вынужденную посадку в Австрии. По имевшейся у американцев информации, на борту президента Боливии якобы мог находиться Сноуден, которого США обвиняли в госизмене. Однако его там не оказалось, и операция завершилась безрезультатно.
«В 2016 году похожая история с перехватом и задержанием международного рейса произошла уже с белорусским самолетом компании Белавиа, выполнявшем полёт по маршруту Киев – Минск. Тогда воздушное судно по требованию украинской стороны принудительно вернулось в киевский аэропорт, после чего с рейса был снят пассажир – блогер и журналист из Армении, ставший известным своей критикой в адрес киевской власти. Примечательно что и тогда для разворота самолета украинские силовики грозили летчикам применением боевой авиации, хоть дело и не дошло до этого», - отмечает эксперт Института мировой экономики и политики.
Продолжение 🔽🔽🔽
Как отмечает эксперт ИМЭП Жумабек Сарабеков, произошедший случай говорит о том, что действующие власти Белоруссии решительно настроены продолжать жесткую борьбу с оппозицией невзирая на реакцию международного сообщества. Однако ставка Минска исключительно на жесткую силу рискует принести ему не только репутационный ущерб, но и серьезные геополитические риски.
История перехватов
Жумабек Сарабеков отмечает, что сам по себе перехват гражданского воздушного судна далеко не первый случай в истории современной авиации. В разные годы целый ряд государств прибегали к принудительной посадке самолетов под предлогом обеспечения безопасности.
Из недавних примеров можно вспомнить историю вокруг гражданина США Эдварда Сноудена. В 2013 году по требованию американских властей самолет боливийского президента Эво Моралеса, летевшего из Москвы в Латинскую Америку, совершил вынужденную посадку в Австрии. По имевшейся у американцев информации, на борту президента Боливии якобы мог находиться Сноуден, которого США обвиняли в госизмене. Однако его там не оказалось, и операция завершилась безрезультатно.
«В 2016 году похожая история с перехватом и задержанием международного рейса произошла уже с белорусским самолетом компании Белавиа, выполнявшем полёт по маршруту Киев – Минск. Тогда воздушное судно по требованию украинской стороны принудительно вернулось в киевский аэропорт, после чего с рейса был снят пассажир – блогер и журналист из Армении, ставший известным своей критикой в адрес киевской власти. Примечательно что и тогда для разворота самолета украинские силовики грозили летчикам применением боевой авиации, хоть дело и не дошло до этого», - отмечает эксперт Института мировой экономики и политики.
Продолжение 🔽🔽🔽
Последствия для Минска
Так или иначе нынешняя случай с перехватом самолета над Белоруссией не является прецедентом. Однако фактическое задействование боевого истребителя Миг-29 для разворота гражданского судна, а также последовавший арест оппозиционного журналиста Протасевича, находившегося на его борту, придают инциденту большой политический резонанс.
Нужно отметить, что Протасевич является одним из основателей Telegram-канала Nextа, ставшего резко популярным во время протестов после президентских выборов в Белоруссии. Канал фактически стал основной площадкой, где силы прозападной антилукашенковской оппозиции координировали свои действия.
В данном контексте перехват ирландского самолета, считает эксперт ИМЭП, будет иметь для Минска серию болезненных последствий.
В первую очередь Минск ожидают новые санкции. Большинство европейских лидеров, а также госсекретарь США уже осудили действия Минска и заявляют о необходимости расширения санкций против президента Лукашенко и его окружения.
Более того, ряд европейских государств призывают к тому, чтобы квалифицировать инцидент как акт государственного терроризма. При дальнейшем ужесточении санкций Белоруссия рискует столкнуться с тем, что европейские компании начнут бойкотировать сотрудничество с белорусскими авиаперевозчиками, в первую очередь, с «Белавией». Европейские политики также не исключают того, что самолеты ЕС начнут облетать стороной воздушное пространство РБ.
В целом, по оценкам эксперта, новые санкции лишь усугубят экономические и внешнеполитические проблемы для Минска. Конечно, не исключен вариант того, что Протасевич может быть освобожден и впоследствии выдворен из Белоруссии как это произошло с лидером оппозиционных протестов прошлого года Светланой Тихановской. Однако для этого Минску будет необходимо начать переговоры с Брюсселем и пойти на какие-то взаимные уступки. Представляется, что на сегодня ни одна из сторон не проявляет готовности к такому диалогу.
Еще один риск, который вытекает из текущей ситуации, связан с геополитикой отношений в треугольнике Белоруссии, России и Запада. Так, очевидно, что в результате последнего самолетного инцидента и возможных ответных действий ЕС и США поле для манёвра во внешней политике у Минска сузится еще больше.
