Тәуелсіздіктің 30 жылы ішінде Қазақстан этникалық және конфессиялық әртекті қоғам жағдайында өзінің бірегей қоғамдық келісім моделін табысты құрды. Бұл үлкен көлемде Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың жеке тарихи еңбегі. Қазақстан халқы Ассамблеясы - оның ең табысты жобаларының бірі.
Жаңа авторлық материалда ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ҚХА мен этносаралық келісімнің барлық қазақстандық моделінің табысты дамуын қамтамасыз еткен негізгі факторларды егжей-тегжейлі қарастырады.
Осылайша, тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуы мен дамуы кезеңінде елеулі этносаралық қақтығыстарды болдырмауға арналған жаңа азаматтық ұлттың Назарбаев формуласы олардың ішіндегі ең маңыздысы болды. Формула негізінде толеранттылық пен әртүрлілік бірлігі идеялары жатыр. Негізгі міндет – «қазақтардың ұлттық егемендігі мен Қазақстанның егемендігін біртұтас этносаяси қауымдастық ретінде синтездеу» жолымен жүру.
Бұл идеяларды бекіту үшін мемлекет тұрақты жұмыс істейтін қоғамдық платформаға мұқтаж болды, оның аясында барлық этностардың өкілдері өздерінің негізгі құқықтары мен мүдделерін сақтаудың саяси кепілдіктерін, ал мемлекет - елдегі этносаралық жағдайды үнемі бақылау және тексеру мүмкіндігін алды. 1995 жылғы наурызда Нұрсұлтан Назарбаев осы қоғамдық тетікке ел Президенті жанындағы консультативтік орган мәртебесін беру туралы тарихи шешім қабылдады. Осылайша Қазақстан халықтары Ассамблеясы дүниеге келді.
ҚХА-ның және этносаралық келісімнің қазақстандық моделінің табысты дамуын қамтамасыз еткен факторлар туралы толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/6091488a5fb3932faa0f5600/#header
Жаңа авторлық материалда ӘЭСИ директоры Ержан Салтыбаев ҚХА мен этносаралық келісімнің барлық қазақстандық моделінің табысты дамуын қамтамасыз еткен негізгі факторларды егжей-тегжейлі қарастырады.
Осылайша, тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуы мен дамуы кезеңінде елеулі этносаралық қақтығыстарды болдырмауға арналған жаңа азаматтық ұлттың Назарбаев формуласы олардың ішіндегі ең маңыздысы болды. Формула негізінде толеранттылық пен әртүрлілік бірлігі идеялары жатыр. Негізгі міндет – «қазақтардың ұлттық егемендігі мен Қазақстанның егемендігін біртұтас этносаяси қауымдастық ретінде синтездеу» жолымен жүру.
Бұл идеяларды бекіту үшін мемлекет тұрақты жұмыс істейтін қоғамдық платформаға мұқтаж болды, оның аясында барлық этностардың өкілдері өздерінің негізгі құқықтары мен мүдделерін сақтаудың саяси кепілдіктерін, ал мемлекет - елдегі этносаралық жағдайды үнемі бақылау және тексеру мүмкіндігін алды. 1995 жылғы наурызда Нұрсұлтан Назарбаев осы қоғамдық тетікке ел Президенті жанындағы консультативтік орган мәртебесін беру туралы тарихи шешім қабылдады. Осылайша Қазақстан халықтары Ассамблеясы дүниеге келді.
ҚХА-ның және этносаралық келісімнің қазақстандық моделінің табысты дамуын қамтамасыз еткен факторлар туралы толығырақ біздің ресми сайттан оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/6091488a5fb3932faa0f5600/#header
За 30 лет независимости Казахстан успешно выстроил свою собственную уникальную модель общественного согласия в условиях этнически и конфессионально разнородного общества. В огромной мере это личная историческая заслуга Первого Президента Республики Казахстан – Елбасы Нурсултана Абишевича Назарбаева. И Ассамблея народа Казахстана – один из его самых успешных проектов.
В свежем авторском материале директор ИМЭП Ержан Салтыбаев подробно рассматривает, в чем основные факторы, которые обеспечили столь успешное развитие АНК и всей казахстанской модели межэтнического согласия.
Так, важнейшим из них стала назарбаевская формула новой гражданской нации, призванная избежать серьезных межэтнических конфликтов на этапе становления и развития независимого Казахстана. В основе формулы - идеи толерантности и единства в многообразии. Ключевая задача - идти по пути «синтеза национального суверенитета казахов и суверенитета Казахстана как единой этнополитической общности».
Чтобы закрепить эти идеи, государство нуждалось в некой постоянно действующей общественной платформе, в рамках которой представители всех этносов получали политические гарантии соблюдения своих базовых прав и интересов, а государство – возможность постоянного мониторинга и контроля над межэтнической ситуацией в стране. В марте 1995 года Нурсултан Назарбаев принял историческое решение придать этому общественному механизму статус консультативного органа при Президенте страны. Так родилась Ассамблея народов Казахстана.
Подробнее о факторах, обеспечивших успешное развитие АНК и казахстанской модели межэтнического согласия, читайте на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/6091488a5fb3932faa0f5600/#header
В свежем авторском материале директор ИМЭП Ержан Салтыбаев подробно рассматривает, в чем основные факторы, которые обеспечили столь успешное развитие АНК и всей казахстанской модели межэтнического согласия.
Так, важнейшим из них стала назарбаевская формула новой гражданской нации, призванная избежать серьезных межэтнических конфликтов на этапе становления и развития независимого Казахстана. В основе формулы - идеи толерантности и единства в многообразии. Ключевая задача - идти по пути «синтеза национального суверенитета казахов и суверенитета Казахстана как единой этнополитической общности».
Чтобы закрепить эти идеи, государство нуждалось в некой постоянно действующей общественной платформе, в рамках которой представители всех этносов получали политические гарантии соблюдения своих базовых прав и интересов, а государство – возможность постоянного мониторинга и контроля над межэтнической ситуацией в стране. В марте 1995 года Нурсултан Назарбаев принял историческое решение придать этому общественному механизму статус консультативного органа при Президенте страны. Так родилась Ассамблея народов Казахстана.
Подробнее о факторах, обеспечивших успешное развитие АНК и казахстанской модели межэтнического согласия, читайте на нашем официальном сайте.
https://iwep.kz/#/posts/6091488a5fb3932faa0f5600/#header
Құрметті қазақстандықтар!
Сіздерді Отан қорғаушылар күнімен құттықтаймыз!
Бұл мереке біздің халқымызға бұрыннан тән Отанға деген адалдық, отансүйгіштік, батылдық және ержүректілік сияқты жоғары сынды қасиеттерді паш ететін бүкілхалықтық мәнге ие.
Бұл күні біз ортақ үйіміз – Отанымыздың шекарасы мен қауіпсіздігін сақтай отырып, халқымыздың бейбіт өмірін күнбе-күн табандылықпен қорғаған батыл да ержүрек әскери қызметшілерге, еліміздің қорғаушыларына құрмет көрсетеміз.
ӘЭСИ командасы барлық Отан қорғаушыларға шын жүректен олардың абыройлы және жауапты қызметінде зор күш-қуат пен табыс тілейді.
Біздің бейбіт Қазақстанымыз өркендеп, көркейе берсін! Еліміз тыныш, халқымыз аман болсын!
-
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем Вас с Днем защитника Отечества!
Этот День является всенародным праздником, олицетворяющим такие высокие качества, как преданность Родине, патриотизм, отвага и мужество, испокон веков присущие нашему народу.
Сегодня мы отдаем честь храбрым и отважным военнослужащим, защитникам нашей страны, которые своим каждодневным трудом оберегают мирную жизнь нашего народа, охраняя границы и безопасность нашего общего дома – Республики Казахстан.
Команда ИМЭП от всего сердца желает всем защитникам Отечества стойкости и успехов в их благородной и ответственной службе.
Процветания и благополучия нашему мирному Казахстану!
Сіздерді Отан қорғаушылар күнімен құттықтаймыз!
Бұл мереке біздің халқымызға бұрыннан тән Отанға деген адалдық, отансүйгіштік, батылдық және ержүректілік сияқты жоғары сынды қасиеттерді паш ететін бүкілхалықтық мәнге ие.
Бұл күні біз ортақ үйіміз – Отанымыздың шекарасы мен қауіпсіздігін сақтай отырып, халқымыздың бейбіт өмірін күнбе-күн табандылықпен қорғаған батыл да ержүрек әскери қызметшілерге, еліміздің қорғаушыларына құрмет көрсетеміз.
ӘЭСИ командасы барлық Отан қорғаушыларға шын жүректен олардың абыройлы және жауапты қызметінде зор күш-қуат пен табыс тілейді.
Біздің бейбіт Қазақстанымыз өркендеп, көркейе берсін! Еліміз тыныш, халқымыз аман болсын!
-
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем Вас с Днем защитника Отечества!
Этот День является всенародным праздником, олицетворяющим такие высокие качества, как преданность Родине, патриотизм, отвага и мужество, испокон веков присущие нашему народу.
Сегодня мы отдаем честь храбрым и отважным военнослужащим, защитникам нашей страны, которые своим каждодневным трудом оберегают мирную жизнь нашего народа, охраняя границы и безопасность нашего общего дома – Республики Казахстан.
Команда ИМЭП от всего сердца желает всем защитникам Отечества стойкости и успехов в их благородной и ответственной службе.
Процветания и благополучия нашему мирному Казахстану!
Құрметті қазақстандықтар!
Сіздерді Ұлы Отан соғысындағы Жеңіс күнімен құттықтаймыз!
Осы Ұлы Күнде біз нацизмге қарсы күрес жолында өз өмірін құрбан еткен ата-бабаларымыздың рухының алдында тағзым етіп, басымызды иеміз.
1 миллион 800 мыңнан астам қазақстандық Ұлы Отан соғысы майданында қолына қару алып, жауға қарсы тұрды. Еліміздің миллиондаған ұлдары мен қыздары майдан үшін терін төгіп, жеңіс үшін өмірін құрбан етті. Олардың өмірі шынайы ерлік пен жанқиярлықтың нағыз үлгісі боп қала береді.
Бүгінде ата-бабаларымыздың ерлігі мен құрбандығының арқасында біз бейбіт аспан астында өмір сүріп, еркін әрі қуатты мемлекет құрып жатырмыз. Біздің ортақ парызымыз - Ұлы Жеңіс туралы естелікті қастерлеп сақтау.
ӘЭСИ командасы халқымыздың абыройы мен тәуелсіздігін қорғаған Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің өшпес ерлігіне тағзым етеді.
Қымбатты қазақстандықтар! Жеңіс күні құтты болсын!
-
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем Вас с Днем Победы в Великой Отечественной войне!
В этот великий День мы прежде всего склоняем голову перед светлой памятью наших предков, отдавших жизнь в борьбе против нацизма.
Более 1 миллиона 800 тысяч казахстанцев с оружием в руках сражалось на полях Великой Отечественной войны. Миллионы сыновей и дочерей нашей земли работали, отдавая все для фронта и для победы. Их жизни навсегда останутся эталоном подлинного героизма и самоотверженности.
Сегодня, благодаря подвигу и жертвам наших предков мы живём под мирным небом, строим свободное и сильное государство. И наш общий долг – свято хранить память о Великой Победе.
Команда ИМЭП преклоняется перед бессмертным подвигом ветеранов Великой Отечественной, отстоявших честь и независимость нашего народа.
С праздником Вас дорогие казахстанцы! С Днем Победы!
Сіздерді Ұлы Отан соғысындағы Жеңіс күнімен құттықтаймыз!
Осы Ұлы Күнде біз нацизмге қарсы күрес жолында өз өмірін құрбан еткен ата-бабаларымыздың рухының алдында тағзым етіп, басымызды иеміз.
1 миллион 800 мыңнан астам қазақстандық Ұлы Отан соғысы майданында қолына қару алып, жауға қарсы тұрды. Еліміздің миллиондаған ұлдары мен қыздары майдан үшін терін төгіп, жеңіс үшін өмірін құрбан етті. Олардың өмірі шынайы ерлік пен жанқиярлықтың нағыз үлгісі боп қала береді.
Бүгінде ата-бабаларымыздың ерлігі мен құрбандығының арқасында біз бейбіт аспан астында өмір сүріп, еркін әрі қуатты мемлекет құрып жатырмыз. Біздің ортақ парызымыз - Ұлы Жеңіс туралы естелікті қастерлеп сақтау.
