Сокращать нельзя наращивать
В настоящее время усилиями стран-экспортеров ОПЕК+ на энергетических рынках создан искусственный дефицит предложения. По оценкам Управления энергетической информации США, в марте 2021 года уровень мирового потребления углеводородов составит 96,7 млн баррелей в день. Однако фактическое предложение на рынках будет зафиксировано на отметке в 93,6 млн баррелей в день.
Безусловно, поддерживая дефицит в 3 млн баррелей в день, можно рассчитывать на увеличение конкуренции за энергоресурсы и, соответственно, рост цен.
Однако уже к июлю 2021 года спрос на нефть достигнет 98,2 млн баррелей в день, вынуждая страны ОПЕК+ повышать квоты на добычу сырья.
Надо понимать, что страны-члены ОПЕК+ могут с легкостью восполнить «недостающие» баррели. Более того, за них это способны сделать страны-производители, не входящие в сделку.
Решение о наращивании добычи в мае будет приниматься странами ОПЕК+ в начале апреля. Сохранение «мягкого» курса может сыграть на руку США, которые окажутся способны быстро восстановить сланцевую добычу.
В подобных обстоятельствах уже на следующей министерской встрече стран-экспортеров ОПЕК+ могут вновь проявиться противоречия между подходами России и Саудовской Аравии. Москва будет продолжать настаивать на постепенном наращивании объемов добычи, рассчитывая заблаговременно перехватить инициативу в борьбе за рынки сбыта.
Лидия Пархомчик приходит к выводу, что уверенный рост нефтяных котировок не является результатом стабилизации энергетических рынков.
Нефтяные фьючерсы с поставкой через 12 месяцев остаются ниже текущих значений на $6,5. Столь значительная бэквордация говорит об ожиданиях последующего падения цен на нефть, что напрямую связано с предстоящей отменой ограничений на добычу углеводородов у стран-членов ОПЕК+.
https://iwep.kz/#/posts/6049e2ac5fb3932faa0f55c7/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Нефть #ЦифраДня
В настоящее время усилиями стран-экспортеров ОПЕК+ на энергетических рынках создан искусственный дефицит предложения. По оценкам Управления энергетической информации США, в марте 2021 года уровень мирового потребления углеводородов составит 96,7 млн баррелей в день. Однако фактическое предложение на рынках будет зафиксировано на отметке в 93,6 млн баррелей в день.
Безусловно, поддерживая дефицит в 3 млн баррелей в день, можно рассчитывать на увеличение конкуренции за энергоресурсы и, соответственно, рост цен.
Однако уже к июлю 2021 года спрос на нефть достигнет 98,2 млн баррелей в день, вынуждая страны ОПЕК+ повышать квоты на добычу сырья.
Надо понимать, что страны-члены ОПЕК+ могут с легкостью восполнить «недостающие» баррели. Более того, за них это способны сделать страны-производители, не входящие в сделку.
Решение о наращивании добычи в мае будет приниматься странами ОПЕК+ в начале апреля. Сохранение «мягкого» курса может сыграть на руку США, которые окажутся способны быстро восстановить сланцевую добычу.
В подобных обстоятельствах уже на следующей министерской встрече стран-экспортеров ОПЕК+ могут вновь проявиться противоречия между подходами России и Саудовской Аравии. Москва будет продолжать настаивать на постепенном наращивании объемов добычи, рассчитывая заблаговременно перехватить инициативу в борьбе за рынки сбыта.
Лидия Пархомчик приходит к выводу, что уверенный рост нефтяных котировок не является результатом стабилизации энергетических рынков.
Нефтяные фьючерсы с поставкой через 12 месяцев остаются ниже текущих значений на $6,5. Столь значительная бэквордация говорит об ожиданиях последующего падения цен на нефть, что напрямую связано с предстоящей отменой ограничений на добычу углеводородов у стран-членов ОПЕК+.
https://iwep.kz/#/posts/6049e2ac5fb3932faa0f55c7/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #Нефть #ЦифраДня
Қазіргі уақытта Қазақстан әлемнің бәсекеге барынша қабілетті отыз елінің құрамына кіру міндетін алға қойды. Осы стратегиялық мақсатқа қарай қозғалыс, әдетте, Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексі (ДЭФ ЖБИ) арқылы қадағаланады.
ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова ұйымның жұмысына сәйкес ұлттық бәсекеге қабілеттілік – елдің экономиканың тұрақты өсуіне ықпал ету мүмкіндігі екенін атап өтті. Зерттеушілер бәсекеге қабілеттілік деңгейі мен азаматтардың әл-ауқаты арасындағы байланысты тапты. Бірінші көрсеткіш неғұрлым жоғары болса, екіншісі соғұрлым жақсы болады. Сондай-ақ, бұл рейтингте ішкі ресурстарды пайдалану тиімділігі, өмір сүру деңгейін қолдау, еңбек өнімділігі және қызмет көрсету сапасы ескеріледі.
Рейтинг барлығы 12 бақылау көрсеткішіне біріктірілген 114 ауыспалы көрсеткішті қамтиды: институттар, инфрақұрылым, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, макроэкономикалық тұрақтылық, денсаулық, білім және дағдылар, тауарлар нарығы, еңбек нарығы, қаржы жүйесі, нарық көлемі, бизнестің серпінділігі, инновациялық әлеует.
Үкіметтердің табыстылық индикаторы
Айман Жүсіпова сарапшылар бұл рейтингтің маңыздылығын әр түрлі бағалайтынын атап өтті. Бір жағынан, бәсекеге қабілеттілік индексін есептеу кезінде нәтижеге субъективті факторлар әсер етуі мүмкін, өйткені ұлттық бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалау көбінесе бизнес-қоғамдастық өкілдері мен сарапшылардың бағалауына байланысты болады.
Сонымен қатар ЖБИ ең беделді және халықаралық танылған рейтингтердің бірі болып табылады және Үкіметтің табыстылығы мен жалпы елдамуының өзіндік индикаторы болып табылады.
2019 жылдың қазан айында алынған зерттеудің соңғы өзекті деректеріне сәйкес, Қазақстан өз позициясын 4 орынға жақсартып, 141 елдің ішінде 55-орынды иеленді (100-ден 62,9 балл, 2018 жылмен салыстырғанда +1,1 балл).
Әлсіз буын
Сонымен қатар, Қазақстанда әлсіз буындары қалып отыр, мысалы, келесі көрсеткіштер бойынша:
«Баспасөз бостандығы» (129 орын);
«Сыбайлас жемқорлықты қабылдау» (107 орын),
«Менеджменттің кәсібилігі» (105 орын),
«Қоршаған орта саласындағы қолданыстағы шарттар» (126 орын),
«Кісі өлтіру саны» (113 орын) және басқалар.
Сондай-ақ, Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы 2020 жылы жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексін дайындау және елдер рейтингін есептеу пандемия, Қоғамдық денсаулық сақтау дағдарысы және оның әлеуметтік-экономикалық салдары оқиғаларының эксцентриктілігін мойындау ретінде тоқтатылғанын еске салды.
2021 жылы баяндаманың кезекті шығарылымы рейтингті болашақ экономикалық өсуді басқару үшін жаңартылған бағдарлар жүйесі ретінде қайтадан пайдаланатын болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #ДЭФ
ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова ұйымның жұмысына сәйкес ұлттық бәсекеге қабілеттілік – елдің экономиканың тұрақты өсуіне ықпал ету мүмкіндігі екенін атап өтті. Зерттеушілер бәсекеге қабілеттілік деңгейі мен азаматтардың әл-ауқаты арасындағы байланысты тапты. Бірінші көрсеткіш неғұрлым жоғары болса, екіншісі соғұрлым жақсы болады. Сондай-ақ, бұл рейтингте ішкі ресурстарды пайдалану тиімділігі, өмір сүру деңгейін қолдау, еңбек өнімділігі және қызмет көрсету сапасы ескеріледі.
Рейтинг барлығы 12 бақылау көрсеткішіне біріктірілген 114 ауыспалы көрсеткішті қамтиды: институттар, инфрақұрылым, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, макроэкономикалық тұрақтылық, денсаулық, білім және дағдылар, тауарлар нарығы, еңбек нарығы, қаржы жүйесі, нарық көлемі, бизнестің серпінділігі, инновациялық әлеует.
Үкіметтердің табыстылық индикаторы
Айман Жүсіпова сарапшылар бұл рейтингтің маңыздылығын әр түрлі бағалайтынын атап өтті. Бір жағынан, бәсекеге қабілеттілік индексін есептеу кезінде нәтижеге субъективті факторлар әсер етуі мүмкін, өйткені ұлттық бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалау көбінесе бизнес-қоғамдастық өкілдері мен сарапшылардың бағалауына байланысты болады.
Сонымен қатар ЖБИ ең беделді және халықаралық танылған рейтингтердің бірі болып табылады және Үкіметтің табыстылығы мен жалпы елдамуының өзіндік индикаторы болып табылады.
2019 жылдың қазан айында алынған зерттеудің соңғы өзекті деректеріне сәйкес, Қазақстан өз позициясын 4 орынға жақсартып, 141 елдің ішінде 55-орынды иеленді (100-ден 62,9 балл, 2018 жылмен салыстырғанда +1,1 балл).
Әлсіз буын
Сонымен қатар, Қазақстанда әлсіз буындары қалып отыр, мысалы, келесі көрсеткіштер бойынша:
«Баспасөз бостандығы» (129 орын);
«Сыбайлас жемқорлықты қабылдау» (107 орын),
«Менеджменттің кәсібилігі» (105 орын),
«Қоршаған орта саласындағы қолданыстағы шарттар» (126 орын),
«Кісі өлтіру саны» (113 орын) және басқалар.
Сондай-ақ, Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы 2020 жылы жаһандық бәсекеге қабілеттілік индексін дайындау және елдер рейтингін есептеу пандемия, Қоғамдық денсаулық сақтау дағдарысы және оның әлеуметтік-экономикалық салдары оқиғаларының эксцентриктілігін мойындау ретінде тоқтатылғанын еске салды.
2021 жылы баяндаманың кезекті шығарылымы рейтингті болашақ экономикалық өсуді басқару үшін жаңартылған бағдарлар жүйесі ретінде қайтадан пайдаланатын болады.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Экономика #ДЭФ
В настоящее время перед Казахстаном стоит задача вхождения в состав тридцати наиболее конкурентоспособных стран мира. Движение к этой стратегической цели, как правило, отслеживается через Глобальный индекс конкурентоспособности Всемирного экономического форума (ГИК ВЭФ).
Эксперт ИМЭП Айман Жусупова отмечает, что согласно определению организации, национальная конкурентоспособность – это возможности страны влиять на стабильный рост экономики. Исследователи нашли связь между уровнем конкурентоспособности и благосостоянием граждан. Чем выше первый показатель, тем лучше второй. Также в этом рейтинге учитывается эффективность использования внутренних ресурсов, поддержка уровня жизни, производительность труда и качество услуг.
Всего рейтинг включает 114 переменных показателей, объединенных в 12 контрольных показателей: институты, инфраструктура, информационно-коммуникационные технологии, макроэкономическая стабильность, здоровье, образование и навыки, рынок товаров, рынок труда, финансовая система, размер рынка, динамичность бизнеса, инновационный потенциал.
Индикатор успешности правительств
Айман Жусупова подчеркнула, что эксперты по-разному оценивают важность этого рейтинга. С одной стороны, отмечается, что при расчете индекса конкурентоспособности на результат могут влиять субъективные факторы, поскольку оценка уровня национальной конкурентоспособности в большей степени зависит от оценок представителей бизнес-сообщества и экспертов.
В то же время ГИК является одним из самых авторитетных и международно-признанных рейтингов и выступает своего рода индикатором успешности правительства и развития страны в целом.
Согласно последним актуальным данным исследования, которые были получены в октябре 2019 года, Казахстан занял 55 место среди 141 страны, улучшив свою позицию на 4 места (62,9 балла из 100, +1,1 балл по сравнению с 2018 годом).
Слабое звено
Вместе с тем у Казахстана остаются слабые позиции, к примеру, по следующим показателям:
«Свобода прессы» (129 место);
«Восприятие коррупции» (107 место),
«Профессионализм менеджмента» (105 место),
«Действующие договоры в области окружающей среды» (126 место),
«Количество убийств» (113 место) и другим.
Также эксперт Института мировой экономики и политики напомнила, что в 2020 году подготовка Глобального индекса конкурентоспособности и расчет рейтинга стран были приостановлены в качестве признания экстраординарности событий пандемии, кризиса общественного здравоохранения и его социально-экономических последствий.
В 2021 году очередной выпуск Доклада будет вновь использовать рейтинг как обновленную систему ориентиров для управления будущим экономическим ростом.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ВЭФ
Эксперт ИМЭП Айман Жусупова отмечает, что согласно определению организации, национальная конкурентоспособность – это возможности страны влиять на стабильный рост экономики. Исследователи нашли связь между уровнем конкурентоспособности и благосостоянием граждан. Чем выше первый показатель, тем лучше второй. Также в этом рейтинге учитывается эффективность использования внутренних ресурсов, поддержка уровня жизни, производительность труда и качество услуг.
Всего рейтинг включает 114 переменных показателей, объединенных в 12 контрольных показателей: институты, инфраструктура, информационно-коммуникационные технологии, макроэкономическая стабильность, здоровье, образование и навыки, рынок товаров, рынок труда, финансовая система, размер рынка, динамичность бизнеса, инновационный потенциал.
Индикатор успешности правительств
Айман Жусупова подчеркнула, что эксперты по-разному оценивают важность этого рейтинга. С одной стороны, отмечается, что при расчете индекса конкурентоспособности на результат могут влиять субъективные факторы, поскольку оценка уровня национальной конкурентоспособности в большей степени зависит от оценок представителей бизнес-сообщества и экспертов.
В то же время ГИК является одним из самых авторитетных и международно-признанных рейтингов и выступает своего рода индикатором успешности правительства и развития страны в целом.
Согласно последним актуальным данным исследования, которые были получены в октябре 2019 года, Казахстан занял 55 место среди 141 страны, улучшив свою позицию на 4 места (62,9 балла из 100, +1,1 балл по сравнению с 2018 годом).
Слабое звено
Вместе с тем у Казахстана остаются слабые позиции, к примеру, по следующим показателям:
«Свобода прессы» (129 место);
«Восприятие коррупции» (107 место),
«Профессионализм менеджмента» (105 место),
«Действующие договоры в области окружающей среды» (126 место),
«Количество убийств» (113 место) и другим.
Также эксперт Института мировой экономики и политики напомнила, что в 2020 году подготовка Глобального индекса конкурентоспособности и расчет рейтинга стран были приостановлены в качестве признания экстраординарности событий пандемии, кризиса общественного здравоохранения и его социально-экономических последствий.
В 2021 году очередной выпуск Доклада будет вновь использовать рейтинг как обновленную систему ориентиров для управления будущим экономическим ростом.
#ИМЭП #ИМЭП_Экономика #ВЭФ
Джо Байден әкімшілігінің келуі АҚШ-тың Иранға қатысты бағытын түзету процесін бастады.
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, Ақ үйдің жаңа басшысы оның алдындағы Дональд Трамптың БҰҰ-ның Иранға қарсы санкцияларын қалпына келтіру туралы талабын кері қайтарып алды. Сонымен қатар, Вашингтон Еуропа елдерінің, Ресей мен Қытайдың Иранмен «ядролық келісім» шарттарын сақтауға қатысты келіссөздеріне қайта қосылуға дайын екенін бірнеше рет мәлімдеді.
Дипломатиялық тұйық
Джо Байденнің командасы АҚШ-тың 2018 жылы шыққан Бірлескен кешенді іс-қимыл жоспары (БКІЖ) туралы келіссөздерге оралуға дайын екенін білдіреді. Мұндай ұсынысты Ұлыбритания, Франция және Германия оң қабылдады. Бұл елдер кеңейтілген консультациялардың ұйымдастырушылары ретінде өз еріктерімен сөз сөйледі.