«В свою очередь, растущая геополитическая изоляция и новые западные санкции неизбежно будут толкать Минск к еще большему углублению интеграции с Москвой, что только усилит одностороннюю зависимость белорусских властей от российской поддержки. В итоге, результатом нынешнего кризиса станет очередное ослабление суверенных позиций Белоруссии в отношениях с Европой и внешним миром», - резюмирует Ж. Сарабеков.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Беларусь #Протасевич
https://tengrinews.kz/world_news/chto-jdet-belarus-posle-perehvata-samoleta-ekspert-438283/
Так или иначе нынешняя случай с перехватом самолета над Белоруссией не является прецедентом. Однако фактическое задействование боевого истребителя Миг-29 для разворота гражданского судна, а также последовавший арест оппозиционного журналиста Протасевича, находившегося на его борту, придают инциденту большой политический резонанс.
Нужно отметить, что Протасевич является одним из основателей Telegram-канала Nextа, ставшего резко популярным во время протестов после президентских выборов в Белоруссии. Канал фактически стал основной площадкой, где силы прозападной антилукашенковской оппозиции координировали свои действия.
В данном контексте перехват ирландского самолета, считает эксперт ИМЭП, будет иметь для Минска серию болезненных последствий.
В первую очередь Минск ожидают новые санкции. Большинство европейских лидеров, а также госсекретарь США уже осудили действия Минска и заявляют о необходимости расширения санкций против президента Лукашенко и его окружения.
Более того, ряд европейских государств призывают к тому, чтобы квалифицировать инцидент как акт государственного терроризма. При дальнейшем ужесточении санкций Белоруссия рискует столкнуться с тем, что европейские компании начнут бойкотировать сотрудничество с белорусскими авиаперевозчиками, в первую очередь, с «Белавией». Европейские политики также не исключают того, что самолеты ЕС начнут облетать стороной воздушное пространство РБ.
В целом, по оценкам эксперта, новые санкции лишь усугубят экономические и внешнеполитические проблемы для Минска. Конечно, не исключен вариант того, что Протасевич может быть освобожден и впоследствии выдворен из Белоруссии как это произошло с лидером оппозиционных протестов прошлого года Светланой Тихановской. Однако для этого Минску будет необходимо начать переговоры с Брюсселем и пойти на какие-то взаимные уступки. Представляется, что на сегодня ни одна из сторон не проявляет готовности к такому диалогу.
Еще один риск, который вытекает из текущей ситуации, связан с геополитикой отношений в треугольнике Белоруссии, России и Запада. Так, очевидно, что в результате последнего самолетного инцидента и возможных ответных действий ЕС и США поле для манёвра во внешней политике у Минска сузится еще больше.
«В свою очередь, растущая геополитическая изоляция и новые западные санкции неизбежно будут толкать Минск к еще большему углублению интеграции с Москвой, что только усилит одностороннюю зависимость белорусских властей от российской поддержки. В итоге, результатом нынешнего кризиса станет очередное ослабление суверенных позиций Белоруссии в отношениях с Европой и внешним миром», - резюмирует Ж. Сарабеков.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Международные_Отношения #Беларусь #Протасевич
https://tengrinews.kz/world_news/chto-jdet-belarus-posle-perehvata-samoleta-ekspert-438283/
25 мамыр күні Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ««Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» конституциялық заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы конституциялық заңға және «кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»» заңға қол қойды.
Ауыл әкімдерінің сайлауы заңнамаға енгізіледі, Мәжіліс сайлауындағы саяси партиялар шегін 7-ден 5 пайызға дейін төмендетеді және барлық деңгейдегі бюллетеньдерге «Барлығына қарсы» бағанын қосады.
ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов жаңа енгізілімдер ҚР Президенті іске қосқан ауқымды және жүйелі саяси реформалардың бір бөлігі болып табылатынын ескерді. Бұрын іске асырылған бастамалардың ішінде саяси партиялар үшін тіркеу тосқауылының төмендегенін, партиялық тізімдерге әйелдер мен жастар үшін 30 пайыздық квота енгізілгенін, митингілер туралы жаңа заңның қабылданғанын атап өткен жөн.
Сайлау туралы жаңа заңда көзделген ауыл әкімдерінің сайлануы, ең алдымен, азаматтарды елді басқару процесіне кең әрі белсенді тартуға бағытталған. Бұл Қазақстандағы сайлау процесін одан әрі демократияландыруды айғақтайды.
«Ауыл әкімдерін сайлау азаматтарға өздерінің конституциялық құқықтарын іске асырудағы саяси белсенділікті арттыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ жергілікті мемлекеттік басқару органдарының халықтың өзекті мәселелеріне одан да бейім болуына ықпал ететін болады.
Мәжіліске саяси партиялардың өту шегін 7%-дан 5%-ға дейін төмендетуге қатысты, бұл, ең алдымен, парламенттік сайлау барысында елдегі саяси бәсекелестікті күшейтуге және мемлекеттік саясатты әзірлеу кезінде халықтың барынша кең топтарының пікірін қамтуға мүмкіндік беретінін ескеру қажет», - деп пайымдады ӘЭСИ сарапшысы.
Сондай-ақ, аталған норма жұмыс істеп тұрған саяси партиялардың Парламентке өту мүмкіндігін арттыра отырып, жоғары заң шығарушы органда азаматтардың әртүрлі топтарының мүдделерін барынша қамтуға ықпал ететін болады.