ӘЭСИ командасы халқымыздың абыройы мен тәуелсіздігін қорғаған Ұлы Отан соғысы ардагерлерінің өшпес ерлігіне тағзым етеді.
Қымбатты қазақстандықтар! Жеңіс күні құтты болсын!
-
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем Вас с Днем Победы в Великой Отечественной войне!
В этот великий День мы прежде всего склоняем голову перед светлой памятью наших предков, отдавших жизнь в борьбе против нацизма.
Более 1 миллиона 800 тысяч казахстанцев с оружием в руках сражалось на полях Великой Отечественной войны. Миллионы сыновей и дочерей нашей земли работали, отдавая все для фронта и для победы. Их жизни навсегда останутся эталоном подлинного героизма и самоотверженности.
Сегодня, благодаря подвигу и жертвам наших предков мы живём под мирным небом, строим свободное и сильное государство. И наш общий долг – свято хранить память о Великой Победе.
Команда ИМЭП преклоняется перед бессмертным подвигом ветеранов Великой Отечественной, отстоявших честь и независимость нашего народа.
С праздником Вас дорогие казахстанцы! С Днем Победы!
Дүниежүзілік Банктің бағалауы бойынша 2010 жылдан бастап 2020 жылға дейін Қазақстандағы адам капиталының индексі шамасы 0,59-дан 0,63-ке дейін ұлғайды.
Адам капиталын тұрақты дамуға және кедейлікті қысқартуға ықпал ететін түйінді фактор болып табылады.
Дүниежүзілік Банктің сарапшылары тікелей Адам капиталының индексін (АКИ) 2018 жылдан бастап есептейді және қазіргі уақытта туылған бала өзінің кәмелетке толуына қарай жетуі мүмкін өнімділікті бағалауды білдіреді.
Көрсеткіш қандай да бір елде білім беру мен денсаулық сақтауды дамытудың серпіні мен негізгі факторларын ескере отырып есептеледі.
Сонымен бірге, АКИ серпіні жалпы біздің еліміз үшін оң болғанымен, 2020 жылғы бағалау Қазақстанның адам капиталы саласында бірқатар сын-тегеуріндерге тап болғанын көрсетті. Бұл қиындықтар, соның ішінде COVID-19 індетінің денсаулық пен білімге әсер етуінің салдары болып табылады. Бұл туралы ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпованың төменде сілтемедегі материалында айтылды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #ДүниежүзілікБанк #АдамиКапиталИндексі #Қазақстан
https://iwep.kz/#/posts/60938ad05fb3932faa0f5603/#header
Адам капиталын тұрақты дамуға және кедейлікті қысқартуға ықпал ететін түйінді фактор болып табылады.
Дүниежүзілік Банктің сарапшылары тікелей Адам капиталының индексін (АКИ) 2018 жылдан бастап есептейді және қазіргі уақытта туылған бала өзінің кәмелетке толуына қарай жетуі мүмкін өнімділікті бағалауды білдіреді.
Көрсеткіш қандай да бір елде білім беру мен денсаулық сақтауды дамытудың серпіні мен негізгі факторларын ескере отырып есептеледі.
Сонымен бірге, АКИ серпіні жалпы біздің еліміз үшін оң болғанымен, 2020 жылғы бағалау Қазақстанның адам капиталы саласында бірқатар сын-тегеуріндерге тап болғанын көрсетті. Бұл қиындықтар, соның ішінде COVID-19 індетінің денсаулық пен білімге әсер етуінің салдары болып табылады. Бұл туралы ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпованың төменде сілтемедегі материалында айтылды.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #ДүниежүзілікБанк #АдамиКапиталИндексі #Қазақстан
https://iwep.kz/#/posts/60938ad05fb3932faa0f5603/#header
По оценкам Всемирного Банка, с 2010 года по 2020 год величина Индекса Человеческого Капитала в Казахстане увеличилась с 0,59 до 0,63.
Человеческий капитал является ключевым фактором, способствующим устойчивому развитию и сокращению бедности.
Непосредственно Индекс Человеческого Капитала (ИЧК) рассчитывается экспертами Всемирного Банка с 2018 года и представляет собой оценку производительности, которой может к своему совершеннолетию достичь родившийся в настоящее время ребенок.
Показатель рассчитывается с учетом динамики и ключевых факторов развития образования и здравоохранения в той или иной стране.
Вместе с тем, хотя динамика ИЧК для нашей страны в целом позитивная, оценка 2020 года показала, что Казахстан столкнулся с рядом вызовов в области человеческого капитала. Эти вызовы в том числе являются последствиями влияния пандемии COVID-19 на здоровье и образование. Об этом – в материале эксперта ИМЭП Айман Жусуповой по ссылке ниже.
#ИМЭП #ИМЭП_Социология #ВсемирныйБанк #ИндексЧеловеческогоКапитала #Казахстан
https://iwep.kz/#/posts/60938ad05fb3932faa0f5603/#header
Человеческий капитал является ключевым фактором, способствующим устойчивому развитию и сокращению бедности.
Непосредственно Индекс Человеческого Капитала (ИЧК) рассчитывается экспертами Всемирного Банка с 2018 года и представляет собой оценку производительности, которой может к своему совершеннолетию достичь родившийся в настоящее время ребенок.
Показатель рассчитывается с учетом динамики и ключевых факторов развития образования и здравоохранения в той или иной стране.
Вместе с тем, хотя динамика ИЧК для нашей страны в целом позитивная, оценка 2020 года показала, что Казахстан столкнулся с рядом вызовов в области человеческого капитала. Эти вызовы в том числе являются последствиями влияния пандемии COVID-19 на здоровье и образование. Об этом – в материале эксперта ИМЭП Айман Жусуповой по ссылке ниже.
#ИМЭП #ИМЭП_Социология #ВсемирныйБанк #ИндексЧеловеческогоКапитала #Казахстан
https://iwep.kz/#/posts/60938ad05fb3932faa0f5603/#header
11 мамырда Қазақстанның Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Түркістан қаласына келді. Сапар барысында Нұрсұлтан Назарбаев тәуелсіздік жылдары тағы бір маңызды нысан - көпғасырлық тарихында мұндай жаңғыруды көрмеген Түркістан қаласының салынғанын мәлімдеді.
Нұрсұлтан Назарбаев облыс орталығын Түркістанға көшіру туралы шешім қабылдағаннан кейін қала қазақстандықтар үшін ғана емес, халықаралық туристер үшін де тартымды болып табылатын жаңа тарихи-мәдени орталыққа айналды.
Қаланың тарихи-мәдени келбетін қалыптастыратын басты назар аударарлық орны - Қожа Ахмет Ясауи кесенесі екені белгілі. Кесене Қазақстандағы ЮНЕСКО-ның мәдени мұрасының алғашқы нысаны болып табылады.
ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов атап өткендей, Түркістанның мәдени әлеуетін кеңейту және туристік тартымдылығын арттыру жаңа әлеуметтік-мәдени нысандардың ашылуына ықпал етеді.
Елбасының сапары барысында көрсетілген жаңа нысандардың қатарында «Керуен-Сарай» туристік кешенін, сондай-ақ Қазақ хандығына арналған мемориалдық кешеннің ашылуын атап өткен жөн. Түркістан қаласы облыс орталығы деп жарияланған сәттен бастап қалада барлығы 257-ден астам нысан салынды.
«Түркістан қазақ халқы үшін ғана емес, бүкіл түркі елдері үшін қасиетті қала және рухани орталық. Осыған байланысты қаланың түркі әлемінің рухани астанасы ретінде ресми түрде мойындалуы маңызды. Бұл шешім Түркітілдес мемлекеттердің ынтымақтастық кеңесінің таяудағы саммиті аясында қабылданды», - деп атап өтті А.Тоқтышақов.
Бұдан басқа, 2017 жылы Түркітілдес мемлекеттердің ынтымақтастық кеңесіне кіретін Халықаралық түркі мәдениеті ұйымының шешімімен Түркістан қаласы түркі елдерінің мәдени астанасы болып жарияланды.
Сарапшы Елбасының бастамасымен болған Түркістанның өзгеруі және оған түркі әлемінің рухани астанасы мәртебесінің берілуі қаланың жыл сайын белсенді дамып, аймақтық және халықаралық деңгейде танымал болып келе жатқан жаңа тарихи және мәдени орталық ретінде орнығуына ықпал ететінін атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Мәдениет #Туризм #Түркістан #Елбасы
Нұрсұлтан Назарбаев облыс орталығын Түркістанға көшіру туралы шешім қабылдағаннан кейін қала қазақстандықтар үшін ғана емес, халықаралық туристер үшін де тартымды болып табылатын жаңа тарихи-мәдени орталыққа айналды.
Қаланың тарихи-мәдени келбетін қалыптастыратын басты назар аударарлық орны - Қожа Ахмет Ясауи кесенесі екені белгілі. Кесене Қазақстандағы ЮНЕСКО-ның мәдени мұрасының алғашқы нысаны болып табылады.
ӘЭСИ сарапшысы Арман Тоқтышақов атап өткендей, Түркістанның мәдени әлеуетін кеңейту және туристік тартымдылығын арттыру жаңа әлеуметтік-мәдени нысандардың ашылуына ықпал етеді.
Елбасының сапары барысында көрсетілген жаңа нысандардың қатарында «Керуен-Сарай» туристік кешенін, сондай-ақ Қазақ хандығына арналған мемориалдық кешеннің ашылуын атап өткен жөн. Түркістан қаласы облыс орталығы деп жарияланған сәттен бастап қалада барлығы 257-ден астам нысан салынды.
«Түркістан қазақ халқы үшін ғана емес, бүкіл түркі елдері үшін қасиетті қала және рухани орталық. Осыған байланысты қаланың түркі әлемінің рухани астанасы ретінде ресми түрде мойындалуы маңызды. Бұл шешім Түркітілдес мемлекеттердің ынтымақтастық кеңесінің таяудағы саммиті аясында қабылданды», - деп атап өтті А.Тоқтышақов.
Бұдан басқа, 2017 жылы Түркітілдес мемлекеттердің ынтымақтастық кеңесіне кіретін Халықаралық түркі мәдениеті ұйымының шешімімен Түркістан қаласы түркі елдерінің мәдени астанасы болып жарияланды.
Сарапшы Елбасының бастамасымен болған Түркістанның өзгеруі және оған түркі әлемінің рухани астанасы мәртебесінің берілуі қаланың жыл сайын белсенді дамып, аймақтық және халықаралық деңгейде танымал болып келе жатқан жаңа тарихи және мәдени орталық ретінде орнығуына ықпал ететінін атап өтті.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Мәдениет #Туризм #Түркістан #Елбасы
11 мая Первый Президент Казахстана - Елбасы Нурсултан Назарбаев прибыл в город Туркестан. В ходе визита Нурсултан Назарбаев заявил, что за годы независимости построен еще один серьезнейший объект – город Туркестан, который за многовековую историю не видел такого возрождения.
После принятого Нурсултаном Назарбаевым решения о переносе областного центра в Туркестан город превратился в новый историко-культурный центр, являющийся привлекательным не только для казахстанцев, но и для международных туристов.
Как известно, главной достопримечательностью города, формирующей его историко-культурный облик, является мавзолей Ходжи Ахмеда Ясави. Примечательно, что мавзолей также является первым объектом культурного наследия ЮНЕСКО в Казахстане.
Как отмечает эксперт ИМЭП Арман Токтушаков, расширению культурного потенциала и повышению туристической привлекательности Туркестана способствует открытие новых социально-культурных объектов.
В числе новых объектов, которые были продемонстрированы Елбасы в ходе его визита, стоит отметить туристический комплекс «Керуен-Сарай», а также открытие мемориального комплекса, посвященного Казахскому ханству. С момента, как город Туркестан объявлен областным центром, всего в городе построено более 257 объектов.
«Туркестан является священным городом и духовным центром не только для казахского народа, но и для всех тюркских стран. В этой связи важным представляется то, что город официально признан духовной столицей тюркского мира. Это решение принято в рамках недавнего саммита Совета сотрудничества тюркоязычных государств», - отмечает А. Токтушаков.
Кроме того, ранее, в 2017 году, город Туркестан по решению Международной организации тюркской культуры, входящей в Совет сотрудничества тюркоязычных государств, объявлен культурной столицей тюркских стран.
