This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
YANGILIKLAR: Vazirlar Mahkamasining Davlat tilini rivojlantirish departamenti va Jizzax viloyati hokimligi hamkorligida viloyat ta'lim tizimida faoliyat yuritayotgan xodimlar uchun "O'zbek tilining izohli lug'ati" kitobining taqdimoti o'tkazildi.
🎥 JIZZAX MTRK
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
🎥 JIZZAX MTRK
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
MUNOSABAT: ONA TILIMIZGA QANOT BERGAN HURRIYAT
Dunyoda o‘zligini anglagan, qadr-qimmati, or-nomusini sharaf deb bilgan biror millat, xalq yo‘qki, ozod va farovon yashashni istamagan va bu yo‘lda kurashmagan bo‘lsa. Chunki odam bolasi hurriyat tufayli erkin yashaydi, o‘z ona tilida bemalol gaplashadi, fikrini mustaqil bayon qiladi. Hurriyat atalmish neʼmatning huquqiy asosini esa har bir davlatning asosiy qonuni hisoblangan Konstitutsiya belgilab beradi.
BATAFSIL: 👇
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/anons/105
✍️ Abdug‘affor QIRG‘IZBOYEV,
Vazirlar Mahkamasining
Davlat tilini rivojlantirish departamenti mudiri
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Dunyoda o‘zligini anglagan, qadr-qimmati, or-nomusini sharaf deb bilgan biror millat, xalq yo‘qki, ozod va farovon yashashni istamagan va bu yo‘lda kurashmagan bo‘lsa. Chunki odam bolasi hurriyat tufayli erkin yashaydi, o‘z ona tilida bemalol gaplashadi, fikrini mustaqil bayon qiladi. Hurriyat atalmish neʼmatning huquqiy asosini esa har bir davlatning asosiy qonuni hisoblangan Konstitutsiya belgilab beradi.
BATAFSIL: 👇
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/anons/105
✍️ Abdug‘affor QIRG‘IZBOYEV,
Vazirlar Mahkamasining
Davlat tilini rivojlantirish departamenti mudiri
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🅱️izda savodxonlik testi!
Bilimingizni sinab ko'ring va do'stlaringizga ulashing!
© biztvuz
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Bilimingizni sinab ko'ring va do'stlaringizga ulashing!
© biztvuz
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
YANGILIKLAR: Xo'jayli tumanida “Davlat tilini rivojlantirish: muammo va yechimlar” mavzusida I dasturiy seminar o‘tkazildi.
BATAFSIL:
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/164
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
BATAFSIL:
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/164
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Forwarded from "Dunyo" AA. O`zbekiston. Rasmiy kanal
MUNOSABAT: Tilimiz faol muloqot vositasiga aylanishi shart
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/anons/106
✍🏻 "uza.uz" saytidan olindi
Bizning manzil:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/anons/106
✍🏻 "uza.uz" saytidan olindi
Bizning manzil:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Mulohaza uchun mavzu: Velosipedda uchiladimi?
Lug‘atlarda velosipedni “minish” yo “haydash” mumkinligi qayd etilgan. Bizning bolaligimizda velosiped, mototsiklu moped deb ataluvchi ulovlar ham minilar yo haydalardi. Unda bu ibora bizning tilimizda qayoqdan paydo bo‘ldi va qachon ommalashib ulgurdi?
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/165
✍🏻 J.Meliqulov,
Davlat aktivlarini boshqarish agentligi
direktorining maslahatchisi
"uza.uz" saytidan olindi
Bizning manzil:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Lug‘atlarda velosipedni “minish” yo “haydash” mumkinligi qayd etilgan. Bizning bolaligimizda velosiped, mototsiklu moped deb ataluvchi ulovlar ham minilar yo haydalardi. Unda bu ibora bizning tilimizda qayoqdan paydo bo‘ldi va qachon ommalashib ulgurdi?