2021 жылғы ақпанда өткен Еуропалық үштік СІМ басшылары мен АҚШ Мемлекеттік хатшысының келіссөздері барысында тараптар ИИР-нің ядролық қаруды әзірлеуіне жол бермеуге мүдделілік білдірді.
Алайда Иран тарапының өкілдерімен осындай кездесуді ұйымдастырудың алғашқы әрекеті сәтсіз болды. Лидия Пархомчик Тегеран жалпы АҚШ-тың БКІЖ бойынша келіссөз жүргізушілер қатарына оралуына қарсы емес екенін атап өтті. Соған қарамастан, Иран басшылығы АҚШ-тың келіссөз үстеліне оралуы Санкциялар шектеулерін алып тастау үшін бірқатар нақты әрекеттермен бірге жүруі керек деп ойлады.
Сондықтан сарапшының пікірінше, ЕО-ның Келісімге қатысушы елдер мен АҚШ-тың бейресми кездесуін ұйымдастыру әрекеттері Тегеранның қарсылығына тап болды. Иран СІМ-нің ресми өкілі Саид Хатибзаде Иран мұндай диалогқа жағдай жасамайды деп түсіндірді, өйткені Вашингтонның санкцияларды алып тастауға қатысты ұстанымында ешқандай өзгеріс болған жоқ.
Шынында да, Наурыздың басында Джо Байден 1995 жылы Вашингтон енгізген Иранға қарсы санкциялар режимін ұзартты. Яғни, АҚШ Иранды ұлттық қауіпсіздікке тікелей қауіп ретінде қарастыруды жалғастыруда.
Іс жүзінде БКІЖ айналасындағы келіссөздер дипломатиялық тығырыққа тірелді. Вашингтон Тегеран ядролық бағдарламаны тежеу жөніндегі міндеттемелерін орындауды қайта бастағаннан кейін ғана санкцияларды алып тастау мәселесін талқылауға дайын. Өз кезегінде ИИР кері әрекетті талап етеді.
Жалғасы🔽🔽🔽
ӘЭСИ сарапшысы Лидия Пархомчик атап өткендей, Ақ үйдің жаңа басшысы оның алдындағы Дональд Трамптың БҰҰ-ның Иранға қарсы санкцияларын қалпына келтіру туралы талабын кері қайтарып алды. Сонымен қатар, Вашингтон Еуропа елдерінің, Ресей мен Қытайдың Иранмен «ядролық келісім» шарттарын сақтауға қатысты келіссөздеріне қайта қосылуға дайын екенін бірнеше рет мәлімдеді.
Дипломатиялық тұйық
Джо Байденнің командасы АҚШ-тың 2018 жылы шыққан Бірлескен кешенді іс-қимыл жоспары (БКІЖ) туралы келіссөздерге оралуға дайын екенін білдіреді. Мұндай ұсынысты Ұлыбритания, Франция және Германия оң қабылдады. Бұл елдер кеңейтілген консультациялардың ұйымдастырушылары ретінде өз еріктерімен сөз сөйледі.
2021 жылғы ақпанда өткен Еуропалық үштік СІМ басшылары мен АҚШ Мемлекеттік хатшысының келіссөздері барысында тараптар ИИР-нің ядролық қаруды әзірлеуіне жол бермеуге мүдделілік білдірді.
Алайда Иран тарапының өкілдерімен осындай кездесуді ұйымдастырудың алғашқы әрекеті сәтсіз болды. Лидия Пархомчик Тегеран жалпы АҚШ-тың БКІЖ бойынша келіссөз жүргізушілер қатарына оралуына қарсы емес екенін атап өтті. Соған қарамастан, Иран басшылығы АҚШ-тың келіссөз үстеліне оралуы Санкциялар шектеулерін алып тастау үшін бірқатар нақты әрекеттермен бірге жүруі керек деп ойлады.
Сондықтан сарапшының пікірінше, ЕО-ның Келісімге қатысушы елдер мен АҚШ-тың бейресми кездесуін ұйымдастыру әрекеттері Тегеранның қарсылығына тап болды. Иран СІМ-нің ресми өкілі Саид Хатибзаде Иран мұндай диалогқа жағдай жасамайды деп түсіндірді, өйткені Вашингтонның санкцияларды алып тастауға қатысты ұстанымында ешқандай өзгеріс болған жоқ.
Шынында да, Наурыздың басында Джо Байден 1995 жылы Вашингтон енгізген Иранға қарсы санкциялар режимін ұзартты. Яғни, АҚШ Иранды ұлттық қауіпсіздікке тікелей қауіп ретінде қарастыруды жалғастыруда.
Іс жүзінде БКІЖ айналасындағы келіссөздер дипломатиялық тығырыққа тірелді. Вашингтон Тегеран ядролық бағдарламаны тежеу жөніндегі міндеттемелерін орындауды қайта бастағаннан кейін ғана санкцияларды алып тастау мәселесін талқылауға дайын. Өз кезегінде ИИР кері әрекетті талап етеді.
Жалғасы🔽🔽🔽
БКІЖ «Қайта іске қосу»
Қазіргі геосаяси жағдай Тегеранның пайдасына шешілмей отыр. Қазіргі уақытта Вашингтон екінші санкцияларды алып тастауға және Иранға тиесілі қаржы құралдарына қол жеткізуге дайын емес.
Сонымен қатар, АҚШ-тың БКІЖ-ға оралу механизмі сұрақтар туғызады. Бейресми кеңестерге қосылу Вашингтонның Тегеранға Санкциялар қысымын төмендетуге заңды түрде міндетті деп санауы үшін жеткіліксіз.
Ақ үй тұрғысынан оңтайлы шешім Иранды БКІЖ шарттарын жүзеге асыруға қайтару ғана емес, сонымен қатар осы саладағы ұзақ мерзімді және ауқымды келісімдер бойынша жұмысты бастау болып табылады.
2021 ақпан айында АҚШ Мемлекеттік хатшысы Энтони Блинкен Вашингтонның «ядролық келісімге» оралуы Иранмен келісімнің алғашқы кезеңі ғана болатынын анық айтты. Екінші кезең - Иранның алыс қашықтықтағы зымырандарды құру бағдарламасынан бас тартуын қамтамасыз ететін жаңа міндеттеу құжатына қол қою.
Мұндай өзара байланыс иран тарапынан қатты сынға ие. Тегеран сұрақтың мұндай тұжырымын қабылдамайды және мұндай жеңілдіктерге барғысы келмейтінін көрсетеді
Нәтижесінде, АҚШ пен ИИР арасындағы терең қайшылықтар «бестіктің» келіссөз жүргізушілері үшін кеңестерді қайта бастауға мәселе туындатады. 2021 жылдың ақпан айының соңында Тегеранның ХАЭА инспекторларының Иранның ядролық объектілеріне қол жеткізуін айтарлықтай шектеуі де жағдайды жақсартуға ықпал етпейді.
Алайда, ИИР БКІЖ бойынша келіссөздерде прогреске қол жеткізу мүмкіндігін жоққа шығармайды. Осылайша, ХАЭА-нің ИИР-ғы верификациялық қызметін жалғастыру туралы уақытша техникалық келісім шарттары бойынша Тегеран үш ай ішінде ұйымның мониторингтік жабдығында ақпаратты сақтауға міндеттенеді. Сонымен бірге, егер АҚШ санкцияларды алып тастаса, деректерді жариялау орын алады.
«Шын мәнінде, Тегеран ядролық келісім серіктестеріне Вашингтонға қысым жасауды ынталандыру үшін тағы бір мерзім белгіледі.
Соңында, АҚШ та, Иран да БКІЖ-ды «қайта іске қосу» жолында алғашқы қадам жасауға дайын емес екені анық. Мұндай стратегия тек Тегеран мен Вашингтон үшін ғана емес, шешілмеген дағдарыстың кепілі болып қала беретін бүкіл әлем үшін де ұтылуы мүмкін», - деп қорытындылады Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик.
https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Иран
Қазіргі геосаяси жағдай Тегеранның пайдасына шешілмей отыр. Қазіргі уақытта Вашингтон екінші санкцияларды алып тастауға және Иранға тиесілі қаржы құралдарына қол жеткізуге дайын емес.
Сонымен қатар, АҚШ-тың БКІЖ-ға оралу механизмі сұрақтар туғызады. Бейресми кеңестерге қосылу Вашингтонның Тегеранға Санкциялар қысымын төмендетуге заңды түрде міндетті деп санауы үшін жеткіліксіз.
Ақ үй тұрғысынан оңтайлы шешім Иранды БКІЖ шарттарын жүзеге асыруға қайтару ғана емес, сонымен қатар осы саладағы ұзақ мерзімді және ауқымды келісімдер бойынша жұмысты бастау болып табылады.
2021 ақпан айында АҚШ Мемлекеттік хатшысы Энтони Блинкен Вашингтонның «ядролық келісімге» оралуы Иранмен келісімнің алғашқы кезеңі ғана болатынын анық айтты. Екінші кезең - Иранның алыс қашықтықтағы зымырандарды құру бағдарламасынан бас тартуын қамтамасыз ететін жаңа міндеттеу құжатына қол қою.
Мұндай өзара байланыс иран тарапынан қатты сынға ие. Тегеран сұрақтың мұндай тұжырымын қабылдамайды және мұндай жеңілдіктерге барғысы келмейтінін көрсетеді
Нәтижесінде, АҚШ пен ИИР арасындағы терең қайшылықтар «бестіктің» келіссөз жүргізушілері үшін кеңестерді қайта бастауға мәселе туындатады. 2021 жылдың ақпан айының соңында Тегеранның ХАЭА инспекторларының Иранның ядролық объектілеріне қол жеткізуін айтарлықтай шектеуі де жағдайды жақсартуға ықпал етпейді.
Алайда, ИИР БКІЖ бойынша келіссөздерде прогреске қол жеткізу мүмкіндігін жоққа шығармайды. Осылайша, ХАЭА-нің ИИР-ғы верификациялық қызметін жалғастыру туралы уақытша техникалық келісім шарттары бойынша Тегеран үш ай ішінде ұйымның мониторингтік жабдығында ақпаратты сақтауға міндеттенеді. Сонымен бірге, егер АҚШ санкцияларды алып тастаса, деректерді жариялау орын алады.
«Шын мәнінде, Тегеран ядролық келісім серіктестеріне Вашингтонға қысым жасауды ынталандыру үшін тағы бір мерзім белгіледі.
Соңында, АҚШ та, Иран да БКІЖ-ды «қайта іске қосу» жолында алғашқы қадам жасауға дайын емес екені анық. Мұндай стратегия тек Тегеран мен Вашингтон үшін ғана емес, шешілмеген дағдарыстың кепілі болып қала беретін бүкіл әлем үшін де ұтылуы мүмкін», - деп қорытындылады Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Лидия Пархомчик.
https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Иран
Приход администрации Джо Байдена запустил процесс корректировки американского курса в отношении Ирана.
Как обращает внимание эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик, новый глава Белого дома отозвал выставленное его предшественником Дональдом Трампом требование восстановить санкции ООН против Ирана. Помимо этого, Вашингтон неоднократно заявлял о готовности вновь подключиться к переговорам европейских стран, России и Китая с Ираном относительно соблюдения условий «ядерной сделки».
Дипломатический тупик
Команда Джо Байдена сигнализирует, что готова вернуться к переговорам по поводу Совместного всеобъемлющего плана действий (СВПД), из которого США вышли в 2018 году. Подобное желание было позитивно встречено Великобританией, Францией и Германией. Эти страны вызвались выступить в качестве организаторов расширенных консультаций.
В ходе прошедших в феврале 2021 переговоров глав МИД европейской тройки и госсекретаря США стороны выразили заинтересованность в том, чтобы не допустить разработку ИРИ ядерного оружия.
Однако первая попытка организовать подобную встречу с представителями иранской стороны успехом не увенчалась. Лидия Пархомчик отмечает, что Тегеран в целом не выступает категорично против возвращения США в число переговорщиков по СВПД. Тем не менее руководство Ирана настаивает на том, что возвращение США за стол переговоров должно сопровождаться рядом конкретных действий по снятию санкционных ограничений.
Именно поэтому, по мнению эксперта, попытки ЕС организовать неформальную встречу стран-участниц договора и США натолкнулись на сопротивление Тегерана. Официальный представитель иранского МИД Саид Хатибзаде пояснил, что Иран не видит условий для проведения подобного диалога, так как в позиции Вашингтона относительно снятия санкций не произошло никаких изменений.
Действительно, в начале марта Джо Байден продлил санкционный режим против Ирана, введенный Вашингтоном еще в 1995 году. То есть США продолжают расценивать Иран как прямую угрозу для национальной безопасности.
Фактически переговоры вокруг СВПД зашли в дипломатический тупик. Вашингтон готов пойти на обсуждение вопроса о снятии санкций лишь после того, как Тегеран возобновит выполнение обязательств по сдерживаю ядерной программы. В свою очередь ИРИ настаивает на обратном порядке действий.
Продолжение 🔽🔽🔽
Как обращает внимание эксперт ИМЭП Лидия Пархомчик, новый глава Белого дома отозвал выставленное его предшественником Дональдом Трампом требование восстановить санкции ООН против Ирана. Помимо этого, Вашингтон неоднократно заявлял о готовности вновь подключиться к переговорам европейских стран, России и Китая с Ираном относительно соблюдения условий «ядерной сделки».
Дипломатический тупик
Команда Джо Байдена сигнализирует, что готова вернуться к переговорам по поводу Совместного всеобъемлющего плана действий (СВПД), из которого США вышли в 2018 году. Подобное желание было позитивно встречено Великобританией, Францией и Германией. Эти страны вызвались выступить в качестве организаторов расширенных консультаций.
В ходе прошедших в феврале 2021 переговоров глав МИД европейской тройки и госсекретаря США стороны выразили заинтересованность в том, чтобы не допустить разработку ИРИ ядерного оружия.
Однако первая попытка организовать подобную встречу с представителями иранской стороны успехом не увенчалась. Лидия Пархомчик отмечает, что Тегеран в целом не выступает категорично против возвращения США в число переговорщиков по СВПД. Тем не менее руководство Ирана настаивает на том, что возвращение США за стол переговоров должно сопровождаться рядом конкретных действий по снятию санкционных ограничений.
Именно поэтому, по мнению эксперта, попытки ЕС организовать неформальную встречу стран-участниц договора и США натолкнулись на сопротивление Тегерана. Официальный представитель иранского МИД Саид Хатибзаде пояснил, что Иран не видит условий для проведения подобного диалога, так как в позиции Вашингтона относительно снятия санкций не произошло никаких изменений.
Действительно, в начале марта Джо Байден продлил санкционный режим против Ирана, введенный Вашингтоном еще в 1995 году. То есть США продолжают расценивать Иран как прямую угрозу для национальной безопасности.
Фактически переговоры вокруг СВПД зашли в дипломатический тупик. Вашингтон готов пойти на обсуждение вопроса о снятии санкций лишь после того, как Тегеран возобновит выполнение обязательств по сдерживаю ядерной программы. В свою очередь ИРИ настаивает на обратном порядке действий.
Продолжение 🔽🔽🔽
«Перезапустить» СВПД
Текущий геополитический расклад остается не в пользу Тегерана. В настоящее время Вашингтон не готов отменить вторичные санкции и открыть доступ к замороженным финансовым средствам, принадлежащим Ирану.
Более того, вызывает вопросы и сам механизм возврата США в СВПД. Подключения к неформальным консультациям явно недостаточно, чтобы Вашингтон счел себя юридически обязанным снизить санкционное давление на Тегеран.
С точки зрения Белого дома оптимальным решением является не только возврат Ирана к реализации условий СВПД, но запуск работы над более долгосрочными и масштабными договоренностями в этой сфере.
