Еш ці ясі?

У рускай мове ёсьць слова ешь і яно мае два значэнні - кушай і кушаешь.
У беларускай гэта два розныя словы:

ешь/кушай/жри - еш
ешь/кушаешь/жрёшь - ясі

Але таму, што беларускае еш падобна на ешь, то пра ясі мала хто з вывучаючых мову ўзгадвае :)
І бяскрыўдная фраза "што ты еш" для беларускамоўнага вуха ў залежнасьці ад інтанацыі мае сэнс ад "что ты [, солнышко, загрустил(а),] кушай" да "что ты [нос воротишь,] жри", але ніяк не "что ты кушаешь".

Адпаведна ня варта выказваць заклапочанасьць з нагоды кепскага апетыту суразмоўцы фразай "еш мала" (рус. "кушай мало"), лепш будзе "ясі мала" (рус. "кушаешь мало"). Хаця..

Убачылі як чалавек з апетытам наварочвае ў львоўскай кавярні і хочаце пацікавіцца назвай стравы?

- Што ты ясі?

Прапаноўваеце нешта зьесьці?

- Еш, калі ласка

Дзякуй за ўвагу.

Не адмаўляйце сабе ў жаданні размаўляць па беларуску, ні ў якім разе не саромейцеся трасянкі і непазьбежных памылак, беларускамоўныя вас любяць, шануюць і падтрымліваюць)

Жыве мова!

Дараваць (прощать) ці дарыць (дарить) жанчыне на сьвята? 😊

Дараваць па-руску азначае прощать, дарыць - дарить.

Адпаведна

Даруюць/дораць - прощают/дарят
Дарую/дару - прощаю/дарю
Даруеш/дорыш - прощаешь/даришь
Даруй/дары - прости, прощай /дари

Прости людям - даруй людзям
Прощай людям - даруй людзям (ага, нюанс, кантэкст шукай)
(!!) Прощай, не увидимся - бывай, ня ўбачымся
Прости, не увидимся - даруй, ня ўбачымся
Дари людям - дары людзям
Дары людям - дары людзям (зноў шукай кантэкст)

Падарыць - подарить
Падорыш - подаришь
Падару - подарю

А вось трасяначнае падараваць мне нават складана перакласці :) мабыць нешта накшталт попрощать, поизвинять :)

"Пайду, падарую жонцы што-небудзь" - "Пойду, попрощаю жене что-нибудь".
Ну, як варыянт.

Блытаніна гэтая даўняя, як і трасянка ў Беларусі. Нават ў слоўнікі трапіла.

Часам, вядома, трэба нешта і дараваць сваёй жанчыне на сьвята, іншай нагоды можа і не здарыцца. Але дарыць усё ж прыемней :)

Дзякуй за ўвагу.

Не адмаўляйце сабе ў жаданні размаўляць па беларуску, ні ў якім разе не саромейцеся трасянкі і непазьбежных памылак, беларускамоўныя вас любяць, шануюць і падтрымліваюць)

Жыве мова!

ПС Дараванне - прощение (а не юное дарование :)

Дасі/даш

Наўздагон да папярэдняй тэмы еш/ясі - у трасянцы вельмі папулярнае слова даш.

Ну, тут усё проста - такога слова ў беларускай мове няма. Хіба ў фразе "нешта сёння ні Нін ні Даш няма".

Адкуль жа бярэцца? Ды праз аналогію са словам еш: раз рускае ешь па-беларуску будзе еш, значыць дашь - даш. Лагічна? А то. Але ня правільна :)

дашь (рус) - дасі (бел)
дай (рус) - дай (бел)

"Грошы калі аддасі?"

Дзякуй за ўвагу.

Не адмаўляйце сабе ў жаданні размаўляць па беларуску, ні ў якім разе не саромейцеся трасянкі і непазьбежных памылак, беларускамоўныя вас любяць, шануюць і падтрымліваюць)

Жыве мова!

Гатаваць / рыхтаваць

І тое і тое па-руску будзе готовить.

Рыхтаваць спартсмена да алімпіяды - трэніраваць яго каб добра выступіў.

Гатаваць спартсмена да алімпіяды - варыць яго і пасыпаць пятрушкай каб накарміць суддзяў.

Па руску абодва варыянты - готовить спортсмена, але ёсьць нюанс.

Падрыхтаваны - подготовленный

Гатоў, гатовы - готов, не абавязкова пра ежу:
- Ты гатоў? Пагналі!

Гатаваны - варёный / приготовленный, толькі пра ежу (пельмені, макароны, ...).

Гатаваная вада - кипячёная вода

У паліклініцы:

Падрыхтаваны да працэдуры? - Готов к процедуре? [Рыхтаваўся? Зранку ня еў?]

Зусім ня страшная фраза.

Гатоў да працэдуры? - Готов к процедуре? [Зараз трошачкі казытна будзе]

Ага, хацелі сказаць, я зараз ахрэнею.

Падрыхтаваны да болю - рыхтаваўся, месяц/год рабіў практыкаванні каб трываць боль, відосы глядзеў.

Гатовы да болю - выдыхнуў і сказаў "Давай!"

