📌 Bugun Oliy Majlis Qonunchilik palatasida ko‘rib chiqilib, birinchi o‘qishda konseptual qabul qilingan "Bolalarni zo‘ravonliklarning barcha shakllaridan himoya qilish to‘g‘risida"gi Qonunda bulling, ekspluatatsiya, g‘amxo‘rlik ko‘rsatmaslik bolaga nisbatan zo‘ravonlik shakllari sifatida e’tirof etilmoqda.

Xo‘sh, bulling o‘zi nima? Ekspluatatsiyachi? Quyida mazkur tushunchalarning ta’rifi keltirilgan👇🏻.

Qator xalqaro hujjatlarga ko‘ra,

1️⃣Bulling – bolaning boshqa bolaga maqsadli ravishda zarar yetkazishidir.
Bu muntazam ravishda takrorlanadigan va jabrlanuvchida unga nisbatan zo‘ravonlikni to‘xtatishiga to‘sqinlik qiladigan kuchning nomutanosibligidagi harakat. Bulling har qanday joyda va istalgan vaqtda sodir bo‘lishi mumkin: bolaning kundalik hayotida, bevosita munosabatlarda yoki ijtimoiy tarmoqlarda. Bu nafaqat bolaning diqqatini ta'limda jamlashiga to'sqinlik qiladi, balki uzoq muddatli psixologik jarohatlarga ham olib kelishi mumkin. Bulling jarayoni e'tibordan chetda qolib ketishi kerak emas.

2️⃣Ekspluatatsiya – bu bolaning sog‘lig‘iga, xavfsizligiga, axloqiga, aqliy va jismoniy rivojlanishiga xavf soluvchi, shu jumladan uning ta’lim olishiga to‘sqinlik qiluvchi har qanday shakldagi mehnatga majburlash;

3️⃣Gʻamxo‘rlik ko‘rsatmaslik – ota-onalar zarur imkoniyatlar, bilim va ko‘nikmalar, shuningdek tegishli xizmatlardan foydalanish sharoitiga ega bo‘lishiga qaramay qarmog‘idagi bolaning sog‘lig‘i, jismoniy, aqliy, ma’naviy va axloqiy rivojlanishining jiddiy buzilishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan jismoniy, moddiy, psixologik, ijtimoiy va boshqa ehtiyojlarini qondirmaslik.

Telegram|Facebook|Instagram|X

#bolalar_murojaati

📌 Bolalar ombudsmani bolalarning o‘zidan bevosita kelib tushgan murojaatlarni alohida e’tibor bilan o‘rganadi. Jumladan, yaqin kunlarda Bolalar ombudsmani kotibiyatiga Buxoro viloyatida yashovchi 15 yoshli M.M. (o‘g‘il bola) dan murojaat kelgan.

📄 Aytilishicha, M.M. ning onasi unga uzoq vaqt davomida tazyiq o‘tkazib kelgan bo‘lib, shu sababli bola 2023-yildan buyon onasidan alohida, buvisi qaramog‘ida yashab kelgan. Shuningdek, M.M. uning otasi aliment majburiyatlarini o‘z vaqtida bajarmaganligi uchun ozodlikdan mahrum qilinganligini bildirib, singlisi va o‘zini onasi qaramog‘iga berilishiga yo‘l qo‘ymaslik masalasida amaliy yordam so‘ragan.

Bolalar ombudsmanining so‘rovi asosida Ijtimoiy himoya milliy agentligi tomonidan mazkur oilaning ijtimoiy vaziyati atroflicha o‘rganildi. Jumladan, Buxoro viloyati Jondor tumani “Inson” ijtimoiy xizmatlar markazi holatni o‘rganishi davomida haqiqatdan ham bolaning ustun manfaatlarini ona emas, buvisi ta’minlay olishi to‘g‘risidagi berilgan xulosasi asosida M.M. ga va uning singlisiga buvisi rasmiy ravishda vasiy etib belgilandi.

Mazkur oilaning ijtimoiy masalalari kelgusida ham Bolalar ombudsmani va mutasaddilar kuzatuvi ostida bo‘lib, zarur hollarda tegishli ko‘mak ko‘rsatish choralari ko‘riladi❕

Telegram|Facebook|Instagram|X

#rasmiy_munosabat

⚡️⚡️ Ijtimoiy tarmoqda kichik sinf o‘quvchisini o‘qituvchi tomonidan kaltaklanayotganligi aks etgan video tarqaldi.

Bolalar ombudsmani mazkur holatni o’rganayapti❕

Dastlabki ma’lumotga ko‘ra, Xorazm viloyati Xonqa tumani 36-sonli maktabning boshlang‘ich ta’lim sinf “Mehnat fani” o‘qituvchisi M.A. joriy yilning 23-fevral kuni o‘zi ishlab kelayotgan 36-sonli maktabda 1 “A”-sinf o‘quvchilari (2016-yilda tug‘ilgan) Gʻ.O.(qiz bola), Yu.A. va D.B. (o‘g‘il bolalar)ni dars paytida nazorat ishlarini to‘g‘ri bajarmaganliklari vaji bilan kaltaklagan.