В феврале 2021 государственный секретарь США Энтони Блинкен довольно четко дал понять, что возврат Вашингтона к «ядерной сделке» будет только первым этапом договоренности с Ираном. Вторым этапом станет подписание нового обязывающего документа, который должен закрепить отказ ИРИ от программы по созданию ракет дальнего действия.
Подобная взаимоувязка встречает резкую критику с иранской стороны. Тегеран не приемлет такую постановку вопроса и демонстрирует нежелание идти на подобные уступки
В итоге глубокие противоречия между США и ИРИ делают проблематичными любые попытки «пятерки» переговорщиков возобновить консультации. Тот факт, что в конце февраля 2021 Тегеран существенно ограничил доступ инспекторов МАГАТЭ к иранским ядерным объектам, также не способствует улучшению ситуации.
Однако ИРИ не исключает возможности того, что в переговорах по СВПД будет достигнут прогресс. Так, по условиям временного технического согласия о продолжении верификационной деятельности МАГАТЭ в ИРИ Тегеран обязуется в течение трех месяцев сохранять информацию на мониторинговом оборудовании Организации. При этом обнародование данных произойдет в том случае, если США снимут санкции.
«Фактически Тегеран установил очередной дедлайн для партнеров по «ядерной сделке», чтобы стимулировать их к оказанию давления на Вашингтон.
В конечном итоге очевидно, что ни США, ни Иран не готовы сделать первый шаг на пути к «перезапуску» СВПД. Подобная стратегия может оказаться проигрышной не только для Тегерана и Вашингтона, но и для всего мира, который остается заложником нерешенного кризиса», - резюмирует эксперт Института мировой экономики и политики Лидия Пархомчик.
https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #США #Иран
Текущий геополитический расклад остается не в пользу Тегерана. В настоящее время Вашингтон не готов отменить вторичные санкции и открыть доступ к замороженным финансовым средствам, принадлежащим Ирану.
Более того, вызывает вопросы и сам механизм возврата США в СВПД. Подключения к неформальным консультациям явно недостаточно, чтобы Вашингтон счел себя юридически обязанным снизить санкционное давление на Тегеран.
С точки зрения Белого дома оптимальным решением является не только возврат Ирана к реализации условий СВПД, но запуск работы над более долгосрочными и масштабными договоренностями в этой сфере.
В феврале 2021 государственный секретарь США Энтони Блинкен довольно четко дал понять, что возврат Вашингтона к «ядерной сделке» будет только первым этапом договоренности с Ираном. Вторым этапом станет подписание нового обязывающего документа, который должен закрепить отказ ИРИ от программы по созданию ракет дальнего действия.
Подобная взаимоувязка встречает резкую критику с иранской стороны. Тегеран не приемлет такую постановку вопроса и демонстрирует нежелание идти на подобные уступки
В итоге глубокие противоречия между США и ИРИ делают проблематичными любые попытки «пятерки» переговорщиков возобновить консультации. Тот факт, что в конце февраля 2021 Тегеран существенно ограничил доступ инспекторов МАГАТЭ к иранским ядерным объектам, также не способствует улучшению ситуации.
Однако ИРИ не исключает возможности того, что в переговорах по СВПД будет достигнут прогресс. Так, по условиям временного технического согласия о продолжении верификационной деятельности МАГАТЭ в ИРИ Тегеран обязуется в течение трех месяцев сохранять информацию на мониторинговом оборудовании Организации. При этом обнародование данных произойдет в том случае, если США снимут санкции.
«Фактически Тегеран установил очередной дедлайн для партнеров по «ядерной сделке», чтобы стимулировать их к оказанию давления на Вашингтон.
В конечном итоге очевидно, что ни США, ни Иран не готовы сделать первый шаг на пути к «перезапуску» СВПД. Подобная стратегия может оказаться проигрышной не только для Тегерана и Вашингтона, но и для всего мира, который остается заложником нерешенного кризиса», - резюмирует эксперт Института мировой экономики и политики Лидия Пархомчик.
https://iwep.kz/#/posts/604f67615fb3932faa0f55ca/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Международные_Отношения #США #Иран
2021 жылдың басында Қытай үкіметі «Жаңа дәуірдегі халықаралық даму саласындағы ынтымақтастық туралы» (新时代的中国国际发展合作》白皮书) атты кезекті ақ кітабын шығарды + біздің елде байқалмай қалған оқиға. Бұл тиісті құжаттың үшінші редакциясы: бұрын осы тақырыптағы Ақ Кітап 2011 және 2014 жылдары жарық көрген. Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Ерлан Мәдиев құжатқа талдау жасап, мынадай қорытындыға келді.
Мәні мен мақсаттары
Сарапшы Ақ Кітаптың жаңа редакциясы Бейжіңнің халықаралық көмек көрсетудегі рөлінің өсіп келе жатқанын айғақтайтынын атап өтті. Құжаттың жалпы көлемі 26 мыңнан астам иероглифті құрады, бұл алдыңғы екі редакциядан көп екенін айта кетейік.
Құжат Қытайдың жаһандық коронавирустық пандемия кезінде түпкілікті ресімделген жаһандық держава ретіндегі жаңа мәртебесін көрсетуге арналған.
Көптеген батыс елдерін және, ең алдымен, АҚШ-ты қамтыған бұрын-соңды болмаған эпидемиологиялық дағдарыс жағдайында Пекин шет елдерге гуманитарлық және медициналық көмек көрсете отырып, «маскалық дипломатиясын» орналастырды.
Атап айтқанда, Си Цзиньпин 2021 жылғы 25 қаңтардағы Давос саммитінде сөйлеген сөзінде Қытай 36 медициналық сарапшылар тобын жіберіп, 150-ден астам елге және 13 халықаралық ұйымға көмек көрсеткенін атап өтті.
Қытайдың белсенділігі халықаралық қоғамдастықтың жекелеген мүшелерінің белгілі бір алаңдаушылығын тудырды. Атап айтқанда, гуманитарлық көмек ақысыз емес және Пекин алдындағы белгілі бір саяси міндеттемелерді білдіреді деген күдік артып келеді.
Сонымен қатар, батыс елдері Пекинді халықаралық көмек ЭЫДҰ сияқты батыстық даму институттарының жалпы жіктемесіне енбейтіндігі үшін жиі сынға алады және негізінен өтеусіз гранттар емес, әртүрлі несиелер мен несиелер беру арқылы жүзеге асырылады.
Осыған байланысты Ақ Кітапты шығаруды Пекиннің Қытайдың әлемдік аренадағы қызметіне қатысты балама идеологиялық баяндауды қалыптастыру әрекеті ретінде қарастыруға болады.
Қытай билігі келесі екі жыл ішінде пандемиядан зардап шеккен елдерге шамамен 2 миллиард доллар бөлуді жоспарлап отыр. Сондай-ақ, Қытай Қытай вакциналарын «қоғамдық игілік» ретінде беруге уәде береді. Бейжіңнің ниетін растау үшін құжатта 2013 жылдан 2018 жылға дейін Қытай 270,2 миллиард юань (41 миллиард доллардан астам) халықаралық көмек көрсеткені айтылған.
Сонымен бірге, құжатта Пекин 2015 жылы ҚХР бастамасымен құрылған «Оңтүстік-Оңтүстік ынтымақтастығына жәрдемдесу» қоры сияқты түрлі кооперациялық қорлар арқылы қаржылық көмек бағытын қоса алғанда, халықаралық дамуды қолдаудың жаңа әдістерін белсенді пайдаланатыны атап өтілген.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Мәні мен мақсаттары
Сарапшы Ақ Кітаптың жаңа редакциясы Бейжіңнің халықаралық көмек көрсетудегі рөлінің өсіп келе жатқанын айғақтайтынын атап өтті. Құжаттың жалпы көлемі 26 мыңнан астам иероглифті құрады, бұл алдыңғы екі редакциядан көп екенін айта кетейік.
Құжат Қытайдың жаһандық коронавирустық пандемия кезінде түпкілікті ресімделген жаһандық держава ретіндегі жаңа мәртебесін көрсетуге арналған.
Көптеген батыс елдерін және, ең алдымен, АҚШ-ты қамтыған бұрын-соңды болмаған эпидемиологиялық дағдарыс жағдайында Пекин шет елдерге гуманитарлық және медициналық көмек көрсете отырып, «маскалық дипломатиясын» орналастырды.
Атап айтқанда, Си Цзиньпин 2021 жылғы 25 қаңтардағы Давос саммитінде сөйлеген сөзінде Қытай 36 медициналық сарапшылар тобын жіберіп, 150-ден астам елге және 13 халықаралық ұйымға көмек көрсеткенін атап өтті.
Қытайдың белсенділігі халықаралық қоғамдастықтың жекелеген мүшелерінің белгілі бір алаңдаушылығын тудырды. Атап айтқанда, гуманитарлық көмек ақысыз емес және Пекин алдындағы белгілі бір саяси міндеттемелерді білдіреді деген күдік артып келеді.
Сонымен қатар, батыс елдері Пекинді халықаралық көмек ЭЫДҰ сияқты батыстық даму институттарының жалпы жіктемесіне енбейтіндігі үшін жиі сынға алады және негізінен өтеусіз гранттар емес, әртүрлі несиелер мен несиелер беру арқылы жүзеге асырылады.
Осыған байланысты Ақ Кітапты шығаруды Пекиннің Қытайдың әлемдік аренадағы қызметіне қатысты балама идеологиялық баяндауды қалыптастыру әрекеті ретінде қарастыруға болады.
Қытай билігі келесі екі жыл ішінде пандемиядан зардап шеккен елдерге шамамен 2 миллиард доллар бөлуді жоспарлап отыр. Сондай-ақ, Қытай Қытай вакциналарын «қоғамдық игілік» ретінде беруге уәде береді. Бейжіңнің ниетін растау үшін құжатта 2013 жылдан 2018 жылға дейін Қытай 270,2 миллиард юань (41 миллиард доллардан астам) халықаралық көмек көрсеткені айтылған.
Сонымен бірге, құжатта Пекин 2015 жылы ҚХР бастамасымен құрылған «Оңтүстік-Оңтүстік ынтымақтастығына жәрдемдесу» қоры сияқты түрлі кооперациялық қорлар арқылы қаржылық көмек бағытын қоса алғанда, халықаралық дамуды қолдаудың жаңа әдістерін белсенді пайдаланатыны атап өтілген.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Кітап және шындық
Сонымен қатар, Е.Мәдиев алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге қарамастан, ақ кітапты егжей-тегжейлі талдау Қытайдың халықаралық көмек көрсету стратегиясы түбегейлі өзгерістерге ұшырамағанын көрсетеді.
Біріншіден, Қытай абсолютті көмек көлемі бойынша Батыс елдеріне жол беруді жалғастыруда. Бүгінгі таңда Қытай Жапония, Франция және тіпті Түркия сияқты елдерден кейін әр түрлі халықаралық бастамаларды қаржыландыру көлемі бойынша 7-ші орында.
Екіншіден, ҚХР-ның халықаралық көмегіне барлық бөлінген қаражаттың 50%-ынан асатын преференциялық кредиттер мен қарыздардың әртүрлі нысандары үстемдік етуді жалғастыруда.
Осыған байланысты ҚХР көбінесе елдің ең аз дамыған елдер үшін қарызды жою үшін жеткілікті күш жұмсамағаны үшін сынға түседі. Мамандардың айтуынша, Пекин пайызсыз несиелер бойынша ғана қарыздарын есептен шығарады, бұл ҚХР Халықаралық көмегінің 5%-дан азын құрайды.
Бұл тұрғыда Ақ Кітап қарызды есептен шығару екі жақты консультациялардың тақырыбы болып табылатындығы ерекше қызықты. Бұл Париж клубындағы қарыздарды есептен шығару сияқты көп жақты көзқарасты жиі қолданатын Батыс елдерінің көзқарасымен қайшы келеді.
Үшіншіден, Пекин соңғы жылдары ашық түрде көрсетіп келе жатқан белсенділік пен геосаяси амбицияларға қарамастан, Ақ кітап Қытайды «дамушы ел» ретінде анықтайды, бұл халықаралық міндеттемелер «оның даму деңгейіне сәйкес келеді» дегенді білдіреді.
Осылайша, Қытай осы саладағы көзқарастарын түбегейлі өзгертуге әлі дайын емес екені анық. Қытайдың халықаралық гуманитарлық және қаржылық көмек нарығында белсенді орналасуы оның стратегиялық мүдделерін алға жылжыту міндеттеріне, оның ішінде «жұмсақ күш» деп аталатын мәселелерге бағынады. Яғни, Бейжің Үшінші елдерге нақты қаржылық көмекті айтарлықтай арттырады деп күтуге ертерек.
Керісінше, әлемдік қаржы нарықтарындағы өтімділіктің төмендеуі Пекинді өз инвестицияларын әлемнің әртүрлі аймақтарында, соның ішінде Орталық Азияда да ұтымды пайдалануға итермелейді.
Пандемия кезінде ОА аймағының көптеген елдері елеулі әлеуметтік-экономикалық қиындықтарға тап болды. Коронакризис аймақ елдерінің ҚХР-мен экономикалық өзара іс-қимылына теріс әсер етті.
Мысалы, ҚХР кедендік басқармасының деректері бойынша, 2020 жылы ҚХР-ның Орталық Азия елдерімен тауар айналымы орта есеппен 25,5%-ға дерлік қысқарды, Қырғызстан мен Тәжікстанда айтарлықтай төмендеу: тиісінше -54% және -36%. Сонымен қатар, екі ел де ҚХР-ға экспорттың төмендеуінің ұқсас деңгейін, яғни қатты валютаны тартудың негізгі көзін тіркеді.
Сонымен қатар, бұл елдер үшін Қытай алдындағы қарыз міндеттемелерін төлеу мәселесі өзекті болды. Бұл жерде біз ұқсас тәсілді байқап отырмыз: Бейжің өңір елдерінің қарыз міндеттемелерін есептен шығаруға асықпайды.
Сонымен қатар, Қырғызстан мен Қытай келіссөздерінің тәжірибесі көрсеткендей, Пекин бұл мәселе бойынша өте қатал, ымырасыз ұстанымға ие. Мәселен, Бішкек ағымдағы төлемдерді төлеу мерзімін кейінге қалдыра алмады. Қытай тек 35 миллион доллар (2.8 миллиард сом) артық төлеммен қарызды кейінгі қызмет көрсету жағдайында Қырғыз Республикасынан төлемдерді уақытша тоқтата тұруға келісті.
Қазіргі уақытта Қырғызстанның барлық сыртқы қарыздарының шамамен 45%-ы Қытайға және Тәжікстанның сыртқы қарыздарының шамамен 52%-ы Қытайға тиесілі. Сонымен бірге, ҚХР алдындағы жалпы қарыз, кейбір бағалаулар бойынша, осы елдердің ЖІӨ-нің 20%-ынан асты.
Орталық Азияның осы елдеріндегі шиеленіскен экономикалық жағдайдың сақталуына қарай Қытай алдындағы борыштық міндеттемелер мәселесі таяу перспективада неғұрлым өткір сипатқа ие болатыны анық.
Ақ Кітаптың соңғы басылымының мәтіні көрсеткендей, Пекин қарыздарды есептен шығаруды халықаралық көмектің басым құралы ретінде қарастырмайды.
https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Экономика #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #Қытай
Сонымен қатар, Е.Мәдиев алға қойылған мақсаттар мен міндеттерге қарамастан, ақ кітапты егжей-тегжейлі талдау Қытайдың халықаралық көмек көрсету стратегиясы түбегейлі өзгерістерге ұшырамағанын көрсетеді.
Біріншіден, Қытай абсолютті көмек көлемі бойынша Батыс елдеріне жол беруді жалғастыруда. Бүгінгі таңда Қытай Жапония, Франция және тіпті Түркия сияқты елдерден кейін әр түрлі халықаралық бастамаларды қаржыландыру көлемі бойынша 7-ші орында.