Өз кезегінде, Арман Тоқтышақов «Барлығына қарсы» бағанын енгізу сайлаудағы өз еріктерін білдіруде сайлаушылардың мүмкіндіктерін кеңейтіп, азаматтарға сайлаудағы баламалы ұстанымын білдіруге арналған пәрменді құралға айналатынына сенімді.
Осылайша, Қазақстандағы саяси сайлауды реттейтін жаңа заңдардың қабылдануы демократияландыру процестерін дамыту, елдегі парламентаризм мен көппартиялықты күшейту тұрғысынан кезекті маңызды қадам болып табылады.
Жалпы, қабылданған заңдар саяси жаңғыртуды жүзеге асыруды жалғастыруға және Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев бастамашылық еткен халық үніне «құлақ асатын» мемлекет тұжырымдамасын іске асыруға ықпал ететін болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Сайлау #Заң
https://baq.kz/news/othernews/barlygyna-karsy-baganyn-engizu-azamattardyn-kozkarasyn-bildiru-mumkindigin-keneytedi-sarapshy/
Ауыл әкімдерінің сайлауы заңнамаға енгізіледі, Мәжіліс сайлауындағы саяси партиялар шегін 7-ден 5 пайызға дейін төмендетеді және барлық деңгейдегі бюллетеньдерге «Барлығына қарсы» бағанын қосады.
ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов жаңа енгізілімдер ҚР Президенті іске қосқан ауқымды және жүйелі саяси реформалардың бір бөлігі болып табылатынын ескерді. Бұрын іске асырылған бастамалардың ішінде саяси партиялар үшін тіркеу тосқауылының төмендегенін, партиялық тізімдерге әйелдер мен жастар үшін 30 пайыздық квота енгізілгенін, митингілер туралы жаңа заңның қабылданғанын атап өткен жөн.
Сайлау туралы жаңа заңда көзделген ауыл әкімдерінің сайлануы, ең алдымен, азаматтарды елді басқару процесіне кең әрі белсенді тартуға бағытталған. Бұл Қазақстандағы сайлау процесін одан әрі демократияландыруды айғақтайды.
«Ауыл әкімдерін сайлау азаматтарға өздерінің конституциялық құқықтарын іске асырудағы саяси белсенділікті арттыруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ жергілікті мемлекеттік басқару органдарының халықтың өзекті мәселелеріне одан да бейім болуына ықпал ететін болады.
Мәжіліске саяси партиялардың өту шегін 7%-дан 5%-ға дейін төмендетуге қатысты, бұл, ең алдымен, парламенттік сайлау барысында елдегі саяси бәсекелестікті күшейтуге және мемлекеттік саясатты әзірлеу кезінде халықтың барынша кең топтарының пікірін қамтуға мүмкіндік беретінін ескеру қажет», - деп пайымдады ӘЭСИ сарапшысы.
Сондай-ақ, аталған норма жұмыс істеп тұрған саяси партиялардың Парламентке өту мүмкіндігін арттыра отырып, жоғары заң шығарушы органда азаматтардың әртүрлі топтарының мүдделерін барынша қамтуға ықпал ететін болады.
Өз кезегінде, Арман Тоқтышақов «Барлығына қарсы» бағанын енгізу сайлаудағы өз еріктерін білдіруде сайлаушылардың мүмкіндіктерін кеңейтіп, азаматтарға сайлаудағы баламалы ұстанымын білдіруге арналған пәрменді құралға айналатынына сенімді.
Осылайша, Қазақстандағы саяси сайлауды реттейтін жаңа заңдардың қабылдануы демократияландыру процестерін дамыту, елдегі парламентаризм мен көппартиялықты күшейту тұрғысынан кезекті маңызды қадам болып табылады.
Жалпы, қабылданған заңдар саяси жаңғыртуды жүзеге асыруды жалғастыруға және Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев бастамашылық еткен халық үніне «құлақ асатын» мемлекет тұжырымдамасын іске асыруға ықпал ететін болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #Сайлау #Заң
https://baq.kz/news/othernews/barlygyna-karsy-baganyn-engizu-azamattardyn-kozkarasyn-bildiru-mumkindigin-keneytedi-sarapshy/
25 мая Президент РК Касым-Жомарт Токаев подписал Конституционный закон «О внесении изменений и дополнений в Конституционный закон «О выборах в Республике Казахстан» и закон «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты по вопросам выборов».
Законами вводятся прямые выборы сельских акимов, снижен порог прохождения политических партий при выборах в Мажилис с 7 до 5 процентов, а также добавляется графа «Против всех» в избирательные бюллетени всех уровней.
Эксперт ИМЭП Арман Токтушаков подчеркнул, что нововведения являются частью масштабных и системных политических реформ, запущенных Президентом РК. Среди уже реализованных ранее инициатив следует отметить снижение регистрационного барьера для политических партий, введение 30-процентной квоты для женщин и молодежи в партийных списках, принятие нового закона о митингах.