Эксперт резюмирует, что произошедшее по инициативе Елбасы преображение Туркестана и придание ему статуса духовной столицы тюркского мира будут способствовать закреплению города в качестве нового исторического и культурного центра, который с каждым годом активно развивается и становится все более узнаваемым на региональном и международном уровне.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Культура #Туризм #Туркестан #Елбасы
После принятого Нурсултаном Назарбаевым решения о переносе областного центра в Туркестан город превратился в новый историко-культурный центр, являющийся привлекательным не только для казахстанцев, но и для международных туристов.
Как известно, главной достопримечательностью города, формирующей его историко-культурный облик, является мавзолей Ходжи Ахмеда Ясави. Примечательно, что мавзолей также является первым объектом культурного наследия ЮНЕСКО в Казахстане.
Как отмечает эксперт ИМЭП Арман Токтушаков, расширению культурного потенциала и повышению туристической привлекательности Туркестана способствует открытие новых социально-культурных объектов.
В числе новых объектов, которые были продемонстрированы Елбасы в ходе его визита, стоит отметить туристический комплекс «Керуен-Сарай», а также открытие мемориального комплекса, посвященного Казахскому ханству. С момента, как город Туркестан объявлен областным центром, всего в городе построено более 257 объектов.
«Туркестан является священным городом и духовным центром не только для казахского народа, но и для всех тюркских стран. В этой связи важным представляется то, что город официально признан духовной столицей тюркского мира. Это решение принято в рамках недавнего саммита Совета сотрудничества тюркоязычных государств», - отмечает А. Токтушаков.
Кроме того, ранее, в 2017 году, город Туркестан по решению Международной организации тюркской культуры, входящей в Совет сотрудничества тюркоязычных государств, объявлен культурной столицей тюркских стран.
Эксперт резюмирует, что произошедшее по инициативе Елбасы преображение Туркестана и придание ему статуса духовной столицы тюркского мира будут способствовать закреплению города в качестве нового исторического и культурного центра, который с каждым годом активно развивается и становится все более узнаваемым на региональном и международном уровне.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Культура #Туризм #Туркестан #Елбасы
11 мамырда Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Түркістанды аралады, себебі қаланың дамуы елдің стратегиялық міндеттерінің қатарына кіреді.
Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова бүгінгі таңда Түркі әлемінің рухани астанасын қайта құру және жаңғырту қарқыны теңдессіз болып табылатынын және көпғасырлық тарихы бар бірегей қаланың әлеуетін толық ашуға мүмкіндік беретінін атап өтті. Осылайша, тек 2018-2020 жылдары қалада 257 нысан салынды.
Қазақстанның Тұңғыш Президентінің пікірінше, бүгінде ел астанасынан да жылдам дамып келе жатқан Түркістан халықаралық ауқымдағы бірегей орынға айналады. Қалада ортағасырлық және қазіргі заманғы сәулет ескерткіштері үйлесімін тапқан.
Елбасы қаланың бұрынғы ұлылығын жаңғырту жөніндегі жоспар оның асқақ арманы болғанын айтты. Осы мақсатта бірқатар стратегиялық шешімдер қабылданды, оның ішінде Шымкентті миллион халқы бар қала ретінде бөлу және 2018 жылғы маусымда жеке Түркістан облысын құру, қала мен жаңа облысты дамыту бағдарламасын әзірлеу және іске асыру.
Айта кететін болсақ, бүгінгі таңда Түркістанға құйылған инвестиция көлемі еліміз бойынша бірінші орында. Өткен жылдың қорытындысы бойынша облысқа 700 млрд теңгеден астам инвестиция бағытталды. Осылайша, шетелдік инвестициялар көлемі екі есеге артып, 315 млн долларды құрады.
Шағын және орта бизнес те қуатты өсу қарқынын көрсетіп отыр - 140 мың ШОБ субъектісі. Кәсіпкерлер санының жүз пайызға жуық өсуі байқалды. Сонымен қатар, Түркістанда алғаш рет халықаралық деңгейдегі әуежай салынды.
Жаңартылған Түркістанның қарқынды дамуы, Нұрсұлтан Назарбаевтың бағалауы бойынша, қала халқы санының өсуіне де оң әсерін тигізеді. Нәтижесінде төрт жылда 26 мың жаңа пәтердің құрылысы жоспарланған.
Сапар барысында Нұрсұлтан Назарбаев «біздің ұлттық салт-дәстүріміз бен мәдениетімізді сақтап қалған халық тығыз орналасқан өңірде қаланың қайта өркендеуі мен құрылысы, ең алдымен, халық үшін жасалуда» деп атап өтті.
Айман Жүсіпова сондай-ақ өңірге осындай ауқымды инвестицияларды тартудың басқа да жақсы себептері - бұл халықты жұмыспен қамту, мәдениетті қайта құру, мәдени мұраны таныстыру және бүкіл әлемге Қазақстанның заманауи қарқынды даму деңгейі туралы атап өтті.
«Бүгінгі таңда Түркістан Түркі әлемінің рухани астанасы болып жарияланды. Қалада бірқатар бірегей нысандардың құрылысы салынып, әлі де жалғасуда, инфрақұрылым дамып келеді, бұл тек еліміздің азаматтары үшін ғана емес, бүкіл әлемнің туристері үшін де қаланың тартымдылығына тікелей әсер етеді», - деп түйіндеді ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Мәдениет #Туризм #Түркістан #Елбасы
https://365info.kz/2021/05/nursultan-nazarbaev-vozrozhdenie-turkestana-osushhestvlyaetsya-v-pervuyu-ochered-dlya-naroda
Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова бүгінгі таңда Түркі әлемінің рухани астанасын қайта құру және жаңғырту қарқыны теңдессіз болып табылатынын және көпғасырлық тарихы бар бірегей қаланың әлеуетін толық ашуға мүмкіндік беретінін атап өтті. Осылайша, тек 2018-2020 жылдары қалада 257 нысан салынды.
Қазақстанның Тұңғыш Президентінің пікірінше, бүгінде ел астанасынан да жылдам дамып келе жатқан Түркістан халықаралық ауқымдағы бірегей орынға айналады. Қалада ортағасырлық және қазіргі заманғы сәулет ескерткіштері үйлесімін тапқан.
Елбасы қаланың бұрынғы ұлылығын жаңғырту жөніндегі жоспар оның асқақ арманы болғанын айтты. Осы мақсатта бірқатар стратегиялық шешімдер қабылданды, оның ішінде Шымкентті миллион халқы бар қала ретінде бөлу және 2018 жылғы маусымда жеке Түркістан облысын құру, қала мен жаңа облысты дамыту бағдарламасын әзірлеу және іске асыру.
Айта кететін болсақ, бүгінгі таңда Түркістанға құйылған инвестиция көлемі еліміз бойынша бірінші орында. Өткен жылдың қорытындысы бойынша облысқа 700 млрд теңгеден астам инвестиция бағытталды. Осылайша, шетелдік инвестициялар көлемі екі есеге артып, 315 млн долларды құрады.
Шағын және орта бизнес те қуатты өсу қарқынын көрсетіп отыр - 140 мың ШОБ субъектісі. Кәсіпкерлер санының жүз пайызға жуық өсуі байқалды. Сонымен қатар, Түркістанда алғаш рет халықаралық деңгейдегі әуежай салынды.
Жаңартылған Түркістанның қарқынды дамуы, Нұрсұлтан Назарбаевтың бағалауы бойынша, қала халқы санының өсуіне де оң әсерін тигізеді. Нәтижесінде төрт жылда 26 мың жаңа пәтердің құрылысы жоспарланған.
Сапар барысында Нұрсұлтан Назарбаев «біздің ұлттық салт-дәстүріміз бен мәдениетімізді сақтап қалған халық тығыз орналасқан өңірде қаланың қайта өркендеуі мен құрылысы, ең алдымен, халық үшін жасалуда» деп атап өтті.
Айман Жүсіпова сондай-ақ өңірге осындай ауқымды инвестицияларды тартудың басқа да жақсы себептері - бұл халықты жұмыспен қамту, мәдениетті қайта құру, мәдени мұраны таныстыру және бүкіл әлемге Қазақстанның заманауи қарқынды даму деңгейі туралы атап өтті.
«Бүгінгі таңда Түркістан Түркі әлемінің рухани астанасы болып жарияланды. Қалада бірқатар бірегей нысандардың құрылысы салынып, әлі де жалғасуда, инфрақұрылым дамып келеді, бұл тек еліміздің азаматтары үшін ғана емес, бүкіл әлемнің туристері үшін де қаланың тартымдылығына тікелей әсер етеді», - деп түйіндеді ӘЭСИ сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Мәдениет #Туризм #Түркістан #Елбасы
https://365info.kz/2021/05/nursultan-nazarbaev-vozrozhdenie-turkestana-osushhestvlyaetsya-v-pervuyu-ochered-dlya-naroda
11 мая Первый Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев посетил Туркестан, развитие которого входит в число стратегических задач страны.
В этой связи эксперт ИМЭП Айман Жусупова отмечает, что на сегодняшний день темпы преобразования и возрождения духовной столицы Тюркского мира являются беспрецедентными и позволяют полностью раскрыть потенциал уникального города с многовековой историей. Так, всего за 2018-2020 годы в городе было построено 257 объектов.
По мнению Первого Президента Казахстана, Туркестан, который развивается на сегодняшний день даже быстрее столицы страны, станет уникальным местом в международном масштабе. В городе будут гармонично сочетаться памятники средневековой и современной архитектуры.
Елбасы рассказал о том, что планы о возрождении былого величия города были его заветной мечтой. С этой целью были приняты ряд стратегических решений, в числе которых выделение Шымкента как города с миллионным населением и создание отдельной Туркестанской области в июне 2018 года, разработка и реализация программы развития города и новой области.
Стоит отметить, что на сегодняшний день объемы инвестиций в Туркестан – первые по стране. По итогам прошлого года в область направлено больше 700 млрд тенге инвестиций, растут вливания извне. Так, объемы иностранных инвестиций увеличились вдвое и составляют 315 млн долларов.
Мощные темпы роста показывает также малый и средний бизнес – 140 тысяч субъектов МСБ. Произошло почти стопроцентное увеличение числа предпринимателей. Кроме того, впервые в Туркестане был построен аэропорт международного уровня.
Столь стремительное развитие обновленного Туркестана, по оценке Нурсултана Назарбаева, благоприятно отразится и на росте численности населения города. В результате в планах уже заложено строительство 26 тысяч новых квартир за четыре года.
Как подчеркнул в ходе визита Нурсултан Назарбаев «возрождение и строительство города в густонаселенном, сохранившем наши национальные традиции и культуру регионе, делается, прежде всего, для народа».
Айман Жусупова также подчеркнула, что другими вескими основаниями для столь масштабных вложений в регион, являются вопросы трудоустройства населения, возрождение культуры, представление культурного наследия и уровня современного динамичного развития Казахстана всему миру.
«На сегодняшний день Туркестан объявлен духовной столицей Тюркского мира. В городе уже построено и еще продолжается строительство ряда уникальных объектов, развивается инфраструктура, что напрямую отразится на привлекательности города не только для граждан нашей страны, но и для туристов со всего мира», - резюмирует эксперт ИМЭП.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Культура #Туризм #Туркестан #Елбасы
https://365info.kz/2021/05/nursultan-nazarbaev-vozrozhdenie-turkestana-osushhestvlyaetsya-v-pervuyu-ochered-dlya-naroda
В этой связи эксперт ИМЭП Айман Жусупова отмечает, что на сегодняшний день темпы преобразования и возрождения духовной столицы Тюркского мира являются беспрецедентными и позволяют полностью раскрыть потенциал уникального города с многовековой историей. Так, всего за 2018-2020 годы в городе было построено 257 объектов.
По мнению Первого Президента Казахстана, Туркестан, который развивается на сегодняшний день даже быстрее столицы страны, станет уникальным местом в международном масштабе. В городе будут гармонично сочетаться памятники средневековой и современной архитектуры.
Елбасы рассказал о том, что планы о возрождении былого величия города были его заветной мечтой. С этой целью были приняты ряд стратегических решений, в числе которых выделение Шымкента как города с миллионным населением и создание отдельной Туркестанской области в июне 2018 года, разработка и реализация программы развития города и новой области.
Стоит отметить, что на сегодняшний день объемы инвестиций в Туркестан – первые по стране. По итогам прошлого года в область направлено больше 700 млрд тенге инвестиций, растут вливания извне. Так, объемы иностранных инвестиций увеличились вдвое и составляют 315 млн долларов.