2024-yil 26-fevralda o‘qituvchining bunday noqonuniy harakatlari yuzasidan Xonqa tuman IIB tergovga qadar tekshiruv boshladi.

Tergovga qadar tekshiruv doirasida o‘quvchilar Gʻ.O., Yu.A. va D.B. larga nisbatan sudga oid tibbiy ekspertiza, o‘qituvchi M.A. ga nisbatan sudga oid psixiatriya ekspertizasi tayinlangan.

Bolalar ombudsmani bolaning qonuniy manfaatlarini ta’minlash yuzasidan o‘z kuzatuvini davom ettiradi. Bu borada qo‘shimcha ma’lumot beriladi.

Telegram|Facebook|Instagram|X

❕Birozdan so‘ng, 11:15 da “O‘zbekiston 24” telekanalining “Studiya 24” ko‘rsatuvida “Oliy Majlisning Bola huquqlari bo‘yicha vakili (Bolalar ombudsmani) to‘g‘risida”gi Qonun mohiyatiga bag‘ishlangan ko‘rsatuv bo‘lib o‘tadi.

O‘tkazib yubormang!

Telegram|Facebook|Instagram|X

#Bolalar_ombudsmani #qonun #yangi_vakolatlar

Bolalar ombudsmani kotibiyatiga kelib tushgan savollarga javob beramiz✔️

Bolalar ombudsmani funksiyaviy asosiy yo‘nalishlaridan biri – bu bola huquqlari buzilishi to‘g‘risidagi murojaatlarni ko‘rib chiqishdir. Mazkur jarayon qonunga ko‘ra qanday tashkil qilinadi❔

Javob: Bola huquqlari bo‘yicha vakil arizalar, takliflar va shikoyatlar tarzida kelib tushgan murojaatlarni ko‘rib chiqadi.

Vakil O‘zbekiston Respublikasi fuqarolarining, O‘zbekiston Respublikasi hududida turgan chet el fuqarolarining va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarning, yuridik shaxslarning bola huquqlarini buzayotgan tashkilotlarning yoki mansabdor shaxslarning harakatlari yoki harakatsizligi ustidan bergan shikoyatlarini ko‘rib chiqadi hamda o‘z tekshiruvini o‘tkazish huquqiga ega.

Bola huquqlari bo‘yicha vakil sudning vakolatlari jumlasiga kiradigan masalalarni ko‘rib chiqmaydi.
Anonim murojaatlar Bola huquqlari bo‘yicha vakil tomonidan ko‘rib chiqilmaydi.

Bolalarning o‘zi huquqlari va qonuniy manfaatlariga rioya etilishi masalalarida shikoyat berishi mumkin. Vakil bolalarning shikoyatlarini ko‘rib chiqishi shart, uning shikoyatini ko‘rib chiqmasdan qoldirishga yo‘l qo‘yilmaydi.

Bola huquqlari bo‘yicha vakil bolaning huquqlari, erkinliklari
va qonuniy manfaatlari buzilganligi to‘g‘risida axborot mavjud bo‘lganda yoxud himoyaning huquqiy vositalaridan mustaqil ravishda foydalanishga layoqatsiz shaxslarni himoya qilish uchun o‘z tashabbusi bilan faktlar tekshiruvini o‘tkazishga haqlidir.

Telegram|Facebook|Instagram|X

⚡️Bolalar ombudsmani Kotibiyatiga fuqaro D.R. (ayol) dan turmush o‘rtog‘i A.R. ning farzandlariga o‘tkazgan tazyiq holatlari yuzasidan murojaat kelib tushdi.

📌 D.R. turmush o‘rtog‘ining mast holatda 2008-yilda tug‘ilgan M.R. va 2012-yilda tug‘ilgan M.A. qizlarini urganligi hamda ularga nisbatan turli shaklda tazyiq o‘tkazganligi yuzasidan IIBga murojaat qilganligini, biroq holat yuzasidan mutasaddilar tegishli chora ko‘rmaganligini, qizlariga “himoya orderi”ni berish bo‘yicha arizasi esa qanoatlantirilmaganligidan noroziligini bildirib, ushbu vaziyatni hal qilinishida ko‘mak so‘ragan.

Bolalar ombudsmani so’roviga asosan aniqlanishicha, Ichki ishlar organlari tomonidan 31-yanvar kuni murojaatchi D.R. ning o‘ziga va ikki nafar qiziga himoya orderlari rasmiylashtirilgan.✅

Ayolning turmush o‘rtog‘i harakatlariga huquqiy baho berish masalasini o‘rganish bilan birgalikda unga himoya orderi doirasidagi taqiqlar va ularni buzishning huquqiy oqibatlari haqida ogohlantirildi❕

Bolalar ombudsmani mazkur holat bo‘yicha o‘z kuzatuvini davom ettiradi.

Telegram|Facebook|Instagram|X