Гатаваны да болю - варёный до боли. Ну такое сабе... Мабыць нешта кшталту "знакомый до боли", толькі "варёный".

Гатаваць макароны - заліць вадой, пасаліць, паставіць на агонь.

Рыхтаваць макароны [да захоўвання ці перавозкі] - перасыпаць іх у што-небудзь каб не парвалася і завязаць.

Гатаваная ежа - варёная ці готовая к употреблению еда

Згатаваная ежа - сваренная ці приготовленная еда

Падрыхтаваная ежа - напрыклад да пікніка. Згатаваная і запакаваная. Ці проста запакаваная.

Падгатаваць, дагатаваць - доготовить. На практыцы сінонімы, але падгатаваць часьцей ужываецца калі не хапіла ежы.
Гасьцей больш чым бульбы, то трэба падгатаваць, пакуль салаты даядаюць.
А дагатаваць - часьцей калі ежа яшчэ сыраватая.

Падрыхтаваны да барацьбы - схованкі з прыпасамі зрабіў, кватэры/яўкі/паролі падрыхтаваныя.

Гатовы да барацьбы - маральна.

Падрыхтуйся [да пляжа, вазьмі крэм] - подготовься [к пляжу, возьми крем]
Падгатуйся [на сонцапёку] - подварись [на солнцепёке]. Калі крэм ня ўзяў.

Дзякуй за ўвагу.

Не адмаўляйце сабе ў жаданні размаўляць па беларуску, ні ў якім разе не саромейцеся трасянкі і непазьбежных памылак, беларускамоўныя вас любяць, шануюць і падтрымліваюць)

Жыве мова!

​​🇧🇾 Время и месяцы
Часть 1

Сейчас Зараз
Позднее Пазней
Раньше Раней
Утро Раница
День Дзень
Вечер Вечар
Ночь Ноч
Полдень Полудзень
Полночь Поўнач
Неделя Тыдзень
Месяц Месяц
Год Год
Сегодня Сёння
Вчера Учора
Завтра Заўтра

​​🇧🇾 Время и месяцы
Часть 2

Понедельник Панядзелак
Вторник Аўторак
Среда Середа
Четверг Чацвер
Пятница Пятница
Суббота Субота
Воскресенье Нядзеля
Январь Студзень
Февраль Люты
Март Сакавик
Апрель Красавик
Май Май
Июнь Червэнь
Июль Липень
Август Жнивень
Сентябрь Верасень
Октябрь Кастрычник
Ноябрь Листапад
Декабрь Снежань

​​🇧🇾🇧🇾 Школьные предметы :: Словарь белорусского 🇧🇾🇧🇾

Математика - Матэматыка
Наука - Прыродазнаўства
История - Гісторыя
Чтение - Чытанне
Письмо - Пісьменнасць

Музыка - Музыка
Иностранный язык - Замежная мова
География - Геаграфія
Искусство - Выяўленчае мастацтва
Биология - Біялогія
Физика - Фізіка

​​🇧🇾 Русский-белорусский разговорник

Автомобиль - Аўтамабіль
Дорога - Дарога
Поворот - Заварот
Перекресток - Скрыжаванне
Стоп - Стоп
Проезд запрещен - Праезд забаронены
Стоянка - Стаянка
Заправка / Заправьте полный бак / Бензин - Запраўка / Запраўце поўны бак / Бензін
Штраф / документы - Штраф / дакументы
Прокат / Аренда машин - Пракат / Арэнда машын
У меня сломалась машина - У мяне зламалася машына
Автосервис - Аўтасэрвіс

🇧🇾 Белорусская кухня, Барагамян А.

Когда пишешь о белорусской кухне, самое трудное не употребить в первой же фразе слово «картошка». Вот видите, у нас тоже не получилось...
А если у кoгo получится, тот, стало быть, ничегошеньки в белорусской кухне не понимает. Белорусы увидели в невзрачном корнеплоде не просто продукт питания, но нечто гораздо большее - основу своей национальной кухни.
Вы тоже научитесь rотовить драники и колдуны. Но особо обратите внимание на самый последний рецепт в книге «Белорусская кухня» - крамбамбуля. Что это такое, мы пока не скажем, но предупреждаем: штука очень забористая!

​​📜 Пословицы и поговорки на белорусском языке с переводом и толкованием:
1. Спроба - не хвароба. (Попытка - не пытка).
2. Не да парасят, калi свiнню смаляць. (Не до мелочей, когда пришла большая беда).
3. На чыiм вазку едзеш, таму i песенькi спявай. (С волками жить - по-волчьи выть).
4. Муж i жонка - найлепшая сполка. (Муж и жена - одна сатана).
5. Сядзелi на гэтай надзелi. (Шуточный ответ на приглашение присесть).

​​🔴 Белорусский язык. Для говорящих по-русски, Кривицкий А.А., Михневич А.Е., Подлужный А.И. 2008.

📋 Подробнее - https://clck.ru/363hum
➡️ Ссылка на книгу - https://yangx.top/librioteca/536
📚 Все книги по изучению белорусского языка - #белорусский

🇧🇾 Обучение белорусскому языку

@librioteca