Мощные темпы роста показывает также малый и средний бизнес – 140 тысяч субъектов МСБ. Произошло почти стопроцентное увеличение числа предпринимателей. Кроме того, впервые в Туркестане был построен аэропорт международного уровня.
Столь стремительное развитие обновленного Туркестана, по оценке Нурсултана Назарбаева, благоприятно отразится и на росте численности населения города. В результате в планах уже заложено строительство 26 тысяч новых квартир за четыре года.
Как подчеркнул в ходе визита Нурсултан Назарбаев «возрождение и строительство города в густонаселенном, сохранившем наши национальные традиции и культуру регионе, делается, прежде всего, для народа».
Айман Жусупова также подчеркнула, что другими вескими основаниями для столь масштабных вложений в регион, являются вопросы трудоустройства населения, возрождение культуры, представление культурного наследия и уровня современного динамичного развития Казахстана всему миру.
«На сегодняшний день Туркестан объявлен духовной столицей Тюркского мира. В городе уже построено и еще продолжается строительство ряда уникальных объектов, развивается инфраструктура, что напрямую отразится на привлекательности города не только для граждан нашей страны, но и для туристов со всего мира», - резюмирует эксперт ИМЭП.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Культура #Туризм #Туркестан #Елбасы
https://365info.kz/2021/05/nursultan-nazarbaev-vozrozhdenie-turkestana-osushhestvlyaetsya-v-pervuyu-ochered-dlya-naroda
Белгілі болғандай, осы жылы әлемдік экономиканың өсуі 5,4%-ды құрауы мүмкін. Мұндай болжамды Біріккен Ұлттар Ұйымы өсу перспективалары туралы орта мерзімді баяндамада ұсынды.
Жаңа деректер БҰҰ қаңтарда жорамалдаған болжамынан жоғары. Сол кезде сарапшылар тиісті көрсеткішті 4,7%-ға бағалады. Өткен жылы әлемдік экономиканың 3,6%-ға төмендеуі аясында серпін айтарлықтай оң болып көрінеді.
Болжамды өсудің себептері туралы айта отырып, зерттеу авторлары АҚШ пен Қытайдың, әлемдегі ең ірі екі экономиканың қалпына келуіне назар аударады. Сонымен бірге, экономикалық көрсеткіштердің жақсаруы әлемнің басқа аймақтарында да байқалағанымен, олардың біркелкі еместігін атап кеткен жөн.
Сонымен қатар, іс жүзінде жағдайдын оң бет бұрыс алуы, коронавирустық індеттің одан әрі дамуына, онымен күресу үшін қабылданған шаралардың тиімділігіне, соның ішінде әртүрлі елдердегі халықты вакцинациялау процесінің ауқымы мен тиімділігіне байланысты.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Індет #Коронавирус #БҰҰ #АҚШ #Қытай
Жаңа деректер БҰҰ қаңтарда жорамалдаған болжамынан жоғары. Сол кезде сарапшылар тиісті көрсеткішті 4,7%-ға бағалады. Өткен жылы әлемдік экономиканың 3,6%-ға төмендеуі аясында серпін айтарлықтай оң болып көрінеді.
Болжамды өсудің себептері туралы айта отырып, зерттеу авторлары АҚШ пен Қытайдың, әлемдегі ең ірі екі экономиканың қалпына келуіне назар аударады. Сонымен бірге, экономикалық көрсеткіштердің жақсаруы әлемнің басқа аймақтарында да байқалағанымен, олардың біркелкі еместігін атап кеткен жөн.
Сонымен қатар, іс жүзінде жағдайдын оң бет бұрыс алуы, коронавирустық індеттің одан әрі дамуына, онымен күресу үшін қабылданған шаралардың тиімділігіне, соның ішінде әртүрлі елдердегі халықты вакцинациялау процесінің ауқымы мен тиімділігіне байланысты.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #Індет #Коронавирус #БҰҰ #АҚШ #Қытай
Как стало известно, рост мировой экономики в текущем году может составить 5,4%. Такой прогноз представлен Организацией Объединенных Наций в среднесрочном докладе о перспективах роста.
Новые данные выше прогноза, озвученного ООН в январе – тогда соответствующий показатель оценивался экспертами в 4,7%. Динамика выглядит достаточно позитивной на фоне снижения мировой экономики на 3,6 % в прошлом году.
Говоря о причинах прогнозируемого роста, авторы исследования обращают внимание на восстановление двух крупнейших экономик мира - США и Китая. В то же время, улучшение экономических показателей происходит и в других регионах планеты, хотя и не равномерно.
Вместе с тем, как все произойдет в реальности, зависит в том числе и от дальнейшего течения пандемии коронавируса, эффективности предпринимаемых мер по борьбе с ним, в том числе масштабов и результативности процесса вакцинации населения в разных странах.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Пандемия #Коронавирус #ООН #США #Китай
Новые данные выше прогноза, озвученного ООН в январе – тогда соответствующий показатель оценивался экспертами в 4,7%. Динамика выглядит достаточно позитивной на фоне снижения мировой экономики на 3,6 % в прошлом году.
Говоря о причинах прогнозируемого роста, авторы исследования обращают внимание на восстановление двух крупнейших экономик мира - США и Китая. В то же время, улучшение экономических показателей происходит и в других регионах планеты, хотя и не равномерно.
Вместе с тем, как все произойдет в реальности, зависит в том числе и от дальнейшего течения пандемии коронавируса, эффективности предпринимаемых мер по борьбе с ним, в том числе масштабов и результативности процесса вакцинации населения в разных странах.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Пандемия #Коронавирус #ООН #США #Китай
Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчиктің айтуынша, Палестинадағы қақтығыстың шиеленісуі көптеген жылдар бойы бұрын-соңды болмаған қарқындылыққа жетті.
Израиль билігінің Әл-Ақса (ислам әлемінде үшінші маңызы бар) мешітінің айналасындағы әрекеттері, сондай-ақ палестиналық отбасыларды Шығыс Иерусалимдегі үйлерінен шығаруы нәтижесінде палестина қауымдастығының наразылығын тудырғаны анық.
10 мамырдан бастап қақтығыс өте қауіпті жағдайға келе бастады. Осылайша, Иерусалимдегі Әл-Ақса мешітінен діндарларды қуған үшін ХАМАС және Газа секторындағы басқа да палестиналық топтамалар Израильге шамамен 1,6 мың зымырандарды атқан. Тель-Авив өз кезегінде ХАМАС әскери нысандарына да, Газа секторындағы азаматтық нысандарға да жаппай соққы бере бастады.
Ірі көлемдегі оқ жаудыруы қарапайым тұрғындардың өліміне алып келді. Палестина автономиясының денсаулық сақтау министрлігінің соңғы мәліметтері бойынша 67 палестиналық қайтыс болды, оның 17-сі балалар. Израиль жағынан жеті адам қаза тапты деп хабарланды.
Сонымен қатар, Израиль эскалация деңгейін төмендеткісі келмейді. Сонымен, Израиль Бас штабының мақұлдауына келесі аптада орналастыруға болатын жер үсті операциясының жоспары ұсынылды.
«Таяу Шығыстағы қақтығыс өте өткір кезеңге жеткені анық. Халықаралық дипломатияның күш-жігерін арттырмаса, бұл жағдай өте қауіпті және болжамсыз салдарға алып келетін ең жағымсыз сценарий бойынша дамуы мүмкін», - деп атап өтті Пархомчик.
Шығыс Иерусалим мәселесі
Сарапшы, шын мәнінде, Шығыс Иерусалимдегі жағдай бір ай бұрын біртіндеп қыза бастаған, бірақ Израиль үкіметі пісіп жатқан дағдарыстың ауқымын анық бағаламағанын айтады.
«7 мамырдан бастап Әл-Ақса мешітінің ауданы көптеген жылдар бойы палестиналықтардың полициямен қақтығысқан жерге айналды. Рамазан айында мешітке шабуыл жасап жүздеген адам жарақат алған палестиналықтардың демонстрацияларына қысым көрсету тез өршіп тұрған қақтығыстың қуатты қозғаушысы болды.
Шығыс Иерусалимдегі жағдай шектен шықты десек артық айтқандық болмас. Иерусалимдегі қасиетті орындардың мәртебесін сақтау туралы 1994 жылғы Израиль-Иордания бейбітшілік шартының ережелері бұзылды», - деді Пархомчик.
Өздеріңіз білетіндей, 1967 жылғы Алты күндік соғыстың нәтижесінде өзінің протекторатын қаланың бүкіл аумағында кеңейтіп, Шығыс Иерусалимде, Иордания мен Газа секторының батыс жағалауынан Израиль күштерін шығаруды ескеретін БҰҰ ҚК-нің №242 қарарын Израиль айналып өтіп жатыр. БҰҰ ҚК-нің 1973 жылғы № 338 қарары осы ережелерді бекіткен болатын.
БҰҰ ҚК-нің №242 және №338 қарарларына сілтемелер барлық кейінгі бейбітшілік келісімдерінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бірақ, іс жүзінде Таяу Шығыстағы халықаралық құқықпен бекітілген бейбіт реттеу қағидаттары жүзеге асырылмай отыр.
Израиль 1967 жылы басып алынған аумақтарда еврей қоныстарының құрылысын дәйекті түрде жалғастырды, бұл БҰҰ Бас Ассамблеясының 1947 жылғы № 181 қарарына қайшы келді. Шын мәнінде, Израиль қазір палестиналықтардың тікелей бақылауында тұрған аудандарды ғана Палестина жерлері ретінде ресми түрде мойындайды.
2016 жылы БҰҰ ҚК алғаш рет Палестина жеріндегі Израиль қоныстарының, соның ішінде Шығыс Иерусалимнің заңсыздығы туралы қарар қабылдады. БҰҰ ҚК-нің № 2334 қарары Израильдің елді мекендер құрылысының заңды күші жоқ екенін және халықаралық құқықты өрескел бұзу екенін растайды.
Осыған орай, 2017 жылы Иерусалимді Израильдің астанасы деп таныған АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамптың әрекеті Палестина-Израиль қайшылықтарын күрт қыздырды.
2017 жылғы желтоқсандағы төтенше отырыста БҰҰ Бас Ассамблеясы Иерусалимді Израильдің астанасы деп тануға қарсы дауыс беріп, АҚШ-ты шешімін жоюға шақырды. Трамптың Иерусалимге жасаған қадамын АҚШ-тың көптеген еуропалық серіктестері сынға алды, ол сонымен қатар Түркия мен бірқатар басқа елдердің қатал сынына себеп болды. Алайда халықаралық қысым Вашингтонның жоспарларын өзгертпеді.
«Нәтижесінде Иерусалим мәртебесі мәселесі одан да күрделі және өткір сипатқа ие болды. Бұл жағдайды халықаралық құқық негізінде шешуге кедергі келтіреді», - дейді ИМЭП сарапшысы.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Израиль билігінің Әл-Ақса (ислам әлемінде үшінші маңызы бар) мешітінің айналасындағы әрекеттері, сондай-ақ палестиналық отбасыларды Шығыс Иерусалимдегі үйлерінен шығаруы нәтижесінде палестина қауымдастығының наразылығын тудырғаны анық.
10 мамырдан бастап қақтығыс өте қауіпті жағдайға келе бастады. Осылайша, Иерусалимдегі Әл-Ақса мешітінен діндарларды қуған үшін ХАМАС және Газа секторындағы басқа да палестиналық топтамалар Израильге шамамен 1,6 мың зымырандарды атқан. Тель-Авив өз кезегінде ХАМАС әскери нысандарына да, Газа секторындағы азаматтық нысандарға да жаппай соққы бере бастады.
Ірі көлемдегі оқ жаудыруы қарапайым тұрғындардың өліміне алып келді. Палестина автономиясының денсаулық сақтау министрлігінің соңғы мәліметтері бойынша 67 палестиналық қайтыс болды, оның 17-сі балалар. Израиль жағынан жеті адам қаза тапты деп хабарланды.
Сонымен қатар, Израиль эскалация деңгейін төмендеткісі келмейді. Сонымен, Израиль Бас штабының мақұлдауына келесі аптада орналастыруға болатын жер үсті операциясының жоспары ұсынылды.
«Таяу Шығыстағы қақтығыс өте өткір кезеңге жеткені анық. Халықаралық дипломатияның күш-жігерін арттырмаса, бұл жағдай өте қауіпті және болжамсыз салдарға алып келетін ең жағымсыз сценарий бойынша дамуы мүмкін», - деп атап өтті Пархомчик.