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/165
✍🏻 J.Meliqulov,
Davlat aktivlarini boshqarish agentligi
direktorining maslahatchisi
"uza.uz" saytidan olindi
Bizning manzil:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Arslon so'zi haqida
Arslon so'zi Turkiy til tarixining deyarli barcha davrlarida faol ishlatilgan. Oʻrxun-Yenisey yozma manbalarida arslan, Devoni lugʻatit turk, asarida ham arslan shaklida qo'llanilgan. Alisher Navoiy asarlarida ham shunday uchraydi. Arslon soʻzi qardosh turkiy xalqlarning barchasida arslan, aslan shaklida ishlatiladi. Taniqli turkolog olim V.V.Radlov oʻz lugʻatida arslon soʻzining arslan, arsar, arsıl, aslan arsılan, arstan shakllarini keltiradi.
Ramsted bu soʻzning etimonini “arsïl” kalimasiga olib boradi va bu soʻzni ar-sargʻish, qizil rang; arsïl sargʻish qizilni ifodalovchi soʻz deb koʻrsatadi.
A.Shcherbak "Uy va vahshiy hayvonlar nomi" maqolasida arslan soʻzini, ar- sifat, arsïl shu sifatning orttirma darajasi va an - hayvon bildiruvchi soʻz deb izoh beradi. Arslan so'zidagi +lan so'zining asosi, negizi noma'lumdir. Shunday bo'lsa ham ba'zi olimlar "arslan" dagi “lan” soʻzini xitoycha "ajdarho, hayvon" maʼnosidagi soʻzga bogʻlaydilar. Yani ular ar yoki arsïl so'zini sariq, sarg'ish deb olib, "sariq ajdarho" deb tarjima qiladilar. Undan tashqari qoplon (qaplan) - qap (qapmoq ya'ni tutmoq, ushlamoq) + lan;
sirtlon (sïrtlan) - sïrït (tish ko'rsatmoq) + lan; so'zlaridagi lan ham hayvon bilan bog'liq so'zlardir. Hozircha shunday tahminlar bor.
Alımčï arslan berimči sïçgan. (Oluvchi arslondir, beruvchi esa sichqon kabidir.)
Arslan kökrese at adakï tushanur [Devonu Lug'atit turk]
(Arslon nara tortsa otning ayoqlari chalkashib ketadi.)
Quyidagi manbalar asosida to'ldirildi:
Mahmud Qoshg'ariy, Devonu Lug'atit turk;
Bahrom Bafoyev "Ko'hna so'zlar tarihi",
Nishanyan sözlüğü.
© SHEVASHUNOS
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Arslon so'zi Turkiy til tarixining deyarli barcha davrlarida faol ishlatilgan. Oʻrxun-Yenisey yozma manbalarida arslan, Devoni lugʻatit turk, asarida ham arslan shaklida qo'llanilgan. Alisher Navoiy asarlarida ham shunday uchraydi. Arslon soʻzi qardosh turkiy xalqlarning barchasida arslan, aslan shaklida ishlatiladi. Taniqli turkolog olim V.V.Radlov oʻz lugʻatida arslon soʻzining arslan, arsar, arsıl, aslan arsılan, arstan shakllarini keltiradi.
Ramsted bu soʻzning etimonini “arsïl” kalimasiga olib boradi va bu soʻzni ar-sargʻish, qizil rang; arsïl sargʻish qizilni ifodalovchi soʻz deb koʻrsatadi.
