Беларускі піонэр
2.85K subscribers
6.9K photos
8 videos
24 files
681 links
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.

Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner
boosty.to/belaruskipioner

Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s

Сувязь: @pionerbel
加入频道
Беларускія жанчыны як фактар беларусізацыі.

Цікавыя паралелі пра ўплыў беларусак на прабеларускую свядомасць мужчын выявіліся ў выданнях 1927 года БССР і Польшчы.

Цытату з кнігі старшыні ЦВК БССР Аляксандра Чарвякова "За Савецкую Беларусь" 1927 года, пра тое што менавіта беларуская жанчына захоўвае ў сям'і чыстую беларускую мову і такім чынам "беларусізуе" дзяцей і мужа, я ўжо нядаўна посціў.

А тут знайшлася падобная цытата з іншага боку ідэалагічнай мяжы, так сказаць. У інтэрв'ю выданню "Kurjer Warszawski" №284 1927 года стараста Вілейкі (па выніках Рыжскага міру Вілейка да 1939 году знаходзілася ў складзе Польскай Рэспублікі) пан Нітаслаўскі са шкадаваннем заўважаў, што польскія асаднікі (а гэта звычайна былі былыя вайскоўцы з заходніх частак Польшчы), пасля таго як жаніліся з мясцовымі беларускамі, самі з часам "беларусізаваліся" (прамая цытата).
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр" №18 1927 года.
Радиообмен о пасхальной маце. Послание 1919 г.
ГА РФ. Ф.Р-130. Оп.3.Д.174. Л.13

Радиограмма переданная правительством Литовско-Белорусской советской республики (недолговременным большевистским государственным образованием) в Германию в марте 1919 года по вопросу 1000 центнеров муки, которые должны были прислать Виленской еврейской общине раввины Утрехта для приготовления пасхальной мацы. По-видимому, германский МИД взялся оказать содействие в установлении каких-то контактов с не вполне понятной для остального мира властью на данной территории. При отсутствии любых каналов информация из Бердина была направлена в республику по радио. Власти Литовско-Белорусской республики сообщают, что не станут конфисковывать муку, предназначенную для религиозных целей, передают благодарность верховному раввину Утрехта и просят сообщить, куда конкретно прибудет мука.
#іскрыільліча
Вокладка піянерскага часопіса "Іскры Ільліча" №12 1933 года.
#іскрыільліча
Вокладка піянерскага часопіса "Іскры Ільліча" №9 1931 года.
#архітэктурабсср
Узор праекта капітальнага рамонта прыватнага драўлянага жылога дома ў Менску 1929 года.
#рэчыбсср
Пасведчанне асобы БССР ўзору 1929 года.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
Загад наркома па ваенных справах БССР Язэпа Адамовіча ад 9 снежня 1923 года аб пераводзе справаводства ваенкаматаў на беларускую мову (знайшоў В.Чырвінскі).
#архітэктурабсср
Фотаздымкі з будаўніцтва універсітэцкага гарадка БДУ у Менску, прыкладна 1929-1930 гады.
#звязда
Газета "Зьвязда" №16 1930 года пра адкрыццё маршрута Менск-Манчжурыя.
#звязда
Зацемка з газеты "Зьвязда" №16 1930 года.
#кінобсср
Выглядае на то, што "Беларусьфільм" рашыў вярнуцца да тых тэм і сюжэтаў, з якіх пачыналася гісторыя беларускага кіно ў міжваенны час.
Фільм "На іншым беразе" (прэм'ера 14 верасня) расказывае пра жыццё і змаганне беларусаў з польскімі ўладамі ў міжваенныя часы (пасля Рыжскай дамовы 1921 года частка Беларусі аказалася ў складзе Польшчы).
Пра гэта ж была і першая, як тады пісалі, знятая на нацыянальнай глебе, кінастужка "Лясная быль" Белдзяржкіно 1926.
Тэма беларускага супраціву палякам падымалася ў стужцы "Да заўтра" Ю.Тарыча 1929, а таксама ў камедыі "Джэнтэльмен і певень" таго ж часу, дзеянне каторай адбываецца на мяжы БССР і Польшчы, дзе ідзе камічнае супрацьстаянне панскай гаспадаркі і новага сацыялістычнага быту.
У 1932 выйшаў фільм "Шчасце" пра барацьбу беларускіх сялян з польскімі памешчыкамі. Падымалася тэма і ў гістарычнай стужцы Тарыча "11 ліпеня" 1938 і ў фільме "Вогненныя гады" Корш-Сабліна 1939.
Цікава, ці ўлічвалі стваральнікі сучаснага кіно спадчыну першых беларускіх стужак?