Шығыс Иерусалим мәселесі
Сарапшы, шын мәнінде, Шығыс Иерусалимдегі жағдай бір ай бұрын біртіндеп қыза бастаған, бірақ Израиль үкіметі пісіп жатқан дағдарыстың ауқымын анық бағаламағанын айтады.
«7 мамырдан бастап Әл-Ақса мешітінің ауданы көптеген жылдар бойы палестиналықтардың полициямен қақтығысқан жерге айналды. Рамазан айында мешітке шабуыл жасап жүздеген адам жарақат алған палестиналықтардың демонстрацияларына қысым көрсету тез өршіп тұрған қақтығыстың қуатты қозғаушысы болды.
Шығыс Иерусалимдегі жағдай шектен шықты десек артық айтқандық болмас. Иерусалимдегі қасиетті орындардың мәртебесін сақтау туралы 1994 жылғы Израиль-Иордания бейбітшілік шартының ережелері бұзылды», - деді Пархомчик.
Өздеріңіз білетіндей, 1967 жылғы Алты күндік соғыстың нәтижесінде өзінің протекторатын қаланың бүкіл аумағында кеңейтіп, Шығыс Иерусалимде, Иордания мен Газа секторының батыс жағалауынан Израиль күштерін шығаруды ескеретін БҰҰ ҚК-нің №242 қарарын Израиль айналып өтіп жатыр. БҰҰ ҚК-нің 1973 жылғы № 338 қарары осы ережелерді бекіткен болатын.
БҰҰ ҚК-нің №242 және №338 қарарларына сілтемелер барлық кейінгі бейбітшілік келісімдерінің ажырамас бөлігі болып табылады. Бірақ, іс жүзінде Таяу Шығыстағы халықаралық құқықпен бекітілген бейбіт реттеу қағидаттары жүзеге асырылмай отыр.
Израиль 1967 жылы басып алынған аумақтарда еврей қоныстарының құрылысын дәйекті түрде жалғастырды, бұл БҰҰ Бас Ассамблеясының 1947 жылғы № 181 қарарына қайшы келді. Шын мәнінде, Израиль қазір палестиналықтардың тікелей бақылауында тұрған аудандарды ғана Палестина жерлері ретінде ресми түрде мойындайды.
2016 жылы БҰҰ ҚК алғаш рет Палестина жеріндегі Израиль қоныстарының, соның ішінде Шығыс Иерусалимнің заңсыздығы туралы қарар қабылдады. БҰҰ ҚК-нің № 2334 қарары Израильдің елді мекендер құрылысының заңды күші жоқ екенін және халықаралық құқықты өрескел бұзу екенін растайды.
Осыған орай, 2017 жылы Иерусалимді Израильдің астанасы деп таныған АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамптың әрекеті Палестина-Израиль қайшылықтарын күрт қыздырды.
2017 жылғы желтоқсандағы төтенше отырыста БҰҰ Бас Ассамблеясы Иерусалимді Израильдің астанасы деп тануға қарсы дауыс беріп, АҚШ-ты шешімін жоюға шақырды. Трамптың Иерусалимге жасаған қадамын АҚШ-тың көптеген еуропалық серіктестері сынға алды, ол сонымен қатар Түркия мен бірқатар басқа елдердің қатал сынына себеп болды. Алайда халықаралық қысым Вашингтонның жоспарларын өзгертпеді.
«Нәтижесінде Иерусалим мәртебесі мәселесі одан да күрделі және өткір сипатқа ие болды. Бұл жағдайды халықаралық құқық негізінде шешуге кедергі келтіреді», - дейді ИМЭП сарапшысы.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Халықаралық реакция
Шиеленістің соңғы толқыны басталғаннан бері әлемдік қауымдастық Шығыс Иерусалим мен Газа секторындағы жағдайға алаңдаушылық білдірді.
АҚШ әкімшілігі Израиль басшылығымен үнемі байланыста, бұл туралы АҚШ президенті Джо Байден мен премьер-министр Беньямин Нетаньяху арасындағы келіссөздердің нәтижелері бойынша жарияланды. Ақ үй басшысы тағы бір рет аймақтағы тұрақты тыныштықты қалпына келтіруге шақырды.
ЕО мемлекеттері зымыран атуды тоқтатуға шақырды. 12 мамырда БҰҰ ҚК-нің Таяу Шығыстағы жағдай туралы екінші жабық отырысының нәтижелері бойынша Еуропа елдерінің өкілдері Израильді Газадағы операция кезінде ұстамдылық танытуға шақырды, сонымен бірге Израиль аумағына зымыран шабуылдарын айыптады.
Қақтығыстың шешімін іздеу мәселелеріндегі дипломатиялық белсенділікті Түркия бастады. Сонымен, Ресей президенті Владимир Путин мен Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған арасындағы келіссөздерден кейін Анкара Палестина-Израиль қақтығысы аймағына бітімгершілік контингентін жіберу бастамасын қарау қажеттілігін мәлімдеді.
Өз кезегінде, Ресей СІМ басшысының БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерришпен келіссөздерінің қорытындысы бойынша Мәскеу Таяу Шығысты реттеу жөніндегі халықаралық делдалдардың (Ресей, АҚШ, БҰҰ, ЕО) «квартетінің» жұмысын жандандыруды талап етеді. Әңгіме қысқа мерзімде сыртқы істер министрлері деңгейінде БҰҰ ұйымдастырушы ретінде «квартет» кездесуін өткізу туралы болып отыр.
Айта кету керек, қазіргі уақытта БҰҰ-да Израиль мен Палестина арасындағы қақтығысқа арналған Қауіпсіздік Кеңесінің ашық отырысын өткізу туралы өтініш қаралуда. Алайда, БҰҰ ҚК-нің өткен кездесулері аясында тараптар бірлескен мәлімдеменің мәтінімен келісе алмады.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Шиеленістің соңғы толқыны басталғаннан бері әлемдік қауымдастық Шығыс Иерусалим мен Газа секторындағы жағдайға алаңдаушылық білдірді.
АҚШ әкімшілігі Израиль басшылығымен үнемі байланыста, бұл туралы АҚШ президенті Джо Байден мен премьер-министр Беньямин Нетаньяху арасындағы келіссөздердің нәтижелері бойынша жарияланды. Ақ үй басшысы тағы бір рет аймақтағы тұрақты тыныштықты қалпына келтіруге шақырды.
ЕО мемлекеттері зымыран атуды тоқтатуға шақырды. 12 мамырда БҰҰ ҚК-нің Таяу Шығыстағы жағдай туралы екінші жабық отырысының нәтижелері бойынша Еуропа елдерінің өкілдері Израильді Газадағы операция кезінде ұстамдылық танытуға шақырды, сонымен бірге Израиль аумағына зымыран шабуылдарын айыптады.
Қақтығыстың шешімін іздеу мәселелеріндегі дипломатиялық белсенділікті Түркия бастады. Сонымен, Ресей президенті Владимир Путин мен Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған арасындағы келіссөздерден кейін Анкара Палестина-Израиль қақтығысы аймағына бітімгершілік контингентін жіберу бастамасын қарау қажеттілігін мәлімдеді.
Өз кезегінде, Ресей СІМ басшысының БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерришпен келіссөздерінің қорытындысы бойынша Мәскеу Таяу Шығысты реттеу жөніндегі халықаралық делдалдардың (Ресей, АҚШ, БҰҰ, ЕО) «квартетінің» жұмысын жандандыруды талап етеді. Әңгіме қысқа мерзімде сыртқы істер министрлері деңгейінде БҰҰ ұйымдастырушы ретінде «квартет» кездесуін өткізу туралы болып отыр.
Айта кету керек, қазіргі уақытта БҰҰ-да Израиль мен Палестина арасындағы қақтығысқа арналған Қауіпсіздік Кеңесінің ашық отырысын өткізу туралы өтініш қаралуда. Алайда, БҰҰ ҚК-нің өткен кездесулері аясында тараптар бірлескен мәлімдеменің мәтінімен келісе алмады.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Нетаньяхуның қақтығысы мен саяси тағдыры
Сарапшының пікірінше, қақтығыстың ушығуы Израильдегі терең және ұзаққа созылған саяси дағдарыстың аясында болып отыр. 24-ші Кнессеттің (Израиль парламенті) автоматты түрде таратылып 90 күннен кейін Израильде 2,5 жылда бесінші болып өтетін жаңа сайлау тағайындау сценарийі болуы мүмкін.
«Көптеген сарапшылар Израиль премьер-министрі Беньямин Нетаньяху үшін Иерусалимнің айналасындағы тағы бір шиеленістің саяси мансапты жалғастыру мүмкіндігін арттыра отырып, өте пайдалы болғанын айтады.
23 наурыздағы мерзімінен бұрын парламенттік сайлауда жеңіске жеткен Ликуд партиясының басшысы ретінде Биньямин Нетаньяху жаңа коалициялық үкімет құруға мәжбүр болды. Алайда, берілген мандат мерзімі өткеннен кейін премьер-Министр бұл тапсырманы орындай алмады.
Коалициялық үкіметті құру құқығы оның саяси қарсыласы «Иеш Атид» центристік партиясының басшысы Яир Лапидке берілді. Оппозициялық партиялармен коалициялық келіссөздер сәтті аяқталуы мүмкін. Бұл жағдайда Нетаньяхудың премьер-министр ретінде 12 жылдық қызмет ету дәуірі аяқталатын еді», - дейді Пархомчик.
Алайда, 12 мамырда «өзгерістер лагерінде» коалициялық келіссөздердің толық тоқтатылғаны белгілі болды. Оңтүстіктегі әскери әрекеттер, зымыран шабуылдар мен еврей және араб халқы аралас қалалардағы ұлтаралық қақтығыстар израилдық арабтар РААМ Мансур Аббас партиясымен одан әрі саяси кеңес алуға мүмкіндік бермеді.
«Енді, егер тараптар бітімге келіссе және құлдырау процесі басталса да, РААМ партиясының келіссөздер үстеліне оралатынына кепілдік жоқ.
Бұл жағдайда оппозициялық күштердің өкілдері Биньямин Нетаньяхуды айыптайды, олардың пікірінше, олардың саясаты қазіргі қауіпсіздік дағдарысын тудырды.
Осыған байланысты, белгілі бір ойыншылардың саяси амбицияларын қанағаттандыру үшін әскери операциялардың кешіктірілуі және шиеленісуі аймақ үшін нағыз апат болады. Сириядағы, Йемендегі, Ливиядағы қақтығыстар мен Иранның айналасындағы дағдарысты ескере отырып, Палестина-Израиль қақтығысының одан әрі ушығуы бүкіл Таяу Шығысты түбегейлі жарып жіберуі мүмкін», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, мұндай жағдайда халықаралық қоғамдастық үшін қазіргі қақтығыс толық ауқымды аймақтық соғысқа ұласатын сценарийге жол бермеу өте маңызды.
«Қазірдің өзінде жағдай қақтығыстың екі жағында да миллиондаған адамдар сезінетін ауқымды гуманитарлық салдарға әкелгені анық. Дағдарыстың одан әрі ушығуы Палестина мен Израиль халықтарын бейбіт жолмен шешуге мүмкіндік бермейді», - деп қорытындылады Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
Сарапшының пікірінше, қақтығыстың ушығуы Израильдегі терең және ұзаққа созылған саяси дағдарыстың аясында болып отыр. 24-ші Кнессеттің (Израиль парламенті) автоматты түрде таратылып 90 күннен кейін Израильде 2,5 жылда бесінші болып өтетін жаңа сайлау тағайындау сценарийі болуы мүмкін.
«Көптеген сарапшылар Израиль премьер-министрі Беньямин Нетаньяху үшін Иерусалимнің айналасындағы тағы бір шиеленістің саяси мансапты жалғастыру мүмкіндігін арттыра отырып, өте пайдалы болғанын айтады.
23 наурыздағы мерзімінен бұрын парламенттік сайлауда жеңіске жеткен Ликуд партиясының басшысы ретінде Биньямин Нетаньяху жаңа коалициялық үкімет құруға мәжбүр болды. Алайда, берілген мандат мерзімі өткеннен кейін премьер-Министр бұл тапсырманы орындай алмады.
Коалициялық үкіметті құру құқығы оның саяси қарсыласы «Иеш Атид» центристік партиясының басшысы Яир Лапидке берілді. Оппозициялық партиялармен коалициялық келіссөздер сәтті аяқталуы мүмкін. Бұл жағдайда Нетаньяхудың премьер-министр ретінде 12 жылдық қызмет ету дәуірі аяқталатын еді», - дейді Пархомчик.