A.Shcherbak "Uy va vahshiy hayvonlar nomi" maqolasida arslan soʻzini, ar- sifat, arsïl shu sifatning orttirma darajasi va an - hayvon bildiruvchi soʻz deb izoh beradi. Arslan so'zidagi +lan so'zining asosi, negizi noma'lumdir. Shunday bo'lsa ham ba'zi olimlar "arslan" dagi “lan” soʻzini xitoycha "ajdarho, hayvon" maʼnosidagi soʻzga bogʻlaydilar. Yani ular ar yoki arsïl so'zini sariq, sarg'ish deb olib, "sariq ajdarho" deb tarjima qiladilar. Undan tashqari qoplon (qaplan) - qap (qapmoq ya'ni tutmoq, ushlamoq) + lan;
sirtlon (sïrtlan) - sïrït (tish ko'rsatmoq) + lan; so'zlaridagi lan ham hayvon bilan bog'liq so'zlardir. Hozircha shunday tahminlar bor.
Alımčï arslan berimči sïçgan. (Oluvchi arslondir, beruvchi esa sichqon kabidir.)
Arslan kökrese at adakï tushanur [Devonu Lug'atit turk]
(Arslon nara tortsa otning ayoqlari chalkashib ketadi.)
Quyidagi manbalar asosida to'ldirildi:
Mahmud Qoshg'ariy, Devonu Lug'atit turk;
Bahrom Bafoyev "Ko'hna so'zlar tarihi",
Nishanyan sözlüğü.
© SHEVASHUNOS
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Forwarded from Orif Tolib
Исмлар имлоси: рухми ёки руҳ?
Таркибида рух сўзи бор исмлар энг кўп хато ёзиладиган исмлардан.
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух каби исмларда рух ўрнига руҳ деб ёзилишининг энг асосий сабабларидан бири шу исмлар таркибидаги рух сўзи ҳозирги ўзбек тилида деярли ишлатилмаслигидир. У форс тилидан кирган бўлиб, аслиятда юз, бет ва ёноқ маънолари билдиради. Эски ўзбек тилида кишининг юзи маъноси қўлланган:
Лабларинг остидаги холингдин айлансун қулинг,
Лоладек гул-гул рухи олингдин айлансун қулинг.
Фурқат.
Юқоридаги байтда қўлланган рухи ол қизил юз маъносини билдиради.
Рух сўзининг омонимлари эса бугунги тилимизда озми-кўпми истеъмолда:
1. Шахмат ўйинидаги тўра, тикка ва ёнлама юра оладиган сипоҳ.
2. Кимёвий элемент, оч яшил рангли металл.
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух исмларидаги рух юз, чеҳра маъносида.
Шоҳрух – шоҳ каби юзли, Фаррух – бахтиёр юзли, Гулрух – гул юзли.
Шоҳруҳ – шоҳнинг руҳи, Фарруҳ – бахтнинг руҳи, Гулруҳ – гулнинг руҳи бўлиб қолади, мазмундан мантиқ йўқолади. Демак, бу шаклда ёзиш хато.
Шохрух деб ёзиш ҳам хато. Шох-мугузнинг юзи деган маъносиз иборага айланади.
Рухсора, Гулрухсор сўзларини ҳам х билан ёзиш керак. Исмлар таркибидаги рухсор юз, чеҳра маъносини беради.
Рахшона исми ҳам баъзида Руҳшона деб хато ёзилади. Рахшон форсчада нурли, порлоқ, жилоли, жилваланувчи маъноларини билдиради. Рухшона Рахшона исмининг фонетик ўзгаришга учраган шакли, уни хато демасак ҳам бўлади. Рухшона исмини тожикчада ҳам учратиш мумкин.
Руҳиддин исми эса ҳ билан ёзилиши керак. Исм таркибидаги руҳ арабча руҳ, жон демакдир. Руҳиддин – диннинг руҳи, жони, куч-қуввати маъносида.
📌 Хуллас,
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух ✅
Шоҳруҳ, Шохрух, Фарруҳ, Гулруҳ ❌
Рухсора, Гулрухсор ✅
Руҳсора, Гулруҳсор ❌
Рахшона ✅
Руҳшона ❌
Руҳиддин ✅
Рухиддин ❌
@oriftolib
Таркибида рух сўзи бор исмлар энг кўп хато ёзиладиган исмлардан.