Выборность сельских акимов, предусмотренная в новом законе о выборах, прежде всего, направлена на более широкое и активное вовлечение граждан в процесс управления страной, что свидетельствует о дальнейшей демократизации избирательного процесса в Казахстане.
«Выборы сельских акимов позволят гражданам повысить политическую активность в реализации своих конституционных прав, а также будут способствовать тому, что местные органы госуправления станут более восприимчивы к актуальным проблемам населения.
Относительно снижения порога прохождения политических партий в Мажилис с 7 до 5%, необходимо отметить, что это, главным образом, позволит усилить политическую конкуренцию в стране в ходе парламентских выборов и охватить мнение максимально широких групп населения при выработке государственной политики», - отмечает эксперт ИМЭП.
Также, указанная норма, увеличивая шансы прохождения действующих политических партий в Парламент, будет способствовать максимально широкой представленности интересов различных групп граждан в высшем законодательном органе.
В свою очередь, обращает внимание Арман Токтушаков, введение графы «Против всех» расширит возможности избирателей в выражении своей воли на выборах, предоставив гражданам действенный инструмент для выражения альтернативной позиции на выборах.
Таким образом, принятие новых законов, регулирующих политические выборы в Казахстане является очередным важным шагом с точки зрения развития процессов демократизации, усиления парламентаризма и многопартийности в стране.
В целом, принятые законы будут способствовать продолжению осуществления политической модернизации и реализации концепции «слышащего» государства, инициированных президентом Казахстана Касым-Жомартом Токаевым.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Выборы #Закон
https://baq.kz/news/othernews/barlygyna-karsy-baganyn-engizu-azamattardyn-kozkarasyn-bildiru-mumkindigin-keneytedi-sarapshy/
Законами вводятся прямые выборы сельских акимов, снижен порог прохождения политических партий при выборах в Мажилис с 7 до 5 процентов, а также добавляется графа «Против всех» в избирательные бюллетени всех уровней.
Эксперт ИМЭП Арман Токтушаков подчеркнул, что нововведения являются частью масштабных и системных политических реформ, запущенных Президентом РК. Среди уже реализованных ранее инициатив следует отметить снижение регистрационного барьера для политических партий, введение 30-процентной квоты для женщин и молодежи в партийных списках, принятие нового закона о митингах.
Выборность сельских акимов, предусмотренная в новом законе о выборах, прежде всего, направлена на более широкое и активное вовлечение граждан в процесс управления страной, что свидетельствует о дальнейшей демократизации избирательного процесса в Казахстане.
«Выборы сельских акимов позволят гражданам повысить политическую активность в реализации своих конституционных прав, а также будут способствовать тому, что местные органы госуправления станут более восприимчивы к актуальным проблемам населения.
Относительно снижения порога прохождения политических партий в Мажилис с 7 до 5%, необходимо отметить, что это, главным образом, позволит усилить политическую конкуренцию в стране в ходе парламентских выборов и охватить мнение максимально широких групп населения при выработке государственной политики», - отмечает эксперт ИМЭП.
Также, указанная норма, увеличивая шансы прохождения действующих политических партий в Парламент, будет способствовать максимально широкой представленности интересов различных групп граждан в высшем законодательном органе.
В свою очередь, обращает внимание Арман Токтушаков, введение графы «Против всех» расширит возможности избирателей в выражении своей воли на выборах, предоставив гражданам действенный инструмент для выражения альтернативной позиции на выборах.
Таким образом, принятие новых законов, регулирующих политические выборы в Казахстане является очередным важным шагом с точки зрения развития процессов демократизации, усиления парламентаризма и многопартийности в стране.
В целом, принятые законы будут способствовать продолжению осуществления политической модернизации и реализации концепции «слышащего» государства, инициированных президентом Казахстана Касым-Жомартом Токаевым.
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #Выборы #Закон
https://baq.kz/news/othernews/barlygyna-karsy-baganyn-engizu-azamattardyn-kozkarasyn-bildiru-mumkindigin-keneytedi-sarapshy/
Жақында Дүниежүзілік банк Қазақстандағы адам капиталын дамыту мәселелері бойынша зерттеуді ұсынды. Халықаралық сарапшылар бұл көрсеткіш біздің елімізде салыстырмалы өсуді көрсетеді, бірақ оның динамикасын жеделдету үшін бірқатар маңызды сын-қатерлерді еңсеру керек деген қорытындыға келді.
Әлеуметтанушы және ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, Дүниежүзілік банктің бағалауы ең алдымен білім сапасының көрсеткіштеріне негізделеді, өйткені олар Қазақстандағы адам капиталы саласындағы мәселелерді ашық көрсетеді. Сонымен қатар, шолуда адам капиталы индикаторларының аймақтары, жынысы және әлеуметтік-экономикалық жағдайы бойынша айтарлықтай айырмашылықтары көрсетілген, олар 2020 жылы COVID-19 індетінің теріс әсеріне байланысты қатты күшейген.
Сарапшы жалпы білім беру мен денсаулық сақтауға байланысты мәселелер әлемнің барлық елдеріне әсер еткеніне назар аударады. Ал Орталық Азия бөлінісінде білім алушыларды компьютерлермен цифрландыру және техникалық жарақтандыру сияқты салалардағы Қазақстанның орны айтарлықтай жоғары болды.
