Бас Прокуратурада Үйлестіру кеңесінің отырысы өткізілді
 
Бас Прокурор Берік Асыловтың төрағалығымен Қазақстан Республикасының заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмысқа қарсы күресті қамтамасыз ету жөніндегі үйлестіру кеңесінің отырысы өткізіліп, онда интернет-алаяқтыққа қарсы іс-қимыл мәселелері қаралды.

Жұмысқа Президент Әкімшілігінің өкілдері, Парламент депутаттары, мемлекеттік органдардың басшылары және басқа мүдделі адамдар қатысты.

Кеңесте өткен жылы мыңдаған қазақстандықтар кибералаяқтардан зардап шеккені айтылды.

Сенгіш азаматтарды алдау үшін заманауи IT-технологиялар мен психологиялық манипуляциялар кеңінен қолданылады.

Мәселен, телефон алаяқтары Алматы қаласында 82 жастағы зейнеткерді 67 млн теңгеге қатарынан 14 транзакция жасауға көндірген. Олар өздерін күштік органдардың қызметкерлері деп таныстырып, жәбірленушіге оның шоттары арқылы жасалған террористік шабуыл туралы хабарлаған.

Бұдан бөлек, қайтыс болған адамдарға және біздің елде ешқашан болмаған шетелдіктерге биометрия өткізбестен микроқарыздар беру фактілеріне жол берілуде, банктік шоттар ресімделіп, олар арқылы көптеген алаяқтық транзакциялар өтуде.  

Мысалы, Ақтөбе облысында «Кредит 365 Казахстан» және «Авто Сыйлық» микроқаржылық ұйымдары биометриясыз 2023 жылдың шілдесінде қайтыс болған азаматқа микроқарыздар ресімдеген.

Интернет-алаяқтықтарға қарсы іс-қимыл бойынша  шетелдік тәжірибені ескере отырып, Парламентте депутаттар қаржылық ұйымдардың, байланыс операторларының және өздерінің банктік карталарын ұсыну арқылы алаяқтарға қызмет көрсететін «дроптар» деп аталатын адамдардың жауапкершілігін күшейту туралы түзетулерге бастамашылық жасады.

Бас Прокурордың тапсырмасы бойынша өткен жылдың желтоқсан айынан бастап өкілеттіктерін теріс пайдаланғаны және міндеттерін тиісінше орындамауы салдарынан азаматтардың алаяқтар айласына түсуіне әкеп соққан микроқаржылық ұйымдар мен байланыс операторларына қатысты 71 қылмыстық іс басталды. Ұсталған адамдар бар.

Атап айтқанда, Батыс Қазақстан облысында елімізге ешқашан келмеген Украина азаматына шот ашқан екінші деңгейдегі банкінің 2 қызметкеріне қатысты қылмыстық іс тергелуде. Осы тұлғаның шотына жәбірленушілер өздерінің жинаған қаражаттарын аударып отырған (залал 1 миллион теңге).

Қазіргі уақытта банк қызметкерлері өкілеттіктерін теріс пайдаланды деп күдікті болып танылды (ҚК-нің 250-бабы).

Билайн, Теле-2 ұялы байланыс операторларының қызметкерлері мен олардың дистрибьютерлеріне қатысты ҚК-нің 211 және 254-баптары бойынша 4 іс қозғалды: БҚО-2, Қарағанды мен Алматыда біреуден.

Олар алаяқтарға азаматтарды алдау үшін пайдаланылған мыңдаған сим-карталарды тіркеуге көмектескен.

В Генпрокуратуре состоялось заседание Координационного совета
 
Под председательством Генерального Прокурора Берика Асылова прошло заседание Координационного совета Республики Казахстан по обеспечению законности, правопорядка и борьбы с преступностью, где рассмотрены вопросы противодействия интернет-мошенничествам.

В работе приняли участие представители Администрации Президента, депутаты Парламента, руководители государственных органов и другие заинтересованные лица.

На заседании отмечено, что в прошлом году тысячи казахстанцев пострадали от кибермошенников.

Для обмана доверчивых граждан широко используются современные IT-технологии и психологические манипуляции.

Так, в городе Алматы телефонные мошенники убедили 82-летнего пенсионера совершить подряд 14 транзакций на 67 млн тенге. Они представлялись сотрудниками силовых органов, сообщив потерпевшему о террористической атаке с использованием его счетов.

Кроме того допускаются факты выдачи микрозаймов умершим или без прохождения биометрии, иностранцам, которые никогда не были в нашей стране, оформляются банковские счета, через которые проходят многие мошеннические транзакции.

Например, в Актюбинской области МФО «Кредит 365 Казахстан» и «Авто Сыйлык», оформили микрозаймы без биометрии гражданина, хотя он скончался ещё в июле 2023 года.

С учетом зарубежного опыта по противодействию интернет-мошенничествам, в Парламенте депутатами инициированы поправки об усилении ответственности финансовых организаций, операторов связи и лиц, оказывающих услуги мошенникам путем предоставления им своих банковских карт, так называемых «дропов».

По поручению Генеральной прокуратуры с декабря прошлого года за злоупотребление и ненадлежащее исполнение обязанностей, вследствие чего граждане попались на уловки злоумышленников, в отношении финансовых организаций и операторов связи начато 71 уголовное дело. Задержаны лица. 

Так, в Западно-Казахстанской области расследуется дело в отношении двух работников банка второго уровня, открывших счета на гражданина Украины, хотя он никогда не заезжал в нашу страну. Именно на его счёт пострадавшие переводили свои сбережения (ущерб 1 миллион тенге).

На сегодняшний день сотрудники банка признаны подозреваемыми в злоупотреблении полномочиями (ст.250 УК).

В отношении сотрудников операторов сотовой связи Билайн, Теле-2 и их дистрибьюторов возбуждено 4 дела по ст. ст.211 и 254 УК- в ЗКО- 2, Караганда и Алматы по одному.

Они помогли мошенникам зарегистрировать тысячи сим-карт, которые были использованы для обмана граждан.