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух каби исмларда рух ўрнига руҳ деб ёзилишининг энг асосий сабабларидан бири шу исмлар таркибидаги рух сўзи ҳозирги ўзбек тилида деярли ишлатилмаслигидир. У форс тилидан кирган бўлиб, аслиятда юз, бет ва ёноқ маънолари билдиради. Эски ўзбек тилида кишининг юзи маъноси қўлланган:
Лабларинг остидаги холингдин айлансун қулинг,
Лоладек гул-гул рухи олингдин айлансун қулинг.
Фурқат.
Юқоридаги байтда қўлланган рухи ол қизил юз маъносини билдиради.
Рух сўзининг омонимлари эса бугунги тилимизда озми-кўпми истеъмолда:
1. Шахмат ўйинидаги тўра, тикка ва ёнлама юра оладиган сипоҳ.
2. Кимёвий элемент, оч яшил рангли металл.
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух исмларидаги рух юз, чеҳра маъносида.
Шоҳрух – шоҳ каби юзли, Фаррух – бахтиёр юзли, Гулрух – гул юзли.
Шоҳруҳ – шоҳнинг руҳи, Фарруҳ – бахтнинг руҳи, Гулруҳ – гулнинг руҳи бўлиб қолади, мазмундан мантиқ йўқолади. Демак, бу шаклда ёзиш хато.
Шохрух деб ёзиш ҳам хато. Шох-мугузнинг юзи деган маъносиз иборага айланади.
Рухсора, Гулрухсор сўзларини ҳам х билан ёзиш керак. Исмлар таркибидаги рухсор юз, чеҳра маъносини беради.
Рахшона исми ҳам баъзида Руҳшона деб хато ёзилади. Рахшон форсчада нурли, порлоқ, жилоли, жилваланувчи маъноларини билдиради. Рухшона Рахшона исмининг фонетик ўзгаришга учраган шакли, уни хато демасак ҳам бўлади. Рухшона исмини тожикчада ҳам учратиш мумкин.
Руҳиддин исми эса ҳ билан ёзилиши керак. Исм таркибидаги руҳ арабча руҳ, жон демакдир. Руҳиддин – диннинг руҳи, жони, куч-қуввати маъносида.
📌 Хуллас,
Шоҳрух, Фаррух, Гулрух ✅
Шоҳруҳ, Шохрух, Фарруҳ, Гулруҳ ❌
Рухсора, Гулрухсор ✅
Руҳсора, Гулруҳсор ❌
Рахшона ✅
Руҳшона ❌
Руҳиддин ✅
Рухиддин ❌
@oriftolib
Bilimingizni sinab ko'ring!
Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan birlikni toping.
Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan birlikni toping.
Anonymous Quiz
25%
yozaoldi
24%
uxlabman qolibman
11%
aytaber
39%
yozdi-oldi
Bilimingizni sinab ko'ring!
“Donishqishloq hangomalari” degan umumiy nom ostida turkum hajviy-satirik she’rlar yozgan shoir?
“Donishqishloq hangomalari” degan umumiy nom ostida turkum hajviy-satirik she’rlar yozgan shoir?
Anonymous Quiz
51%
E.Vohidov
7%
A.Oripov
6%
M.Yusuf
36%
A.Obidjon
Forwarded from Bandlik vazirligi
Давлат тили – ўзбек тилида иш юритиш бўйича ташкил этилган қисқа муддатли ўқув курсларининг якуний имтиҳони бўлиб ўтди
Аввал хабар берганимиздек, Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбек тилининг давлат тили сифатидаги нуфузи ва мавқеини тубдан ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ҳамда “Мамлакатимизда ўзбек тилини янада ривожлантириш ва тил сиёсатини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонлари ижросини таъминлаш мақсадида вазирлик марказий аппарати ходимлари учун давлат тилида иш юритиш бўйича қисқа муддатли ўқув курслари ташкил этилган эди.