Екіншіден, ҚХР-ның халықаралық көмегіне барлық бөлінген қаражаттың 50%-ынан асатын преференциялық кредиттер мен қарыздардың әртүрлі нысандары үстемдік етуді жалғастыруда.
Осыған байланысты ҚХР көбінесе елдің ең аз дамыған елдер үшін қарызды жою үшін жеткілікті күш жұмсамағаны үшін сынға түседі. Мамандардың айтуынша, Пекин пайызсыз несиелер бойынша ғана қарыздарын есептен шығарады, бұл ҚХР Халықаралық көмегінің 5%-дан азын құрайды.
Бұл тұрғыда Ақ Кітап қарызды есептен шығару екі жақты консультациялардың тақырыбы болып табылатындығы ерекше қызықты. Бұл Париж клубындағы қарыздарды есептен шығару сияқты көп жақты көзқарасты жиі қолданатын Батыс елдерінің көзқарасымен қайшы келеді.
Үшіншіден, Пекин соңғы жылдары ашық түрде көрсетіп келе жатқан белсенділік пен геосаяси амбицияларға қарамастан, Ақ кітап Қытайды «дамушы ел» ретінде анықтайды, бұл халықаралық міндеттемелер «оның даму деңгейіне сәйкес келеді» дегенді білдіреді.
Осылайша, Қытай осы саладағы көзқарастарын түбегейлі өзгертуге әлі дайын емес екені анық. Қытайдың халықаралық гуманитарлық және қаржылық көмек нарығында белсенді орналасуы оның стратегиялық мүдделерін алға жылжыту міндеттеріне, оның ішінде «жұмсақ күш» деп аталатын мәселелерге бағынады. Яғни, Бейжің Үшінші елдерге нақты қаржылық көмекті айтарлықтай арттырады деп күтуге ертерек.
Керісінше, әлемдік қаржы нарықтарындағы өтімділіктің төмендеуі Пекинді өз инвестицияларын әлемнің әртүрлі аймақтарында, соның ішінде Орталық Азияда да ұтымды пайдалануға итермелейді.
Пандемия кезінде ОА аймағының көптеген елдері елеулі әлеуметтік-экономикалық қиындықтарға тап болды. Коронакризис аймақ елдерінің ҚХР-мен экономикалық өзара іс-қимылына теріс әсер етті.
Мысалы, ҚХР кедендік басқармасының деректері бойынша, 2020 жылы ҚХР-ның Орталық Азия елдерімен тауар айналымы орта есеппен 25,5%-ға дерлік қысқарды, Қырғызстан мен Тәжікстанда айтарлықтай төмендеу: тиісінше -54% және -36%. Сонымен қатар, екі ел де ҚХР-ға экспорттың төмендеуінің ұқсас деңгейін, яғни қатты валютаны тартудың негізгі көзін тіркеді.
Сонымен қатар, бұл елдер үшін Қытай алдындағы қарыз міндеттемелерін төлеу мәселесі өзекті болды. Бұл жерде біз ұқсас тәсілді байқап отырмыз: Бейжің өңір елдерінің қарыз міндеттемелерін есептен шығаруға асықпайды.
Сонымен қатар, Қырғызстан мен Қытай келіссөздерінің тәжірибесі көрсеткендей, Пекин бұл мәселе бойынша өте қатал, ымырасыз ұстанымға ие. Мәселен, Бішкек ағымдағы төлемдерді төлеу мерзімін кейінге қалдыра алмады. Қытай тек 35 миллион доллар (2.8 миллиард сом) артық төлеммен қарызды кейінгі қызмет көрсету жағдайында Қырғыз Республикасынан төлемдерді уақытша тоқтата тұруға келісті.
Қазіргі уақытта Қырғызстанның барлық сыртқы қарыздарының шамамен 45%-ы Қытайға және Тәжікстанның сыртқы қарыздарының шамамен 52%-ы Қытайға тиесілі. Сонымен бірге, ҚХР алдындағы жалпы қарыз, кейбір бағалаулар бойынша, осы елдердің ЖІӨ-нің 20%-ынан асты.
Орталық Азияның осы елдеріндегі шиеленіскен экономикалық жағдайдың сақталуына қарай Қытай алдындағы борыштық міндеттемелер мәселесі таяу перспективада неғұрлым өткір сипатқа ие болатыны анық.
Ақ Кітаптың соңғы басылымының мәтіні көрсеткендей, Пекин қарыздарды есептен шығаруды халықаралық көмектің басым құралы ретінде қарастырмайды.
https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Экономика #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #Коронакризис #Қытай
В начале 2021 года правительство Китая опубликовало очередную Белую Книгу «О сотрудничестве в области международного развития в новой эре» (新时代的中国国际发展合作》白皮书) – событие, которое осталось практически незамеченным в нашей стране. Это уже третья редакция соответствующего документа: ранее Белая Книга на данную тематику публиковалась в 2011 и 2014 годах. Эксперт ИМЭП при Фонде Нурсултана Назарбаева Ерлан Мадиев проанализировал документ и пришел к следующим выводам.
Суть и цели
Эксперт подчеркнул, что новая редакция Белой Книги свидетельствует о растущей роли Пекина в предоставлении международной помощи. К слову, общий объем документа составил более 26 тыс. иероглифов, что больше двух предыдущих редакций вместе взятых.
Документ призван показать новый статус КНР в качестве глобальной державы, который был окончательно оформлен в период глобальной пандемии коронавируса.
На фоне беспрецедентного эпидемиологического кризиса, который охватил многие страны Запада и прежде всего, США, Пекин развернул «масочную дипломатию», активно оказывая гуманитарную и медицинскую помощь зарубежным странам.
В частности, Си Цзиньпин в своем выступлении на Давосском саммите от 25 января 2021 года, отметил, что Китай предоставил помощь более чем 150 странам и 13 международным организациям, отправив 36 групп медицинских экспертов.
Активность Китая вызвала определенное беспокойство со стороны отдельных членов международного сообщества. В частности, растет подозрение о том, что гуманитарная помощь не является безвозмездной и подразумевает определенные политические обязательства перед Пекином.
Кроме этого, западные страны часто критикуют Пекин за то, что его международная помощь не попадает под общую классификацию западных институтов развития, таких как ОЭСР, и в основном осуществляется через предоставление различных займов и кредитов, а не безвозмездных грантов.
В этом отношении публикацию Белой Книги можно рассматривать как попытку Пекина сформировать альтернативный идеологический нарратив касательно активности Китая на мировой арене.
Китайские власти планируют выделить в течении следующих двух лет около $2 млрд странам, наиболее пострадавшим от пандемии. Также КНР обещает предоставлять китайские вакцины в качестве «общественного блага». Для подтверждения намерений Пекина в документе отмечается, что с 2013 по 2018 годы Китай уже предоставил международной помощи на сумму 270,2 млрд юаней (более $41 млрд).
Одновременно в документе отмечается, что Пекин будет активно использовать новые методы поддержки международного развития, включая направление финансовой помощи через различные кооперационные Фонды, такие как фонд «Содействие сотрудничеству Юг-Юг», который был создан по инициативе КНР в 2015 году.
Продолжение 🔽🔽🔽
Суть и цели
Эксперт подчеркнул, что новая редакция Белой Книги свидетельствует о растущей роли Пекина в предоставлении международной помощи. К слову, общий объем документа составил более 26 тыс. иероглифов, что больше двух предыдущих редакций вместе взятых.
Документ призван показать новый статус КНР в качестве глобальной державы, который был окончательно оформлен в период глобальной пандемии коронавируса.
На фоне беспрецедентного эпидемиологического кризиса, который охватил многие страны Запада и прежде всего, США, Пекин развернул «масочную дипломатию», активно оказывая гуманитарную и медицинскую помощь зарубежным странам.
В частности, Си Цзиньпин в своем выступлении на Давосском саммите от 25 января 2021 года, отметил, что Китай предоставил помощь более чем 150 странам и 13 международным организациям, отправив 36 групп медицинских экспертов.
Активность Китая вызвала определенное беспокойство со стороны отдельных членов международного сообщества. В частности, растет подозрение о том, что гуманитарная помощь не является безвозмездной и подразумевает определенные политические обязательства перед Пекином.
Кроме этого, западные страны часто критикуют Пекин за то, что его международная помощь не попадает под общую классификацию западных институтов развития, таких как ОЭСР, и в основном осуществляется через предоставление различных займов и кредитов, а не безвозмездных грантов.
В этом отношении публикацию Белой Книги можно рассматривать как попытку Пекина сформировать альтернативный идеологический нарратив касательно активности Китая на мировой арене.
Китайские власти планируют выделить в течении следующих двух лет около $2 млрд странам, наиболее пострадавшим от пандемии. Также КНР обещает предоставлять китайские вакцины в качестве «общественного блага». Для подтверждения намерений Пекина в документе отмечается, что с 2013 по 2018 годы Китай уже предоставил международной помощи на сумму 270,2 млрд юаней (более $41 млрд).
Одновременно в документе отмечается, что Пекин будет активно использовать новые методы поддержки международного развития, включая направление финансовой помощи через различные кооперационные Фонды, такие как фонд «Содействие сотрудничеству Юг-Юг», который был создан по инициативе КНР в 2015 году.
Продолжение 🔽🔽🔽
Книга и реальность
В то же время Е. Мадиев обращает внимание, что несмотря на заявленные цели и задачи, детальный анализ Белой Книги показывает, что стратегия предоставления международной помощи Китая не претерпела принципиальных изменений.
Во-первых, Китай продолжает уступать странам Запада по абсолютным объемам предоставляемой помощи. Сегодня Китай занимает лишь 7 строчку по объему финансирования различных международных инициатив, уступая таким странам, как Япония, Франция и даже Турции.
Во-вторых, в международной помощи КНР продолжают доминировать различные формы преференциальных кредитов и займов, которые превышают 50% от всех выделенных средств.
В этом отношении КНР часто критикуют за то, что страна не делает достаточных усилий по списанию долгов для наименее развитых стран. По оценкам специалистов, Пекин списывает долги лишь по беспроцентным кредитам, на которые приходится менее 5% международной помощи КНР.
В этом контексте особенно интересно, что Белая Книга подчеркивает, что списание долгов является предметом двусторонних консультаций. Это контрастирует с подходом западных стран, которые часто практикуют многосторонний подход, такой как списание долгов в рамках Парижского Клуба.
В-третьих, несмотря на возросшую активность и геополитические амбиции, которые за последние годы открыто демонстрирует Пекин, Белая Книга определяет Китай в качестве «развивающийся страны», что подразумевает, что международные обязательства будут «соразмерны его уровню развития».
Таким образом, очевидно, что Китай пока не готов кардинально менять свои подходы в этой области. Активное позиционирование Китая на международном рынке гуманитарной и финансовой помощи подчинено задачам продвижения его стратегических интересов, в том числе в вопросах так называемой «мягкой силы». То есть, ожидать, что Пекин существенно нарастит реальную финансовую помощь третьим странам преждевременно.
Наоборот, сокращение ликвидности на мировых финансовых рыках будет толкать Пекин ещё более рационально использовать свои инвестиции в различных регионах мира, включая Центральную Азию.
На фоне пандемии многие страны региона ЦА столкнулись с серьезными социально-экономическими вызовами. Коронакризис также негативно сказался на экономическом взаимодействии стран региона с КНР.
К примеру, по данным Таможенного управления КНР, в 2020 году товарооборот КНР со странами Центральной Азии в среднем сократился почти на 25,5%, наиболее серьезное падение у Кыргызстана и Таджикистана: -54% и -36%, соответственно. Причем у обеих стран зафиксирован практически аналогичный уровень падения экспорта в КНР, то есть главный источник привлечения твёрдой валюты.
Одновременно для этих стран актуализировался вопрос выплаты долговых обязательств перед Китаем. И здесь мы наблюдаем схожий подход: Пекин не спешит списывать долговые обязательства стран региона.
Более того, как показал опыт переговоров Кыргызстана и Китая, Пекин занимает довольно жесткую, бескомпромиссную позицию по этому вопросу. Так, Бишкеку не удалось получить даже отсрочку по выплате текущих платежей. Китай согласился лишь временно приостановить получение от КР платежей на условиях последующего обслуживания долга с переплатой в $35 млн (2.8 млрд сомов).
На данный момент на Китай приходится уже около 45% всех внешних займов Кыргызстана, и около 52% внешних займов Таджикистана. При этом общая задолженность перед КНР, по некоторым оценкам, уже превысила 20% ВВП этих стран.
Очевидно, что по мере сохранения напряженной экономической ситуации в этих странах Центральной Азии, вопрос долговых обязательств перед Китаем приобретет более острый характер уже в ближайшей перспективе.
И как показывает текст последней редакции Белой Книги, Пекин не рассматривает списание долгов в качестве приоритетного инструмента международной помощи.
https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_Экономика #ИМЭП_Международные_Отношения #Коронакризис #Китай
В то же время Е. Мадиев обращает внимание, что несмотря на заявленные цели и задачи, детальный анализ Белой Книги показывает, что стратегия предоставления международной помощи Китая не претерпела принципиальных изменений.
Во-первых, Китай продолжает уступать странам Запада по абсолютным объемам предоставляемой помощи. Сегодня Китай занимает лишь 7 строчку по объему финансирования различных международных инициатив, уступая таким странам, как Япония, Франция и даже Турции.
Во-вторых, в международной помощи КНР продолжают доминировать различные формы преференциальных кредитов и займов, которые превышают 50% от всех выделенных средств.
В этом отношении КНР часто критикуют за то, что страна не делает достаточных усилий по списанию долгов для наименее развитых стран. По оценкам специалистов, Пекин списывает долги лишь по беспроцентным кредитам, на которые приходится менее 5% международной помощи КНР.
В этом контексте особенно интересно, что Белая Книга подчеркивает, что списание долгов является предметом двусторонних консультаций. Это контрастирует с подходом западных стран, которые часто практикуют многосторонний подход, такой как списание долгов в рамках Парижского Клуба.
В-третьих, несмотря на возросшую активность и геополитические амбиции, которые за последние годы открыто демонстрирует Пекин, Белая Книга определяет Китай в качестве «развивающийся страны», что подразумевает, что международные обязательства будут «соразмерны его уровню развития».
Таким образом, очевидно, что Китай пока не готов кардинально менять свои подходы в этой области. Активное позиционирование Китая на международном рынке гуманитарной и финансовой помощи подчинено задачам продвижения его стратегических интересов, в том числе в вопросах так называемой «мягкой силы». То есть, ожидать, что Пекин существенно нарастит реальную финансовую помощь третьим странам преждевременно.
Наоборот, сокращение ликвидности на мировых финансовых рыках будет толкать Пекин ещё более рационально использовать свои инвестиции в различных регионах мира, включая Центральную Азию.
На фоне пандемии многие страны региона ЦА столкнулись с серьезными социально-экономическими вызовами. Коронакризис также негативно сказался на экономическом взаимодействии стран региона с КНР.
К примеру, по данным Таможенного управления КНР, в 2020 году товарооборот КНР со странами Центральной Азии в среднем сократился почти на 25,5%, наиболее серьезное падение у Кыргызстана и Таджикистана: -54% и -36%, соответственно. Причем у обеих стран зафиксирован практически аналогичный уровень падения экспорта в КНР, то есть главный источник привлечения твёрдой валюты.
Одновременно для этих стран актуализировался вопрос выплаты долговых обязательств перед Китаем. И здесь мы наблюдаем схожий подход: Пекин не спешит списывать долговые обязательства стран региона.
Более того, как показал опыт переговоров Кыргызстана и Китая, Пекин занимает довольно жесткую, бескомпромиссную позицию по этому вопросу. Так, Бишкеку не удалось получить даже отсрочку по выплате текущих платежей. Китай согласился лишь временно приостановить получение от КР платежей на условиях последующего обслуживания долга с переплатой в $35 млн (2.8 млрд сомов).
На данный момент на Китай приходится уже около 45% всех внешних займов Кыргызстана, и около 52% внешних займов Таджикистана. При этом общая задолженность перед КНР, по некоторым оценкам, уже превысила 20% ВВП этих стран.