«Соған қарамастан, біздің елімізде індетке байланысты байлар мен кедейлер арасындағы, сондай-ақ ірі қалалардың тұрғындары мен ауыл тұрғындары арасындағы білім алшақтығы артты. Бұл факторлар ауыр салдарға әкелуі мүмкін, мұны халықаралық зерттеулер, соның ішінде Дүниежүзілік банк дәлелдейді. Бұл ретте Қазақстанда 39% оқушылар екенін ескеру қажет, яғни бұл салдар ел халқының бестен екісіне әсер етеді», - дейді Айман Жүсіпова.
Осылайша, ДБ өкілдері өңірде біліктілік дағдылары тапшылығының өсуін болжайды, өйткені халықтың әлеуметтік осал топтары қатарындағы көптеген оқушылар отбасылық бюджетке немесе үй шаруашылықтарының қаржылық жағдайына байланысты жоғары білім ала алмайды. Нәтижесінде бұл ұрпақ үшін еңбек нарығындағы біліктілік алшақтығы бұрынғыдан да үлкен теңсіздікпен сипатталады.
Туындаған мәселелерді шешу мақсатында ӘЭСИ сарапшысы Дүниежүзілік банктің бірқатар өзекті ұсыныстарына назар аудару қажет деп санайды. Мысалы, қазіргі білікті жұмыс күшінің дамуына қатысты, өйткені қазіргі уақытта ол қажетті дағдылар мен функционалдық сауаттылық деңгейінің жетіспеушілігімен сипатталады. Сондай-ақ оқытушылар құрамының деңгейін арттыруға, педагогтарды заманауи жабдықта оқытуға байланысты ұсынымдарды, сондай-ақ жоғары білікті мамандарды тарта отырып, қазіргі заманғы кәсіпорындарда тәлімгерлік институтын дамытуға қатысты ұсынымдарды жатқызуға болады.
«Дайындалған мамандардың саны мен құзыреттілігі мен аймақтың қажеттілігі арасындағы тепе-теңдікті орнату мақсатында еңбек нарығы мен білім беру қызметтерін зерттеу қажеттілігі туралы бөлек айту керек. Мысал ретінде Ирландияны алуға болады, онда еңбек нарығын зерттеуге көп көңіл бөлінеді және кәсіптік бағдар беру бойынша барлық жұмыс экономиканың қандай да бір сегментінің қажеттіліктеріне сүйенеді. 2004 жылдан бастап елде жыл сайын ұлттық құзыреттер Бюллетені (The National Skills Bulletin) шығады, онда ирландиялық еңбек нарығына талдау және мамандардың тапшылығы не артық болуы жарияланады, сондай-ақ 95 санат бойынша олардың жалақы деңгейі көрсетіледі. Мұндай баяндама мансаптық жоспарлау бойынша мамандарға, студенттерге және барлық мүдделі тұлғаларға қандай да бір мамандық пен салада қандай құзыреттер қажет екенін білуге мүмкіндік береді», - деп пайымдады Айман Жүсіпова.
Сондай-ақ Дүниежүзілік Банктің аса маңызды ұсынымдарының бірі - еліміздің бүкіл халқы үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету. Әңгіме өңір, жыныс және әлеуметтік-экономикалық мәртебе бойынша адами капитал көрсеткіштеріндегі айрықша айырмашылықтар туралы болып отыр. Ең маңызды тармақтардың бірі білім беруге жұмсалатын шығындар болып табылады, бұны қазақстандық зерттеушілер де айғақтайды.
Жамбыл облысында орта мектепте білім алуға жұмсалатын шығын сомасы Солтүстік Қазақстан облысына қарағанда алты есе аз, деп белгіледі ӘЭСИ сарапшысы. Денсаулық сақтау саласындағы да осындай мәселелер – Қазақстанның астанасында оған жұмсалатын шығындар өңірлерге қарағанда бірнеше есе жоғары.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Әлеуметтанушы және ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, Дүниежүзілік банктің бағалауы ең алдымен білім сапасының көрсеткіштеріне негізделеді, өйткені олар Қазақстандағы адам капиталы саласындағы мәселелерді ашық көрсетеді. Сонымен қатар, шолуда адам капиталы индикаторларының аймақтары, жынысы және әлеуметтік-экономикалық жағдайы бойынша айтарлықтай айырмашылықтары көрсетілген, олар 2020 жылы COVID-19 індетінің теріс әсеріне байланысты қатты күшейген.
Сарапшы жалпы білім беру мен денсаулық сақтауға байланысты мәселелер әлемнің барлық елдеріне әсер еткеніне назар аударады. Ал Орталық Азия бөлінісінде білім алушыларды компьютерлермен цифрландыру және техникалық жарақтандыру сияқты салалардағы Қазақстанның орны айтарлықтай жоғары болды.