Мазкур курс тингловчилари Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети ҳузуридаги Давлат тилида иш юритиш асосларини ўқитиш ва малака ошириш марказида ўз билим ва кўникмаларини тасдиқловчи 3 босқичли якуний тест имтиҳонларини топширдилар.
Каналга уланиш ⬇️
https://yangx.top/mehnatvazirligi
Вазирликнинг расмий саҳифалари ⬇️
Mehnat.uz I Facebook I Instagram I Telegram I YouTube
Аввал хабар берганимиздек, Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбек тилининг давлат тили сифатидаги нуфузи ва мавқеини тубдан ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ҳамда “Мамлакатимизда ўзбек тилини янада ривожлантириш ва тил сиёсатини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонлари ижросини таъминлаш мақсадида вазирлик марказий аппарати ходимлари учун давлат тилида иш юритиш бўйича қисқа муддатли ўқув курслари ташкил этилган эди.
Мазкур курс тингловчилари Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети ҳузуридаги Давлат тилида иш юритиш асосларини ўқитиш ва малака ошириш марказида ўз билим ва кўникмаларини тасдиқловчи 3 босқичли якуний тест имтиҳонларини топширдилар.
Каналга уланиш ⬇️
https://yangx.top/mehnatvazirligi
Вазирликнинг расмий саҳифалари ⬇️
Mehnat.uz I Facebook I Instagram I Telegram I YouTube
YANGILIKLAR: O'zbekiston fuqaroligini olishga talabgorlar uchun sinov imtihonlari tashkil qilindi
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/166
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
BATAFSIL:👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/166
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Xushxabar
Erkin Vohidov nomidagi ijod maktabida “O‘zbegim” jurnali tashkil etildi!
O‘quvchilar ijodini targ‘ib etish, ularning mahorati va tajribasini oshirib borish, adabiy janrlar va yangiliklardan boxabar etib borish maqsadida tashkil etilgan jurnalning nishona soni yaqindagina chop etildi. Yangi nashr har oyda bir bor chop etilishi ko‘zda tutilmoqda. Undagi “Bizning qahramonlarimiz”, “Oyina”, “Gulqaychi” singari ruknlar maktab hayoti bilan yaqindan tanishtirsa, “Sheʼriy guldasta”, “Nasr bekati”, “Maktub”, “G‘azal oqshomi” kabi ruknlar o‘quvchilarning yangi ijod namunalarini aks ettirishga xizmat qiladi.
Umid qilamizki, “O‘zbegim” jurnali kelgusida ijod maydonida munosib o‘rniga ega bo‘ladi va nafaqat o‘quvchi va ustozlarning, balki ota-onalar hamda ko‘psonli adabiyot muxlislarining sevimli nashriga aylanadi.
© Erkin Vohidov nomidagi ijod maktabi
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Erkin Vohidov nomidagi ijod maktabida “O‘zbegim” jurnali tashkil etildi!
O‘quvchilar ijodini targ‘ib etish, ularning mahorati va tajribasini oshirib borish, adabiy janrlar va yangiliklardan boxabar etib borish maqsadida tashkil etilgan jurnalning nishona soni yaqindagina chop etildi. Yangi nashr har oyda bir bor chop etilishi ko‘zda tutilmoqda. Undagi “Bizning qahramonlarimiz”, “Oyina”, “Gulqaychi” singari ruknlar maktab hayoti bilan yaqindan tanishtirsa, “Sheʼriy guldasta”, “Nasr bekati”, “Maktub”, “G‘azal oqshomi” kabi ruknlar o‘quvchilarning yangi ijod namunalarini aks ettirishga xizmat qiladi.
Umid qilamizki, “O‘zbegim” jurnali kelgusida ijod maydonida munosib o‘rniga ega bo‘ladi va nafaqat o‘quvchi va ustozlarning, balki ota-onalar hamda ko‘psonli adabiyot muxlislarining sevimli nashriga aylanadi.