Очевидно, что по мере сохранения напряженной экономической ситуации в этих странах Центральной Азии, вопрос долговых обязательств перед Китаем приобретет более острый характер уже в ближайшей перспективе.
И как показывает текст последней редакции Белой Книги, Пекин не рассматривает списание долгов в качестве приоритетного инструмента международной помощи.
https://iwep.kz/#/posts/604f5f9c5fb3932faa0f55c9/#header
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_Экономика #ИМЭП_Международные_Отношения #Коронакризис #Китай
Соңғы бірнеше күнде әлемдік қоғамдастықтың назары Ресей мен АҚШ басшылары арасындағы «сыпайылықпен алмасуға» байланысты болды. Джо Байден Путин АҚШ сайлауына араласқаны үшін «жауап береді» деп уәде берді. Владимир Путин американдық көшбасшыға онлайн-пікірталас ұсынды. Сарапшылар мұнай бағасының төмендеуі осындай шиеленістің салдары деп санайды. Қазақстанға бұл жағдайдың әсері тие ме? Бұл туралы Әлемдік экономика және саясат институтының (ӘЭСИ) сарапшысы Жұмабек Сарабеков мәлімдеді.
Жеке қарым-қатынастың рөлі
ӘЭСИ сарапшысы атап өткендей, мемлекет басшыларының жеке қарым-қатынасы әр түрлі елдердің өзара іс-қимыл тарихында әрқашан маңызды рөл атқарды. Қазіргі жағдайда да, президенттердің соғыс және бейбітшілік мәселелеріндегі өкілеттіктері өткен билеушілер мен монархтармен салыстырғанда өте шектеулі болған кезде, көшбасшылардың жеке байланыстары мемлекетаралық диалогты құруда шешуші болып табылады.
Осы тұрғыда жақында АҚШ-тың жаңадан сайланған президенті Джо Байденнің американдық ABC арнасына берген сұхбаты, онда ол Владимир Путинді «қанішер» деп санайды ма, жоқ па деген сұраққа оң жауап берді және жаңа санкцияларға уәде берді. Президент Байденнің риторикасы АҚШ әкімшілігі келесі төрт жылда Ресейге қатысты қатаң көзқарасты көрсетеді.
Байденнің Ресей Президентіне деген жеке көзқарасы ұзақ уақыттан бері белгілі. АҚШ вице-президенті болған кезде ол 2011 жылы Мәскеуде Владимир Путинмен кездесу туралы айтты, оның барысында Байден ресейлік әріптесіне «оның жаны жоқ» деп тікелей мәлімдеді. Байденнің Ресей туралы айтқан сөздеріне сүйенсек, ол жалпы Ресей элитасына және Ресей Федерациясындағы саяси режимнің сипатына сыни көзқараспен қарайды, бұл Байденнің партияға қатыстылығын ескере отырып түсіндіріледі.
Осыған байланысты Путинге деген жанашырлығын жасырмаған және оны «өте ақылды» саясаткер деп атаған Трамптан айырмашылығы, Байден Кремльмен диалогта қатаң ұстанымға ие болатыны анық болды. Ағымдағы жылдың ақпан айында АҚШ-тың 46-шы президенті өзінің сыртқы саясатының негізгі міндеттерін айтқан мемлекеттік Департаменттегі бағдарламалық сөзінде Байден Ақ үй АҚШ-тың Ресейдегі саясатын күш тұрғысынан құратынын және Мәскеудің халықаралық аренадағы әрекеттері үшін «тартынбастан» шығындарды көбейтетінін нақты айтты.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Жеке қарым-қатынастың рөлі
ӘЭСИ сарапшысы атап өткендей, мемлекет басшыларының жеке қарым-қатынасы әр түрлі елдердің өзара іс-қимыл тарихында әрқашан маңызды рөл атқарды. Қазіргі жағдайда да, президенттердің соғыс және бейбітшілік мәселелеріндегі өкілеттіктері өткен билеушілер мен монархтармен салыстырғанда өте шектеулі болған кезде, көшбасшылардың жеке байланыстары мемлекетаралық диалогты құруда шешуші болып табылады.
Осы тұрғыда жақында АҚШ-тың жаңадан сайланған президенті Джо Байденнің американдық ABC арнасына берген сұхбаты, онда ол Владимир Путинді «қанішер» деп санайды ма, жоқ па деген сұраққа оң жауап берді және жаңа санкцияларға уәде берді. Президент Байденнің риторикасы АҚШ әкімшілігі келесі төрт жылда Ресейге қатысты қатаң көзқарасты көрсетеді.
Байденнің Ресей Президентіне деген жеке көзқарасы ұзақ уақыттан бері белгілі. АҚШ вице-президенті болған кезде ол 2011 жылы Мәскеуде Владимир Путинмен кездесу туралы айтты, оның барысында Байден ресейлік әріптесіне «оның жаны жоқ» деп тікелей мәлімдеді. Байденнің Ресей туралы айтқан сөздеріне сүйенсек, ол жалпы Ресей элитасына және Ресей Федерациясындағы саяси режимнің сипатына сыни көзқараспен қарайды, бұл Байденнің партияға қатыстылығын ескере отырып түсіндіріледі.
Осыған байланысты Путинге деген жанашырлығын жасырмаған және оны «өте ақылды» саясаткер деп атаған Трамптан айырмашылығы, Байден Кремльмен диалогта қатаң ұстанымға ие болатыны анық болды. Ағымдағы жылдың ақпан айында АҚШ-тың 46-шы президенті өзінің сыртқы саясатының негізгі міндеттерін айтқан мемлекеттік Департаменттегі бағдарламалық сөзінде Байден Ақ үй АҚШ-тың Ресейдегі саясатын күш тұрғысынан құратынын және Мәскеудің халықаралық аренадағы әрекеттері үшін «тартынбастан» шығындарды көбейтетінін нақты айтты.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Жаңа интонациялар және олардың салдары
Алайда АҚШ президентінің Ресейге және оның басшылығына қатысты қазіргі мәлімдемесі өзінің кесімділігімен ерекшеленеді. Әрине, қазір журналист Байденге Ресей президентіне қатысты сұрақ қойған контекст анық емес. Біз көргеніміз-бұл үлкен сұхбаттың үзіндісі, ол әлі толық нұсқада шыққан жоқ. Алайда, Ресей Президентінің беделі туралы сұрақтың тұжырымы және АҚШ басшысының жауабы көп нәрсені айтады.
ӘЭСИ сарапшысы сондай-ақ екі ел көшбасшылары арасында «жеке химия» болмайтынына назар аударады. Іс жүзінде бұл АҚШ пен Ресей Президенттерінің кездесулері азайтылатындығын білдіруі мүмкін. Бұл тұрғыда Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жалғыз толық форматтағы келіссөздер болып табылатын екіжақты саммиттерді өткізу тәжірибесі де азайтылуы мүмкін. Әр түрлі халықаралық саммиттер аясында Путин мен Байденнің кездесулері де азайтылатын шығар. Мұндай жағдайда, екі көшбасшы бір-бірінен аулақ болған кезде, екі елдің жақындасу нүктелерін табу өте қиын болады.
Дипломатиялық қатынастардың деңгейі де сөзсіз төмендейді. Мәскеудің әлемдік ірі мемелекеттердің элиталық клубына оралуын белгілеуге тырысатын және тиісті қарым-қатынасты қажет ететін Ресей басшылығы үшін Вашингтоннан алынған баға өте сезімтал имидждік соққы болып табылады. Сондықтан Кремль Байденнің мәлімдемесін жауапсыз қалдырмайды. Айтпақшы, Мәскеу демаршпен сөз сөйлеп, Вашингтондағы елшісін уақытша шақырып алды.
Мәскеудегі «қатал сызықты жақтаушылар» қазіргі уақытта шешім қабылдауға одан да көп әсер етеді және Вашингтонмен байланыстарды азайту үшін жаңа қадамдар жасайды. Ресей Батысқа қарсы риториканы одан әрі күшейтеді және өзінің жақын одақтастарынан бұл мәселеде көбірек ынтымақты қажет етуі мүмкін.
Ақырында, Байденнің мәлімдемесі АҚШ-тың Ресейге санкциялар қысымы одан әрі арта түсетінін анық көрсетеді. Сонымен қатар, АҚШ-тың жаңа әкімшілігінің адам құқықтары мен саяси бостандықтар мәселелеріне ерекше назар аударғанын ескере отырып, Байден әрқашан Ресейге қарсы жаңа санкциялар енгізуге негіз болады.
АҚШ Конгресінде Мәскеуге қарсы бірнеше дайын Санкциялар пакеті бар, олардың ішінде DASKA жобасын атап өтуге болады. Бұл Ресей экономикасына әсер ету дәрежесі тұрғысынан ең қатал және Ресейдің ірі мемлекеттік банктерінің қызметіне, Ресейдің мемлекеттік қарызына, сондай-ақ Ресей Үкіметімен аффилиирленген мұнай-газ компанияларына санкциялар салуды көздейді.
«Өз кезегінде, Қазақстан үшін Мәскеу мен Вашингтон қарым-қатынасындағы байқалып отырған жағдай бүгінгі күннің өзінде «белдікті тағып», таяу айлар мен жылдарда Ресей-Америка қарым-қатынастарына ілесе жүретін жоғары геосаяси турбуленттілікке дайындалу қажеттігін білдіруі мүмкін», - деп түйіндеді Жұмабек Сарабеков.
https://www.zakon.kz/5062496-kazahstanu-nuzhno-pristegivat-remni.html
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
Алайда АҚШ президентінің Ресейге және оның басшылығына қатысты қазіргі мәлімдемесі өзінің кесімділігімен ерекшеленеді. Әрине, қазір журналист Байденге Ресей президентіне қатысты сұрақ қойған контекст анық емес. Біз көргеніміз-бұл үлкен сұхбаттың үзіндісі, ол әлі толық нұсқада шыққан жоқ. Алайда, Ресей Президентінің беделі туралы сұрақтың тұжырымы және АҚШ басшысының жауабы көп нәрсені айтады.
ӘЭСИ сарапшысы сондай-ақ екі ел көшбасшылары арасында «жеке химия» болмайтынына назар аударады. Іс жүзінде бұл АҚШ пен Ресей Президенттерінің кездесулері азайтылатындығын білдіруі мүмкін. Бұл тұрғыда Мәскеу мен Вашингтон арасындағы жалғыз толық форматтағы келіссөздер болып табылатын екіжақты саммиттерді өткізу тәжірибесі де азайтылуы мүмкін. Әр түрлі халықаралық саммиттер аясында Путин мен Байденнің кездесулері де азайтылатын шығар. Мұндай жағдайда, екі көшбасшы бір-бірінен аулақ болған кезде, екі елдің жақындасу нүктелерін табу өте қиын болады.
Дипломатиялық қатынастардың деңгейі де сөзсіз төмендейді. Мәскеудің әлемдік ірі мемелекеттердің элиталық клубына оралуын белгілеуге тырысатын және тиісті қарым-қатынасты қажет ететін Ресей басшылығы үшін Вашингтоннан алынған баға өте сезімтал имидждік соққы болып табылады. Сондықтан Кремль Байденнің мәлімдемесін жауапсыз қалдырмайды. Айтпақшы, Мәскеу демаршпен сөз сөйлеп, Вашингтондағы елшісін уақытша шақырып алды.
Мәскеудегі «қатал сызықты жақтаушылар» қазіргі уақытта шешім қабылдауға одан да көп әсер етеді және Вашингтонмен байланыстарды азайту үшін жаңа қадамдар жасайды. Ресей Батысқа қарсы риториканы одан әрі күшейтеді және өзінің жақын одақтастарынан бұл мәселеде көбірек ынтымақты қажет етуі мүмкін.
Ақырында, Байденнің мәлімдемесі АҚШ-тың Ресейге санкциялар қысымы одан әрі арта түсетінін анық көрсетеді. Сонымен қатар, АҚШ-тың жаңа әкімшілігінің адам құқықтары мен саяси бостандықтар мәселелеріне ерекше назар аударғанын ескере отырып, Байден әрқашан Ресейге қарсы жаңа санкциялар енгізуге негіз болады.
АҚШ Конгресінде Мәскеуге қарсы бірнеше дайын Санкциялар пакеті бар, олардың ішінде DASKA жобасын атап өтуге болады. Бұл Ресей экономикасына әсер ету дәрежесі тұрғысынан ең қатал және Ресейдің ірі мемлекеттік банктерінің қызметіне, Ресейдің мемлекеттік қарызына, сондай-ақ Ресей Үкіметімен аффилиирленген мұнай-газ компанияларына санкциялар салуды көздейді.
«Өз кезегінде, Қазақстан үшін Мәскеу мен Вашингтон қарым-қатынасындағы байқалып отырған жағдай бүгінгі күннің өзінде «белдікті тағып», таяу айлар мен жылдарда Ресей-Америка қарым-қатынастарына ілесе жүретін жоғары геосаяси турбуленттілікке дайындалу қажеттігін білдіруі мүмкін», - деп түйіндеді Жұмабек Сарабеков.
https://www.zakon.kz/5062496-kazahstanu-nuzhno-pristegivat-remni.html
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #АҚШ #Ресей
Последние несколько дней внимание мировой общественности приковано к «обмену любезностями» между лидерами России и США. Джо Байден пообещал, что Путин «заплатит» за вмешательство в американские выборы. Владимир Путин предложил американскому лидеру онлайн-дискуссию. Эксперты предположили, что последовавшее снижение цен на нефть является следствием такой напряженности. Коснется ли ситуация Казахстана? Об этом рассуждает эксперт Института мировой экономики и политики (ИМЭП) Жумабек Сарабеков.
Роль личных отношений
Как подчеркнул эксперт ИМЭП, личные отношения глав государств всегда играли значимую роль в истории взаимодействия разных стран. Даже в нынешних условиях, когда полномочия президентов в вопросах войны и мира весьма ограничены по сравнению с тем, какими они были у правителей и монархов прошлого, персональные контакты лидеров являются определяющими в выстраивании межгосударственного диалога.
В данном контексте недавнее интервью новоизбранного президента США Джо Байдена американскому каналу ABC, где он утвердительно ответил на вопрос о том, считает ли он Владимира Путина «убийцей» и пообещал новые санкции, имеет принципиальное значение. Риторика президента Байдена свидетельствует о предельно жестком подходе, которого администрация США будет придерживаться по отношению к России в следующие четыре года.
О не самом хорошем личном отношении Байдена к российскому президенту известно давно. Еще в бытность вице-президентом США он рассказывал о встрече с Владимиром Путиным в Москве в 2011 году, в ходе которой Байден прямо заявил российскому коллеге о том, что «не видит в нем души». Судя по высказываниям Байдена о России, он в целом критически относится к российской элите и характеру политического режима в РФ, что в принципе объяснимо, учитывая партийную принадлежность Байдена.
В этой связи было ясно, что в отличие от Трампа, который не скрывал своих симпатий в адрес Путина и называл его «очень умным» политиком, Байден займет более жесткую позицию в диалоге с Кремлем. И в программной речи в Госдепартаменте в феврале текущего года, где 46-й президент США изложил главные задачи своей внешней политики, Байден четко дал понять, что при нем Белый дом будет выстраивать политику США по России с позиции силы и «без колебаний» увеличит издержки для Москвы из-за ее действий на международной арене.
Продолжение 🔽🔽🔽
Роль личных отношений
Как подчеркнул эксперт ИМЭП, личные отношения глав государств всегда играли значимую роль в истории взаимодействия разных стран. Даже в нынешних условиях, когда полномочия президентов в вопросах войны и мира весьма ограничены по сравнению с тем, какими они были у правителей и монархов прошлого, персональные контакты лидеров являются определяющими в выстраивании межгосударственного диалога.
