#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Эвалюцыя знешняга выгляду будынка Белкамунбанка на рагу вуліц К.Маркса і Леніна. Пабудаваны ў 1927-28 гадах. Фактычна першы канструктывісцкі "хмарачос" міжваеннага Менска.
1. Праект 1927 года. Праект распрацоўвалі маскоўскія інжынеры Бранштэйн і Максімаў (першая прэмія ўсесаюзнага конкурса), фасады паводле праекта інж.Тачылава, адаптацыя праекта на мясцовасці - інж. Белдзяржбуда Мазгалеўскі.
2-6. Белкамунбанк на фота 1930-х гадоў.
7-8. Стан будынка пасля вызвалення Мінска ў 1944 годзе.
9. Рэканструяваны ў стылі сталінскай неакласікі будынак у 1950-я гады.
10. Сучасны стан.

#архітэктурабсср #піонэрархнагляд
Сучасны стан будынка былога клуба металістаў у Віцебску (фота С.Марціновіча).
Клуб адчынены 7 лістапада 1929 года, пабудаваны паводле тыповага праекта А. Васільева і Л. Панамаровай (аналагічны будынак быў у Менску на вуліцы Універсітэцкай, зараз Кірава, разбураны ў вайну).
Доўгі час былы клуб у Віцебску стаяў закінуты. Некалькі гадоў таму будынак быў выкуплены і зараз там вядуцца работы па рэканструкцыі, ў былым клубе плануецца адчыніць культурна-дзелавы цэнтр.
Крыніца фота.

#архітэктурабсср
Праект забудовы плошчы Пушкіна ў Мінску, 1941 год.
Да вайны рэалізаваць гэты праект не паспелі, а пасля на гэтым месцы з'явілася плошча Якуба Коласа, якая ў многім паўтарала даваенны план. Будынак злева - Інстытут фізкультуры, які быў пабудаваны ў 1936 годзе - ён захаваўся.
Бонусам прыкладна такі ж ракурс з Яндэкс-панарам.

#архітэктурабсср
Нядаўна заўважыў, што від на ўніверсітэцкі гарадок БДУ з боку прыгарадных кас мінскага чыгуначнага вакзала ў 1960-я, 1970-я меў ансамблевы сіметрычны характар. На жаль, вельмі мала існуе фота тых гадоў з гэтага ракурса, але і па тых, што ёсць, можна пабачыць, што даваенныя карпусы і новы вялікі галоўны корпус БДУ, пабудаваны ў 1962 годзе, утваралі сабой сіметрычную кампазіцыю, якая яшчэ і ўздымалася па вертыкалі - такім чынам дваравы фасад новага корпуса вельмі гарманічна завяршаў сіметрыю задуманую архітэктарамі ў 1920-я.
І што цікава - вось сіметрыі гэтага ансамблю нанізывала на сябе яшчэ і будынак Дома Урада (гл. апошнюю ілюстрацыю).
Будаўніцтва метро ў 1980-я і частковы знос даваеннага корпуса БДУ, знішчылі гэтую сіметрыю, а пабудова ў 1990-я будынка рэстарана, а затым і новага сучаснага корпуса БДУ цалкам закрылі від на ўніверсітэцкі гарадок з боку вакзала.

#архітэктурабсср
Будынак клубу металістаў у Менску на фота 1930-х гадоў. Клуб пабудаваны паводле тыповага праекта архітэктараў А.Васільева і Л.Панамаровай у 1928 годзе на вуліцы Універсітэцкай (цяпер Кірава). Не захаваўся, разбураны ў вайну.

#архітэктурабсср
Фота вясёлага будаўніка, падобнага на Джэкі Чана, на будоўлі Дома Ўрада ў Менску з часопіса "Чырвоная Беларусь" 1931 года.
Дарэчы, Дом Урада, які дагэтуль з'яўляецца ледзь не самым вялікім па ўнутранай плошчы адміністрацыйным будынкам у Беларусі, быў пабудаваны без прымянення пад'ёмных кранаў (першыя краны на будоўлях сталіцы з'явіліся толькі ў 1940 годзе). Уся цэгла і іншыя будматэр'ялы дастаўляліся на вышыню з дапамогай такіх вось драўляных "заплечнікаў", як у будаўніка на фота.

#архітэктурабсср
Міжваенны будынак былой "Другой аршанскай узорнай школы імя 1905 года" у Оршы (сучасны адрас: вул.Астоўскага,19) на фота розных часоў:
1. Школа пасля адкрыцця, 1929 год.
2. Школа на здымку 1940 года.
3. Сучасны стан будынка (у 1976 годзе быў пабудаваны новы школьны будынак у іншым раёне горада, стары даваенны быў перабсталяваны пад адміністрацыйны будынак).

#архітэктурабсср
Яшчэ адзін цікавы міжваенны будынак у Оршы, на які я не звяртаў раней увагі - гэта чыгуначная паліклініка на вуліцы Молакава д.5.
Па выгляду гэта пабудова канца 1920-х, пачатку 1930-х.
На жаль, даваенных фотак знайсці не ўдалося, ёсць толькі здымак 1960-х (фота 2), 2000-х (фота 1 з архіва Я.Марозава) і сучасны здымак з Гугл-карт (фота 3).

#архітэктурабсср
Завяршальны этап будаўніцтва Беларускай Дзяржаўнай раённай электрастанцыі (БелДРЭС) і падстанцыі 110кВ пры ёй у Арэхаўску на фота 1930 года. Гэта была першая вялікая электрастанцыя рэспубліканскага значэння, ад якой сілкавалася адразу некалькі гарадоў (Віцебск і Орша). З яе ўвядзення ў работу 7 лістапада 1930 года пачынаецца гісторыя беларускай энэргасістэмы.