«Соған қарамастан, біздің елімізде індетке байланысты байлар мен кедейлер арасындағы, сондай-ақ ірі қалалардың тұрғындары мен ауыл тұрғындары арасындағы білім алшақтығы артты. Бұл факторлар ауыр салдарға әкелуі мүмкін, мұны халықаралық зерттеулер, соның ішінде Дүниежүзілік банк дәлелдейді. Бұл ретте Қазақстанда 39% оқушылар екенін ескеру қажет, яғни бұл салдар ел халқының бестен екісіне әсер етеді», - дейді Айман Жүсіпова.
Осылайша, ДБ өкілдері өңірде біліктілік дағдылары тапшылығының өсуін болжайды, өйткені халықтың әлеуметтік осал топтары қатарындағы көптеген оқушылар отбасылық бюджетке немесе үй шаруашылықтарының қаржылық жағдайына байланысты жоғары білім ала алмайды. Нәтижесінде бұл ұрпақ үшін еңбек нарығындағы біліктілік алшақтығы бұрынғыдан да үлкен теңсіздікпен сипатталады.
Туындаған мәселелерді шешу мақсатында ӘЭСИ сарапшысы Дүниежүзілік банктің бірқатар өзекті ұсыныстарына назар аудару қажет деп санайды. Мысалы, қазіргі білікті жұмыс күшінің дамуына қатысты, өйткені қазіргі уақытта ол қажетті дағдылар мен функционалдық сауаттылық деңгейінің жетіспеушілігімен сипатталады. Сондай-ақ оқытушылар құрамының деңгейін арттыруға, педагогтарды заманауи жабдықта оқытуға байланысты ұсынымдарды, сондай-ақ жоғары білікті мамандарды тарта отырып, қазіргі заманғы кәсіпорындарда тәлімгерлік институтын дамытуға қатысты ұсынымдарды жатқызуға болады.
«Дайындалған мамандардың саны мен құзыреттілігі мен аймақтың қажеттілігі арасындағы тепе-теңдікті орнату мақсатында еңбек нарығы мен білім беру қызметтерін зерттеу қажеттілігі туралы бөлек айту керек. Мысал ретінде Ирландияны алуға болады, онда еңбек нарығын зерттеуге көп көңіл бөлінеді және кәсіптік бағдар беру бойынша барлық жұмыс экономиканың қандай да бір сегментінің қажеттіліктеріне сүйенеді. 2004 жылдан бастап елде жыл сайын ұлттық құзыреттер Бюллетені (The National Skills Bulletin) шығады, онда ирландиялық еңбек нарығына талдау және мамандардың тапшылығы не артық болуы жарияланады, сондай-ақ 95 санат бойынша олардың жалақы деңгейі көрсетіледі. Мұндай баяндама мансаптық жоспарлау бойынша мамандарға, студенттерге және барлық мүдделі тұлғаларға қандай да бір мамандық пен салада қандай құзыреттер қажет екенін білуге мүмкіндік береді», - деп пайымдады Айман Жүсіпова.
Сондай-ақ Дүниежүзілік Банктің аса маңызды ұсынымдарының бірі - еліміздің бүкіл халқы үшін тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету. Әңгіме өңір, жыныс және әлеуметтік-экономикалық мәртебе бойынша адами капитал көрсеткіштеріндегі айрықша айырмашылықтар туралы болып отыр. Ең маңызды тармақтардың бірі білім беруге жұмсалатын шығындар болып табылады, бұны қазақстандық зерттеушілер де айғақтайды.
Жамбыл облысында орта мектепте білім алуға жұмсалатын шығын сомасы Солтүстік Қазақстан облысына қарағанда алты есе аз, деп белгіледі ӘЭСИ сарапшысы. Денсаулық сақтау саласындағы да осындай мәселелер – Қазақстанның астанасында оған жұмсалатын шығындар өңірлерге қарағанда бірнеше есе жоғары.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Айман Жүсіпова жұмыссыздық мәселесіне ерекше назар аударды.
Бұл мәселенің өзектілігін көрсететін фактор ішкі көші-қон болып табылады, оның өсіп келе жатқан ағындары жұмыссыздық мәселелерімен де байланысты. Еліміздің кейбір өңірлерінде бұл мәселе басқаларына қарағанда өткір тұр. Бұл ретте негізінен жастар жұмыс іздеп қалаларға бет бұрады, өйткені олар аға буын өкілдеріне қарағанда ұтқырлықпен ерекшеленеді.
Жұмыссыздық мәселесі зейнеткерлік жасқа дейінгі адамдар мен жастарға көбірек әсер етеді. Гендерлік тұрғыдан алғанда әйелдер үшін өткір болып табылады, бұл статистикалық мәліметтерден көрінеді. Бұл мемлекеттік деңгейде де танылады, өйткені жұмысқа орналастыру бағдарламаларында әйелдер бөлек санатқа бөлінеді. Сондай-ақ, жұмыссыздықтың болуы кедейлік феминизациясы пайда болған кезде зейнетке дейінгі және зейнеткерлік жаста айқын көрінетініне назар аударған жөн.