В данном контексте недавнее интервью новоизбранного президента США Джо Байдена американскому каналу ABC, где он утвердительно ответил на вопрос о том, считает ли он Владимира Путина «убийцей» и пообещал новые санкции, имеет принципиальное значение. Риторика президента Байдена свидетельствует о предельно жестком подходе, которого администрация США будет придерживаться по отношению к России в следующие четыре года.
О не самом хорошем личном отношении Байдена к российскому президенту известно давно. Еще в бытность вице-президентом США он рассказывал о встрече с Владимиром Путиным в Москве в 2011 году, в ходе которой Байден прямо заявил российскому коллеге о том, что «не видит в нем души». Судя по высказываниям Байдена о России, он в целом критически относится к российской элите и характеру политического режима в РФ, что в принципе объяснимо, учитывая партийную принадлежность Байдена.
В этой связи было ясно, что в отличие от Трампа, который не скрывал своих симпатий в адрес Путина и называл его «очень умным» политиком, Байден займет более жесткую позицию в диалоге с Кремлем. И в программной речи в Госдепартаменте в феврале текущего года, где 46-й президент США изложил главные задачи своей внешней политики, Байден четко дал понять, что при нем Белый дом будет выстраивать политику США по России с позиции силы и «без колебаний» увеличит издержки для Москвы из-за ее действий на международной арене.
Продолжение 🔽🔽🔽
Новые интонации и их последствия
Однако нынешнее заявление президента США относительно России и ее руководства отличается своей категоричностью. Конечно, сейчас не совсем ясен контекст, в котором журналист задавал вопрос Байдену относительно российского президента. То, что мы увидели — это лишь отрывок из большого интервью, которое в полной версии еще не вышло. Тем не менее, сама по себе формулировка вопроса о репутации российского президента и ответ лидера США говорит о многом.
Эксперт ИМЭП также обращает внимание, что «личной химии» между лидерами двух стран уже не будет. На деле это может означать, что встречи президентов США и России будут сведены к минимуму. В данном контексте, скорее всего, будет свернута и практика проведения двусторонних саммитов, которые по сути являлись единственными полноформатными переговорами между Москвой и Вашингтоном. Наверняка будут минимизированы и встречи Путина и Байдена на полях различных международных саммитов. В подобных условиях, когда оба лидера избегают друг друга, будет крайне сложно найти какие-либо точки сближения двух стран.
Уровень дипломатических отношений также будет неизбежно снижаться. Для российского руководства, которое всячески стремится обозначить возвращение Москвы в элитный клуб мировых держав и требует соответствующего к себе отношения, прозвучавшая оценка из Вашингтона является весьма чувствительным имиджевым ударом. Поэтому Кремль явно не оставит заявления Байдена без ответа. К слову, Москва уже выступила с демаршем и временно отозвала своего посла в Вашингтоне.
Очевидно, что на нынешнем фоне «сторонники жесткой линии» в Москве получат еще больше рычагов влияния на принятие решений и будут инициировать новые шаги по сворачиванию контактов с Вашингтоном. Россия еще больше усилит антизападную риторику и может потребовать большего уровня солидарности в этом вопросе от своих ближайших союзников.
Наконец, заявление Байдена ясно говорит о том, что санкционное давление США на Россию будет и далее нарастать. Тем более, учитывая особый акцент новой администрации США на вопросы прав человека и политические свободы, поводы для введения новых санкций против России у Байдена всегда найдутся.
В Конгрессе США лежит уже несколько готовых санкционных пакетов против Москвы, в числе которых можно отметить проект DASKA. Он является наиболее жестким с точки зрения степени воздействия на российскую экономику и предполагает санкции на деятельность крупнейших российских государственных банков, на российский госдолг, а также аффилированные с правительством РФ нефтегазовые компании.
«В свою очередь, для Казахстана наблюдаемая ситуация в отношениях Москвы и Вашингтона может означать, что нам уже сегодня нужно «пристегивать ремни» и готовиться к высокой геополитической турбулентности, которая будет сопровождать российско-американские отношения в ближайшие месяцы и годы», - резюмирует Жумабек Сарабеков.
https://www.zakon.kz/5062496-kazahstanu-nuzhno-pristegivat-remni.html
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_Международные_Отношения #США #Россия
Однако нынешнее заявление президента США относительно России и ее руководства отличается своей категоричностью. Конечно, сейчас не совсем ясен контекст, в котором журналист задавал вопрос Байдену относительно российского президента. То, что мы увидели — это лишь отрывок из большого интервью, которое в полной версии еще не вышло. Тем не менее, сама по себе формулировка вопроса о репутации российского президента и ответ лидера США говорит о многом.
Эксперт ИМЭП также обращает внимание, что «личной химии» между лидерами двух стран уже не будет. На деле это может означать, что встречи президентов США и России будут сведены к минимуму. В данном контексте, скорее всего, будет свернута и практика проведения двусторонних саммитов, которые по сути являлись единственными полноформатными переговорами между Москвой и Вашингтоном. Наверняка будут минимизированы и встречи Путина и Байдена на полях различных международных саммитов. В подобных условиях, когда оба лидера избегают друг друга, будет крайне сложно найти какие-либо точки сближения двух стран.
Уровень дипломатических отношений также будет неизбежно снижаться. Для российского руководства, которое всячески стремится обозначить возвращение Москвы в элитный клуб мировых держав и требует соответствующего к себе отношения, прозвучавшая оценка из Вашингтона является весьма чувствительным имиджевым ударом. Поэтому Кремль явно не оставит заявления Байдена без ответа. К слову, Москва уже выступила с демаршем и временно отозвала своего посла в Вашингтоне.
Очевидно, что на нынешнем фоне «сторонники жесткой линии» в Москве получат еще больше рычагов влияния на принятие решений и будут инициировать новые шаги по сворачиванию контактов с Вашингтоном. Россия еще больше усилит антизападную риторику и может потребовать большего уровня солидарности в этом вопросе от своих ближайших союзников.
Наконец, заявление Байдена ясно говорит о том, что санкционное давление США на Россию будет и далее нарастать. Тем более, учитывая особый акцент новой администрации США на вопросы прав человека и политические свободы, поводы для введения новых санкций против России у Байдена всегда найдутся.
В Конгрессе США лежит уже несколько готовых санкционных пакетов против Москвы, в числе которых можно отметить проект DASKA. Он является наиболее жестким с точки зрения степени воздействия на российскую экономику и предполагает санкции на деятельность крупнейших российских государственных банков, на российский госдолг, а также аффилированные с правительством РФ нефтегазовые компании.
«В свою очередь, для Казахстана наблюдаемая ситуация в отношениях Москвы и Вашингтона может означать, что нам уже сегодня нужно «пристегивать ремни» и готовиться к высокой геополитической турбулентности, которая будет сопровождать российско-американские отношения в ближайшие месяцы и годы», - резюмирует Жумабек Сарабеков.
https://www.zakon.kz/5062496-kazahstanu-nuzhno-pristegivat-remni.html
#ИМЭП #ИМЭП_Политика #ИМЭП_Международные_Отношения #США #Россия
Құрметті қазақстандықтар!
Сіздерді көктем мерекесі Наурыз мейрамымен құттықтаймыз! Бұл мейрамның түп-тамыры ежелден бастау алады және табиғаттың оянғанынының белгісі болып табылады, әрі адамзаттың рухани тазалануының нышаны іспеттес.
Осы шуақты күні ӘЭСИ ұжымы сізге және сіздің жақындарыңызға денсаулық, отбасыларыңызға бақ-береке мен қуаныш, әр шаңыраққа молшылық, жұмыстарыңызға табыс тілейді.
Наурыздың мәні мен мағынасы, ең алдымен, бейбітшілікті сақтау мен адамдардың бір-біріне деген құрметінде екені бәрімізге жақсы мәлім.
Қазіргі қиын кезде арамыздағы бірлік одан әрі күшті болуы керек, халық санасының жоғары екенін білдіріп, жауапкершілік танытса, індетке байланысты сынақтарды оңай жеңе білеміз.
Наурыз айналада болып жатқан іс-шаралар мен оқиғаларға сын көзбен қайта қарау мүмкіндігі болып, әрқайсымыз және қоғам үшін жаңа өмір кезеңінің бастауы болсын.
Жүректеріңіз жақсылыққа, батылдыққа және жақсылыққа деген сенімге толы болсын!
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем вас с весенним праздником Наурыз! Этот праздник уходит корнями в глубокую древность и символизирует пробуждение природы и очищение человека.
В этот светлый день команда ИМЭП от всего сердца желает здоровья вам и вашим близким, благополучия и радости в семье, успехов в делах и сохранения достатка в доме.
Все мы хорошо знаем, что суть и смысл Наурыза заключаются прежде всего в сохранении мира и бережном отношении друг к другу.
Именно поэтому в это непростое время мы должны сплотиться еще сильнее и, проявляя высокую сознательность и ответственность, вместе преодолеть испытания, связанные с пандемией.
Пусть Наурыз станет возможностью для переосмысления поступков и событий, началом нового жизненного этапа для каждого из нас и для всего общества.
Пусть сердца наполнятся добром, мужеством и верой в лучшее!
Dear friends!
Happy Nauryz, this beautiful spring holiday!
IWEP team sincerely wishes you and your loved ones good health, every success in business endeavors, wealth, prosperity and joy.
This is an ancient holiday, which symbolizes the awakening of nature and the spiritual renewal of a human.
The very essence and meaning of Nauryz is, first of all, the preservation of peace and respect for each other.
That is why in this difficult time we must stand together and, showing high consciousness and responsibility, overcome the challenges of the pandemic.
Let Nauryz become an opportunity for rethinking past actions and events, become the beginning of a new stage of life for each of us and for the whole society.
Let hearts be filled with goodness, courage, and faith in a better future!
Сіздерді көктем мерекесі Наурыз мейрамымен құттықтаймыз! Бұл мейрамның түп-тамыры ежелден бастау алады және табиғаттың оянғанынының белгісі болып табылады, әрі адамзаттың рухани тазалануының нышаны іспеттес.
Осы шуақты күні ӘЭСИ ұжымы сізге және сіздің жақындарыңызға денсаулық, отбасыларыңызға бақ-береке мен қуаныш, әр шаңыраққа молшылық, жұмыстарыңызға табыс тілейді.
Наурыздың мәні мен мағынасы, ең алдымен, бейбітшілікті сақтау мен адамдардың бір-біріне деген құрметінде екені бәрімізге жақсы мәлім.
Қазіргі қиын кезде арамыздағы бірлік одан әрі күшті болуы керек, халық санасының жоғары екенін білдіріп, жауапкершілік танытса, індетке байланысты сынақтарды оңай жеңе білеміз.
Наурыз айналада болып жатқан іс-шаралар мен оқиғаларға сын көзбен қайта қарау мүмкіндігі болып, әрқайсымыз және қоғам үшін жаңа өмір кезеңінің бастауы болсын.
Жүректеріңіз жақсылыққа, батылдыққа және жақсылыққа деген сенімге толы болсын!
Дорогие казахстанцы!
Поздравляем вас с весенним праздником Наурыз! Этот праздник уходит корнями в глубокую древность и символизирует пробуждение природы и очищение человека.
В этот светлый день команда ИМЭП от всего сердца желает здоровья вам и вашим близким, благополучия и радости в семье, успехов в делах и сохранения достатка в доме.
Все мы хорошо знаем, что суть и смысл Наурыза заключаются прежде всего в сохранении мира и бережном отношении друг к другу.
Именно поэтому в это непростое время мы должны сплотиться еще сильнее и, проявляя высокую сознательность и ответственность, вместе преодолеть испытания, связанные с пандемией.
Пусть Наурыз станет возможностью для переосмысления поступков и событий, началом нового жизненного этапа для каждого из нас и для всего общества.
Пусть сердца наполнятся добром, мужеством и верой в лучшее!
Dear friends!
Happy Nauryz, this beautiful spring holiday!
IWEP team sincerely wishes you and your loved ones good health, every success in business endeavors, wealth, prosperity and joy.
This is an ancient holiday, which symbolizes the awakening of nature and the spiritual renewal of a human.
The very essence and meaning of Nauryz is, first of all, the preservation of peace and respect for each other.
That is why in this difficult time we must stand together and, showing high consciousness and responsibility, overcome the challenges of the pandemic.
Let Nauryz become an opportunity for rethinking past actions and events, become the beginning of a new stage of life for each of us and for the whole society.
Let hearts be filled with goodness, courage, and faith in a better future!
Тәуелсіз Қазақстанның 30 жылдығы ХХ ғасырдың саяси тарихындағы қайғылы оқиғаларды зерттеуге жаңа серпін береді. Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні 1997 жылы Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күнін белгілеу туралы» жарлығымен бекітілді. Содан бері бұл қайғылы күн жыл сайын 31 мамырда атап өтіледі.
ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, бүгінгі таңда БАҚ-та, әлеуметтік желілерде, қоғамда ХХ ғасырдың 30-шы-50-ші жылдарының басындағы саяси қуғын-сүргін туралы пікірталастар шиеленісе түсті. Сонымен қатар, мектеп және университет тарихы оқулықтары бойынша барлығына белгілі көптеген саясаткерлер мен шығармашылық кәсіптердің өкілдері сол жылдардағы саяси қуғын-сүргінді ұйымдастыруға қатысты деп жарияланды.
Саяси кеңістікте «Алаш» және «Кеңес» қайраткерлерінің рөлі туралы пікірталас «Ақ жол» ҚДП және ҚКХП (Қазақстанның Коммунистік Халық партиясы) өкілдерінің жарияланымдарында белгіленді, кейін ол ҚХП (Қазақстанның Халық партиясы) болып өзгертілді.
Әлеуметтік желідегі тұрақты пікірталастарда қарсыластардың пікірлері мен бағалары радикалдандырылды. Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық оңалту қажеттігін еске салады.
2020 жылғы 24 қарашада Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссия туралы» жарлығы қабылданды. Оған сәйкес, мемлекеттік комиссия мүшелері мен сарапшылардың ҚР Президенті мұрағатының, ішкі істер министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Прокуратура органдарының, басқа да мемлекеттік органдар мен ұйымдардың жабық қорларындағы саяси қуғын-сүргін құрбандары туралы материалдарға қол жеткізуі көзделген.
- Әрине, жабық қорларға кәсіби тарихшылар қол жеткізе алуы тиіс. Олардың қатысуымен саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы заңдар қабылданып, қуғын-сүргін туралы құжаттар мен зерттеулер жинақтары жарық көруі тиіс, - дейді Айман Жүсіпова. – 2011 және 2016 жылдары «Алаш» қозғалысының қайраткерлеріне қатысты сот процестері материалдарының үш томдық жинағы, оның ішінде құжаттар, жауап алу мен жауаптар, ілеспе аудармалар, сот материалдары, тәркіленген хаттар жарияланды.
ӘЭСИ сарапшысы ғылым үшін жабық тақырыптар жоқ екенін және тарихтың қара және ақ дақтары деп аталатындардың бәрін толтыру керектігін баса айтады. Бұл туралы брондау бойынша негізсіз қуғын-сүргінге ұшырағандарды пайдакүнемдік, мансаптық ниетпен, жеке дұшпандық қарым-қатынастардан, сондай-ақ шет мемлекеттердің пайдасына тыңшылық жасағаны үшін дәлелденбеген айыптар жағдайларында еске алады.
Сонымен бірге, репрессия тақырыбын саясаттандыруға және оны жедел саяси жағдайда қолдануға жол бермеу керек, бұл қоғамдағы қайшылықтардың артуына әкеледі. Тұрақтылықты сақтау біздің мемлекеттілігіміздің, Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің дамуының негізі болып қала береді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Тарих #ӘЭСИ_Саясат #ҚуғынСүргін
https://iwep.kz/#/posts/605333f65fb3932faa0f55d2/#header
ӘЭСИ сарапшысы Айман Жүсіпова атап өткендей, бүгінгі таңда БАҚ-та, әлеуметтік желілерде, қоғамда ХХ ғасырдың 30-шы-50-ші жылдарының басындағы саяси қуғын-сүргін туралы пікірталастар шиеленісе түсті. Сонымен қатар, мектеп және университет тарихы оқулықтары бойынша барлығына белгілі көптеген саясаткерлер мен шығармашылық кәсіптердің өкілдері сол жылдардағы саяси қуғын-сүргінді ұйымдастыруға қатысты деп жарияланды.