Алайда, 12 мамырда «өзгерістер лагерінде» коалициялық келіссөздердің толық тоқтатылғаны белгілі болды. Оңтүстіктегі әскери әрекеттер, зымыран шабуылдар мен еврей және араб халқы аралас қалалардағы ұлтаралық қақтығыстар израилдық арабтар РААМ Мансур Аббас партиясымен одан әрі саяси кеңес алуға мүмкіндік бермеді.
«Енді, егер тараптар бітімге келіссе және құлдырау процесі басталса да, РААМ партиясының келіссөздер үстеліне оралатынына кепілдік жоқ.
Бұл жағдайда оппозициялық күштердің өкілдері Биньямин Нетаньяхуды айыптайды, олардың пікірінше, олардың саясаты қазіргі қауіпсіздік дағдарысын тудырды.
Осыған байланысты, белгілі бір ойыншылардың саяси амбицияларын қанағаттандыру үшін әскери операциялардың кешіктірілуі және шиеленісуі аймақ үшін нағыз апат болады. Сириядағы, Йемендегі, Ливиядағы қақтығыстар мен Иранның айналасындағы дағдарысты ескере отырып, Палестина-Израиль қақтығысының одан әрі ушығуы бүкіл Таяу Шығысты түбегейлі жарып жіберуі мүмкін», - дейді сарапшы.
Оның айтуынша, мұндай жағдайда халықаралық қоғамдастық үшін қазіргі қақтығыс толық ауқымды аймақтық соғысқа ұласатын сценарийге жол бермеу өте маңызды.
«Қазірдің өзінде жағдай қақтығыстың екі жағында да миллиондаған адамдар сезінетін ауқымды гуманитарлық салдарға әкелгені анық. Дағдарыстың одан әрі ушығуы Палестина мен Израиль халықтарын бейбіт жолмен шешуге мүмкіндік бермейді», - деп қорытындылады Пархомчик.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #Халықаралық_Қатынастар #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
По оценкам эксперта Института мировой экономики и политики Лидии Пархомчик, обострение конфликта в Палестине достигло беспрецедентного за многие годы накала.
Очевидно, что действия властей Израиля вокруг мечети Аль-Акса (третьей по значимости в исламском мире), а также выселения палестинских семей из их жилищ в Восточном Иерусалиме не могли в итоге не спровоцировать взрыв недовольства палестинской общины.
Начиная с 10 мая конфликт стал приобретать предельно опасные очертания. Так, в ответ на разгон верующих из мечети Аль-Акса в Иерусалиме ХАМАС и другие палестинские группировки сектора Газа выпустили порядка 1,6 тысячи ракет в сторону Израиля. Тель-Авив в свою очередь начал наносить массированные удары как по военным объектам ХАМАС, так и по гражданским объектам в секторе Газа.
Масштабные обстрелы привели к жертвам среди мирного населения. По последним данным Министерства здравоохранения Палестинской автономии, погибли уже 67 палестинцев, в том числе 17 детей. С израильской стороны поступают сообщения о семи погибших.
При этом Израиль не собирается снижать уровень эскалации. Так, на одобрение израильского Генштаба уже представлен план наземной операции, которая может быть развернута в ближайшую неделю.
«Очевидно, что ближневосточный конфликт достиг критически острой фазы. Без активизации усилий международной дипломатии ситуация может развиваться по самому негативному сценарию с крайне опасными и плохо предсказуемыми последствиями», - отмечает Пархомчик.
Продолжение 🔽🔽🔽
Очевидно, что действия властей Израиля вокруг мечети Аль-Акса (третьей по значимости в исламском мире), а также выселения палестинских семей из их жилищ в Восточном Иерусалиме не могли в итоге не спровоцировать взрыв недовольства палестинской общины.
Начиная с 10 мая конфликт стал приобретать предельно опасные очертания. Так, в ответ на разгон верующих из мечети Аль-Акса в Иерусалиме ХАМАС и другие палестинские группировки сектора Газа выпустили порядка 1,6 тысячи ракет в сторону Израиля. Тель-Авив в свою очередь начал наносить массированные удары как по военным объектам ХАМАС, так и по гражданским объектам в секторе Газа.
Масштабные обстрелы привели к жертвам среди мирного населения. По последним данным Министерства здравоохранения Палестинской автономии, погибли уже 67 палестинцев, в том числе 17 детей. С израильской стороны поступают сообщения о семи погибших.
При этом Израиль не собирается снижать уровень эскалации. Так, на одобрение израильского Генштаба уже представлен план наземной операции, которая может быть развернута в ближайшую неделю.
«Очевидно, что ближневосточный конфликт достиг критически острой фазы. Без активизации усилий международной дипломатии ситуация может развиваться по самому негативному сценарию с крайне опасными и плохо предсказуемыми последствиями», - отмечает Пархомчик.
Продолжение 🔽🔽🔽
Вопрос Восточного Иерусалима
Эксперт отмечает, что, по сути, обстановка в Восточном Иерусалиме последовательно накалялась уже в течение месяца, однако израильское правительство явно недооценило масштабы назревающего кризиса.
«Начиная с 7 мая район мечети Аль-Акса превратился в зону самых ожесточенных столкновений палестинцев с полицией за многие годы. Штурм мечети в дни Рамадана и разгон демонстраций палестинцев, в ходе которых пострадали сотни человек, послужили мощнейшим триггером стремительно разрастающегося конфликта.
Без преувеличения можно сказать, что ситуация в Восточном Иерусалиме была доведена до крайности. Положения израильско-иорданского мирного договора 1994 года о сохранения статус-кво святых мест в Иерусалиме были нарушены», - считает Пархомчик.
Как известно, распространив свой протекторат над всей территорией города по результатам Шестидневной войны 1967 года, Израиль действует в обход резолюции № 242 СБ ООН, которая предусматривает вывод израильских сил с оккупированных территорий в Восточном Иерусалиме, с западного берега реки Иордан и сектора Газа. Принятая СБ ООН резолюция № 338 от 1973 года закрепляла данные положения.
Ссылки на резолюции СБ ООН № 242 и № 338 стали неотъемлемой частью всех последующих мирных договоренностей. Однако на практике установленные международным правом принципы мирного урегулирования на Ближнем Востоке не реализуются.
Израиль последовательно продолжал строительство еврейских поселений на оккупированных в 1967 году территориях, что противоречило резолюции Генеральной Ассамблеи ООН № 181 от 1947 года. Фактически Израиль официально признает территориями Палестины лишь те районы, которые сейчас находятся под непосредственным контролем палестинцев.
В 2016 году СБ ООН впервые принял резолюцию о незаконности израильских поселений на оккупированной палестинской территории, включая Восточный Иерусалим. Резолюция СБ ООН № 2334 подтверждает, что строительство поселений Израилем не имеет юридической силы и является вопиющим нарушением международного права.
На этом фоне действия бывшего президента США Дональда Трампа, признавшего в 2017 году Иерусалим столицей Израиля, резко накалили тлеющие палестино-израильские противоречия.
На экстренном заседании в декабре 2017 года Генеральная Ассамблея ООН проголосовала против признания Иерусалима столицей Израиля, призвав США отменить свое решение. Шаг Трампа по Иерусалиму раскритиковали многие европейские партнеры США, он также вызвал жесткую критику со стороны Турции и ряда других стран. Однако международное давление не изменило планов Вашингтона.
«В итоге проблема статуса Иерусалима приобрела еще более сложный и острый характер, что препятствует разрешению ситуации на основах международного права», - рассуждает эксперт ИМЭП.
Продожение 🔽🔽🔽
Эксперт отмечает, что, по сути, обстановка в Восточном Иерусалиме последовательно накалялась уже в течение месяца, однако израильское правительство явно недооценило масштабы назревающего кризиса.
«Начиная с 7 мая район мечети Аль-Акса превратился в зону самых ожесточенных столкновений палестинцев с полицией за многие годы. Штурм мечети в дни Рамадана и разгон демонстраций палестинцев, в ходе которых пострадали сотни человек, послужили мощнейшим триггером стремительно разрастающегося конфликта.
Без преувеличения можно сказать, что ситуация в Восточном Иерусалиме была доведена до крайности. Положения израильско-иорданского мирного договора 1994 года о сохранения статус-кво святых мест в Иерусалиме были нарушены», - считает Пархомчик.
Как известно, распространив свой протекторат над всей территорией города по результатам Шестидневной войны 1967 года, Израиль действует в обход резолюции № 242 СБ ООН, которая предусматривает вывод израильских сил с оккупированных территорий в Восточном Иерусалиме, с западного берега реки Иордан и сектора Газа. Принятая СБ ООН резолюция № 338 от 1973 года закрепляла данные положения.
Ссылки на резолюции СБ ООН № 242 и № 338 стали неотъемлемой частью всех последующих мирных договоренностей. Однако на практике установленные международным правом принципы мирного урегулирования на Ближнем Востоке не реализуются.
Израиль последовательно продолжал строительство еврейских поселений на оккупированных в 1967 году территориях, что противоречило резолюции Генеральной Ассамблеи ООН № 181 от 1947 года. Фактически Израиль официально признает территориями Палестины лишь те районы, которые сейчас находятся под непосредственным контролем палестинцев.
В 2016 году СБ ООН впервые принял резолюцию о незаконности израильских поселений на оккупированной палестинской территории, включая Восточный Иерусалим. Резолюция СБ ООН № 2334 подтверждает, что строительство поселений Израилем не имеет юридической силы и является вопиющим нарушением международного права.
На этом фоне действия бывшего президента США Дональда Трампа, признавшего в 2017 году Иерусалим столицей Израиля, резко накалили тлеющие палестино-израильские противоречия.
На экстренном заседании в декабре 2017 года Генеральная Ассамблея ООН проголосовала против признания Иерусалима столицей Израиля, призвав США отменить свое решение. Шаг Трампа по Иерусалиму раскритиковали многие европейские партнеры США, он также вызвал жесткую критику со стороны Турции и ряда других стран. Однако международное давление не изменило планов Вашингтона.
«В итоге проблема статуса Иерусалима приобрела еще более сложный и острый характер, что препятствует разрешению ситуации на основах международного права», - рассуждает эксперт ИМЭП.
Продожение 🔽🔽🔽
Международная реакция
С момента начала последней волны обострений мировое сообщество демонстрировало возрастающую обеспокоенность ситуацией в Восточном Иерусалиме и секторе Газа.
На постоянном контакте с руководством Израиля находится администрация США, о чем было объявлено по результатам переговоров между президентом США Джо Байденом и премьер-министром Биньямином Нетаньяху. Глава Белого дома в очередной раз призвал к восстановлению устойчивого спокойствия в регионе.
С призывом прекратить ракетные обстрелы выступили и государства ЕС. По итогам второго закрытого заседания СБ ООН по ситуации на Ближнем Востоке 12 мая, представители европейских стран призвали Израиль проявлять сдержанность при проведении операции в Газе, в то же время осудив ракетные обстрелы израильской территории.
Дипломатическую активность в вопросах поиска решения конфликта начала предпринимать Турция. Так, после переговоров между президентами России Владимиром Путиным и Турции Реджепом Тайипом Эрдоганом Анкара заявила о необходимости рассмотрения инициативы по отправке миротворческого контингента в зону палестино-израильского столкновения.
В свою очередь, по итогам переговоров главы МИД РФ с генеральным секретарем ООН Антониу Гутерришем, Москва настаивает на активизации работы "квартета" международных посредников по ближневосточному урегулированию (Россия, США, ООН, ЕС). Речь идет о проведении в кратчайшие сроки встречи на уровне министров иностранных дел «квартета» при организаторской роли ООН.
Нужно отметить, что в настоящее время в ООН рассматривается запрос на проведение открытого заседания Совета Безопасности, посвященного конфликту между Израилем и Палестиной. Однако пока в рамках прошедших встреч СБ ООН сторонам не удается согласовать текст совместного заявления.
Продолжение 🔽🔽🔽
С момента начала последней волны обострений мировое сообщество демонстрировало возрастающую обеспокоенность ситуацией в Восточном Иерусалиме и секторе Газа.
На постоянном контакте с руководством Израиля находится администрация США, о чем было объявлено по результатам переговоров между президентом США Джо Байденом и премьер-министром Биньямином Нетаньяху. Глава Белого дома в очередной раз призвал к восстановлению устойчивого спокойствия в регионе.