Жалпы, сарапшы Дүниежүзілік Банктің тұжырымдары туралы айта отырып, аналитикалық шолулар мен баяндамалар мәселелік түйіндерді белгілейтінін, тәуекелдер мен қауіптерді атап өтетінін еске салады. Айман Жүсіпова өршіл мақсат қою жаман емес екенін, сонымен қатар жоғары деңгей ынталандыратынын және жұмылдыратынын ескереді.
«Жан басына шаққанда ІЖӨ-нің неғұрлым жоғары отыз елдің қатарына кіру - мақсат емес, тек жалпы экономикалық көрсеткіш екенін түсіну маңызды. Адам әлеуетін дамыту үшін жоғары экономикалық көрсеткіштерге қол жеткізу қажет. Бұл екі көрсеткіш бір-бірімен тығыз байланысты.
Дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей, адам капиталын дамыту ЖІӨ-нің жоғары деңгейіне қол жеткізуге мүмкіндік береді. Демек, ЖІӨ-нің жоғары деңгейі адамның дамуында, білім, біліктілік және әл-ауқат деңгейінде маңызды рөл атқарады», - деп түйіндеді ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #ДүниежүзілікБанк #ЕңбекНарығы
https://spik.kz/feminizatsiya-bednosti-i-rabotayushchie-bezrabotnie-kak-razvitie-chelovecheskogo-kapitala-po-kazakhstanski
Бұл мәселенің өзектілігін көрсететін фактор ішкі көші-қон болып табылады, оның өсіп келе жатқан ағындары жұмыссыздық мәселелерімен де байланысты. Еліміздің кейбір өңірлерінде бұл мәселе басқаларына қарағанда өткір тұр. Бұл ретте негізінен жастар жұмыс іздеп қалаларға бет бұрады, өйткені олар аға буын өкілдеріне қарағанда ұтқырлықпен ерекшеленеді.
Жұмыссыздық мәселесі зейнеткерлік жасқа дейінгі адамдар мен жастарға көбірек әсер етеді. Гендерлік тұрғыдан алғанда әйелдер үшін өткір болып табылады, бұл статистикалық мәліметтерден көрінеді. Бұл мемлекеттік деңгейде де танылады, өйткені жұмысқа орналастыру бағдарламаларында әйелдер бөлек санатқа бөлінеді. Сондай-ақ, жұмыссыздықтың болуы кедейлік феминизациясы пайда болған кезде зейнетке дейінгі және зейнеткерлік жаста айқын көрінетініне назар аударған жөн.
Жалпы, сарапшы Дүниежүзілік Банктің тұжырымдары туралы айта отырып, аналитикалық шолулар мен баяндамалар мәселелік түйіндерді белгілейтінін, тәуекелдер мен қауіптерді атап өтетінін еске салады. Айман Жүсіпова өршіл мақсат қою жаман емес екенін, сонымен қатар жоғары деңгей ынталандыратынын және жұмылдыратынын ескереді.
«Жан басына шаққанда ІЖӨ-нің неғұрлым жоғары отыз елдің қатарына кіру - мақсат емес, тек жалпы экономикалық көрсеткіш екенін түсіну маңызды. Адам әлеуетін дамыту үшін жоғары экономикалық көрсеткіштерге қол жеткізу қажет. Бұл екі көрсеткіш бір-бірімен тығыз байланысты.
Дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей, адам капиталын дамыту ЖІӨ-нің жоғары деңгейіне қол жеткізуге мүмкіндік береді. Демек, ЖІӨ-нің жоғары деңгейі адамның дамуында, білім, біліктілік және әл-ауқат деңгейінде маңызды рөл атқарады», - деп түйіндеді ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #ДүниежүзілікБанк #ЕңбекНарығы
https://spik.kz/feminizatsiya-bednosti-i-rabotayushchie-bezrabotnie-kak-razvitie-chelovecheskogo-kapitala-po-kazakhstanski
Не так давно Всемирный банк презентовал исследование по вопросам развития человеческого капитала в Казахстане. Международные эксперты пришли к выводам, что данный показатель в нашей стране демонстрирует относительный рост, однако для ускорения его динамики предстоит преодолеть ряд важных вызовов.
Как отмечает социолог, эксперт ИМЭП Айман Жусупова, оценка Всемирного Банка в первую очередь основывается на показателях качества образования, так как именно на них отражаются проблемы в области человеческого капитала, с которыми Казахстану пришлось столкнуться. Кроме того, в обзоре указано на значительные различия в показателях человеческого капитала по регионам, полу и социально-экономическому статусу, которые к тому же критически усугубились в 2020 году из-за негативного воздействия пандемии COVID-19.
Эксперт обращает внимание, что в целом проблемы, связанные с образованием и здравоохранением, затронули все страны мира. А в разрезе Центральной Азии позиции Казахстана в таких областях, как цифровизация и техническая оснащенность обучающихся компьютерами, оказались достаточно высокими.