Саяси кеңістікте «Алаш» және «Кеңес» қайраткерлерінің рөлі туралы пікірталас «Ақ жол» ҚДП және ҚКХП (Қазақстанның Коммунистік Халық партиясы) өкілдерінің жарияланымдарында белгіленді, кейін ол ҚХП (Қазақстанның Халық партиясы) болып өзгертілді.
Әлеуметтік желідегі тұрақты пікірталастарда қарсыластардың пікірлері мен бағалары радикалдандырылды. Осыған байланысты ӘЭСИ сарапшысы саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық оңалту қажеттігін еске салады.
2020 жылғы 24 қарашада Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссия туралы» жарлығы қабылданды. Оған сәйкес, мемлекеттік комиссия мүшелері мен сарапшылардың ҚР Президенті мұрағатының, ішкі істер министрлігінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Прокуратура органдарының, басқа да мемлекеттік органдар мен ұйымдардың жабық қорларындағы саяси қуғын-сүргін құрбандары туралы материалдарға қол жеткізуі көзделген.
- Әрине, жабық қорларға кәсіби тарихшылар қол жеткізе алуы тиіс. Олардың қатысуымен саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау туралы заңдар қабылданып, қуғын-сүргін туралы құжаттар мен зерттеулер жинақтары жарық көруі тиіс, - дейді Айман Жүсіпова. – 2011 және 2016 жылдары «Алаш» қозғалысының қайраткерлеріне қатысты сот процестері материалдарының үш томдық жинағы, оның ішінде құжаттар, жауап алу мен жауаптар, ілеспе аудармалар, сот материалдары, тәркіленген хаттар жарияланды.
ӘЭСИ сарапшысы ғылым үшін жабық тақырыптар жоқ екенін және тарихтың қара және ақ дақтары деп аталатындардың бәрін толтыру керектігін баса айтады. Бұл туралы брондау бойынша негізсіз қуғын-сүргінге ұшырағандарды пайдакүнемдік, мансаптық ниетпен, жеке дұшпандық қарым-қатынастардан, сондай-ақ шет мемлекеттердің пайдасына тыңшылық жасағаны үшін дәлелденбеген айыптар жағдайларында еске алады.
Сонымен бірге, репрессия тақырыбын саясаттандыруға және оны жедел саяси жағдайда қолдануға жол бермеу керек, бұл қоғамдағы қайшылықтардың артуына әкеледі. Тұрақтылықты сақтау біздің мемлекеттілігіміздің, Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің дамуының негізі болып қала береді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Тарих #ӘЭСИ_Саясат #ҚуғынСүргін
https://iwep.kz/#/posts/605333f65fb3932faa0f55d2/#header
30-летие независимого Казахстана даст новый толчок исследованию трагических событий политической истории ХХ века. День памяти жертв политических репрессий был утвержден еще в 1997 году Указом Первого Президента Казахстана Нурсултана Назарбаева «Об установлении Дня памяти жертв политических репрессий». С тех пор эта скорбная дата ежегодно отмечается 31 мая.
Как отмечает эксперт ИМЭП Айман Жусупова, на сегодняшний день в СМИ, социальных сетях, обществе обострились дебаты о политических репрессиях 30-х – начала 50-х годов XX века. При этом многие политики и представители творческих профессий, известные всем по школьным и вузовским учебникам истории, объявляются причастными к организации политических репрессий тех лет.
Так, в политическом пространстве дебаты о роли «алашевских» и «советских» деятелей были обозначены в публикациях представителей ДПК «Ак жол» и КНПК (Коммунистической народной партии Казахстана), которая позже была переименована в НПК (Народная партия Казахстана).
В ожесточенных спорах завсегдатаев социальных сетей точки зрения и оценки оппонентов радикализировались. В этой связи эксперт ИМЭП напоминает о необходимости провести полную реабилитацию жертв политических репрессий.
24 ноября 2020 года был принят Указ Президента Касым-Жомарта Токаева «О Государственной комиссии по полной реабилитации жертв политических репрессий». Согласно ему, предусмотрен доступ членов Государственной комиссии и экспертов к материалам о жертвах политических репрессий, находящихся в закрытых фондах архивов Президента РК, Министерства внутренних дел, Комитета национальной безопасности, органов прокуратуры, других государственных органов и организаций.
– Безусловно, доступ к закрытым фондам должны иметь профессиональные историки. Именно при их участии принимались законы о реабилитации жертв политических репрессий, издавались сборники документов и исследования о репрессиях, – говорит Айман Жусупова. – Так в 2011 и 2016 годах были опубликованы трехтомные сборники материалов судебных процессов над деятелями движения «Алаш», включавшие документы, допросы и ответы, синхронные переводы, материалы судов, конфискованные письма.
Эксперт ИМЭП подчеркивает: для науки нет закрытых тем, а все так называемые черные и белые пятна истории должны быть восполнены. Об этом взывает память подвергшихся необоснованным репрессиям по оговору, из корыстных, карьерных побуждений, личных неприязненных отношений, а также в случаях недоказанных обвинений в шпионаже в пользу иностранных государств.
В то же время не следует допускать политизации темы репрессий и использования ее в сиюминутной политической конъюнктуре, что ведет к усилению противоречий в обществе. Сохранение стабильности остается основой развития нашей государственности, независимости Республики Казахстан.
#ИМЭП #ИМЭП_История #ИМЭП_Политика #Репрессии
https://iwep.kz/#/posts/605333f65fb3932faa0f55d2/#header
Как отмечает эксперт ИМЭП Айман Жусупова, на сегодняшний день в СМИ, социальных сетях, обществе обострились дебаты о политических репрессиях 30-х – начала 50-х годов XX века. При этом многие политики и представители творческих профессий, известные всем по школьным и вузовским учебникам истории, объявляются причастными к организации политических репрессий тех лет.
Так, в политическом пространстве дебаты о роли «алашевских» и «советских» деятелей были обозначены в публикациях представителей ДПК «Ак жол» и КНПК (Коммунистической народной партии Казахстана), которая позже была переименована в НПК (Народная партия Казахстана).
В ожесточенных спорах завсегдатаев социальных сетей точки зрения и оценки оппонентов радикализировались. В этой связи эксперт ИМЭП напоминает о необходимости провести полную реабилитацию жертв политических репрессий.
24 ноября 2020 года был принят Указ Президента Касым-Жомарта Токаева «О Государственной комиссии по полной реабилитации жертв политических репрессий». Согласно ему, предусмотрен доступ членов Государственной комиссии и экспертов к материалам о жертвах политических репрессий, находящихся в закрытых фондах архивов Президента РК, Министерства внутренних дел, Комитета национальной безопасности, органов прокуратуры, других государственных органов и организаций.
– Безусловно, доступ к закрытым фондам должны иметь профессиональные историки. Именно при их участии принимались законы о реабилитации жертв политических репрессий, издавались сборники документов и исследования о репрессиях, – говорит Айман Жусупова. – Так в 2011 и 2016 годах были опубликованы трехтомные сборники материалов судебных процессов над деятелями движения «Алаш», включавшие документы, допросы и ответы, синхронные переводы, материалы судов, конфискованные письма.
Эксперт ИМЭП подчеркивает: для науки нет закрытых тем, а все так называемые черные и белые пятна истории должны быть восполнены. Об этом взывает память подвергшихся необоснованным репрессиям по оговору, из корыстных, карьерных побуждений, личных неприязненных отношений, а также в случаях недоказанных обвинений в шпионаже в пользу иностранных государств.
В то же время не следует допускать политизации темы репрессий и использования ее в сиюминутной политической конъюнктуре, что ведет к усилению противоречий в обществе. Сохранение стабильности остается основой развития нашей государственности, независимости Республики Казахстан.
#ИМЭП #ИМЭП_История #ИМЭП_Политика #Репрессии
https://iwep.kz/#/posts/605333f65fb3932faa0f55d2/#header
Қазақстанның сыртқы саясаты мен халықаралық қоғамдастық істеріне қатысуы дәстүрге айналған барлық негізгі бағыттар бойынша белсенді түрде дамыды. Оларға халықаралық және аймақтық ұйымдарға қатысу кіреді, олардың ішінде ең маңыздысы Біріккен Ұлттар Ұйымы.
Еліміздің БҰҰ-мен ынтымақтастығының қалыптасуы қалай өткендігі, осы процесс барысында Қазақстан қандай негізгі бастамаларды ұсынғаны, сондай-ақ Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2020 жылы БҰҰ – ның 75 жылдығы аясында сөйлеген сөзінің тарихи маңыздылығы туралы Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Мұрат Лаумулиннің авторлық материалынан оқыңыздар.
Қауіпсіздік халықаралық қатынастардағы ҚР бренді ретінде
Қазақстан БҰҰ болған ірі халықаралық алаңда жаһандық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қатысуға өзінің өтінімін таныстыра отырып, дебют жасады. Біз сол кезде еуроцентрлік әлем үшін ерекше болып көрінген және ЕҚЫК-не ұқсас Азиялық қауіпсіздік жүйесін қалыптастырудың ерекше идеясы туралы айтып отырмыз.
1992 жылғы қазанда БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында Елбасы Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары кеңесін (АӨСШК) шақыру идеясын алғаш рет ұсынды. Оның мәні азиялық қауіпсіздіктің жан-жақты және әмбебап жүйесін құру болды.
Бұл ретте ӘЭСИ сарапшысы Қазақстан өңірлік қауіпсіздік тұрғысынан алғанда посткеңестік мемлекет ретінде КСРО мұрагерлерінің бірі ретінде ЕҚЫК-не (1994 жылдан-ЕҚЫҰ) қатысушы ретінде еуропалық ареалда қалғанын атап өтті.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н. Ә.Назарбаев БҰҰ БА мінберінен терең реформалар мен ұйымның тиімділігін арттыру жөнінде бірнеше рет сөз сөйледі. Мысалы, БҰҰ реформасы сияқты ұзақ мерзімді мәселеге қатысты Қазақстан ол БҰҰ Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарына сәйкес консенсус негізінде жүзеге асырылуға және Ұйымға мүше барлық мемлекеттердің мүдделеріне жауап беруге тиіс деп есептейді.
Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесін кеңейту екі санат – тұрақты және тұрақты емес мүшелер бойынша әділ географиялық өкілдік және мемлекеттердің егемендік теңдігін құрметтеу негізінде жүргізілуі тиіс деп санайды.
Біздің еліміз 2017 жылы БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып, осы қағидаларды жүзеге асыра алды.
Қазақстан әлемдік саясаттың түрлі өткір мәселелеріне әрқашан да өз көзқарасына ие болды. ҚК жұмысының күн тәртібінде мәселелердің 80% Африка континентіне жататынын ескере отырып, біздің еліміз Африкадан келген мемлекеттерге екі жаңа тұрақты орын бөлу қажеттілігі туралы пікірді қолдады.
Бұдан басқа, Қазақстан радикалды және тіпті революциялық ұсыныстармен сөз сөйлеуден қорықпады. Тұңғыш Президент БҰҰ-ның экономикалық және әлеуметтік кеңесін Жаһандық даму кеңесіне айналдыруды ұсынды.
Кеңестің құрамына БҰҰ Бас Ассамблеясы сайлайтын қатысушы мемлекеттермен қатар БҰҰ мамандандырылған мекемелерінің, оның ішінде Халықаралық валюта қорының барлық басшылары кіре алар еді. Н. Назарбаевтың пікірінше, кеңеске жаһандық экономикалық реттеушінің қызметі жүктелуі тиіс.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Еліміздің БҰҰ-мен ынтымақтастығының қалыптасуы қалай өткендігі, осы процесс барысында Қазақстан қандай негізгі бастамаларды ұсынғаны, сондай-ақ Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2020 жылы БҰҰ – ның 75 жылдығы аясында сөйлеген сөзінің тарихи маңыздылығы туралы Нұрсұлтан Назарбаев Қоры жанындағы ӘЭСИ сарапшысы Мұрат Лаумулиннің авторлық материалынан оқыңыздар.
Қауіпсіздік халықаралық қатынастардағы ҚР бренді ретінде
Қазақстан БҰҰ болған ірі халықаралық алаңда жаһандық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қатысуға өзінің өтінімін таныстыра отырып, дебют жасады. Біз сол кезде еуроцентрлік әлем үшін ерекше болып көрінген және ЕҚЫК-не ұқсас Азиялық қауіпсіздік жүйесін қалыптастырудың ерекше идеясы туралы айтып отырмыз.
1992 жылғы қазанда БҰҰ Бас Ассамблеясының 47-сессиясында Елбасы Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары кеңесін (АӨСШК) шақыру идеясын алғаш рет ұсынды. Оның мәні азиялық қауіпсіздіктің жан-жақты және әмбебап жүйесін құру болды.
Бұл ретте ӘЭСИ сарапшысы Қазақстан өңірлік қауіпсіздік тұрғысынан алғанда посткеңестік мемлекет ретінде КСРО мұрагерлерінің бірі ретінде ЕҚЫК-не (1994 жылдан-ЕҚЫҰ) қатысушы ретінде еуропалық ареалда қалғанын атап өтті.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н. Ә.Назарбаев БҰҰ БА мінберінен терең реформалар мен ұйымның тиімділігін арттыру жөнінде бірнеше рет сөз сөйледі. Мысалы, БҰҰ реформасы сияқты ұзақ мерзімді мәселеге қатысты Қазақстан ол БҰҰ Жарғысының мақсаттары мен қағидаттарына сәйкес консенсус негізінде жүзеге асырылуға және Ұйымға мүше барлық мемлекеттердің мүдделеріне жауап беруге тиіс деп есептейді.
Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесін кеңейту екі санат – тұрақты және тұрақты емес мүшелер бойынша әділ географиялық өкілдік және мемлекеттердің егемендік теңдігін құрметтеу негізінде жүргізілуі тиіс деп санайды.
Біздің еліміз 2017 жылы БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып, осы қағидаларды жүзеге асыра алды.
Қазақстан әлемдік саясаттың түрлі өткір мәселелеріне әрқашан да өз көзқарасына ие болды. ҚК жұмысының күн тәртібінде мәселелердің 80% Африка континентіне жататынын ескере отырып, біздің еліміз Африкадан келген мемлекеттерге екі жаңа тұрақты орын бөлу қажеттілігі туралы пікірді қолдады.
Бұдан басқа, Қазақстан радикалды және тіпті революциялық ұсыныстармен сөз сөйлеуден қорықпады. Тұңғыш Президент БҰҰ-ның экономикалық және әлеуметтік кеңесін Жаһандық даму кеңесіне айналдыруды ұсынды.
Кеңестің құрамына БҰҰ Бас Ассамблеясы сайлайтын қатысушы мемлекеттермен қатар БҰҰ мамандандырылған мекемелерінің, оның ішінде Халықаралық валюта қорының барлық басшылары кіре алар еді. Н. Назарбаевтың пікірінше, кеңеске жаһандық экономикалық реттеушінің қызметі жүктелуі тиіс.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Ядролық ребус және әлемнің болашағы
2015 жылы Әлем Хиросима мен Нагасакиді атом қаруымен бомбалаудың 70 жылдығын еске алғанда, Елбасы «Ядролық қарусыз әлем құруды адамзаттың ХХІ ғасырдағы басты мақсатына айналдыруға шақырды және БҰҰ-ның ядролық қарудан азат әлемге қол жеткізу жөніндегі жалпы ортақ декларациясын қабылдауды ұсынды».
Ол сондай-ақ «жаһандық антиядролық қозғалысты құру маңызды міндет болып көрінетінін» мәлімдеді.