С призывом прекратить ракетные обстрелы выступили и государства ЕС. По итогам второго закрытого заседания СБ ООН по ситуации на Ближнем Востоке 12 мая, представители европейских стран призвали Израиль проявлять сдержанность при проведении операции в Газе, в то же время осудив ракетные обстрелы израильской территории.
Дипломатическую активность в вопросах поиска решения конфликта начала предпринимать Турция. Так, после переговоров между президентами России Владимиром Путиным и Турции Реджепом Тайипом Эрдоганом Анкара заявила о необходимости рассмотрения инициативы по отправке миротворческого контингента в зону палестино-израильского столкновения.
В свою очередь, по итогам переговоров главы МИД РФ с генеральным секретарем ООН Антониу Гутерришем, Москва настаивает на активизации работы "квартета" международных посредников по ближневосточному урегулированию (Россия, США, ООН, ЕС). Речь идет о проведении в кратчайшие сроки встречи на уровне министров иностранных дел «квартета» при организаторской роли ООН.
Нужно отметить, что в настоящее время в ООН рассматривается запрос на проведение открытого заседания Совета Безопасности, посвященного конфликту между Израилем и Палестиной. Однако пока в рамках прошедших встреч СБ ООН сторонам не удается согласовать текст совместного заявления.
Продолжение 🔽🔽🔽
Конфликт и политическая судьба Нетаньяху
По словам эксперта, обострение конфликта происходит на фоне глубокого и затяжного политического кризиса в Израиле. Вполне реальным видится сценарий, при котором Кнессет (Парламент Израиля) 24-го созыва будет автоматически распущен, а через 90 дней будут назначены новые выборы, которые станут уже пятыми в Израиле за 2,5 года.
«Многие эксперты отмечают, что очередное обострение вокруг Иерусалима пришлось как нельзя кстати для премьер-министра Израиля Биньямина Нетаньяху, повысив его шансы на продолжение политической карьеры.
Будучи главой партии «Ликуд», победившей на досрочных парламентских выборах 23 марта, Биньямин Нетаньяху должен был сформировать новое коалиционное правительство. Однако по прошествии срока отведенного мандата выполнить данную задачу премьер-министру не удалось.
Право сформировать коалиционное правительство было передано его политическому оппоненту в лице главы центристской партии «Йеш Атид» Яиру Лапиду. Коалиционные переговоры с оппозиционными партиями могли закончиться успешно. В этом случае эре 12-летнего пребывания Нетаньяху в должности премьер-министра пришел бы конец», - отмечает Пархомчик.
Однако 12 мая стало известно о полной заморозке коалиционных переговоров в «лагере перемен». Военные действия на юге, ракетные обстрелы и межнациональные столкновения в смешанных городах с еврейским и арабским населением сделали невозможным дальнейшие политические консультации с партией израильских арабов РААМ Мансура Аббаса.
«Теперь, даже при условии, если стороны согласятся на перемирие и начнется процесс деэскалации, нет никаких гарантий того, что партия РААМ вернется за стол переговоров.
В сложившейся ситуации представители оппозиционных сил винят Биньямина Нетаньяху, политика которого, по их мнению, и спровоцировала нынешний тяжелейший кризис в сфере безопасности.
На этом фоне затягивание и обострение военных действий ради удовлетворения политических амбиций тех или иных игроков станет настоящей катастрофой для региона. Учитывая продолжающиеся конфликты в Сирии, Йемене, Ливии и кризис вокруг Ирана, дальнейшая эскалация палестино-израильского конфликта способна окончательно взорвать весь Ближний Восток», - считает эксперт.
По ее словам, в этих условиях международному сообществу критически важно не допустить сценария, при котором нынешний конфликт перерастет в полномасштабную региональную войну.
«Уже сейчас очевидно, что ситуация повлекла за собой масштабные гуманитарные последствия, которые ощущают миллионы человек по обе стороны конфликта. Дальнейшая эскалация кризиса может окончательно лишить народы Палестины и Израиля шансов на мирное урегулирование», - заключила Пархомчик.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
По словам эксперта, обострение конфликта происходит на фоне глубокого и затяжного политического кризиса в Израиле. Вполне реальным видится сценарий, при котором Кнессет (Парламент Израиля) 24-го созыва будет автоматически распущен, а через 90 дней будут назначены новые выборы, которые станут уже пятыми в Израиле за 2,5 года.
«Многие эксперты отмечают, что очередное обострение вокруг Иерусалима пришлось как нельзя кстати для премьер-министра Израиля Биньямина Нетаньяху, повысив его шансы на продолжение политической карьеры.
Будучи главой партии «Ликуд», победившей на досрочных парламентских выборах 23 марта, Биньямин Нетаньяху должен был сформировать новое коалиционное правительство. Однако по прошествии срока отведенного мандата выполнить данную задачу премьер-министру не удалось.
Право сформировать коалиционное правительство было передано его политическому оппоненту в лице главы центристской партии «Йеш Атид» Яиру Лапиду. Коалиционные переговоры с оппозиционными партиями могли закончиться успешно. В этом случае эре 12-летнего пребывания Нетаньяху в должности премьер-министра пришел бы конец», - отмечает Пархомчик.
Однако 12 мая стало известно о полной заморозке коалиционных переговоров в «лагере перемен». Военные действия на юге, ракетные обстрелы и межнациональные столкновения в смешанных городах с еврейским и арабским населением сделали невозможным дальнейшие политические консультации с партией израильских арабов РААМ Мансура Аббаса.
«Теперь, даже при условии, если стороны согласятся на перемирие и начнется процесс деэскалации, нет никаких гарантий того, что партия РААМ вернется за стол переговоров.
В сложившейся ситуации представители оппозиционных сил винят Биньямина Нетаньяху, политика которого, по их мнению, и спровоцировала нынешний тяжелейший кризис в сфере безопасности.
На этом фоне затягивание и обострение военных действий ради удовлетворения политических амбиций тех или иных игроков станет настоящей катастрофой для региона. Учитывая продолжающиеся конфликты в Сирии, Йемене, Ливии и кризис вокруг Ирана, дальнейшая эскалация палестино-израильского конфликта способна окончательно взорвать весь Ближний Восток», - считает эксперт.
По ее словам, в этих условиях международному сообществу критически важно не допустить сценария, при котором нынешний конфликт перерастет в полномасштабную региональную войну.
«Уже сейчас очевидно, что ситуация повлекла за собой масштабные гуманитарные последствия, которые ощущают миллионы человек по обе стороны конфликта. Дальнейшая эскалация кризиса может окончательно лишить народы Палестины и Израиля шансов на мирное урегулирование», - заключила Пархомчик.
#ИМЭП #ИМЭП_Внешняя_Политика #Международные_Отношения #Израиль #Палестина
https://tengrinews.kz/near_east/palestino-izrailskiy-konflikt-vzorvat-blijniy-vostok-ekspert-437289/
Бүгінгі таңда біздің еліміз халықтың демографиялық қартаюының ерте сатысында тұр.
2050 жылға қарай 65 және одан жоғары жастағы адамдардың саны 2019 жылмен салыстырғанда 2,5 есеге - 1,4-тен 3,4 млн адамға дейін ұлғаяды. Бұл ретте олардың ел халқының жалпы санындағы үлесі 2019 жылғы 7,5%-дан 2050 жылы 14%-дан астамға дейін өседі.
Бұл ретте ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, Қазақстандағы қартаю үрдістері жалпы әлемдік тенденцияларды қайталайды. Осы трендтерді ескере отырып, денсаулық сақтаудың мемлекеттік жүйелері, зейнетақымен қамсыздандыру және әлеуметтік қорғау саласындағы міндеттер күн тәртібінде барған сайын үлкен маңызға ие болуда.
Белсенді ұзақ өмір сүру индексі қалай есептеледі?
Қазақстандағы қарттардың жағдайын талдау үшін БҰҰ-ның халық қоныстануы саласындағы қорының (ЮНФПА) қолдауымен қоғамдық пікірді зерттеу орталығы ауқымды әлеуметтік зерттеу жүргізді.
Осы зерттеу аясында мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам өкілдерінен 20 сарапшы қатысып, 55 және одан жоғары жастағы 2 мың респонденттен сұхбат алынды.
Зерттеу қорытындысы бойынша Қазақстан үшін алғаш рет Белсенді ұзақ өмір сүру индексі (БҰИ) есептелді. Қорытындылар бойынша ұсынылған есепте салыстыру үшін соңғы ұқсас зерттеу жүргізілген 2008 жылғы деректер келтірілген.
Қорытынды сандарға сәйкес, Қазақстанның БҰИ жиынтық мәні бойынша ұстанымы айтарлықтай жоғары болып табылады.
Казақстан әлемнің 30 ел ішінде 9-шы орында тұр. Қазақстанның ең жақын көршілері Франция мен Эстония.
Қазақстанның БҰИ-і ЕО-ның 28 елі үшін орташа мәннен 2,6 тармақшаға жоғары. Салыстырмалы түрде: Ресей осы рейтингте 28 орында тұр және оның БҰИ-і Қазақстанға қарағанда 8,8-8,9 тармақшаға төмен.
Жалпы, БҰИ 22 жеке индикаторды біріктіретін төрт доменнен тұрады. Олардың ішінде: белсенді ұзақ өмір сүрудің тікелей индикаторлары болып табылатын жұмыспен қамту, қоғам өміріне қатысу, тәуелсіз, салауатты және қауіпсіз өмір.
Соңғы, төртінші домен (65+ адамдар үшін қолайлы орта) белсенді ұзақ өмір сүру әлеуетін көрсетеді.
Зерттеу не көрсетті?
Сарапшылар біздің еліміздің рейтингтегі жоғары ұстанымы «белсенді ұзақ өмір сүру үшін қолайлы орта» және «қоғам өміріне қатысу» домендеріндегі жоғары ұстанымдарына байланысты екенін айтады.
Өз кезегінде, қолайлы орта мен белсенді ұзақ өмір сүру үшін мүмкіндіктер доменіндегі жоғары ұстанымдар, ең алдымен, Қазақстанның қарт азаматтарының өте жоғары білім деңгейі есебінен қамтамасыз етіледі.
Бұл көрсеткіш бойынша республика барлық Еуропа елдері мен Ресейді басып озады. Айта кету керек, алдыңғы 2008 жылы өткен зерттеумен салыстырғанда, зерттеу нәтижелері егде жастағы адамдардың қаржылық жағдайының жақсарғанын көрсетті. Сонымен қатар әрбір бесінші егде жастағы қазақстандық қиын қаржылық жағдайда (19,2%).
Елдің қарт азаматтары күтетін мемлекеттік қолдау шараларының басымдықтарының ішінде бірінші кезекте зейнетақы мен жәрдемақы мөлшерінің ұлғаюы (78,2%) көрсетілген.
«2020 жылы індетке байланысты экономикалық сипаттағы мәселелер халықтың барлық топтарына әсер еткенімен, олар егде жастағы азаматтардың күнделікті өмірінде өте өткір болып көрінеді. Жұмыспен қамтудың қысқаруы, сондай-ақ инфляцияның өсуі жағдайында еңбек нарығында егде жастағы адамдардың неғұрлым осал болғаны да маңызды рөл атқарады, ол биліктің күш-жігеріне қарамастан зейнетақыны индекстеу деңгейінен озды», - деп атап өтті Айман Жүсіпова.
Жалғасы 🔽🔽🔽
2050 жылға қарай 65 және одан жоғары жастағы адамдардың саны 2019 жылмен салыстырғанда 2,5 есеге - 1,4-тен 3,4 млн адамға дейін ұлғаяды. Бұл ретте олардың ел халқының жалпы санындағы үлесі 2019 жылғы 7,5%-дан 2050 жылы 14%-дан астамға дейін өседі.
Бұл ретте ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, Қазақстандағы қартаю үрдістері жалпы әлемдік тенденцияларды қайталайды. Осы трендтерді ескере отырып, денсаулық сақтаудың мемлекеттік жүйелері, зейнетақымен қамсыздандыру және әлеуметтік қорғау саласындағы міндеттер күн тәртібінде барған сайын үлкен маңызға ие болуда.
Белсенді ұзақ өмір сүру индексі қалай есептеледі?
Қазақстандағы қарттардың жағдайын талдау үшін БҰҰ-ның халық қоныстануы саласындағы қорының (ЮНФПА) қолдауымен қоғамдық пікірді зерттеу орталығы ауқымды әлеуметтік зерттеу жүргізді.