© Erkin Vohidov nomidagi ijod maktabi
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
YANGILIKLAR: Namangan shahridagi Nodirabegim nomidagi viloyat axborot-kutubxona markazida Prezidentning o‘zbek tilining davlat tili sifatida nufuzi va mavqeyini oshirish, til siyosatini takomillashtirishga qaratilgan farmonlari ijrosini viloyatda taʼminlashga oid yig‘ilish o‘tkazildi.
BATAFSIL: 👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/168
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
BATAFSIL: 👇🏻
http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/news/168
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🅱️izda savodxonlik testi!
Bilimingizni sinab ko'ring va do'stlaringizga ulashing!
© biztvuz
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Bilimingizni sinab ko'ring va do'stlaringizga ulashing!
© biztvuz
Bizning manzil:👇
http://til.gov.uz/uz/
https://yangx.top/dtrdep
Forwarded from Тўғри ёзамиз — мутахассис блоги
Бирпас
Болаликдаги шеърий машқларимнинг бирида, шаббода, тўхта бир пас, деб ёзган эканман. Деворий газета муҳаррири, ўзбек адабий тилида бир пас деган сўз йўқ, бир нафас дейиш керак, деб ўзи қизил қалам билан тўғрилаб қўйган.
Кўп йиллар ўтиб Навоийнинг “Лайли ва Мажнун”ида шундай байтни кўрдим:
Бир пос чу тундин ўтди ул хайл,
Тушлуқ туши қилди уйқуға майл.
Луғатларга қарадим. Пос — туннинг саккиздан бири, деб шарҳланибди. Демак, тахминан бир соатга тенг тунги муддат — пос, бир соатлик тунги соқчи — посбон, русча часовой маъносидаги атама бўлиб чиқди.
Ажабки, ўз сўзимиз бўлган пос жаҳон кезиб, яна ўзимизга пост шаклида, қўриқланадиган жой, соқчининг ўрни ҳамда лавозим маъноларини олиб қайтибди...
Демак, ўзбекнинг бир паси бир соат бўлар экан. Гапимни бир пасда тугатаман, деган сўзнинг маъносини ўзингиз тушунаверинг.
Эркин Воҳидов, «Сўз латофати» китобидан.
P. S. Ҳозирги тил меъёрлари бўйича бу сўз қўшиб ёзилади:
Бир пас | Bir pas ❌
Бирпас | Birpas ✅
@xatoliklar
Болаликдаги шеърий машқларимнинг бирида, шаббода, тўхта бир пас, деб ёзган эканман. Деворий газета муҳаррири, ўзбек адабий тилида бир пас деган сўз йўқ, бир нафас дейиш керак, деб ўзи қизил қалам билан тўғрилаб қўйган.
Кўп йиллар ўтиб Навоийнинг “Лайли ва Мажнун”ида шундай байтни кўрдим:
Бир пос чу тундин ўтди ул хайл,
Тушлуқ туши қилди уйқуға майл.
Луғатларга қарадим. Пос — туннинг саккиздан бири, деб шарҳланибди. Демак, тахминан бир соатга тенг тунги муддат — пос, бир соатлик тунги соқчи — посбон, русча часовой маъносидаги атама бўлиб чиқди.
Ажабки, ўз сўзимиз бўлган пос жаҳон кезиб, яна ўзимизга пост шаклида, қўриқланадиган жой, соқчининг ўрни ҳамда лавозим маъноларини олиб қайтибди...
Демак, ўзбекнинг бир паси бир соат бўлар экан. Гапимни бир пасда тугатаман, деган сўзнинг маъносини ўзингиз тушунаверинг.
Эркин Воҳидов, «Сўз латофати» китобидан.
P. S. Ҳозирги тил меъёрлари бўйича бу сўз қўшиб ёзилади:
Бир пас | Bir pas ❌
Бирпас | Birpas ✅
@xatoliklar