Н.Назарбаев сондай-ақ «БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқық нормаларына қайшы келетін санкциялардың өз еркімен қолданылуын болдырмау қажет» деп атап өтті.
Болашақ көрсетіп отырғандай, Елбасының санкцияларды жаппай және бақылаусыз қолданудың зияны туралы болжамы толығымен орындалды.
БҰҰ мінберінде Назарбаев терроризм мен діни экстремизм қаупінің жаһандық ауқымына да назар аударды. Осыған байланысты ол «БҰҰ қамқорлығымен халықаралық терроризм мен экстремизмге қарсы іс-қимылдың бірыңғай әлемдік желісін құруды» ұсынды.
Ең бастысы: Нұрсұлтан Назарбаев БҰҰ-ның жүз жылдығына орай Жаһандық Стратегиялық Бастама-2045 Жоспарын әзірлеуді ұсынды.
Сөз сөйлеу барысында БҰҰ-ның ядролық қарудан азат әлемге қол жеткізу жөніндегі Жалпыға ортақ декларациясын қабылдау жөніндегі бастама да ұсынылды.
Сонымен қатар, БАҚ атап өткендей, Н. Назарбаев жаһандық саясаттың барлық әрекетшілерінің халықаралық құқық қағидаттарын сақтауының маңыздылығын ерекше атап өтті және 2016 жылы халықаралық құқықтың негізгі қағидаттарын растауға арналған БҰҰ-ның жоғары деңгейдегі халықаралық конференциясын шақыру идеясын айтты1.
Қазақстан Сирия мәселесін саяси реттеудегі БҰҰ-ның делдалдық рөлін құптап, қолдады. Сирия халқына гуманитарлық көмек көрсету жөніндегі күш-жігерді жалғастыру қажет, бұл ретте осы мәселені саясиландырудан бас тартып, БҰҰ-ның тиісті қағидаттарын ұстану қажет.
Халықаралық қауымдастық Сириядағы террористік күштерге қарсы тұру үшін күш біріктіруі керек.
Одан әрі ҚР ұстанымы Сириядағы Астана процесін бейбіт жолмен реттеу процесін өмірге әкелді.
Қазақстан Йемендегі жағдайды және халықаралық құқық негізінде Палестина мәселесін реттеу мәселесін де назардан тыс қалдырмады.
Бұдан әрі, Қазақстан Ауғанстанның орнықты және тұрақты дамуына мүдделі. Ауғанстанға көмек көрсету бойынша халықаралық күш-жігерді үйлестірудегі БҰҰ-ның орталық рөлін және Ауған қоғамын шоғырландыруға және елді демократиялық мемлекетке айналдыруға бағытталған Ауған билігінің саясатын қолдайды.
Ұзаққа созылған қақтығыстар сияқты мәселеге қатысты Қазақстан БҰҰ ұзаққа созылған жанжалдарды, оның ішінде ЕҚЫҰ жауапкершілік аймағында шешу мақсатында өзінде бар барлық мүмкіндіктер мен құралдарды іске қосуы тиіс деп есептейді.
ҚР халықаралық құқықтың жалпыға танылған нормалары негізінде оларды тек бейбіт саяси құралдармен реттеуді жақтайтыны тағы да атап өтілді
Сондай-ақ, Мұрат Лаумулин Қазақстан БҰҰ-ның есірткінің заңсыз таралуына қарсы күрес саласында елдерге тиімді көмек көрсету үшін қажетті жалпы мандаты мен халықаралық қолдауы бар басты халықаралық институт болып табылатынын атап өтті.
Жалғасы 🔽🔽🔽
2015 жылы Әлем Хиросима мен Нагасакиді атом қаруымен бомбалаудың 70 жылдығын еске алғанда, Елбасы «Ядролық қарусыз әлем құруды адамзаттың ХХІ ғасырдағы басты мақсатына айналдыруға шақырды және БҰҰ-ның ядролық қарудан азат әлемге қол жеткізу жөніндегі жалпы ортақ декларациясын қабылдауды ұсынды».
Ол сондай-ақ «жаһандық антиядролық қозғалысты құру маңызды міндет болып көрінетінін» мәлімдеді.
Н.Назарбаев сондай-ақ «БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқық нормаларына қайшы келетін санкциялардың өз еркімен қолданылуын болдырмау қажет» деп атап өтті.
Болашақ көрсетіп отырғандай, Елбасының санкцияларды жаппай және бақылаусыз қолданудың зияны туралы болжамы толығымен орындалды.
БҰҰ мінберінде Назарбаев терроризм мен діни экстремизм қаупінің жаһандық ауқымына да назар аударды. Осыған байланысты ол «БҰҰ қамқорлығымен халықаралық терроризм мен экстремизмге қарсы іс-қимылдың бірыңғай әлемдік желісін құруды» ұсынды.
Ең бастысы: Нұрсұлтан Назарбаев БҰҰ-ның жүз жылдығына орай Жаһандық Стратегиялық Бастама-2045 Жоспарын әзірлеуді ұсынды.
Сөз сөйлеу барысында БҰҰ-ның ядролық қарудан азат әлемге қол жеткізу жөніндегі Жалпыға ортақ декларациясын қабылдау жөніндегі бастама да ұсынылды.
Сонымен қатар, БАҚ атап өткендей, Н. Назарбаев жаһандық саясаттың барлық әрекетшілерінің халықаралық құқық қағидаттарын сақтауының маңыздылығын ерекше атап өтті және 2016 жылы халықаралық құқықтың негізгі қағидаттарын растауға арналған БҰҰ-ның жоғары деңгейдегі халықаралық конференциясын шақыру идеясын айтты1.
Қазақстан Сирия мәселесін саяси реттеудегі БҰҰ-ның делдалдық рөлін құптап, қолдады. Сирия халқына гуманитарлық көмек көрсету жөніндегі күш-жігерді жалғастыру қажет, бұл ретте осы мәселені саясиландырудан бас тартып, БҰҰ-ның тиісті қағидаттарын ұстану қажет.
Халықаралық қауымдастық Сириядағы террористік күштерге қарсы тұру үшін күш біріктіруі керек.
Одан әрі ҚР ұстанымы Сириядағы Астана процесін бейбіт жолмен реттеу процесін өмірге әкелді.
Қазақстан Йемендегі жағдайды және халықаралық құқық негізінде Палестина мәселесін реттеу мәселесін де назардан тыс қалдырмады.
Бұдан әрі, Қазақстан Ауғанстанның орнықты және тұрақты дамуына мүдделі. Ауғанстанға көмек көрсету бойынша халықаралық күш-жігерді үйлестірудегі БҰҰ-ның орталық рөлін және Ауған қоғамын шоғырландыруға және елді демократиялық мемлекетке айналдыруға бағытталған Ауған билігінің саясатын қолдайды.
Ұзаққа созылған қақтығыстар сияқты мәселеге қатысты Қазақстан БҰҰ ұзаққа созылған жанжалдарды, оның ішінде ЕҚЫҰ жауапкершілік аймағында шешу мақсатында өзінде бар барлық мүмкіндіктер мен құралдарды іске қосуы тиіс деп есептейді.
ҚР халықаралық құқықтың жалпыға танылған нормалары негізінде оларды тек бейбіт саяси құралдармен реттеуді жақтайтыны тағы да атап өтілді
Сондай-ақ, Мұрат Лаумулин Қазақстан БҰҰ-ның есірткінің заңсыз таралуына қарсы күрес саласында елдерге тиімді көмек көрсету үшін қажетті жалпы мандаты мен халықаралық қолдауы бар басты халықаралық институт болып табылатынын атап өтті.
Жалғасы 🔽🔽🔽
Халықаралық саясат шыңында: ҚР және БҰҰ ҚК
2016 жылғы 28 маусымда Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып сайланды. Бұл ретте, 2013 жылы осы позицияға өтінім берген сәттен бастап ҚР біздің кандидатурамыздың, сондай-ақ БҰҰ ҚК-нің көптеген ықпалды ірі мемлекеттері мен тұрақты мүшелерінің пайдасына ұдайы сөз сөйлеген ТМД, ҰҚШҰ және ЕАЭО бойынша одақтастардың берік қолдауына ие болғанын атап өту қажет.
Қазақстан 2017-2018 жылдары БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі мәртебесінде мүмкіндігінше Еуро-Азиялық қауіпсіздік аймағында жұмыс істейтін түрлі әскери-саяси және геоэкономикалық ұйымдар: ҰҚШҰ және НАТО, ШЫҰ және АӨСШК, ЕО және ЕАЭО арасындағы өзара іс-қимылды нығайтуға жәрдемдесті. Біздің елімізде 2010 жылы ЕҚЫҰ төрағасы лауазымында осындай ауқымдағы тәжірибе жинақталды.
Қазақстан жаһандық қоғамдастықтың экологиялық тұрғыдан қауіпсіз, тұрақты энергетикамен, азық-түлікпен және су ресурстарымен әлем құру жөніндегі жұмысына өз үлесін қосуға бел буды. Ол жаһандық энергия-экологиялық стратегияны, сондай-ақ елдер арасында «жасыл» технологиялар алмасуды ынталандыруға бағытталған Астананың «жасыл көпір» бастамасын іске асыру бойынша жұмыс жасады.
2019 жылы ҚР екінші Президентін сайлаудан кейін Қазақстанның ұйыммен қарым-қатынасында жаңа кезең басталды. Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылы БҰҰ-ның 75 жылдығы аясында сөз сөйлеп, өз сөзінде ««Жаңа әлем» парадигмасын құруға байланысты жалпы моральдық парызды орындау туралы ойлану қажет» деп атап өтті.
Қ. Тоқаев Қазақстанның жаһандық бастамалар көтеру дәстүрін жалғастырды. Оның мерейтойлық сөзінің басты идеясы бүкіл Қазақстан атынан жасалған ұсыныс болды.
«БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне есеп беретін арнайы көпжақты орган – биологиялық қауіпсіздік жөніндегі халықаралық агенттік құру ұсынылды, ол өз қызметінде бактериологиялық (биологиялық) және уытты қаруды әзірлеуге, өндіруге және оның қорларын жинақтауға тыйым салу және оларды 1972 жылы жою туралы конвенцияға негізделетін болады».
Мемлекет атынан Қ.Тоқаев Вена іс-қимыл бағдарламасын іске асыруға жаңа серпін беру мақсатында БҰҰ жол картасын қабылдауды ұсынды. Сонымен қатар, Қазақстанның бастамасымен құрылған азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы ауқымды халықаралық гуманитарлық науқанды өткізу үшін азық-түлік резервтерін қалыптастыруға жан-жақты көмек көрсетуге дайын.
Тағы бір маңызды байқау Қ. Тоқаевтың «пандемия көлеңкесінде бізге тағы екі қатал шақыру жақындап келеді. Соның бірі - ядролық қаруды таратпау және қарусыздану дағдарысы. Екіншісі - климаттың өзгеруі - біздің өркениетіміз үшін тағы бір экзистенциалды дағдарыс».
Қорытындылай келе, Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Қ.Тоқаевтың БҰҰ БА – да сөйлеген сөзі БҰҰ-ға мүше мемлекеттердің бірінің басшысының сөзі ғана емес, ұзақ уақыт бойы Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының орынбасары қызметін атқарған дипломаттың ойлары екендігіне назар аударады.
Бұл факт Қазақстан дипломатиясын басқа мемлекеттер арасында ерекше жағдайға қояды. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың көшбасшылығының арқасында әлемде жалпыға бірдей танылған және беделге ие болған біздің еліміздің халықаралық бағытын жалғастырушы Президент қ.Тоқаевтың сөйлеген сөзі кезекті рет атап өтілді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #БҰҰ
https://iwep.kz/#/posts/6055b1775fb3932faa0f55d5/#header
2016 жылғы 28 маусымда Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып сайланды. Бұл ретте, 2013 жылы осы позицияға өтінім берген сәттен бастап ҚР біздің кандидатурамыздың, сондай-ақ БҰҰ ҚК-нің көптеген ықпалды ірі мемлекеттері мен тұрақты мүшелерінің пайдасына ұдайы сөз сөйлеген ТМД, ҰҚШҰ және ЕАЭО бойынша одақтастардың берік қолдауына ие болғанын атап өту қажет.
Қазақстан 2017-2018 жылдары БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі мәртебесінде мүмкіндігінше Еуро-Азиялық қауіпсіздік аймағында жұмыс істейтін түрлі әскери-саяси және геоэкономикалық ұйымдар: ҰҚШҰ және НАТО, ШЫҰ және АӨСШК, ЕО және ЕАЭО арасындағы өзара іс-қимылды нығайтуға жәрдемдесті. Біздің елімізде 2010 жылы ЕҚЫҰ төрағасы лауазымында осындай ауқымдағы тәжірибе жинақталды.
Қазақстан жаһандық қоғамдастықтың экологиялық тұрғыдан қауіпсіз, тұрақты энергетикамен, азық-түлікпен және су ресурстарымен әлем құру жөніндегі жұмысына өз үлесін қосуға бел буды. Ол жаһандық энергия-экологиялық стратегияны, сондай-ақ елдер арасында «жасыл» технологиялар алмасуды ынталандыруға бағытталған Астананың «жасыл көпір» бастамасын іске асыру бойынша жұмыс жасады.
2019 жылы ҚР екінші Президентін сайлаудан кейін Қазақстанның ұйыммен қарым-қатынасында жаңа кезең басталды. Қасым-Жомарт Тоқаев 2020 жылы БҰҰ-ның 75 жылдығы аясында сөз сөйлеп, өз сөзінде ««Жаңа әлем» парадигмасын құруға байланысты жалпы моральдық парызды орындау туралы ойлану қажет» деп атап өтті.
Қ. Тоқаев Қазақстанның жаһандық бастамалар көтеру дәстүрін жалғастырды. Оның мерейтойлық сөзінің басты идеясы бүкіл Қазақстан атынан жасалған ұсыныс болды.
«БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне есеп беретін арнайы көпжақты орган – биологиялық қауіпсіздік жөніндегі халықаралық агенттік құру ұсынылды, ол өз қызметінде бактериологиялық (биологиялық) және уытты қаруды әзірлеуге, өндіруге және оның қорларын жинақтауға тыйым салу және оларды 1972 жылы жою туралы конвенцияға негізделетін болады».
Мемлекет атынан Қ.Тоқаев Вена іс-қимыл бағдарламасын іске асыруға жаңа серпін беру мақсатында БҰҰ жол картасын қабылдауды ұсынды. Сонымен қатар, Қазақстанның бастамасымен құрылған азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы ауқымды халықаралық гуманитарлық науқанды өткізу үшін азық-түлік резервтерін қалыптастыруға жан-жақты көмек көрсетуге дайын.
Тағы бір маңызды байқау Қ. Тоқаевтың «пандемия көлеңкесінде бізге тағы екі қатал шақыру жақындап келеді. Соның бірі - ядролық қаруды таратпау және қарусыздану дағдарысы. Екіншісі - климаттың өзгеруі - біздің өркениетіміз үшін тағы бір экзистенциалды дағдарыс».
Қорытындылай келе, Әлемдік экономика және саясат институтының сарапшысы Қ.Тоқаевтың БҰҰ БА – да сөйлеген сөзі БҰҰ-ға мүше мемлекеттердің бірінің басшысының сөзі ғана емес, ұзақ уақыт бойы Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас хатшысының орынбасары қызметін атқарған дипломаттың ойлары екендігіне назар аударады.
Бұл факт Қазақстан дипломатиясын басқа мемлекеттер арасында ерекше жағдайға қояды. Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың көшбасшылығының арқасында әлемде жалпыға бірдей танылған және беделге ие болған біздің еліміздің халықаралық бағытын жалғастырушы Президент қ.Тоқаевтың сөйлеген сөзі кезекті рет атап өтілді.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Халықаралық_Қатынастар #ӘЭСИ_Сыртқы_Саясат #БҰҰ
https://iwep.kz/#/posts/6055b1775fb3932faa0f55d5/#header