Осы зерттеу аясында мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам өкілдерінен 20 сарапшы қатысып, 55 және одан жоғары жастағы 2 мың респонденттен сұхбат алынды.
Зерттеу қорытындысы бойынша Қазақстан үшін алғаш рет Белсенді ұзақ өмір сүру индексі (БҰИ) есептелді. Қорытындылар бойынша ұсынылған есепте салыстыру үшін соңғы ұқсас зерттеу жүргізілген 2008 жылғы деректер келтірілген.
Қорытынды сандарға сәйкес, Қазақстанның БҰИ жиынтық мәні бойынша ұстанымы айтарлықтай жоғары болып табылады.
Казақстан әлемнің 30 ел ішінде 9-шы орында тұр. Қазақстанның ең жақын көршілері Франция мен Эстония.
Қазақстанның БҰИ-і ЕО-ның 28 елі үшін орташа мәннен 2,6 тармақшаға жоғары. Салыстырмалы түрде: Ресей осы рейтингте 28 орында тұр және оның БҰИ-і Қазақстанға қарағанда 8,8-8,9 тармақшаға төмен.
Жалпы, БҰИ 22 жеке индикаторды біріктіретін төрт доменнен тұрады. Олардың ішінде: белсенді ұзақ өмір сүрудің тікелей индикаторлары болып табылатын жұмыспен қамту, қоғам өміріне қатысу, тәуелсіз, салауатты және қауіпсіз өмір.
Соңғы, төртінші домен (65+ адамдар үшін қолайлы орта) белсенді ұзақ өмір сүру әлеуетін көрсетеді.
Зерттеу не көрсетті?
Сарапшылар біздің еліміздің рейтингтегі жоғары ұстанымы «белсенді ұзақ өмір сүру үшін қолайлы орта» және «қоғам өміріне қатысу» домендеріндегі жоғары ұстанымдарына байланысты екенін айтады.
Өз кезегінде, қолайлы орта мен белсенді ұзақ өмір сүру үшін мүмкіндіктер доменіндегі жоғары ұстанымдар, ең алдымен, Қазақстанның қарт азаматтарының өте жоғары білім деңгейі есебінен қамтамасыз етіледі.
Бұл көрсеткіш бойынша республика барлық Еуропа елдері мен Ресейді басып озады. Айта кету керек, алдыңғы 2008 жылы өткен зерттеумен салыстырғанда, зерттеу нәтижелері егде жастағы адамдардың қаржылық жағдайының жақсарғанын көрсетті. Сонымен қатар әрбір бесінші егде жастағы қазақстандық қиын қаржылық жағдайда (19,2%).
Елдің қарт азаматтары күтетін мемлекеттік қолдау шараларының басымдықтарының ішінде бірінші кезекте зейнетақы мен жәрдемақы мөлшерінің ұлғаюы (78,2%) көрсетілген.
«2020 жылы індетке байланысты экономикалық сипаттағы мәселелер халықтың барлық топтарына әсер еткенімен, олар егде жастағы азаматтардың күнделікті өмірінде өте өткір болып көрінеді. Жұмыспен қамтудың қысқаруы, сондай-ақ инфляцияның өсуі жағдайында еңбек нарығында егде жастағы адамдардың неғұрлым осал болғаны да маңызды рөл атқарады, ол биліктің күш-жігеріне қарамастан зейнетақыны индекстеу деңгейінен озды», - деп атап өтті Айман Жүсіпова.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Қарттардың негізгі қажеттіліктері мен мәселелері қандай
Зерттеу медициналық қызметтердің қол жетімділігіне сұраныстың артқанын көрсетеді. Атап айтқанда, Қазақстанның әрбір екінші егде азаматы медициналық қызметтер қолжетімді болуы тиіс деп есептейді (47,7%). Осы көзқарасты ұстанатын респонденттердің саны 2008 жылғы 35%-дан 2020 жылы 48%-ға дейін өсті.
Осы тұрғыда Қазақстанның егде жастағы азаматтары мемлекет тарапынан оларға тиісті қолдау шаралары, оның ішінде медициналық қамтамасыз ету туралы қаншалықты хабардар болғаны, ақпараттың мақсатты аудиторияға қаншалықты «жететіні» туралы мәселеге қайта жүгінген жөн.
Қарт адамдарды толық және сапалы ақпараттық қамту үшін тиімді шаралар жүргізілмейтіні анық.
Бұл ретте, ӘЭСИ сарапшысы, егер мемлекет тарапынан қолдау шаралары туралы хабардар болу мәселелері әлеуметтік желілерде «өмір сүретін» жастарға қатысты болса, онда олар көбінесе интернеттен ақпарат іздеу дағдылары жоқ қарт адамдар үшін де бар.
Сонымен қатар, мәселе аймақтық қиылыста егде жастағы адамдарға медициналық көмек көрсетудің дифференциалды тәсілі болып табылады - мысалы, орталықтағы зейнеткерлерге медициналық көмектің сапасы мен толықтығы күмән тудыратын шалғай аймақтардағы қарт адамдарға қарағанда артықшылықтары айтарлықтай көп.
Жеке және жиі құпия болып табылатын егде жастағы адамдарға қатысты зорлық-зомбылық, оның бар екендігі зерттеуде айқын көрінеді. Сонымен, 2020 жылы қарттардың 61%-ы осындай мәселелерге тап болатынын айтты. Сонымен бірге, 2008 жылы елдің егде жастағы азаматтарының едәуір аз бөлігі сол сұраққа оң жауап берді - 45%.
Аға буын адамдар зорлық-зомбылық фактілері туралы жиі үндемейді, тек төтенше жағдайларда көмек сұрайды.
Сонымен қатар, қарттарға қатысты зорлық-зомбылық көбінесе экономикалық және психологиялық бағытқа ие: зейнеткерлерден ақшаларын жақын туыстарының алып қоюы, оның ішінде институционалдық құрылымдардың өкілдері тарапынан да немқұрайлы қарау.
Егде жастағы адамдарға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу жөніндегі арнайы қызметтердің немесе олар туралы ақпараттың, сондай-ақ арнайы нормативтік құжаттардың болмауы жағдайды ушықтырады. Қарт адамдар үшін арнайы дағдарыс орталықтарын құру бойынша әлемдік тәжірибені белсенді қолдану қажет екені анық.
Осылайша, Айман Жүсіпованың айтуынша, зерттеу Қазақстанда қарт азаматтар өмірінің белгілі бір салаларында сапалы оң өзгерістер болғанын көрсетеді. Бұл әсіресе 2008 жылдан бастап динамикада, тақырып бойынша ұқсас зерттеу жүргізу уақытында көрінеді.
Атап айтқанда, бұл денсаулық жағдайы мәселелеріне қатысты, 2020 жылы өзінің жай-күйін «қанағаттанарлық» (2008 жылғы 59%-дан 2020 жылы 79%-ға дейін) және «жақсы» (5%-дан 18,6%-ға дейін) деп бағалайтын егде жастағы азаматтардың үлесі айтарлықтай өсті.
Осы факторлардың барлығы, оның ішінде Қазақстанның Белсенді ұзақ өмір сүру индексіндегі (БҰИ) жоғары көрсеткіштеріне әсер етеді.
Сонымен қатар Қазақстанда қарт адамдардың белгілі бір бөлігінің кедейлік мәселесі және олардың материалдық қызметтерге қол жеткізу мәселелері бұрынғысынша өзекті болып отыр.
«Бұл тұрғыда, сондай-ақ Қазақстан халқының жалпы санындағы егде адамдар үлесінің болжамды өсуін ескере отырып, қарттыққа қызмет көрсетумен тікелей байланысты салаларды дамыту ерекше маңызға ие болып отыр. Бұл егде жастағы адамдарға мүмкіндігінше қоғамның белсенді мүшесі болып қалуға мүмкіндік береді», - деп түйіндеді Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #БҰИ
https://iwep.kz/#/posts/609cfa435fb3932faa0f560d/#header
Зерттеу медициналық қызметтердің қол жетімділігіне сұраныстың артқанын көрсетеді. Атап айтқанда, Қазақстанның әрбір екінші егде азаматы медициналық қызметтер қолжетімді болуы тиіс деп есептейді (47,7%). Осы көзқарасты ұстанатын респонденттердің саны 2008 жылғы 35%-дан 2020 жылы 48%-ға дейін өсті.
Осы тұрғыда Қазақстанның егде жастағы азаматтары мемлекет тарапынан оларға тиісті қолдау шаралары, оның ішінде медициналық қамтамасыз ету туралы қаншалықты хабардар болғаны, ақпараттың мақсатты аудиторияға қаншалықты «жететіні» туралы мәселеге қайта жүгінген жөн.
Қарт адамдарды толық және сапалы ақпараттық қамту үшін тиімді шаралар жүргізілмейтіні анық.
Бұл ретте, ӘЭСИ сарапшысы, егер мемлекет тарапынан қолдау шаралары туралы хабардар болу мәселелері әлеуметтік желілерде «өмір сүретін» жастарға қатысты болса, онда олар көбінесе интернеттен ақпарат іздеу дағдылары жоқ қарт адамдар үшін де бар.
Сонымен қатар, мәселе аймақтық қиылыста егде жастағы адамдарға медициналық көмек көрсетудің дифференциалды тәсілі болып табылады - мысалы, орталықтағы зейнеткерлерге медициналық көмектің сапасы мен толықтығы күмән тудыратын шалғай аймақтардағы қарт адамдарға қарағанда артықшылықтары айтарлықтай көп.
Жеке және жиі құпия болып табылатын егде жастағы адамдарға қатысты зорлық-зомбылық, оның бар екендігі зерттеуде айқын көрінеді. Сонымен, 2020 жылы қарттардың 61%-ы осындай мәселелерге тап болатынын айтты. Сонымен бірге, 2008 жылы елдің егде жастағы азаматтарының едәуір аз бөлігі сол сұраққа оң жауап берді - 45%.
Аға буын адамдар зорлық-зомбылық фактілері туралы жиі үндемейді, тек төтенше жағдайларда көмек сұрайды.
Сонымен қатар, қарттарға қатысты зорлық-зомбылық көбінесе экономикалық және психологиялық бағытқа ие: зейнеткерлерден ақшаларын жақын туыстарының алып қоюы, оның ішінде институционалдық құрылымдардың өкілдері тарапынан да немқұрайлы қарау.
Егде жастағы адамдарға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу жөніндегі арнайы қызметтердің немесе олар туралы ақпараттың, сондай-ақ арнайы нормативтік құжаттардың болмауы жағдайды ушықтырады. Қарт адамдар үшін арнайы дағдарыс орталықтарын құру бойынша әлемдік тәжірибені белсенді қолдану қажет екені анық.
Осылайша, Айман Жүсіпованың айтуынша, зерттеу Қазақстанда қарт азаматтар өмірінің белгілі бір салаларында сапалы оң өзгерістер болғанын көрсетеді. Бұл әсіресе 2008 жылдан бастап динамикада, тақырып бойынша ұқсас зерттеу жүргізу уақытында көрінеді.
Атап айтқанда, бұл денсаулық жағдайы мәселелеріне қатысты, 2020 жылы өзінің жай-күйін «қанағаттанарлық» (2008 жылғы 59%-дан 2020 жылы 79%-ға дейін) және «жақсы» (5%-дан 18,6%-ға дейін) деп бағалайтын егде жастағы азаматтардың үлесі айтарлықтай өсті.
Осы факторлардың барлығы, оның ішінде Қазақстанның Белсенді ұзақ өмір сүру индексіндегі (БҰИ) жоғары көрсеткіштеріне әсер етеді.
Сонымен қатар Қазақстанда қарт адамдардың белгілі бір бөлігінің кедейлік мәселесі және олардың материалдық қызметтерге қол жеткізу мәселелері бұрынғысынша өзекті болып отыр.
«Бұл тұрғыда, сондай-ақ Қазақстан халқының жалпы санындағы егде адамдар үлесінің болжамды өсуін ескере отырып, қарттыққа қызмет көрсетумен тікелей байланысты салаларды дамыту ерекше маңызға ие болып отыр. Бұл егде жастағы адамдарға мүмкіндігінше қоғамның белсенді мүшесі болып қалуға мүмкіндік береді», - деп түйіндеді Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_ӘлеуметТану #БҰИ
https://iwep.kz/#/posts/609cfa435fb3932faa0f560d/#header