«Тем не менее из-за пандемии в нашей стране увеличился разрыв в образовании между богатыми и бедными, а также между жителями крупных городов и сельчанами. И эти факторы могут иметь печальные последствия, о чем красноречиво свидетельствуют международные исследования, в том числе и Всемирного банка. При этом нужно учесть, что в Казахстане 39% являются учащимися, а значит, эти последствия коснутся практически двух пятых населения страны», - говорит Айман Жусупова.
Так, представители ВБ прогнозируют рост дефицита квалификационных навыков в регионе, так как многие учащиеся из числа социально уязвимых слоев населения не смогут получить высшее образование из-за проблем, связанных с семейным бюджетом или финансовой ситуацией домохозяйств. Как результат – для этого поколения квалификационный разрыв на рынке труда будет характеризоваться еще большим, чем прежде, неравенством.
В целях решения имеющихся проблем эксперт ИМЭП считает необходимым обратить внимание на ряд наиболее актуальных рекомендаций Всемирного банка. Например, касающихся развития современной квалифицированной рабочей силы, поскольку в настоящее время для нее характерен дефицит необходимых навыков и уровня функциональной грамотности. Также к актуальным можно отнести рекомендации, связанные с повышением уровня преподавательского состава, с обучением педагогов на современном оборудовании, а также рекомендации, касающиеся развития института наставничества на современных предприятиях с привлечением высококвалифицированных специалистов.
«Отдельно стоит сказать о необходимости проведения исследований рынков труда и образовательных услуг с целью установления баланса между численностью и компетенциями подготовленных специалистов и потребностями региона. В качестве примера здесь можно взять Ирландию, где исследованиям рынка труда уделяется большое внимание и вся работа по профориентации опирается на потребности того или иного сегмента экономики. С 2004 года в стране ежегодно выходит Национальный бюллетень компетенций (The National Skills Bulletin), где публикуется анализ ирландского рынка труда и отражается дефицит либо переизбыток специалистов, а также уровень их заработных плат по 95 категориям. Такой доклад позволяет специалистам по карьерному планированию, студентам и всем заинтересованным лицам быть в курсе того, какие компетенции нужны в той или иной профессии и отрасли», - отмечает Айман Жусупова.
Продолжение 🔽🔽🔽
Как отмечает социолог, эксперт ИМЭП Айман Жусупова, оценка Всемирного Банка в первую очередь основывается на показателях качества образования, так как именно на них отражаются проблемы в области человеческого капитала, с которыми Казахстану пришлось столкнуться. Кроме того, в обзоре указано на значительные различия в показателях человеческого капитала по регионам, полу и социально-экономическому статусу, которые к тому же критически усугубились в 2020 году из-за негативного воздействия пандемии COVID-19.
Эксперт обращает внимание, что в целом проблемы, связанные с образованием и здравоохранением, затронули все страны мира. А в разрезе Центральной Азии позиции Казахстана в таких областях, как цифровизация и техническая оснащенность обучающихся компьютерами, оказались достаточно высокими.
«Тем не менее из-за пандемии в нашей стране увеличился разрыв в образовании между богатыми и бедными, а также между жителями крупных городов и сельчанами. И эти факторы могут иметь печальные последствия, о чем красноречиво свидетельствуют международные исследования, в том числе и Всемирного банка. При этом нужно учесть, что в Казахстане 39% являются учащимися, а значит, эти последствия коснутся практически двух пятых населения страны», - говорит Айман Жусупова.
Так, представители ВБ прогнозируют рост дефицита квалификационных навыков в регионе, так как многие учащиеся из числа социально уязвимых слоев населения не смогут получить высшее образование из-за проблем, связанных с семейным бюджетом или финансовой ситуацией домохозяйств. Как результат – для этого поколения квалификационный разрыв на рынке труда будет характеризоваться еще большим, чем прежде, неравенством.
В целях решения имеющихся проблем эксперт ИМЭП считает необходимым обратить внимание на ряд наиболее актуальных рекомендаций Всемирного банка. Например, касающихся развития современной квалифицированной рабочей силы, поскольку в настоящее время для нее характерен дефицит необходимых навыков и уровня функциональной грамотности. Также к актуальным можно отнести рекомендации, связанные с повышением уровня преподавательского состава, с обучением педагогов на современном оборудовании, а также рекомендации, касающиеся развития института наставничества на современных предприятиях с привлечением высококвалифицированных специалистов.
«Отдельно стоит сказать о необходимости проведения исследований рынков труда и образовательных услуг с целью установления баланса между численностью и компетенциями подготовленных специалистов и потребностями региона. В качестве примера здесь можно взять Ирландию, где исследованиям рынка труда уделяется большое внимание и вся работа по профориентации опирается на потребности того или иного сегмента экономики. С 2004 года в стране ежегодно выходит Национальный бюллетень компетенций (The National Skills Bulletin), где публикуется анализ ирландского рынка труда и отражается дефицит либо переизбыток специалистов, а также уровень их заработных плат по 95 категориям. Такой доклад позволяет специалистам по карьерному планированию, студентам и всем заинтересованным лицам быть в курсе того, какие компетенции нужны в той или иной профессии и отрасли», - отмечает Айман Жусупова.
Продолжение 🔽🔽🔽